Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2023 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący	Sędzia SO Alina Gąsior
Protokolant	staż. Izabela Małgorzaciak

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2023 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa E. L.

przeciwko (...) Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W.

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwo (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki E. L. kwotę 115.000,00 (sto piętnaście tysięcy 00/100) złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:

- od kwoty 19.840,00 (dziewiętnaście tysięcy osiemset czterdzieści 00/100) złotych od dnia 24 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 15.000,00 9pietnascie tysięcy 00/100) złotych od dnia 19 lutego 2018 r. do dnia zapłaty;

- od kwoty 25.000,00 (dwadzieścia piec tysięcy 00/100) złotych od dnia 12 lipca 2018 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 55.160,00 (pięćdziesiąt pięć tysięcy sto sześćdziesiąt 00/100) złotych od dnia 18 czerwca 2022 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwo (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki E. L. kwotę 156,43 (sto pięćdziesiąt sześć 43/100 ) złotych tytułem zwrotu kosztów leczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 maja 2020 roku do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałej części;

4.  zasądza od pozwanego (...) Towarzystwo (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz powódki E. L. kwotę 13.317,00 (trzynaście tysięcy trzysta siedemnaście) 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 5.400,00 9piec tysięcy czterysta 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

5.  nakazuje ściągnąć pod pozwanego (...) Towarzystwo (...) Spółki Akcyjnej w W. na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim) kwotę 1.895,00 (jeden tysiąc osiemset dziewięćdziesiąt pięć 00/100) złotych tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 867/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 stycznia 2022 r. skierowanym do Sądu Rejonowego w Tomaszowie M.. powódka E. L., reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła przeciwko pozwanemu (...) Towarzystwu (...) S.A. w W. o:

1.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 59.840 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi:

a.  od kwoty 19.840 zł od dnia 24 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty,

b.  od kwoty 15.000 zł od dnia 19 lutego 2018 r. do dni 2018 r. do dnia zapłaty,

c.  od kwoty 25.000 zł od dnia 12 lipca 2018 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 156,43 tytułem zwrotu kosztów leczenia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty,

3.  zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, ewentualnie zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów postępowania sądowego według spisu kosztów, który zostanie przedłożony na rozprawie.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 11 grudnia 2016 r., poruszając się rowerem, została potrącona przez W. L., kierującą pojazdem marki F. (...) o nr rej. (...), wobec której został wydany przez Sąd Rejonowy w Tomaszowie M.. w sprawie II K 1029/169 wyrok karny skazujący za przestępstwo z art. 177 § 1 kk. Powódka na skutek wypadku doznała urazu głowy z raną okolicy ciemieniowo-potylicznej, stłuczenia płata skroniowego lewego, krwiaka podtwardówkowego nad prawym płatem skroniowym, złamania kości skroniowej prawej, wstrząśnienia mózgu. Obrażenia te spowodowały znaczne cierpienia fizyczne i psychiczne oraz skutkowały ograniczeniami w życiu. Powódka odczuwa skutki wypadku do dnia dzisiejszego. Powódka ponadto poniosła koszty leczenia w wysokości 156,43 zł. W toku postępowania likwidacyjnego pozwany decyzją z dnia 18.04.2017 r. przyznał powódce kwotę 8.798 zł tytułem zadośćuczynienia, w kolejnych decyzjach z dnia 16.05.2017 r. i 31.05.2017 r. pozwany rozliczył zgłoszone koszty leczenia oraz dopłacił kwotę 4002 zł tytułem zadośćuczynienia. Następnie w decyzji z dnia 13.03.2018 r. pozwany przyznał powódce utracony dochód, a decyzją z dnia 26.04.2018 r. dopłacił kwotę 7.360 zł tytułem zadośćuczynienia. Pozwany z tytułu zadośćuczynienia przyznał powódce łącznie kwotę 25.200 zł, którą pomniejszył o 20% przyczynienia się powódki i wypłacił powódce kwotę 20.160 zł. Pozwany natomiast nie przyznał powódce kosztów leczenia. W ocenie powódki wypłacone przez pozwanego kwoty nie są adekwatne do jej krzywdy oraz nie rekompensują w pełni szkody. W zakresie odsetek powódka wskazała, że żądanie ich opiera na przyjęciu, że pozwany miał 30-dniowy termin na naprawienie szkody.

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Pozwany wskazał, iż wypłacona dotychczas kwota jest adekwatna do doznanej przez powódkę krzywdy i obejmuje wszystkie doznane przez powódkę w wyniku zdarzenia urazy. Pozwany podniósł zarzut przyczynienia się na poziomie co najmniej 20%. Wskazał też, że powódka nie udowodniła roszczenia w zakresie zadośćuczynienia, a także poniesienia kosztów leczenia. Pozwany zakwestionował również sposób naliczania odsetek, wskazując, że należą się one dopiero od dnia wyrokowania.

