Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

I C 2182/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2024-10-29

Sygn. akt IC 2182/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2024 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Protokolant:

sekr. sąd. Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 08 października 2024 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa H.Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.

przeciwko S. T.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego S. T., aby zapłacił na rzecz powoda H. Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. kwotę 122.012,86 zł (sto dwadzieścia dwa tysiące dwanaście złotych 86/100) z odsetkami:

a) od kwoty 98.083,22 zł (słownie: dziewięćdziesiąt osiem tysięcy osiemdziesiąt trzy złote dwadzieścia dwa grosze) wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 01.06.2023r. do dnia zapłaty,

b) od kwoty 7.377,55 zł (słownie: siedem tysięcy trzysta siedemdziesiąt siedem złotych pięćdziesiąt pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27.12.2022 roku do dnia zapłaty,

c) od kwoty 16.552,09 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20.06.2023 roku do dnia zapłaty,

2. zasądza od pozwanego S. T., aby zapłacił na rzecz powoda H. Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności z siedzibą w W. kwotę 11.518,00 zł (jedenaście tysięcy pięćset osiemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Sygn. akt I C 2182/23

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 27.12.2022 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie strona powodowa (...) Bank S.A. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego S. T. kwoty 111.466,19 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 98.083,22 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 7.377,55 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz od kwoty 6.005,42 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty wskazując, datę wymagalności na dzień 26 września 2022 roku. W uzasadnieniu powód wskazał, że roszczenie te pozostaje w związku z niewywiązaniem się przez pozwanego z obowiązku spłaty kredytu udzielonego umową z dnia 13.02.2020 r. nr (...).

Postanowieniem z 2023-03-23 Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny, wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu i utraty mocy nakazu zapłaty z dnia 20 stycznia 2023 roku ( doręczonego stronie pozwanej w dniu 26 stycznia 2023 roku) morzył postępowanie w całości. -k. 16.)

W pozwie z dnia 23 czerwca 2023 roku pełnomocnik powoda (...) S.A. w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 122.012,86 zł, na którą składają się następujące należności:

a) należność główna z tytułu niespłaconego kapitału w kwocie: 98.083,22 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia następnego po dniu wystawienia wyciągu z ksiąg bankowych, tj. od dnia 2023-06-01 do dnia zapłaty,

b) niespłacone odsetki umowne za okres korzystania z kapitału naliczone według stopy procentowej w wysokości 15,32 % od dnia 11/04/2022 r. do dnia 25/09/2022 tj. ostatniego dnia obowiązywania umowy, w kwocie: 7 377,55zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym do dnia zapłaty,

c) niespłacone odsetki karne za opóźnienie w kwocie 16.552,09zł od dnia 2022-04-11r. do dnia 2023-05-30r. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia niniejszego pozwu do dnia zapłaty.

Powód wnosił również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych, w tym przepisanych kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz o uwzględnienie w nin. postępowaniu kosztów poniesionych przez powoda w umorzonym elektronicznym postępowaniu upominawczym prowadzonym przed Sądem Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny pod sygn, akt Nc-e 1804726/22, w tym zaliczenie uiszczonej wówczas opłaty sądowej od pozwu na poczet opłaty sądowej od nin. pozwu, oraz o zasądzenie tych kosztów w ramach zasądzenia kosztów procesu (k. 3-7).

Nakazem zapłaty z dnia 13 listopada 2023 roku wydanym w sprawie I Nc 93/23, którym Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb I Wydział Cywilny nakazuje pozwanemu S. T., aby zapłacił na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 122.012,86 zł z odsetkami:

a) od kwoty 98.083,22 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 2023-06-01 do dnia zapłaty,

b) od kwoty 7.377,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27.12.2022 roku do dnia zapłaty,

c) od kwoty 16.552,09 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 20.06.2023 roku do dnia zapłaty,

wraz z kwotą 9.718,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tymże terminie sprzeciw.

W dniu 4 grudnia 2023 roku pozwany, z zachowaniem 14 dniowego terminu, wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty i zakwestionował powództwo co do wysokości i zaprzeczył wszystkim twierdzeniom powoda. Zaprzeczył, jakoby pozwany miał zadłużenie dochodzone pozwem i aby jego składowe i ich wysokość kształtowały się tak jak to podano w pozwie. Wobec powyższego pozwany wnosił o: oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty oraz zasadzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania prowadzonego w elektronicznym postępowaniu upominawczym przed Sądem Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie pod sygn. VI Nc-e 1804726/22 wedle norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Zdaniem pozwanego zawarta przez strony umowa kredytu została narzucona pozwanemu, nie została z nim indywidualnie ustalona.

Z tych względów pozwany wskazał, że poczynione przez powoda wadliwości rodzą konsekwencje tj.

1) nieważność z uwagi na sprzeczność z ustawą (art. 58 § 1 k.c.) lub abuzywność postanowień w zakresie naliczania odsetek i tym samym upadek odsetek w całości (art. 385(1) i art. 385(2) k.c.),

2) powstanie uprawnienia do złożenia oświadczenia o kredycie darmowym (art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim).

Pozwany zarzucił powodowi, że wadliwość umowy kredytu w zakresie naliczania odsetek od kosztów kredytu aktywuje uprawnienie kredytobiorcy do złożenia oświadczenia o kredycie darmowym oraz niezgodność umowy z ustawą o kredycie konsumenckim, który wymaga wskazania wyliczenia odsetek i wysokości (...), a także podanie w umowie kosztów kredytu w sposób pełny i niewprowadzający w błąd.

Z tych względów pozwany złożył powodowi oświadczenie o kredycie darmowym, powołując się na sprzeczność umowy z prawem, wskazując, że oświadczenie o kredycie darmowym, może być złożone w ciągu roku od wykonania, a zatem może być ono złożone nawet po uprawomocnieniu się orzeczenia, w tym w toku egzekucji — termin ten należy bowiem liczyć od momentu spłacenia zobowiązania w całości (por. wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 19 lipca 2019 r., III Ca 642/19, Legalis nr 2257272; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 1 lipca 2019 r., V ACa 118/18, Legalis nr 2243278).

Z ostrożności procesowej tj. na wypadek, że umowa zostanie uznana za ważną pozwany zarzucił powodowi, że nie wypowiedział skutecznie przedmiotowej umowy, albowiem nie zaszły przewidziane w umowie pożyczki okoliczności uprawniające powoda do wypowiedzenia umowy, tj. nie zostały spełnione warunki wypowiedzenia określone w umowie, a także w przepisach ustawy oraz za zakwestionował, aby powód wzywał pozwanego do zapłaty przed wypowiedzeniem umowy.

Ponadto pozwany zarzucił powodowi, że nie wykazał doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty oraz wypowiedzenia, a gdyby nawet przyjąć, że wypowiedzenie zostało pozwanemu złożone to nie zostało o ono podpisane przez osobę, która nie była umocowana do dokonywania tego typu czynności. Dodatkowo pozwany podniósł, że wypowiedzenie jest bezskuteczne także z tego powodu, że w jego dacie pozwany nie miał zadłużenia wobec powódki wskazanego w wezwaniach do zapłaty i wypowiedzeniu i zaprzeczył prawdziwości treści tych dokumentów pod kątem wysokości zadłużenia jak również prawdziwości treści pozostałych dokumentów złożonych przez powódkę pod kątem wysokości zadłużenia.

Na mocy umowy z dnia 21 grudnia 2023 roku powód VeloBank dokonał przelewu wierzytelności dochodzonej w niniejszym postępowaniu na rzecz Horyzont Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.. Jednocześnie poinformowano, że zarządzenie wierzytelnościami zostało powierzone (...) sp. Z.o.o. z siedzibą w (...) oraz wezwał do pilnej spłaty zadłużenia wynikającego z umowy z dnia 13 lutego 2020 roku. Ponadto pozwany został poinformowany, że roszczenie dotyczące zadłużenia wynikającego z przedmiotowej umowy kredytu stało się wymagalne z dniem 26. 09. 2022 i na dzień 31.01.2024 wynosi 142.365, 62 zł.

(dowód: pisma z dnia 7 marca 2024 roku k. 117 i 118 k. 118)

Pismem z dnia 25 kwietnia 2024 roku pozwany wyraził zgodę na wstąpienie Horyzont (...) w miejsce dotychczasowego powoda (...) SA ( poprzednio G. bank)

(dowód: pismo z dnia 25 kwietnia 2024 roku k. 162)

Pismem z dnia 7 maja 2024 roku wobec zmiany po stronie powoda, pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie, a nadto niezależnie od podnoszonych wcześniej zarzutów, zakwestionował legitymację czynną nowego powoda oraz twierdzenia wyrażone w złożonym przez niego piśmie jakoby nabył od zbywcy rzekomo istniejące wierzytelności dochodzone pozwem oraz sama ważność umowy cesji i porozumienia z uwagi na to, że osoby które podpisały się pod ww. umową i porozumieniem nie miały umocowania do działania w imieniu stron. Umowa przelewu wierzytelności będąca przedmiotem postępowania ani żaden wykaz wierzytelności czy inny dokument nie zawierają ceny sprzedaży wierzytelności wobec pozwanych ani żadnej innej łącznej ceny. Tego rodzaju umowa nie ma wówczas minimalnych elementów jej treści (essentialia negotii) (art. 535 w zw. z art. 155 § 1 i art. 509 k.c.) i jest nieważna (tak wyrok Sądu Najwyższego z 5 lutego 2002 r., II CKN 726/00).

W ocenie pozwanego nieważność umowy cesji wynika również z tego, że wierzytelności objęte umową są wierzytelnościami jakie nie spełniają kryteriów określone w umowie ramowej oraz nie spełniają oznaczonych w statucie powodowego funduszu. Wierzytelności objęte postępowaniem nie mieszczą się w pojęciu ‘lokata netto’ zawartym w Rubryce 3. wyciągu z rejestru powodowego funduszu. Nabycie tych wierzytelności sprzeczne jest z celem funduszu oraz nie przewidziano go w statucie funduszu, a powód nie utworzył żadnego subfunduszu dla takich wierzytelności, a więc rzekome ich nabycie jest prawnie niedopuszczalne. Jak wynika z art. 187 ust. 3 pkt 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546), fundusz sekurytyzacyjny niestandaryzowany zobowiązany jest lokować nie mniej niż 75% aktywów w określone wierzytelności. Wierzytelności nabywane od poprzednika prawnego powoda, w tym rzekomo należne od pozwanego, nie spełniają ww. kryteriów ani powód nie ulokował min. 75% aktywów w określone w statucie wierzytelności. Umowa sekurytyzacji ani rzekomo zawarta umowa ramowa współpracy opisana w jej § 1 nie zawierają również wymaganych ustawowo elementów, o jakich mowa w art. 183 ust. 4 ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych (...).

Umowa cesji wierzytelności zdaniem pozwanego nie określa wierzytelności w sposób wystarczający i w ogóle nie obejmuje rzekomych wierzytelności wobec pozwanych, a więc nie spełnia wymogów wynikających z art. 509 k.c. i jest nieważna, względnie bezskuteczna.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13.02.2020 r. została zawarta pomiędzy (...) Bank S.A. w W. a pozwanym S. T. umowa o kredyt konsolidacyjny nr (...).

Umowa została zawarta w formie pisemnej.

Zgodnie z § 1 ust. 1 umowy Bank udostępnił pozwanemu kwotę kredytu w wysokości 115.008,63 zł, na sfinansowanie: potrzeb konsumpcyjnych kredytobiorcy i na spłatę kredytów, prowizji bankowej za udzielenie kredytu płatnej jednorazowo, składkę ubezpieczeniową z tytułu ubezpieczenia kredytobiorcy. Całkowita kwota kredytu wynosi 100.000,00 zł. Nie obejmuje kredytowanych kosztów kredytu (§ 1 ust. 1-2).

Ze spornego kredytu pozwany spłacił zobowiązania kredytowe w kwocie 32.191,56zł.

Kwotę udzielonego kredytu pozwany zobowiązał się spłacić wraz z należnymi odsetkami umownymi w 120 równych ratach kapitałowo-odsetkowych płatnych nie później niż do 10 – tego dnia każdego miesiąca, wysokość raty kredytu wynosiła 1.519,21 zł z zastrzeżeniem, że wysokość pierwszej raty kredytu, która jest ratą wyrównawczą , nie będzie wyższa niż 1423,66 zł. Pierwsza rata kredytu była płatna do 10 marca 2020 roku , a ostatnia 11 lutego 2030 roku .Umowa nie przewidywała gwarancji spłaty całkowitej kwoty kredytu wypłaconego na jej podstawie (§ 3).

Kredyt oprocentowany był wg zmiennej stopy procentowej, która w dniu zwarcia umowy wynosiła 9,99 % w stosunku rocznym (§ 2 ust. 1).

Rozwiązanie umowy zostało uregulowane w § 9 umowy kredytowej.

Bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30- dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku między innymi opóźnienia kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty wynikającej z harmonogramu spłat za co najmniej jeden okres płatności, pod warunkiem wezwania kredytobiorcy przez bank do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych i braku spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie we wskazanym przez bank terminie, niedotrzymania przez Kredytobiorcę warunków udzielenia Kredytu, wprowadzenie Banku w błąd co do tożsamości Kredytobiorcy poprzez podanie nieprawdziwych danych osobowych, wprowadzenie Banku w błąd przez złożenie dokumentów lub przedstawienie informacji, które okazały się niezgodne ze stanem rzeczywistym, utraty zdolności kredytowej przez Kredytobiorcę (§9).

Na zawarcie spornej umowy wyraziła zgodę żona pozwanego A. T..

(dowód: umowa k. 10-13)

Na mocy decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z dnia 29.09.2022r. (...).720.6.2021.256 rozpoczęto w stosunku do G. (...) Bank przymusowe postępowanie restrukturyzacyjne w formie instytucji pomostowej na podstawie art. 188 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 10.06.2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowanych depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji. W oparciu o tę decyzje z dniem 3.10.2022 r. do instytucji pomostowej Bank (...) S.A. utworzonej przez (...) przeniesiono (...) Bank S.A. obejmujące ogół praw majątkowych wierzyciela pierwotnego wg stanu na koniec dnia wszczęcia przymusowej restrukturyzacji, tj. 30.09.2022 r.

