Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 sierpnia 2024 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia SO Dorota Krawczyk
Protokolant:	St. Sekr. Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2024 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa J. K. i S. K.

przeciwko Bankowi (...) S.A. z siedzibą w G.

o ustalenie i zapłatę

1.  ustala, że umowa kredytu Nr (...) z dnia 06.05.2008r. zawarta pomiędzy powodem J. K. i S. K., a poprzednikiem prawnym pozwanego Banku (...) S.A. z siedzibą w (...) Bankiem S.A. z siedzibą w G. jest nieważna;

2.  zasądza od pozwanego Banku (...) S.A. z siedzibą w G. na rzecz powoda J. K. kwotę 773,00zł (siedemset siedemdziesiąt trzy złote) oraz łącznie na rzecz powodów J. K. i S. K. kwotę 166.410,83zł (sto sześćdziesiąt sześć tysięcy czterysta dziesięć złotych 83/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 19.08.2023 roku do dnia zapłaty

3.  zasądza od pozwanego Banku (...) S.A. z siedzibą w G. łącznie na rzecz powodów J. K. i S. K. kwotę 11.834,00zł (jedenaście tysięcy osiemset trzydzieści cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1709/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 września 2023 roku powodowie J. K. i S. K., reprezentowani przez pełnomocnika, wnieśli przeciwko pozwanemu Bankowi (...) S.A. z siedzibą w G. o:

1. zasądzenie od pozwanego na rzecz J. K. kwoty 773,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 19.08.2023 r. do dnia zapłaty,

2. zasądzenie od pozwanego łącznie na rzecz powodów kwoty 166.410,83 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 19.08.2023 r. do dnia zapłaty,

3. ustalenie, że umowa kredytu nr (...) zawarta w dniu 08.05.2008r. pomiędzy Bank (...) S.A. (dawniej (...) Bank S.A. z siedzibą w G.), a J. K. jest nieważna;

ewentualnie w razie nieuwzględnienia powyższego roszczenia powodowie wnieśli (roszczenie ewentualne) o :

a. zasądzenie od pozwanego na rzecz J. K. kwoty 34,59 zł) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 19.08.2023 r. do dnia zapłaty,

b. zasądzenie od pozwanego łącznie na rzecz powodów kwoty 74.635,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 19.08.2023 r. do dnia zapłaty.

Ponadto wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powodowie podali, że w dniu 8 maja 2008 roku powód J. K. zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bankiem S.A. z siedzibą w G. umowę kredytu o kredyt hipoteczny indeksowany kursem (...) opiewający na kwotę 123.943,05 zł na okres 300 miesięcy.

Dnia 28.06.2008 r. J. K. zawarł związek małżeński z S. K. i tym samym powstała między nimi wspólność majątkowa małżeńska (art. 31 ust. 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Od tego czasu środki pieniężne wpłacane na rachunek bankowy, na poczet rat kredytu były objęte wspólnością majątkową małżeńską.

Dnia 06.10.2008 r. S. K. na podstawie Umowy o przystąpienie do długu z 23.09.2008 r. zobowiązała się do solidarnego spłacania ww. Umowy kredytu z J. K..

Powodowie zawarli umowę jako konsumenci, na wzorcu umownym stosowanym przez bank. W trakcie czynności poprzedzających zawarcie umowy pominięto kwestie związane z mechanizmami zmiany kursów, natomiast zapewniano powodów o stabilności waluty. Nie poinformowano powodów w sposób jasny i zrozumiały o ryzyku wiążącym się z zawarciem kredytu indeksowanego. Nie poinformowano także powodów o stosowaniu dwóch różnych kursów, do ustalania kwoty kapitału i spłaty rat kredytu. Pozwany nie przedstawił także powodom informacji dotyczących opłaty manipulacyjnej pobieranej z tytułu przekroczenia dopuszczalnego wskaźnika obciążenia nieruchomości kredytem. Powodom nie przedstawiono sposobu wyliczenia wysokości opłaty ani ogólnych warunków umowy ubezpieczenia. Powodowie nie mieli możliwości negocjowania warunków umowy. W chwili podpisywania umowy i w okresie późniejszym faktyczna wysokość zobowiązania pozostała nieznana.

Powodowie wskazali, że w treści umowy znajdują się postanowienia abuzywne zawarte w § 1 ust. 1, § 7 ust. 2, § 10 ust. 8 oraz w § 17 w zakresie klauzuli waloryzacyjnej a także w § 2 ust. 4 umowy w zakresie opłaty manipulacyjnej.

Zdaniem powodów kwestionowane zapisy w umowie są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interes powodów.

Powodowie wskazali też, że opłata manipulacyjna jest rodzajem opłaty nieprzewidzianej w ustawie prawo bankowe.

W odpowiedzi na pozew Bank (...) S.A. z siedzibą w G., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował roszczenie dochodzone pozwem w całości. Pozwany zaprzeczył, aby przedstawiciel banku zapewniał stronę powodową o stabilności kursu (...) i nie poinformował powodów w sposób zrozumiały o ryzyku związanym z zawarciem kredytu indeksowanego. Doradca zapoznał powodów z ryzykiem, co powodowie potwierdzili podpisując oświadczenie. Umowa kredytu indeksowanego jest przewidziana w Prawie bankowym i umowa zawarta pomiędzy stronami stanowiła właśnie taki rodzaj umowy.

Pozwany zaprzeczył, aby Bank ustalał kursy walut w sposób arbitralny, ponieważ od 2003 roku kursy walut w Tabeli Kursów ustalane są w sposób ściśle określony.

Zdaniem pozwanego postanowienia regulujące mechanizm indeksacji były przedmiotem indywidualnych ustaleń pomiędzy stronami, co wynika z treści par. 11 ust. 3 umowy. Powodowie mieli możliwość spłaty kredytu bezpośrednio we frankach szwajcarskich, co eliminowało ryzyko związane ze zmianą kursu waluty.

Pozwany wskazał, że powodowie we wniosku kredytowym podali, że wnioskują o kredyt udzielony w PLN, który ma zostać indeksowany kursem (...). Wraz z wnioskiem strona powodowa złożyła oświadczenie o zapoznaniu się z ryzykiem związanym z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, będąc uprzednio poinformowana o ryzykach związanych z zaciągnięciem kredytu hipotecznego w walucie obcej. Strona powodowa miała możliwość zapoznania się z treścią umowy kredytu, co potwierdziła składając oświadczenie.

Pozwany podniósł również, że strona powodowa miał dostęp do historii spłat księgowanych i realizowanych na rachunku kredytu oraz aktualnego salda kredytu za pośrednictwem systemu bankowości elektronicznej.

Zdaniem pozwanego, powodowie już od 17 grudnia 2008 roku mogli spłacać kredyt bezpośrednio w (...), co gwarantował pkt 5.2.4. Rekomendacji wydanej przez Komisję nadzoru Finansowego w dniu 17 grudnia 2008 roku.

Pozwany zaprzeczył, aby umowa kredytu zawierała klauzule abuzywne, a jednocześnie wskazał, że indeksacja kredytu została wprost dopuszczona przez ustawodawcę w przepisie art. 69 ust. 1 pkt. 4a oraz ust. 3.

Zdaniem pozwanego strona powodowa nie wykazała, aby kursy (...) stosowane przy wypłacie kredytu oraz przy spłacie rat był sprzeczne z dobrymi obyczajami. W paragrafie 17 umowy wskazane zostało w jaki sposób ustalane są kursy w Tabeli Kursów. Wbrew twierdzeniom powodów kurs, po którym obliczano wysokość kredytu lub raty kredytu nie był ustalany dowolnie, lecz odbywał się według ściśle określonych zasad.

Pozwany podniósł również, że strona powodowa miała rzeczywisty wpływ na treść kwestionowanych postanowień umowy i miała możliwość negocjowania postanowień umowy. Pozwany zaznaczył również, że bezzasadny jest zarzut naruszenia obowiązku informacyjnego Banku. Przy składaniu wniosku strona powodowa złożyła oświadczenie, że udzielono jej informacji o ryzyku kursowym i że jest świadoma ryzyka walutowego.

Pozwany zakwestionował powództwo zarówno co do zasady jak i wysokości oraz zaprzeczył wszelkim przywoływanym przez powodów w treści pozwu zarzutom za wyjątkiem tym wyraźnie przyznanym. Zdaniem pozwanego umowa nie zawiera postanowień niedozwolonych, a roszczenie powodów o zwrot nienależnego świadczenia nie zasługuje na uwzględnienie i wbrew twierdzeniom pozwu, nie zostały spełnione przesłanki uzasadniające uznanie umowy za nieważną.

