Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 302/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim wydany w dniu 25 lutego 2025 roku w sprawie o sygn. akt II K 1151/24.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator w punkcie pierwszym (1- numeracją przyjęta przez sąd okręgowy) apelacji wniesionej na niekorzyść oskarżonego G. S. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia - w zakresie pierwszego z zarzuconych oskarżonemu czynów - poprzez przyjęcie, że w okresie objętym tym zarzutem wyegzekwowano od oskarżonego kwotę zaległych alimentów w wysokości 1989,31 złotych, co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia oskarżonego od tego czynu, podczas gdy z materiału dowodowego wynika, że kwota ta została wyegzekwowana w okresie od 11 maja 2023 r. do 19 czerwca 2023 r. tj. w okresie, którego nie objęto zarzutem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut zawarty w punkcie pierwszym apelacji wniesionej przez prokuratora nie jest zasadny. Sad I instancji ustalił, że czyn zarzucony oskarżonemu w punkcie 1 aktu oskarżenia nie zawiera wszystkich znamion wymaganych przez ustawę, aby skazać oskarżonego za przestępstwo z art. 209 § 1a kk. Z ujawnionego w toku przewodu sądowego przez sąd meriti materiału dowodowego wynika, że ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 28 marca 2019 roku w sprawie o sygn. akt III RC 78/19 G. S. zobowiązał się płacić na rzecz małoletniej córki E. S. alimenty w kwocie po 200 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 01 kwietnia 2019 roku, płatne z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki - I. C. (ugoda k-38). Podwyższenie tak ustalonych alimentów do kwoty 500 złotych miesięcznie nastąpiło wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim wydanym w dniu 19 września 2023 roku w sprawie o sygn. akt III RC 466/22 (k-44). Bezsporne jest zatem, że w okresie zarzuconego oskarżonemu czynu wypełniającego dyspozycję art. 209 § 1a kk w punkcie 1 aktu oskarżenia, który miał być popełniony w okresie od 1 lutego 2023 roku do 30 kwietnia 2023 roku oskarżony był zobowiązany do płacenia alimentów na rzecz córki w kwocie po 200 złotych miesięcznie. W okresie zarzuconego oskarżonemu ww. czynu miał uiścić 3 świadczenia alimentacyjne na rzecz córki E. S. po 200 złotych miesięcznie kolejno : do 10 lutego 2023 roku, do 10 marca 2023 roku i do 10 kwietnia 2023 roku. Trafnie podniósł prokurator, że część kwot pieniężnych uzyskanych podczas postępowania egzekucyjnego od oskarżonego została zajęta na poczet alimentów z zasiłku dla bezrobotnych oskarżonego od maja 2023 roku, a więc poza okresem czynu zarzuconego oskarżonemu. Dwie kwoty pieniężne wyegzekwowane przez Komornika Sądowego na poczet świadczeń alimentacyjnych oskarżonego były zaksięgowane na konto komornicze w okresie zarzuconego mu czynu, a mianowicie: w dniu 27 lutego 2023 roku - kwota 60 złotych i w dniu 11 kwietnia 2023 roku kwota 41,76 złotych (tabela egzekwowanych należności k-42). W przypadku kwoty 41,76 złotych została ona zaksięgowana w dniu 11 kwietnia 2023 roku na koncie komorniczym wyegzekwowanych należności, ale zajęta musiała być przynajmniej dzień wcześniej. Reasumując wbrew zarzutowi apelanta trafnie przyjął sąd I instancji, że w okresie zarzuconego oskarżonemu czynu z punktu 1 aktu oskarżenia nie powstała zaległość w uiszczeniu alimentów na rzecz jego córki w wysokości co najmniej 3 świadczeń okresowych.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro niezasadny okazał się zarzut zawarty w punkcie pierwszym apelacji wniesionej przez prokuratora, to brak było podstaw prawnych do uchylenia zaskarżonego wyroku w części dotyczącej zarzuconego czynu oskarżonemu w punkcie 1 aktu oskarżenia i przekazania sprawy odnośnie tego czynu do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

3.2.

Prokurator w punkcie drugim (2- numeracja przyjęta przez sąd okręgowy) apelacji wniesionej na niekorzyść oskarżonego G. S. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

a) błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia w zakresie czynu opisanego w punkcie II wyroku, polegający na uznaniu, że zachowaniu oskarżonego nie można przypisać znamienia ustawowego przestępstwa z art. 209 § 1 kk w postaci „uchylania się”, bowiem w okresie objętym zarzutem był osobą bezdomną bez środków do życia, zatem niełożenie na utrzymanie dziecka nie wynikało z jego złej woli, ale z sytuacji życiowej w jakiej się znalazł bez własnej winy, co pozostaje w sprzeczności z treścią zeznań przedstawicielki ustawowej dziecka, a w konsekwencji doprowadziło do wydania wyroku uniewinniającego G. S. od tego czynu,

b) obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia polegającą na niewyjaśnieniu wszystkich okoliczności sprawy i poprzestanie jedynie na treści zeznań pokrzywdzonej złożonych na rozprawie oraz ich swobodną ocenę sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, polegającą na pominięciu części ich treści, w tym tej części zeznań świadka, z której wynika, iż oskarżony został wyrzucony z domu przez swoich rodziców z powodu nagannych zachowań w stosunku do nich oraz nadużywania alkoholu, a także pominięcie przesłuchania na tą okoliczność rodziców oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło do uznania, że w/w nie ponosi żadnej odpowiedzialności za sytuację życiową w jakiej się znalazł, jest jej niewinną ofiarą, czego konsekwencją było uznanie, że jego zachowaniu nie można przypisać znamienia ustawowego przestępstwa z art. 209 § 1 kk w postaci „uchylania się od łożenia na utrzymanie dziecka” i w konsekwencji wydanie wyroku uniewinniającego w sprawie.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty zawarte w punkcie drugim apelacji wniesionej przez prokuratora są zasadne. Sad okręgowy podziela argumenty zawarte w apelacji prokuratora przemawiające za ustaleniem, że oskarżony w okresie zarzuconego mu czynu z punktu 2 aktu oskarżenia uchylał się od obowiązku łożenia alimentów na utrzymanie swojej córki E. S.. Nie do zaakceptowania jest ustalenie sądu meriti, że skoro oskarżony był zarejestrowany w urzędzie pracy jako bezrobotny od 30 grudnia 2022 roku do 11 kwietnia 2024 roku i w tym okresie nie otrzymał skierowania do pracy oraz znalazł się w trudnej sytuacji po opuszczeniu zakładu karnego (między innymi z powodu problemów na tle alkoholowym), to nie można uznać, że umyślnie uchylał się od obowiązku alimentacyjnego na rzecz córki. Przede wszystkim podnieść należy, że oskarżony jest zdrowym mężczyzną w sile wieku (ur. w (...) r). Z zawodu jest ogrodnikiem, a zatem gdyby wykazał minimum inicjatywy, to miał możliwość w okresie objętym zarzutem zarobić drobne kwoty pieniężne pracując dorywczo i wpłacić je na poczet alimentów. Ponadto widząc, że nie ma skierowania do pracy z urzędu pracy, gdyby chciał, to mógł sam znaleźć zatrudnienie np. w branży budowlanej, w której jest deficyt pracowników. Rację ma apelant podnosząc, że obcokrajowcy przyjeżdżający do Polski (bez posługiwania się biegle językiem polskim), gdy chcą pracować, to znajdują zatrudnienie, a oskarżonemu było wygodnie nie pracować, bo miał przyznany zasiłek dla bezrobotnych. W jednym z orzeczeń Sąd Najwyższy stwierdził, że oskarżony miał obiektywną możliwość wywiązania się z realizacji obowiązku alimentacyjnego. W spornym okresie nie chorował, nie przebywał w szpitalu, nie odbywał kary pozbawienia wolności. Jeżeli nadużywał alkoholu w wyniku uzależnienia i przez to uwiązany nałogiem alkoholowym nie czynił większych starań o znalezienie lepszej pracy, przede wszystkim stałej i dobrze płatnej, to okoliczności te obciążały wyłącznie jego osobę. Nie stanowiły żadnego usprawiedliwiania dla niewywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego. Zniewolenie nałogiem alkoholowym nie stanowi okoliczności, na którą oskarżony nie miał żadnego wpływu (wyr. SN z 22.5.2019 r., III KS 16/19, Legalis). Zdaniem sądu okręgowego w tym składzie analogiczna sytuacja zaistniała w realiach przedmiotowej sprawy i oskarżony powinien być skazany za czyn zarzucony mu w punkcie 2 aktu oskarżenia.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zasadny okazał się zarzut zawarty w punkcie drugim apelacji wniesionej przez prokuratora, to sąd okręgowy uchylił zaskarżony wyrok w części dotyczącej zarzuconego czynu oskarżonemu w punkcie 2 aktu oskarżenia i przekazał sprawę odnośnie tego czynu do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sad okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok sądu I instancji w zakresie rozstrzygnięcia dotyczącego uniewinnienia oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu w punkcie 1 aktu oskarżenia.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Skoro niezasadny okazał się zarzut zawarty w punkcie pierwszym apelacji wniesionej przez prokuratora, to sąd okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w tej części. Aktualne są rozważania sądu okręgowego zawarte w punkcie 3. 1 uzasadnienia.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

Sąd okręgowy uchylił zaskarżony wyrok odnośnie czynu zarzuconego oskarżonemu w punkcie 2 aktu oskarżenia i w tej części przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Skoro zarzuty podniesione w punkcie 2 apelacji wniesionej przez prokuratora okazały się zasadne, to mając na uwadze zakaz wynikający z art. 454 § 1 kpk, sąd okręgowy uchylił zaskarżony wyrok odnośnie czynu z punktu 2 aktu oskarżenia od popełnienia, którego oskarżony został uniewinniony i w tej części sprawę przekazał sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd rejonowy umożliwi oskarżonemu złożenie wyjaśnień i przesłucha w charakterze świadka I. C. - w szczególności na okoliczność nadużywania alkoholu przez oskarżonego w okresie zarzuconego mu czynu i jego zachowania wobec I. C. i małoletniej córki E. S. w tym czasie oraz na okoliczność czy wykazywał jakąkolwiek inicjatywę w podjęciu pracy (nawet dorywczej). W zależności od dokonanych ustaleń sąd I instancji rozważy zasadność dopuszczenia dowodu z zeznań rodziców oskarżonego na okoliczność nadużywania przez niego alkoholu w okresie objętym zarzutem.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 3 wyroku sądu okręgowego

Sąd okręgowy na podstawie art. 636 § 1 kpk wydatkami za postępowanie odwoławcze obciążył Skarb Państwa w związku z nieuwzględnieniem apelacji wniesionej przez prokuratora od rozstrzygnięcia uniewinniającego oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu w punkcie 1 aktu oskarżenia.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Skarżony jest w całości wyrok uniewinniający oskarżonego od popełnienia zarzuconych mu czynów na niekorzyść oskarżonego.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana