Portal Orzeczeń

UZASADNIENIE

Zgodnie z treścią pozwu z dnia 01 lutego 2023 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. w dniu 22 lutego 2023 roku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w którym:

nakazał pozwanej A. T., aby zapłaciła na rzecz powoda Banku (...) S.A. z siedzibą w W.:



kwotę 97.294,21 zł. (dziewięćdziesiąt siedem tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt cztery złote 21/100) wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od 19 września 2022 r. do dnia zapłaty,



kwotę 6.719,00 zł. (sześć tysięcy siedemset dziewiętnaście złotych 00/100) tytułem odsetek umownych od należności głównej za okres od 15 lutego 2022 r. do 5 września 2022r.,



kwotę 968,34 zł (dziewięćset sześćdziesiąt osiem złotych 34/100) tytułem odsetek karnych za nieterminową spłatę zobowiązania od należności głównej za okres od 16 marca 2022 r. do 18 września 2022 r.

wraz z kwotą 7.556,00 zł (siedem tysięcy pięćset pięćdziesiąt sześć złotych 00/100) tytułem kosztów postępowania, w tym kwotę 3.600,00 złotych (trzy tysiące sześćset złotych 00/100) tytułem kosztów zastępstwa procesowego, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się nakazu zapłaty do dnia zapłaty w terminie dwóch tygodni od doręczenia niniejszego nakazu albo wniosła w tym terminie sprzeciw do tutejszego Sądu.

W ustawowym terminie pełnomocnik pozwanej A. T. wniósł sprzeciw od w/w nakazu zapłaty wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu od pozwanej na rzecz powoda wg norm przepisanych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Z treści uzasadnienia sprzeciwu wynikało, iż pełnomocnik pozwanej zakwestionował powództwo co do zasady i wysokości, w szczególności skuteczność postanowień umowy dotyczących prowizji-uznając, iż stanowią one klauzule abuzywne z uwagi na brak indywidualnego ich uzgodnienia oraz zawyżoną ich wysokość wobec kwoty udzielonego kredytu co stanowi nieuczciwą praktykę rynkową. Pełnomocnik pozwanej powołał się na oświadczenie złożone przez pozwaną o naruszeniu przez powyższą umowę kredytową artykułu 30 ustęp 1 pkt 6, 7 i 10 ustawy o kredycie konsumenckim i w związku z powyższym powołując się na powyższe oświadczenie i sankcję kredytu darmowego podnosił, iż do zwrotu pozostaje jedynie kapitał. Z treści oświadczenia o kredycie darmowym i sprzeciwu wynika, że pozwana kwestionuje prawidłowość obliczenia oprocentowania umowy (w związku z uwzględnieniem kosztów prowizji) oraz podanie niewłaściwej stawki (...). Nadto pełnomocnik pozwanej kwestionował prawidłowość naliczonych odsetek umownych oraz tryb wypowiedzenia umowy, w szczególności brak umocowania przez osoby wypowiadające oraz wysokość zadłużenia.

W toku procesu pełnomocnik powoda popierał powództwo w dotychczasowej formie, a pełnomocnik pozwanej wnosi jak w sprzeciwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 października 2021 roku pozwana A. T. zawarła z powodem Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. umowę pożyczki konsolidacyjnej. W § 5 umowy kwotę całkowitą pożyczki kreślono na 98.049,08 zł. Kwotę do wypłaty na podstawie umowy (podstawa do obliczenia oprocentowania) 98.470,69 zł. (całkowita kwota pożyczki 98.049,08 zł. + kredytowana prowizja). Okres płaty 120 miesięcy. Data płatności raty 15 każdego miesiąca. Rata równa 1.174,01 zł. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania 7,97%. Nominalne roczne oprocentowanie 7,6 %. Oprocentowanie pożyczki stanowiła suma stopy referencyjnej NBP, która na dzień zawarcia umowy wynosiła 0,5% oraz stałej marży banku, która wynosiła 7,10%. (§ 5 pkt.8). Zgodnie z § 6 prowizja wynosiła 421,61 zł. – jest ona liczona od całkowitej kwoty pożyczki i pobierana przez doliczenie jej do kwoty pożyczki zwiększając tym samym wysokość kwoty pożyczki do spłaty, a następnie poprzez potrącenie jej od wypłaconej kwoty pożyczki. W umowie nie ustanowiono zabezpieczeń w postaci umowy ubezpieczenia oraz w żadnej innej formie. Całkowity koszt pożyczki wynosił 44.153,12 zł. przy założeniu terminowej jej spłaty, a całkowita kwota do spłaty 142.202,20 zł. (k. 5-7 umowa).