W dniu 13.10.2022 r. dokonano wpisu w rejestrze prowadzonym dla banku o zmianie firmy z: Bank (...) S.A. na (...) S.A.

(dowód: wyciąg z KRS 80-84)

W związku z brakiem spłat, powód pismem z dnia 22 czerwca 2022 roku wezwał pozwanego do zapłaty w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania zaległości w kwocie 4.866,58 zł (obejmującej między innymi 1.702,61 zł z tytułu należności kapitałowej i 3.120,54 zł z tytułu odsetek umownych, 43,43 zł tytułem odsetek podwyższonych za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej ) – pod rygorem wypowiedzenia umowy oraz na podstawie art. 75 C Prawa bankowego wskazał na możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację.

Powód wysłał wezwanie na adres wskazany przez S. T. w umowie jako adres zameldowania i adres do korespondencji i nadał go w Urzędzie Pocztowym w P. (...). w dniu 28 czerwca 2022 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 48 z potwierdzeniem nadania k. 52 i 53)

Pozwany nie zajął stanowiska, ani nie zaspokoił należności powoda, w związku z czym powód pismem z dnia 1 sierpnia 2022 roku wypowiedział pozwanemu umowę kredytu z zachowaniem okresu wypowiedzenia, kierując korespondencję na adres pozwanego wskazany przez pozwanego w umowie. Pismo zostało pozwanemu doręczone w dniu 9 sierpnia 2022 roku.

(dowód: wypowiedzenie umowy k. 36 oraz zawiadomienie o powstaniu zaległości k. 37 wraz z potwierdzeniem nadania i potwierdzeniem odbioru k. 38 -40)

Na skutek powyższego wypowiedzenia, sporna umowa uległa rozwiązaniu, a należności wynikające z zawartej przez strony w dniu 13 lutego 2020 roku umowy stały się w całości wymagalne z dniem 2022-09-26.

W związku z powyższym pozwany Bank wezwał S. T. do zapłaty w terminie 7 dni od doręczenia wezwania całości należności wynikających ze spornej umowy w kwocie:

- 98.083,22 zł z tytułu kapitału,

- 7.377,55 zł z tytułu niespłaconych odsetek umownych,

- 1.266,09 zł z tytułu odsetek za opóźnienie.

Wezwanie zostało nadane listem poleconym w dniu 17.10.2022 roku.

(dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty k. 43, dowód nadania 44-45)

W dniu 31 maja 2023 r. powodowy Bank wystawił wyciąg z własnych ksiąg bankowych stwierdzający wymagalne zadłużenie pozwanego wynikające z tytułu umowy kredytu z dnia 13.02.2020 r.

Niespłacone i wymagalne zadłużenie określone umową na dzień 31.05.2023 r. wynosi 122.012,86 zł i obejmuje:

1. należność główną z tytułu niespłaconego kapitału w kwocie: 98. 083,22 zł;

2. niespłacone odsetki umowne kapitałowe naliczone według stopy procentowej w wysokości 15,32 % od dnia 11.04.2022 r. do dnia 25.09.2022 tj. ostatniego dnia obowiązywania umowy, w kwocie: 7 377,55 zł

3.niespłacone odsetki za opóźnienie naliczone według stopy procentowej w wysokości 24,50 % od dnia 11.04.2022 r. do dnia 30.05.2023 r., tj. dnia poprzedzającego sporządzenie wyciągu, w kwocie: 16 552,09 zł.

Bank wskazał, że roszczenie objęte niniejszym wyciągiem z ksiąg banku jest wymagalne i egzekwowane na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W..

(dowód: wyciągu z ksiąg banku k. 11)

Sąd Okręgowy ocenił i zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy rozważyć zarzut braku legitymacji po stronie nowego powoda, bowiem pozwany kwestionował skuteczność nabycia spornej wierzytelności przez powoda H.Niestandaryzowany Fundusz Wierzytelności Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W..

W ocenie Sądu nabycie wierzytelności objętej pozwem wobec powoda było skuteczne i wykazane dokumentami. W tej kwestii Sąd w całości podziela stanowisko i argumentację powoda zawartą w piśmie z dnia 30.08.2024 roku (k. 178-185) i się na nią powołuje. Analiza załączonych dokumentów, umów, pełnomocnictw wskazuje jednoznacznie na skuteczne nabycie wierzytelności wobec pozwanego.

W myśl art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jednolity – Dz.U. z 2019 r., poz. 2357) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

W niniejszej sprawie kredytodawca jest przedsiębiorcą zajmującym się prowadzeniem działalności gospodarczej, między innymi w zakresie udzielania kredytów, a pozwana jako osoba fizyczna jest konsumentem. Strony zawarły umowę kredytu w oparciu o przygotowany przez powoda wzorzec umowny. W postępowaniu powód nie wykazał, aby postanowienia łączącej strony umowy dotyczące opłat miały być między stronami uzgodnione w sposób indywidualny (tj. przyjmowane w drodze negocjacji), zatem możliwe było ocenienie ich przez pryzmat art. 385 1 § 1 k.c. W ramach kontroli incydentalnej, kiedy nie ma prejudykatu w postaci wyroku Sądu Ochrony Konsumentów i Konkurencji uznającego postanowienia wzorca umownego za niedozwolone, sąd samodzielnie ocenia treść wzorca pod kątem nieuczciwego charakteru jego postanowień.

Zgodnie z art. 385 1 § 1 k.p.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami należy uznać wprowadzenie do domowy klauzul godzących w równowagę kontraktową. Rażące naruszenie interesów konsumenta polega na nieusprawiedliwionej dysproporcji praw i obowiązków na jego niekorzyść. Obydwa te kryteria muszą być spełnione łącznie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.06. (...)., II CSK 515/11).

Nie ma racji pozwany kwestionując skuteczność postanowień umowy dotyczących prowizji. Zapis dotyczący pobrania przez Bank prowizji i jej wysokości został umieszczony w umowie, którą pozwany podpisał, zatem całkowicie niezrozumiała jest jego argumentacja co do tego, że kwestia ta nie została pomiędzy stronami uzgodniona. Prowizja nie może stanowić też sama w sobie postanowienia sprzecznego z zasadami swobody umów, jako postanowienie umowne sprzeczne z dobrymi obyczajami i zasadami współżycia społecznego. Prowizja stanowi dopuszczone przez prawo wynagrodzenie dla banku za udzielenie kredytu, które wraz z odsetkami, opłatami i innymi kosztami składa się na całkowity koszt kredytu (art. 5 pkt 6 lit. a) ustawy o kredycie konsumenckim. Wysokość tych kosztów ustalana jest przez bank przy uwzględnieniu kosztów wykonywania poszczególnych czynności i usług powiększonych o określoną marżę, gwarantującą bankowi osiąganie dochodów, z których są finansowane koszty jego działalności oraz dalszy rozwój niezbędny do konkurowania z innymi podmiotami funkcjonującymi na tym rynku.

Prowizja jest wynagrodzeniem należnym bankowi za rozpoznanie wniosku o kredyt, za obsługę kredytu, tj. jego comiesięczne księgowanie, rozliczanie.

Kredyt w niniejszej sprawie został zaciągnięty na 10 lat. Prowizja bankowa za udzielenie kredytu została ustalona na kwotę 15.008 63 płatna jednorazowo.

Prowizja, jako pozaodsetkowy koszt kredytu, została w treści Umowy kredytu wskazana zatem wprost, kwotowo i kwota prowizji mieści się w granicy, zakreślonej art. 36 a Ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 17 listopada 2021 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 246). Nie została określona przez Bank w sposób arbitralny, ale została wprost wyrażona w treści Umowy, którą Pozwany zawarł.

Ponadto kwota ta nie stanowi nieuzasadnionego kosztu, jej pobranie przewiduje bowiem już art. 69 Prawa Bankowego. Obok odsetek, stanowiących wynagrodzenie za korzystanie z kapitału, prowizja jest wynagrodzeniem Banku za dokonywanie szeregu czynności związanych z obsługą rachunku do płatności, systemów bankowych, systemów zabezpieczeń (chociażby: właściwa ochrona tajemnicy bankowej, dostępu do środków na rachunku, zabezpieczenia związane z ochroną danych osobowych, finansowych, realizowanie wymogów dyrektywy (...) i II), infrastruktury bankowej, z której korzysta Pozwany przy każdej wpłacie czy przelewie środków. Należy przy tym wziąć również pod uwagę fakt, że zawarta przez strony w przedmiotowej sprawie umowa została zawarta na okres 10 lat (12 rat, płatnych co miesiąc) i przez cały ten okres Bank ponosił w związku z jej zawarciem ryzyko kredytowe (które w tym wypadku się zrealizowało. Z tych względów brak jest podstaw by przyjąć, że kwota prowizji, była zawyżona lub nienależna, a biorąc pod uwagę przytoczone stanowisko doktryny oraz uzasadnienie projektu ustawy, ustalona została w sposób racjonalny i adekwatny.

