I C 1839/22 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2024-10-21
Sygn. akt I C 1839/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 21 października 2024 roku
Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący |
Sędzia Adam Bojko |
Protokolant |
sekr. sąd. Angelika Szeszko |
po rozpoznaniu w dniu 1 października 2024 roku w Piotrkowie Trybunalskim
na rozprawie
sprawy z powództwa K. Z.
przeciwko (...) Sp. z o.o. w R.
i (...) S.A. z siedzibą w S.
o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę
1. zasądza od pozwanych (...) Sp. z o.o. w (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda K. Z.:
a. kwotę 115 177,00 zł (sto piętnaście tysięcy sto siedemdziesiąt siedem złotych 00/100) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 102 177,00 zł (sto dwa tysiące sto siedemdziesiąt siedem złotych 00/100) od dnia 14 marca 2022 roku do dnia zapłaty, a od kwoty 13 000,00 zł (trzynaście tysięcy złotych 00/100) od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. od dnia 27 lutego 2024 roku do dnia zapłaty, a od pozwanego (...) Sp. z o.o. w R. od dnia 16 marca 2024 roku do dnia zapłaty;
b. kwotę 12 325,53 zł (dwanaście tysięcy trzysta dwadzieścia pięć złotych 53/100) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 12 259,03 zł (dwanaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt dziewięć złotych 03/100) od dnia 14 marca 2022 roku do dnia zapłaty, a od kwoty 66,50 zł (sześćdziesiąt sześć złotych 50/100) od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. od dnia 27 lutego 2024 roku do dnia zapłaty, a od pozwanego (...) Sp. z o.o. w R. od dnia 16 marca 2024 roku do dnia zapłaty;
c. rentę na zwiększone potrzeby w kwocie 9,50 zł (dziewięć złotych 50/100) miesięcznie, płatnej z góry do 10-go dnia każdego miesiąca poczynając od 1 czerwca 2022 roku i na przyszłość wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zakresie rat już wymagalnych od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. od dnia 27 lutego 2024 roku do dnia zapłaty, a od pozwanego (...) Sp. z o.o. w R. od dnia 16 marca 2024 roku do dnia zapłaty, a ponadto w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat w przyszłości;
zastrzegając, że spełnienie zasądzonego świadczenia przez któregokolwiek z pozwanych, zwalnia drugiego z nich do wysokości dokonanej zapłaty;
2. oddala powództwo w pozostałej części;
3. zasądza od pozwanych (...) Sp. z o.o. w (...) S.A. z siedzibą w S. solidarnie na rzecz powoda K. Z. kwotę 1 355,00 zł (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt pięć złotych 00/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu;
4. nakazuje pobrać od pozwanych (...) Sp. z o.o. w (...) S.A. z siedzibą w S. solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 6 381,00 zł (sześć tysięcy trzysta osiemdziesiąt jeden złotych 00/100) – tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa oraz kwotę 5 198,60 zł (pięć tysięcy sto dziewięćdziesiąt osiem złotych 60/100) tytułem zwrotu części wydatków na koszty opinii biegłych sądowych, od których powód został zwolniony;
5. odstępuje od obciążenia powoda nieuiszczonymi kosztami sądowymi.
Sygn. akt I C 1839/22
UZASADNIENIE
Powód K. Z. w pozwie wniesionym w dniu 30 listopada 2022 r. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R. oraz (...) Spółce Akcyjnej w S. zażądał zasądzenia od pozwanych in solidum na jego rzecz:
1. kwoty 50 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 marca 2022 r. do dnia zapłaty,
2. kwoty 37 552,57 zł tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 marca 2022 r. do dnia zapłaty,
3. zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 24 listopada 2020 r. na terenie (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. operator wózka widłowego nie zauważając na niego i nie używając sygnału dźwiękowego ostrzegawczego, najechał na jego lewą nogę, w wyniku czego doznał urazu zmiażdżeniowego stopy lewej, stawu skokowego i podudzia lewego oraz złamania 3 kostkowego goleni lewej z podwichnięciem w stawie skokowym. Powód podniósł, iż przed Sądem Rejonowym w Radomsku II Wydziałem Karnym w sprawie o sygn. akt II K 1247/21, toczyło się postępowanie karne, które zostało zakończone uznaniem pracowników (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. za winnych przestępstwa z art. 220 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 1 i 3 k.k. i art. 11 § 2 k.k., w konsekwencji czego przesądzone zostało, iż pozwane przedsiębiorstwo ponosi odpowiedzialność na gruncie art. 430 k.c. w zw. z art. 415 k.c., z kolei pozwane towarzystwo ubezpieczeń odpowiada gwarancyjnie za szkodę w związku z zawartą umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Następstwem wypadku jest co najmniej 20 % stałego uszczerbku na zdrowiu powoda, cierpienia fizyczne i psychiczne, uciążliwości i ograniczenia w życiu codziennym, które uzasadniają przyznanie mu zadośćuczynienia w wysokości co najmniej 80 000,00 zł. Powód wskazał ponadto, iż do maja 2021 r. wymagał pomocy osób trzecich w dojazdach do lekarzy, na rehabilitację, czynnościach samoobsługowych, przygotowywaniu posiłków, ubieraniu, zmienianiu opatrunków tj. w okresie 5 miesięcy w łącznym wymiarze 450 godzin. Następnie po usunięciu zespolenia powód w czerwcu 2021 r. przez następne 3 miesiące wymagał pomocy osób trzecich w łącznym wymiarze 100 godzin. Łączny koszt opieki powód oszacował na kwotę 10 065,00 zł (550 h x 18,30 zł/h). Na kwotę dochodzonego odszkodowania składa się ponadto utracony przez niech dochód z prowadzonej działalności gospodarczej, którą zmuszony był zawiesić na okres 13 miesięcy, w wysokości po 4 600,00 zł miesięcznie, po pomniejszeniu o należny podatek dochodowy – 3 818,00 zł miesięcznie, zatem wartość szkody powoda z tego tytułu wynosi łącznie 49 634,00 zł, przy czym powód dochodzi z tego tytułu kwoty 30 000,00 zł. Ponadto powód wskazał, że dochodzi również kosztów przejazdów do placówek medycznych za 55 przejazdów po 16,5 km każdy (907,5 km) przy zastosowaniu stawki 0,8358 zł/km, tj. w łącznej kwocie 758,49 zł. Poniósł także koszt zakupu lekarstw i materiałów medycznych w kwocie 961,85 zł. W związku z dobrowolnymi wypłatami na rzecz powoda przez pozwane towarzystwo ubezpieczeń powód dochodzi następujących kwot: 50 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, 30 000,00 zł tytułem odszkodowania za utracone dochody z działalności gospodarczej, 7 374,00 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb związanych z opieką osób trzecich (10 065,00 zł - 2 718,00 zł), 40,08 zł tytułem kosztów leczenia (961,85 zł – 921,77 zł) oraz 165,49 zł tytułem odszkodowania w związku z poniesionymi kosztami przejazdów (758,49 zł – 593,00 zł).
W odpowiedzi na pozew pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu pozwana wskazała, że powód nie przedstawił żadnego dowodu potwierdzającego, że w okresie od 4 maja 2021 r. do dnia 24 maja 2021 r. odbywał rehabilitację w R., na którą musiał dojeżdżać ze swojego mieszkania, wobec czego żądanie zasądzenia kwoty 165,49 zł tytułem kosztów dojazdu do placówek medycznych należy uznać za niezasadne. Ponadto pozwany zakwestionował roszczenie powoda w zakresie kosztów leczenia w wysokości 39,49 zł, bowiem powód przedstawił w tym zakresie wyłącznie potwierdzenie wykonania transakcji płatniczej z której nie wynika co zostało zakupione za tą kwotę oraz czy zakupione rzeczy były niezbędne w procesie leczenia i rekonwalescencji. Pozwany zakwestionował ponadto żądanie powoda w zakresie skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb związanych z opieką osób trzecich w kwocie 7 347,00 zł, bowiem powód uzyskał odpowiednie odszkodowanie z tego tytułu od ubezpieczyciela w toku postępowania likwidacyjnego, który uwzględnił, że powód wymagał pomocy osób trzecich w łącznym wymiarze 210 godzin przez okres 10 tygodni po wypadku. W zakresie dochodzonego przez powoda zadośćuczynienia pozwany stoi na stanowisku, że dotychczas wypłacona kwota tj. 12.823,00 zł oraz jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy wypłacone przez ZUS oraz nawiązka zasądzona na rzecz powoda w postępowaniu karnym w pełni odpowiadają rozmiarowi krzywdy jakiej doznał powód w związku z doznanym uszczerbkiem na zdrowiu. Pozwany zakwestionował także roszczenie powoda w zakresie odszkodowania za utracone dochody, wskazując że z załączonych dokumentów wynika, iż powód nie osiągał praktycznie żadnych dochodów z prowadzonej przed wypadkiem działalności gospodarczej, w konsekwencji w ocenie pozwanego wyliczenia powoda, dotyczące potencjalnych dochodów jakie osiągnąłby gdyby nie wydarzył się wypadek nie są miarodajne. Pozwany podniósł zarzut ewentualny przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody w wymiarze co najmniej 70% z uwagi na niezachowanie przez niego należytej uwagi i ostrożności przez powoda przy wykonywaniu czynności przemieszczania się w obrębie pracy wózka.
W odpowiedzi na pozew pozwane (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Pozwany ubezpieczyciel przyznał, iż w dniu 24 listopada 2020 r. udzielał ochrony ubezpieczeniowej pozwanemu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R., w zakresie ubezpieczenia OC z tytułu działalności gospodarczej i OC pracodawcy, które obejmowało zdarzenie spowodowane pracą wózków widłowych z sublimitem 500 000,00 zł na jeden i wszystkie wypadki. Wskazał, że w toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego dokonał oceny następstw wypadku dla stanu zdrowia i funkcjonowania powoda, oceniając trwały uszczerbek na zdrowiu na 8%, tym samym przyznał powodowi kwoty 12 337,77 zł zadośćuczynienia, 921,77 zł zwrotu kosztów leczenia, 593 zł zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych oraz 2 718 zł zwrotu kosztów opieki osób trzecich wedle stawki minimalnego wynagrodzenia netto 12,28 zł za 2020 rok oraz 13,44 zł za 2021 rok. Pozwany wskazał także, że na poczet wypłaconych świadczeń należy zaliczyć nawiązki z wyroku po 2 500,00 zł od każdego ze skazanych oraz kwotę 16 995,00 zł odszkodowania z ZUS z tytułu wypadku przy pracy. Łącznie zatem powód otrzymał ponad 32 000,00 zł świadczeń obniżających zakres ewentualnej odpowiedzialności gwarancyjnej pozwanego, a wypłacone kwoty w pełni uwzględniają okoliczności przebiegu zdarzenia, stanu zdrowia powoda oraz jego ograniczenia. Pozwany podkreślił, iż zadośćuczynienie z tytułu wypadku przy pracy wypłacone na podstawie umowy ubezpieczenia ma charakter wyłącznie uzupełniający w stosunku do odszkodowania pokrytego przez ZUS z ubezpieczenia wypadkowego pozwany podniósł ponadto zarzut przyczynienia się powoda do szkody w 60%, bowiem jak wynika z protokołu powód w sposób naruszający zasady BHP zatrzymał się w strefie przejazdu wózków widłowych nie zachowując należytej ostrożności na hali produkcyjnej, co było przyczyną wypadku. Pozwany zakwestionował wysokość dochodzonych przez powoda świadczeń jak również datę, od której powód domaga się zasądzenia ustawowych odsetek za opóźnienie.
