Portal Orzeczeń

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 29 marca 2023 r. powód (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. S. kwoty 119 001,04 zł wraz z odsetkami: od kwoty 95 794,48 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 24 marca 2023 roku do dnia zapłaty, od kwoty 4 662,44 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 sierpnia 2022 roku do dnia zapłaty, a od kwoty 18 544,12 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 marca 2023 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że kwota dochodzona pozwem wynika z braku wywiązania się przez pozwanego ze spłat Umowy Konsolidacyjnego Kredytu Gotówkowego nr (...) z dnia 02.09.2021 r., którą następnie powód wypowiedział, co postawiło w stan wymagalności całą kwotę wynikającą z tej umowy. Powód podał, iż na dochodzoną kwotę składają się kwoty: 95 794,48 zł tytułem należności głównej (niespłacony kapitał), 4 662,44 zł tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 12,35% od dnia 20.12.2021 do dnia 07.06.2022 r., 18 544,12 zł tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 24,50% od dnia 20.12.2021 do dnia 23.03.2023 r .

W dniu 28 kwietnia 2023 r. w sprawie sygn. akt I Nc 45/23 Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Od powyższego nakazu pozwany wniósł sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu pozwany zakwestionował umocowanie osób, które podpisały umowę w imieniu banku do jej zawarcia z pozwanym, a pośrednik kredytowy - (...) sp. z o.o. nim faktycznie nie był, w konsekwencji umowa jest nieważna jako zawarta przez osoby do tego nieumocowane. Z kolei w przypadku, gdyby umowę uznać za ważną, w ocenie pozwanego nie została ona skutecznie wypowiedziana zgodnie z umową oraz ustawą Prawo bankowe. Pozwany zakwestionował, by powód wzywał pozwanego do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy. Z kolei gdyby nawet przyjąć, że wypowiedzenie zostało złożone pozwanemu, to zostało ono podpisane przez osobę, która nie była umocowana do dokonywania tego typu czynności oraz w warunkach, kiedy nie istniało zadłużenie po stronie pozwanego. Pozwany zaprzeczył prawdziwości treści dokumentów pod kątem wysokości zadłużenia.

Strony podtrzymały stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. z siedzibą w W. prowadzi działalność gospodarczą. Na mocy decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z dnia 28 września 2022 r. o sygn.: (...).720.6.2021.256, pozostającej w mocy od dnia jej doręczenia tj. od dnia 30 września 2022 r., rozpoczęto w stosunku do banku (...) S.A. z siedzibą w W. (wierzyciel pierwotny) przymusowe postępowanie restrukturyzacyjne w formie instytucji pomostowej, na podstawie art. 188 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.

Zgodnie z powyższą decyzją, z dniem 3 października 2022 r. do instytucji pomostowej Bank (...) S.A., utworzonej przez (...) zgodnie z art. 181 ust. 1 oraz art. 185 ust. 1, ust. 3 i ust. 5 ustawy o (...), przeniesiono ze skutkiem określonym w art. 191 ust. 1 ustawy o (...) Bank S.A., obejmujące ogół praw majątkowych wierzyciela pierwotnego według stanu na koniec dnia wszczęcia przymusowej restrukturyzacji, tj. 30 września 2022 r.

W dniu 13 października 2022 r. dokonano wpisu w rejestrze prowadzonym dla banku o zmianie firmy z Bank (...) SA na (...) S.A.

/dowód: informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z KRS powoda k.10-12, decyzja (...) z dnia 28 września 2022 r., o sygn. DPR. 720.6.2021.256 k.13-25, uchwała Zarządu (...) Banku (...) SA z dnia 03 października 2022 roku k.26-27/

W dniu 25.08.2021 r. pozwany złożył wniosek o udzielenie kredytu konsumenckiego nr (...), na podstawie którego strona powodowa zawarła ze stroną pozwaną Umowę Konsolidacyjnego Kredytu Gotówkowego nr (...) z dnia 02.09.2021 r. Umowa została zawarta na okres 120 miesięcy oprocentowanego według zmiennej stopy procentowej, która w dniu podpisania umowy wynosiła 7,20 % w stosunku rocznym. Rzeczywista roczna stopa oprocentowania na dzień zawarcia umowy wynosiła 7,4%. Pozwany zobowiązany był do spłacania raty kredytu w terminach i zasadach określonych w umowie, tj. w okresach miesięcznych do 20 sierpnia 2031 r. na rachunek bankowy w wysokości po 1 147,33 zł, przy czym pierwsza rata była niższa.