Przy ustaleniu wysokości prowizji strony umowy kredytu wzięły pod uwagę: wysokość kredytu w stosunku do długiego okresu spłaty, czynności związane z jego udzieleniem (badanie zdolności kredytowej pozwanego i rozpoznanie jego wniosku kredytowego), czynności związane z obsługą kredytu przez ten czas, tj. prowadzenie rachunku do spłaty kredytu, monitorowania płatności pozwanego, księgowania wpłat, wysyłania pism, monitów, rozpoznawania ewentualnych reklamacji przez okres 10 lat, ale również brak realnego zabezpieczenia kredytu (poręczenia, zastawu, hipoteki, weksla, ubezpieczenia). Na stronie https://finanse.rankomat.pl/poradniki/prowizia-za- udzielenie-kredytu-czym-jest/ wskazano, że : „prowizją z tytułu udzielenia kredytu - czyli opłatę, którą bank naliczy w momencie udzielenia finansowania. jako procent od kwoty kredytu. W zależności od oferty może ona wynieść od 0 % do około 15 % przy kredytach konsumpcyjnych i do około 2-3% przy kredytach hipotecznych. W przedmiotowej sprawie prowizja wynosiła kwotę niewiele ponad 15.000 zł, a zatem już na pierwszy rzut oka stwierdzić można, że nie jest ona wygórowana w odniesieniu do realiów rynkowych.

W przedmiotowej sprawie pozwany nie podważył twierdzeń powoda dotyczących indywidualnego ustalania warunków umowy kredytowej, świadomości pozwanego co do poszczególnych obowiązków odnośnie spłat, okresu spłaty, wysokości poszczególnych rat, a także odsetek i podstawy ich naliczania-umowne, karne, jak również wysokości prowizji tak na rzecz banku, jak i na rzecz pośrednika. Zważywszy na długi okres spłaty ustalony zgodnie przez strony oraz brak zabezpieczenia kredytu dopuszczalnym było ustalenie prowizji banku w takiej kwocie. Takie warunki zostały przez pozwanego zaakceptowane i Bank wypłacił pozwanemu kwotę kredytu w ustaloną w umowie kwocie, tym samym potwierdzając ustalenia zawarte w umowie. Nie można zatem mówić o abuzywności tej części umowy kredytowej.

Odnosząc się do zmiennego oprocentowania wskazać należy, że jest ono dopuszczalne i przewidziane przepisem prawa- art. 76 Prawa bankowego., przy czym kierunku zmiany oprocentowania nie da się z pewnością określić (wzrostu czy spadku stóp procentowych), ponieważ jest ono zależne od ogólnej sytuacji gospodarczej, w tym sytuacji na rynkach finansowych. Analogiczna sytuacja zachodzi w przypadku choćby odsetek ustawowych za opóźnienie, w przypadku których konkretne stopy procentowe również są nieprzewidywalne. Wzrost stóp procentowych stanowi zatem ryzyko ponoszone przez osobę decydującą się na korzystanie z cudzych środków pieniężnych za wynagrodzeniem ze zmiennym oprocentowaniem. W przedmiotowej sprawie pozwany, zdecydował się na ponoszenie tego ryzyka, zawierając umowę kredytu. W treści umowy wyrażono wskazano wprost, że oprocentowanie jest zmienne.

Skoro oprocentowanie jest zmienne kwota odsetkowego kosztu kredytu stanowiła prognozowaną wysokość odsetek co zostało dokładnie w umowie wyjaśnione.

Prowizja jako pozaodsetkowy koszt została wprost wskazana kwotowo.

Kwestionowane przez pozwanego oprocentowanie kredytowanej prowizji czy innych opłat jest dopuszczalne i nie stanowi naruszenia ani przepisów prawa ani zasad współżycia społecznego. Żaden przepis prawa krajowego ani prawa UE bowiem tego nie zakazuje. Zgodnie z art. 10 ust. 2 Dyrektywy 2008/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.Urz. UE L z 2008 r. Nr 133, str. 66 ze zm.), sąd krajowy rozpoznający spór dotyczący wierzytelności wywodzonych z umowy o kredyt w rozumieniu rzeczonej dyrektywy ma obowiązek zbadania z urzędu poszanowania wymogu informacyjnego przewidzianego w przywołanym przepisie oraz wyciągnięcia wszystkich wynikających z prawa krajowego konsekwencji naruszenia takiego obowiązku, pod warunkiem że sankcje spełniają wymogi ustanowione w art. 23 tej samej dyrektywy. Zatem jeżeli umowa kredytu czyni zadość wymogom informacji Klienta zawartym w art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1- 8,10,11,14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c tej ustawy (a tak jest w niniejszej sprawie), to nie dochodzi do żadnego naruszenia ze strony kredytodawcy.

Z wyroku Sąd Okręgowy we Włocławku I Wydział Cywilny z dn. 24 sierpnia 2022 r., I C 498/22 oraz z wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach I Wydział Cywilny z dn. 30 czerwca 2021r., I C 113/21 wynika, iż zgodnie z poglądem T. Czecha ([w:] Kredyt konsumencki. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2018, art. 5, LEX): „pojęcie wypłaconej kwoty, o której mowa w ww. przepisie, obejmuje także cześć kapitału kredytu przeznaczonej na sfinansowanie koszów związanych z tym kredytem. Przemawia za tym wykładnia językowa powyższego przepisu-przepis ten nie wymaga bowiem, aby wypłata nastąpiła do rąk konsumenta. Wypłata może być również dokonana w celu pokrycia zobowiązań konsumenta (w tym zobowiązań do zapłacenia kosztów związanych z kredytem). Wniosek ten potwierdza również wykładnia systemowa - na tle przepisów o kredycie bankowym przyjmuje się, że odsetki nalicza się od całości kapitału kredytu, niezależnie od sposobu wypłacenia tego kapitału (do rąk konsumenta, na spłatę jego zobowiązań itd.). Tym samym należy uznać za dopuszczalne naliczanie odsetek od całkowitej kwoty kredytu powiększonej o koszty prowizji,"

Wliczenie kwoty prowizji w poczet oprocentowanego kapitału kredytu, jak już wskazano, ma swoje uzasadnienie w tym, że kredytobiorca nie musi z własnych środków ustalonej kwoty prowizji opłacać. Stanowi ona kwotę kredytu udostępnioną kredytobiorcy w rozumieniu art. 69 Prawa bankowego, z której korzysta w ten właśnie sposób, że nie musi opłacać prowizji za udzielenie kredytu z własnych środków. Jest to praktyka stosowana powszechnie na rynku finansowym, nie budząca wątpliwości czy zastrzeżeń (oczywiście poza sporami sądowymi, gdzie takie zarzuty są chętnie przez pozwanych niespłacających kredytów podnoszone).

Zgodnie z § 1 ust. 1 umowy Bank udostępnił pozwanemu kwotę kredytu w wysokości 115.008,63 zł, na sfinansowanie: potrzeb konsumpcyjnych kredytobiorcy i na spłatę kredytów, prowizji bankowej za udzielenie kredytu płatnej jednorazowo, składkę ubezpieczeniową z tytułu ubezpieczenia kredytobiorcy. Całkowita kwota kredytu wynosi 100.000,00 zł. Nie obejmuje kredytowanych kosztów kredytu (§ 1 ust. 1-2). Ze spornego kredytu pozwany spłacił zobowiązania kredytowe w kwocie 32.191,56zł.

Bank udostępnił pozwanemu kwotę w wysokości 115.008,63 zł i wypłacił kwotę 115.008,63 zł pozwanemu S. T. zgodnie z jego dyspozycją na wskazane przez pozwanego cele i rachunki bankowe.

Nie ma również racji pozwany, że w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenia przez Bank art. 29 ust. 1, art. 30 ust. 1 pkt 1-8,10,11,14-17, art. 31-33, art. 33a i art. 36a-36c Ustawy o kredycie konsumenckim, a oświadczenie złożone w trybie art. 45 tej ustawy pozostaje bezskuteczne. Na marginesie wskazać należy, że pozwany nie zwrócił środków z udzielonego kredytu.

W ocenie Sądu dokonane przez bank wypowiedzenie spornej Umowy kredytu jest skuteczne.

Wypowiedzenie Umowy kredytu z uwagi na brak spłaty zostało poprzedzone wezwaniem do zapłaty z zawiadomieniem o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację, zgodnie z art. 75 c Prawa bankowego. Wezwanie do zapłaty nie wywołało żadnej reakcji pozwanego. Zarówno wezwanie do zapłaty jak i oświadczenie o wypowiedzeniu zostało skierowane na adres wskazany przez pozwanego w umowie jako adres zameldowania i do doręczeń, będący jego aktualnym adresem zamieszkania. Wezwanie zostało wysłane na prawidłowy wskazany przez pozwanego w umowie adres listem polecanym a pozwany miał obowiązek odebrać korespondencję, skoro jak twierdzi jej nie odebrał to powinien ponosić z tego tytułu negatywne konsekwencje w postaci przyjęcia przez Sąd możliwości zapoznania się z treścią pisma zawartego w korespondencji. W żaden sposób nie wykazał, że korespondencja nie została wysłana.

Oświadczenie banku o wypowiedzeniu umowy kredytu z dnia 1 sierpnia 2022 roku zostało doręczone do rąk własnych pozwanego w dniu 9 sierpnia 2022 rok (k. 38 i 40 akt sprawy).