W piśmie z dnia 16 lutego 2023 r. powód wskazał, że brak jest podstaw do pomniejszenia kwot dochodzonych od pozwanych o uzyskane przez niego jednorazowe odszkodowanie z ZUS, bowiem świadczenia z ubezpieczenia społecznego nie wykazują żadnych podobieństw do roszczeń odszkodowawczych, w tym roszczenia o wypłatę zadośćuczynienia. Nawet jednak przy przyjęciu, że jednorazowe odszkodowanie z ZUS winno podlegać zaliczeniu na poczet roszczeń formułowanych wobec sprawcy to dochodzone pozwem kwoty nadal ocenione winny być jako odpowiednie w stosunku do doznanej przez powoda szkody i krzywdy. W ocenie powoda również sumy uzyskane przez poszkodowanego z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia nie podlegają zaliczeniu na poczet sum dochodzonych od sprawcy szkody – przysługują one w umówionej kwocie niezależnie od wysokości szkody, a ich celem jest wyłącznie przysporzenie korzyści poszkodowanemu. Powód wskazał ponadto, że roszczenia przez niego formułowane w całości uwzględniają nawiązki otrzymane przez powoda w wyniku rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu karnym. Powód zakwestionował podnoszony przez pozwanych zarzut jego przyczynienia się do powstania szkody.
Pismem z dnia 5 lutego 2024 r. powód rozszerzył żądanie pozwu w ten sposób, że poza kwotami dochodzonymi w pozwie wniósł o zasądzenie in solidum od pozwanych na jego rzecz dodatkowo:
1. kwoty 82 177,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 57 177,00 zł od dnia 14 marca 2022 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 25 000,00 zł od dnia doręczenia pozwanym odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa do dnia zapłaty;
2. kwoty 1 094,80 zł tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 1 024,80 zł od dnia 14 marca 2022 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 70,00 zł od dnia doręczenia pozwanym odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa do dnia zapłaty;
3. renty z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 10,00 zł miesięcznie, płatnej do 10-tego dnia każdego miesiąca począwszy od 1 czerwca 2022 r. i na przyszłość wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanym odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa w zakresie rat już wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat w przyszłości.
Mając na względzie powyższe powód wskazał, iż dochodzi łącznie zasądzenia od pozwanych in solidum na jego rzecz:
1. kwoty 132 177,00 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot 107 177,00 zł od dnia 14 marca 2022 r. a od kwoty 25 000,00 zł od dnia doręczenia pozwanym odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa do dnia zapłaty,
2. kwoty 38 647,37 złotych tytułem odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 38 577,37 zł od dnia 14 marca 2022 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 70,00 zł od dnia doręczenia pozwanym odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa do dnia zapłaty;
3. renty z tytułu zwiększonych potrzeb w wysokości 10,00 zł miesięcznie, płatnej do 10-tego dnia każdego miesiąca począwszy od 1 czerwca 2022 r. i na przyszłość wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanym odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa w zakresie rat już wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat w przyszłości.
W uzasadnieniu powód wskazał, iż rozszerzenie powództwa w zakresie zadośćuczynienia i odszkodowania związane jest z treścią opinii biegłych sporządzonych w niniejszej sprawie. Na zakres dochodzonej przez powoda kwoty odszkodowania składa się koszt opieki osób trzecich w wymiarze 606 h przy przyjęciu stawki za godzinę opieki w wysokości 18,30 zł, a zatem w wysokości 8.371,80 zł.
W odpowiedzi na modyfikację powództwa zarówno pozwani podtrzymali swoje stanowiska w sprawie wnosząc o oddalenie powództwa w rozszerzonym zakresie.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Powód był pracownikiem pozwanego przedsiębiorstwa od 1 lipca 2019 r. Do jego obowiązków należało bieżące monitorowanie i informowanie zarządu o zapotrzebowaniu na materiały wsadowe pod już pozyskane jak i pod zaplanowane zamówienia produkcyjne, monitorowanie stanu magazynowego, planowanie procesu produkcyjnego dotyczącego cięcia kręgów i profilowania wzmocnień, a także wdrażanie nowych technologii wg zgłoszonego przez zarząd zapotrzebowania. W dniu 24 listopada 2020 r. w hali produkcyjnej odbywała się modernizacja i rozruch linii produkcyjnej. Około godz. 14:00 powód został poproszony przez serwisanta o konsultacje czy zakończona modernizacja linii produkcyjnej spełnia wymogi jakościowe tzn. czy proces cięcia profilu jest zadowalający. W tym celu powód udał się do hali produkcyjnej. Modernizowana linia produkcyjna znajdowała się na samym końcu hali z lewej strony przy ścianie. Dostęp do niej był możliwy również z hali magazynowej. Około godz. 15:25 po zakończonych konsultacjach powód szedł przez halę magazynową z próbką odciętego profilu do biura. Przechodząc obok kurtyny oddzielającej halę produkcyjną od hali magazynowej, wykonanej z luźno zwisających przeźroczystych pasów z tworzywa sztucznego, powód zatrzymał się, aby dokładnie obejrzeć kierunek cięcia stali na odciętym profilu. W tym czasie operator wózka widłowego R. S. wjeżdżał tyłem z hali produkcyjnej do magazynowej z wiązką spiętych profili, a po przejechaniu kotary najechał na lewą stopę powoda. R. S. nie zauważył powoda i nie użył sygnału dźwiękowego ostrzegawczego. Powód również nie widział oraz nie słyszał przejeżdżającego wózka widłowego. W hali produkcyjnej pracowało kilka linii produkcyjnych i było stosunkowo głośno.
(dowód: karta wypadku z załącznikami k. 18-24, zapis monitoringu na płycie CD k. 406, zeznania świadka R. S. – protokół k. 424-426, zeznania powoda – protokół k. 658 odwrót – 659, k. 429-432)
Wózek widłowy podczas cofania nie wydawał żadnych sygnałów dźwiękowych ani świetlnych.
(dowód: zeznania świadka R. S. – protokół k. 424-426)
Powód szedł do biura przez halę magazynową, bo była to najkrótsza droga. Powód był skupiony na oglądaniu próbki odciętego metalu. Zatrzymał się w miejscu gdzie padało mocne światło, aby dokładnie obejrzeć kierunek cięcia stali na próbce. K. oddzielająca halę produkcyjną i magazyn był zabrudzona do wysokości 2,5 – 3,00 m, w związku z czym widoczność była szczątkowa. R. S. przejechał wózkiem widłowym kotarę bez zatrzymywania się. Powód odbył szkolenie z zakresu BHP.
(dowód: zapis monitoringu na płycie CD k. 406, zeznania powoda – protokół k. 658 odwrót – 659, k. 429-432)
Powód mógł iść z hali produkcyjnej do biura inną drogą, ale wówczas musiałby przejść przez całą halę produkcyjną. Kurtyna zwykle jest zabrudzona do wysokości masztu wózka.
(dowód: zeznania świadka P. Ś. – protokół k. 457 odwrót – 458, zeznania świadka K. G. – protokół k. 458-458 odwrót)
Zdarzenie z udziałem powoda zostało uznane za wypadek przy pracy. Jako przyczyny wypadku wskazano niezachowanie należytej uwagi i ostrożności przez poszkodowanego K. Z. przy wykonywaniu czynności przemieszczania się w obrębie pracy wózka, a zwłaszcza zatrzymywania się na drodze jego przejazdu oraz niezachowanie należytej uwagi i ostrożności przez operatora wózka R. S. podczas manewru cofania wózkiem pomimo upewnienia się, że na drodze przejazdu nie ma innych osób do wypadku jednak doszło. Pośrednimi przyczynami wypadku mogły być także, ale nie musiały, zabrudzone pasy kotary z tworzywa sztucznego przez co ograniczały widoczność a także niedostateczne oświetlenie hal. W trakcie postępowania ustalono dodatkowo, że: operator wózka widłowego posiadał wszystkie stosowne uprawnienia do jego obsługi, operator wózka widłowego został zapoznany z oceną ryzyka zawodowego na zajmowanym stanowisku pracy oraz instrukcją organizacji transportu i zasad ruchu na drogach wewnątrz zakładowych a także instrukcją bhp przy obsłudze i eksploatacji wózków jezdniowych z napędem silnikowym, operator wózka posiadał aktualne badania lekarskie oraz szkolenia w zakresie bhp, wózek widłowy był sprawny i dopuszczony do użytkowania przez Urząd Dozoru Technicznego, ale nie posiadał zamontowanego fabrycznie automatycznie włączanego sygnału dźwiękowego podczas jazdy do tyłu.
(dowód: karta wypadku z załącznikami k. 18-24)
Przyczyny wypadku z udziałem powoda były następujące:
1. brak wyznaczonych i oznakowanych dróg dla pieszych - pokrzywdzony poruszał się w magazynie bezpośrednio przy kurtynie z tworzywa sztucznego oddzielającej magazyn od hali nr 3, w magazynie nie wyznaczono dróg dla ruchu pieszego;
2. niedostateczna konserwacja kurtyny z tworzywa sztucznego zainstalowanej pomiędzy halą magazynową, a halą produkcyjną nr 3 - brak właściwej przepuszczalności światła kurtyn (niska widoczności obiektów za kurtyną) wynikał z silnego ich zabrudzenia, powodowało to, że droga była „zastawiona” ograniczała widoczność za w/w kurtyną „przeszkodą”;
3. użycie nieodpowiedniego czynnika materialnego do transportu lub nieodpowiednia organizacja pracy:
a. użycie wózka widłowego czołowego do transportu tyłem materiału o długości 6m w hali o szerokości 7m, która w wielu miejscach posiadała przewężenia do 5,5m w tym przewężenie występowało przy wjeździe do hali magazynu (gdzie doszło do wypadku) wymagało od operatora wózka obserwowania (patrzenia) zarówno do tyłu jak i do przodu wózka, w związku z czym operator nie miał możliwości wykonania transportu paczki profili stalowych zgodnie z obowiązującymi przepisami bhp, tj. nie mógł prowadzić ładunku patrząc do tyłu jak przewiduje instrukcja wózka oraz jednocześnie kontrolować ładunek i manewrować wózkiem tak aby skrajne krawędzie ładunku nie uderzyły o elementy obiektu czy elementy linii produkcyjnych;
b. tolerowanie przez osobę sprawującą nadzór nad pracami transportowymi odstępstw od wymagań bhp - praca jaka wykonywał operator wózka była ogólnie „przyjętą metodą”;
4. wykonywanie pracy operatora wózka bez usunięcia zagrożenia tj. wykonywanie pracy niezgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami bhp - operator wózka jezdniowego mając kwalifikację i wiedzę o zagrożeniach wykonywał pracę niezgodnie z przepisami bhp tj. nie kontrolował przez cały czas drogi w kierunku, w którym się poruszał.
5. wejście w obszar zagrożony bez upewnienia się, czy nie ma niebezpieczeństwa przez pokrzywdzonego mającego wiedzę o zagrożeniach.
Wózek L. typ (...) nr fabryczny: (...) nie był wyposażony w sygnalizację świetlną cofania tj. w obrotowe światła błyskowe włączane podczas cofania, jednak jest to wyposażenie specjalne, które zwiększa poziom bezpieczeństwa, jednak nie jest ono wymagane przez przepisy prawa pracy i nie może stanowić przyczyny wypadku.
