BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 290/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2020-08-04

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 290/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 29 stycznia 2020 roku w sprawie II K 329/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut obrazy przepisów prawa materialnego tj. art. 91 & 1 i 2 k.k. przez jego niesłuszne niezastosowanie w podstawie wymiaru kary orzeczonej wobec oskarżonego P. G., w sytuacji gdy dopuścił się on czterech ciągów przestępstw obejmujących odpowiednio czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII, IX - XXVIII, XXIX - XXXI, XXXII - XXXIII oraz przestępstwa opisanego w punkcie XXXIV aktu oskarżenia, co obligowało sąd do wymierzenia za każdy z tych ciągów jednej kary, a następnie orzeczenia za zbiegające się ciągi przestępstw oraz przestępstwo opisane w punkcie XXXIV aktu oskarżenia kary łącznej z zastosowaniem art. 91 & 2 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodzić należy się ze skarżącym, że w zakresie rozstrzygnięcia o karze sąd rejonowy dopuścił się obrazy przepisów prawa materialnego tj. art. 91 & 1 i 2 k.k. poprzez jego niezastosowanie w podstawie wymiaru kary orzeczonej wobec P. G. w sytuacji gdy dopuścił się on czterech ciągów przestępstw obejmujących odpowiednio czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII, IX - XXVIII, XXIX - XXXI, XXXII - XXXIII oraz przestępstwa opisanego w punkcie XXXIV aktu oskarżenia albowiem w odniesieniu do czynów tworzących poszczególne ciągi oskarżony działał w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny co do któregokolwiek z tych przestępstw, co obligowało sąd do wymierzenia za każdy z tych ciągów jednej kary, a następnie orzeczenia za zbiegające się ciągi przestępstw oraz przestępstwo opisane w punkcie XXXIV aktu oskarżenia kary łącznej z zastosowaniem art. 91 & 2 k.k. Ciąg przestępstw to instytucja prawa karnego materialnego, co oznacza, że jej stosowanie jest obowiązkiem sądu ( por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 sierpnia 1999 roku, I KZP 24/99, OSP 2000 z.2 poz.25 ).

Dlatego sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok zgodnie z postulatem prokuratora, przyjmując iż oskarżony dopuścił się czterech ciągów przestępstw obejmujących odpowiednio czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII, IX - XXVIII, XXIX - XXXI, XXXII - XXXIII oraz przestępstwa opisanego w punkcie XXXIV aktu oskarżenia. Ukształtowanie konstrukcji ciągu przestępstw jako szczególnej odmiany realnego zbiegu przestępstw jednoznacznie przesądza, że instytucja ta nie określa w żadnym zakresie podstawy kwalifikacji prawnej ( podstawy skazania ) i z tego powodu powoływanie art. 91 & 1 k.k. przy podstawie skazania nie jest zasadne. Jednocześnie w razie przyjęcia ciągu przestępstw sprawcy przypisywana jest wielość przestępstw, zaś jedyną konsekwencją przyjęcia ciągu przestępstw jest modyfikacja wymiaru kary , która nie przebiega dwuetapowo lecz prowadzi do wymierzenia za wszystkie przypisane sprawcy przestępstwa popełnione w warunkach określonych w art. 91 & 1 k.k. jednej kary w podwyższonych na podstawie tego przepisu granicach. Obowiązujące od 1 lipca 2015 roku brzmienie art. 91 & 1 k.k. wskazuje, że przesądzającym dla przyjęcia ciągu jest tożsamość przepisu stanowiącego podstawę wymiaru kary dla każdego ze zbiegających się przestępstw - w skład takiego ciągu mogą wchodzić więc przestępstwa popełnione w różnych formach stadialnych. Nie jest wykluczone przyjęcie ciągu przestępstw w sytuacji gdy jedno przestępstwo popełnione zostało jednym zachowaniem, inne zaś w warunkach czynu ciągłego z art. 12 k.k. Nie stanowi również przeszkody dla przyjęcia ciągu okoliczność, że część czynów została popełniona w warunkach recydywy.

