Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 grudnia 2024 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia SO Dorota Krawczyk
Protokolant:	St. Sekr. Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 05 listopada 2024 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W.

przeciwko A. H., M. H., Z. H., T. H.

o zapłatę

1.  zasądza łącznie od pozwanych A. H. i M. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 382,27 CHF (trzysta osiemdziesiąt dwa franki szwajcarskie 27/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21.11.2023 r do dnia zapłaty oraz łącznie od pozwanych Z. H. i T. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 382,27 CHF (trzysta osiemdziesiąt dwa franki szwajcarskie 27/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21.11.2023 r do dnia zapłaty;

2.  zasądza łącznie od pozwanych A. H. i M. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 1740,00zł (jeden tysiąc czterdzieści złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21.11.2023 r do dnia zapłaty oraz łącznie od pozwanych Z. H. i T. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 1740,00zł (jeden tysiąc czterdzieści złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21.11.2023 r do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  znosi wzajemnie koszty procesu między stronami.

Sygn. akt I C 2296/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 grudnia 2023 roku, (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wnosił:

I. o zasądzenie od Pozwanych na rzecz Powoda kwoty 130.571,58 zł (słownie: sto trzydzieści tysięcy pięćset siedemdziesiąt jeden złotych 58/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej (jako świadczenia nienależnego) z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia ze zobowiązania pozostałych pozwanych (in solidum)

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty in solidum - wnoszę o zasądzenie solidarnie od Pozwanych 1-2 na rzecz Powoda kwoty 65.285,79 zł (słownie: sześćdziesiąt pięć tysięcy dwieście osiemdziesiąt pięć złotych 79/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty oraz solidarnie od Pozwanych 3-4 na rzecz Powoda kwoty 65.285,79 zł (słownie: sześćdziesiąt pięć tysięcy dwieście osiemdziesiąt pięć złotych 79/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 października 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej (jako świadczenia nienależnego),

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty solidarnie - wnoszę o zasądzenie jej w częściach równych, tj. po 32.642,89 zł od każdego z Pozwanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty;

II. o zmianę wysokości (ukształtowanie) dochodzonego przez Powoda w punkcie I powyżej świadczenia w walucie polskiej w kwocie 130.751,58 zł (słownie: sto trzydzieści tysięcy siedemset pięćdziesiąt jeden złotych 58/100) poprzez poddanie należności Banku od Strony pozwanej z tytułu rozliczenia nieważności bądź bezskuteczności umowy kredytu nr (...) (...) z dnia 13 grudnia 2005 r. waloryzacji sądowej w ten sposób, że poza roszczeniem o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości Powodowi przysługuje dodatkowe świadczenie w postaci kwoty 40.631,77 zł, wynikające z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza

oraz

o zasądzenie od Pozwanych na rzecz Powoda kwoty 40.631,77 zł (słownie: czterdzieści tysięcy sześćset trzydzieści jeden złotych 77/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty, stanowiącej dodatkową kwotę (ponad wskazaną w pkt I. powyżej), o którą należy zwaloryzować roszczenie o zwrot świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej (jako świadczenia nienależnego), z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia ze zobowiązania pozostałych pozwanych {in solidum)

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty in solidum o zasądzenie solidarnie od Pozwanych 1-2 na rzecz Powoda kwoty 20.315,88 zł (słownie: dwadzieścia tysięcy trzysta piętnaście złotych 88/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty oraz zasądzenie solidarnie od Pozwanych 3-4 na rzecz Powoda kwoty 20.315,88 zł (słownie: dwadzieścia tysięcy trzysta piętnaście złotych 88/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty, stanowiącej dodatkową kwotę (ponad wskazaną w pkt I. powyżej), o którą należy zwaloryzować roszczenie o zwrot świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej (jako świadczenia nienależnego), bądź w przypadku, gdyby Sąd uznał, że nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwot solidarnie - wnoszę o zasądzenie ich w częściach równych, tj. połowy ww. należności od każdego z Pozwanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie do dnia zapłaty;

III. o zasądzenie od Pozwanych na rzecz Powoda kwoty 764,54 CHF (słownie: siedemset sześćdziesiąt cztery franki szwajcarskie 54/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej 0ako świadczenia nienależnego) z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia ze zobowiązania drugiego pozwanego (in solidum)

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty in solidum - wnoszę o zasądzenie solidarnie od Pozwanych 1-2 na rzecz Powoda kwoty 382,27 CHF (słownie: trzysta osiemdziesiąt dwa franki szwajcarskie 27/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej (jako świadczenia nienależnego) oraz zasądzenie solidarnie od Pozwanych 3-4 na rzecz Powoda kwoty 382,27 CHF (słownie: trzysta osiemdziesiąt dwa franki szwajcarskie 27/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 października 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej (jako świadczenia nienależnego),

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty solidarnie - wnoszę o zasądzenie jej w częściach równych, tj. po 191,13 CHF od każdego z Pozwanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. r. do dnia zapłaty.

Powód wnosił o zasądzenie od Pozwanych na rzecz Powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wedle norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w sprawie do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w wykonaniu zawartej między stronami umowy kredytu powodowy Bank wypłacił na rzecz strony pozwanej kwotę 130.571,58 zł oraz 764,54 CHF. Strona pozwana zakwestionowała mechanizm denominacji, jako zawierający w swej konstrukcji niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. występując przeciwko Bankowi z powództwem, w którym wskazała, że brak związania klauzulami denominacyjnymi prowadzi do nieważności (trwałej bezskuteczności) umowy. Wyrokiem z dnia 30 października 2023 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny (sygn. I ACa 902/23) oddalił apelację Banku od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 27 grudnia 2022 r. (sygn. II C 2441/20), którym zasądził od Banku łącznie na rzecz A. H. i M. H. kwotę 14.569,96 zł oraz łącznie na rzecz Z. H. i T. H. kwotę 14.569,96 zł obydwie kwoty wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 grudnia 2020 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 7.871,12 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu; oraz ustalił, że umowa kredytu mieszkaniowego (...) hipoteczny o numerze (...)-203- (...) zawarta pomiędzy stronami w dniu 13 grudnia 2005 roku, jest nieważna.

W ocenie banku wobec stwierdzenia nieważności (trwałej bezskuteczności) przedmiotowej umowy kredytu, roszczenia powoda nie zamykają się w zwrocie świadczeń pieniężnych spełnionych przez Bank w wykonaniu Umowy w ich nominalnej wysokości z uwagi na to, że od dnia wypłaty kwoty kredytu do dnia wytoczenia powództwa nastąpiła istotna zmiana siły nabywczej pieniądza (inflacja na poziomie 82,83) uzasadniająca waloryzację sądową nominalnej kwoty udostępnionych przez powoda środków. Powód zastrzegł jednocześnie, że w zakresie roszczenia waloryzacyjnego uwzględnił spłaty dokonywane przez Stronę pozwaną i mając na względzie konieczność wyważenia interesów stron nie dochodzi roszczenia waloryzacyjnego w pełnym zakresie, a nadto nie zrzekł się uprawnienia do dochodzenia pełnej kwoty waloryzacji w przypadku zażądania waloryzacji przez stronę pozwaną, a na obecnym etapie roszczenie w tym zakresie ma charakter częściowego.

Skoro bez bezskutecznych postanowień umowa kredytu nie może wiązać stron, Bankowi przysługują roszczenia o zapłatę kwoty wypłaconego kapitału kredytu podlegającej zwrotowi w związku z odpadnięciem podstawy uzasadniającej oddanie stronie pozwanej kwoty kredytu oraz o zmianę wysokości (ukształtowanie), w drodze waloryzacji sądowej w oparciu o wskaźnik inflacji, nominalnej kwoty wypłaconego kapitału i zapłatę tej kwoty (3-17).

Oświadczeniem z dnia 9 lutego 2024 roku powód cofnął pozew w części, tj. w zakresie żądania z pkt II petitum pozwu (k.113-114) tj. w zakresie waloryzacji wypłaconego kapitału.

Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2024 roku Sąd postanowił umorzyć postepowanie w zakresie punktu II żądania pozwu wobec cofnięcia pozwu w tym zakresie (k. 116).

W odpowiedzi na pozew (data wpływu do Sądu 6 maja 2024 roku) pozwani: M. H., Z. H., A. H. oraz T. H. w osobnych pismach procesowych domagali się oddalenia powództwa powoda w całości jako bezzasadnego. Dodatkowo każdy z pozwanych wraz z odpowiedzią na pozew złożył oświadczenia o potrąceniu (k. 129-181).

Wobec dokonanej przez pozwanych w dniu 29 kwietnia 2024 roku wpłaty kwoty 8.220,13 zł, powód na rozprawie w dniu 5 listopada 2024 roku cofnął powództwo w części, tj. ponad kwotę 128.830,84 złotych oraz 764,54 CHF (wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie) i ostatecznie wniósł o:

a. zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 128.830,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego stronie pozwanej (jako świadczenia nienależnego) z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia ze zobowiązania pozostałych pozwanych in solidum;

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty in solidum - o zasądzenie solidarnie od pozwanych A. H. oraz M. H. na rzecz powoda kwoty 64.415,42 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty oraz solidarnie od pozwanych Z. H. oraz T. H. na rzecz powoda kwoty 64.415,42 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 października 2023 r. do dnia zapłaty;

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty solidarnie - o zasądzenie jej w częściach równych, tj. po 32.207,71 zł od każdego z pozwanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty;

b. zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 764,54 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego S. pozwanej (jako świadczenia nienależnego) z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia ze zobowiązania drugiego pozwanego {in solidum}

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty in solidum - o zasądzenie solidarnie od pozwanych A. H. oraz M. H. na rzecz powoda kwoty 382,27 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty, oraz zasądzenie solidarnie od pozwanych Z. H. oraz T. H. na rzecz powoda kwoty 382,27 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 października 2023 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego stronie pozwanej (jako świadczenia nienależnego);

ewentualnie, gdyby Sąd uznał, iż nie ma podstaw do zasądzenia ww. kwoty solidarnie - - o zasądzenie jej w częściach równych, tj. po 191,13 CHF od każdego z pozwanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. r. do dnia zapłaty;

Dodatkowo powód domagał się zasądzenia od pozwanych na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wedle norm przepisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wydanego w sprawie do dnia zapłaty (k. 275-277).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 grudnia 2005 r., pomiędzy pozwanymi A. H., M. H., T. H. oraz Z. H., a powodem (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. doszło do zawarcia umowy kredytu (...) (...), spłacanego w ratach annuitetowych , udzielonego w walucie wymienialnej.

/dowód: umowa kredytu k. 26-29/

Środki z kredytu zostały wypłacone pozwanym w dniu 11 stycznia 2006 roku w trzech transzach: I transza w kwocie 764,54 CHF , II transza 58.161,21 zł, III transza 72.410,37 zł, łącznie w kwocie 130.571,58 PLN oraz 764,54 CHF.

/dowód: informacja banku k. 31, zaświadczenie banku k. 43-48/

Miedzy stronami toczyło się postępowanie sądowe z powództwa pozwanych przeciwko powodowemu Bankowi o ustalenie nieważności umowy i zapłatę (zwrot części wpłaconych kwot – powodowie nie spłacili kapitału), w którym wskazywali, że brak związania klauzulami denominacyjnymi prowadzi do nieważności (trwałej bezskuteczności) umowy. W odpowiedzi na pozew Bank kwestionował stanowisko dotyczące zasadności roszczenia strony pozwanej.

Wyrokiem z dn. 28 grudnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Łodzi II Wydział Cywilny (sygn. II C 2441/20), zasądził od Banku łącznie na rzecz A. H. i M. H. kwotę 14.569,96 zł oraz łącznie na rzecz Z. H. i T. H. kwotę 14.569,96 zł obydwie kwoty wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 grudnia 2020 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 7.871,12 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu oraz ustalił, że umowa kredytu mieszkaniowego (...) hipoteczny o numerze (...) (...) zawarta pomiędzy stronami w dniu 13 grudnia 2005 roku, jest nieważna.

Ww. wyrok został zaskarżony przez Bank apelacją. Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi I Wydział Cywilny z dnia 30 października 2023 r. (sygn. I ACa 902/23) oddalił apelację Banku.

/dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi II Wydział Cywilny z dnia 28 grudnia 2022r. (sygn. II C 2441/20) k. 108, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi I Wydział Cywilny z dnia 30 października 2023 r. (sygn. I ACa 902/23) k. 108, k.110/

Pismem z dnia 6 października 2023 r. Bank wezwał pozwanych do zapłaty kwot 130.571,58 zł oraz 764,54 CHF w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia przedmiotowego pisma tytułem rozliczenia wypłaconego kapitału wynikających z nieważności umowy kredytu z dnia 13.12.2005 roku.

W wezwaniu Bank zastrzegł, że wezwanie obejmuje wyłącznie kwoty należne Bankowi z tytułu wypłaconego kapitału w wysokości nominalnej.

Zastrzegł, że zapłata kwoty nominalnej nie wyczerpuje roszczenia z tytułu wypłaconego kapitału a także zastrzegł poddanie roszczenia w zakresie waloryzacji kapitału ocenie sądu.

Wezwanie zostało doręczone pozwanym w dniu 20 października 2023 roku.

/dowód: wezwanie do zapłaty roszczeń z tytułu rozliczenia nieważności umowy k. 50-57 oraz dowodem jego nadania i wydrukiem śledzenia przesyłek k.58-62/

Pismem z dnia 23 kwietnia 2024 roku pozwani wezwali powoda Bank (...) SA z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 122.351,45 złotych stanowiącej cześć nienależnie uiszczonych przez pozwanych na rzecz powoda świadczeń, nie objętych postępowaniem z powództwa pozwanych, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem SA w Łodzi z dnia 30 października 2023 roku sygn.. akt I ACa 902/23. Jednocześnie pozwani oświadczyli, iż potrącają wierzytelność w kwocie 122.351,45 zł uiszczoną nienależnie na rzecz powoda w związku z wykonywaniem umowy kredytu z wierzytelnością zgłoszoną przez powoda w kwocie 130.571,58 złotych jako wierzytelnością z tytułu wypłaconego kredytu.

/dowód: wezwania pozwanych do zapłaty wraz z oświadczeniami o potraceniu k. 136,149,162,175 oraz dowodami nadania i doręczenia k. 138-139151-152,k.164-165, k.177-178/

W dniu 29 kwietnia 2024 roku pozwani dokonali na rzecz powoda wpłaty w kwocie 8.220,13 zł.

/dowód: potwierdzenie wpłaty k. 140/

Sąd ocenił i zważył, co następuje:

Powód żądał od pozwanych zwrotu świadczeń, które świadczył na podstawie nieważnej umowy.

Dla ostatecznego rozliczenia stron zastosowanie znajdą przepisy art. 405 – 410 kc regulujące zasady rozliczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia i nienależnego świadczenia.

Zgodnie z art. 405 kc kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Szczególnym rodzajem bezpodstawnego wzbogacenia jest tzw. świadczenie nienależne. Przepis art. 410 § 2 kc stanowi zaś, że świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.

Dla aktualizacji roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia wystarczające jest wykazanie samego przesunięcia majątkowego pomiędzy zubożonym a wzbogaconym będącego następstwem spełnienia nienależnego świadczenia, gdyż ze swej istoty spełnienie tego świadczenia spełnia przesłankę zubożenia, zaś jego otrzymanie - kryteria wzbogacenia. Bez znaczenia w sprawie pozostawało więc to, czy pozwany faktycznie rozporządził środkami finansowymi otrzymanymi w ramach spłat rat kredytu, choćby na pokrycie własnych zobowiązań i nie zachodzi w tym wypadku potrzeba ustalenia, czy wzbogaciło ono odbiorcę. Samo bowiem spełnienie świadczenie nienależnego jest źródłem roszczenia restytucyjnego.

Brak zastrzeżenia przez kredytobiorców zwrotu spełnianego świadczenia (rat kredytu) nie niweczył skuteczności roszczenia, gdyż jak wynika z art. 411 pkt 1 kc spełnienie świadczenia w wykonaniu nieważnej czynności prawnej rodzi obowiązek zwrotu, nawet jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie jest do tego zobowiązany. W niniejszej sprawie podstawą prawną świadczenia była nieważna czynność prawna, która nie stała się ważna mimo spełnienia świadczenia, a w takim wypadku wiedza spełniającego świadczenie, że nie był do świadczenia zobowiązany, nie zwalnia odbiorcy świadczenia do jego zwrotu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2018 r., I CSK 575/17).

W sprawie nie znajduje również zastosowania wyłączenie z art. 411 pkt 2 kc (zasady współżycia społecznego), albowiem skutki stosowania przez bank niedozwolonych postanowień umownych nie mogą podlegać ochronie prawnej. Świadczenie spełnione przez stronę powodową w następstwie nieważnej umowy kredytowej nie może być kwalifikowane jako czyniące zadość zasadom współżycia społecznego, skoro to właśnie zastosowanie przez bank wzorca umownego zawierającego klauzule abuzywne należało oceniać w kontekście naruszenia dobrych obyczajów.

Kwota wypłaconych pozwanym środków z tytułu nieważnej umowy wynika z zaświadczenia Banku, dokumentu który w ocenie Sądu nie budzi wątpliwości co do jego wiarygodności, a pozwani też nie wykazali, aby dane zawarte w zaświadczeniu Banku z dnia 20.04.2020 roku i tożsame dane zawarte w dokumencie Banku z dnia 17.11.2023 roku (...) Banku były nieprawdziwe. Z tych dokumentów ponad wszelką wątpliwość wynika, że środki z kredytu zostały wypłacone pozwanym w dniu 11 stycznia 2006 roku w trzech transzach: I transza w kwocie 764,54CHF, II transza 58.161,21zł, III transza 72.410,37zł, łącznie w kwocie 130.571,58 PLN oraz 764,54 CHF.

Bank wypłacił pozwanym na podstawie nieważnej umowy kwoty: 130.571,58zł i 764,54 CHF.

W ocenie Sądu zwrotowi podlega całe świadczenie wynikające z nienależnej umowy, jakie spełnił Bank. Oznacza to, że obowiązkiem zwrotu objęta jest cała kwota kredytu wykorzystanego przez pozwanych zgodnie z ich dyspozycjami uruchomienia kredytu, niezależnie od tego, czy środki z kredytu zostały wypłacone do ich rąk, na wskazany przez nich rachunek bankowy, czy to należący, czy nienależący do nich. Świadczenie Banku wynikające z umowy kredytu, które podlega zwrotowi, polegało na udostępnieniu pozwanym kwoty kredytu wskazanej w umowie i na realizacji ich dyspozycji do tej kwoty kredytu. Skoro pozwani zadysponowali kredytem czyli wykorzystali kredyt w wysokości wskazanej w umowie i zaświadczeniu Banku, to w tym zakresie Bank spełnił nienależne świadczenie, niezależnie jaka część z tak zadysponowanej kwoty środków wypłacona została do rąk pozwanych, a jaka została zadysponowana przez nich w inny sposób, na spłatę ich zobowiązań. Gdyby cała kwota kredytu została przelana na konto dewelopera celem zapłaty ceny to przyjęlibyśmy, że Bank nie wypłacił świadczenia i nie muszą zwracać kredytu? Zupełnie niezrozumiałe rozumowanie.

Pismem z dnia 6 października 2023 r. Bank wezwał pozwanych do zapłaty kwot 130.571,58 zł oraz 764,54 CHF w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia przedmiotowego pisma tytułem rozliczenia wypłaconego kapitału wynikających z nieważności umowy kredytu z dnia 13.12.2005 roku.

Pismem z dnia 23 kwietnia 2024 roku pozwani wezwali powoda Bank (...) SA z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 122.351,45 złotych stanowiącej cześć nienależnie uiszczonych przez pozwanych na rzecz powoda świadczeń, nie objętych postępowaniem z powództwa pozwanych, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem SA w Łodzi z dnia 30 października 2023 roku sygn.. akt I ACa 902/23. Jednocześnie pozwani oświadczyli, iż potrącają wierzytelność w kwocie 122.351,45 zł uiszczoną nienależnie na rzecz powoda w związku z wykonywaniem umowy kredytu z wierzytelnością zgłoszoną przez powoda w kwocie 130.571,58 złotych jako wierzytelnością z tytułu wypłaconego kredytu.

Do rozliczenia pozostała kwota 128.830,84 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz kwota 764,54 CHF.

Mając powyższe na uwadze Sąd w punkcie 1 wyroku zasądził łącznie od pozwanych A. H. i M. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 382,27 CHF oraz łącznie od pozwanych Z. H. i T. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 382,27 CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21.11.2023 r do dnia zapłaty, w punkcie 2 wyroku zasądził łącznie od pozwanych A. H. i M. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 1740,00zł oraz łącznie od pozwanych Z. H. i T. H. na rzecz powoda (...) Banku (...) S. A. z siedzibą w W. kwotę 1740,00zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21.11.2023 r do dnia zapłaty, a w punkcie 3 oddalił żądanie w pozostałej części.

Wezwanie zostało doręczone pozwanym w dniu 20 października 2023 roku. Roszczenie Banku o zapłatę – zwrot kapitału stało się wymagalne z dniem 20 listopada 2023 roku, dlatego Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty, zgodnie z żądaniem pozwu.

Należność zasądzono na rzecz powodów będących małżonkami do ich majątku wspólnego. W obowiązującym ustawodawstwie brak jest przepisów zastrzegających solidarność wierzycieli w przypadku wspólności majątkowej małżeńskiej. Ustawodawca nie wprowadził prawnego zastrzeżenia solidarności czynnej małżonków, gdy występują oni w roli wierzycieli. W konsekwencji zasądzić należało świadczenia na rzecz powodów bez zastosowania konstrukcji zasądzenia solidarnego oraz bez rozdzielania świadczenia na części przypadające każdemu z małżonków. Zasądzone na rzecz obojga małżonków świadczenie po wyegzekwowaniu wejdzie do majątku wspólnego małżonków stanowiącego przedmiot wspólności łącznej.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., wzajemnie znosząc koszty procesu z uwagi na częściowe uwzględnienie żądań powoda. Za obciążeniem pozwanych w części kosztami przemawia fakt, iż dopiero po wniesieniu pozwu uiścili część brakującej kwoty kapitału, co do części zgłosili zarzut potrącenia a części nie zapłacili w ogóle.

Na marginesie jedynie z całą stanowczością należy podnieść, iż ustanowienie w niniejszej sprawie czterech pełnomocników, osobno dla każdego z pozwanych, należy uznać za zbędne i zmierzające nie do celowej obrony praw pozwanych, a jedynie do zawyżenia wynagrodzenia przysługującego pełnomocnikowi, a tym samym zwiększenia kosztów procesu przysługujących Kredytobiorcom w razie wygranej, tym bardziej biorąc pod uwagę fakt, że pełnomocnicy prowadzą działalności pod jednym, wspólnym adresem, a pisma sporządzone przez pełnomocników pozwanych są w swojej treści identyczne. W niniejszej sprawie nie istniała rzeczywista potrzeba ustanowienia czterech pełnomocników, nadto współpracujących pod wspólnym adresem, przy wspólnej materii sporu. Wskazać należy, że Pozwani składali jedno wspólne oświadczenie o potrąceniu (w aktach sprawy - przy wszystkich odpowiedziach na pozew) - przez jednego, wspólnego pełnomocnika. Oczywistym więc jest, że ustanowienie czterech pełnomocników do złożenia odpowiedzi na pozew miało na celu jedynie wygenerowanie jak najwyższych kosztów procesu, wobec czego należy je uznać za nadużycie prawa procesowego, które nie powinno korzystać z ochrony. Nie można powiedzieć, że pełnomocnicy ponieśli zwiększony nakład pracy przy prowadzeniu przedmiotowej sprawy. Wręcz przeciwnie, ów nakład pracy - przygotowanie jednego pisma procesowego - i następnie powielenie jego treści, odpowiada nakładowi pracy najwyżej jednego pełnomocnika, stąd żądanie zasądzenia „kilkukrotnych" kosztów w realiach niniejszej sprawy jawi się jako całkowicie bezzasadne.

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Z(...)