Portal Orzeczeń

UZASADNIENIE

Tytułem wstępu Sąd wyjaśni powody odstąpienia od sporządzenia uzasadnienia na formularzu. Sporządzanie uzasadnienia na formularzu wymusza wielokrotne powtarzanie tych samych kwestii, względnie odwoływanie się do różnych rubryk formularza, zmuszając czytelnika do wielokrotnego wertowania tekstu w poszukiwaniu odniesień, czyniąc z tego dokumentu zawiłą szaradę. Dlatego Sąd Okręgowy odstąpił od sporządzenia uzasadnienia na formularzu, gdyż sporządzenie go w tej formie byłoby nieczytelne dla stron i nie zapewniłoby pełnej transparentności, a tym samym swobodnej realizacji prawa do obrony naruszając prawo stron do rzetelnego procesu. Ma to również oparcie w orzecznictwie Sądu Najwyższego ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 2021 roku w sprawie III KK 77/21, opubl. Legalis).

Zarzuty błędów w ustaleniach faktycznych oraz zarzuty błędnej oceny dowodów, nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny w oparciu o rzetelnie i wszechstronnie oceniony materiał dowodowy. Każdy istotny dowód został poddany analizie i oceniony w kontekście innych, powiązanych z nim dowodów. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy jest obiektywna, prawidłowa, zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, oparta o całokształt ujawnionego na rozprawie materiału dowodowego i jako taka korzysta z ochrony jaką daje art. 7 kpk. Sąd Okręgowy nie będzie w tym miejscu tej oceny i tych ustaleń powielał, albowiem wobec doręczenia stronom odpisu uzasadnienia zaskarżonego wyroku analiza ta jest ( a przynajmniej powinna być ) im znana - dość powiedzieć, że Sąd odwoławczy aprobuje dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę dowodów oraz oparte na niej ustalenia faktyczne.

W sprawie nie ma więc żadnych nieusuniętych wątpliwości, bo zostały one rozwiane w drodze rzetelnej i logicznej oceny dowodów. To, że apelant się z tą oceną nie zgadza, nie jest równoznaczne z sytuacją określoną w art. 5 § 2 kpk. Zatem nie doszło do naruszenia zasady in dubio pro reo, a zarzuty z tym związane są chybione.

W szczególności słusznie nie dano wiary oskarżonemu, że jedynie siedział sobie za kierownicą w nieuruchomionym samochodzie i prawidłowo oparto się na zeznaniach świadków w osobach Ł. K. i K. R.. To prawda, że świadkowie ci nie widzieli z zewnątrz, kto siedzi za kierownicą pojazdu, gdy ten przemieszczał się ulicami (...), ale Ł. K. ani na sekundę nie stracił tego pojazdu z oczu, jechał tuż za nim, bezpośrednio po jego zatrzymaniu obaj w/w policjanci do niego podeszli i za kierownicą siedział oskarżony, a na miejscu pasażera świadek W. K.. Oskarżony nie miałby czasu na przesiadanie się ze świadkiem, zresztą takich wyjaśnień nie złożył, twierdził, że siedział sobie w wyłączonym samochodzie, a nie było do niego kluczyków – tyle, że po pierwsze, jest to nielogiczne, bo gdyby oskarżony nie miał kluczyków, to nie dostałby się do wnętrza samochodu, a po drugie, świadkowie w osobach Ł. K. i K. R. widzieli, jak ten samochód się porusza i nie stracili go z oczu ani na chwilę do podjęcia interwencji wobec oskarżonego, zaś po trzecie W. K. wyraźnie oświadczył policjantom, że był pasażerem tego pojazdu, a sam nie ma nawet uprawnień do prowadzenia samochodów, a więc że się nim w tym charakterze ( jako pasażer przewożony przez oskarżonego) poruszał.

Sąd Rejonowy prawidłowo dał wiarę zeznaniom świadków w osobach Ł. K. i K. R., nie ma żadnego powodu, aby narażali się na odpowiedzialność za poważne przestępstwo i związaną z tym utratę pracy i składali fałszywe zeznania.

Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił również zeznania W. K., który przesłuchiwany po raz pierwszy ponad rok po zdarzeniu ( czyn miał miejsce w dniu 4 listopada 2023 roku, a świadka przesłuchano w dniu 7 stycznia 2025 roku) nie pamiętał, czy akurat w tym dniu ( w nocy z 3 na 4 listopada 2023 roku) jeździł jako pasażer z oskarżonym. Ale – a to już apelant skrzętnie pomija – świadek, choć nie pamiętał daty, to potwierdził, że zdarzało się, że jeździł samochodem z oskarżonym, a nawet przypomniał sobie, że była w związku z tym jakaś interwencja policji.

Chybione są zarzuty co do niewspółmierności kary orzeczonej za czyn z art. 244 kk i niewspółmierności orzeczonego w związku ze skazaniem za ten czyn środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Co prawda skazania, na które powoływał się Sąd Rejonowy uległy zatarciu już po wydaniu zaskarżonego wyroku, ale przed terminem rozprawy apelacyjnej ( co oczywiście nie depenalizuje przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 244 kk polegającego na naruszeniu zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych – o czym szerzej za chwilę), ale oskarżony nie jest osobą niekaraną. Został bowiem skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 21 listopada 2024 roku w sprawie II K 36/24 za przestępstwo z art. 244 kk na karę 6 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności i środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat oraz 5000 zł świadczenia pieniężnego, wyrok ten uprawomocnił się w dniu 14 marca 2025 roku ( k. 166). Zatem zachowanie oskarżonego przypisane mu w zaskarżonym wyroku nie było incydentem w jego życiu. Postawa oskarżonego naruszającego zakaz sądowy, a więc popełniającego przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, powoduje, że nie zasługuje on na kary wolnościowe. Podsumowując- Sąd Okręgowy przyjmuje, że oskarżony nie był uprzednio karany i nie zachodzi przesłanka obciążająca uprzedniej wielokrotnej karalności. Jednak mimo to orzeczona kara 1 ( jednego) roku pozbawienia wolności za czyn z art. 244 kk i 3 – letni zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych nie noszą cech rażącej niewspółmierności (surowości).

Sąd Okręgowy sprecyzował opis czynu przypisanego w punkcie 4 zaskarżonego wyroku, zmiana ta miała charakter techniczny. Oskarżony naruszył zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych co do których wymagane jest prawo jazdy kategorii B orzeczony na okres 3 lat wyrokiem Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 4 sierpnia 2022 roku prawomocnym od dnia 12 sierpnia 2022 roku w sprawie II K 260/22 ( k. 51). Zakaz ten obowiązywał od dnia 15 lutego 2022 roku do dnia 15 lutego 2025 roku, a oskarżony prowadził samochód osobowy w dniu 4 listopada 2023 roku, a więc w okresie obowiązywania zakazu. Owszem, skazanie to uległo zatarciu – ale dla przypisania odpowiedzialności karnej z art. 244 kk nie ma znaczenia stwierdzenie, że orzeczenie nakładające określony obowiązek lub zakaz określony w tym przepisie uległo zatarciu w momencie orzekania o odpowiedzialności karnej za występek opisany w art. 244 kk. Należy odróżnić przestępstwo, za popełnienie którego orzeczono środek karny od przestępstwa polegającego na nieprzestrzeganiu tego środka. Mimo związania normatywnego tych przestępstw stanowią one samodzielne byty, posiadają z reguły inny przedmiot ochrony i podlegają odrębnemu wykonaniu, co oznacza, że zatarcie pierwszego skazania (tego, którym orzeczono środek karny), nie może wpływać na kształt znamion przestępstwa z art. 244 kk Jednocześnie, brak jest normatywnej podstawy do przyjęcia, że będąca treścią instytucji zatarcia skazania, fikcja prawna niekaralności, eliminuje ustawowe znamiona innych czynów zabronionych, np. art. 244 kk, które wynikają z poprzedniej karalności, w sytuacji gdy czyny te zostały popełnione przed zatarciem tego skazania oraz w czasie obowiązywania zakazu. Pogląd ten prezentowany jest zarówno w doktrynie, jak i w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego ( zob. Komentarz do art. 244 KK, Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II, Wróbel Włodzimierz (red.), Zoll Andrzej (red.), WKP 2017; postanowienie SN z dnia 28 października 2009 r., I KZP 24/09; wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2010 r., V KK 10/10 oraz wyrok SN z dnia 26 czerwca 2024 roku w sprawie I KK 363/23 opubl. Legalis).

Co do posiadania narkotyków, zarzuty apelanta, jakby zachodził przypadek z art. 62 a ustawy po przeciwdziałaniu narkomani pozwalający na umorzenie postępowania co do tego czynu są chybione

Oskarżony miał przy sobie 3,33 grama mefedronu. Z analizy licznych spraw i z wiedzy notoryjnej dostępnej w Internecie wynika, że w przypadku zażywania tego narkotyku poprzez wciąganie go nosem jedna dawka użytkowa mefedronu wynosi od 15 mg ( osoby nieuzależnione ) do 125 mg ( dawka wysoka dla osób silnie uzależnionych), a w przypadku zażywania doustnego jedna dawka użytkowa mefedronu wynosi od 25 mg ( osoby nieuzależnione ) do 250 mg ( dawka wysoka dla osób silnie uzależnionych). Zatem oskarżony miał przy sobie ponad 13 dawek tego narkotyku i to przy przyjęciu, że zażywał go w najmniej efektywny sposób, czyli doustnie i był uzależniony - więc zażywał dawki bardzo wysokie (3,33 g / 0,25 g = 13,32).

Możliwość umorzenia postępowania na podstawie art. 62 a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii zachodzi w przypadku łącznego spełnienia następujących przesłanek:

1) doszło do popełnienia czynu, o którym mowa w art. 62 ust. 1 lub 3 w/w ustawy;

2) przedmiotem czynu są środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej;

3) przeznaczone są one na własny użytek sprawcy;

4) orzeczenie wobec sprawcy kary za ich posiadanie byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości.

Ustawodawca nie określił precyzyjnie, jaka konkretnie ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych uzasadnia umorzenie postępowania, posługując się nieostrym sformułowaniem "ilość nieznaczna". Dla rozstrzygnięcia, konkretnie jaką ilość należy uznać za nieznaczną, należy generalnie stosować te same kryteria ilościowe i jakościowe, co w przypadku oceny "znacznej ilości" na gruncie art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Niemn iej jednak, warto zauważyć, iż już w uzasadnieniu projektu nowelizacji, która wprowadziła ten przepis do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, wskazano, że należy przyjąć, iż obie okoliczności stanowiące przesłanki umorzenia – nieznaczna ilość posiadanego środka i posiadanie go na własny użytek – są ze sobą ściśle powiązane (uzasadnienie druku sejmowego Nr 3420, Sejm RP VI kadencji, s. 12). Zatem oceniając, czy dana ilość środka lub substancji jest w konkretnym przypadku ilością nieznaczną, należy uwzględnić indywidualne potrzeby sprawcy, który ten środek czy substancję posiadał. Sąd Okręgowy podziela pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Krakowie, iż nieznaczną ilością narkotyku jest tylko taka, która odpowiada doraźnym potrzebom uzależnionego, tj. odczuwanemu przezeń głodowi narkotycznemu, zatem zazwyczaj jest to jedna lub dwie porcje, lecz nie ilość od tego większa, oraz, że przepis art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest adresowany przede wszystkim do sprawców tzw. jednorazowych, którzy mieli sporadyczny kontakt ze środkiem odurzającym ( tak wyr. SA w Krakowie z 15.8.2018 r., II AKa 58/18, Legalis).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że 13 porcji – a tyle co najmniej tyle można uzyskać z ilości mefedronu, jaką miał przy sobie oskarżony (zakładając, że na jedną dawkę oskarżony używał 0,25 grama, a więc zażywał maksymalne dawki doustnie) - nie jest ilością nieznaczną w rozumieniu w/w ustawy.

Ponadto umorzenie postępowania w przedmiotowej sprawie co do posiadania narkotyków nie byłoby celowe wobec sprawcy, który popełnił równocześnie przestępstwo z art. 244 kk, a ponadto prowadził samochód będąc w stanie po użyciu tego narkotyku na co wskazują badania jego krwi i opinia toksykologiczna ( opinia k. 84-87).

Jednak faktycznie ilość tego narkotyku nie była duża, a oskarżony miał go jedynie na własny użytek ( nie udowodniono mu, aby go komuś udzielał odpłatnie lub nieodpłatnie, a badania jego krwi wykazały, iż był po jego użyciu). Dlatego Sąd Okręgowy uznał, że czyn ten stanowi przypadek mniejszej wagi wyczerpujący dyspozycję art. 62 ust. 1 w zw. z art. 62 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i wystarczające będzie wymierzenie za ten czyn kary 150 ( stu pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednej stawki dziennej grzywny na 10 ( dziesięć) złotych. W konsekwencji należało uchylić rozstrzygnięcie o karze łącznej z punktu 7 i o świadczeniu pieniężnym z punktu 2 ( bo art. 70 ust. 4 a ustawy przeciwdziałaniu narkomanii nie przewiduje środka karnego w postaci świadczenia pieniężnego za czyn z art. 62 ust. 3 w/w ustawy).

Na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk i art. 10 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze, na które złożył się ryczałt za doręczenia w kwocie 20 zł, oraz opłatę za obie instancje. Koszty te nie są wysokie i oskarżony jest je w stanie ponieść bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i swoich najbliższych.