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się czterech ciągów przestępstw obejmujących odpowiednio czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII, IX - XXVIII, XXIX - XXXI, XXXII - XXXIII oraz przestępstwa opisanego w punkcie XXXIV aktu oskarżenia, a następnie orzeczenie:

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII kary 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach IX - XXVIII kary 2 lat pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach XXIX - XXXI kary 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach XXXII - XXXIII kary 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- za czyn opisany w punkcie XXXIV aktu oskarżenia kary 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- wymierzenie kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie dowodów rzeczowych a w pozostałym zakresie o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek częściowo zasadny z przyczyn podanych w pkt. 3.1. i 3.2.

3.2.

zarzut rażącej niewspółmierności kar jednostkowych ograniczenia wolności oraz kary łącznej ograniczenia wolności wynikający z nienależytego uwzględnienia przez sąd pierwszej instancji okoliczności obciążających oskarżonego, które przemawiają za koniecznością orzeczenia kary bezwzględnej pozbawienia wolności

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Dokonany przez sąd pierwszej instancji wybór rodzaju reakcji karnej na popełnione przez oskarżonego P. G. czyny jest, jak słusznie wywiódł prokurator, nietrafny. Wymierzone kary ograniczenia wolności - zarówno te jednostkowe jak i łączna - muszą być uznane za rażąco łagodne.

Rażąca niewspółmierność reakcji karnej występuje w tych przypadkach gdy na podstawie ujawnionych w sprawie okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary można przyjąć, iż zachodzi tak wyraźna różnica ( dysproporcja) pomiędzy karą orzeczoną przez sąd pierwszej instancji, a karą jaką należałoby sprawcy wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw sądowego wymiaru kary przewidzianych w art.53 k.k., że nie można jej zaakceptować. Należy z całą mocą podkreślić, iż w realiach przedmiotowej sprawy mamy do czynienia z takowym przypadkiem.

Apelant w swych wywodach skoncentrował się na wyeksponowaniu okoliczności, które winny na etapie wymiaru kary przemawiać na niekorzyść oskarżonego , a uwzględnione zostały w sposób niewystarczający. Zwraca szczególną uwagę na wielość zachowań przestępnych podlegających osądowi w przedmiotowym procesie, których jest aż 34, w tym 28 realizowanych w warunkach powrotu do przestępstwa określonych w art. 64 & 1 k.k. na wielokrotną uprzednią karalność oskarżonego, która sięgnęła liczby 8, przy czym aż w siedmiu przypadkach za przestępstwa tożsame rodzajowo ( których łącznie było trzynaście ), na znaczną wartość szkody wyrządzonej w wyniku popełnionych przestępstw w łącznej wysokości ponad 40 000 złotych, na działanie w sposób przemyślany z chęci łatwego zysku.

Okoliczności te wskazują, że oskarżony - jakkolwiek deklarował żal i skruchę z powodu popełnionych czynów - ma problem ze zrozumieniem naganności swego postępowania i jest osobą w wysokim stopniu zdemoralizowaną, a motywacja z jaką działał zasługuje na szczególne potępienie i świadczy o braku poszanowania podstawowych norm społecznych. Dlatego rację ma skarżący, że oskarżony nie wyciągnął żadnych wniosków z dotychczasowego swojego postępowania. Orzekane wcześniej kary i toczące się procesy nie wywołały w nim pożądanej społecznie refleksji, której efektem pozostawałoby powstrzymanie się od popełniania kolejnych przestępstw. Pomimo uprzednich skazań, ponownie wszedł w konflikt z prawem okazując rażące lekceważący stosunek do obowiązującego porządku prawnego i orzeczeń sadu. Skoro stosowane uprzednio wobec niego sankcje wolnościowe za tożsamą postawę względem dóbr chronionych prawem nie były w stanie wdrożyć go do przestrzegania prawa, trudno obecnie racjonalnie tylko w oparciu o jego zachowanie po popełnieniu przestępstw ( przyznanie się do winy i wyrażenie skruchy ) i jego poziom intelektualny ( upośledzenie umysłowe lekkie ) przyjąć, że kolejna kara wolnościowa ( orzeczona przez sąd rejonowy kara ograniczenia wolności ) byłaby w stanie spełnić cele zapobiegawcze oraz wychowawcze wobec niego i powstrzymać go od popełnienia przestępstw w przyszłości.

