Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący	Sędzia SO Alina Gąsior
Protokolant	sekr. sąd. Izabela Małgorzaciak

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2023 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. w W.

przeciwko G. P.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego G. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w W. kwotę 79.579,57 (siedemdziesiąt dziewięć tysięcy pięćset siedemdziesiąt dziewięć złotych 57/100) złotych wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie według zmiennej stopy procentowej w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 75.748,70 (siedemdziesiąt pięć tysięcy siedemset czterdzieści osiem złotych 70/100) złotych liczonymi od dnia 20 lipca 2021 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego G. P. na rzecz powoda (...) Bank (...) S.A. w W. kwotę 9.396,00 (dziewięć tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt sześć 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu w tym kwotę 5.400,00 (pięć tysięcy czterysta 00/100) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 1770/22

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 19 lipca 2022 r. do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego G. P. kwoty 79.579,57 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie według zmiennej stopy procentowej w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 75.748,70 zł liczonymi od dnia 20 lipca 2021 r. do dnia zapłaty, a ponadto zasądzenie kosztów postępowania sądowego w wysokości faktycznie uiszczonej poprzez powoda.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że kwota dochodzona pozwem wynika z braku

wywiązania się przez pozwanego z obowiązku spłaty pożyczki zgodnie z umową pożyczki nr (...) z dnia 8 września 2017 r., która została wypowiedziana. Powód podał, że na dochodzoną pozwem kwotę składają się: kwota 75.748,70 zł tytułem niespłaconej należności głównej oraz kwota 3.830,87 zł tytułem odsetek umownych naliczonych za okres od 9 stycznia 2021 r. do 19 lipca 2021 r. oraz dalsze odsetki od dnia 20 lipca 2021 r. do dnia zapłaty od należności głównej według zmiennej stopy procentowej w wysokości odsetek maksymalnych.

Postanowieniem z dnia 23 sierpnia 2022 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb, w sprawie sygn. akt I C 864/22 stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę do rozpoznania tut. Sądowi

W dniu 18 października 2022 r. Sąd w sprawie sygn. akt I Nc 127/22 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym zgodnie z żądaniem pozwu.

Od powyższego nakazu pozwany G. P., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, w tym opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 34 zł oraz odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie tychże kosztów od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. Pozwany zakwestionował powództwo co do zasady i co do wysokości. Pozwany wskazał, że przedłożony przez powoda materiał dowodowy nie daje podstaw do stwierdzenia istnienia i wysokości wierzytelności. Pozwany podniósł także zarzut stosowania przez pożyczkodawcę niedozwolonych klauzul umownych w zakresie obowiązku uiszczenia opłat nienależnych i rażąco zawyżonych, a także przedwczesności powództwa, z uwagi na nieskuteczne wypowiedzeniem umowy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 września 2017 roku pozwany G. P. zawarł z powodem (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. umowę pożyczki nr (...). Zgodnie z umową powód zobowiązał się udzielić pozwanemu pożyczki w kwocie 97 338,30 zł, a pozwany do jej spłaty wraz z odsetkami w 120 ratach kapitałowo-odsetkowych w okresach miesięcznych do dnia 8 września 2027 r. Całkowita kwota do zapłaty została określona na kwotę 147 891,47 zł jako suma całkowitej kwoty pożyczki i całkowitego kosztu pożyczki. Całkowity koszt pożyczki został określony na kwotę 62.224,03 zł, zaś kwota pożyczki bez kredytowanych kosztów pożyczki 85.667,44 zł. Łączna kwota odsetek została określona na kwotę 50.553,17 zł. Prowizję za udzielenie pożyczki określono na kwotę 11.670,86 zł.

Zgodnie z umową kwota pożyczki jest oprocentowana według zmiennej stopy procentowej, która w dniu zawarcia umowy wynosiła 8,99%. Odsetki za opóźnienie odpowiadają aktualnej wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie wynikającej z powszechnie obowiązujących przepisów prawa i w dniu zawarcia umowy wynoszą dwukrotność sumy stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktów procentowych.

Zgodnie z umową bank mógł wypowiedzieć umowę w przypadku niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków określonych w umowie z terminem wypowiedzenia 30 dni, liczonego od dnia następnego po dniu odebrania przez niego przesyłki poleconej zawierającej wypowiedzenie. W dniu następnym po upływie terminu wypowiedzenia umowy całość zadłużenia z tytułu umowy staje się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym, od którego bank nalicza i pobiera odsetki za opóźnienie.

/dowód: umowa pożyczki k.12-18/

Powód wypłacił pozwanemu kwotę 97.338,30 zł.

/dowód: zestawienie operacji k.78/

Pozwany nie wywiązał się ze spłaty rat. Pismem z dnia 9 grudnia 2020 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.321,69 zł w terminie 14 dni roboczych od daty otrzymania pisma. W piśmie tym powód poinformował o możliwości złożenia przez pozwanego wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Pismo zostało doręczone w dniu 16 grudnia 2020 r.

Następnie z uwagi na brak uregulowania kwoty, do której pozwany był wezwany, powód wypowiedział umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia od dnia następnego po doręczeniu pisma. Pismo zostało doręczone w dniu 24 lutego 2021 r.

/dowód: wezwanie do zapłaty k.19, wydruk ze strony operatora pocztowego k. 20, wypowiedzenie umowy k.21, potwierdzenie odbioru k.22, historia operacji k,26-33/

Na dzień 19 lipca 2021 r. zadłużenie pozwanego z tytułu umowy pożyczki wynosi kwotę 79.579,57 zł, na którą składają się: kwota niespłaconej należności głównej 75.748,70 zł oraz kwota odsetek umownych naliczonych za okres od 9 stycznia 2021 r. do 19 lipca 2021 r. 3.830,87 zł oraz dalsze odsetki od dnia 20 lipca 2021 r. według zmiennej stopy procentowej w wysokości odsetek maksymalnych.

/dowód: wyciąg z ksiąg bankowych k.24/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie powód dochodził zapłaty z tytułu zawartej z pozwanym umowy pożyczki. Pozwany zakwestionował powództwo co do zasady i częściowo co do wysokości.

Zgodnie z art. 720 § 1 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Powód wykazał, że umowa pożyczki została zawarta między stronami i powód udzielił pozwanemu pożyczki. Powód wykazał powyższe fakty, przedstawiając dokument umowy pożyczki oraz dokument potwierdzający przekazanie kwoty pożyczki, których pozwany nie kwestionował.

Bezspornym było, że pozwany nie regulował płatności w czasie obowiązywania umowy pożyczki zgodnie ze swoim zobowiązaniem wynikającym z tej umowy.

Pozwany kwestionował skuteczność wypowiedzenia. Strony zawarły umowę pożyczki konsumenckiej, jako jedną z form umowy o kredyt konsumencki w myśl art. 3 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, do której zastosowanie w pierwszej kolejności znajdują przepisy prawa bankowego w myśli art. 78a ustawy Prawo bankowe, a w dalszej przepisy kodeksu cywilnego - art. 720–724. Ustawa o kredycie konsumenckim nie reguluje odrębnie kwestii wypowiadania umów pożyczki. Zgodnie z art. 75 ust. 1 i 2 prawa bankowego, który ma zastosowanie do umowy pożyczki konsumenckiej, bank może wypowiedzieć umowę kredytu, gdy kredytobiorca nie dotrzymuje warunków udzielonego kredytu, a termin wypowiedzenia nie może być krótszy niż 30 dni. Jednocześnie art. 75c ust. 2 prawa bankowego stanowi, że jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych, informując jednocześnie w wezwaniu o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Wypowiedzenie pozwanemu umowy pożyczki pieniężnej powód poprzedził wezwaniem do dokonania spłaty zobowiązania, zawierającym informację o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Tym samym powód spełnił wymagania art. 75c ust. 1 i 2 prawa bankowego. Dokonane przez niego wypowiedzenie pozwanemu umowy pożyczki, z uwagi na niedotrzymanie przez niego warunków jej udzielenia, przewidziane w art. 75 ust. 1 ustawy, jest ważne. Tym samym skuteczność wypowiedzenia umowy pożyczki w zakresie procedury nie budziła wątpliwości Sądu.

Zgodnie z art. 61 § 1 zd. 1 kc, oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła się zapoznać z jego treścią. W świetle powyższego uregulowania, działania podejmowane przez adresata, jak uchylanie się od podjęcia pisma od operatora pocztowego, pozostają bez wpływu na skuteczność takiego oświadczenia. W ocenie Sądu przedstawione przez powoda dokumenty, z których wynika, iż przesyłki zostały doręczone na adres podany przez pozwanego w umowie, stwarzają domniemanie faktyczne, że pozwany miał realną możliwość zapoznania się z ich treścią.

Sąd uznał przedstawione przez powoda dokumenty jako wystarczające w zakresie ustalenia wysokości wierzytelności obciążającej pozwanego. Sąd miał na uwadze, że zgodnie z treścią art. 95 ust. 1a Prawa bankowego wyciąg z ksiąg bankowych w innym niż wieczystoksięgowe postępowaniu cywilnym nie ma mocy dokumentu urzędowego, jednakże nie oznacza to, że w ogóle pozbawiony jest waloru dowodowego, zgodnie bowiem z art. 245 kpc stanowi on dowód tego, że sporządzający go bank złożył oświadczenie o zawartej w nim treści. Wyciąg z ksiąg bankowych podlega ocenie przy zastosowaniu reguł z art. 233 § 1 kpc wraz ze wszystkimi innymi, zaoferowanymi w sprawie dowodami. Wyliczenie kwoty dochodzonej pozwem zostało jednakże dodatkowo wykazane szczegółowym rozliczeniem zadłużenia – historia operacji na kontrakcie kredytowym, wygenerowanym przez system informatyczny powoda zawierającym podpisy osób go sporządzających, co z kolei potwierdza wysokość żądanej przez powoda kwoty z tytułu należności kapitałowej oraz odsetek. Pozwany tym samym nie podważył należności określonej w wyciągu z ksiąg bankowych.

Osobno odnieść należy się do kwestionowanego postanowienia obejmującego prowizję. Przedmiotowa umowa została zawarta już po dacie wejścia w życie przepisów nowelizujących ustawę o kredycie konsumenckim, które wprowadziły maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, której zapisy niniejszej umowy, wbrew ocenie pozwanego, nie przekraczały. Maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu zależna jest od takich czynników jak: całkowita kwota kredytu (rozumiana jako suma wszystkich środków pieniężnych, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy kredytu), okres kredytowania czy liczba dni w danym roku. Zgodnie z art. 36a 1 ustawy o kredycie konsumenckim, w brzmieniu obowiązującym w dacie zawarcia spornej umowy, maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według wzoru: (...) = (K × 25% ) + (K × n/R × 30% ), w którym poszczególne symbole oznaczają: (...) maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, K – całkowitą kwotę kredytu, n – okres spłaty wyrażony w dniach, R – liczbę dni w roku. Według ust. 2., pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu, natomiast w świetle ust. 3, pozaodsetkowe koszty kredytu wynikające z umowy o kredyt konsumencki nie należą się w części przekraczającej maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu obliczone w sposób określony w ust. 1 lub całkowitą kwotę kredytu. W niniejszej sprawie koszty pozaodsetkowe obejmują prowizję w kwocie 11.670,86 zł. Pozwany zaciągnął pożyczkę w kwocie 97.338,30 zł, zatem maksymalna wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu nie przekracza kwoty kredytu i jest zgodna z art. 36a ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim. Do kosztów kredytu nie należy oprocentowanie pożyczki w wysokości 8,99% w skali roku, co do którego strony umówiły się w umowie.

Dla stwierdzenia niezgodności danego postanowienia umownego z art. 385 ¹ § 1 kc konieczne jest łączne wykazanie, że postanowienie narusza dobre obyczaje i interesy konsumenta i to w sposób rażący. Tego rodzaju naruszeń pozwany nie wykazał. W szczególności nie sposób uznać koszty pozaodsetkowe za sprzeczne z dobrymi obyczajami, skoro mieszczą się one w limicie ustawowym. Nie można również zapominać, że oceny zgodności treści danego postanowienia umowy z dobrymi obyczajami dokonuje się według stanu z chwili zawarcia umowy, biorąc pod uwagę treść umowy, okoliczności jej zawarcia oraz uwzględniając umowy pozostające w związku z umową, której elementem jest kontrolowana klauzula. Zauważyć natomiast należy, że pozwany podpisał umowę o określonej treści, w ramach której powód wyraźnie określił, jakie elementy składają się na treść umowy i z jakimi kosztami wiązać się będzie udzielenie pożyczki. Własnoręczny podpis pozwanego pod umową świadczy o jej przeczytaniu, zrozumieniu i wyrażeniu zgody na określone w jej treści warunki. Kwestionowanie na obecnym etapie zapisów umowy należy ocenić jako taktykę procesową pozwanego zmierzającą do uniknięcia obowiązku zapłaty powodowi należnej mu sumy.

Powód w pierwszej kolejności wypłacił pozwanemu kwotę pożyczki w wysokości 97.338,30 zł, a dopiero później pobrał należną powodowi prowizję w wysokości 11.670,86 zł. Tym samym wypłata była dokonana m.in. w celu pokrycia zobowiązań konsumenta obejmujących koszty związane z udzieleniem pożyczki. W ocenie Sądu, skoro w art. 5 pkt 10 ustawy o kredycie konsumenckim zdefiniowano stopę oprocentowania kredytu jako stałe lub zmienne oprocentowanie stosowane do wypłaconej kwoty na podstawie umowy o kredyt w stosunku rocznym, to również kwota przeznaczona na pokrycie prowizji może być oprocentowana. Tym samym nie ma znaczenia, jaką część niespłaconej należności głównej stanowi prowizja, na co wskazywał pozwany.

Pozwany zawarł umowę pożyczki, na mocy której przekazano mu określoną sumę pieniężną, w konsekwencji był zobowiązany pożyczkę spłacać, a wobec zaniechania spłaty, musiał liczyć się z wezwaniem do spełnienia świadczenia i wypowiedzeniem umowy. Skoro zaś umowa pożyczki została skutecznie wypowiedziana, cała niespłacona kwota pożyczki z tytułu umowy, powiększona o należne bankowi odsetki stała się po upływie okresu wypowiedzenia wymagalna.

W konsekwencji skutecznego wypowiedzenia umowy pozwany winien zwrócić całą niespłaconą należność wynikającą z umowy pożyczki wraz ze skapitalizowanymi odsetkami umownymi za opóźnienie za okres od 9 stycznia 2021 r. do 19 lipca 2021 r. Wobec powyższego, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 79.579,57 zł.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 kc, zasądzając od kwoty niespłaconego kapitału w wysokości 75.748,70 zł odsetki umowne za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 20 lipca 2021 roku, tj. od dnia następnego po wystawieniu wyciągu z ksiąg bankowych. Pozwany znajdował się wówczas w opóźnieniu z uwagi na wypowiedzenie umowy pożyczki

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę w wysokości kwotę 9.396,00 zł, na którą składa się: kwota 3.979 zł tytułem opłaty od pozwu, kwota 5.400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w wysokości określonej w § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265) oraz kwota 17 zł tytułem opłaty od udzielonego pełnomocnictwa.

Sędzia Alina Gąsior

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.

Dnia 6 lipca 2023 r.

Sędzia Alina Gąsior