Pozwany potwierdził, że strony zawarły umowę kredytu oraz umowę o przystąpienie do długu.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska- pełnomocnik powodów popierał powództwo, pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 maja 2008 roku pomiędzy powodem J. K., a poprzednikiem prawnym pozwanego (...) Bank S.A. z siedzibą w G. została zawarta umowa kredytu nr (...). Umowa została sporządzona w dniu 06.05.2008 r. a podpisana w dniu 08.05.2008 r.

Zgodnie z umową:

1. Bank udziela Kredytobiorcy Kredytu w kwocie 123.943,05 złotych polskich, indeksowanego kursem (...) zwanego dalej (...), na warunkach określonych w Umowie, a Kredytobiorca zobowiązuje się do wykorzystaniu Kredytu zgodnie z postanowieniami Umowy, zwrotu kwoty wykorzystanego Kredytu wraz z odsetkami, w terminach oznaczonych w Umowie oraz zapłaty Bankowi prowizji, opłat i innych należności wynikających z Umowy. Na kwotę Kredytu składa się:

a) kwota pozostawiona do dyspozycji Kredytobiorcy w wysokości 120 000,00 złotych polskich, przeznaczona na realizację celu określonego w ust. 2.,

b) koszty z tytułu ubezpieczenia od ryzyka utraty pracy, opisanego w § 13, w wysokości 2 649,90 złotych polskich,

c) koszty z tytułu opłaty sądowej należnej za wpis hipoteki, opisanej w § 12 ust. 1, w wysokości 200,00 złotych polskich,

d) koszty z tytułu ubezpieczenia na życie oraz na wypadek trwałej i całkowitej niezdolności do pracy, opisanego w § 13, w wysokości 843,15 złotych polskich,

e) opłata z tytułu wyceny (...) w wysokości 250,00 złotych polskich.

W dniu wypłaty saldo jest wyrażane w walucie do której indeksowany jest Kredyt według kursu kupna waluty do której indeksowany jest Kredyt, podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank S.A., opisanej szczegółowo w § 17, następnie saldo walutowe przeliczane jest dziennie na złote polskie według kursu sprzedaży waluty do której indeksowany jest Kredyt, podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank SA, opisanej szczegółowo w §17.

2. Kredyt przeznaczony jest na pokrycie części kosztów zakupu nieruchomości mieszkalnej opisanej szczegółowo w § 3 ust 1 tj. jest lokal mieszkalny nr (...), o pow. 51,21 m. kw., KW brak, prawo do nieruchomości: odrębna własność lokalu mieszkalnego przysługiwać będzie wyłącznie następującej osobie: Pan J. K..

3. Kredyt będzie wykorzystany przez Kredytobiorcę najpóźniej w 90 dniu po dniu sporządzenia Umowy. W przypadku nie wykorzystania całości lub części Kredytu w terminie przewidzianym na wypłatę Kredytu, Kredytobiorcy nie przysługuje roszczenie o wypłatę niewykorzystanej części Kredytu, z tym jednak zastrzeżeniem, że jeżeli Kredytobiorca złoży wniosek o wypłatę niewykorzystanej kwoty Kredytu w terminie do 3 miesięcy od daty zawarcia Umowy, Bank może dokonać wypłaty wskazanej w tym wniosku kwoty Kredytu bez konieczności wprowadzania zmian w treści Umowy.

5. Spłata Kredytu wraz z odsetkami nastąpi w 300 równych miesięcznych ratach kapitałowo-odsetkowych na zasadach określonych w § 10.

Zgodnie z paragrafem 2:

1. Oprocentowanie Kredytu na dzień sporządzenia Umowy wynosi 5,250 % w skali roku i stanowi sumę następujących pozycji: marży Banku niezmiennej w okresie trwania Umowy w wysokości 1,230 % oraz aktualnie obowiązującego indeksu L3, opisanego szczegółowo w § 8 oraz 1,25 punktu procentowego do czasu określonego w ust 2

W paragrafie 3 umowy uregulowane zostało zabezpieczenie spłaty kredytu:

ust.2. Prawnym zabezpieczeniem spłaty Kredytu z uwzględnieniem postanowień § 12 jest:

2. Prawnym zabezpieczeniem spłaty Kredytu z uwzględnieniem postanowień § 12 jest:

a) Hipoteka kaucyjna w złotych polskich do kwoty stanowiącej 170% kwoty kredytu określonej w § 1 ust. 1, zwana dalej Hipoteką wpisana w Księdze Wieczystej prowadzonej dla (...) zgodnie z postanowieniami § 12,

b) Cesja na rzecz Banku wierzytelności z tytułu umowy ubezpieczenia (...) zgodnie z § 12 ust. 4 i 5,

c) Ubezpieczenie, o którym mowa w § 13 ust 8-14,

d) Ubezpieczenie, o którym mowa w § 13 ust. 1-7

e) Cesja wierzytelności należnych Kredytobiorcy z tytułu zwrotu wpłat dokonanych na rzecz Inwestora,

3. Kredyt podlegał programom kredytowym, których warunki zostały zamieszczone w Umowie: a) Kredyt Dopasowany Opcja 1 od 01.04.2008r.

Część ogólna umowy regulowała w §7 wypłatę kredytu:

1. Z zastrzeżeniem postanowień § 18 ust. 3, wypłata Kredytu nastąpi jednorazowo w terminie nie dłuższym niż 5 dni roboczych, po spełnieniu warunków określonych w § 4 Umowy i otrzymaniu przez Bank wniosku o wypłatę, sporządzonego prawidłowo przez Kredytobiorcę na formularzu, którego wzór stanowi Załącznik B („Wniosek o Wypłatę") z tym jednak zastrzeżeniem, że jeżeli Umowa zostanie zawarta poza lokalem (...) Banku, wypłata nastąpi nie wcześniej niż po upływie 10 dni od dnia jej zawarcia.

2. Wypłata wskazanej we Wniosku o Wypłatę kwoty nie wyższej niż Kredyt będzie dokonana przelewem na wskazany/e w tym wniosku rachunek/rachunki bankowy/bankowe prowadzony/prowadzone w banku krajowym. Dzień dokonania przelewu kwoty Kredytu będzie uważany za dzień wypłaty Kredytu. Za prawidłowe wskazanie we Wniosku o Wypłatę rachunków, na które zostanie przelana kwota Kredytu odpowiedzialność ponosi wyłącznie Kredytobiorca. Każdorazowo wypłacona kwota złotych polskich, zostanie przeliczona na walutę do której indeksowany jest Kredyt według kursu kupna waluty Kredytu podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank SA, obowiązującego w dniu dokonania wypłaty przez Bank.

Paragraf 8 Części ogólnej umowy regulował oprocentowanie kredytu, zaś paragraf 9 prowizje i opłaty.

Paragraf 10 umowy regulował spłatę kredytu.

§10 Spłata Kredytu

1. Spłata Kredytu wraz z odsetkami, dokonywana będzie nie później niż w tym samym dniu kalendarzowym każdego miesiąca, w którym nastąpiła wypłata Kredytu, zwanym w dalszej części umowy (...). Jeżeli Termin Płatności ustalony według powyższych zasad przypada na dzień, którego nie ma w danym miesiącu, to Termin Płatności za ten miesiąc następuje w ostatnim dniu kalendarzowym danego miesiąca. Jeżeli Termin Płatności jest dniem wolnym od pracy, płatność nastąpi w najbliższym dniu roboczym następującym po tym dniu, z zastrzeżeniem, że za czas pomiędzy Terminem Płatności przypadającym w dniu wolnym od pracy, a najbliższym dniem roboczym Bank pobiera odsetki umowne od części kapitałowej Raty, które są doliczane do kolejnej Raty pomniejszając jej część kapitałową. Korekta kapitału zostanie uwzględniona w kolejnym harmonogramie spłat Kredytu. W przypadku, gdy Kredytobiorca dokona spłaty Raty przed Terminem płatności przypadającym w dniu wolnym od pracy, Bank nie pobierze odsetek umownych od części kapitałowej Raty za czas pomiędzy Terminem Płatności przypadającym w dniu wolnym od pracy, a najbliższym dniem roboczym.

2. Spłata Kredytu będzie dokonywana w ratach, zwanych dalej (...) określonych w części szczególnej Umowy, obejmujących łącznie część spłacanego Kredytu oraz naliczone i należne stosownie do § 2 odsetki. Raty płatne będą przez Kredytobiorcę, w złotych polskich, miesięcznie, z zachowaniem postanowień ust 1.

3. Niezwłocznie po wypłacie Kredytu, Bank prześle Kredytobiorcy na wskazany przez niego adres korespondencyjny, oraz. jeśli było ustanowione poręczenie, także poręczycielom harmonogram spłat Kredytu; harmonogram spłat będzie stanowił integralną część Umowy. W razie nie dostarczenia Harmonogramu w terminie określonym w Umowie Kredytobiorca jest obowiązany niezwłocznie skontaktować się z Bankiem. Nie otrzymanie Harmonogramu nie zwalnia Kredytobiorcy z obowiązku zapłaty Raty.

4. Harmonogram spłat kredytu zawiera najbliższe 24/36 Rat. W przypadku wygaśnięcia harmonogramu. Bank wyśle Kredytobiorcy kolejny, nie później niż 10 dni przed ostatnim Terminem Płatności zawartym w dotychczasowym harmonogramie spłat Kredytu. Nowy harmonogram spłat kredytu będzie obowiązywał strony zgodnie z § 19 ust. 1.

5. O zachowaniu terminu płatności świadczy data wpłynięcia kwot na rachunek Banku w (...) SA z siedzibą w G..

6. Niezwłocznie po wypłacie (...) Bank prześle Kredytobiorcy informację o numerach rachunków, na które następować będzie spłata Kredytu; wskazane zostaną dwu numery rachunków:

a) Główny - na który należy dokonywać wpłaty Rat. W przypadku dokonania przez Kredytobiorcę przedpłaty, tj. wpłata zostanie dokonana przed Terminem Płatności, wpłata ta zostanie rozliczona zgodnie z ust. 8. Ewentualna nadpłata zostanie zaliczona na poczet następnej Raty wynikającej z harmonogramu opisanego w ust. 31 zostanie rozliczona zgodnie z ust, 8. z zastrzeżeniem postanowień § 16.

b) Pomocniczy - na który Kredytobiorca może dokonywać nadpłat Kapitału. Nadpłata Kapitału dokonana w ten sposób zostanie przeznaczona na spłatę kapitału Kredytu

7. Na wniosek Kredytobiorcy Bank może dokonać zmiany Terminu Płatności.

8. Rozliczenie każdej wpłaty dokonanej przez Kredytobiorcę, będzie następować z datą wpływu środków do Banku, według kursu sprzedaży waluty do której jest indeksowany Kredyt, podanego w Tabeli kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank SA, obowiązującego w dniu wpływu środków do Banku.

9. Wysokość Raty ulega zmianie wyłącznie w przypadku zmiany oprocentowania zgodnie z zapisami § 8 oraz w sytuacji opisanej w ust 14. Na wniosek Kredytobiorcy w przypadku dokonaniu nadpłaty (...) Bank może zmienić wysokość raty Kredytu. Za dokonanie powyższej zmiany Bank pobierze opłatę w wysokości określonej w obowiązującej w Banku (...) prowizji i opłat z tytułu wykonania koniecznych operacji księgowych. W przypadku dokonania nadpłaty, o ile Kredytobiorca nie złoży wniosku a dokonanie zmiany wysokości Raty, okres kredytowania ulega odpowiedniemu skróceniu, z zastrzeżeniem, że w przypadku zmiany oprocentowania zostaje przywrócony pierwotny okres kredytowania określony w § 1.

10. W przypadku zmiany oprocentowania, Kredytobiorca oraz jeżeli było ustanowione poręczenie, także poręczyciel, otrzyma aktualny harmonogram spłat Kredytu zgodnie z ust 4, co będzie stanowiło zmianę w zakresie wysokości spłat.

Zgodnie z ust. 14 powołanego paragrafu 10, na wniosek Kredytobiorcy Bank może dokonać zmiany waluty, do której jest indeksowany Kredyt. Za powyższą zmianę Bank nie pobiera opłaty bankowej. Wszelkie inne opłaty związane ze zmianą waluty, w szczególności opłaty sądowe ponosi Kredytobiorca. Bank może odmówić dokonania zmiany waluty, do której indeksowany jest Kredyt, w szczególności, gdy wniosek o dokonanie zmiany waluty zostanie złożony:

a) w okresie spłaty wyłącznie rat odsetkowych.

b) przed wypłaceniem przez Bank wszystkich środków przyznanych aneksem podwyższającym kwotę Kredytu.

W paragrafie 11 umowy zawarte są oświadczenia kredytobiorcy J. K..

W paragrafie 11 ust. 3 umowy kredytobiorca J. K. oświadczył, że „Kredytobiorca oświadcza, że postanowienia niniejszej Umowy zostały z nim indywidualnie uzgodnione”.

Zgodnie z § 11 ust. 6, kredytobiorca J. K. oświadczył: „Kredytobiorca oświadcza, że znane jest mu ryzyko występujące przy kredytach indeksowanych kursem waluty obcej, wynikające ze zmiany kursu waluty obcej, do której jest indeksowany Kredyt, w stosunku do złotych polskich. Oświadcza ponadto. że został poinformowany że w przypadku wzrostu kursu waluty indeksacji Kredytu w stosunku do złotych polskich, nastąpi odpowiedni wzrost jego zadłużenia w złotych polskich wobec Banku z tytułu zaciągniętego Kredytu oraz wzrost wysokości raty Kredytu wyrażonej w złotych polskich, co może spowodować, że ustanowione prawne zabezpieczenie stanie się niewystarczające, a zdolność Kredytobiorcy do obsługi zadłużenia ulegnie pogorszeniu. Powyższe może skutkować konsekwencjami wynikającymi z § 12 ust. 6 oraz § 18”.

Zgodnie z § 11 ust. 7 kredytobiorca J. K. oświadczył „Kredytobiorca oświadcza, że znane jest mu ryzyko wynikające ze zmiany stopy procentowej Kredytu. Oświadcza ponadto, że został poinformowany, że w przypadku wzrostu oprocentowania Kredytu, nastąpi odpowiedni wzrost wysokości raty Kredytu, a w konsekwencji wysokość całego zobowiązania wynikającego z Umowy. Może to spowodować, że ustanowione zabezpieczenie stenie się niewystarczające, a zdolność Kredytobiorcy do obsługi zadłużenia ulegnie pogorszeniu. Powyższe może skutkować konsekwencjami wynikającymi z § 12 ust. 6 oraz §18”.

§12 umowy regulował zabezpieczenia. Zabezpieczenia:

1. Kredytobiorca ustanawia na (...) na rzecz Banku hipotekę kaucyjną w złotych polskich do kwoty stanowiącej 170 % kwoty Kredytu określonej w § 1 ust. 1 dla zabezpieczenia spłaty kapitału Kredytu, odsetek, opłat, prowizji i innych należności mogących powstać w wykonaniu niniejszej Umowy, w szczególności różnic kursowych. W tym celu Kredytobiorca złoży odpowiednie oświadczenie o ustanowieniu Hipoteki. Ponadto, Kredytobiorca zobowiązuje się w przypadku, gdy nie jest jedyną osobą określoną w § 3 ust. 1 jako uprawniona do (...), że na (...) zostanie ustanowiona hipoteka opisana powyżej. W tym celu Kredytobiorca spowoduje że zostanie złożone odpowiednie oświadczenie o ustanowieniu takiej hipoteki. Hipoteka, o które) mowa w zdaniu poprzednim zostanie ustanowiona z najwyższym pierwszeństwem lub poprzedzona jedynie hipoteką lub hipotekami na rzecz (...) Banku SA

Zgodnie z § 17 umowy Tabela Kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank S.A.

1. Do rozliczania transakcji wypłat i spłat Kredytów stosowane są odpowiednio kursy kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank S.A. walut zawartych w ofercie Banku obowiązujące w dniu dokonania transakcji.

2. Kursy kupna określa się jako średnie kursy złotego do danych walut ogłoszone w tabeli kursów średnich NBP minus marża kupna.

3. Kursy sprzedaży określa się jako średnie kursy złotego da danych walut ogłoszone w tabeli kursów średnich NBP plus marża sprzedaży.

4. Do wyliczenia kursów kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Banku S.A. stosuje się kursy złotego do danych walut ogłoszone w tabeli kursów średnich NBP w danym dniu roboczym skorygowane o marże (...) Banku S.A.

5. Obowiązujące w danym dniu roboczym kursy kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielanych przez (...) Bank S.A. walut zawartych w ofercie Banku określane są przez Bank po godz. 15.00 poprzedniego dnia roboczego i wywieszane są w siedzibie Banku oraz publikowane na stronie internetowej (...) Banku S.A. (www.(...)).

Zgodnie z § 19 umowy ust. 6 powoływane w umowie załączniki stanowią integralną część umowy.

(dowód: umowa kredytu k. 59 - 64 oraz załącznik k. 65)

W dniu 28.06.2008 r. powód J. K. zawarł związek małżeński z powódką S. K.. Między małżonkami nie została zawarta umowa o rozdzielności majątkowej małżeńskiej.

(dowód: kserokopia skróconego aktu małżeństwa, zeznania powodów k.219-220)

Umową o przystąpieniu do długu sporządzoną w dniu 23.09.2008 r., a zawartą w dniu 06.10.2008r., S. K. zobowiązała się do solidarnej spłaty kredytu wraz z powodem J. K..