Dotychczasowa postawa oskarżonego przekonuje o konieczności wymierzenia najsurowszej z kar zasadniczych - kary pozbawienia wolności. Słusznie wywiódł skarżący, iż wbrew stanowisku sądu pierwszej instancji, postępowania oskarżonego nie usprawiedliwia okoliczność , że jest osobą funkcjonującą intelektualnie na poziomie upośledzenia umysłowego lekkiego. Miał on przecież - jak wynika z opinii biegłych lekarzy psychiatrów - w czasie dokonywania zarzucanych mu czynów zachowaną zdolność rozpoznania ich znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Zatem jego poczytalność nie była ograniczona, co oznacza że doskonale zdawał sobie sprawę z tego co robił. Należy przy tym mieć na uwadze, że sposób przestępnego działania ww. nie sprowadzał się do prostych czynności, nie wiążących się z większym zaangażowaniem intelektualnym, lecz wręcz przeciwnie wymagał istotnego wkładu intelektualnego, co dodatkowo przeczy tezie - jak słusznie zauważył prokurator - jakoby jego ograniczone predyspozycje intelektualne stanowiły okoliczność umniejszającą stopień winy.

Wszystkie rozważone okoliczności przekonują, że tylko kara pozbawienia wolności poprzez jej realną dolegliwość ma daleko większe szanse wywołać u oskarżonego, jeśli nie szacunek, to przynajmniej respekt dla porządku prawnego, a przez to skłonić go w przyszłości do zaniechania popełniania kolejnych przestępstw.

W ocenie sądu odwoławczego karą adekwatną do stopnia szkodliwości społecznej czynów i stopnia zawinienia będzie kara:

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII - 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach IX - XXVIII - 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach XXIX - XXXI - 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach XXXII - XXXIII - 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- za czyn opisany w punkcie XXXIV aktu oskarżenia - 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- łączna 2 lat pozbawienia wolności.

Tak ukształtowany wymiar kar pozbawienia wolności za poszczególne cztery ciągi przestępstw i przestępstwo z punktu XXXIV aktu oskarżenia oraz kary łącznej pozbawienia wolności uwzględnia wszystkie okoliczności związane z popełnieniem czynów, jak również okoliczności związane z osobą oskarżonego, a tym samym w wystarczającym stopniu spełni swe cele w zakresie prewencji indywidualnej i w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Będzie przy tym stanowił wymierną i odczuwalną dolegliwość, wpływającą na zmianę jego postawy i skłaniającą go do przestrzegania w przyszłości społecznie akceptowanych norm zachowania.

Nie sposób natomiast zgodzić się z postulatem skarżącego o wymierzenie za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach IX - XXVIII - kary 2 lat pozbawienia wolności i kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kary w proponowanej wysokości byłyby zbyt wygórowane i rażąco surowe.

Wniosek apelacji o orzeczenie w przedmiocie dowodów rzeczowych sąd odwoławczy pozostawił do rozpoznania sądowi rejonowemu w trybie art. 420 k.p.k..

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się czterech ciągów przestępstw obejmujących odpowiednio czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII, IX - XXVIII, XXIX - XXXI, XXXII - XXXIII oraz przestępstwa opisanego w punkcie XXXIV aktu oskarżenia a następnie orzeczenie:

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach I - VIII kary 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach IX - XXVIII kary 2 lat pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach XXIX - XXXI kary 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- za ciąg obejmujący czyny opisane w akcie oskarżenia w punktach XXXII - XXXIII kary 8 miesięcy pozbawienia wolności,

- za czyn opisany w punkcie XXXIV aktu oskarżenia kary 7 miesięcy pozbawienia wolności,

- wymierzenie kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie dowodów rzeczowych a w pozostałym zakresie o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wniosek częściowo zasadny z przyczyn podanych w pkt. 3.1. i 3.2.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana wyroku w zakresie omówionym powyżej.

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny zmiany wyroku wskazane w powyższych rozważaniach.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu koszty nieopłaconej pomocy prawnej wg stawek określonych w & 2 pkt. 1 w zw. z & 4 ust. 1 i 3 w zw. z & 17 ust. 2 pkt. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 roku ( Dz. U. z 2016 roku poz. 1714 ).

Na podstawie art. 624 & 1 k.p.k. i art 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych ( tekst jednolity Dz. U. Nr 49, poz. 223 z 1983 roku ) zwolniono oskarżonego od opłaty za obie instancje i wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym, z uwagi na orzeczoną bezwzględną karę pozbawienia wolności.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie co do kary

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: