Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

Sędzia Paweł Hochman

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2023 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa I. W.

przeciwko R. W.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 29 listopada 2022 r. sygn. akt III RC 260/22

oddala apelację.

Paweł Hochman

Sygn. akt II Ca 81/23

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 listopada 2022 roku Sąd Rejonowy w Tomaszowie Maz. podwyższył alimenty zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Żyrardowie z dnia 6 maja 2019 roku w sprawie III RC 211/(...) od R. W. na rzecz małoletniej I. W. z kwoty po 650 złotych do kwoty po 1.200 złotych miesięcznie poczynając od dnia 4 sierpnia 2022 roku, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, pozostałe warunki płatności pozostawiając bez zmian (pkt 1), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2), zwolnił pozwanego od kosztów sądowych (pkt 3) oraz nadał wyrokowi w punkcie „1” rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 4).

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

Wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2011 roku, wydanym w sprawie I C 2395/10, Sąd Okręgowy w Płocku rozwiązał przez rozwód małżeństwo R. W. i A. W. (pkt 1), władzę rodzicielską nad I. W. pozostawił obojgu rodzicom ustalając jej miejsce zamieszkania przy matce (pkt 2), zasądził od R. W. na rzecz I. W. tytułem alimentów kwotę 250 złotych miesięcznie, płatną z góry do 10-go dnia każdego miesiąca do rąk matki małoletniej (pkt 3).

Wyrokiem z dnia 6 maja 2019 roku wydanym w sprawie III RC 211/(...) Sąd Rejonowy w Żyrardowie podwyższył do kwoty 650 złotych alimenty zasądzone od R. W. na rzecz I. W. wyrokiem Sądu Rejonowego w Żyrardowie z dnia 16 września 2013 roku wydanym sprawie III RC 158/13.

W dacie wydania ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów powódka miała 14 lat, mieszkała z matką i uczyła się w szkole w J., do której zawoziła ją matka po drodze do pracy, zaś R. W. osiągał wynagrodzenie na poziomie 2.750 złotych netto, a A. W. od 4.500 złotych do 7.500 złotych.

Apelacja pozwanego od powyższego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Okręgowego w Płocku z dnia 26 września 2019 roku wydanym w sprawie IV Ca 542/19.

Postanowieniem z dnia 22 maja 2019 roku wydanym w sprawie III Nsm 380/(...) Sąd Rejonowy w Żyrardowie powierzył A. W. wykonywanie władzy rodzicielskiej nad I. W., ograniczając R. W. władzę rodzicielską do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka w zakresie poddania małoletniej zabiegom medycznym zagrażającym życiu.

R. W. dobrowolnie uiszcza na rzecz powódki alimenty w wysokości 700 złotych miesięcznie. Strony nie utrzymują ze sobą kontaktu.

W dniu (...) roku I. W. ukończy (...) lat. Własnego majątku nie posiada.

Od października 2022 roku I. W. jest studentką (...) w K., na pierwszym roku kierunku (...). W związku z rozpoczęciem studiów powódka przeprowadziła się do K., gdzie wraz z dwiema innymi osobami wynajmuje mieszkanie. Miesięczny koszt najmu w przeliczeniu na jedną osobę wynosi 1.000 złotych. Powódka co weekend przyjeżdża do domu, sama robi dla siebie zakupy i przygotowuje sobie posiłki.

Od września 2021 roku I. W. uczęszcza do szkoły muzycznej, gdzie 4 razy w miesiącu odbywa indywidualne, specjalistyczne szkolenie wokalne. Miesięczny koszt szkolenia wynosi około 350 – 400 złotych.

Do końca kwietnia 2022 roku I. W. pobierała lekcje języka angielskiego, których koszt wynosił około 120 złotych miesięcznie.

Każdego roku w sierpniu powódka wyjeżdża na wakacje artystyczne (...). Koszt wyjazdu wynosi 1.700 złotych. Miesięczny koszt abonamentu telefonicznego wynosi 83,01 złotych.

W czerwcu 2022 roku I. W. chorowała na (...), w związku z czym przeszła szereg odpłatnych badań oraz stosowała odpowiednie leki. Odbywała również konsultacje (...).

Łączny koszt obsługi medycznej I. W., poniesiony w 2022 roku przez A. W. wynosił 3.912,27 złotych.

A. W. prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest (...) Mieszka z partnerem w ich wspólnym domu. (...) A. W. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie (...).

W 2021 roku matka powódki osiągnęła przychód z prowadzonej przez siebie działalności na poziomie 216.436,01 złotych, wykazane przez nią koszty jego uzyskania wynosiły 184.639,12 złotych, zaś ujawniony dochód wyniósł 31.799,89 złotych.

Z kolei w okresie od stycznia do lipca 2022 roku A. W. osiągnęła w ramach prowadzonej działalności przychód na poziomie 148.150,56 złotych, ujawnione w księdze przychodów i rozchodów koszty uzyskania przychodu wyniosły 121.954,44 złotych, a wykazany w tym okresie dochód wyniósł 26.196,12 złotych.

A. W. spłaca kredyt hipoteczny zaciągnięty na zakup mieszkania w Ż., którego miesięczna rata wynosi 884,32 złotych i jest pokrywana w całości z czynszu osiąganego z tytułu najmu. Ponadto wraz z obecnym partnerem spłacają wspólnie zaciągnięty kredyt hipoteczny na dom, którego miesięczna rata wynosi 3.800 złotych.

Na koszty, jakie A. W. wraz z partnerem ponoszą w związku z prowadzeniem wspólnego gospodarstwa domowego składają się: koszt ubezpieczenia domu w wysokości 1.472 złotych rocznie, podatek od nieruchomości – 804 złote rocznie, rachunki za prąd – około 200-250 złotych miesięcznie, ogrzewanie gazowe domu – około 1.250 złotych miesięcznie.

R. W. od 8 lat pracuje w przedsiębiorstwie (...) jako (...). Jego miesięczne zarobki są uzależnione od liczby przepracowanych godzin. W okresie od marca do sierpnia 2022 roku pozwany osiągał wynagrodzenie na poziomie od 2.825,75 złotych do 4.352,95 złotych netto. Do pracy dojeżdża pociągiem. Cena biletu miesięcznego wynosi 135 złotych.

Pozwany mieszka z aktualną partnerką oraz jej córką w domu należącym do partnerki. Rachunki pokrywają wspólnie. Ryczałtowa opłata za prąd jaką uiszczają wynosi 272,87 złotych miesięcznie, opłaty za dostawę wody i odprowadzenie ścieków – około 290 złotych, koszt ogrzewania gazowego – około 750-1.000 złotych. Pozwany spłaca dodatkowo 2 kredyty konsumpcyjne, których miesięczne raty wynoszą łącznie 350 złotych.

R. W. ma (...), (...) oraz chorobę (...). Ponadto cierpi na (...). Koszty leczenia, jakie ponosi to koszt zakupu maści na(...) – 150 złotych miesięcznie oraz leków na (...) – 30 złotych miesięcznie.

Partnerka pozwanego jest zatrudniona na stanowisku (...) i osiąga zarobki na poziomie 2.300 złotych netto.

Powyższy stan faktyczny został ustalony przez Sąd Rejonowy na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy w postaci kopii dokumentów złożonych przez obie strony postępowania, których autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Odnosząc się do zeznań R. W. i M. K. Sąd I instancji nie dał wiary ich twierdzeniom w zakresie dotyczącym miesięcznych kosztów utrzymania domu, albowiem ich zeznania w tym zakresie były ze sobą sprzeczne – R. W. wskazywał, że koszty te wynoszą około 4.000 złotych miesięcznie, podczas gdy M. K. wskazywała na kwotę 3.000 złotych miesięcznie. Ponadto ich twierdzenia nie znajdowały odzwierciedlenia w kopiach dokumentów złożonych przez R. W.. Również z uwagi na łączną wysokość dochodu osiąganego w gospodarstwie domowym pozwanego (około 5.800 złotych) ponoszenie kosztów utrzymania domu na poziomie 4.000 złotych oraz 3.000 złotych budzi uzasadnione wątpliwości.

Odnośnie zeznań A. W. Sąd Rejonowy nie dał im wiary w zakresie, w jakim wskazywała ona, że każdego miesiąca przekazuje córce kwotę 3.200 złotych (1.000 złotych na mieszkanie, 1.000 złotych z własnych środków na bieżące potrzeby, 700 złotych alimentów oraz 500 złotych z tytułu świadczenia 500+). Matka powódki twierdzeń tych nie udowodniła za pomocą innych dowodów niż złożone zeznania, a zdaniem Sądu I instancji wskazywana przez nią kwota jest zdecydowanie wygórowana.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Motywując powyższe wskazał, że materialnoprawną podstawę zgłoszonego w pozwie żądania stanowi art. 138 k.r.o., zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

W świetle powołanego przepisu w celu sądowej ingerencji we wcześniejsze rozstrzygnięcie alimentacyjne konieczne jest spełnienie przesłanki zmiany stosunków. W każdym przypadku rozstrzygnięcie następuje stosownie do ustaleń poczynionych przez sąd na podstawie analizy całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie i w zależności od oceny materiału procesowego według swobodnego uznania sądu, biorącego za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy zgodnie z art. 316 k.p.c.

Przez przesłankę zmiany stosunków należy rozumieć zmianę okoliczności istotnych z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i zakresu świadczeń alimentacyjnych (przede wszystkim określonych w art. 133 i 135 k.r.o.). Chodzi w szczególności o wszelkie modyfikacje w statusie ekonomicznym stron mające wpływ zarówno na zwiększenie, jak i na zmniejszenie zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zwiększenie lub zmniejszenie zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego (por. wyrok Sądu Najwyższego w sprawie III CRN 54/69 i wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie VI R Ca 94/19).

Porównania wymaga stan istniejący w chwili orzekania o alimentach ze stanem istniejącym w czasie rozpoznawania powództwa wytoczonego na podstawie art. 138 k.r.o. Oceniając zasadność żądania zmiany ustalonych wcześniej alimentów na gruncie art. 138 k.r.o. należy położyć nacisk głównie na porównanie aktualnej, na chwilę żądania, sytuacji uprawnionych i zobowiązanego do tej jaką oceniano przy ustalaniu wysokości świadczenia (por. wyrok SO w Sieradzu I Ca 411/1).

Zmiany stosunków muszą mieć przy tym charakter istotny i trwały, co każdorazowo podlegają ocenie sądu rodzinnego.

Zgodnie z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Jak przyjmuje się w orzecznictwie górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, choćby nawet nie zostały w tych granicach pokryte wszystkie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentacji. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe zobowiązanego.

W ocenie Sądu Rejonowego przesłanka istotnej i trwałej zmiany stosunków została spełniona.

Ostatnie orzeczenie w przedmiocie alimentów zostało wydane w 2019 roku, kiedy to powódka miała ukończone (...) lat, mieszkała z matką i uczyła się w szkole, do której zawoziła ją matka, a pozwany zarabiał około 2.750 złotych.

W chwili obecnej powódka jest w przededniu ukończenia (...) urodzin, rozpoczęła studia w K., gdzie zamieszkała, a ponadto uczęszcza na dodatkowe, płatne zajęcia wokalne.

W związku z powyższym doszło do wzrostu kosztów utrzymania powódki, związanych z jej zakwaterowaniem z K. (1.000 złotych miesięcznie) oraz z rozwojem wokalnym (około 400 złotych miesięcznie).

Dodatkowo powódka potrzebuje środków, które pozwolą jej na utrzymanie się w nowym miejscu zamieszkania, pokrycie kosztów powrotów do domu w weekendy, zakup ubrań i środków higieny osobistej.

A. W. wskazywała, że co miesiąc przekazuje córce do dyspozycji kwotę 1.000 złotych z własnych środków, 700 złotych alimentów oraz 500 złotych z programu socjalnego 500+ tj. łącznie 2.200 złotych, jednakże twierdzenia te były niewiarygodne, a ponadto jest to kwota wygórowana, która przewyższa uzasadnione potrzeby powódki.

W ocenie Sądu Rejonowego potrzeby powódki w tym zakresie powinna zaspokoić kwota 1.000 złotych miesięcznie, a zatem aktualnie uzasadnione potrzeby powódki odpowiadają kwocie około 2.400 złotych miesięcznie (1.000 złotych koszt mieszkania, 1.000 złotych koszty wyżywienia, zakupu ubrań i artykułów pierwszej potrzeby oraz 400 złotych koszt dodatkowych zajęć wokalnych). Co do zasady powyższa kwota powinna obciążać oboje rodziców powódki w częściach równych.

Oceniając aktualne zdolności zarobkowe pozwanego stwierdzić należało, że jego wynagrodzenie wzrosło i wynosi średnio 3.500 złotych netto miesięcznie, zaś wynagrodzenie jego partnerki odpowiada kwocie 2.300 złotych.

Tym samym miesięczny łączny dochód w gospodarstwie domowym pozwanego wynosi około 5.800 złotych, z kolei wykazane stałe miesięczne wydatki, które pozwany wraz z partnerką pokrywają wspólnie, wynoszą około 2.000 złotych (prąd, woda i ścieki, gaz, bilet miesięczny, leki, raty kredytu).

Oznacza to, że po uiszczeniu przypadającej na pozwanego części opłat, do jego dyspozycji pozostaje kwota około 2.000-2.500 złotych, a zatem zdaniem Sądu I instancji jest on w stanie ponosić koszty utrzymania córki do kwoty 1.200 złotych miesięcznie.

Tym samym za bezzasadny uznano zarzut, że zdolności zarobkowe pozwanego pozwalają na uiszczanie przez niego alimentów w wysokości maksymalnie 700 złotych miesięcznie.

Ponadto pozwany wskazywał również, że jego stan zdrowia stoi na przeszkodzie zwiększeniu wysokości alimentów, jednakże okoliczności tej nie udowodnił. Wprawdzie ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwany ma (...) o charakterze (...), (...), problemy z (...) oraz problemy (...), jednakże nie udowodnił, aby wskazane problemy zdrowotne przekładały się na jego zdolności zarobkowe lub żeby ponosił szczególnie wysokie koszty leczenia. Bez względu na posiadane schorzenia pozwany jest aktywny zawodowo.

Wskazane wyżej okoliczności przesądzają, że żądanie powódki podlegało uwzględnieniu do kwoty 1.200 złotych. Powództwo w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu, jako wygórowane i nieudowodnione,

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w punkcie „4” wyroku zapadło na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., a rygor natychmiastowej wykonalności nadano na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.

Od powyższego wyroku wniósł w dniu 12 stycznia 2023 roku (data nadania w placówce pocztowej) apelację pozwany R. W..

Apelujący zarzucił wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych związanych z dokonaną przez Sąd I instancji oceną sytuacji osobistej i majątkowej pozwanego oraz osobistej powódki, która obecnie jako osoba pełnoletnia zamieszkała ze swoim partnerem i prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe.