(dowód: umowa o przystąpienie do długu z dnia 23.09.2008 r.k.70-71)

Z dniem 31 grudnia 2009 r. nastąpiło połączenie Banku na podstawie uchwały (...) Wspólników Banku (...)/2009 z dnia 27 października 2009r. REP. A NR 13339/2009. Połączenie nastąpiło na podstawie art. 492 §2 k.s.h. poprzez przeniesienie całego majątku (...) Banku S.A. na BANK (...) S.A.

(dowód: wydruk pełny z KRS pozwanego k.30-58)

W dniu 5 kwietnia 2008 roku powód złożył w Banku wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego, w którym został zakreślony punkt, że wnioskuje o udzielenie kredytu w PLN indeksowanego kursem (...). Jako wnioskowaną kwotę kredytu wskazał 120.000 zł.

(dowód: wniosek k. 132)

W dniu 15 kwietnia 2008 roku powód złożył podpis na oświadczeniu, że przedstawiono mu ofertę kredytu w złotych polskich oraz, że wybrał kredyt w walucie obcej, będąc uprzednio poinformowany o ryzykach związanych z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej. Oświadczenie zawierało także zapis, że „oświadczam, że zostałem poinformowany przez G. M. bank o ryzyku stopy procentowej w przypadku kredytów o zmiennej stopie procentowej”.

(dowód: oświadczenie k. 135)

Powód złożył również podpisy na oświadczeniu, że przed podpisaniem umowy otrzymali Tabelę prowizji i opłat, Ogólne Warunki Ubezpieczeń oraz wzór umowy, z którego klauzule zostaną przeniesione do umowy, którą zamierzają zawrzeć. Jednocześnie oświadczyli na piśmie, że zostali poinformowani przez przedstawiciela banku o konieczności zapoznania się z dostarczonymi im dokumentami zanim podejmą decyzję o zawarciu umowy kredytu.

(dowód: oświadczenie k. 137)

W dniu 6 maja 2008 roku powodowie złożyli wnioski o wypłatę kredytu – 120.000 zł i kwoty te zostały kredytobiorcom wypłacone na wskazane konto.

(dowód: wniosek k. 66, potwierdzenie wypłat k. 76-79)

Przed zawarciem umowy kredytu powodom został przedstawiony do zapoznania gotowy formularz zatytułowany Informacja dla klientów G. M. Banku ubiegających się o kredyt indeksowany do waluty obcej, w której, zawarto informacje o ryzykach związanych z zaciąganiem kredytu hipotecznego indeksowanego kursem waluty obcej (w tym o ryzyku zmienności kursów walut i ryzyku związanym ze zmienną stopą procentową), co Powód potwierdził w oświadczeniu o ryzyku i rezygnacji z kredytu w PLN oraz wykresem kursu walut za 3 lata.

(dowód: Informacja dla klientów G. M. Banku ubiegających się o kredyt indeksowany do waluty obcej k.158 wraz z zestawieniem wartości kursów średnich k.159)

Na podstawie zawartej umowy bank zobowiązał się do wypłaty powodom kwoty: 123. 943,05 zł .

(dowód: umowa kredytu k. 59 – 64 oraz załącznik k. 65)

Wypłata kredytu nastąpiła jednorazowo w dniu 13 maja 2008 roku . Na konto powodów wpłynęła kwota 120. 000,00 zł , która po przeliczeniu odpowiadała kwocie 58.198,75 CHF(kurs (...)= 2,0619 zł). Pozostała kwota kredytu tj. 3.943,05 stanowiła koszty kredytowe i odpowiadała kwocie 1912,34 zł (kurs (...)= 2,0619 zł)

W okresie od 10 czerwca 2008 roku do kwietnia 2023 r. powodowie tytułem spłaty rat kredytu wpłacili na rzecz banku kwotę 167.183,88 zł

(dowód: wydruk z systemu Banku k. 150-156)

Powód potrzebował środków finansowych na zakup mieszkania. Wszystkie spotkania były u doradcy finansowego. Żona nie uczestniczyła w spotkaniach. Powód zawarł umowę kredytową przed zawarciem związku małżeńskiego. Kredyt był wzięty na zakup mieszkania. Powodowie nadal mieszkają w tym mieszaniu.

Powód w momencie zawarcia umowy miał wynagrodzenie około 1500 -1800 zł. W tamtym czasie rata wynosiła około 550 zł a ostatnie raty około 1100 zł. Teraz powód zarabia około 5000 zł.

Powód był u doradcy finansowego, który miął szeroką paletę ofert kredytowych. Powód zdecydował się na ofertę kredytu we franku ponieważ była najkorzystniejsza dla powoda, miała najniższą ratę i najniższy koszt kredytu przez cały okres. Wiedział, że rata jest najniższa ponieważ przedstawiono powodowi ofertę kredytu w złotówkach i rata kredytu w złotówkach była około 1100 zł. Powód przeczytał umowę. Zrozumiał ją na tamten moment. Zapoznałem się z warunkami umowy. Pracownika banku powód pytał jaki będzie koszt całkowity kredytu, jakie będą raty. Tylko to powoda interesowało. Były około 2, 3 spotkania w banku. Powód dostał odpowiedzi na swoje pytania od pracownika banku. Kredyt miał być wypłacony w złotówkach bezpośrednio do dewelopera i miał być spłacany w złotówkach. Rolę franka w umowie tłumaczono tylko w ten sposób, że jest to najkorzystniejsze rozwiązanie i są niższe raty. Jak będzie wyglądała spłata rat dowiedział się po podpisaniu umowy, korespondencyjnie przyszedł harmonogram spłat i wtedy dowiedział się, że trzeba ratę przeliczać po kursie znajdującym się na stronie internetowej banku. Pośrednik, (...), nie informował powoda o ryzyku. Mówił, że waluta jest stabilna. Na czym polega indeksacja przedstawiciel nie tłumaczył i powód o to nie pytał. Co to spread również nie zostało powodowi wytłumaczone. W jaki sposób bank ustalał kurs nie tłumaczono, poinformowano, że po kursie zamieszczonym na stronie internetowej.

Kredyt jest spłacany z majątku wspólnego. W czasie pomiędzy zawarciem umowy a zawarciem małżeństwa powód spłacał kredyt sam. Żona jest współwłaścicielem mieszkania.

(dowód: zeznania powoda J. K. k. 219v-220)

Powódka nie brała udziału w procedurze związanej z uzyskaniem i podpisaniem umowy kredytu. Przystąpiła do długu dopiero w dniu 6 października 2008 roku poprzez podpisanie umowy o przystąpieniu do długu już po zawarciu, w dniu 28 czerwca 2008 roku, związku małżeńskiego, jako żona powoda. Po przystąpieniu do długu powodowie spłacają kredyt ze wspólnych środków.

Powodowie nie prowadzili działalności gospodarczej w kredytowanym mieszkaniu.

(dowód: zeznania powódki S. K. k. 219v)

Powodowie w piśmie z dnia 31 lipca 2023 roku zatytułowanym „Przedsądowe wezwanie do polubownego zakończenia sprawy- wezwanie do zapłaty”, wezwali pozwany bank do zwrotu wszelkich świadczeń otrzymanych przez Bank (...) S.A. z siedzibą w G. od J. K. i S. K. z tytułu umowy kredytu, tj. do zwrotu na rzecz: J. K. kwoty 773,00 zł oraz na rzecz J. K. oraz S. K. kwoty 166.410,88 zł powiększonej o należności uiszczonych przez powodów po dacie 11.04.2023 r. tytułem spłaty kredytu stanowiącej nienależne świadczenie wobec nieważności całej umowy w nieprzekraczalnym terminie do dnia 18 sierpnia 2023 r.

W uzasadnieniu powodowie podnieśli m.in., że na dzień 11.04.2023 r. przekazali łącznie na rzecz Banku kwotę 167.183,88 zł jako świadczenie nienależne podlegające zwrotowi.

Wezwanie odebrane przez Bank 10.08.2023 roku.

(dowód: pismo pt.: „Przedsądowe wezwanie do polubownego zakończenia sprawy- wezwanie do zapłaty” k. 80-81, wydruk śledzenie przesyłki k. 82)

Pismem z dnia 8 września 2023 roku bank udzielił odpowiedzi, nie podzielił stanowiska powodów wyrażonych w wezwaniu oraz nie znalazł podstaw do uznania przedstawionych przez nich roszczeń.

(dowód: pismo banku k. 83-87)

Zarządzeniem nr (...) Prezesa Zarządu (...) Bank S.A. z dnia 23 czerwca 2006 r. wprowadzono procedurę regulującą zasady informowania Klientów G. M. Banku o ryzykach z zaciąganiem kredytów hipotecznych w walutach obcych lub indeksowanych do waluty obcej, z datą obowiązywania od dnia 1 lipca 2006 r..

W zakresie ryzyka walutowego doradca kredytowy bądź pośrednik miał obowiązek informować klientów: 1) że przy kredytach walutowych występuje ryzyko walutowe (kursowe) związane z możliwością wystąpienia zmiany kursu waluty, w której został zaciągnięty kredyt, 2) że ze względu na zmianę kursu złotego (PLN) do waluty, wysokość raty spłacanego kredytu może się obniżać lub zwiększać. Poza tym, w przypadku wzrostu kursu waluty wzrasta także jego saldo zadłużenia, w związku z czym w sytuacji znacznego wzrostu kursu waluty saldo kredytu może przekroczyć wartość nieruchomości, która stanowi jego zabezpieczenie. Ryzyko jest ponoszone przez Klienta, 3) od czego uzależniony jest kurs kupna (kurs po którym następuje wypłata kredytu) i kurs sprzedaży (kurs, po którym następuje spłata kredytu) waluty ustalany jest przez Bank (obecnie w G. M. Banku jest on oparty o średni kurs NBP +/-marża GE Banku, 4) gdzie można znaleźć aktualny kurs sprzedaży dla kolejnych spłat rat (infolinia G. M. Banku - (...), (...) lub strona internetowa G. M. Banku - www.(...)) oraz o możliwości skorzystania z usługi polecenia zapłaty, w ramach której Bank automatycznie pobiera wymaganą kwotę z rachunku Klienta. Dodatkowo Doradca Kredytowy/P. prezentuje Klientowi wykres przedstawiający zmiany kursu złotego w stosunku do franka szwajcarskiego, euro i dolara amerykańskiego w okresie ostatnich trzech lat - kurs średni NBP. Informacja będzie aktualizowana raz na kwartał. Jednym z załączników do Zarządzenia Prezesa z dnia 23 czerwca 2006 r. był druk przedstawianego klientom do podpisania oświadczenia, że zostali poinformowani o ryzyku walutowym.

(dowód: zarządzenie, k. 161 wraz z załącznikiem 162-163)

Sąd dokonał następującej oceny materiału dowodowego:

Pismem z dnia 10.01.2024 roku pełnomocnik pozwanego cofnął wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. K. (k. 205).

Sąd pominął wniosek dowodowy powodów i pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny finansów, bankowości i rachunkowości, uznając, że dowód ten nie ma znaczenia dla rozpoznania istoty sprawy, a przyczyniłby się wyłącznie do przedłużenia postępowania i zwiększyłby jego koszty, tj. na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 kpc.

Skoro powództwo główne okazało się skuteczne co do zasady, zbędne było wyliczanie przez biegłego łącznej wartości rat kredytu przy założeniu, że powodowie nie są związani postanowieniami umownymi zawartymi w postanowieniach wskazanych przez powodów. Należy wskazać, że łączna kwota spłat dokonanych przez powodów na rzecz Banku wynika z zestawienia sporządzonego przez pozwanego, przy czym zestawienie dotyczy zarówno kwot wpłacanych w PLN, jak też w (...).

Zasadniczy spór pomiędzy stronami w niniejszej sprawie dotyczył kwestii materialnoprawnych i koncentrował się na ocenie postanowień umownych stosowanych przez pozwanego przez pryzmat ich zgodności z przepisami prawa chroniącymi konsumentów, tym samym Sąd nie potrzebował wiadomości specjalnych, które mógłby przedstawić biegły. Wobec zasadności stanowiska powodów co do nieważności umowy, postępowanie dowodowe ograniczało się do ustalenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia przez bank od powodów. Ustalając wysokość zobowiązania, Sąd przyjął kwotę wskazaną przez powodów na podstawie dokumentów wystawionych przez pozwanego, których wiarygodności pozwany nie kwestionował.

Jeśli chodzi o dokument w postaci (...) dla klientów ubiegających się o kredyt hipoteczny indeksowany do waluty obcej oraz wykres zestawienia wartości kursów to nie wyjaśniał on w czytelny sposób ryzyka związanego z kredytem walutowym, a ogólne stwierdzenie, że wysokość zadłużenia może ulegać wahaniom na skutek zmiany kursu waluty, nie obrazuje faktycznego ryzyka związanego z zawarciem umowy indeksowanej w przypadku nieograniczonego wzrostu kursu waluty. Poza tym kredytobiorcom nie przedstawiono historycznych notowań kursu (...) na przestrzeni takiego okresu na jaki była zawarta umowa.

Załączone przez pozwanego Zarządzenie Prezesa Zarządu (...) Bank S. A. z dnia 23 czerwca 2006 r. wraz z załącznikami stanowi wewnętrzną procedurę Banku i nie dowodzi jaki faktycznie był zakres informacji przekazywanej kredytobiorcom przy zawieraniu umów hipotecznych indeksowanych do (...).

Nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, w ocenie Sądu, złożone przez pozwanego dokumenty w postaci opinii prywatnych oraz stanowisk instytucji jako niezwiązane bezpośrednio z umową łączącą strony. Sąd nie był bowiem w żadnym zakresie związany stanowiskami czy poglądami osób trzecich.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Umowa kredytu hipotecznego zawarta pomiędzy stroną powodową i pozwanym była umową kredytu waloryzowanego. Umowa kredytu waloryzowanego stanowi szczególny rodzaj umowy kredytu bankowego, w której kredyt zostaje udzielony i wypłacony w walucie polskiej, a rozliczany w walucie obcej. Strony umawiają się bowiem, że kwota kapitału kredytu wyrażono początkowo w walucie polskiej zostanie – w drodze indeksacji – przeliczona na walutę obcą i oprocentowana w sposób właściwy dla tej waluty. W związku z tym w miejsce pierwotnego zobowiązania do zwrotu wskazanej w umowie kwoty wyrażonej w złotych powstaje zobowiązanie do zwrotu równowartości tej kwoty w walucie indeksacji. Zobowiązanie kredytobiorcy stanowi kwota wyrażona w walucie obcej i od tej kwoty naliczane są należne bankowi odsetki.

Strona powodowa zarzucała, że wprowadzony do umowy mechanizm indeksacji stanowi niedozwoloną klauzulę umowną, a po jej wyeliminowaniu umowa nie może być wykonywana i jest w związku z tym nieważna w całości.

W zakresie ochrony praw konsumenta przed naruszeniami słuszności kontraktowej istnieją przepisy szczególne (w tym art. 385 ¹ – 385 ³ kc) wprowadzające instrument wzmożonej względem zasad ogólnych kontroli treści postanowień narzuconych przez przedsiębiorcę pod kątem poszanowania interesów konsumentów, a także szczególną sankcję mającą niwelować niekorzystne skutki zastosowania klauzul abuzywnych. Przepisy dotyczące nieuczciwych postanowień umownych stanowią implementację do krajowego systemu prawnego Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.Urz.UE.L 1993 Nr 95, str. 29) należy zatem odwołać się do znacznego dorobku orzeczniczego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Przy stwierdzeniu abuzywności niektórych postanowień umownych umowa nadal może wiązać strony w pozostałym zakresie albo – o ile po stwierdzeniu abuzywności tych postanowień nie da się wykonać – umowa może być również uznana za nieważną.

W niniejszej sprawie strona powodowa działała jako konsument. Zgodnie bowiem z treścią art. 221 kc za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. O szeroko rozumianym pojęciu konsumenta wypowiedział się (...), w wyroku z dnia 8 czerwca 2023 roku w sprawie IC 570/21.

Przedmiotowa umowa nie miała związku z jakąkolwiek działalnością gospodarczą lub zawodową powodów. Powodowie sporną umową refinansowali kredyt na zakup mieszkania. Powodowie w nim cały czas mieszkają.

Zgodnie z art. 385 § 3 kc nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Powyższe zawiera wzruszalne domniemanie prawne nieuzgodnienia indywidualnego postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Ponadto ciężar dowodu, że klauzule ryzyka walutowego i klauzule przeliczeniowe zostały indywidualnie uzgodnione, spoczywał na banku (art. 385 ¹ § 4 kc). Zgodnie zaś z art. 3 ust. 2 dyrektywy 93/13 warunki umowy zawsze zostaną uznane za niewynegocjowane indywidualnie, jeżeli zostały sporządzone wcześniej i konsument nie miał w związku z tym wpływu na ich treść, zwłaszcza jeśli zostały przedstawione konsumentowi w formie uprzednio sformułowanej umowy standardowej, a fakt, że niektóre aspekty warunku lub jeden szczególny warunek były negocjowane indywidualnie, nie wyłącza stosowania niniejszego artykułu do pozostałej części umowy, jeżeli ogólna ocena umowy wskazuje na to, że została ona sporządzona w formie uprzednio sformułowanej umowy standardowej.