W konsekwencji należy uznać, że łącząca strony umowa jest ważna i może stanowić podstawę skutecznego dochodzenia przez Bank roszczenia związanego z niewykonaniem przez pozwanego swego zobowiązania, pozwany jako konsument działała z pełną świadomością podejmowanych decyzji w przedmiocie zaciągnięcia zobowiązania kredytowego oraz mając pełne rozeznania swej sytuacji majątkowej. Z uwagi na problemy finansowe, które skutkowały zaprzestaniem spłaty kredytu pozwany zaczął powoływać się na szereg wadliwości co do zawarcia umowy oraz jej postanowień. Pozwany miał zadłużenie już w chwili zaciągania spornego kredytu.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić z całą stanowczością, że oświadczenie pozwanego o kredycie darmowym jest nieskuteczne.

Następstwem skutecznego wypowiedzenia pozwanemu umowy kredytu jest rozwiązanie umowy rodzące po stronie pozwanego obowiązek spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi kosztami w całości.

Także niezasadny jest zarzut niewykazania wysokości dochodzonego roszczenia bowiem do pozwu został dołączony wyciąg z ksiąg rachunkowych podpisany przez osobą upoważnioną do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzony pieczęcią banku. Dokument ten nie ma wprawdzie mocy dokumentu urzędowego w postępowaniu cywilnym (art. 95 ust. 1 a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo Bankowe (tekst jednolity – Dz.U. z 2023 r., poz. 2488), nie mniej kwalifikacja taka nie pozbawia tego dokumentu mocy dowodowej i wiarygodności, o czym będzie mowa w dalszej części rozważań. Wskazać należy, że dokument ten nie był jedynym dowodem zaoferowanym przez stronę powodową na uzasadnienie wysokości zobowiązania pozwanego. Do akt sprawy załączono umowę kredytu podpisaną przez pozwanego, wezwania do zapłaty kierowane do pozwanego wraz z dowodem ich doręczenia. Pozwany zaś negując wysokość swego zobowiązania nie przedstawił żadnych dowodów co do tego, w jakiej wysokości i kiedy spłacił zobowiązanie, od jakiej daty pozostaje w opóźnieniu i jaka powinna być wysokość zobowiązania, usiłując niezasadnie przerzucić w całości ten obowiązek na stronę powodową. Tymczasem dowody takie zostały przez stronę powodową złożone, w ich świetle wysokość zobowiązania pozwanej nie budzi wątpliwości. W szczególności wynika to z załączonego do pozwu wyciągu z ksiąg bankowych. Wyciąg ten ma moc dowodową dokumentu prywatnego, którego wprawdzie nie dotyczy domniemanie z art. 245 k.p.c., jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dowód z dokumentu prywatnego może być podstawą ustaleń faktycznych, jest samodzielnym środkiem dowodowym, którego moc sąd ocenia według zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c. Mimo nowelizacji prawa bankowego dokonanej ustawą z dnia 19 kwietnia 2013 r. o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 777), wyciąg z ksiąg bankowych nadal pozostaje dokumentem uprawniającym powoda do wystąpienia z pozwem w postępowaniu nakazowym (art. 485 § 3 k.p.c.) i może on stanowić podstawę wpisu do ksiąg wieczystych (art. 95 ust. Prawa Bankowego). W swojej istocie wyciąg z ksiąg bankowych zawiera bowiem złożone w szczególnej formie oświadczenie wiedzy uprawnionych osób, dotyczące danych zaksięgowanych w księgach rachunkowych. Prowadzenie zaś tych ostatnich poddane jest zarówno regulacji ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2343) oraz rozporządzenia Min. Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. z 2013 r., poz. 329), jak i ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 196).

Skoro pozwany nie wywiązał się z obowiązku terminowej spłaty swego zobowiązania, strona powodowa zasadnie wypowiedziała mu umowę. Jednocześnie powodowy bank złożonymi do akt sprawy dokumentami wykazał, że wypowiadając pozwanemu umowę kredytu dopełnił wszystkich wymaganych ustawą wymogów związanych z wypowiedzeniem umowy w szczególności, że osoba , która podpisywała pisma w toku procedury wypowiedzenia umowy kredytu posiadała w tym zakresie stosowne pełnomocnictwa.

Uznając zatem, iż powództwo jest w pełni uzasadnione zarówno co do zasady jak i wysokości, Sąd uwzględnił w całości żądanie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę dochodzoną pozwem.

Podstawą orzeczenia o odsetkach był przepis art. 481 k.c.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach procesu był art. 98 k.p.c. w zw. z art. 505 37 § 2 k.p.c. Pozwany przegrał sprawę więc ma obowiązek zwrócić w całości koszty procesu na które składają się opłata od pozwu i wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego.

Sędzia Dorota Krawczyk

Z/ odpis doręczyć pełnomocnikowi powoda.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Gurdziołek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację:  Dorota Krawczyk
Data wytworzenia informacji: