Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2014 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Tadeusz Węglarek (spr.)

Sędziowie SA w SO Stanisław Tomasik

del. SR Piotr Koćmiel

Protokolant sekr. sądowy Dagmara Szczepanik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Janusza Omyły

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2014 roku

sprawy P. B.

oskarżonego z art. 178 a § 4 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 11 lipca 2014 roku sygn. akt II K 76/14

na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 4 kpk, art.624§1 kpk i art.10 ust.1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późniejszymi zmianami)

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

-

na podstawie art.69§1 i 2 kk, art.70§2 kk i art.73§2 kk wykonanie orzeczonej w pkt 1 zaskarżonego wyroku kary pozbawienia wolności w wymiarze 6 (sześciu) miesięcy warunkowo zawiesza ustalając okres próby na 4 (cztery) lata i w okresie próby oddaje go pod dozór kuratora sądowego;

-

na podstawie art.71§1 kk wymierza mu karę grzywny w ilości 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość 1 (jednej) stawki w kwocie 10 (dziesięć) złotych;

-

zmienia rozstrzygnięcie w pkt 3 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że okres zatrzymania w dniu 18 stycznia 2014 r. na podstawie art.63§1 kk zalicza na poczet orzeczonej kary grzywny i przyjmuje, że równa się on dwóm stawkom dziennym;

w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 (dwieście) złotych opłaty za obie instancje, zwalnia natomiast oskarżonego z wydatków za postępowanie odwoławcze i przejmuje je na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt IV Ka 525/14

UZASADNIENIE

P. B. został oskarżony o to, że:

w dniu 18.01.2014 r. ok. godz. 00:30 na ul. (...)w P.prowadził po drodze publicznej pojazd mechaniczny - samochód osobowy marki O. (...) nr rej. (...)w ruchu lądowym będąc w stanie nietrzeźwości prowadzącym o godz. 00:31 do stężenia na poziomie 0,69 mg/l, o godz. 00:46 do stężenia na poziomie 0,79 mg/l, o godz. 01:04 do stężenia na poziomie 0,68 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu pomimo prawomocnego zakazu orzeczonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli II Wydział Karny sygn. akt II K 81/13 z dnia 21.03.2013 r. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych i rowerów w ruchu lądowym na okres 2 lat, czym umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym tj. o czyn z art. 178a § 4 kk

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. wyrokiem z dnia 11 lipca 2014 roku w sprawie o sygn. akt II K 76/14

1.  oskarżonego P. B. uznał za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu, z tą zmianą w jego opisie, iż w miejsce zwrotu „pomimo prawomocnego zakazu" przyjmuje „w okresie obowiązywania" tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 178 a § 4 kk i za to na podstawie art. 178 a § 4 kk wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 4 (czterech) lat,

3.  na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył oskarżonemu na poczet wymierzonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania w dniu 18 stycznia 2014 roku przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

4.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 90 (dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania oraz wymierzył mu 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem opłaty.

Powyższy wyrok w całości zaskarżył obrońca oskarżonego.

Z podstawy art. 438 pkt 2, 3 kpk i 4 wyrokowi zarzucił:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na treść wyroku a polegający na przyjęciu ,że oskarżony prowadził po drodze publicznej pojazd mechaniczny w dniu 18.01.2014r a będący wynikiem obrazy prawa procesowego art.7 kpk-przez przez błędną ocenę dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonego ,zeznań świadków , R. P., Ł. K. (1) przez odmówienie wiarygodności tym dowodom a ograniczenie oceny do dowodów stosując redukcyjna ocenę dowodów do dowodów niekorzystnych zeznania Ł. S. i M. H., przyjmując je za wiarygodne pomimo wystąpienia wątpliwości co do postrzegania przez tych świadków zdarzenia i momentu zatrzymania rzekomego sprawcy zdarzenia.

W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

Z ostrożności procesowej podniósł zarzut rażącej niewspółmierności kary przez wymierzenie kary pozbawienia wolności bez jej warunkowego zawieszenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się być w takim stopniu zasadna, iż na skutek jej wniesienia zaistniały podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku.

Odnosząc się do zarzutów błędu w ustaleniach faktycznych oraz obrazy przepisów postępowania, w szczególności art. 7 kpk, stwierdzić należy, że wbrew wywodom skarżącego apelacja stanowi w istocie nieudolną próbę zanegowania prawidłowych ustaleń poczynionych przez sąd I instancji, a dotyczących sprawstwa oskarżonego w zakresie kierowania pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości.

Opiera się ona na odmiennej interpretacji zebranych w sprawie dowodów i nie przedstawia jakichkolwiek przekonywujących argumentów, podważających prawidłowość i słuszność rozumowania sądu I instancji. Skarżący w istocie nie wykazał bowiem w żaden sposób, że rozumowanie sądu meriti było wadliwe bądź nielogiczne. Natomiast prezentowane w skardze apelacyjnej zarzuty mają wyłącznie charakter subiektywnej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez sąd meriti, opierającej się na korzystnej dla oskarżonego ocenie dowodów tj. zanegowania wiarygodności dowodów, na których sąd I instancji oparł swoje rozstrzygnięcie, jednakże skarga apelacyjna nie przedstawia tego rodzaju dokumentów, które uzasadniałyby twierdzenie, że rozumowanie sądu I instancji było wadliwe. Dokonane przez ten sąd ustalenia w pełni odpowiadają zebranym w sprawie dowodom, a nade wszystko są wynikiem wszechstronnej oraz wnikliwej ich analizy. Zważyć trzeba, iż przekonanie sądu I instancji o istnieniu niepodważalnych dowodów na sprawstwo oskarżonego pozostaje pod ochroną prawa procesowego, jako że /wbrew zarzutom skarżącego/, nie wykracza poza normy i zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w treści art. 7 kpk. Jednocześnie zaś konkluzje sądu I instancji stanowią wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego /art. 4 kpk/, a nadto zostały wyczerpująco i logicznie - z uwzględnieniem wskazań i wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania - uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku /art. 424 § 1 pkt 1 kpk/.

Nie budzi wątpliwości, że sąd I instancji szczegółowo odniósł się do wszystkich okoliczności faktycznych ujawnionych w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego, a kwestionowanych przez skarżącego.

Wbrew zarzutom podniesionym w apelacji sąd I instancji był uprawniony do poczynienia ustaleń faktycznych potwierdzających fakt kierowania przez oskarżonego P. B. samochodem marki O. (...) o nr rej. (...) stanie nietrzeźwości w dniu 18 stycznia 2014 roku na podstawie zeznań funkcjonariuszy Policji M. H. i Ł. S., sporządzonej notatki urzędowej przez Ł. S., protokołu badania stanu trzeźwości oskarżonego.

Jak słusznie konstatuje sąd meriti wskazane powyżej dowody tworzą spójną, logiczną całość, a wskazane powyżej osobowe źródła dowodowe noszą walor pełnego obiektywizmu, albowiem w/w świadkowie nie mają w istocie żadnego interesu w celowym pomawianiu oskarżonego o zachowania, które nie były rzeczywistym jego udziałem.

W konfrontacji z w/w dowodami sąd meriti był w pełni uprawniony do odrzucenia wersji oskarżonego, który ma oczywisty interes w prezentowaniu takiej wersji, która pozwoliłaby mu uniknąć odpowiedzialności karnej za ujawniony przez funkcjonariuszy czyn przestępczy. Wersja prezentowana przez oskarżonego jawi się w oczywisty sposób jako niewiarygodna.

Trudno bowiem uznać za wiarygodną relację oskarżonego, że nie on kierował samochodem w sytuacji, gdy funkcjonariusze Policji to właśnie jego, jako jedynego przebywającego w samochodzie, widzieli na fotelu kierującego, z którego następnie wysiadł do kontroli policyjnej.

W pełni był sąd meriti także uprawniony na odmówienie wiary pozostałym osobowym źródłom dowodowym, potwierdzających linię obrony oskarżonego z powodów wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Wszak rzeczywiście są to osoby w różny sposób związane z oskarżonym, a przez to nie można mówić, że są to dowody w pełni obiektywne. Świadek Ł. K. (2) jest kolegą oskarżonego, zaś R. P. z kolei koleguje się z Ł. K. (2). Oboje mieli świadomość uprzedniego ukarania oskarżonego. Dowody te pozostają w sprzeczności z dowodami na podstawie których sąd I instancji poczynił swoje ustalenia faktyczne, przyznając słusznie tym dowodom walor obiektywizmu i wiarygodności. Nadto w toku postępowania apelacyjnego R. P. wycofał się z uprzednio złożonych zeznań, prezentując wersję wydarzeń korespondującą z zeznaniami funkcjonariuszy Policji i zgromadzonym materiałem dowodowym, dającą pełny obraz zawinienia P. B.. Wiarygodności tych zeznań nie przekreśla okoliczność, że mogły być potraktowane jako odwet za przyrzeczoną R. P., a nieuiszczoną przez oskarżonego karę porządkową za nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawy.