Ponadto apelujący wskazał, że Sąd Rejonowy błędnie zastosował art. 133 k.r.o. przez przerzucenie w całości obowiązku alimentacyjnego dorosłej córki na pozwanego, w sytuacji gdy obowiązek ten powinien zostać ewentualnie rozłożony na oboje rodziców, a do tego w większym stopniu powinien obciążać matkę A. W., która jest osobą zdrową, lepiej sytuowaną, a która też powinna być obciążona alimentami na rzecz niesamodzielnej, choć pełnoletniej córki.

Apelujący zarzucił wyrokowi także wybiórczą i tendencyjnie przeprowadzoną przez Sąd I instancji ocenę materiału dowodowego przez pominięcie jego stanu zdrowia i związanych z tym oczywistych ograniczonych możliwości zarobkowych, które sprawiają, że jeżeli na „przeżycie” pozostaje 1.400 – 1.500 złotych miesięcznie, to obciążanie tej kwoty przez Sąd I instancji alimentami na poziomie 1.200 złotych miesięcznie skazuje pozwanego jako ojca pełnoletniej i zdrowej powódki na życie poniżej minimum socjalnego. Innymi słowy, Sąd Rejonowy naruszył art. 135 § 1 k.r.o. przez jego błędną wykładnię prowadzącą do tego, że zakres zasądzonych na rzecz pełnoletniej córki podwyższonych alimentów skazuje pozwanego na życie poniżej poziomu ubóstwa.

Ponadto apelujący wskazał w apelacji, że matka powódki A. W., powinna być obecnie wezwana do udziału w sprawie jako dopozwana na podstawie art. 194 § 3 k.p.c.

Wskazując na powyższe apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości.

W piśmie z dnia 13 marca 2023 roku apelujący sprecyzował apelację wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez podwyższenie alimentów do kwoty 700 złotych miesięcznie i oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

W odpowiedzi na apelację powódka I. W. wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Zatem nie każda zmiana w życiu obowiązanego czy uprawnionego do alimentów będzie podstawą do zmiany orzeczenie alimentacyjnego, w szczególności jeśli nie ma charakteru trwałego, zasadniczego i nie wyczerpuje przesłanek, które w istotny sposób wpływają na istnienie, czy zakres obowiązku alimentacyjnego. Ustalenie wystąpienia zmiany stosunków oraz jej wpływu na wysokość świadczeń alimentacyjnych należnych uprawnionemu, wymaga porównania stanu istniejącego w chwili orzekania o alimentach lub zawierania umowy dotyczącej alimentów ze stanem istniejącym w czasie rozpoznawania powództwa wytoczonego na podstawie art. 138 k.r.o.

W świetle powyższego przepisu uznać należało, że apelacja pozwanego jest całkowicie nieuzasadniona.

Nie jest trafny zawarty w apelacji zarzut błędu w ustaleniach faktycznych związanych z dokonaną przez Sąd I instancji oceną sytuacji osobistej i majątkowej pozwanego oraz sytuacji osobistej powódki.

Ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, wbrew temu co podnosi apelujący nie jest dowolna. Została ona dokonana stosownie do treści art. 233 § 1 k.p.c. zgodnie z regułami logicznego rozumowania przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego. Sąd meritii poddał wnikliwej ocenie zeznania stron i świadków, korygując ich twierdzenia również przez pryzmat zasad doświadczenia życiowego chociażby w zakresie kosztów związanych z utrzymaniem. W ramach dokonanych ustaleń uwzględnił fakty wynikające z przedstawionych przez strony dokumentów.

Na koniec tej części rozważań, wyjaśnić również należy, że zawarte w skardze apelacyjnej twierdzenia mające wskazywać zdaniem skarżącego na „wybiórczą i tendencyjnie przeprowadzoną przez Sąd I instancji ocenę materiału dowodowego”, odnoszą się w istocie nie do wadliwej oceny wiarygodności przeprowadzonych dowodów i błędów w wynikających z nich ustaleniach, a wskazują na wadliwą subsumpcję tych ustaleń do stanowiących podstawę rozstrzygnięcia norm prawa materialnego.

Wobec powyższego ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, Sąd Okręgowy przyjmuje za własne i wskazuje jako podstawę wydanego orzeczenia.

Wydając zaskarżone orzeczenie, Sąd Rejonowy nie dopuścił się również naruszenia przepisów prawa materialnego.

Materiał zgromadzony w sprawie uprawniał Sąd Rejonowy do przyjęcia, że nastąpiła istotna zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o.

Aktualne możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego zostały ustalone prawidłowo. Kwota otrzymywanego przez niego wynagrodzenia w średniej wysokości 3.500 złotych netto nie była przez niego kwestionowana, jest to kwota wyższa od kwoty wynagrodzenia uzyskiwanej przez pozwanego w dacie ustalenia po raz ostatni wysokości alimentów, tj. w 2019 roku, które wynosiło wówczas około 2.750 złotych netto miesięcznie.

W ocenie Sądu Okręgowego kwota uzyskiwanego przez pozwanego wynagrodzenia umożliwi realizowanie przez zobowiązanego obowiązku alimentacyjnego w podwyższonej przez Sąd I instancji wysokości i to także razie uznania za wiarygodne podniesionych przez niego w apelacji twierdzeń, że rozstał się on ze swoją partnerką i obecnie ponosi samodzielnie koszty wynajmu mieszkania. W tym zakresie przypomnieć należy, że wydając zaskarżone orzeczenie, Sąd pierwszej instancji uwzględnił fakt, iż pozwany ponosi koszty utrzymania mieszkania w wysokości około 1000 zł. miesięcznie. Za taką kwotę jest z pewnością w stanie wynająć w M. lokal mieszkalny odpowiadający standardem lokalowi jaki wynajmuje powódka w K..

Poza sporem pozostaje, że wysokość alimentów ostatnio została określona 4 lata temu. Powódka w dniu (...) ukończyła 18 lat, a od października 2022 roku jest studentką (...) w K. na kierunku (...). W związku z rozpoczęciem studiów powódka przeprowadziła się do K., gdzie wynajmuje mieszkania i sama przygotowuje sobie posiłki. Do tego powódka od września 2021 roku uczęszcza do szkoły muzycznej, a co roku wyjeżdża na wakacje artystyczne (...)

Jest oczywiste, że z uwagi na upływ 4 lat, czasu od ustalenia wysokości alimentów, jak i wskazane powyżej okoliczności, nastąpił znaczny wzrost bieżących kosztów utrzymania powódki, czego nie zmienia okoliczność, że I. W. zgodnie z nieudowodnionymi twierdzeniami apelującego mieszka obecnie w K. ze swoim partnerem.

Wzrost ten wynika także z faktu, że od daty ustalenia alimentów nastąpiła zmiana siły nabywczej pieniądza, na którą wpływa niewątpliwie stale wzrastająca inflacja. W związku z powyższym, odnosząc się do zasad doświadczenia życiowego oraz faktów notoryjnie znanych stwierdzić należy, że nastąpił wzrost ceny dóbr pierwszej potrzeby (żywności, energii elektrycznej), a więc takich, w zakupie, których powódka nie może poczynić oszczędności.

Wydając zaskarżone orzeczenie, Sąd pierwszej instancji nie naruszył również art. 135 § 1 k.r.o., zgodnie z którym, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Współzależność między tymi dwoma czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe zobowiązanego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku, III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15). Dopiero więc ustalenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, następnie zaś porównanie tych wartości umożliwia ustalenie, czy i w jakim zakresie (w całości bądź w części) potrzeby uprawnionego mogą być zaspokojone przez zobowiązanego.

Zdaniem Sądu II instancji zasądzona przez Sąd Rejonowy od pozwanego na rzecz powódki kwota alimentów w wysokości po 1.200 złotych miesięcznie uwzględnia usprawiedliwione potrzeby uprawnionej i możliwości majątkowe zobowiązanego.

W obecnym stanie sprawy uznać należy, że kwota te jest wyważona i nie przekracza aktualnie możliwości finansowych pozwanego. Jednocześnie, w ocenie Sądu Okręgowego jest to górna granica możliwości płatniczych pozwanego, która wyznacza zarazem zakres obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec powódki.

Podkreślić należy, że z ustaleń Sądu I instancji wynika, że łącznie uzasadnione potrzeby powódki wynoszą miesięcznie około 2.400 złotych (w tym 1.000 złotych koszt wynajmu mieszkania, 1.000 złotych koszt wyżywania, zakupu ubrań i artykułów pierwszej potrzeby oraz 400 złotych tytułem dodatkowych zajęć wokalnych). Z pewnością, w przypadku osoby studiującej w systemie dziennym w K. nie jest to kwota wygórowana i nie uwzględnia nieprzewidzianych wydatków związanych chociażby z potrzebą leczenia.

Prawidłowe było zatem obciążenie wskazanymi kosztami rodziców powódki po połowie, tj. po 1.200 złotych. Nie ulega przy tym wątpliwości (biorąc pod uwagę dotychczasowe relacje stron), że w razie pojawienia się zdarzeń losowych wymagających posiadania dodatkowych środków finansowych powódka w tym przedmiocie będzie mogła zwrócić się o pomoc jedynie do matki.

Nie jest przy tym prawdą, co eksponuje pozwany w wniesionej apelacji, że zasądzone alimenty spowodują, że przyjdzie mu żyć w ubóstwie. Powyższe twierdzenia wynikają z błędnego założenia, że pozwany dysponuje środkami na poziomie około 1500 zł miesięcznie, podczas gdy jego średnie zarobki wynoszą 3500 zł a pokrycie wydatków na mieszkania winno się zamknąć w kwocie około 1000 zł. miesięcznie.

Zaskarżony wyrok uwzględnia tym samym obowiązującą w relacjach między rodzicami a dziećmi zasadę, zgodnie z którą mają one prawo do życia na równej stopie życiowej.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek apelującego o dopozwanie w niniejszej sprawie w charakterze pozwanej na podstawie art. 194 § 3 k.p.c. matki powódki A. W..

Jak wynika z treści powołanego przepisu, jeżeli okaże się, że powództwo o to samo roszczenie może być wytoczone przeciwko innym jeszcze osobom, które nie występują w sprawie w charakterze pozwanych, sąd na wniosek powoda może wezwać te osoby do wzięcia udziału w sprawie.

Formułując powyższy wniosek, pozwany nie dostrzega, że ewentualne dopozwanie mogło być przeprowadzone tylko na wniosek powoda. Ponadto zobowiązanie alimentacyjne A. W. wobec powódki nie jest tym samym roszczeniem, z którym ta wystąpiła w przedmiotowej sprawie. Sprawa toczyła się z powództwa I. W. ( jedynie reprezentowanej do ukończenia (...) roku życia przez przedstawicielkę ustawową A. W.) przeciwko R. W. o podwyższenie alimentów. Stroną pozwaną w przedmiotowym postępowania nie może być z pewnością A. W., która co wynika zresztą z materiału dowodowego zebranego w sprawie, ponosi co najmniej połowę obecnych kosztów utrzymania córki.

Oddaleniu podlegały również na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 k.p.c. zawarte w apelacji, jak i w odpowiedzi na apelację wnioski dowodowe stron jako, że zmierzały one jedynie do przedłużenia postępowania w sprawie. Jednocześnie wskazać również należy, że przeprowadzenie zgłoszonych dowodów wykluczała treść przepisu art. 381 k.p.c.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego jako niezasadną.

Strona powodowa nie poniosła kosztów w postępowaniu odwoławczym toteż, Sąd Okręgowy nie orzekał w tym zakresie.

Paweł Hochman