Ciężar dowodu, że kwestionowane klauzule zostały indywidualnie uzgodnione, spoczywał na banku zgodnie z art. 385 ¹ § 4 kc. Pozwany temu ciężarowi nie sprostał.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że umowa została zawarta w oparciu o standardowy wzorzec umowy kredytu indeksowanego. Brak indywidualnego uzgodnienia spornych postanowień umownych dotyczących indeksacji wynika z samego charakteru zawartej umowy – opartych o treść stosowanego przez bank wzorca umownego. Stronie powodowej zaoferowano produkt typowy, przygotowany w całości przez bank i adresowany do klientów zainteresowanych umową kredytu hipotecznego z wykorzystaniem waluty (...). Taki sposób zawierania umowy w zasadzie wyklucza możliwość indywidualnego wpływania przez konsumenta na treść powstałego stosunku prawnego, poza ustaleniem kwoty kredytu, ewentualnie wysokości oprocentowania, marży czy prowizji. Sama zaś możliwość wyboru kredytu złotowego nie jest dowodem na to, że konsument wybierający kredyt indeksowany mógł indywidualnie negocjować postanowienia wzorca kredytu indeksowanego Nie świadczy o indywidualnym uzgodnieniu to, że przedsiębiorca stworzył kilka wzorców umów, jeżeli konsument może jedynie dokonać wyboru pomiędzy takimi wzorcami, a nie doprowadzić w drodze negocjacji do modyfikacji postanowień danego wzorca. Niedozwolony charakter badanych klauzul usuwa wyłącznie indywidualne uzgodnienie tych klauzuli, nie zaś wybór przez konsumenta wzorca z kilku oferowanych przez pozwanego.

Dla zrealizowania przesłanki rzeczywistego wpływu konsumenta na treść postanowień umownych konieczne jest udowodnienie wspólnego ustalenia ostatecznego brzmienia klauzuli, w wyniku rzetelnych negocjacji, w ramach których konsument miał realny wpływ na treść określonego postanowienia umownego, chyba że zostało ono sformułowane przez konsumenta i włączone do umowy na jego żądanie. Nie miało to miejsca w niniejszej sprawie. Ponadto ostatecznie umowę zawarto na podstawie wzorca umownego przygotowywanego przez bank.

Ponieważ na podstawie umowy zawartej z powodami pozwany Bank miał swobodę w ustalaniu kursu franka szwajcarskiego dla potrzeb przeliczenia kwoty kredytu udzielonego powodom na walutę (...), przeliczania rat kredytu, niedozwolony charakter tej części klauzuli indeksacyjnej jest wystarczający do wyeliminowania z umowy całości mechanizmu indeksacji.

W związku z powyższym postanowienia umowy wprowadzające mechanizm indeksacji świadczeń stron do waluty obcej mają charakter niedozwolony.

Postanowienia dotyczące indeksacji kredytu – zarówno dotyczące sposobu przeliczenia kwoty kredytu na (...) przy wypłacie kredytu, jak też zadłużenia wyrażonego w (...) na złotówki podczas spłaty poszczególnych rat – określają świadczenia główne stron w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc. Dotyczą bowiem one bezpośrednio sposobu określenia kwoty wykorzystanego i spłacanego kredytu, a zatem elementów należących zgodnie z treścią art. 69 ustawy prawo bankowe do essentialia negotii umowy kredytu.

Następnie należało dokonać oceny, czy kwestionowane klauzule zostały sformułowane w sposób jednoznaczny (art. 385 ¹ § 1 zd. 2 kc), tj. prostym i zrozumiałym językiem (art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG). Wyrażenie ich prostym i zrozumiałym językiem nie sprowadza się jednak do formalnego pouczenia o możliwości wzrostu kursu waluty, lecz wymaga przekazania niezbędnych informacji w sposób, który umożliwia konsumentowi oszacowanie – potencjalnie istotnych – konsekwencji ekonomicznych klauzuli indeksacyjnej dla jego zobowiązań finansowych.

Klauzula ryzyka walutowego nie została sformułowana w sposób jednoznaczny, ponieważ nie pozwalała kredytobiorcy na zrozumienie wszelkich konsekwencji finansowych wiążących się z zawarciem kredytu powiązanego z kursem waluty obcej.

Treść klauzuli umowy kredytu zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem ustalającej cenę zakupu i sprzedaży waluty obcej, do której kredyt jest indeksowany, powinna na podstawie jasnych i zrozumiałych kryteriów umożliwić właściwie poinformowanemu oraz dostatecznie uważnemu i racjonalnemu konsumentowi zrozumienie sposobu ustalania kursu wymiany waluty obcej, stosowanego w celu obliczenia rat kredytu, w taki sposób by miał on możliwość w każdej chwili samodzielnie ustalić kurs wymiany stosowany przez przedsiębiorcę (zob. m.in. wyrok (...) z 18 listopada 2021 r., C - 212/20).

Odnosząc się do klauzul przeliczeniowych wskazać należy, iż na ich podstawie nie było możliwe precyzyjne określenie kwoty kredytu oraz kwoty spłaty bez odniesienia do tabeli kursów, tworzonej jednostronnie przez bank. W umowie nie zostały określone w jednoznaczny i weryfikowalny sposób kryteria, w oparciu o które bank ustalał kursy walut. Indeksacja kredytu odbywa się w oparciu o tabele kursowe sporządzane przez bank, będące jego wewnętrznym dokumentem. Ponadto w umowie nie wskazano żadnych kryteriów co do górnej granicy kursów ustalanych jednostronnie przez bank.

Umowa nie precyzuje sposobu ustalania kursu kupna i sprzedaży waluty, do której kredyt był indeksowany. Tym samym klauzule przeliczeniowe nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, ponieważ ich treść nie pozwala na stwierdzenie, w jaki sposób pozwany bank ustala kurs (...) dla celu wykonania umowy kredyt.

Zgodnie z art. 385 ¹ § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Artykuł 3 ust. 1 Dyrektywy 93/13 stanowi natomiast, że warunki umowy, które nie były indywidualnie negocjowane, mogą być uznane za nieuczciwe, jeżeli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta. Przepisy dotyczące klauzul abuzywnych stanowią implementację Dyrektywy 93/13, dokonując ich wykładni uwzględnić zatem należy, dorobek orzeczniczy (...). Nie ma wątpliwości, że ścisła interpretacja przesłanki określonej w prawie polskim byłaby niezgodna z dyrektywą, dlatego konieczne jest uwzględnienie w rozszerzającej wykładni pojęcia „rażące naruszenie interesów konsumenta”, tak by objęło ono sytuację „znaczącej nierównowagi praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta”.

Kształtowanie treści stosunku obligacyjnego wbrew dobrym obyczajom wyraża się w tworzeniu przez bank takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku. Z kolei kształtowanie przez te postanowienia praw i obowiązków konsumenta w sposób rażąco naruszający jego interesy, ujmuje się jako nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na niekorzyść konsumenta w określonym stosunku obligacyjnym (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 r., I CK 832/04, z dnia 29 października 2019 r., IV CSK 309/18).

Sąd dokonał oceny kwestionowanych postanowień umownych według stanu z chwili zawarcia umowy (zob. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2018 r., III CZP 29/17). Tym samym dla oceny tej nie miały żadnego znaczenia okoliczności takie jak sposób wykonywania umowy, faktyczny sposób ustalania wysokości kursów waluty obcej przez bank i ich relacja do innych kursów występujących na rynku, kwestia możliwości zawarcia lub faktycznego zawarcia przez strony aneksu do umowy kredytu, w tym aneksu upoważniającego kredytobiorcę do spłaty rat kredytu bezpośrednio w walucie obcej, wieloletnie wykonywanie umowy przez kredytobiorcę bez żadnych zastrzeżeń, a także późniejsze zmiany stanu prawnego, w tym wejście w życie ustawy z dnia 29 lipca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw. Dla oceny abuzywności klauzul przeliczeniowych nie miało również znaczenia, że wybór kredytu indeksowanego kursem waluty obcej pozwalał kredytobiorcy na skorzystanie z niższego oprocentowania (LIBOR 3M) charakterystycznego dla kredytów udzielanych w walucie EUR lub powiązanych z tą walutą.

Z umową kredytu wiązało się ryzyko kursowe polegające na tym, że znaczna zmiana kursu walut mogła prowadzić do istotnej zmiany wysokości zobowiązania jednej ze stron, a skala tego ryzyka była nieograniczona. W tej sytuacji bank będący profesjonalistą winien udzielić stosowanych informacji i pouczeń konsumentom, którzy byli stroną słabszą i gorzej zorientowaną w funkcjonowaniu rynku finansowego. P. obowiązek informacyjny w zakresie ryzyka kursowego powinien zostać wykonany w sposób jednoznacznie i zrozumiale unaoczniający konsumentowi, który z reguły posiada elementarną znajomość rynku finansowego, że zaciągnięcie tego rodzaju kredytu jest bardzo ryzykowne, a efektem może być obowiązek zwrotu kwoty wielokrotnie wyższej od pożyczonej, mimo dokonywania regularnych spłat. W konsekwencji w informacji dla kredytobiorców należało wskazywać zarówno samą obiektywnie wysoką zmienność kursu, jak też realną możliwość zwiększenia kursu o kilkadziesiąt czy kilkaset procent w stosunku do momentu zawarcia umowy.

