Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSO Dariusz Mizera

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w W.

przeciwko E. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 26 lutego 2016 roku, sygn. akt I C 570/15upr

oddala apelację i zasądza od powoda (...) z siedzibą w W. na rzecz pozwanej E. S. kwotę 600 (sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

D. M.

Sygn. akt II Ca 475/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 26 lutego 2016r.Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2016 roku w Tomaszowie Maz. na rozprawie sprawy z powództwa- (...) z siedzibą w W., przeciwko – E. S. o zapłatę oddalił powództwo oraz zasądził od powoda (...) z siedzibą w W. na rzecz pozwanej E. S. kwotę 1.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Podstawą rozstrzygnięcia były przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

Powód (...) z siedzibą w W. w dniu 27 czerwca 2014 roku zawarł z (...) z siedzibą we W. umowę przelewu wierzytelność.

W ramach tej umowy strona powodowa nabyła wierzytelność przysługującą pierwotnemu wierzycielowi (...) z siedzibą we W. /wcześniej (...). we W./ przysługującą wobec pozwanej z tytułu zawartej w dniu 18 grudnia 2007 roku umowy o przyznanie limitu kredytowego nr (...) i umowy o wydanie karty i korzystanie z karty kredytowej (...) nr (...) (zawartej na okres jednego roku, tzn. do dnia 18 grudnia 2008 roku, przedłużanej automatycznie na kolejne roczne okresy przez (...), o ile posiadacz rachunku kredytowego nie wypowie umowy).

Przed dokonaniem cesji wierzytelności, (...)z siedzibą we W. /następca prawny (...) we W./ wystawił w dniu 16 listopada 2010 roku bankowy tytuł egzekucyjny. W dniu 18 sierpnia 2011 roku Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. w sprawie (...) nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.

Postępowanie egzekucyjne prowadzone na wniosek wierzyciela (...)z siedzibą we W., przez komornika sądowego Mirosława Malika przy Sądzie Rejonowym w Wołominie zostało postanowieniem z dnia 16 czerwca 2012 roku umorzone w całości na podstawie art. 824 §1 pkt 3 k.p.c. umorzone.

Mając takie ustalenia Sąd zważył, iż powództwo nie zasługuje na uwzględnienie, a podniesiony przez pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia jest trafny.

Materiał dowodowy zebrany w sprawie, opiera się na dowodzie z dokumentów przedstawionych przez stronę powodową- sprowadzających się do udokumentowania umowy cesji wierzytelności, stosunku prawnego łączącego strony, czynności podjętych przez poprzednika powoda /pierwotnego wierzyciela/ w celu dochodzenia swego roszczenia - odnoszących skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia roszczenia.

Zebrany materiał dowodowy w postaci dokumentów Sąd uznał za wystarczający do rozstrzygnięcia, jest spójny i wiarygodny /nie był kwestionowany przez strony/.

Odnosząc się do zgłoszonego zarzutu przedawnienia roszczenia, Sąd Rejonowy uznał go za zasadny. Wbrew twierdzeniom strony powodowej /k-80/-„mając na uwadze fakt, że postępowanie egzekucyjne w sprawie (...) zostało umorzone w dniu 16 czerwca 2012 roku, natomiast pozew w niniejszej sprawie został złożony w dniu 24 marca 2015 roku, należy wskazać, iż nie doszło do upływu trzyletniego terminu przedawnienia roszczeń" , w rzeczonej sprawie, termin przedawnienia nie wynosi trzy lata, jak wynika to z dyspozycji przepisu art. 118 k.c. powołany przepis stanowi, że jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia roszczeń (..) związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata.

Zwrócić bowiem należy uwagę na stanowisko judykatury, wyrażone na tle nieobowiązującej od sierpnia 2013 roku ustawy z dnia 12 września 2002 roku o elektronicznych środkach płatniczych /Dz. U. Nr 169, poz. 1385/. W wyroku bowiem z dnia 17 grudnia 2008 roku /I CSK 243)08/ Sąd Najwyższy wyraził stanowisko, w świetle którego jeżeli posiadacz karty kredytowej wydanej przez wystawcę na podstawie umowy zawartej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 września 2002 r. o elektronicznych środkach płatniczych (Dz.U. Nr 169, poz. 1385) zaprzestał wpłacania minimalnej kwoty zadłużenia podawanej każdorazowo w doręczanych mu wyciągach bankowych, bieg dwuletniego terminu przedawnienia roszczenia o zapłatę tych kwot rozpoczyna się z upływem dnia wskazanego w wyciągu jako termin zapłaty kwoty minimalnej, nie zaś dopiero po wyczerpaniu limitu kredytu, ustalonego w umowie. /opublikowano- OSNC 2010/1/16, Biul.SN 2009/5/10, M.Prawn. 2010/6/340-341/

Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 12 lipca 2013 roku o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw /Dz. U. z dnia 6 września 2013 roku, poz. 1036/ dla umów o kartę kredytową nie zawiera przepisów szczególnych, regulujących przedawnienia roszczeń w sposób odmienny niż ogólne zasady wyrażone w art. 118 k.c. zachodzą jednak wypadki, w których roszczenia wynikające z umów o kartę kredytową podlegać będą nie trzyletniemu a dwuletniemu okresowi przedawnienia. Przepis art. 26 ust. 1 powołanej, obowiązującej ustawy stanowi bowiem, że do przedawnienia roszczeń z tytułu umów o elektroniczny instrument płatniczy, powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i nieprzedawnionych do tego czasu, stosuje się przepisy dotychczasowe. Ustawa z dnia 12 września 2002 roku w art. 6 przewidywała, że roszczenia z tytułu umów o elektroniczny instrument płatniczy przedawniają się z upływem lat dwóch. W świetle powołanego wyroku Sądu Najwyższego nie ma wątpliwości, że umowy o kartę kredytową zaliczają się do umów o elektroniczny instrument płatniczy

Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne /art. 120 § 1 k.c./. Termin przedawnienia ulega przerwaniu w sytuacjach określonych w przepisie art. 123 k.c. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo /art. 124 k.c./, a w przypadku przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed organem powołanym do egzekwowania roszczeń, dopóki postępowanie to nie zostało zakończone /art. 124 § 2 k.c. infine/.

W związku z powyższym oraz w oparciu o treść powołanych przepisów, przyjął Sąd, że dwuletni termin przedawnienia rozpoczął bieg /zgodnie z twierdzeniami strony powodowej- k-80/ od dnia 16 czerwca 2012 roku, a pozew wniesiono do sądu w dniu 24 marca 2015 roku. Dlatego też mając na uwadze powyższe, Sąd uwzględniając zarzut przedawnienia roszczenia orzekł jak w sentencji wyroku i w pkt 1. powództwo oddalił.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. -przyjmując zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy. Na koszty te składają się, koszty zastępstwa procesowego / 1.200,00 złotych - obliczona na podstawie § 6 pkt 3 w związku z § 2 ust 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych /.../ -Dz.U. Nr 163, poz. 1349 ze zmianami/

Apelacje od powyższego rozstrzygnięcia w imieniu powoda złożył jego pełnomocnik zaskarżając wyrok w całości.

Na postawie art. 368 §1 pkt 2 kpc zaskarżanemu orzeczeniu zarzucił:

A/ naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na wynik sprawy:

I. art. 233 § 1 kpc w związku z art. 227 kpc poprzez brak wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i dokonania jego oceny z pominięciem złożonego do akt sprawy dokumentu w postaci potwierdzenia wypłaty kwoty 1 000,00 zł z rachunku o numerze (...), z dnia 18.12.2007 r., w placówce banku, z którego to dokumentu wynikało, że pozwana korzystała z przyznanego jej na podstawie umowy o numerze(...) w inny sposób aniżeli za pomocą wydanej karty kredytowej, wobec czego prawidłowa ocena dowodów winna prowadzić do stwierdzenia, iż roszczenie dochodzone przez powoda wynikało z umowy o przyznanie limitu kredytowego.

B/ obrazę przepisów prawa materialnego tj.:

II. art. 6 ustawy z dnia 12 września 2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych, poprzez jego błędne zastosowanie wskutek uznania, że roszczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu wynika z umowy o kartę kredytową, podczas gdy roszczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu wynika z umowy o przyznanie limitu kredytowego, a tym samym termin przedawnienia określony w przedmiotowej ustawie nie znajduje zastosowania wobec roszczenia powoda;

III. art. 118 kc, poprzez jego niezastosowanie w wyniku błędnego uznania, że roszczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu znajduje oparcie w umowie o kartę kredytową, podczas gdy roszczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu wynika z umowy(...), nie zaś z (...), wobec czego w odniesieniu do roszczenia powoda zastosowanie winien znaleźć trzyletni termin przedawnienia;

IV. art. 65 § 1 kc poprzez błędną wykładnię postanowień umowy limitu kredytowego o numerze (...). § 1 Umowy o przyznanie (...) oraz § 1 Umowy o wydanie i korzystanie z karty kredytowej polegającej na uznaniu, iż roszczenie powoda dochodzone w niniejszej sprawie wynika z umowy o kartę kredytową podczas gdy z literalnego brzmienia zapisów umowy wynika, że strony zawarły Umowę o wydanie i korzystanie z karty kredytowej, w ramach której Bank wydał pozwanej kartę (...)umożliwiającą korzystanie z limitu kredytowego, o którym mowa w § 1 Umowy limitu, wobec powyższego wydana pozwanej karta była jedynie dodatkowym instrumentem umożliwiającym pozwanej korzystanie z przyznanego limitu, a zatem roszczenie powoda znajduje podstawę w umowie o przyznanie limitu kredytowego.

V. art. 117 § 2 kc polegające na jego niewłaściwym zastosowaniu i uznaniu za zasadny zarzutu przedawnienia roszczenia podniesionego przez stronę pozwaną w sytuacji gdy roszczenie dochodzone przez powoda nie wynikało z umowy o elektroniczny instrument płatniczy tylko z umowy o przyznanie limitu kredytowego, wobec czego termin przedawnienia tego roszczenia wynosił trzy lata, a zatem należało uznać, że do przedawnienia roszczenia dochodzonego przez powoda nie doszło.

Powołując się na powyższe zarzuty skarżący wnosił o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanej E. S. na rzecz powoda (...) z siedzibą w W., kwoty 1 926,19 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25.03.2015 roku do dnia zapłaty;

2. zasądzenie od pozwanej E. S. na rzecz powoda (...) z siedzibą w W., zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie przed Sądem I instancji;

3. zasądzenie od pozwanej E. S. na rzecz powoda (...) z siedzibą w W., zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie apelacyjne.

Ponadto na podstawie art. 368 § 1 pkt 4 kpc w zw. 382 kpc skarżący wnosił o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci:

1. przekazanego przez poprzednika prawnego powoda dokumentu w postaci wyciągu z historii operacji na rachunku o numerze (...) prowadzonym w związku z zawarciem przez pozwaną umowy o przyznanie limitu kredytowego o numerze (...) oraz zestawienia wyciągów wygenerowanych z przedmiotowego rachunku w czasie trwania umowy, na okoliczność faktu, iż roszczenie powoda wynika z umowy o przyznanie limitu kredytowego.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powoda wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Zarówno Sąd Rejonowy w swoich motywach jak i skarżący w apelacji skupili się na ocenie czy roszczenie powoda wynika z umowy o kartę kredytową czy też wynika ono z umowy o przyznanie limitu kredytowego. W ocenie Sądu Rejonowego roszczenie to wprost wynika z umowy o kartę kredytową a co za tym idzie w myśl art. 6 ustawy z 12.09.2002 roku o elektronicznych instrumentach płatniczych termin przedawnienia takiego roszczenia jest dwuletni , a zatem w chwili wniesienia pozwu już upłynął. Zdaniem powoda natomiast roszczenie wynika z umowy o przyznanie limitu kredytowego, dla której to umowy umowa o kartę była jedynie umową służebną a co za tym idzie roszczenie przedawnia się na zasadach ogólnych czyli w terminie trzech lat. W ocenie skarżącego termin ten na dzień wniesienia pozwu jeszcze nie upłynął.

Tymczasem te okoliczności są całkowicie obojętne dla rozstrzygnięcia albowiem niezależnie, którą z wersji byśmy przyjęli to i tak roszczenie objęte pozwem uległo przedawnieniu.

Zgodnie z art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Pozostaje zatem do rozważenia czy roszczenie powoda pozostaje w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Związek roszczenia z działalnością gospodarczą istnieje wówczas, gdy przynajmniej wierzyciel jest przedsiębiorcą w chwili dokonywania określonej czynności, a sama czynność pozostaje w normalnym funkcjonalnym związku przyczynowym z tą działalnością, w szczególności gdy została podjęta w celu realizacji zadań związanych z przedmiotem działalności tego przedsiębiorcy, przy czym czynność ta nie musi należeć do stale podejmowanych czynności typowych ze względu na przedmiot działalności przedsiębiorcy ani nie musi mieścić się w ramach przedmiotu prowadzonej przez niego działalności, a więc nie musi być ujęta w statucie lub w rejestrze jako należąca do zakresu działalności przedmiotowej .

W przedmiotowej sprawie nie budzi żadnej wątpliwości, iż powód jako nabywca wierzytelności dochodzi od pozwanej należności która pozostaje w normalnym funkcjonalnym związku z prowadzoną przez zbywcę wierzytelności działalnością gospodarczą co sprawia, że okres przedawnienia tego rodzaju roszczeń powoda w stosunku do pozwanej jest trzyletni zgodnie z art. 118 k.c. przyjmując natomiast, iż jest to roszczenie wynikające z karty kredytowej termin ten jest dwuletni. (por. art. 6 ustawy z 12.09.2002r. o elektronicznych instrumentach płatniczych)

W myśl art. 117§ 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba , że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Sąd Okręgowy rozważając podniesiony zarzut przedawnienia podziela pogląd zgodnie z którym cesjonariusz niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego klauzulą wykonalności, pogląd ten uzasadnia to, iż po umorzeniu postępowania egzekucyjnego przedawnienie rozpoczęłoby bieg na nowo, ale w tych samych granicach podmiotowych, wynikających z tytułu wykonawczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2014 r., II CSK 196/14, OSNC 2015, nr 12, poz. 145). Wobec zmiany wierzyciela, która skutkuje koniecznością ustalenia istnienia roszczenia na drodze postępowania sądowego, nabywca wierzytelności nie może powołać się na skutek w postaci przerwy biegu przedawnienia. Prawo do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego było przyznane bankom ze względu na ich szczególną pozycję i dla ochrony ich interesów. Uchylone już szczególne uregulowania w tym zakresie stanowiły wyjątek od zasady równości w prowadzeniu działalności gospodarczej, więc nie powinny być interpretowane w taki sposób, który stawia klienta banku w gorszej pozycji, niż klienta innego przedsiębiorcy.

Stanowisko to zostało potwierdzone w uchwale SN z dnia 29 czerwca 2016r. III CZP 29/16 , www.sn.pl. zgodnie z którą nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.).

Ostatecznie ze względu na istotę przerwy biegu przedawnienia uznać należy, że skoro brak tożsamości podmiotowej w zakresie wierzyciela, który wszczął egzekucję, i wierzyciela powołującego się na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem egzekucji, to nie ma podstaw do przyjęcia, iż cesjonariusz niebędący bankiem może powołać się na przerwę biegu przedawnienia na skutek postępowania egzekucyjnego, prowadzonego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego klauzulą wykonalności, umorzonego wobec bezskuteczności egzekucji.

Odnosząc powyższe rozważania do niniejszej sprawy podkreślić należy, iż mając na uwadze okoliczność że wszczęcie postępowania egzekucyjnego w sprawie(...) nie przerwało biegu przedawnienia, to w najlepszym wypadku przyjmując, iż bieg przedawnienia został przerwany przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu (choć w tym zakresie także są poważne wątpliwości) co miało miejsce 18 sierpnia 2011r. to z uwagi na wniesienie pozwu 24 marca 2015r. przed wniesieniem pozwu upłynął tak dwuletni jak i trzyletni termin przedawnienia.

Reasumując w ostatecznym rozrachunku orzeczenia odpowiada prawu, a apelacja jako bezzasadna musi zostać oddalona, a to na podstawie art. 385 k.p.c..

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c.