W toku postępowania powódka zmodyfikowała roszczenie w zakresie zadośćuczynienia i wniosła o zasądzenie tytułem zadośćuczynienia kwoty 129 840 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 19.840 zł od dnia 24.04.2017. r. do dnia zapłaty, od kwoty 15.000 zł od dnia 19.02.2018 r. do dnia zapłaty, od kwoty 25.000 zł od dnia 12.07.2018 r, do dnia zapłaty, a od kwoty 70.000 zł od dnia wniesienia rozszerzonego powództwa do dnia zapłaty.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, również w rozszerzonym zakresie.

Postanowieniem z dnia 16 maja 2022 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie M.. w sprawie I C 94/20 przekazał do rozpoznania sprawę tut. Sądowi.

Strony podtrzymały swoje stanowiska w toku postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 października 2016 r. około godziny 6:30 na skrzyżowaniu ulicy (...) i ulicy (...) w T. W. L. kierując samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...), nieumyślnie naruszyła zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że poruszając się ulicą (...) nie zastosowała się do znaku STOP, wjechała na skrzyżowanie i doprowadziła do zderzenia z prawidłowo jadącą ulicą (...) rowerzystką E. L. skutkiem czego doznała ona obrażeń ciała skutkujących rozstrojem zdrowia na okres powyżej 7 dni.

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckiem wyrokiem z dnia 09.03.2017 r. w sprawie II K 1029/16 uznał W. L. za winną czynu wyczerpującego znamiona art. 177 § 1 k.k. Sąd przyjął, iż sprawca naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

/dowód: akta SR w Tomaszowie M.. II K 1029/16: wyrok karny k.18-18v/

Powódka poruszała się rowerem po jezdni ul. (...) bez wymaganego oświetlenia, w związku z czym została ukarana mandatem za wykroczenie.

/dowód: akt KPP w T. M..: notatka urzędowa k.1/

W miejscu wypadku jezdnia była mokra. Światła latarni zostały wyłączone kilka minut przed wypadkiem.

/dowód: akt KPP w T. M..: notatka urzędowa k.1, protokół oględzin miejsca wypadku k.2-3/

W momencie zdarzenia było widno. Powódka widziała samochód W. L.. Powódka wracała z nocnej zmiany z pracy, była ubrana w czarną kurtkę i pomarańczową czapkę.

/dowód: zeznania powódki protokół w k.331-332, tym k.148-149/

Powódka z miejsca zdarzenia została przewieziona do (...) Sp. z o.o., gdzie rozpoznano u niej: uraz czaszkowo-mózgowy, stłuczenie płata skroniowego, krwiak podtwardówkowy nad prawym płatem skroniowym, złamanie kości skroniowej prawej, zacienie komórek wyrostka sutkowatego i jamy bębenkowej po stronie złamania. Powódka przebywała na Oddziale Neurologicznym do dnia 24.10.2016 r.

/dowód: karta informacyjna (...) Sp. z o.o. k.38-40v/

W czasie pobytu w szpitalu powódka przez większą część pobytu leżała, dopiero pod koniec hospitalizacji była w stanie usiąść. Powódka opuściła szpital w kołnierzu ortopedycznym. Po powrocie do domu powódka nadal leżała. Po upływie ok. 2 miesięcy zaczęła wykonywać samodzielnie drobne czynności życia codziennego.

/dowód: zeznania powódki protokół w k.331-332, tym k.148-149, zeznania świadka L. S. protokół k.149-149v/

W okresie 23.11.2016 r. - 24.11.2016 r. powódka przebywała na Oddziale (...) sp. z o.o. celem wykonania kontrolnego badania CT głowy. U powódki rozpoznano encefalopatię pourazową.

W okresie 12.12.2016 r. - 14.12.2016 r. z uwagi na zawroty i bóle głowy powódka przebywała na Oddziale Laryngologicznym szpitala w T. Mazowieckiem celem dalszej diagnostyki.

/dowód: karta informacyjna (...) Sp. z o.o. k.57-78v, k.58/

Powódka kontynuowała leczenie w poradni laryngologicznej, neurologicznej a także w poradni zdrowia psychicznego oraz w poradni psychologicznej. Lekarz psychiatra rozpoznał u powódki reakcję na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne oraz zaburzenia osobowości i zachowania spowodowane chorobą, uszkodzeniem lub dysfunkcją mózgu.

/dowód: historia choroby poradnia otolaryngologiczna k.59-62v, historia choroby poradnia neurologiczna k.63-74, k.77-79, k.166-168, k.229-230, historia choroby poradnia zdrowia psychicznego k.82-99, k.169-171, k.277, zaświadczenie z poradni psychologicznej k.106, k.107/

Zimą 2019 r. powódka przewróciła się i uszkodziła sobie lewy bark. Z tego powodu korzystała z zabiegów rehabilitacyjnych.

/dowód: , zeznania świadka L. S. protokół k.149, skierowanie na zabiegi rehabilitacyjne k.233, karty informacyjna leczenia sanatoryjnego k.322, k.323/

Powódka do chwili obecnej odczuwa skutki wypadku. Nadal ma problemy z utrzymaniem równowagi, cierpi na zawroty głowy. Kontynuuje leczenie w poradni neurologicznej oraz zdrowia psychicznego. Zażywa leki przepisane przez lekarza neurologa i psychiatrę. Od ok. 2 lat ma problemy z pamięcią. Ponadto odczuwa ból ręki.

Przed wypadkiem powódka była zdrowa. Nie leczyła się neurologicznie ani psychiatrycznie.

Na skutek wypadku zmianie uległo życie codzienne powódki. Od wypadku powódka nie prowadzi samochodu ani nie jeździ rowerem z uwagi na zawroty głowy. Przez 2 lata od wypadku miała lęki związane z uczestnictwem w ruchu drogowym. Powódka jeszcze przed wypadkiem nie prowadziła samochodu pomimo posiadania prawa jazdy. Zrezygnowała z aktywnego spędzania czasu. Nie wróciła także do pracy. Powódka nie może wieszać firanek, myć okien, potrzebuje także pomocy w większych zakupach. Korzysta z pomocy jednego z trzech synów oraz matki.

Przed wypadkiem powódka aktywnie spędzała czas – tańczyła, chodziła do klubu fitness, wędrowała po górach, zdarzało się, że brała nadgodziny w pracy.

/dowód: zeznania powódki protokół w k.331-332, tym k.148-149, zeznania świadka L. S. protokół k.149-149v/

Decyzją lekarza Orzecznika ZUS decyzją z dnia 09.04.2019r. orzeczono wobec powódki częściową niezdolna do pracy do 30.04.2021 r

Orzeczeniem (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w T. M. z 30.09.2020 r. wobec powódki orzeczono umiarkowany stopień niepełnosprawności (10-N; 02-P), okresowo do 28.10.2022r., przyjęto, że niepełnosprawność istnieje od 43 roku życia, a ustalony stopień niepełnosprawności od 02.10.2018r. Orzeczeniem z dnia 16.11.2022 r. wobec powódki ponownie orzeczono umiarkowany stopień niepełnosprawności (10-N; 02-P),

/dowód: orzeczenie lekarza ZUS k.101, orzeczenia o niepełnosprawności k.164-165 k.324-324v/

W przedmiotowym wypadku powódka doznała: urazu głowy z raną okolicy ciemieniowo - potylicznej wymagającej zaopatrzenia chirurgicznego, złamania łuski kości skroniowej prawej, krwiaka podtwardówkowego nad prawym płatem skroniowym - leczony zachowawczo, wstrząśnienia mózgu, stłuczenia mózgu (ukrwotocznione ognisko stłuczenia w płacie skroniowym lewym ze śladowym krwawieniem podpajeczynówkowym w bruzdach płata skroniowego lewego);

Krwiak podtwardówkowy nad prawym płatem skroniowym wchłonął się samoistnie całkowicie. Stłuczenie lewego płata skroniowego wygoiło się pozostawiając bliznę mózgową.

Następstwem doznanego urazu głowy i obrażeń ośrodkowego układu nerwowego były bóle i zawroty głowy, zaburzenia równowagi, niedowład odruchowy prawostronny, zaburzenia adaptacyjne.

Do chwili obecnej u powódki utrzymują się bóle i zawroty głowy, zaburzenia równowagi, drętwienie i osłabienie siły prawej kończyny górnej - objawy te mogą utrzymywać się przewlekle. Rokowanie co do ich całkowitego ustąpienia - niepewne.

Zaburzenia równowagi oraz dyskretny niedowład prawej kończyny górnej niewątpliwie ograniczają pełną sprawność i aktywność życiową powódki. Powódka jest nadal częściowo niezdolna do pracy (częściowa niezdolność do pracy orzeczona ostatnio do 30.04.2021 r.). U powódki orzeczono też niepełnosprawność umiarkowanego stopnia okresowo do 28.10.2022r. (10-N choroby neurologiczne, 02-P choroby psychiczne)

W następstwie obrażeń doznanych w wypadku z dnia 11.10.2016r powódka doznała długotrwałego (choć nie można wykluczyć, że trwałego) uszczerbku na zdrowiu w wysokości:



30% z poz. 9 c (Zaburzenia neurologiczne i psychiczne uwarunkowane organicznie - encefalopatię; c/ encefalopatię bez zmian charakterologicznych 30%



5% z poz. 2 (Uszkodzenia kości sklepienia i podstawy czaszki (wgłobienia, szczeliny, fragmentacja) - w zależnie od rozległości uszkodzeń 5-10%

Oceny procentowego uszczerbku na zdrowiu dokonano w oparciu Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18.12.2002r.

Łącznie uszczerbek na zdrowiu w zakresie neurologii wynosi 35%.

Objawy neurologiczne stwierdzane obecnie u powódki są następstwem urazu głowy i ośrodkowego układu nerwowego jakiego doznała w wypadku w dniu 11.10.2016r.

U powódki występują objawy organicznego uszkodzenia (...) zaburzenia równowagi oraz niewielki niedowład prawej kończyny górnej są objawami organicznego uszkodzenia (...).

Dyskomfort związany z utrzymywaniem się następstw doznanego urazu, powódka odczuwa do chwili obecnej.

U powódki zastosowano typowe leczenie farmakologiczne zgodne z zasadami wiedzy medycznej. Leczenie samych urazów doznanych w zdarzeniu z dnia 11.10.2016r. zostało zakończone.

Leczenie następstw tych urazów będzie kontynuowane przewlekle. Rokowanie co do powrotu pełnej sprawności i aktywności fizycznej jest niepewne.

Po zakończeniu leczenia szpitalnego (24.10.2016r.) powódka wymagała opieki i pomocy osób trzecich w niektórych czynnościach samoobsługi (kąpiel) i w czynnościach dnia codziennego (gotowanie, sprzątanie, załatwianie spraw poza domem) w wymiarze 2-2,5 godz. dziennie przez okres do 1 miesiąca.

Przez kolejne 2-3 miesięce powódka wymagała pomocy w niektórych czynnościach dnia codziennego (gotowanie, sprzątanie z odkurzaniem, mycie okien itp., załatwianie spraw w dalszej odległości od domu) - w wymiarze do 1 godz. dziennie.

Neurologiczne następstwa przebytego wypadku utrzymują się nadal - zaburzenia równowagi, osłabienie siły prawej kończyny górnej, zaburzenia adaptacyjne.

/dowód: opinia biegłego neurologa k.174-177/

Pourazowe zaburzenia psychiczne u powódki E. L. mają charakter organiczny. Organiczne zaburzenia poznawcze występują o nasileniu średnim i niewielkim, są średnio zgeneralizowane i powodują średniego stopnia obniżenie globalne sprawności badanej. Zaburzenia te mają charakter trwały.

U powódki rozpoznano trzy zaburzenia osobowości: Unikowe, O.- kompulsywne oraz Paranoiczne. Mają one charakter organiczny. Przedłużające się cierpienia fizyczne związane z przebytym urazem głowy prawdopodobnie wytworzyły cierpienia psychiczne w postaci wyżej wymienionych zaburzeń.

Stwierdzone u powódki zaburzenia osobowości wystąpiły na skutek zmian organicznych i mają związek przyczynowo - skutkowy z przebytym urazem głowy. Psychologiczna analiza linii życia powódki przed urazem nie wykazała aby stwierdzone zaburzenia osobowości mogły być pochodną problemów rodzinnych, egzystencjalnych itp.; S. problemy życiowe, nawet poważne, nie mogą załamać struktury osobowości. Powódka mimo trudności była dość zaradna i całkiem dobrze rozwiązywała swoje problemy życiowe. Psychologiczne mechanizmy obronne działały prawidłowo.

U powódki stwierdza się cechy organicznego uszkodzenia (...). Uszkodzenie to manifestuje się w wymiarze poznawczym poprzez istotne zaburzenia procesów sterujących pamięcią w zakresie odtwarzania jak i utrwalania, osobowościowym w formie załamania jego struktury, a także cierpienia emocjonalne w postaci zaburzenia unikowego i obsesyjno-kompulsywnego. Nie dające się kontrolować objawy obsesyjnego niepokoju, przesadne lęki przed wszelkimi pojazdami, apatia, poczucie beznadziei.

Powyższe zaburzenia poznawcze i osobowości mają charakter trwały. Jednak leczenie psychiatryczne i równolegle realizowana psychoterapia może poprawić funkcjonowanie w codziennych sytuacjach życiowych.

Negatywne skutki wypadku powódka odczuwała, nadal odczuwa i będzie odczuwać w przyszłości. Na skutek urazu głowy badana znacznie obniżyła status materialny rodziny, zdezorganizowało to codzienną aktywność. Spowodowało to obniżenie odporności emocjonalnej w takim stopniu, że doprowadziło do załamania struktury osobowości powódki. Ujawnione zaburzenia osobowości takiego rodzaju będą negatywnie rzutować na jej dalsze funkcjonowanie w życiu osobistym i społecznym. O.-kompulsywne zachowanie, wycofanie się z kontaktów z ludźmi, przedłużające się stany obniżonego nastroju, nadmiernego niepokoju obniżą komfort i jakość życia.

/dowód: opinia biegłego psychologa k.233-238/

U powódki występuje trwałość następstw obrażeń z niewielkim możliwościami poprawy w wyniku postępowania leczniczo-rehabilitacyjnego.