Pożyczka została uruchomiona zgodnie z treścią umowy przez powoda i pozwana otrzymała pełną kwotę w dniu 26.10.2021r. (okoliczność bezsporna). Początkowo pozwana spłacała kredyt – uiściła pierwsze raty kredytu, a następnie zaprzestała spłaty.

W dniu 22 maja 2022 roku do pozwanej zostało skierowane ostateczne wezwanie do zapłaty z uwagi na nie spłacanie przez A. T. rat kapitałowo-odsetkowych określonych w umowie na kwotę 4.254,02 zł. w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, które zostało doręczone pozwanej 26 maja 2022 roku. (k. 19-20 odpis pisma).

W związku z niezapłaceniem kwoty objętej wezwaniem pismem z dnia 14 lipca 2022 roku doręczonym pozwanej 22 lipca 2022 roku została jej wypowiedziana objęta pozwem umowa pożyczki z terminem wypowiedzenia 30 dni i wezwanie do zapłaty kwoty 5.804,98 zł . (k. 21-22 odpis wezwania).

Zgodnie z wyciągiem ksiąg bankowych powoda z dnia 19 września 2022 roku wysokość wymagalnego zobowiązania pozwanej wynosiła łącznie 104.981,55 (sto cztery tysiące dziewięćset osiemdziesiąt jeden 55/100) złotych i obejmuje :

- należność główna: 97.294,21 (dziewięćdziesiąt siedem tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt cztery 21/100) złotych,

- odsetki umowne naliczone od należności głównej od 15.02.2022r. do 05.09.2022r.: 6.719,00 (sześć tysięcy siedemset dziewiętnaście) złotych,

odsetki przeterminowane naliczone od należności głównej za okres od 16.03.2022r. do 18.09.2022r.: 968,34 (dziewięćset sześćdziesiąt osiem 34/100) złotych.

Ponadto od dnia 19.09.2022r. bankowi przysługują dalsze odsetki umowne za opóźnienie (przeterminowane) od wyżej wskazanej kwoty należności głównej, które na dzień wystawienia wyciągu wynoszą 245,00 %w skali roku, obliczane wg zmiennej stopy procentowej zgodnie z postanowieniami umowy, Cennikiem usług, naliczane od dnia wystawienia wyciągu z ksiąg banku do dnia efektywnego zaspokojenia wierzytelności banku i obciążają dłużnika.

W dniu 23 września 2022 roku powód wniósł do Sadu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie pozew o zapłatę kwoty 104.981,55 zł. sygn. akt INce 1309124/22. Sąd wydał w dniu 20 października 2022 roku nakaz w postepowaniu upominawczym zgodnie z żądaniami pozwu, który wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu utracił moc a postepowanie w sprawie w dniu 14 listopada 2022 roku zostało umorzone. (k. 24-29 odpis pozwu, nakazu i postanowienia postępowania upominawczego elektronicznego).

10 marca 2023 roku pełnomocnik pozwanej złożył do powoda oświadczenie o kredycie darmowym (k.44).

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny i został ustalony na podstawie w/w dowodów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Odpowiedzialność pozwanej wynika z zawartej z bankiem umowy kredytowej. Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (wg stanu na dzień zawarcia umowy t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 128) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas znaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie zaś z art. 78a ustawy Prawo bankowe przepisy ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.

W toku niniejszego postępowania pozwana kwestionowała powództwo co do zasady i wysokości, powołując się na szereg zarzutów, do których Sąd odniesie się kolejno. Pozwana powoływała się na istnienie w umowie niedozwolonych klauzul umownych dotyczących kwestii określenia wysokości prowizji oraz braku indywidualnych uzgodnień w toku zawarcia umowy z pozwaną co do poszczególnych postanowień umowy.