Zgodnie z umową bank jest uprawniony do rozwiązania umowy z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia w razie m.in. opóźnienia kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty wynikającej z harmonogramu spłat za co najmniej jeden okres płatności pod warunkiem wezwania kredytobiorcy przez bank do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych i braku spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie we wskazanym przez bank terminie. Ponadto bank mógł wypowiedzieć umowę w przypadku m.in. niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków umowy.

Powód w umowie podał adres zamieszkania we W., ul. (...).

Umowa została zawarta za pośrednictwem podmiotu (...) Sp. z o.o. w W..

/dowód: kopia wniosku o udzielnie kredytu konsumenckiego nr (...) wraz z załącznikami k.28-32, kopia Umowy Konsolidacyjnego Kredytu Gotówkowego nr (...) z dnia 02.09.2021 z załącznikami k.33-40, formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego - konsolidacyjny kredyt gotówkowy k.41-45/

(...) Sp. z o.o. w W. posiada wpis do rejestru prowadzonego przez (...) jako pośrednik kredytu konsumenckiego.

/dowód: wydruk z rejestru prowadzonego przez (...) k.106/

Powód wypłacił pozwanemu kwotę kredytu.

/dowód: wydruki zawierające potwierdzenia przelewów k.112-115/

Pozwany w czasie obowiązywania umowy dokonał spłaty kredytu łącznie w wysokości 4 415,05 zł, przy czym ostatnia wpłata była 28 grudnia 2021 r.

/dowód: kopia dokumentu przedstawiającego rozliczenie wpłat k.111/

W związku z brakiem płatności, powód pismem z dnia 25 lutego 2022 r. wezwał pozwanego do zapłaty należności w kwocie 2 498,64 zł w terminie 14 dni od doręczenia wezwania oraz poinformował o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację, którego formularz załączył do pisma.

Pismo zostało nadane przesyłką poleconą na adres pozwanego zgodny z adresem wskazanym w umowie i zostało doręczone w dniu 7 marca 2022 r

/dowód: kopia pisma powoda z dnia 25.02.2022 wraz z załącznikami k.46-50, wydruk ze strony operatora pocztowego k.51-53/

W związku z brakiem restrukturyzacji oraz zapłaty zaległych rat, powód pismem z dnia 13 kwietnia 2022 r. wypowiedział przedmiotową umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, licząc od daty doręczenia. Powód wskazał, że wypowiedzenie następuje w związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie kredytu, zaś z upływem okresu wypowiedzenia całość środków kredytowych wraz z odsetkami i kosztami stanie się wymagalna.

Pismo zostało nadane przesyłką poleconą na adres pozwanego zgodny z adresem wskazanym w umowie i zostało doręczone w dniu 25 kwietnia 2022 r.

/dowód: kopia oświadczenia banku o wypowiedzeniu umowy z dnia 13.04.2022 wraz z załącznikiem k.54-55, wydruk ze strony operatora pocztowego k.56-58/

Pracownik banku podpisujący się pod wezwaniem do zapłaty oraz pod oświadczeniem o wypowiedzeniu umowy dysponował udzielonym wcześniej pełnomocnictwem do działania w imieniu powodowego banku.

/dowód: kopia pełnomocnictwa pracownika z 23.03.2020 r. k.107/

Powód dodatkowo wezwał pozwanego do zapłaty zaległości pismem z dnia 13 czerwca 2022 r.

/dowód: kopia ostatecznego wezwania do zapłaty z dnia 13.06.2022 k.59, wydruk ze strony operatora pocztowego k.60-62/

Na dzień 24 marca 2023 r. wierzytelność powoda względem pozwanego obejmowała:



kwota 95 794,48 PLN tytułem należności głównej (niespłacony kapitał);



kwota 4 662,44 PLN tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału w wysokości 12,35% od dnia 20.12.2021 do dnia 07.06.2022;



kwota 18 544,12 PLN tytułem odsetek za opóźnienie w wysokości 24,50% od dnia 20.12.2021 do dnia 23.03.2023;

/dowód: kopia wyciągu z ksiąg banku k.63, kopia dokumentu zawierającego szczegółowe rozliczenie od 3.09.2021 r. do 22.08.2022 r. k.108109odwrót, kopia dokumentu przedstawiającego wysokość odsetek karnych k.110, kopia dokumentu przedstawiającego wysokość odsetek umownych k.116/

Między stronami w zakresie przedmiotowej umowy toczyło się postępowanie przed Sądem Rejonowym Lublin - Zachód w Lublinie w sprawie Nc-e (...). Postanowieniem z dnia 29 grudnia 2022 r. postępowanie zostało umorzenie.

/dowód: kopia akt sprawy Nc-e (...) k.64-80/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawę dochodzonego roszczenia powód upatrywał w Umowie Konsolidacyjnego Kredytu Gotówkowego nr (...) z dnia 02.09.2021 r., którą wypowiedział z uwagi na brak spłaty przez pozwanego zobowiązania zgodnie z tą umową.

Pozwany kwestionował ważność powyższej czynności prawnej. Jednakże umowa została zawarta za pośrednictwem pełnomocnika, który posiadał wpis do rejestru usług płatniczych prowadzonym przez (...). Ponadto pośrednik ten korzystał z domniemania wskazanego w art. 97 kc. Na mocy tego przepisu osobę czynną w lokalu przedsiębiorstwa przeznaczonym do obsługiwania publiczności poczytuje się w razie wątpliwości za umocowaną do dokonywania czynności prawnych, które zazwyczaj bywają dokonywane z osobami korzystającymi z usług tego przedsiębiorstwa. Te okoliczności potwierdzają skuteczne zawarcie umowy kredytowej między stronami. Umowa łącząca strony jest ważna i może stanowić podstawę skutecznego dochodzenia przez bank roszczenia w niniejszej sprawie. Umowa przy tym w sposób precyzyjny i jasny regulowała obowiązki obu stron, w tym jednoznacznie określała sposób spłaty zobowiązania. Powód wykazał, iż wywiązał się z umowy, wypłacając kwotę kredytu na rachunki bankowe pozwanego.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (w wersji obowiązującej w chwili zawarcia przedmiotowej umowy tj. z dnia 8 października 2020 r. Dz.U. z 2020 r. poz. 1896 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Zgodnie zaś z art. 78a ustawy Prawo bankowe przepisy ustawy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.

Stosownie do art. 75c ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych, a w wezwaniu, o którym mowa, informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Zgodnie z art. 75 ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przypadku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przyznanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu, o ile ustawa z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne nie stanowi inaczej. Termin wypowiedzenia o ile strony nie określą w umowie dłuższego terminu, wynosi 30 dni, a w razie zagrożenia upadłością kredytobiorcy - 7 dni.

Umowa kredytu wskazywała zaś, że w przypadku opóźnienia z zapłatą kredytobiorcy bank może wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego terminu wypowiedzenia, jednak po wcześniejszym wezwaniu do zapłaty. Powyższe wypełnia formułowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego (np. wyrok z 8 września 2016 r., II CSK 750/15, L.) postulat dokonania wypowiedzenia umowy kredytu bankowego przez kredytodawcę w sposób, który nie może być nagły i zaskakujący dla kredytobiorcy (nawet przy istnieniu podstaw do wypowiedzenia zgodnie z treścią umowy), a także dokonania tego po wyczerpaniu środków mniej dolegliwych (np. odpowiednich wezwań).