Organiczny charakter następstw występuje przede wszystkim w obszarze osobowości, zaburzenia poznawcze mają pograniczne łagodne/umiarkowane .

Powódka cierpi na encefalopatię. Encefalopatia jest kategorią obejmującą zarówno płaszczyznę neurologiczną oraz psychiatryczną. Na gruncie psychiatrycznym encefalopatia nazywana jest organicznym zaburzeniem osobowości i zaburzeniami poznawczymi.

W powódki występuje encefalopatia ze zmianami charakterologicznymi. Na jej skutek u powódki wystąpił trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 50% ustalony w oparciu o pkt 9b tabeli uszczerbków (Dz. U. nr 234 poz.1974). Uszczerbek ten obejmuje dziedzinę neurologii i psychiatrii.

W tabeli jest wskazany przedział 50-70% (9b tabeli uszczerbków) uszczerbku. Uszczerbek wynosi 50% z powodu łagodnie nasilonych deficytów poznawczych i nasilenia zaburzeń osobowości z zachowaniem pełnienia elementarnych ról osobniczych i społecznych

/dowód: opinia biegłego psychiatry k.193-195, k.250/

W czasie powypadkowego pobytu powódki w szpitalu, miała przeprowadzone badanie laryngologiczne, które ustaliło wynaczynienie krwi do wewnętrznych struktur ucha prawego i wpływ krwi na zewnątrz z prawego przewodu słuchowego.

Obecnie stwierdzone uszkodzenie słuchu po stronie prawej zdecydowanie jest następstwem urazu czaszki z dnia 11. 10.2016 r.

Trwały uszczerbek z tego powodu wynosi 5% na podstawie tabeli 42 (Dz. U. nr 234 poz. 1974).

Zaburzenia statyki ciała objawiające się zawrotami głowy są powodowane uszkodzeniem w centralnym układzie nerwowym. Są to skutki niemające przyczyny laryngologicznej. Stopień obniżenia poziomu słuchu można określić w skali Międzynarodowego biura A. jako lekki, nie jest dla powódki szczególnie dokuczliwy w życiu codziennym. Powódka ma w pełni zachowaną społeczną funkcję słuchu.

W pierwszym okresie po wypadku słuch powódki był gorszy niż stwierdzony obecnie. Poprawa najprawdopodobniej nastąpiła po wchłonięciu się krwi wynaczynionej do struktur ucha prawego. Odczuwane pogorszenie słuchu po stronie prawej nie powoduje istotnych zaburzeń w życiu codziennym. Stan słuchu może ulec pogorszeniu w związku z naturalnym procesem starzenia się organizmu.

/dowód: opinia biegłego laryngologa k.294-301/

Powódka w 2019 r. poniosła koszt leczenia obejmujący m.in. zakup leków w wysokości 156,43 zł.

/dowód: faktura Vat nr (...) r. z dnia 20.11.2019 r. na kwotę 64,24 zł k.34, faktura Vat nr (...) r. z dnia 21.03.2019 r. na kwotę 60,42 zł k.35, faktura Vat nr (...) r. z dnia 04.06.2019 r. na kwotę 31,77 zł k.36/

Zakup leków był uzasadniony z medycznego punktu widzenia.

/dowód: opinia biegłego neurologa k.174-177, opinia biegłego psychologa k.233-238, opinia biegłego psychiatry k.250/

Powódka na leki wydaje średnio ok. 120-130 zł miesięcznie.

/dowód: zeznania powódki protokół w k.331-332/

Pojazd, którym kierował sprawca zdarzenia, w dacie wypadku korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z pozwanym.

/bezsporne/

Powódka pismem z dnia 24.03.2017 r. zgłosiła stronie pozwanej roszczenie w kwocie 40.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 99,90 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia oraz kwotę 7.020 zł tytułem kosztów opieki. Pozwany decyzją z dnia 18.04.2017 r. przyznał powódce kwotę 8.798 zł tytułem zadośćuczynienia.

Pismem z dnia 26.05.2017 r. powódka zgłosiła szkodę z tytułu kosztów leczenia w wysokości 71,87 zł. W decyzjach z dnia 16.05.2017 r. i 31.05.2017 r. pozwany rozliczył zgłoszone koszty leczenia oraz dopłacił kwotę 4.002 zł tytułem zadośćuczynienia, przy czy wskazał, że wypłacone kwoty uwzględniają 20% przyczynienia się powódki do powstania szkody z uwagi na poruszanie się nieoświetlonym rowerem.

Pismem z dnia 04.10.2017 r. i 19.01.2018 r. powódka zgłosiła dalsze roszczenia z tytułu kosztów leczenia i utraconego dochodu. Roszczenia te zostały rozliczone decyzjami z dnia 12.10.2017 r. i 30.01.2018 r.