Trafnie też sąd meriti wskazał na występujące sprzeczności w osobowych źródłach dowodowych, którym odmówił wiary. Oceny wiarygodności dowodów

sąd dokonał we wzajemnym powiązaniu ze sobą wiążąc treść wiodących dowodów z treścią i wymową pozostałych dowodów.

Nie mogły więc odnieść skutku zarzuty apelacyjne sprowadzające się jedynie do polemiki z ustaleniami zaskarżonego orzeczenia bądź prezentowania odmiennych poglądów na wiarygodność dowodów bądź fakty z nich wynikające.

Co do podniesionego zaś zarzutu rażącej niewspółmierności kary , to sąd odwoławczy podziela ten zarzut.

Należy podkreślić, iż stosownie do treści przepisu art. 53 § 1 k i § 2 kk Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.

Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Zawieszając wykonanie kary, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim postawę sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, dotychczasowy sposób życia oraz zachowanie się po popełnieniu przestępstwa (art. 69 § 1 i § 2 kk). Przepis art. 69 § 4 kk nadto stanowi, iż wobec sprawców przestępstw wyczerpujących dyspozycję art. 178a § 4 kk sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności w szczególnie uzasadnionych wypadkach.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary może nastąpić w przypadku, gdy jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa (art. 69 § 1 kk). Trafnie podkreśla się w literaturze, że o możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary decyduje całościowa ocena podstaw kształtowania prognozy (tak np. A. Marek, Kodeks karny, s. 228; por. także wyr. SN z 28.7.1980 r., Rw 258/80, OSNKW 1980, z. 12, poz. 91). Oznacza to, że nie wolno pomijać żadnego z faktorów oceny, wymienionych w art. 69 § 2 KK. (por. Komentarz do Kodeksu karnego Część ogólna. Tom II. Komentarz do art. 32-116 red. dr Michał Królikowski, prof. dr hab. Robert Zabłocki Rok wydania: 2011, Wydawnictwo: C.H.Beck, Wydanie: 2, Program Legalis).

Nie ma legalnego i zamkniętego katalogu uzasadnionych szczególnych wypadków, które mogą wpływać na zastosowanie instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary wobec sprawców przestępstw, o których mowa art. 178a § 4 kk. Zatem należą one do swobodnej oceny sądu. Wydaje się, że co do zasady powinny one jednak dotyczyć tych kwestii, które spowodują przekonanie sądu, że zastosowany środek probacyjny posłuży do osiągnięcia celów kary, w szczególności sprawca nie popełni ponownie przestępstwa, czyli że istnieje wobec niego pozytywna prognoza kryminologiczna. (patrz: Kodeks karny. Komentarz do Kodesku karnego, red. prof. dr hab. Alicja Grześkowiak, prof. dr hab. Krzysztof Wiak, Rok wydania: 2012, Wydawnictwo: C.H. Beck, Wydanie: 1 - Program Legalis).

Pamiętać także trzeba, że z racji na ocenny charakter zasad wymiaru kary, niewspółmierność kary musi być natury zasadniczej, tzn. w stopniu niedającym się zaakceptować. W orzecznictwie podkreśla się, iż zarzut niewspółmierności kary można podnosić, „gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niewspółmierną" (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1985r., V KRN 178/85, OSNKW 7-8 1985, poz. 60). „Niewspółmierność zachodzi zatem wówczas, gdy suma zastosowanych kar i środków karnych, wymierzona za przypisane przestępstwo, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 30 listopada 1990r. Wr 363/90, OSNKW 7-9/1991, poz. 39).

Sąd Rejonowy nie rozważył wszystkich okoliczności (dla oskarżonego korzystnych), które miał wpływ na wymiar kary, jak i kwestie warunkowego zawieszenia jej wykonania, tj. tego, że:

- sprawca ma 20 lat, uprzedni czyn, wyczerpujący dyspozycję art. 178a § 1 kk został popełniony przez oskarżonego w rok w stosunku do przedmiotowego przy ustaleniu okresu próby na 2 lata i orzeczeniu kary ograniczenia wolności wraz z świadczeniem pieniężnym i środkami karnymi, która kara została już częściowo wykonana (vide karta karna k. 12 );

- przez ten okres czasu oskarżony nie popełnił żadnego czynu zabronionego, prowadzi ustabilizowany tryb życia , cieszy się dobra opinią, zarobkowo zajmuje się prowadzeniem działalności gospodarczej w formie zakładu mechaniki pojazdowej , pozyskał w tym celu dotację unijną, którą w skutek zaprzestania działalności będzie musiał zwrócić. Obecnie jest w okresie rekonwalescencji, po doznanym urazie twarzo – czaszki.

- oskarżony poruszał się w godzinach nocnych, z początku czynił to poruszając się „w kółko”, zaczął jechać dopiero , gdy został ostrzeżony o nadjeżdżającym radiowozie, a jechał z niewielką prędkością i przejechał zaledwie odcinek 20 -30, po czym dobrowolnie się zatrzymał – nie uciekał więc przed funkcjonariuszami policji.

- stężenie alkoholu w jego organizmie, co wynika z przeprowadzonych badań, malało, a nadto jego stężenie nie było rażąco wysokie.

Nie uszedł uwadze sądu odwoławczego fakt poważnej kontuzji, której doznał skazany już po popełnieniu przedmiotowego przestępstwa, której skutki odczuwalne są dla niego do dnia dzisiejszego, co także przemawia za warunkowym zawieszeniem wykonania orzeczonej wobec skazanego kary pozbawienia wolności.

Te w/w okoliczności spowodowały to, że Sąd Okręgowy dokonał zmiany zaskarżonego orzeczenia poprzez wymierzenie oskarżonemu kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 4 lat próby z oddaniem pod dozór kuratora sądowego oraz orzeczenie wobec niego na podstawie art. 71 § 1 kk kary 80 stawek dziennych grzywny każda po 10,00 zł.

W ocenie Sądu orzeczona kara spełni swe cele, jeśli chodzi o społeczne oddziaływanie, jak również cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec samego sprawcy, w szczególności w zakresie zapobieżenia powrotowi do przestępstwa oraz jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego i charakteru przypisanego mu czynu.

W ocenie Sądu Okręgowego względy społecznego oddziaływania kary nie stały na przeszkodzie temu, by warunkowo zawiesić mu wykonanie kary pozbawienia wolności. W ocenie Sądu, wobec oskarżonego istnieje pozytywna prognoza, iż będzie on przestrzegał zasad porządku prawnego. Od P. B. zależy, jak wykorzysta on daną mu szansę w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Okres 4 lat próby będzie swoistego rodzaju sprawdzianem jego poczynań w zakresie przestrzegania porządku prawnego.

Z uwagi na fakt, iż oskarżony jest sprawcą młodocianym na podstawie art. 73 § 2 kk orzeczono obligatoryjny dozór kuratora, co będzie oddziaływać na postawę skazanego intensywniej, w sposób kontrolowany i co także pozwoli na wdrożenie go do przestrzegania porządku prawnego i zweryfikowanie trafności postawionej prognozy.

Celem urealnienia i wzmocnienia dolegliwości wymierzonej kary pozbawienia wolności Sąd na podstawie art. 71 § 1 kk orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych. Określając liczbę stawek Sąd miał na względzie stopień szkodliwości społecznej czynu i stopień zawinienia oskarżonego. Natomiast ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 zł Sąd miał na uwadze sytuację majątkową i zarobkową oskarżonego (prowadzi on własną działalność gospodarczą), uznając, że nie będzie ona stanowić dla niego nadmiernego obciążenia, zwłaszcza wobec możliwości ewentualnej jej spłaty w dogodnych ratach.

Tak ukształtowana kara, w szczególności długi okres próby, obligatoryjny dozór kuratora, kara grzywny stanowiąca realną dolegliwość oraz wymiar orzeczonego środka karnego winny zrealizować wychowawczy i zapobiegawczy cel kary w stosunku do P. B. oraz cele kary w zakresie prewencji ogólnej.

Oskarżony musi zdawać sobie sprawę, iż za każde kolejne przestępstwo grozi mu surowa reakcja karna, a w realiach jego uprzedniej karalności nie może już liczyć na pobłażliwość. Jego zachowanie bowiem w okresie próby będzie podlegało kontroli. Nieprzestrzeganie warunków probacyjnych, bądź inne rażące naruszenia porządku prawnego będzie świadczyło o braku trafności postawionej wobec niego prognozy kryminologicznej i skutkować będzie zarządzeniem wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności.

Wobec zmiany rozstrzygnięcia co do rodzaju kary sąd na podstawie art. 63 § 1 k.k. zmuszony był zmienić zaskarżone orzeczenie w pkt 3 poprzez zaliczenie na poczet kary grzywny okresu zatrzymania w dniu 18 stycznia 2014 roku.

W pozostałej części wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. utrzymano w mocy, albowiem zawarte w nim rozstrzygnięcia są prawidłowe.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie przepisów wskazanych w sentencji orzeczenia.