Obowiązkiem banku oferującego kredyt indeksowany do waluty obcej było określanie nie tylko bieżących parametrów finansowych, ale i możliwego, niekorzystnego rozwoju sytuacji na globalnym rynku walut. Niepełna informacja o ryzyku kursowym, wynikająca np. z przyjęcia zaniżonego maksymalnego wzrostu kursu, z pominięciem informacji wynikających z historii zmiany kursu danej waluty, w oczywisty sposób wpływała na decyzję zawarcia umowy przez kredytobiorcę. Nawet rozważny klient banku nie jest, co do zasady, profesjonalistą, nie posiada on dostatecznej wiedzy dla samodzielnej oceny ryzyka kursowego i musi opierać się na informacjach banku. Dlatego też, ma i zawsze miał prawo do rzetelnej informacji, która nie będzie wprowadzać go w błąd (por. wyrok SA w Warszawie z 10.02.2015 r. V ACa 567/14). Kredytujący bank jako profesjonalny uczestnik rynku finansowego musiał mieć tego pełną świadomość, w przeciwieństwie do przeciętnego obywatela.

Przy zawieraniu ocenianej umowy stronie powodowej zabrakło, zdaniem sądu, pouczenia o realnych skutkach znacznego zmiany kursu waluty obcej, w szczególności o tym, że skala ryzyka kursowego jest nieograniczona, a kredytobiorca w praktyce nie ma żadnej możliwości zabezpieczenia się przed tym ryzykiem. Powyższe zaniechania informacyjne są szczególnie istotne, jeśli wziąć pod uwagę indywidualną sytuację strony powodowej, w tym wykształcenie powodów oraz fakt, że powodowie nie posiadali dochodów w (...).

W kwestionowanej umowie występuje zróżnicowanie pomiędzy kursem kupna i sprzedaży stosowanym dla określenia wysokości kapitału kredytu oraz wysokości rat spłaty. Strony umowy kredytu nie umawiały się na prowadzenie przez bank działalności kantorowej – dokonywania wymiany walut, a postanowiły jedynie wprowadzić do umowy mechanizm o charakterze indeksacyjnym, pozwalający na zastosowanie stóp procentowych przewidzianych dla waluty obcej. Równocześnie nie może budzić wątpliwości, że konstrukcja, w której w chwili wypłaty kredytu wysokość wyrażonego w złotych polskich zobowiązania konsumenta jest, w wyniku zastosowania dla jej ustalenia kursu sprzedaży, wyższa niż wysokość udzielonego mu kredytu, stanowi naruszenie interesów konsumenta. Bank wykorzystał swoją przewagę kontraktową dla wprowadzenia do umowy rozwiązań korzystnych wyłącznie dla kredytodawcy, w nieuzasadniony sposób zwiększających wysokość świadczeń, do których zobowiązany jest kredytobiorca. Kwestionowane klauzule poprzez odniesienie do tabel banku dawały mu w istocie całkowitą swobodę w sposobie kształtowania wysokości kursu waluty obcej, ponieważ postanowienia umowy w żaden sposób nie precyzowały, w oparciu o jakie zasady kurs waluty obcej miał być ustalany przez bank. Bank nie zaproponował przy tym żadnych mechanizmów, które ograniczałyby ryzyko walutowe, tym samym mógł ustalić kurs na dowolnym poziomie, nawet oderwanym od jakiegokolwiek kursu występującego na rynku, ze szkodą dla kredytobiorcy. Jednocześnie kredytobiorca był zmuszony zastosować się do tego kursu, gdyż nie miał możliwości spłaty rat kredytu bezpośrednio w walucie obcej. Ponadto w oparciu o kwestionowane postanowienia kredytobiorca został obciążony koniecznością pokrywania kosztów spreadu tj. różnicy pomiędzy kursem kupna i sprzedaży waluty obcej, pomimo że koszty te nie odpowiadały żadnej usłudze świadczonej przez bank na rzecz klienta, a służyły jedynie pokryciu kosztów udzielenia przez bank kredytu i zabezpieczenia banku przed ryzykiem kursowym. W umowie przy tym brak jest jednoznacznej informacji o tym, że konsument ponosi takie koszty oraz jaka jest ich wysokość i z czego one wynikają.

Jednocześnie mechanizmy, które mają służyć uzasadnieniu stosowania takiej konstrukcji pozostają bez znaczenia w niniejszej sprawie, skoro oceny zgodności postanowienia umownego z dobrymi obyczajami dokonuje się w oparciu o treść umowy i okoliczności jej zawarcia, nie zaś w oparciu o przyjęty przez przedsiębiorcę sposób wykonywania umowy, w tym finansowania przez niego działalności swojego przedsiębiorstwa, w zakresie pozwalającym na wykonanie umowy. Nie ma również znaczenia, czy bank rzeczywiście korzystał z możliwości, jakie wynikają dla niego z określonego brzmienia postanowień umownych. Istotne jest jedynie, że nie było żadnych przeszkód, aby z takich uprawnień, mogących naruszać interesy konsumenta, mógł skorzystać. Postanowienie umowne ma niedozwolony charakter nie dlatego, że jest w niewłaściwy sposób wykorzystywane przez przedsiębiorcę – tym bardziej, że jest to okoliczność, która w toku wykonywania umowy może się zmieniać. To samo postanowienie nie może być abuzywne bądź tracić taki charakter jedynie w wyniku przyjęcia przez jedną ze stron umowy określonego sposobu jej wykonania, korzystania bądź niekorzystania z wynikających z niej uprawnień. Postanowienie jest niedozwolone, jeśli daje kontrahentowi możliwość działania w sposób rażąco naruszający interesy konsumenta. Dla oceny abuzywności klauzul przeliczeniowych nie miało znaczenia, że wybór kredytu powiązanego z kursem waluty obcej pozwalał kredytobiorcy na skorzystanie z niższego oprocentowania (LIBOR 3M).

Tym samym klauzule przeliczeniowe należało uznać za postanowienia kształtujące prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszający jego interesy (art. 385 ¹ § 1 kc).

Konsekwencją stwierdzenia, że dane postanowienie umowne ma charakter niedozwolony w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc jest działająca ex lege sankcja bezskuteczności niedozwolonego postanowienia, połączona z przewidzianą w art. 385 ¹ § 2 kc zasadą związania stron umową w pozostałym zakresie (zob. m.in uchwałę Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2007 r., III CZP 62/07 oraz uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 r., III CZP 6/21, a także wyroki Sądu Najwyższego: z 30 maja 2014 r., III CSK 204/13; z 1 marca 2017 r., IV CSK 285/16; z 24 października 2018 r., II CSK 632/17).

W przypadku, gdy eliminacja niedozwolonego postanowienia umownego doprowadzi do takiej deformacji umowy, że na podstawie pozostałej jej treści nie da się odtworzyć praw i obowiązków stron, to nie można przyjąć, że strony są związane pozostałą częścią umowy (zob. m.in. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 r., III CZP 6/21 oraz wyroki Sądu Najwyższego z 1 marca 2017 r., IV CSK 285/16 oraz z 24 października 2018 r., II CSK 632/17). Kluczowa jednak w tym zakresie jest wykładnia art. 6 ust. 1 Dyrektywy 93/13. Przepis ten należy interpretować w ten sposób, iż warunek umowny uznany za nieuczciwy należy co do zasady uznać za nigdy nieistniejący, tak by nie wywoływał on skutków wobec konsumenta. W związku z tym sądowe stwierdzenie nieuczciwego charakteru takiego warunku powinno mieć z reguły skutek w postaci przywrócenia sytuacji prawnej i faktycznej konsumenta, w jakiej znajdowałby się on w braku tego warunku (wyrok (...) z 21 grudnia 2016 r., C-154/15, C-307/15 i C-308/15). (...) wykluczył też, aby sąd krajowy mógł zmieniać treść nieuczciwych warunków zawartych w umowach (wyrok (...) z 26 marca 2019 r., C-70/17 i C-179/17). Oznacza to, że nieuprawnione byłoby zastąpienie przez sąd postanowień niedozwolonych innymi. Możliwość takiej zmiany umowy przez sąd stałaby w sprzeczności z celami prewencyjnymi dyrektywy 93/13, gdyż przedsiębiorcy wiedzieliby, że nawet w razie zastosowania klauzuli niedozwolonej umowa zostanie skorygowana przez sąd w sposób możliwie najpełniej odpowiadający ich woli, a jednocześnie dopuszczalny w świetle przepisów o niedozwolonych postanowieniach umownych.