Powódka w korespondencji e-mailowej z dnia 19.01.2018 r. rozszerzyła pierwotną kwotę żądania do 55.000 zł a następnie w dniu 02.03.2018 r. zgłosiła dalszy utracony dochód powódki na kwotę 381,21 zł. Zgłoszony utracony dochód został przyznany przez pozwanego decyzją z dnia 13.03.2018 r., natomiast decyzją z dnia 26.04.2018 r. pozwany dopłacił powódce kwotę 7.360 zł tytułem zadośćuczynienia.

Wysokość przyznanego zadośćuczynienia wyniosła 25.200 zł. Kwota ta pomniejszona została o 20% przyczynienia się powódki do powstania szkody, co dało kwotę 20.160 zł.

Pismem z dnia 11.06.2018 r. powódka rozszerzyła żądanie do kwoty 80.000 zł oraz zgłosił dalsze roszczenia z tytułu kosztów leczenia i utraconego dochodu.

/dowód: pismo powódki z dnia 24.03.2017 r. k.14-15, decyzja z dn. 18.04.2017 r. k.17-18, pismo powódki z dnia 26.05.2017 r. k.19, decyzja z dn. 16.05.2017r. k.20-21, decyzja z dn. 31.05.2017 r. k.21a, pismo powódki z dnia 04.10.2017 r. k.22, pismo powódki z dnia 19.01.2018 r. k.24-25, decyzja z dn. 12.10.2017 r. k.23, decyzja z dn. 30.01.2018 r. k.26-27, korespondencja e-mail z dnia 19.01.2018 r. i 02.03.2018 k.28, decyzja z dn. 13.03.2018 r. k.29, decyzja z dn. 26.04.2018 r. k.30-31, pismo powódki z dnia 11.06.2018 r. k.32-33/

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyżej wymienionych dowodów. Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 3 i 5 kpc pominął wniosek dowody strony pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych oraz wniosek o przeprowadzenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego psychiatry. W zakresie biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków, Sąd miał na uwadze, że o stopniu ewentualnego przyczynienia się, a w konsekwencji zmniejszenia odpowiedzialności sprawcy, decyduje samodzielnie sąd w granicach wyznaczonych przez art. 362 kc. Opinia biegłego stanowić może dla sądu jedynie podstawę ustaleń i oceny okoliczności sprawy, które w niniejszej sprawie w stopniu wystarczającym ujawnione były w aktach karnych. Z akt sprawy wynika, iż rower nie posiadał wymaganego oświetlenia (co skutkowało mandatem karnym), zaś w chwili wypadku było na tyle jasno, ze latarnie uliczne zostały wyłączone. W zakresie biegłego psychiatry w ocenie Sądu jego opinia nie wymagała uzupełnienia. Biegły przedstawił w sposób jasny, pełny i logiczny kwestie dotyczące charakteru encefalopatii. Przyjęty przez niego uszczerbek opierał się przede wszystkim na opinii biegłego psychologa, której pozwany nie kwestionował. Kwestionowanie opinii biegłego psychiatry stanowiło jedynie przejaw stanowiska procesowego strony, natomiast nie było skuteczne merytorycznie. W konsekwencji dowody te były nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy a ich dopuszczenie doprowadziłoby do bezzasadnego przedłużenia postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne w znacznej części.

Pozwany nie kwestionował co do zasady swojej odpowiedzialności za skutki wypadku, przy czym podniósł on zarzut przyczynienia się powódki do powstania szkody. Pozwany kwestionował wysokość żądanego pozwem zadośćuczynienia oraz zasadność odszkodowania, podnosząc zarzut nieudowodnienia roszczenia.

W myśl art. 822 § 1 i § 2 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, będące następstwem zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia, a uprawniony do odszkodowania może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. (art. 822 § 4 kc). Zgodnie zaś z treścią art. 34 ust. 1, art. 35 oraz art. 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 621) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Sama zasada odpowiedzialności strony pozwanej za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 7 grudnia 2019 r. była bezsporna. Odpowiedzialność cywilna posiadacza mechanicznego środka komunikacji opiera się na zasadzie ryzyka. W przypadku bowiem, gdy dojdzie do zderzenia pojazdu mechanicznego poruszanego za pomocą sił przyrody z rowerem, odpowiedzialność posiadacza takiego pojazdu wobec poszkodowanego rowerzysty opiera się na art. 436 § 1 w zw. z art. 435 kc, bowiem mimo że doszło do zderzenia dwóch uczestników ruchu drogowego, rower nie jest pojazdem mechanicznym poruszanym za pomocą sił przyrody (tak wyrok SA w Krakowie z 18.2.2016 r., I ACa 1618/15, L.).

