Portal Orzeczeń

UZASADNIENIE

Apelacja obwinionego jest zasadna; skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku i uniewinnieniem obwinionego od zarzucanego mu czynu.

Udowodnienie zachodzi wówczas, gdy w świetle przeprowadzonych dowodów fakt przeciwny dowodzeniu jest niemożliwy lub wysoce nieprawdopodobny. Wymóg udowodnienia należy odnosić tylko do ustaleń niekorzystnych dla obwinionego, ponieważ on sam korzysta z domniemania niewinności ( art. 5 § 1 kpk w zw. z art. 8 kpw), a nie dające się usunąć wątpliwości tłumaczy się na jego korzyść ( art. 5 § 2 kpk w zw. z art. 8 kpw ). Najmniejsze wątpliwości powodują, iż dany fakt nie może być uznany za udowodniony, a więc nie stanowi ustalenia faktycznego, które może być podstawą rozstrzygnięcia. Nieuprawdopodobnienie dowodzonej tezy nie może działać na niekorzyść obwinionego, albowiem może on być uznany winnym jedynie po udowodnieniu mu sprawstwa i winy.

Sąd rejonowy w zaskarżonym wyroku przypisał K. S. (1) czyn polegający na tym, iż „ ….. obwiniony pan K. S. (1), będąc osobą zarządzającą transportem / kierownikiem w przedsiębiorstwie ,,SM (...): Sp. Z o.o. ul. (...), (...)-(...) A., naruszył obowiązki lub warunki przewozu drogowego poprzez dopuszczenie do naruszenia przepisów o stosowaniu urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy o odpoczynku oraz aktywności kierowcy, ponieważ analiza danych zapisanych w urządzeniu rejestrującym wykazała nierejestrowanie za pomocą cyfrowego urządzenia rejestrującego na karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy i przebytej drogi w dniach 23,24,25,26,28,29,30.04.2014 roku, oraz 2,5,6,7,8,12,13,14,15,19,20,21.05.2014 roku – urządzenie rejestrujące w tych okresach zarejestrowało czynności w postaci jazdy bez kart kierowcy”.

Sąd I instancji stwierdził, iż przyjmując za prawdę twierdzenia obwinionego, iż on zlecał transporty kierowcom, wyprawiał ich w trasę, dokonywał on w firmie cyklicznej kontroli tachografów, kart kierowców, to niewiarygodne musi być uznanie, iż praktyka jazdy kierowcy M. K. (1) bez włożonej karty pojazdu do tachografu cyfrowego w/w pojazdu odbywała się bez wiedzy i świadomości obwinionego.

Odnosząc się do przeprowadzonego przez sąd I instancji materiału dowodowego należy stwierdzić, iż:

- oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, w szczególności nie potwierdził, aby to on „dokonywał w firmie cyklicznej kontroli tachografów”. Stwierdził jedynie, iż „ my ( w spółce – dopisek SO ) dokonujemy odczytu z tachografów zainstalowanych w samochodach odbywa się raz na 3 miesiące i co 28 dni z kart kierowców”. W toku postępowania odwoławczego wywodził, iż sekcja (...) spółki zajmuje się pobieraniem danych z kart kierowców i danych z tachografów cyfrowych, ich gromadzeniem i kontrolą;

- w toku czynności wyjaśniających oskarżyciel (...) zwrócił się do SM (...) Sp. z o.o. o wskazanie osoby zarządzającej przedsiębiorstwem lub osoby zarządzającej transportem w przedsiębiorstwie, o której mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. Ustanawiającego wspólne zasady dotyczące warunków wykonywania zawodu przewoźnika drogowego ….. . ( k 9 ). Spółka w odpowiedzi poinformowała (...), iż „osobą zarządzającą, jest Pan K. S. (2)” ( k 15 ). Oświadczenie to jest jedynie oświadczeniem pracodawcy. Nie wiadomo nawet czy dobrze on zinterpretował zapytanie (...), które zawiera odwołanie – odnośnie konkretyzacji pracownika - do w/w rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009. Oskarżyciel i sąd I instancji nie przeprowadzili żadnych dowodów dotyczących potwierdzenia tez zarzutu, w postaci dokumentów potwierdzających zakres obowiązków obwinionego i jego uchybień ( wynikających z naruszenia reguł postepowania ), dotyczących kontroli rejestratorów pracy kierowców. Organy procesowe poprzestając na tym oświadczeniu zaniechały jakiegokolwiek zweryfikowania:

- czy z zakresu obowiązków obwinionego wynika, iż im uchybił poprzez „dopuszczenie do naruszenia przepisów o stosowaniu urządzeń rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy o odpoczynku oraz aktywności kierowcy”;

- zasad kontroli kierowców w tym zakresie ( czy były prowadzone zgodnie z przepisami, kiedy zostały ostatnio przeprowadzone w odniesieniu do czynu i jakie wyciągano z nich wnioski );

- czy obwiniony w ramach swoich obowiązków pracowniczych naruszył reguły kontroli rejestratorów pracy kierowców ( w razie ewentualnego potwierdzenia tej okoliczności - umyślności albo nieumyślności jego zachowania );

- na marginesie należy zaznaczyć, iż M. K. (1) - kierowca zatrzymanego w dniu 21 maja 2014 roku - pojazdu nie obciążał obwinionego.

Postępowanie dowodowe przeprowadzone w niniejszej sprawie razi niepełnością. Sprawstwo obwinionego zostało zainicjowane po uzyskaniu informacji na wezwanie ( k 9 ), iż osobą zarządzającą ( transportem ) w SM (...) Sp. z o.o. jest K. S. (2) ( k 15 ).

Sąd odwoławczy ( w ramach posiadanych możliwości czasowych ) uzupełnił postępowanie dowodowe ( k 184 odw. ) i po wystąpieniu do SM (...) Sp. z o.o. uzyskał:

- zakres obowiązków K. S. (2);

- zakres obowiązków sekcji (...).

Nie otrzymał natomiast informacji o datach pobierania danych z tachografu cyfrowego oraz kart kierowcy M. K. (2) oraz dokumentów rejestrujących przeprowadzenie tych czynności w okresie styczeń – czerwiec 2014 roku, gdyż dokumenty te zgodnie z przepisami spółki były przechowywane przez okres jednego roku.

K. S. (2) pełniąc w spółce funkcję Kierownika Oddziału W. miał za zadanie prowadzenie wszystkich spraw związanych z działalnością firmy w zakresie transportu w tym oddziale, w szczególności zajmował się organizacją pracy kierowców i nadzorem na jej przebiegiem, w znaczeniu wyznaczania zadań, kontroli ich wykonywania, optymalnego wykorzystania pojazdów.

Natomiast wyodrębniona organizacyjnie w ramach SM (...) Sp. z o.o. – sekcja (...) zajmowała się:

- pobieraniem danych z kart kierowców i danych z tachografów cyfrowych;

- gromadzeniem wykresówek kierowców;

- kontrolą terminowości pobierania danych z kart kierowców i danych z tachografów cyfrowych oraz zdawania wykresówek do tachografów analogowych;

- kontrolą czasu pracy kierowców wykonujących osobiście przewozy drogowe na rzecz spółki;

- analizą naruszeń przepisów;

- przeprowadzenia szkoleń indywidualnych i grupowych dla kierowców, spedytorów i dyspozytorów.

Wyłącznie pracownicy sekcji (...) mają dostęp do danych z kart kierowców i tachografów cyfrowych, które są gromadzone i przetwarzane w programie komputerowym T. ( k 192 – 193 ).

Oznacza to, iż do zakresu obowiązków obwinionego nie należała kontrola czasu pracy kierowców, cykliczna kontrola tachografów, kart kierowców czy też pobieranie danych zarówno z kart kierowców, jak i z tachografów cyfrowych.

Ponadto oskarżyciel publiczny i sąd I instancji całkowicie pominęli, iż kontrola czasu pracy kierowcy ma charakter następczy i okresowy; jej zasady wynikają z rozporządzenia Komisji ( UE ) nr 581/2010 z dnia 1 lipca 2010 roku w sprawie maksymalnych okresów na wczytywanie odpowiednich danych z jednostki pojazdowej oraz kart kierowców ( Dz.U.UE.L10.168.16 ) oraz rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 23 sierpnia 2007 roku w sprawie częstotliwości pobierania danych z tachografów cyfrowych i kart kierowców oraz warunków przechowywania danych ( Dz. U z 2007 r. Nr 159, poz. 1128 ).

Sprawstwo za tego rodzaju czyn należy też więc oceniać przez pryzmat zasad kontroli rejestratorów pracy kierowców.

W art. 1 § 1 kw jest wyrażona fundamentalna zasada, że odpowiedzialności za wykroczenie podlega tylko ten, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 5000 zł lub nagany.

Z ustalonych przez sąd okręgowy okoliczności wynika, iż obwiniony zarzucanego mu czynu nie popełnił, a więc nie zachodzi sytuacja, iż można by mu przypisać naruszenie reguły postępowania, które prowadziłoby do popełnienia przedmiotowego wykroczenia.

Reasumując: według zasad obowiązującej procedury w sprawach o wykroczenia, to nie obwiniony musi udowodnić swoją niewinność, lecz oskarżyciel ma udowodnić winę obwinionego (art. 5 § 1 kpk w zw. z art. 8 kpw); przy czym udowodnić, to znaczy wykazać ją w sposób nie budzący wątpliwości wiarygodnymi dowodami. Oznacza to, że udowodnienie winy obwinionemu musi być całkowite, pewne, wolne od wątpliwości, czego nie można ( co wyżej wykazano ) powiedzieć o niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy sąd odwoławczy ( na podstawie przepisów powołanych w orzeczeniu ) zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że obwinionego uniewinnił od popełnienia przypisanego mu czynu ( art. 5 § 1 pkt 1 kpw – czynu nie popełnił ); w związku z uniewinnieniem - kosztami procesu w sprawie obciążył Skarb Państwa.