Wyeliminowanie z umowy łączącej strony abuzywnych postanowień umownych nie pozwala na jej utrzymanie.

Po wyeliminowaniu klauzul kursowych w kredycie waloryzowanym do waluty obcej, nie wiadomo, w jakiej wysokości mają być spłacane raty, skoro były one wyrażone w walucie obcej, co czyni umowę niewykonalną (por. wyroki Sądu Najwyższego z 30 września 2020 r., II CSK 556/18 i z 20 czerwca 2022, (...) 701/22). Jednocześnie wyeliminowanie abuzywnych klauzul przeliczeniowych nie prowadzi do utrzymania w mocy umowy kredytu indeksowanego kursem EUR jako kredytu złotowego oprocentowanego według stawki LIBOR (por wyroki Sądu Najwyższego: z 17 marca 2022 r., (...) 474/22; z 13 kwietnia 2022 r., (...) 15/22; z 26 kwietnia 2022 r., (...) 550/22; z 10 maja 2022 r., (...) 694/22; z 20 maja 2022 r., (...) 796/22). Uznanie klauzul przeliczeniowych za niedozwolone postanowienia umowne skutkuje więc nieważnością całej umowy kredytu, ponieważ skoro określają one sposób wykonania umowy kredytu, to bez nich nie jest wiadomo, jak ta umowa ma być wykonywana, a zatem umowa ta po wyłączeniu z niej klauzul przeliczeniowych nie może dalej obowiązywać w rozumieniu art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG.

Skutki unieważnienia umowy dla konsumenta należy ocenić w świetle okoliczności istniejących lub możliwych do przewidzenia w chwili zaistnienia sporu, a z drugiej strony do celów tej oceny decydująca jest wola konsumenta wyrażona w tym względzie. Ochrona konsumenta może być pełna i zapewniona tylko, gdy zostaną uwzględnione jego rzeczywiste i bieżące interesy, a nie interesy i okoliczności mające miejsce w chwili zawarcia umowy. Art. 6 ust. 1 dyrektywy zdaniem (...) stoi na przeszkodzie unieważnienia umowy, jeżeli takie unieważnienie wywołałoby niekorzystne skutki dla konsumenta, gdyby konsument nie wyraził zgody na takie utrzymanie umowy. Decydujące znaczenie ma więc wola konsumenta, który może uznać, że zastąpienie abuzywnego postanowienia umowy nie jest dla niego korzystne i wybrać skutek, jakim jest upadek umowy, może także zgodzić się na uzupełnienie luk w umowie, aby uniknąć upadku umowy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 11.12.2019 r., V CSK 382/18).

Strona powodowa, mając świadomość konsekwencji prawno-ekonomicznych ustalenia nieważności umowy kredytu, zgodziła się na nie, występując z niniejszym pozwem.

Unieważnienie umowy nie spowoduje negatywnych skutków dla konsumentów.

Treść art. 385 ¹ § 1 kc oraz art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13 nie wskazuje wprost na sankcję nieważności umowy zawierającej niedozwolone postanowienia umowne, dlatego jeżeli niedozwolone postanowienia umowne określają świadczenia główne umowy, sankcja nieważności całej umowy będzie mieć podstawę w art. 58 § 1 kc.

W konsekwencji przedmiotową umowę uznać należało za nieważną na podstawie art. 58 § 1 kc.

Jednocześnie brak jest podstaw do uznania umowy kredytu za bezwzględnie nieważną. Zawieranie umów kredytu powiązanych z walutą obcą (indeksowanych i denominowanych) jest i było dopuszczalne w świetle art. 353 ¹ kc i art. 69 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia umowy.

Strona powodowa żąda zwrotu świadczeń, które świadczyła na podstawie nieważnej umowy.

Dla ostatecznego rozliczenia stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405 – 410 kc regulujące zasady rozliczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia i nienależnego świadczenia.

Zgodnie z art. 405 kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Szczególnym rodzajem bezpodstawnego wzbogacenia jest tzw. świadczenie nienależne. Przepis art. 410 § 2 kc stanowi zaś, że świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Dla aktualizacji roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia wystarczające jest wykazanie samego przesunięcia majątkowego pomiędzy zubożonym a wzbogaconym będącego następstwem spełnienia nienależnego świadczenia, gdyż ze swej istoty spełnienie tego świadczenia spełnia przesłankę zubożenia, zaś jego otrzymanie - kryteria wzbogacenia. Bez znaczenia w sprawie pozostawało więc to, czy pozwany faktycznie rozporządził środkami finansowymi otrzymanymi w ramach spłat rat kredytu, choćby na pokrycie własnych zobowiązań i nie zachodzi w tym wypadku potrzeba ustalenia, czy wzbogaciło ono odbiorcę. Samo bowiem spełnienie świadczenie nienależnego jest źródłem roszczenia restytucyjnego.

Brak zastrzeżenia przez kredytobiorców zwrotu spełnianego świadczenia (rat kredytu) nie niweczył skuteczności roszczenia, gdyż jak wynika z art. 411 pkt 1 kc spełnienie świadczenia w wykonaniu nieważnej czynności prawnej rodzi obowiązek zwrotu, nawet jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie jest do tego zobowiązany. W niniejszej sprawie podstawą prawną świadczenia była nieważna czynność prawna, która nie stała się ważna mimo spełnienia świadczenia, a w takim wypadku wiedza spełniającego świadczenie, że nie był do świadczenia zobowiązany, nie zwalnia odbiorcy świadczenia do jego zwrotu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2018 r., I CSK 575/17).

W sprawie nie znajduje również zastosowania wyłączenie z art. 411 pkt 2 kc (zasady współżycia społecznego), albowiem skutki stosowania przez bank niedozwolonych postanowień umownych nie mogą podlegać ochronie prawnej. Świadczenie spełnione przez stronę powodową w następstwie nieważnej umowy kredytowej nie może być kwalifikowane jako czyniące zadość zasadom współżycia społecznego, skoro to właśnie zastosowanie przez bank wzorca umownego zawierającego klauzule abuzywne należało oceniać w kontekście naruszenia dobrych obyczajów.

Kwota wpłat dokonanych przez stronę powodową wynika z dokumentów pozwanego Banku, a więc nie budzi wątpliwości Sądu, zresztą nie była sporna.

Mając powyższe ustalenia i rozważania na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej dochodzoną kwotę w całości.

O odsetkach od zasądzonej kwoty należności głównej Sąd orzekł zgodnie z art. 481 § 1 i 2 kc, uznając, przy uwzględnieniu treści art. 455 kc, że w przypadku świadczenia nienależnego obowiązany do jego zwrotu pozostaje w opóźnieniu dopiero, gdy nie spełni świadczenia po wezwaniu. Roszczenie o zwrot świadczenia nienależnego stanowi roszczenie bezterminowe, a zatem staje się wymagalne po wezwaniach do zapłaty.

Powodowie w piśmie z dnia 31 lipca 2023 roku zatytułowanym „Przedsądowe wezwanie do polubownego zakończenia sprawy- wezwanie do zapłaty”, wezwali pozwany bank do zwrotu wszelkich świadczeń otrzymanych przez Bank (...) S.A. z siedzibą w G. od J. K. i S. K. z tytułu umowy kredytu, tj. do zwrotu na rzecz: J. K. kwoty 773,00 zł oraz na rzecz J. K. oraz S. K. kwoty 166.410,88 zł powiększonej o należności uiszczonych przez powodów po dacie 11.04.2023 r. tytułem spłaty kredytu stanowiącej nienależne świadczenie wobec nieważności całej umowy w nieprzekraczalnym terminie do dnia 18 sierpnia 2023 r.

Wezwanie odebrane przez Bank 10.08.2023 roku. Pismem z dnia 8 września 2023 roku bank udzielił odpowiedzi, nie podzielił stanowiska powodów wyrażonych w wezwaniu oraz nie znalazł podstaw do uznania przedstawionych przez nich roszczeń.

Mając powyższe na uwadze Sąd uwzględnił żądanie w zakresie odsetek w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy. Powództwo zostało uwzględnione w całości, dlatego też Sąd zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej całość poniesionych przez nich kosztów procesu. Na zasądzoną kwotę złożyły się: opłata od pozwu – 1.000 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł, koszty zastępstwa procesowego – 10.800 zł. Zasądzone na rzecz strony powodowej kwoty tytułem zwrotu wynagrodzenia pełnomocnika zostały ustalone w wysokości jednej stawki minimalnej określonej w § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Z/ odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.