Zgodnie z art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Celem zadośćuczynienia jest zrekompensowanie osobie poszkodowanego krzywdy doznanej wskutek cierpień fizycznych (bólu i innych dolegliwości) oraz cierpień psychicznych (ujemnych uczuć przeżywanych w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). Sąd, oceniając krzywdę, bierze pod uwagę wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia w sferze cierpień fizycznych jak i psychicznych. Nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 kc (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2002 r., V CKN 909/00).

Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym powódka w wyniku wypadku doznała urazu głowy z raną okolicy ciemieniowo - potylicznej, złamania łuski kości skroniowej prawej, krwiaka podtwardówkowego nad prawym płatem skroniowym, wstrząśnienia mózgu, stłuczenia mózgu. Bezpośrednio po wypadku przebywała w szpitalu przez 14 dni. Z uwagi na utrzymujące się dolegliwości, powódka ponownie trafiła do szpitala celem dalszej diagnostyki. Powódka przez 2 miesiące po wypadku była osobą niesamodzielną. Do chwili obecnej u powódki utrzymują się bóle i zawroty głowy, zaburzenia równowagi, drętwienie i osłabienie siły prawej kończyny górnej, które mogą utrzymywać się przewlekle, a rokowanie co do ich całkowitego ustąpienia jest niepewne. Powódka na skutek wypadku znacznie ograniczyła aktywność w sferze wolnego czasu oraz zrezygnowała z aktywności zawodowej. Oczywistym jest wprawdzie, że z wiekiem poszczególne aktywności słabną, jednak w przypadku powódki zostały one zachwiane wcześniej, właśnie na skutek wypadku. U powódki występuje obsesyjno-kompulsywne zachowanie, wycofanie się z kontaktów z ludźmi, przedłużające się stany obniżonego nastroju, nadmiernego niepokoju obniżą komfort i jakość życia. W zakresie niektórych czynności do chwili obecnej korzysta z pomocy członków rodziny.

Uszczerbek na zdrowiu powódki wynosi łącznie 60% w oparciu o tabelę stanowiącą załącznik do rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. (Dz. U. nr 234 poz.1974). Sąd przyjął, że uszczerbek w zakresie encefalopatii stwierdzony przez biegłego psychiatrę zawiera w sobie uszczerbek ustalony przez biegłego neurologa, zatem nie podlegają one sumowaniu. W zakresie encefalopatii (ocenionej przez biegłego psychiatrę) oraz zaburzeń słuchu uszczerbek na zdrowiu powódki ma charakter trwały, zaś w zakresie uszkodzenia kości czaszki – charakter długotrwały, przy czym nie można wykluczyć, że charakter też również będzie trwały.

W ocenie Sądu, mając na uwadze całokształt ustalonych w sprawie okoliczności, obrazujących rozmiar krzywdy doznanej przez powódkę adekwatną kwotą tytułem zadośćuczynienia będzie kwota ok. 150.000 zł. Zadośćuczynienie w takiej wysokości odniesione do zakresu krzywdy doznanej przez powódkę na skutek czynu niedozwolonego, nie jest wygórowane, a tym samym zachowuje swoją kompensacyjną funkcję. Przedmiotowa kwota stanowi ekonomicznie odczuwalną wartość i jednocześnie powinna wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne związane z uszkodzeniami ciała i ich trwałymi skutkami oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, dzięki czemu zostanie przywrócona równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego. Zarazem kwota ta pozostaje umiarkowana i adekwatna do zakresu krzywdy oraz przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa.

Zgodnie z treścią art. 362 kc, jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

W niniejszej sprawie odpowiedzialność kierującego pojazdem kształtowała się na zasadzie ryzyka, a więc niezależnie od winy.

Dla zastosowania art. 362 kc zachowanie poszkodowanego powinno naruszać zasady właściwego postępowania. Zachowanie pokrzywdzonego może być uznane ze przyczynę przyczynienia się do szkody, jeśli zachowanie to jest co najmniej obiektywnie sprzeczne z obowiązującymi przepisami czy innymi regułami postępowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 1968 r., sygn. akt II CR 28/68).

Istotne jest również porównanie niebezpieczeństwa, z jakim dla ogółu łączy się korzystanie z ruchu mechanicznego środka komunikacji sprawcy, z rozmiarem i wagą uchybień po stronie poszkodowanego (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 8 marca 2018 r., I ACa 945/17).

Kierująca samochodem poruszała się drogą podporządkowaną, na której znajdował się dodatkowo znak nakazujący zatrzymanie się pojazdu przed skrzyżowaniem, a zatem miała bezwzględny obowiązek ustąpienia powódce pierwszeństwa. Powódka poruszała się bez wymaganego oświetlenia i w niekontrastującym ubiorze. Powódka wskazywała co prawda, że miała na sobie pomarańczową czapkę i kurtkę posiadającą elementy odblaskowe, jednak nie sprecyzowała odcienia koloru czapki, ani umiejscowienia i wielkości odblasków na kurtce. Odblask na samym rowerze nie zastępuje wymaganego oświetlenia roweru.

W ocenie Sądu powódka przyczyniła się do wypadku na poziomie około 10%. Powódka spowodowała bowiem powstanie stanu zagrożenia w ruchu drogowym dla innych jego uczestników poprzez utrudnienie zidentyfikowania jej na drodze. Jednakże to kierująca pojazdem dopuściła się znacznie większego uchybienia poprzez nieustąpienie pierwszeństwa, a jednocześnie z ruchem jej pojazdu związane było znacznie większe niebezpieczeństwo.

Wobec przyczynienia się powódki do szkody ustalone zadośćuczynienie powinno zostać obniżone do kwoty wynoszącej 135.000 zł. Odliczając następnie kwotę wypłaconą przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego w wysokości ok. 20.000 zł, kwota należna powódce wynosi 115.000 zł.

W konsekwencji Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o Ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz. U. z 2018, poz. 473 z późn. zm.), przyjmując, że zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia po sprecyzowaniu przez wierzyciela co do wysokości i wezwaniu dłużnika do zapłaty, przekształca się w zobowiązanie terminowe. Nie ma przy tym znaczenia, iż przyznanie zadośćuczynienia jest fakultatywne i zależy od uznania sądu oraz poczynionej przez niego oceny konkretnych okoliczności danej sytuacji, poszkodowany bowiem może skierować roszczenie o zadośćuczynienie bezpośrednio do osoby ponoszącej odpowiedzialność deliktową wynikającą ze skutków wypadku komunikacyjnego, a pewna swoboda sądu przy orzekaniu o zadośćuczynieniu nie zakłada dowolności, wyrok zasądzający zadośćuczynienie nie ma bowiem charakteru konstytutywnego, lecz deklaratywny.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 w/w ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Spełnienie przez ubezpieczyciela świadczenia w terminie późniejszym niż 30-dniowy może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód uniemożliwiających wyjaśnienie wszystkich okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty.

Mając na uwadze powyższe, Sąd zasądził odsetki za opóźnienie zgodnie z żądaniem, jednakże w zakresie uwzględnionej kwoty zadośćuczynienia. Sąd przyjął, że zgłoszenie szkody w toku postępowania likwidacyjnego jest tożsame z datą nadania pisma z informacją o szkodzie. Tym samym Sąd zasądził odsetki za opóźnienie od kwoty 19.840,00 zł od dnia 24 kwietnia 2017 roku (tj. dzień następny po upływie terminu od pisma z dnia 24 marca 2017 r.) do dnia zapłaty, od kwoty 15.000 zł od dnia 19 lutego 2018 r. (tj. dzień następny po upływie terminu od pisma z dnia 19 stycznia 2018 r.) do dnia zapłaty, od kwoty 25.000 zł od dnia 12 lipca 2018 roku do dnia zapłaty (dzień następny po upływie terminu od pisma z dnia 11 czerwca 2018 r.), natomiast od kwoty 55.160 zł od dnia 18 czerwca 2022 roku (tj. od dnia następnego po upływie 30-dniowego terminu od doręczenia odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa) do dnia zapłaty;

W pozostałym zakresie Sąd powództwo o zadośćuczynienie oddalił.

Powódka w toku postępowania żądała także odszkodowania obejmującego zwrot kosztów leczenia w postaci zakupu leków.

Do kosztów wynikających z uszkodzenia ciała albo wywołania rozstroju zdrowia z art. 444 § 1 kc zalicza się m.in. koszty lekarstw.

Opiniujący w sprawie biegli neurolog, psycholog i psychiatra zgodnie uznali, że wydatki te były uzasadnione. Powódka co prawda nadal ponosi koszty leczenia, jednak Sąd był związany granicami pozwu.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki żądaną kwotę 156,43 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, o czym orzekł w punkcie drugim wyroku.

Mając na uwadze wyżej poczynione rozważania, Sąd zasądził od tej kwoty odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 7 maja 2020 roku, tj. od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu, do dnia zapłaty. Sąd oddalił żądanie odsetek za wcześniejszy okres, bowiem żądanie to zostało zgłoszone dopiero na etapie postępowania sądowego.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 kpc, bowiem powódka jedynie nieznacznie ulega w swoim żądaniu. Sąd zasądził od pozwanego na jej rzecz kwotę 13.317 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składają się: 3.000 zł tytułem opłaty od pozwu, 3.500 zł tytułem opłaty od rozszerzonego powództwa, 1.400 zł tytułem zaliczek na opinie biegłych, 5.400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika będącego radcą prawnym, odpowiadającego stawce minimalnej określonej w § 2 pkt 6 rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2020, poz. 785 ze zm.) w zw. z art. 100 zd. 2 kpc, Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 1.895 zł tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

SSO Alina Gąsior

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.

SSO Alina Gąsior