W niniejszej sprawie kredytodawca jest przedsiębiorcą zajmującym się prowadzeniem działalności gospodarczej, między innymi w zakresie udzielania kredytów, a pozwana jako osoba fizyczna jest konsumentem. Strony zawarły umowę kredytu w oparciu o przygotowany przez powoda wzorzec umowny. W postępowaniu powód nie wykazał, aby postanowienia łączącej strony umowy dotyczące opłat miały być między stronami uzgodnione w sposób indywidualny (tj. przyjmowane w drodze negocjacji), zatem możliwe było ocenienie ich przez pryzmat art. 385 ¹ § 1 k.c. W ramach kontroli incydentalnej, kiedy nie ma prejudykatu w postaci wyroku (...) uznającego postanowienia wzorca umownego za niedozwolone, sąd samodzielnie ocenia treść wzorca pod kątem nieuczciwego charakteru jego postanowień.

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 k.p.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Pozwana wskazywała, że umowa wypełniona jest klauzulą niedozwoloną dotyczącą wysokości prowizji. Sąd uznał, iż zarzut ten jest niezasadny. W niniejszej sprawie kwota pożyczki wynosiła 98.049,08 zł., a ustalona prowizja kwotowo wynosiła 421,61 zł. W związku z powyższym biorąc pod uwagę wysokość udzielonego kredytu prowizja w niniejszej sprawie nie narusza żadnych przepisów prawa konsumenckiego określających jej wysokość należy wskazać, że jest określona jednoznacznie i na niskim prawie dopuszczonym poziomie. Należy też podkreślić, że umowa kredytowa oprócz powyższej prowizji nie zawierała innych opłat (np. ubezpieczeń) stanowiących koszty kredytu. Brak jest więc podstaw do stwierdzenia abuzywności jakichkolwiek postanowień umowy.

W ocenie Sądu łącząca strony umowa o kredyt zawarta została zgodnie z dobrymi obyczajami i poszanowaniem praw konsumenta. Kwota kredytu wraz z prowizją jako przedmiot głównego świadczenia – udzielanego przez powoda i podlegającego zwrotowi przez pozwanych - została określona w sposób wystarczająco jasny. Precyzyjność postanowień umowy, ich zrozumiałość w zakresie obliczenia takiej wysokości dla przeciętnego konsumenta w ocenie Sądu nie powinna budzić wątpliwości. Zwrócić należy uwagę, iż pozwana dodatkowo uzyskała od banku formularz informacyjny zawierający precyzyjne i niezbędne informacje w kontekście zawieranej umowy. Wskazane w umowie koszty kredytu stanowiące pozaodsetkowe koszty kredytu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 6a ustawy o kredycie konsumenckim (tj. wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek) zostały ustalone na właściwym poziomie, mając na uwadze, że zgodnie z art. 36a ust. 2 tej ustawy, pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 6 w/w ustawy. W zakresie zaś odsetek kapitałowych i za opóźnienie wskazać należy, iż umowa prawidłowo wskazuje wysokości oprocentowania istniejące w dniu zawarcia umowy oraz określa warunki ich zmiany. W ocenie Sądu treść umowy kredytu nie zawiera również klauzul niedozwolonych w zakresie postanowień nie mających charakteru postanowień określających główne świadczenia stron, w tym kształtujących praw i obowiązków konsumentów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami lub rażąco naruszający ich interesy. Umowa nie zawiera także postanowień objętych katalogiem z art. 385 ³ k.c.

Należy jednak wyraźnie zaznaczyć, że nie powinno być tak, że konsument, działając z pełną świadomością podejmowanych decyzji oraz mając pełne rozeznanie swej sytuacji majątkowej oraz wysokości zaciągniętego zobowiązania, zawiera umowę z przedsiębiorcą, zaś w przypadku popadnięcia w problemy finansowe stwierdza, że zawiera ona klauzule abuzywne. W niniejszej sprawie trzeba podkreślić, iż pozwana uiściła w zasadzie tylko kilka rat kapitałowo-odsetkowych w toku spłaty kredytu.

W konsekwencji umowa łącząca strony jest ważna i może stanowić podstawę skutecznego dochodzenia przez bank roszczenia w niniejszej sprawie.

Pozwana w toku niniejszego postępowania w dniu 10 marca 2023r. złożyła oświadczenia w trybie tzw. sankcji darmowego kredytu (k.44).

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim w przypadku naruszenia przez kredytodawcę art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8, 10, 11, 14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c konsument, po złożeniu kredytodawcy pisemnego oświadczenia, zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy w terminie i w sposób ustalony w umowie. Sankcja kredytu darmowego polega w ogólności na uprawnieniu konsumenta do spłaty kredytu bez odsetek i innych kosztów kredytu należnych kredytodawcy. Jednakże zgodnie z ust. 5 tego przepisu uprawnienie to wygasa po upływie roku od dnia wykonania umowy. Nie może przy tym budzić wątpliwości, że chodzi tu o dzień wykonania umowy przez kredytodawcę, czyli dzień przekazania kwoty kredytu. Kredyt został wypłacony pozwanej w dniu 26.10.2021r. zatem ich uprawnienie do złożenia oświadczenia w trybie art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim wygasło z dniem 26.10.2022r. W konsekwencji oświadczenie złożone przez nią w dniu 10.03.2023r. nie mogło wywołać zamierzonego skutku prawnego. Z uwagi zaś na wygaśnięcie uprawnienia do złożenia oświadczenia, Sąd odstąpił od badania ewentualnego naruszenia przez bank wskazanych wyżej przepisów ustawy, umożliwiających skorzystanie z sankcji darmowego kredytu.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Sądu argumentacja pozwanej kwestionująca roszczenie zgłoszona w toku niniejszej sprawy nie zasługiwała na uwzględnienie i służyła jedynie przedłużeniu postępowania. Niezasadne są także zarzuty pozwanej kwestionujące istnienie oraz wysokość jej zadłużenia. Należy podkreślić, iż podniesione w sprzeciwie wyliczenia kwestionujące wysokość długu pozwanej odnosiły się do sytuacji gdyby skutecznie zgłosiła ona oświadczenie o uznaniu kredytu za kredyt darmowy (i do spłaty pozostawałby wyłącznie kapitał). W tej sytuacji zresztą pozostały przeterminowany kapitał byłby podstawą do wypowiedzenia umowy. Powód wykazał wysokość zadłużenia pozwanych poprzez wyciąg z ksiąg bankowych (k. 23) oraz historie rachunku kredytowego (k. 33 płyta, k. 34 wydruk), których to pozwana nie kwestionowała, jak też nie przedstawiła żadnych dowodów zapłaty, chociaż w tym zakresie to na nich spożywał ciężar dowodu (art. 6 k.c.). W niniejszej sprawie bank prawidłowo wypowiedział umowę, w szczególności pisma zostały wysłane za potwierdzeniem odbioru do pozwanej. Pozwana podniosła zarzut, iż nie zostało wykazane umocowanie osoby reprezentującej bank do wypowiedzenia umowy kredytu – występowania w imieniu banku, a tym samym wypowiedzenie umowy kredytu jest nieskuteczne. W przedmiotowej sprawie zarzut ten jest bezzasadny. Jak wynika z akt sprawy pismo zawierające wypowiedzenie umowy zostało podpisane przez panią K. L. (dawniej K.) oraz członka zarządu J. S.. W aktach sprawy znajduje się wypis z KRS (k. 31-32) oraz pełnomocnictwo udzielone przez bank (...) k. (55-60), z których jasno wynika umocowanie obu tych osób oraz zakres reprezentacji banku.

Zgodnie z art. 75 ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w razie utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu. Termin wypowiedzenia, o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy – 7 dni.

W niniejszej sprawie powód skutecznie wypowiedział umowę kredytu wobec niedotrzymania przez pozwanych warunków udzielenia kredytu. Spłacanie kredytu kwotami mającymi wymiar jedynie symboliczny nie stanowi bowiem dotrzymywania warunków umowy.

Skorzystanie z prawa do wypowiedzenia kredytu przez bank powoduje, że po upływie terminu wypowiedzenia stosunek prawny kredytu ulega rozwiązaniu, a kredytobiorca ma obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami (w tym prowizją), w dniu rozwiązania umowy (upływu terminu wypowiedzenia), jeśli kredyt został mu wcześniej wypłacony.

Uznając zatem, iż powództwo jest w pełni uzasadnione zarówno co do zasady jak i wysokości, Sąd uwzględnił w całości żądanie powodowego banku i zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powód wygrał sprawę w całości, zatem pozwani obowiązani są zwrócić poniesione przez niego koszty postępowania. Dlatego też Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 9.356 zł., na co składa się kwota poniesionej przez powoda opłaty od pozwu w wysokości 3.939 zł, wynagrodzenie pełnomocnika 5.400 zł. oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Wynagrodzenie pełnomocnika zostało ustalone na podstawie w § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz. U z 2018 r., poz. 265).

Z tych względów Sąd orzekł jak w sentencji.

Sędzia Beata Grochulska