Portal Orzeczeń

POSTANOWIENIE

Dnia 27 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku B. M.

z udziałem Z. K. , J. K. (1)

o wpis hipoteki przymusowej w księgi wieczystej Kw (...)

na skutek apelacji uczestniczki Z. K.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. z dnia 11 lutego 2013 r., sygn. akt Dz.Kw 5777/12

i apelacji uczestnika J. K. (1)

od postanowienia Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. z dnia 11 lutego 2013 r., sygn. akt Dz.Kw 5976/12

postanawia:

1.zmienić zaskarżone postanowienia w ten sposób, że uchylić w całości wpis hipoteki przymusowej dokonany przez referendarza sądowego w dniu 28.09.2012 roku (Dz. Kw 4748/12) i wniosek o wpis hipoteki oddalić.

2. zasądzić od wnioskodawcy B. M. na rzecz uczestniczki Z. K. 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

Sygn. akt II Ca 337/13

UZASADNIENIE

W uwzględnieniu wniosku B. M. referendarz sądowy w dniu 28 września 2012 roku wpisał w dziale IV księgi wieczystej (...) hipotekę przymusową w kwocie 99.549,09 zł obciążającą udział J. K. (1) w wysokości 1/2 we współwłasności nieruchomości, którego zbycie na rzecz Z. K. uznane zostało za bezskuteczne. Podstawę wpisu stanowiły:

1. tytuł wykonawczy wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 29 maja 2008 roku sygn. akt II Ca 254/08 zasądzający od J. K. (1) na rzecz B. M. kwotę 46.700,99 złotych wraz z ustawowymi odsetkami dokładnie opisanymi w treści wyroku.

2. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie uznający za bezskuteczną wobec B. M. umowę częściowego podziału majątku wspólnego zawartą pomiędzy J. K. (1) i Z. K., przed notariuszem B. G. w dniu 11 stycznia 2008 roku i nakazujący znoszenie egzekucji z udziału 1/2 części w prawie własności nieruchomości objętej księgą wieczystą (...) w celu zaspokojenia wierzytelności B. M. z tytułu odsetek ustawowych od należności głównej wynoszącej 46.700,90 zł.

Od powyższego wpisu skargi złożyli uczestnicy J. K. (1) oraz Z. K..

Postanowieniem z dnia 11 lutego 2013 roku w sprawie Dz. Kw. 5577/12 Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. po rozpoznaniu skargi uczestniczki Z. K.zaskarżony wpis z dnia 28 września 2012 roku utrzymał w mocy.

Postanowieniem z dnia 11 lutego 2013 roku w sprawie Dz. Kw. 5976/12 Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. po rozpoznaniu skargi uczestnika J. K. (1)zaskarżony wpis z dnia 28 września 2012 roku utrzymał w mocy.

Postanowienie z dnia 11 lutego 2013 roku w sprawie Dz. Kw. 5577/12 zaskarżyła apelacją uczestniczka Z. K., natomiast postanowienie z dnia 11 lutego 2013 roku w sprawie Dz. Kw. 5976/12 apelacją zaskarżył uczestnik J. K. (2).

Obie apelacje zawierają te same zarzuty

1. naruszenie prawa procesowego art. 321 § 1, art. 316, art. 626 ⁸ § 2 i 779§ 1 kpc.

2. naruszenie prawa materialnego art. 109 ust. 1, art.110 ustawy o księgach wieczystych i hipotece i art. 532 kc.

Występując z tymi zarzutami skarżący wnosili o zmianę zaskarżonych postanowień, przez uchylenie wpisu dokonanego przez referendarza i oddalenie wniosku o wpis hipoteki przymusowej. Wnieśli również o obciążenie wnioskodawcy kosztami postępowania za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje są uzasadnione.

Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 18 maja 2012 roku IV CSK 560/11 (OSNC 2013 r. nr 2, poz. 21) prawomocny wyrok uzyskany przez wierzyciela na podstawie art. 527 kc. nie może stanowić podstawy wpisu hipoteki przymusowej na nieruchomości osoby trzeciej nabytej przez tę osobę w wyniku czynności prawnej uznanej za bezskuteczną, także łącznie z tytułem wykonawczym przysługującym wierzycielowi wobec dłużnika.

Stosownie do przepisu art. 109 ust 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wierzyciel, którego wierzytelność jest stwierdzona tytułem wykonawczym, określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym, może na podstawie tegoż tytułu uzyskać hipotekę przymusową na wszystkich nieruchomościach dłużnika. Wynika z niego, że hipotekę przymusową ustanowić można na nieruchomości stanowiącej wyłączną własność dłużnika osobistego wnioskodawcy (wierzyciela). Dłużnik J. K. (1) nie jest już współwłaścicielem nieruchomości objętej księgą wieczystą. Wyłączną właścicielką jej jest uczestniczka Z. K.. Prawomocny wyrok uzyskany w procesie ze skargi pauliańskiej nie prowadzi do powrotu stanu prawnego sprzed dokonania czynności prawnej zaskarżonej skargą pauliańską. Wyrok taki upoważnia jedynie wierzyciela do prowadzenia egzekucji z przedmiotu objętego zaskarżeniem czynności prawnej a obecnego właściciela zobowiązuje do znoszenia takiej egzekucji. Nie oznacza to jednak, że w takiej sytuacji powstają podstawy do obciążenia nieruchomości ( bądź udziału w nieruchomości) hipoteką przymusową.

Podzielając powyższe stanowisko wyrażone w powołanym na wstępie orzeczeniu Sądu Najwyższego Sąd Okręgowy uwzględnił apelację uczestników na podstawie art. 386 § 1 i orzekł jak w sentencji postanowienia.

O zwrocie kosztów postępowania za obie instancje na rzecz uczestniczki Z. K. (bo spośród skarżących tylko ona poniosła koszty: 100 zł opłaty sądowej od skargi i 200 zł opłaty od apelacji) Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 520 § 3 kpc.