Pozwany kwestionował skuteczność wypowiedzenia umowy. Z ustalonego stanu faktycznego wynika jednak, iż zarówno wezwanie do zapłaty oraz oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy skierowane do pozwanego zostały podpisane przez osobę upoważnioną do dokonania takiej czynności, co potwierdziła treść dokumentu pełnomocnictwa przedłożonego przez powodowy bank. Pozwany nie kwestionował okoliczności, w oparciu o którą bank wypowiedział umowę, tj. brak spłaty zobowiązania zgodnie z umową. Wezwanie do zapłaty oraz wypowiedzenie zostało doręczone pozwanemu, a zatem miał on możliwość zapoznania się z ich treścią. Wypowiedzenie umowy zostało przy tym dokonane zgodnie z przepisami ustawy Prawo Bankowe oraz z samą umową. W konsekwencji należało uznać, że w niniejszej sprawie powód skutecznie wypowiedział umowę. Skorzystanie z prawa do wypowiedzenia kredytu przez bank powoduje, że po upływie terminu wypowiedzenia stosunek prawny kredytu ulega rozwiązaniu, a kredytobiorca ma obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami (w tym prowizją), w dniu rozwiązania umowy (upływu terminu wypowiedzenia), jeśli kredyt został mu wcześniej wypłacony.

Pozwany w toku postępowania kwestionował również wysokość zobowiązania poprzestając przede wszystkim na polemice dotyczącej mocy dowodowej przedstawionych przez powoda dokumentów. Należy uwzględnić jednak, że powód nie ograniczył się do przedłożenia wyciągu z ksiąg banku, ale przedłożył także umowę kredytową, która jest źródłem zobowiązania pozwanej, a w dalszym toku postępowania także podpisane dokumenty zawierające historię rachunku oraz zestawienia spłat i wysokość odsetek, a także potwierdzenia przelewów potwierdzających uruchomienie kredytu. Pozwany nie wykazał, że treść tych dokumentów była niezgodna z przedstawionym tam stanem rzeczy, w szczególności nie posłużył się tu żadnymi środami dowodowymi. Pozwany nie wskazał także żadnych konkretnych błędów, których miał się dopuścić powód wyliczając wysokość roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie. Samo zaś zaprzeczenie prawdziwości dokumentów sporządzonych przez podmiot profesjonalnie zajmujący się udzielaniem oraz obsługą pożyczek i kredytów (tj. przez bank), nie może polegać jedynie na negacji istnienia lub wysokości długu, jeśli z pozostałych dowodów przedłożonych przez stronę powodową, wynika fakt zawarcia umowy pożyczki, jej wysokość i ustalone przez strony warunki spłaty, a także wykaz i sposób naliczania niespłaconego kapitału i odsetek (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w 19.11.2020, ACa 332/20, Legalis nr 2538433).

Taktyka procesowa pozwanego w sprawie sprowadzała się do prostego negowania okoliczności powoływanych przez powoda jako podstawa faktyczna pozwu. Z punktu widzenia wymogów określonych w przywołanym wyżej art. 3 kpc taką postawę należy ocenić krytycznie.

Uznając zatem, iż powództwo jest w pełni uzasadnione zarówno co do zasady jak i wysokości, Sąd uwzględnił w całości żądanie powodowego banku i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 119 001,04 zł. Sąd od kwoty 95 794,48 zł zasądził odsetki umowne w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 24 marca 2023 roku (dzień sporządzenia wyciągu z ksiąg bankowych) do dnia zapłaty, od kwoty 4 662,44 zł odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 12 sierpnia 2022 roku (data wniesienia pozwu w (...)) do dnia zapłaty, a od kwoty 18 544,12 zł odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 24 marca 2023 roku (dzień sporządzenia wyciągu z ksiąg bankowych) do dnia zapłaty. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 - 2 ⁴ kc zgodnie z żądaniem pozwu.

Rozstrzygnięcie o kosztach oparto na treści art. 98 kpc w zw. z art. 505 ³⁷ § 2 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 11 368 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Na zasądzoną kwotę składają się: opłata od pozwu w wysokości 4 644 zł oraz 1 307 zł w (...), koszt zastępstwa procesowego w wysokości 5 400 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.