(dowód: opinia biegłego sądowego w dziedzinie bezpieczeństwa pracy, w specjalizacji w zakresie ustalania przyczyn wypadków przy pracy oraz bezpieczeństwa pracy przy maszynach i urządzeniach technicznych L. W. sporządzona w sprawie II K 1247/21 Sądu Rejonowego w Radomsku – k. 178-216 załączonych akt sprawy o sygn. II K 1247/21)
Sąd Rejonowy w Radomsku II Wydział Karny wyrokiem z dnia 24 maja 2022 r. w sprawie o sygn. akt II K 1247/21:
1. uznał K. G. za winnego tego, że w dniu 24 listopada 2020 roku na terenie zakładu pracy (...) Spółki z o.o. przy ulicy (...) R., będąc odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy jako osoba bezpośredniego nadzoru podczas pracy w zakładzie, umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków poprzez dopuszczenie R. S. do obsługi wózka jezdniowego podnośnikowego tj. transportu do hali magazynowej gotowych profili o długości 6000 mm znajdujących się stanowisku nr 7 zlokalizowanym w hali produkcyjnej nr 3, pomimo braku odpowiednich środków technicznych i organizacji do wykonywania tego typu pracy, przez co naraził K. Z. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz w wyniku czego nieumyślnie spowodował u K. Z. uraz zmiażdżenia stopy, stawu skokowego i podudzia lewego oraz złamania dwu kostkowego goleni lewej z podwichnięciem w stawie skokowym, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres powyżej dni siedmiu, tj. popełnienia czynu z art. 220 § 1 kk w zw. z art. 157 § 1 i 3 kk i art. 11 § 2 kk, warunkowo umarzając postępowanie karne wobec K. G. na okres próby jednego roku;
2. uznał P. Ś. winnego tego, że w dniu 24 listopada 2020 roku, na terenie zakładu pracy (...) przedsiębiorstwo Handlu i (...) Spółka z o. o. przy ulicy (...) w R., będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy jako osoba bezpośredniego nadzoru podczas pracy w zakładzie umyślnie nie dopełnił swoich obowiązków poprzez brak zapewnienia odpowiednich środków technicznych i organizacji pracy do transportu materiału o długości 6000 mm w hali o szerokości 7 metrów, która w wielu miejscach posiadała przewężenia do 5.5 metra, dopuszczenia do pracy w magazynie bez wyznaczonych i oznakowanych dróg dla pieszych oraz brak zapewnienia wymaganej konserwacji kurtyny z tworzywa sztucznego zainstalowanej pomiędzy halą magazynową a halą produkcyjną co spowodowało ograniczenie widoczności obiektów za kurtyną, przez co naraził pracowników zakładu (...) Spółka z o. o. przy ulicy (...) w R. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz w wyniku czego nieumyślnie spowodował u K. Z. uraz zmiażdżeniowy stopy, stawu skokowego i podudzia lewego oraz złamania dwu kostkowego goleni lewej z podwichnięciem w stawie skokowym, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów ciała na okres powyżej dni siedmiu, tj. popełnienia czynu z art. 220 § 1 kk w zw. z art. 157 § 1 i 3 kk i art. 11 § 2 kk, warunkowo umarzając postępowanie karne w stosunku do P. Ś. na okres próby jednego roku.
Na podstawie art. 67 § 3 kk Sąd Rejonowy w Radomsku orzekł wobec oskarżonych K. G. i P. Ś. nawiązkę płatną na rzecz pokrzywdzonego K. Z. w kwocie po 2 500,00 zł.
Orzeczenie uprawomocniło się w dniu 1 czerwca 2022 r.
(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 24 maja 2022 r. k. 25-26 oraz k. 326 – 327 załączonych akt sprawy o sygn. II K 1247/21 )
Z miejsca wypadku powód został przewieziony do Szpitala (...) w R.. Powód został przyjęty do Oddział (...) Urazowo - Ortopedycznej, gdzie rozpoznano uraz zmiażdżeniowy stopy lewej, stawu skokowego i podudzia lewego, złamanie dwukostkowe goleni lewej z podwichnięciem w stawie skokowym. Pierwotnie powód został zaopatrzony wyciągiem szkieletowym za piętę, a po stabilizacji stanu miejscowego był leczony operacyjnie. Wykonano otwarte nastawienie złamania z wewnętrzną stabilizacją: (...) kostki bocznej płytką Hofer, kostki przyśrodkowej 2 drutami K. i więzozrostu piszczelowo - strzałkowego 1 śrubą przez płytkę. Powód przebywał w szpitalu do 1 grudnia 2020 r. Został wypisany ze szpitala w szynie gipsowej, z tworzącymi się ogniskami martwicy skóry w obrębie podudzia i kostki przyśrodkowej, zmiany suche, dość dobrze ograniczone i związane z podłożem, do dalszej obserwacji i ewentualnego wycięcia w toku dalszego leczenia. Przy wypisie powodowi zalecono chodzenie o kulach bez obciążania operowanej kończyny oraz kontrolę w (...). Od 4 grudnia 2020 r. powód był leczony w (...). W trakcie wizyt w poradni usuwano ogniska martwicy. W dniu 2 marca 2021 r. powód odbył jednodniową hospitalizację w Oddziale (...) Urazowo – Ortopedycznej Szpitala (...) w R., w trakcie której wykonano dynamizację zespolenia poprzez usunięcie śruby stabilizującej więzozrost piszczelowo - strzałkowy. Przy wypisie zalecono nadal chodzenie o kulach, ale z obciążaniem lewej kończyny dolnej. W dniu 31 marca 2021 r. powód rozpoczął rehabilitację w Oddziale Dziennym (...) w R.. Przy przyjęciu do oddziału stwierdzono chód z utykaniem, zakres ruchu stawu skokowego ograniczony, duży ubytek tkanek miękkich podudzia lewego z zaburzeniami trofiki skóry. Po 6 - tygodniowym cyklu zabiegów rehabilitacyjnych uzyskano chód z dyskretnym utykaniem, zakres ruchu stawu skokowego z niewielkim ograniczeniem ruchu zgięcia podeszwowego, trofika skóry uległa znacznej poprawie, pacjent przeszkolony w ćwiczeniach dla warunków domowych. Podczas wypisania z Oddziału Dziennego (...) w dniu 12 lipca 2021 r. powód poruszał swobodnie się bez kul. W późniejszym okresie powód wykonywał samodzielnie wyuczone ćwiczenia.
(dowód: karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 01.12.2020 r. k. 35-36, wskazówki pielęgniarskie k. 37, historia choroby (...) k. 38-44, karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 06.03.2021 r. k. 45-46, karty porad ambulatoryjnych Poradni (...) Urazowo – Ortopedycznej Szpitala (...) w R. k. 47-59 oraz k.64-65, karta informacyjna Oddziału Dziennego (...) Szpitala (...) w R. z dnia 14 lipca 2021 r. k. 60-63, zaświadczenie lekarskie k. 66, historia choroby Oddziału (...) Urazowo – Ortopedycznej Szpitala (...) w R. k. 67-81, dokumentacja fotograficzna k. 82/
Podczas hospitalizacji powód odczuwał silne dolegliwości bólowe nogi, podawano mu leki przeciwbólowe i nasenne. Po wypisaniu ze szpitala powód początkowo leżał w łóżku, a pod koniec stycznia 2021 r. zaczął chodzić o kulach. Opiekę nad powodem sprawowała jego partnerka B. W., pomagając mu przy kąpieli, korzystaniu z toalety, ubieraniu, przygotowywaniu posiłków, podawaniu leków. Woziła go również na wizyty lekarskie samochodem. W okresie od grudnia 2020 r. do marca 2021 r. do powoda przychodziła również kuzynka, która jest pielęgniarką. Robiła mu zastrzyki i zmieniała opatrunki, co zajmowało od pół godziny do dwóch godzin, gdy opatrunki były przyklejone do rany i trzeba było je przemyć. Powód w trakcie zmiany opatrunków skarżył się na ból. Powód poruszał się o kulach do czasu usunięcia zespolenia, po jego usunięciu poruszał się z jedną kulą do około maja 2021 r. Obecnie powód jest samodzielny w codziennych czynnościach, ale nadal ma trudności w schodzeniu po schodach, nie może biegać, nie może wykonać podskoku, okresowo odczuwa dolegliwości bólowe stopy lewej.
(dowód: zeznania świadka B. W. – protokół k. 426-428, zeznania świadka K. K. (3) – protokół k. 428, zeznania powoda – protokół k. 658 odwrót – 659, k.429-432 )
Powód był niezdolny do pracy od dnia wypadku do dnia 20 listopada 2021 r. Otrzymywał wówczas zasiłek chorobowy, a następnie świadczenie rehabilitacyjne (od 25 maja 2021 r. - do 20 listopada 2021 r.).
(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 02.02.2021 r. k.83-84, decyzja ZUS z dnia 16.06.2021 r. k. 85-86, wydruk NFZ k. 416-418)
Powód od 10 czerwca 2020 r. prowadził działalność gospodarczą związaną z wystawianiem przedstawień artystycznych tj. zespół muzyczny T. Band. Zespół składał się z czterech osób. Zespół otrzymywał za występ od 2 000 – 6 000 zł, po odliczeniu kosztów dla powoda zostawała kwota około 800 – 1 500 zł. Do czasu wypadku odbyło się 6,7 wstępów. Na grudzień 2020 r. i styczeń 2021 r. były planowane kolejne dwa występy. W roku podatkowym 2020 r. powód uzyskał przychody z działalności gospodarczej w wysokości 23 000 zł oraz poniósł koszty prowadzenia działalności w wysokości 55 596,45 zł. Działalność przynosiła starty ze względu na poniesione przez powoda koszty zakupu sprzętu i urządzeń niezbędnych do jej prowadzenia. Poczynione inwestycje pozwalałaby na dalsze funkcjonowanie zespołu przez około 1,5 roku bez potrzeby dokonywania nowych inwestycji. Po wypadku powód nie był w stanie grać w zespole, a zespół przestał funkcjonować. Z dniem 1 marca 2021 r. powód zawiesił prowadzoną działalność gospodarczą.
(dowód: zrzuty ekranów ze strony internetowej zespołu k. 92 -97, zdjęcia sprzętu muzycznego i zespołu k. 98 - 101, umowy zlecenia k. 102 -105, zenanie podatkowe za rok 2020 k. 106 – 120, wydruk informacji z (...) k. 121, k. 317 -318, zeznania świadka B. W. – protokół k. 426-428, zeznania świadka I. S. – protokół k. 428-429, zeznania powoda – protokół k. 658 odwrót – 659, k.429-432)
Przychody z działalności powoda oraz koszty związane z jej prowadzeniem kształtowały się następująco:
miesiąc |
przychód |
koszty uzyskania przychodów |
czerwiec 2020r. |
6 000 zł |
32 368,15 zł w tym koszt zakupu kasy fiskalnej i modemu wifi tp link 1 750 zł oraz koszt zakupu sprzętu 28 548,75 zł |
lipiec 2020 r. |
5 000 zł |
6 860,84 zł w tym koszt zakupu sprzętu 2 930,85 zł oraz koszt zakupu paliwa i zakwaterowania 407,74 zł |
sierpień 2020 r. |
4 000 zł |
7 827,90 zł w tym koszt zakupu sprzętu 4 535 zł oraz koszt zakupu paliwa 1 566,36 zł |
wrzesień 2020 r. |
5 000 zł |
4 263,50 zł w tym koszt zakupu paliwa i usługi noclegowej 1 372,61 zł |
październik 2020 r. |
3 000 zł |
3 338,04 zł w tym koszt zakupu sprzętu 1 160 zł oraz koszt zakupu paliwa 618,43 zł |
listopad 2020 r. |
0 zł |
692,63 zł w tym 235,56 koszt zakupu paliwa |
grudzień 2020 r. |
0 zł |
246 zł |
styczeń 2021 r. |
0 zł |
366 zł |
Luty 2021 r. |
0 zł |
319,80 zł |
(dowód: dokumentacja księgowa powoda k. 122 -297/
1 grudnia 2021 r. powód podjął pracę kierowcy samochodu ciężarowego, a od 20 czerwca 2024 r. pracuje jako operator maszyny produkcyjnej. Zespół muzyczny powoda nie wznowił działalności, z uwagi na brak zainteresowania jego usługami. Na skutek przerwy w działalności, braku reklamowania swoich usług i braku nawiązywania kontaktów z ludźmi, zespół przestał być znany na rynku,
(dowód: zeznania powoda – protokół k. 658 odwrót – 659, k.429-432)
Decyzją z dnia 18 marca 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w T. przyznał na rzecz powoda jednorazowe odszkodowanie w wysokości 15 495,00 zł (15% x 1 033,00 zł). Komisja Lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych orzeczeniem z dnia 14 marca 2022 r. ustaliła, że stały uszczerbek na zdrowiu wynosi 15 %.
(dowód: decyzja z dnia 13.03.2022 r. k. 443, pismo z dnia 18.03.2022 r. k.87, orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS k. 88)
W związku z leczeniem i rehabilitacją powód poniósł koszty dojazdów do placówek medycznych własnym samochodem marki O. (...) nr rej. (...), o pojemności silnika 1 900 cm 3. Powód odbył łącznie 55 przejazdów, pokonując odległość 907,50 km. Samochód spalał średnio 7 -8 litrów oleju napędowego na każde 100 km.
(dowód: zestawienie przejazdów k. 319 – 324, kopia dowodu rejestracyjnego k. 325 – 326, zeznania powoda – protokół k. 658 odwrót – 659, k. 429-432)
Powód poniósł koszty zakupu lekarstw i materiałów medycznych w łącznej kwocie 921,77 zł.
(dowód: paragony fiskalne, faktury VAT k. k. 327 – 332)
W dniu 10 listopada 2023 r. powód poniósł koszt wykonania badania RTG wraz z opisem w wysokości 70,00 zł.
(dowód: paragon fiskalny k. 562)
Przed wypadkiem powód był osobą zdrową.
(dowód: zeznania świadka B. W. – protokół k. 426-428, zeznania świadka K. K. (3) – protokół k. 428, zeznania powoda – protokół k. 658 odwrót – 659, k.429-432)
(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. w okresie od dnia 6 marca 2020 r. do dnia 5 marca 2021 r. ubezpieczało odpowiedzialność cywilną (...) Sp. z o.o. w R. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej lub użytkowania mienia za szkody wyrządzone w związku z działalnością, użytkowaniem mienia oraz wprowadzeniem produktu do obrotu, w zakresie produkcji profili stalowych, w tym produkcji okien, usługi cięcia, gięcia, profilowania elementów metalowych do wysokości sumy gwarancyjnej wynoszącej 2 000 000,00 zł.
(dowód: polisa ubezpieczeniowa k. 27-34 oraz k. 383-384v., OWU k. 385-388)
Pismem z dnia 27 listopada 2021 r. powód zgłosił roszczenie z tytułu wypadku przy pracy z dnia 24 listopada 2020 r. (...) Sp. z o.o. w R., wnosząc o powołanie komisji lekarskiej celem potwierdzenia obrażeń poszkodowanego, określenia jego uszczerbku na zdrowiu oraz przyszłych konsekwencji zdrowotnych, a także widoków na przyszłość, rozmiaru i rodzaju cierpień psychicznych i fizycznych, konieczności, zakresu i czasu trwania konieczności opieki osób trzecich, ponadto wniósł o przyznanie i wypłatę kwoty 120 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia, 51 354,34 zł tytułem odszkodowania za utracone dochody (49 634,00 zł), koszty przejazdów (758,49 zł) i zakupu lekarstw i materiałów medycznych (961,85 zł), kwoty 27 216,00 zł skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb poszkodowanego za okres od grudnia 2020 r. do końca maja 2021 r., ponadto renty miesięcznej z tytułu zwiększonych potrzeb poszkodowanego w wysokości 756 zł płatnej do 10-go dnia każdego miesiąca, począwszy od września 2021 r. i na przyszłość.
W odpowiedzi na zgłoszone roszczenia (...) Sp. z o.o. w R. zakwestionowało żądanie K. Z. zarówno co do zasady jak i co do wysokości, jednocześnie wskazując, że zarówno w dacie zdarzenia jak i aktualnie objęte jest polisą OC z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i ewentualne roszczenia należy kierować do (...) S.A. wskazując numer polisy (...).
(dowód: pismo z dnia 27.11.2021 r. k. 333-339, odpowiedź na wezwanie z dnia 23.12.2021 r. k. 340)
Pismem z dnia 28 stycznia 2022 r. powód zgłosił szkodę (...) S.A. z siedzibą w S., załączając pismo z dnia 27 listopada 2022 r.
W dniu 11 lutego 2022 r. Towarzystwo (...) potwierdziło otrzymanie zawiadomienia o szkodzie, wskazując wykaz niezbędnych dokumentów, a także wnosząc o doprecyzowanie roszczenia poprzez wskazanie kwoty roszczenia, okresu którego roszczenie dotyczy oraz sposobu wyliczenia żądanej kwoty.
Wraz z pismem z dnia 8 marca 2022 r. powód złożył ubezpieczycielowi dalszą dokumentację oraz wyjaśnił podstawy roszczeń.
(dowód: zgłoszenie szkody z dnia 28.01.2022 r. k. 341, pismo z dnia 11.02.2022 r. k. 342-343, pismo z dnia 08.03.2022 r. k. 344-346)
Decyzją z dnia 5 maja 2022 r. (...) S.A. z siedzibą w S. przyznało na rzecz K. Z. kwotę 14 337,77 zł, na którą składało się:
- zadośćuczynienie za doznaną krzywdę w wysokości 12 823,00 zł przy uwzględnieniu udziału w przyznanej szkodzie odpowiednio za następstwa doznanych urazów w wysokości 35%, intensywność cierpień fizycznych i psychicznych w wysokości 18%, za przebieg leczenia i rehabilitacji w wysokości 12%, wiek osoby poszkodowanej w wysokości 11% oraz za utratę perspektyw w wysokości 9%, niemożność uczestnictwa w życiu społecznym, zawodowym, rodzinnym i hobby w wysokości 11%, a także za konieczność korzystania z pomocy innych osób w sprawach życia codziennego w wysokości 4%;
- zwrot kosztów dojazdów do placówek medycznych w oparciu o przedstawioną dokumentację medyczną w wysokości 593,00 zł uznając za zasadne dojazdy w odległości 709,50 km przy zastosowaniu współczynnika 0,8358 zł/km, z wyjątkiem dojazdów związanych z rehabilitacją w dniach 4 maja 2021 r. – 24 maja 2021 r. ze względu na brak potwierdzenia odbycia rehabilitacji w tych dniach przez poszkodowanego;
- zwrot kosztów leczenia w wysokości 921,77 zł zgodnie z przedstawionymi fakturami, za wyjątkiem kwoty 39,49 zł ze względu na brak paragonu lub faktury potwierdzających zakupu leków związanych z leczeniem urazu.
Decyzją z dnia 9 maja 2022 r. (...) S.A. z siedzibą w S. przyznało na rzecz powoda kwotę 2 718,00 zł tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich, uznając za zasadny okres opieki w wymiarze 210 godzin w czasie od 2 grudnia 2020 r. do dnia 9 lutego 2020 r., w tym: mycie i ubieranie - 35 h (10 tyg. po 0,5 h/dziennie), przygotowywanie posiłków - 70 h (10 tyg. po 1 h/dziennie), przemieszczanie – 35 h (10 tyg. po 0,5 h/dziennie), załatwianie spraw poza domem – 35 h (10 tyg. po 0,5 h/dziennie), sprzątanie – 35 h (10 tyg. po 0,5 h/dziennie), oraz stawkę godzinową ustaloną w Rozporządzeniu Rady Ministrów na rok 2020 w wysokości 12,28 zł i na rok 2021 w wysokości 13,44 zł.
(dowód: decyzja z dnia 05.05.2022 r. k. 349-351 oraz k.380-380 odwrót, decyzja z dnia 09.05.2022 r. k. 347-348 oraz k. 381-381 odwrót)
Pismem z dnia 29 czerwca 2022 r. powód przesłał ubezpieczycielowi pełną dokumentację księgową prowadzonej działalności gospodarczej za okres czerwiec 2020 r. – luty 2021 r. podtrzymując żądanie o wypłatę roszczeń zgłoszonych pismem z dnia 27 listopada 2021 r.
(dowód: pismo z dnia 29.06.2022 r. k. 352)
Powód w wypadku z 24 listopada 2020 r. doznał urazu zmiażdżenia stopy lewej, stawu skokowego lewego i podudzia lewego, niestabilnego złamania dwukostkowego goleni lewej z podwichnięciem w stawie skokowym i uszkodzeniem więzozrostu.
U powoda nastąpił trwały uszczerbek na zdrowiu, który wg pozycji 162.b) wynosi 15 % oraz wg pozycji 158a. wynosi 5%. Uszczerbek jest związany z obecnie zaznaczonymi ograniczeniami ruchowymi w zakresie zgięcia grzbietowego ok. 10° i podeszwowego 15° oraz rotacji.
Powód nosił unieruchomienie gipsowe, które usunięto w poradni ortopedycznej po 8 tygodniach i powód mógł w tym czasie potrzebować częściowej pomocy innej osoby średnio około 4 godzin na dobę. Pomoc była mu potrzebna przy czynnościach wymagających dłuższego przebywania w pozycji stojącej lub chodzeniu tj. w przygotowaniu posiłków, sprzątaniu i robieniu zakupów, udaniu się do odległych zakładów opieki medycznej, myciu i utrzymaniu higieny osobistej, przemieszczeniu w domu z łóżka na fotel i z powrotem oraz załatwieniu potrzeb osobistych itd. Natomiast powód był zdolny do spożywania posiłków i nie wymagał pomocy w tym zakresie. Po tym okresie w miarę poprawy wydolności dynamicznej i postępu zrostu, przez okres około kolejnego okresu półtora miesiąca powód potrzebował pomocy na poziomie 2 godzin dziennie. Po tym okresie w związku z przebytym urazem powód do 6 miesiąca od urazu potrzebował pomocy średnio około 1 godzinę dziennie. Po tym okresie stał się zdolny do wykonania czynności życia codziennego.
Cierpienia powoda były średnie przez okres 3 miesięcy od urazu, przez kolejne półtora miesiąca cierpienie były mierne. Po tym cierpienia stały się nieznaczne.
Rokowania są stabilnie, w tym sensie, że nie doszło do znacznego, trwałego naruszenia sprawności i upośledzenia funkcji lokomocyjnej. Klinicznie zrost został osiągnięty, obecnie bez innych powikłań algodystroficznych i zapalnych.
Powód mógł potrzebować leków przeciwbólowych i osłonowych przez okres 3 miesięcy - koszt ok. 80,00 zł miesięcznie, 2 kule łokciowe to koszt średnio 70,00 zł. Leki w profilaktyce przeciwzakrzepowej przez okres unieruchomienia gipsowego były potrzebne i koszt przy refundacji mógł wynosić ok. 50,00 zł. Rehabilitacja jest uzasadniona - ewentualne koszty prywatnej rehabilitacji według faktur.
Obecnie nie stwierdza się znacznego naruszenia sprawności powoda poza w/w ograniczeniem stopnia ruchomości stawu skokowego lewego z miernym pogrubieniem obrysów. Aktywność fizyczna jest zadowalająca i nie ma przeciwwskazań do podjęcia pracy zawodowej.
(dowód: opinia biegłego sądowego specjalisty ortopedy, traumatologa lek. med. R. E. k. 473 – 473 odwrót, opinia uzupełniająca biegłego specjalisty ortopedy, traumatologa lek. med. R. E. k. 524, opinia uzupełniająca biegłego specjalisty ortopedy, traumatologa lek. med. R. E. k. 626)
W wypadku powód doznał urazu zmiażdżeniowego stopy lewej, stawu skokowego i podudzia lewego ze złamaniem trójkostkowym. Złamania wymagały leczenia operacyjnego. Uraz doprowadził do martwicy skóry podudzia. Następstwem urazu i koniecznego leczenia operacyjnego są blizny powodujące trwałe, szpecące zniekształcenie podudzia.
U powoda K. Z. stwierdza się: pooperacyjne i pourazowe blizny lewego podudzia - stały uszczerbek na zdrowiu będący wynikiem istniejących zniekształceń bliznowatych podudzia wynosi 6% - punkt 160 - uszkodzenie tkanek miękkich podudzia - 5-20% w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. Opisane blizny powodują trwały, umiarkowany stopień oszpecenia powoda. Nie jest możliwe całkowite usunięcie istniejących blizn ani w drodze operacji plastycznej ani poprzez leczenie zachowawcze. Obraz blizn nie zmieni się istotnie z upływem czasu. Brak również możliwości uzyskania poprawy wyglądu tych blizn leczeniem operacyjnym lub zachowawczym. Dlatego orzeczony uszczerbek na zdrowiu jest stały.
Liczne rany urazowe i martwica skóry podudzia powodowały przez pierwsze 2 miesiące średnio nasilone, a przez kolejne 3-4 miesiące (do zagojenia ran) lekko nasilone dolegliwości bólowe. Głównie była to uciążliwości związana z koniecznością noszenia i zmiany opatrunku. Przez pierwsze 2 miesiące powód wymagał pomocy przy zmianie opatrunków w ilości 0,5 godziny dziennie. Później mógł wykonywać te opatrunki sam. W początkowym okresie rana była bardzo rozległa oraz powód miał problemy z poruszaniem się dlatego samodzielne wykonywanie opatrunków było trudne. W późniejszym okresie rana w procesie gojenia zmniejszyła się a stan miejscowy i ogólny powoda uległ poprawie, co umożliwiło mu samodzielną zmianę opatrunków.
Obecne u powoda blizny nie były i nie są przyczyną zgłaszanych dolegliwości i z ich powodu nie wymagał dodatkowej pomocy osób trzecich.
Z punktu widzenia chirurgii plastycznej następstwem wypadku jest trwałe, umiarkowanego stopnia oszpecenie powoda spowodowane bliznami pourazowymi i pooperacyjnymi.
Koszty związane głównie z leczeniem i pielęgnacją ran na podudziu udokumentowane są w załączonych fakturach. Koszty lekarstw i materiałów opatrunkowych zawarte na fakturach były celowe i uzasadnione.
Obecne u powoda blizny na podudziu ze względy na ich rozległość (płaszczyznowy charakter) wymagają dość systematycznego natłuszczania powszechnie dostępnymi maściami lub kremami. Natłuszczanie będzie konieczne przez całe życie powoda, ponieważ blizny nie posiadają gruczołów, które znajdują się w zdrowej skórze. Szacunkowy koszt takiej pielęgnacji to około 10,00 zł miesięcznie (np. 1-2 opakowania A. czy L.).
Powód nie wymagał i nie wymaga leczenia z zakresu chirurgii plastycznej. Z punktu widzenia chirurgii plastycznej powód rehabilitacji nie wymaga, choć niewątpliwie jest ona konieczna. Obecne u powoda blizny nie powodują zaburzeń czynnościowych. Powód przebywał na zwolnieniu lekarski i zasiłku rehabilitacyjnym do 20 listopada 2021. W tym czasie nie mógł wykonywać działalności gospodarczej w ramach zespołu muzycznego.
(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii plastycznej dr n. med. T. Z. k. 449-453, opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu chirurgii plastycznej dr n. med. T. Z. k. 477-478)
Leczenie rehabilitacyjne powoda nie powodowało dodatkowych cierpień fizycznych.
Nie ma odrębnego uszczerbku na zdrowiu w zakresie rehabilitacji. Leczenie usprawniające (rehabilitacja lecznicza) jest leczeniem uzupełniającym leczenie podstawowe w schorzeniach narządu ruchu, układu nerwowego, układu krążenia, układu oddechowego.
Po zakończeniu leczenia szpitalnego (1 grudnia 2020 r.) powód miał założoną szynę gipsową i poruszał się o 2 kulach bez obciążania operowanej kończyny. W tym okresie powód wymagał pomocy przy myciu, przygotowywaniu posiłków, utrzymaniu porządku, załatwianiu spraw poza domem (w tym dowożenia na kolejne kontrole do (...)) – w wymiarze do 4 godzin/dziennie do końca lutego 2021 r. Szynę gipsową zdjęto po ok. 8 tyg. w (...) (w połowie stycznia 2021 r.), a zespolenie usunięto 2 marca 2021 r. Po usunięciu zespolenia powód poruszał się nadal o 2 kulach, ale z częściowym obciążaniem lewej kończyny dolnej. W tym okresie, do maja 2021 r., wymagał częściowej pomocy w wymienionych wyżej czynnościach, ale w mniejszym zakresie, w wymiarze do 2 godzin dziennie. Od rozpoczęcia leczenia w Oddziale Dziennym (...) (31 maja 2021 r.) poruszał się samodzielnie bez kul. Był dowożony na zabiegi - konieczna pomoc w wymiarze 1 godziny dziennie. Po zakończeniu leczenia usprawniającego 12 lipca 2021 r. nie wymagał pomocy innych osób. Obecnie podaje, że ma trudności z bieganiem i skakaniem, nie odczuwa innych utrudnień po przebytym urazie.
Leczenie usprawniające nie wymagało stosowania leków i innych farmaceutyków.
Zgłaszane bóle przeciążeniowe i pogodowe lewego stawu skokowego i lewego podudzia oraz ograniczenie ruchomości stopy lewej są wskazaniem do kontynuowania leczenia usprawniającego. Wskazane jest okresowe (3 - 4 razy w roku) korzystanie z zabiegów fizjoterapeutycznych, po uprzedniej konsultacji w (...). W takim zakresie powód może korzystać z rehabilitacji w ramach bezpłatnych świadczeń z NFZ. W placówkach niepublicznych koszt konsultacji lekarskiej waha się od 150zl do 200zl. Koszt serii zabiegów fizjoterapeutycznych (3-4 rodzaje zabiegów powtarzane przez 10 dni roboczych) - to koszt około. 450zł - 600zł. Nie ma konieczności nabywania specjalnego sprzętu rehabilitacyjnego.
Należy się spodziewać, że przebyty uraz spowoduje narastanie zmian zwyrodnionych w stawie skokowym lewym. Już obecnie stwierdza się kliniczne objawy artrozy stawu skokowego lewego - narastające ograniczenie ruchomości w tym stawie - obecnie w badaniu stwierdza się większe ograniczenie ruchomości stawu skokowego niż opisywane w (...) (9 czerwca 2021 r. - „ruchomość zbliżone do normy”) oraz większe niż opisywane w badaniu biegłego ortopedy (badanie z 10 lipca 2023r. - zgięcie grzbietowe 10°, obecnie tylko do pozycji „0”). Narastanie zmian zwyrodnieniowych będzie się wiązać z narastaniem dolegliwości bólowych i narastającym ograniczeniem ruchomości stawu. Powód wymaga systematycznego leczenia usprawniającego, które może spowolnić narastanie zmian zwyrodnieniowych i pozwoli jak najdłużej utrzymać sprawną i bezbolesną lokomocję.
Powód nie mógł wykonywać działalności gospodarczej polegającej na organizowaniu i przeprowadzaniu wydarzeń okolicznościowych w ramach zespołu muzycznego w okresie kiedy poruszał się z pomocą kul łokciowych. Po zakończeniu leczenia w Oddziale Dziennym (...) (12 lipca 2021 r.) - poruszał się samodzielnie i mógłby taką działalność prowadzić.
(dowód: opinia biegłego sądowego specjalisty neurologii i rehabilitacji medycznej lek. med. B. S. k. 506-508)
Sąd pominął dowód z opinii innego biegłego w dziedzinie ortopedii zgłoszony przez stronę pozwaną, albowiem jak przyjęto w orzecznictwie potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczasowej złożonej opinii (por. wyrok SN z dnia 5 listopada 1974 r., I CR 562/74, LEX nr 7607; uzasadnienie wyroku SN z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 807; uzasadnienie wyroku SN z dnia 10 stycznia 2001 r., II CKN 639/99, LEX nr 53135). Przy czym potrzebą taką nie może być przeświadczenie strony, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla strony tezy (por. wyrok SN z dnia 27 czerwca 2001 r., II UKN 446/00, OSNAPiUS 2003, nr 7, poz. 182).
Biegły z zakresu (...) sporządził opinię pisemną oraz na wniosek strony pozwanej dwie opinie uzupełniające. Opinia jest wyczerpująca i odnosi się do wszystkich zagadnień będących jej przedmiotem. W opinii uzupełniającej biegły odniósł się do wszystkich uwag strony pozwanej. Wnioski opinii w granicach wyznaczonych przez dostępny materiał dowodowy są kategoryczne, a ponadto należycie uzasadnione, w sposób pozwalający na sprawdzenie logicznego toku rozumowania biegłego. Pozwany wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego nie przedstawił argumentów wskazujących na brak zgodności opinii z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia skuteczności wyrażonych w niej wniosków. Pozwany powielił jedynie swoje zastrzeżenia do opinii, do których biegły odniósł się w opinii uzupełniającej.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jest częściowo zasadne.
Powód domagał się naprawienia szkody będącej następstwem uszkodzeń ciała jakich doznał w wyniku wypadku przy pracy z dnia 24 listopada 2020 r. Wskazywał przy tym na odpowiedzialność pozwanego pracodawcy wynikającą z art. 430 kc. w zw. z art. 415 k.c. oraz na odpowiedzialność gwarancyjną pozwanego ubezpieczyciela wynikającą z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej z pracodawcą powoda.
Zgodnie z art. 430 k.c. kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego przyczyną wypadku z dnia 24 listopada 2020 r. z udziałem powoda był ruch pozwanego przedsiębiorstwa, które niewątpliwie jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody, a dodatkowo zawinione zachowanie pracowników tego przedsiębiorstwa tj. R. S., K. G. i P. Ś., polegające na braku wyznaczenia i oznakowania dróg dla pieszych strefie zagrożenia, niedostatecznej konserwacji kurtyny z tworzywa sztucznego zainstalowanej pomiędzy halą magazynową, a halą produkcyjną nr 3, użyciu nieodpowiedniego czynnika materialnego do transportu oraz nieodpowiedniej organizacji pracy, wykonywanie pracy operatora wózka bez usunięcia zagrożenia tj. bez kontrolowania drogi w kierunku, w którym się poruszał. Przyczyną wypadku było ponadto zawinione zachowanie powoda polegające na wejściu w obszar zagrożony bez upewnienia się, czy nie ma zagrożenia.
Zgodnie z art. 435 k.c. prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Jak natomiast stanowi art. 430 k.c. kto na własny rachunek powierza wykonywanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosowania się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.
Podstawą odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela za szkodę poniesioną przez powoda jest umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zawarta z pozwanym przedsiębiorstwem, przez którą pozwany zobowiązał się do zapłacenia odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający.
Pozwani uznawali swoją odpowiedzialności za skutki wypadku z udziałem powoda. Kwestionowali natomiast wysokość poszczególnych roszczeń dochodzonych pozwem oraz zarzucali, że powód przyczynił się do powstania szkody.
Jak stanowi art. 362 k.c., jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. W piśmiennictwie zaproponowano, aby pojęcie przyczynienia ujmować czysto kauzalnie, przy jednoczesnym zanegowaniu obowiązku bezwzględnego obowiązku redukcji odszkodowania. Decydującą rolę odgrywałyby tu okoliczności wskazane w art. 362 k.c. jako kryteria zmniejszenia odszkodowania. Samo przyczynienie – jako pojęcie ze sfery kazualnej – ma miejsce wówczas gdy zachowanie poszkodowanego i doznany przez niego uszczerbek pozostają w adekwatnym związku przyczynowym, co warunkuje przejście do operacji zmniejszenia odszkodowania. W przypadku aktów poświęcenia redukcja odszkodowania będzie wyłączona (por. M. Kaliński (w): System Prawa Prywatnego, t. 6, Warszawa 2009, s. 183 -184). Formuła art. 362 k.c. przyznaje główne znaczenie stopniowi winy obu stron, co oznacza nakaz zmniejszenia odszkodowania w przypadkach wystąpienia winy po obu stronach. Stopień jego redukcji zależy przede wszystkim od porównania ciężaru gatunkowego winy. Zmniejszenie odszkodowania nie następowałoby jeżeli po stronie dłużnika zachodziłaby wina umyślna, a poszkodowanemu nie można zarzucić winy. Lekki stopień winy poszkodowanego nie musiałby prowadzić do zmniejszenia odszkodowania, jeżeli dłużnik odpowiadałby na zasadzie bezprawności, ryzyka bądź słuszności, przy czym jego zachowanie w znaczącym stopniu naruszyło obowiązujące zasady postępowania. Kolejnym kryterium zmniejszenia odszkodowania jest stopień przyczynienia poszkodowanego, jeżeli da się go ustalić z matematyczną ścisłością. Przy operacji wymiaru odszkodowania należy każdorazowo brać pod uwagę także pozostałe okoliczności, takie jak ciężar i rola ewentualnego naruszenia obowiązujących reguł postępowania, nie tylko prawnych, ale również prakseologicznych, a także motywy zachowania stron. Gdy brak wymienionych wskazówek, redukcja odszkodowania powinna objąć jego połowę (por. M. Kaliński (w): System Prawa Prywatnego, t. 6, Warszawa 2009, s. 191 -192).
W sytuacji, w której odpowiedzialność dłużnika oparta jest na zasadzie ryzyka, miarodajnym kryterium dla ustalenia rozmiaru przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody może być jedynie porównanie niebezpieczeństwa, z jakim dla ogółu łączy się korzystanie z ruchu przedsiębiorstwa czy mechanicznego środka komunikacji, z rozmiarem i wagą uchybień po stronie poszkodowanego (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 1963 r., 4 CR 315/62, OSPiKA rok 1964, nr 10, poz. 194). Należy zatem uwzględnić ochronne dla poszkodowanego cele i zasady zaostrzonej odpowiedzialności z art. 435 i 436 kc i w ich świetle ocenić sprawcze zachowanie poszkodowanego i rozważyć, w jakim stopniu popełnione przez niego uchybienia mogą równoważyć ryzyko związane z ruchem pojazdów mechanicznych. Tym samym dla ustalenia stopnia przyczynienia nie jest właściwe porównywanie winy poszkodowanego i kierującego pojazdem (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 8 marca 2018 r., I ACa 945/17, Legalis nr 1760369).
Zdaniem B. L.-P. szeroka interpretacja przyczynienia może w praktyce wyłączać, a w każdym razie znacznie ograniczać sens odpowiedzialności na zasadnie ryzyka. Część bowiem ryzyka stwarzanego niebezpieczeństwa byłaby bowiem przerzucona na niewinnego poszkodowanego (Por. Odpowiedzialność cywilna prowadzącego na własny rachunek przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody Warszawa 1967). W takich wypadkach ze względu na ochronny cel odpowiedzialności na zasadzie ryzyka właściwsze jest łagodniejsze, a nie surowsze traktowanie poszkodowanego. Z uwagi na współczynnik wzmożonego niebezpieczeństwa stwarzanego przez ruch przedsiębiorstwa bądź pojazdu, w zasadzie tylko oczywiste, rażące niedbalstwo poszkodowanego może usprawiedliwiać ograniczenie odpowiedzialności odszkodowawczej na podstawie art. 362 k.c. (por. Tomasz Pajor (w:): Uwagi o przyczynieniu się poszkodowanego do powstania szkody w: Odpowiedzialność Cywilna - Księga pamiątkowa ku czci Profesora Adama Szpunara, Zakamycze 2004 s 163; Gerard Bieniek: Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe Wydawnictwo Prawnicze 2006, s. 161-162).
W niniejszej sprawie powód bezsprzecznie przyczynił się do powstania szkody, albowiem wszedł w obszar zagrożony bez upewnienia się, czy nie ma zagrożenia. Należy jednak podkreślić, że zachowanie powoda wynikało, ze skupienia na swoich obowiązkach pracowniczych, polegających na ocenie procesu cięcia profilu na modernizowanej linii produkcyjnej. Jednocześnie powód został narażony na zagrożenie oraz wszedł w strefę zagrożenia na skutek zaniedbań pracowników pozwanego przedsiębiorstwa. W pozwanym przedsiębiorstwie zaniechano wyznaczenia i oznakowania dróg dla pieszych w hali magazynowej, w której odbywał się jednocześnie transport elementów stalowych z wykorzystaniem wózków widłowych. Kurtyna z tworzywa sztucznego zainstalowana pomiędzy halą magazynową, a halą produkcyjną nr 3 nie była właściwie konserwowana, w związku z czym operator wózka widłowego nie dostrzegł powoda i nie użył sygnału dźwiękowego. Praca polegająca na wykonywanie transportu wózkiem widłowym była niewłaściwa zorganizowana, uniemożliwiając operatorowi wózka stałe kontrolowanie drogi, którą się poruszał. Operator wózka przejeżdżając zabrudzona kurtynę oddzielającą halę produkcyjną od hali magazynowej, która ograniczała mu widoczność, nie podjął działań minimalizujących ryzyko zagrożenia, np. poprzez zapobiegawcze użycie sygnału dźwiękowego, zwolnienie do prędkości pozwalającej na natychmiastowe zatrzymanie wózka widłowego przed przeszkodą czy też zatrzymanie wózka przed kurtyną i upewnienie się, czy za kurtyną nie ma innych osób.
Uwzględniając zatem granice odpowiedzialności pozwanych i zestawiając z jednej strony niebezpieczeństwo, z jakim łączy się korzystanie z ruchu pozwanego przedsiębiorstwa oraz ilość, rozmiar i wagę uchybień po stronie pracowników pozwanego przedsiębiorstwa, a z drugiej strony rozmiar i wagę uchybień po stronie powoda, stwierdzić należy, że zawinione zachowanie powoda miało marginalne znaczenie. Dodatkowo niedbalstwo powoda nie miało charakteru rażącego i oczywistego. W konsekwencji nawet jeśli przyjąć, że uzasadnia ono ograniczenie odpowiedzialności pozwanych, skala tego ograniczenia powinna być nieznaczna i nie wyższa niż 5 %.
Zgodnie z art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Celem zadośćuczynienia jest zrekompensowanie osobie poszkodowanego krzywdy doznanej wskutek cierpień fizycznych (bólu i innych dolegliwości) oraz cierpień psychicznych (ujemnych uczuć przeżywanych w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). Pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445 § 1 k.c. w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazano kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma przede wszystkim mieć walor kompensacyjny, a więc jego wysokość nie może być symboliczna, lecz musi mieć jakąś wartość ekonomicznie odczuwalną, ale przy uwzględnieniu rozmiaru krzywdy musi wysokość zadośćuczynienia być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyrok SN z 28 września 2001 roku, III CKN 427/00, Lex nr 52766). Zadośćuczynienie ponadto powinno być stosowne do doznanej krzywdy oraz uwzględniać wszystkie zachodzące okoliczności, w szczególności winne być wzięte pod uwagę takie okoliczności jak nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałe następstwa zdarzenia (por. wyrok SN z 15 lipca 1977 r., IV CR 266/77). Sąd oceniając krzywdę bierze pod uwagę wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia w sferze cierpień fizycznych jak i psychicznych.
W wyniku wypadku z dnia 24 listopada 2020 r. powód doznał urazu zmiażdżeniowego stopy lewej, stawu skokowego i podudzia lewego, złamania dwukostkowego goleni lewej z podwichnięciem w stawie skokowym. Leczenie doznanych urazów trwało rok, wymagało hospitalizacji i wykonania otwartego nastawienia złamania z wewnętrzną stabilizacją płytką Hofer, 2 drutami K. i 1 śrubą przez płytkę, usuwania ognisk martwicy skóry podudzia w poradni ortopedycznej, jednodniowej hospitalizacji w celu usunięcia śruby stabilizującej więzozrost piszczelowo – strzałkowy oraz odbycia 6 – tygodniowego cyklu zabiegów rehabilitacyjnych na oddziale dziennym rehabilitacji. Po opuszczeniu szpitala powód miał założony opatrunek gipsowy przez 8 tygodni i chodził o kulach bez obciążania operowanej kończyny. Po jednodniowej hospitalizacji w dniu 2 marca 2021 r. powodowi zlecono ponownie poruszanie się o kulach z obciążaniem operowanej kończyny.
Trwałym następstwem doznanych w wypadku urazów i koniecznego leczenia operacyjnego są ograniczenia stopnia ruchomości stawu skokowego lewego objawami artrozy tego stawu, bóle przeciążeniowe i wywołane zmianami pogody pogodowe lewego stawu skokowego i lewego podudzia oraz blizny powodujące szpecące zniekształcenie podudzia.
Dodatkowo należy się spodziewać, że w przyszłości przebyty uraz spowoduje narastanie zmian zwyrodnionych w stawie skokowym lewym. Już obecnie stwierdza się narastające ograniczenie ruchomości w tym stawie. Proces ten będzie się wiązał z narastaniem dolegliwości bólowych oraz wymagał systematycznego leczenia usprawniającego.
Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda wywołany wypadkiem wynosi 26 %.
W ocenie Sądu całokształt ustalonych w sprawie okoliczności, obrazujących rozmiar krzywdy doznanej przez powoda, uzasadniają przyjęcie, że odpowiednim zadośćuczynieniem będzie kwota 140 000 zł.
Zadośćuczynienie w takiej wysokości odniesione do zakresu krzywdy doznanej przez powoda na skutek czynu niedozwolonego, nie jest wygórowane, a tym samym zachowuje swoją kompensacyjną funkcję. Przedmiotowa kwota w polskich realiach społeczno –gospodarczych z pewnością stanowi ekonomicznie odczuwalną wartość, umożliwi powodowi podniesienie stopy życiowej i komfortu życiowego. Tym samym powinna wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne związane z uszkodzeniami ciała i ich trwałymi skutkami oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, dzięki czemu zostanie przywrócona równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego.
Po uwzględnieniu ustalonego stopnia przyczynienia się powoda do powstania szkody, kwoty 12 823 zł wypłaconej powodowi dobrowolnie przez pozwanego ubezpieczyciela tytułem zadośćuczynienia oraz nawiązki w kwocie 5 000 zł przyznanej powodowi od K. G. i P. Ś., zasądzeniu na rzecz powoda podlegała kwota 115 177 zł (140 000 zł x 95 % = 133 000 zł – 12 823 zł - 5 000 zł = 115 177 zł).
Wbrew stanowisku pozwanych brak jest podstaw do zaliczenia na poczet ustalonego zadośćuczynienia kwoty jednorazowego odszkodowania przyznanego powodowi z tytułu wypadku przy pracy. Odszkodowanie to powinno być natomiast wzięte pod uwagę przy określaniu wysokości zadośćuczynienia, w ramach oceny całokształtu okoliczności sprawy, jeżeli nie zostało w całości zużyte na pokrycie kosztów i wydatków związanych z uszczerbkiem na zdrowiu (czyli szkody majątkowej), co nie jest jednoznaczne z mechanicznym zmniejszeniem sumy zadośćuczynienia o kwotę wypłaconą tytułem jednorazowego odszkodowania (por. wyrok SN z 17.07.2019 r., I PK 68/18, OSNP 2020/7/66).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał powodowi jednorazowe odszkodowanie w wysokości 15 495,00 zł. Kwota w zestawieniu z rozmiarem krzywdy powoda, jest nieznaczna, a tym samym nie ma istotnego wpływu na kompensację szkody niemajątkowej. W konsekwencji ustalona kwota zadośćuczynienia uwzględnia całokształt ustalonych w sprawie okoliczności, w tym również jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy.
O odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. i art. 817 § 1 k.c., podzielając ten nurt orzecznictwa, który przyjmuje, iż zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia po sprecyzowaniu przez wierzyciela co do wysokości i wezwaniu dłużnika do zapłaty, przekształca się w zobowiązanie terminowe. Nie ma przy tym znaczenia, iż przyznanie zadośćuczynienia jest fakultatywne i zależy od uznania sądu oraz poczynionej przez niego oceny konkretnych okoliczności danej sytuacji, poszkodowany bowiem może skierować roszczenie o zadośćuczynienie bezpośrednio do osoby ponoszącej odpowiedzialność deliktową wynikającą ze skutków wypadku komunikacyjnego, a pewna swoboda sądu przy orzekaniu o zadośćuczynieniu nie zakłada dowolności, wyrok zasądzający zadośćuczynienie nie ma bowiem charakteru konstytutywnego, lecz deklaratywny (por. wyrok SN z 28 czerwca 2005 r., I CK 7/05, LEX nr 153254, wyrok SN z 14 kwietnia 1997 r., II CKN 110/97, LEX nr 550931, wyrok SN z 22 lutego 2007 r., I CSK 433/06, LEX nr 274209, wyrok SN z 6 lipca 1999 r., III CKN 315/98 OSNC 2000/2/31/52, wyrok SN z 14 stycznia 2011 r., I PK 145/10, OSNP 2012/5-6/66, wyrok SN z dnia 18 lutego 2011 r., ICSK 243/10, LEX nr 848109, wyrok SN z 13 marca 2013r., IV CSK 512/12, LEX nr 1324319, wyrok SA we Wrocławiu z 12 grudnia 2012 r., I ACa 1280/12, LEX nr 1312128, wyrok SA w Gdańsku z 15 maja 2013 r., I ACa 179/13, www.orzeczenia.ms.gov.pl).
Stanowisku temu nie sprzeciwia się również ustalanie zadośćuczynienia według stosunków istniejących w dacie ustalania odszkodowania na podstawie art. 363 § 2 k.c. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 1990 r., II CR 225/90, LEX nr 9030). Wyrażona w tym przepisie, korespondującym z art. 316 § 1 k.p.c., zasada, że rozmiar szeroko rozumianej szkody, a więc zarówno majątkowej, jak i niemajątkowej, ustala się, uwzględniając czas wyrokowania, ma na celu możliwie pełną kompensatę szkody ze względu na jej dynamiczny charakter - nie może więc usprawiedliwiać ograniczenia praw poszkodowanego (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2000 r., II CKN 725/98, i z dnia 16 kwietnia 2009 r., I CSK 524/08, OSNC-ZD 2009, nr D, poz. 106).
Jak stanowi art. 817 § 1 k.c. ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Według natomiast art. 817 § 2 k.c. gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1.
Spełnienie przez ubezpieczyciela świadczenia w terminie późniejszym niż 30-dniowy może być usprawiedliwione jedynie wówczas, gdy ubezpieczyciel wykaże istnienie przeszkód uniemożliwiających wyjaśnienie wszystkich okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności albo wysokości świadczenia, mimo działań podejmowanych z wymaganą od niego starannością profesjonalisty. Ustanawiając krótki termin spełnienia świadczenia ustawodawca wskazał na konieczność szybkiej i efektywnej likwidacji szkody ubezpieczeniowej. Po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku ubezpieczyciel - jako profesjonalista korzystający z wyspecjalizowanej kadry i w razie potrzeby z pomocy lekarzy orzeczników - obowiązany jest do ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności, czyli samodzielnego i aktywnego wyjaśnienia okoliczności wypadku oraz wysokości powstałej szkody.
Świadczenia odszkodowawcze zakładu ubezpieczeń są terminowe. Zakład nie pozostaje jednak w opóźnieniu co do kwot nie objętych jego decyzją, jeżeli poszkodowany po jej otrzymaniu lub wcześniej nie określił kwotowo swojego roszczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 lipca 1999 r., III CKN 315/98 OSNC 2000 r., nr 2, poz. 31).
Jak z kolei stanowi art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno zostać spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.
W niniejszej sprawie powód wezwał do naprawienia szkody pozwanego pracodawcę, a po wskazaniu przez pracodawcę danych ubezpieczyciela, również pozwanego ubezpieczyciela. W zgłoszeniu szkody powód sprecyzował roszczenie o zadośćuczynienie wnosząc o zapłatę kwoty 120 000 zł. Pozwany ubezpieczyciel potwierdził otrzymanie zgłoszenia szkody w dniu 11 lutego 2022 r. Termin określony w art. 817 § 1 k.c. upłynął zatem w dniu 13 marca 2022 r. Od dnia następnego pozwany ubezpieczyciel opóźnia się ze spełnieniem części zasądzonego świadczenia w kwocie 102 177 zł (120 000 zł – 12 823 zł – 5 000 zł). Na podstawie art. 455 k.c. świadczenie w tej części zasądzone od pozwanego pracodawcy niewątpliwie było już wymagalne z chwilą upływu terminu do spełnienia świadczenia przez ubezpieczyciela. Wymagalność pozostałej części zasądzonego zadośćuczynienia w kwocie 13 000 zł została określona z uwzględnieniem faktu, że powód sprecyzował część roszczenia o zadośćuczynienie przekraczające kwotę 120 000 zł w piśmie stanowiącym rozszerzenie żądania pozwu, którego odpisy doręczył bezpośrednio pełnomocnikowi pozwanego ubezpieczyciela w dniu 12 lutego 2024 r., a pełnomocnikowi pozwanego pracodawcy w dniu 8 marca 2024 r. Przy czym w związku z treścią art. 455 k.c. pozwani powinni dysponować pewnym terminem na zajęcie stanowiska i spełnienie świadczenia, wynoszącym maksymalnie 14 dni. Pozwany ubezpieczyciel zajął stanowisko w przedmiocie rozszerzenia powództwa w dniu 27 lutego 2024 r., a pozwany pracodawca w dniu 15 marca 2024 r. Sąd zasądził zatem ustawowe odsetki za opóźnienie od pozostałej części zasądzonego zadośćuczynienia w kwocie 13 000 zł od pozwanego ubezpieczyciela od dnia 27 lutego 2024 r. tj. od dnia następnego po upływie terminu 14 dni na zajecie stanowiska, a od pozwanego pracodawcy od dnia 16 marca 2024 r.
Zgodnie z treścią art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.
Poszkodowany, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może domagać się na podstawie art. 444 § 1 k.c. odszkodowania z tytułu kosztów opieki sprawowanej nad nim nieodpłatnie przez osoby bliskie.
Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym powód przed wniesieniem pozwu poniósł koszty leczenia w łącznej wysokości 921,77 zł, a pozwany ubezpieczyciel wypłacił powodowi zwrot kosztów leczenia w takiej kwocie, odmawiając uwzględnienia jedynie wydatku w kwocie 39,49 zł. Powód przedstawił jednak wyłącznie potwierdzenie wykonania transakcji płatniczej na taką kwotę. Z dokumentu tego nie wynika jednak co było przedmiotem zakupu, a tym samym nie stanowi on dowodu poniesienia kosztów leczenia związanych z wypadkiem.
Powód domagał się ponadto zwrotu kosztów dojazdów do palcówek medycznych w kwocie 165,49 zł, stanowiącej różnicę między kosztami dojazdów w wysokości 758,49 zł ustalonymi według stawki 0,8358 zł/km, a kosztami dojazdów ustalonymi przez ubezpieczyciela na kwotę 593 zł.
Odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów dojazdów powinno odpowiadać kosztom rzeczywiście poniesionym na ten cel, takim jak zakup benzyny, opłat parkingowych, opłat drogowe itp. Brak jest zatem podstaw do ustalania jego wysokości według stawki obowiązującej przy obliczaniu należności za podróże służbowe samochodem osobowym niebędącym własnością pracodawcy. Powód odbywał podróże w celu leczenia i rehabilitacji własnym samochodem osobowym, który spalał średnio 7 -8 litrów oleju napędowego na każde 100 km. Powód odbył łącznie 55 przejazdów, pokonując odległość 907,50 km, z czym wiązała się konieczność zakupu 63 – 72 l oleju napędowego. Średnia cena oleju napędowego wyniosła 4,34 zł/l w 2020 roku oraz 5,35 zł/l w 2021 roku (https://www.bankier.pl/wiadomosc/S.-cena-benzyny-w-2021-wyniosla-5-44-zl-l-wobec-4-41-zl-l-w-2020 - (...).html ). Koszt zakupu 63 – 72 l oleju napędowego wynosił zatem maksymalnie 385,20 zł.
Na skutek obrażeń ciała doznanych w wypadku powód wymagał opieki osoby trzeciej w wymiarze 546 godzin. W okresie pierwszych ośmiu tygodni po opuszczeniu szpitala (1.12.2020 r. – 25.01.2021 r.) powód nosił gips i wymagał wówczas opieki w wymiarze 4 godzin dziennie (56 dni x 4 h = 224 h). W okresie od 26.01.2021 r. do 30.05.2021 r. powód wymagał opieki w wymiarze dwóch godzin dziennie (125 dni x 2h = 250 h). Z kolei w okresie od 31.05.2021 r. do 12.07.2021 r. powód wymagał opieki w wymiarze 1 godziny dziennie (42 dni x 1 h= 42 h). Ponadto przez pierwsze 2 miesiące powód wymagał pomocy przy zmianie opatrunków w ilości 0,5 godziny dziennie (60 dni x 0,5 h= 30 h).
Prace polegające na opiece wykonywanej przez osobę bliską na rzecz powoda, jakkolwiek istotne z jego punktu widzenia, należały do prostych czynności, nie wymagających szczególnych kwalifikacji, co uzasadnia stanowisko, iż podstawą ustalenia zasądzonego wynagrodzenia z tego tytułu, winno być minimalne wynagrodzenie za godzinę pracy.
Koszty opieki należy ustalić na podstawie minimalnej stawki godzinowej brutto, gdyż szkodą jest już bowiem sama konieczność poniesienia kosztów opieki, natomiast zapewnienie sobie przez poszkodowanego opieki tańszej lub nawet nieodpłatnej nie zmniejsza rozmiaru szkody. Stanowisko to jest zgodne z ogólnymi zasadami szacowania odszkodowania i naprawienia szkody, według których samodzielne usunięcie skutków zdarzenia szkodzącego przez poszkodowanego nie zmniejsza należnego mu odszkodowania. W sytuacji, gdy renta na zwiększone potrzeby ma kompensować wydatki ponoszone przez poszkodowanego (środki wychodzące z majątku poszkodowanego), są one ponoszone na rzecz osób trzecich. W takim wypadku to osoba trzecia, a nie poszkodowany, jest ewentualnie podatnikiem podatku dochodowego. Nie ma więc żadnych przyczyn, dla których wysokość wydatków na koszty takiej opieki, ustalanych na potrzeby wyliczenia wysokości renty, miałaby być określana w wysokości netto, a więc po odliczeniu należnego podatku. Z perspektywy poszkodowanego, który miałby pokrywać te koszty w wysokości rynkowej, a więc obejmującej także kwotę, pozwalającą osobie trzeciej na zapłatę należnego podatku dochodowego, rozwiązanie takie naruszałoby zasadę pełnego odszkodowania (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 10 maja 2023 r., (...), Legalis nr 2937853).
Minimalna stawka godzinowa brutto w 2021 r. wynosiła -18,30 zł. Koszty niezbędnej opieki osoby trzeciej ustalone z uwzględnieniem tej stawki wynoszą zatem 9 991,80 zł (546 h x 18,30 zł/h). Po uwzględnieniu przyczynienia się powoda do powstania szkody ( 9 991,80 zł x 95 % = 9 492,21 zł) oraz kwoty 2 718 zł wypłaconej powodowi przez ubezpieczyciela na etapie likwidacji szkody tytułem zwrotu kosztów opieki, roszczenie powoda pozostaje niezaspokojone w części wynoszącej 6 774,21 zł.
Powód zażądał także zasądzenia odszkodowania z tytułu utraconych dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od dnia wypadku (24.11.2020 r.) do dnia odzyskania zdolności do pracy (21.11.2021 r.).
Przepis art. 444 § 1 zd. 1 k.c. nie wyłącza możliwości dochodzenia przez poszkodowanego utraconych dochodów, pomimo że literalnie stanowi on wyłącznie o kosztach wynikłych z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Odmienna wykładnia byłaby zatem sprzeczna z zasadą pełnego odszkodowania. Szkoda związana z utraconymi korzyściami, w tym utraconym zarobkiem, ma zawsze charakter hipotetyczny, a więc musi być wykazana przez poszkodowanego z tak dużym prawdopodobieństwem, że w świetle doświadczenia życiowego uzasadnia przyjęcie, iż utrata spodziewanych korzyści rzeczywiście nastąpiła (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03 października 1979 roku, sygn. II CR 304/79). Odszkodowanie na rzecz poszkodowanego musi być przy tym ustalone według wartości netto (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2010 roku, sygn. I PK 47/10).
Powód pięć miesięcy przed wypadkiem rozpoczął prowadzenie własnej działalności gospodarczej w postaci zespołu muzycznego. Do daty wypadku uzyskał z tego tytułu przychody w wysokości 23 000 zł oraz poniósł koszty wysokości 55 596,45 zł, przy czym część kosztów w łącznej wysokości 38 924,60 zł stanowiła wydatki na sprzęt i urządzenia niezbędne do prowadzenia działalności, których powód nie musiałby już ponosić w kolejnych miesiącach. Pozostałe koszty stanowią kwotę 16 671,85 zł. Dodatkowo w pierwszym miesiącu działalności tj. w czerwcu 2020 r. powód nie zawarł w ewidencji księgowej kosztów zakup paliwa, które w kolejnych miesiącach kształtowały się średnio na poziomie 840,14 zł miesięcznie (4 200,70 zł : 5 miesięcy = 840,14 zł). W związku z czym w przypadku nieponoszenia wydatków na zakup sprzętu, powód w okresie dalszego prowadzenia działalności mógłby uzyskiwać dochód w wysokości 1 159,33 zł brutto miesięcznie (23 000 zł – 17 511,99 zł = 5 488,01 zł : 5 miesięcy), a po odliczeniu podatku dochodowego w stawce 17 %, dochód w kwocie 962,25 zł netto. W okresie od 24 października 2020 r. do 29 maja 2021 r. obowiązywał w Polsce całkowity zakaz organizowania imprez okolicznościowych ze względu na pandemię covid -19. W tym czasie powód nie mógłby zatem uzyskiwać odchodów z prowadzonej działalności gospodarczej. W późniejszym okresie imprezy masowe mogły być organizowane z ograniczeniami dotyczącymi limitu osób biorących w nich udział. Tym samym powód mógłby uzyskiwać dochody z prowadzonej działalności gospodarczej w okresie od 1 czerwca 2021 r. do 30 listopada 2021 r., a dochodów tych nie uzyskał z uwagi na niezdolność do pracy wywołaną wypadkiem z dnia 24 listopada 2020 r. Utracone dochody powoda wynoszą zatem 5 773,50 zł (962,25 zł x 6 miesięcy), a po uwzględnieniu jego przyczynienia się do powstania szkody podlegają zwrotowi do kwoty 5 484,82 zł.
W toku procesu powód poniósł koszty wykonania badania RTG wraz z opisem w wysokości 70,00 zł, co było niezbędne do wydania opinii przez biegłego ortopedę. Poniesienie tego wydatku jest następstwem wypadku powoda z dnia 24 listopada 2020 r., a tym samym podlega on zwrotowi na podstawie art. 444 § 1 zd. 1 k.c. do kwoty 66,50 zł w związku z przyczynieniem się powoda do powstania szkody.
W związku z powyższym żądanie zasądzenia odszkodowania okazało się zasadne w części wynoszącej 12 325,53 zł.
O odsetkach za opóźnienie w zapłacie powyższej kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. i art. 817 § 1 k.c.
Żądanie zwrotu kosztów opieki i utraconych dochodów zostało sprecyzowane w pismach wzywających pozwanych do naprawienia szkody. W konsekwencji po upływie 30 dni od dnia jego doręczenia pozwanemu ubezpieczycielowi tj. od dnia 14 marca 2022 r. pozwani niewątpliwie opóźniali się ze spełnieniem tej części zasądzonego odszkodowania.
W pozostałej części uwzględnione roszczenie o odszkodowanie w kwocie 66,50 zł zostało zgłoszone pozwanym w piśmie zawierającym rozszerzenie żądań pozwu, w związku z czym stało się wymagalne w stosunku do pozwanego ubezpieczyciela w dniu 26 lutego 2024 r., a w stosunku do pozwanego pracodawcy w dniu 15 marca 2024 r., analogicznie jak w przypadku roszczenia o zadośćuczynienie objętego rozszerzonym powództwem. Uwzględniając treść art. 455 k.c. pozwani powinien dysponować pewnym terminem wynoszącym maksymalnie 14 dni na dokonanie oceny roszczenia i zajęcie stanowiska w sprawie.
Stosownie do art. 444 § 2 kc, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.
Konieczność przyznania na rzecz poszkodowanego renty z tytułu zwiększonych potrzeb aktualizuje się w sytuacji, gdy w związku z wypadkiem istnieje potrzeba pokrywania stałych, powtarzających się wydatków obejmujących między innymi konieczną opiekę, rehabilitację, pielęgnację. W takim przypadku wystarczające jest wykazanie przez poszkodowanego istnienia zwiększonych potrzeb stanowiących następstwo czynu niedozwolonego, nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2005 r., III CK 392/04).
Zgodnie z ustalonym stanem faktycznym na skutek wypadku zwiększyły się potrzeby powoda w związku z koniecznością ponoszenia stałych wydatków w kwocie 10 zł na zakup maści i kremów w celu systematycznego natłuszczania blizn na podudziu ze względy na ich rozległość.
Należna powodowi renta na zwiększone potrzeby wynosi 9,50 zł miesięcznie, ze względu na przyczynienie się powoda do powstania szkody.
Sąd określił płatność renty z góry do dziesiątego dnia każdego miesiąca zgodnie z żądaniem pozwu.
O odsetkach za opóźnienie w zapłacie rat renty Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. i art. 817 § 1 k.c. Odsetki za opóźnienie od rat już wygalanych zostały zasądzone od pozwanego ubezpieczyciela w dniu 27 lutego 2024 r., a od pozwanego pracodawcy od dnia 16 marca 2024 r., analogicznie jak w przypadku roszczeń o zadośćuczynienie i odszkodowanie objętego rozszerzonym powództwem. Uwzględniając treść art. 455 k.c. pozwani powinni bowiem dysponować pewnym terminem wynoszącym maksymalnie 14 dni na dokonanie oceny roszczenia i zajęcie stanowiska w sprawie. Odsetki za opóźnienie w zapłacie rat wymagalnych w przyszłości zostały zasądzone za cały okres opóźnienia, albowiem albowiem żądanie renty zostało już kwotowo sprecyzowane przez powoda.
Ponieważ każdy z pozwanych ponosi odpowiedzialność za szkodę poniesioną przez powoda na innej podstawie prawnej, ich odpowiedzialność za szkodę jest odpowiedzialnością in solidum, do której stosuje się odpowiednio przepisy o solidarności, ze skutkami przewidzianymi w art. 366 § 1 k.c. Należało zatem zastrzec, że spełnienie świadczenia przez któregokolwiek z pozwanych zwalnia drugiego do wysokości dokonanej zapłaty.
W pozostałej części powództwo było niezasadne i podlegało oddaleniu z przyczyn wskazanych na etapie oceny zasadności i wysokości poszczególnych roszczeń zgłoszonych w pozwie.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozdzielenia, albowiem żądanie powódki zostało uwzględnione w około 75 %, a obrona pozwanych w 25 %.
Niezbędne koszty procesu poniesione przez każdą stronę wynoszą 5 417 zł i obejmują wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem/radcą prawnym w wysokości 5 400 zł, odpowiadające stawce minimalnej dla pierwotnej wartości przedmiotu sporu (§ 2 pkt 6 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie tj. Dz.U. z 2023, poz. 1964 ze zm. oraz § 2 pkt 6 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych tj. Dz.U. z 2023, poz. 1935 ze zm.) oraz wydatek w kwocie 17 zł na koszty opłaty skarbowej od dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa.
Uzasadnione wynikiem procesu koszty powoda wynoszą 4 063 zł (5 417 x 75 %), natomiast uzasadnione koszty każdego z pozwanych wynoszą 1 354 zł (5 417 zł x 25 %). Różnica między uzasadnionymi kosztami procesu poniesionymi przez powoda oraz przez pozwanych wynosząca 1 355 zł (4 063 zł – 2708 zł) została zasądzona solidarnie od pozwanych na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu zgodnie z art. 105 § 2 zdanie 1 k.p.c.
Od powyższej kwoty powodowi należą się ponadto odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty stosownie do art. 98 § 1 1 zdanie 1 k.p.c.
O obowiązku uiszczenia przez pozwanych należnej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa w wysokości 6 381 zł (127 617 zł x 5 %) oraz zwrotu kwoty 5 198,60 zł, stanowiącej 75 % wydatków Skarbu Państwa na koszty opinii biegłych sądowych w łącznej wysokości 6 931,47 zł Sąd rozstrzygnął w oparciu o treść art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z (...), poz. 1144, ze zm.) w zw. z art. 100 k.p.c. i 105 § 2 zdanie 1 k.p.c., stosownie do zakresu w jakim pozwani przegrali proces.
Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd odstąpił od obciążenia powoda nieuiszczoną opłatą sądową od oddalonej części powództwa oraz pozostałą częścią wydatków Skarbu Państwa poniesionych w sprawie, mając na uwadze odszkodowawczy charakter dochodzonych roszczeń oraz okoliczność, iż ustalenie ich wysokości zależało w dużej mierze od oceny sądu. Sąd wziął również pod uwagę sytuację majątkową powódki, a także charakter zasądzonego świadczenia, które mając odszkodowawczy charakter i służąc kompensacji szkody, nie powinno zostać uszczuplone przez pobranie należnych kosztów sądowych od oddalonej części powództwa.
ZARZĄDZENIE
doręczyć pełnomocnikom stron odpisy wyroku z dnia 21 października 2024 r. wraz z uzasadnieniem.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Adam Bojko
Data wytworzenia informacji: