Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący	SSO Grzegorz Ślęzak (spr.)
Sędziowie	SSO Stanisław Łęgosz SSO Adam Bojko
Protokolant	st. sekr. sąd. Dorota Roniek

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2015 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa P. R., J. R. (1)

przeciwko (...) Spółka Akcyjna (...)w W.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 13 listopada 2014 roku, sygn. akt I C 676/14

oddala apelację i zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej (...)w W. na rzecz powodów P. R. i J. R. (1) kwoty po 1200,00 zł ( jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt II Ca 91/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem łącznym z dnia 13 listopada 2014 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa J. R. (1)

przeciwko (...) S.A. (...)w W.

,sprawy z powództwa P. R. przeciwko (...) S.A. (...) W. o zadośćuczynienie

1.zasądził od pozwanego (...) S.A. (...)w W. na rzecz powódki J. R. (1) kwotę 30.000,00 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 27.07.2011 r. do dnia zapłaty;

2. zasądził od pozwanego (...) S.A. (...)w W. na rzecz powoda P. R. kwotę 25.000,00 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 27.07.2011r. do dnia zapłaty;

3. zasądził od pozwanego (...) S.A. (...)w W. na rzecz powódki J. R. (1) kwotę 3.922,70 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

4. zasądził od pozwanego (...) S.A. (...)w W. na rzecz powoda P. R. kwotę 3.672,70 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego

W dniu 23 lipca 20!0 r. około godz. 02:50 w miejscowości J. gm. W. woj. (...) na wysokości posesji nr (...) M. W. (1) naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując samochodem M. nr rej. (...)zjechał na przeciwległy pas ruchu i nienależycie obserwując drogę potrącił znajdującego się na lewej krawędzi jezdni J. R. (2), czym spowodowała nieumyślnie wypadek w ruchu drogowym, wskutek którego J. R. (2) doznał ciężkich obrażeń ciała, których następstwem był zgon J. R. (2) po przewiezieniu go do szpitala.

Wyrokiem z dnia 8 lutego 2011 roku w sprawie VII K 1557/10 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. skazał M. W. (2) za przestępstwo określone w art. 177 § 2 kk na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat.

Sprawca pojazdu w dacie wypadku korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC zawartej ze strona pozwaną.

J. R. (2) był mężem J. R. (1) i ojcem P. R.,

Wypadek miał miejsce 23.07.2010 r. Powódka miała wtedy 56 lat natomiast jej zmarł) mąż 58 lat. W dniu zdarzenia mąż we wczesnych godzinach rannych wyszedł tuż po śniadaniu do pracy. Miał zamiar wsiąść do swojego samochodu, kiedy nagłe powódka usłyszała huk. Gdy wybiegła przed dom zobaczyła, że jej mąż leży na drodze. Po chwili przyjechała karetka, pojawił się jej syn jednak J. R. (2) zmarł.

Małżonkowie R. przez blisko 35 lat tworzyli zgodne małżeństwo z którego urodziło się 3 dzieci. J. R. (2) był zatrudniony jako kierowca, natomiast jego żona nic pracowała zawodowo. Byli zgodnym małżeństwem, nie kłócili się.

Pierwsze dni po śmierci męża były dla powódki tragiczne. Nie była się w stanic przygotować do pochówku ani ona ani jej dzieci. J. R. (1) pomaga! brat i bratowa.

Powódka leczyła się u psychiatry po śmierci męża. Cierpiała na depresje. Wcześniej nie wymagała takich wizyt. Leczyła się w P. na ul. (...), leczyła się także u neurologa. Dostawała leki nasenne, od kilku lat bowiem ma kłopoty ze spaniem. Mąż powódki miał za 2 lata iść na emeryturę a później zgodnie z planem mieli gdzieś pojedziemy lak by spędzie czas razem. Domem zajmowała się powódka, natomiast podwórkiem zmarły maż. To on również zimą palił w piecu. Powódka nadal trzymała wszystkie rzeczy męża w domu.

W dacie śmierci J. R. (2) jego syn P. miał 35 lat. Nie mieszkał juz wtedy z rodzicami, jednak dzieliła ich od siebie odległość jedynie 400 metrów, co powodowało iż często odwiedzał rodziców. Powód także jest z zawodu kierowcą. Jeszcze przed wypadkiem rozwiódł się z żoną i ma dwoje dzieci. Ze zmarłym ojcem spotykał się przeważnie w weekendy. Czasami spotykali się także w trasie z uwagi na wykonywany zawód. Mogli na siebie nawzajem liczyć, wymieniali się doświadczeniami zawodowymi.

Dzień wcześniej przed wypadkiem powód spotkał się z ojcem na trasie, gdzie umówili się na spotkanie na sobotę. Po zdarzeniu powód był załamany i korzystał 2 razy z porad psychiatry, ale później stwierdził, że w jego zawodzie lepiej nie korzystać z pomocy taki eh lekarzy. Jego pracodawca zaproponował po zdarzeniu, by powód wziął 2 tygodnie wolnego, jednak skorzystał on jedynie z 1 tygodnia wolnego, gdyż nie mógł siedzieć w domu.

Dom powoda nadal jest niewykończony a to właśnie powód z ojcem wspólnie wykonywali prace. Zmarły dużo pracy wykonał przy rozbudowie domu syna. zrobił ciach . ogrodzenie, dokładał się do budowy domu, pomagał P. R. także finansowo. Powód wraz z ojcem mieli bardzo dobre relacje, nie kłócili się choć czasem zdarzały się drobne sprzeczki o charakterze zawodowym. Wspólnie spędzali wszystkie uroczystości rodzinne, święta. Po wypadku powód miał problem nawet żeby podjechać pod dom rodziców, gdyż w świadomości miał fakt. iż lam zginał jego ojciec.

Powód P. R. decyzja strony pozwanej z 26 czerwca 201 1 roku w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego uzyskał zadośćuczynienie w wysokości 15.000.00 złotych, natomiast J. R. (1) kwotę 30.000.00 złotych. Pomimo odwołania pozwany nie uwzględnił roszczenia w wyższej wysokości.

Sąd zważył, iż powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Podstawą odpowiedzialności strony pozwanej za poniesioną przez powodów s/.kodę w wyniku wypadku komunikacyjnego jest przepis art. 822 kc

Zgodnie z tym przepisem przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej reguluje natomiast ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych. Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, póz. 1 152).

Zgodnie z art. 34 ust. 1 tej ustawy z. ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W myśl art. 35 cytowanej ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Bezsporne w sprawie było. że wynikli przedmiotowego wypadku drogowego śmierć poniósł J. R. (2) ojciec powoda i mąż J. R. (1).

Zgodnie z treścią art. 446 § 4 kc Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Spowodowanie śmierci przez posiadacza pojazdu ubezpieczonego u strony pozwanej w zakresie OC rodzi odpowiedzialność strony pozwanej na gruncie powołanego art. 34 ust. ! ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Ubezpieczeniowym funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Śmierć jest szkodą, o której mowa w omawianym przepisie i która rodzi odpowiedzialność strony pozwanej.

Artykuł 446 § 4 kc jest reakcją ustawodawcy na konieczność zwiększenia ochrony ofiar zdarzeń kryminalnych. Przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego ma na celu zrekompensować krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie i ból spowodowany utratą najbliższej osoby (wyrok SA w Lublinie z dnia 7 lipca 2009 r., II AK a 44/09. LHX nr

523973). Naruszenie prawa do życia w rodzinie stanowi dalece większa dolegliwość psychiczną dla członka rodziny zmarłego niż w przypadku innych dóbr. a jej skutki rozciągają się na całe życie osób bliskich.

Uprawnionymi do zadania kompensaty są wyłącznie członkowie rodziny zmarłego, przy czym muszą być to najbliżsi członkowie tej rodziny. Jest to węższy krąg podmiotów niż osoby bliskie, bo ograniczony do członków rodziny. Należy jednak sądzić, ze obejmuje nie tylko małżonka i dzieci zmarłego, ale także innych członków jego rodziny, a wiec krewnych, powinowatych.

Jeśli chodzi o ustalenie wysokości zadośćuczynienia z art. 446 § 4 k.c. winno nastąpić według kryteriów branych pod uwagę przy zasądzaniu zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych (art. 23 i art. 24 w z\v. z art. 448 k.c.). z uwzględnieniem jednak ciężaru gatunkowego naruszonego dobra (wyrok SA w Lodzi z dnia 14 kwietnia 2010 r.. I ACa 178/10. niepubk).

Ustalenie odpowiedniej sumy pieniężnej powinno nastąpić przy uwzględnieniu wszelkich okoliczności mających wpływ na rozmiar krzywdy dotyczących: rodzaju

chronionego dobra, rozmiaru doznanego uszczerbku, charakteru następstw naruszenia, wieku poszkodowanego, rodzaju i stopnia winy sprawcy, odczuwania jej przez poszkodowanego.

Zadośćuczynienie ma za zadanie kompensację doznanej krzywdy. Roszczenie to nie ma na celu wyrównywać straty poniesionej przez najbliższych zmarłego, lecz ma pomóc dostosować się do nowej rzeczywistości. Ma także na celu złagodzić cierpienia fizyczne i psychiczne oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, aby w ten sposób przywrócona została równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego. Przy uwzględnianiu naruszenia dobra osobistego wskutek śmierci osoby bliskiej jako szkody niemajątkowej winny być brane pod uwagę: dramatyzm doznań osób bliskich zmarłego, poczucie osamotnienia i odczuwanej pustki, cierpienia moralne i wstrząs psychiczny wywołany śmiercią osoby najbliższej.

Przy ustalaniu wysokości zadośćuczyń i en i a należy uwzględnić, jaka rolę w rodzinie pełniła osoba zmarłego, do jakich doszło zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu pozostałych członków" rodziny, kolejną przesłanką powinno być określenie, w jakim stopniu pozostali członkowie będą umieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości i na ile zdolni są zaakceptować obecny stan rzeczy.

Wskutek śmierci J. R. (2) doszło do bezprawnego naruszenia dóbr osobistych jego syna i żony w postaci bardzo silnych więzi rodzinnych łączących zmarłego z rodziną. Skutkiem tego była krzywda członków rodziny.

Powódka w chwili zdarzenia miała 56 la; natomiast jej zmarły mąż 58 lal. Małżonkowie R. przez blisko 35 lat tworzyli zgodne małżeństwo. Pierwsze dni po śmierci męża były dla powódki tragiczne. Nie była sic w stanie przygotować do pochówku ani ona. ani jej dzieci. Powódka leczyła się u psychiatry po śmierci męża.

Cierpiała na depresję, tym bardziej, że jako pierwsza dobiegła na miejsce zdarzenia co niezaprzeczalnie spotęgowało tragiczne odczucia. Mąż powódki miał w niedługim czasie iść na emeryturę i razem planowali przyszłość, chcieli gdzieś wyjechać, spędzić czas razem.

W dacie śmierci .J. R. (2) jego syn P. miał 35 lat. Miał stały kontakt z ojcem który pomagał mu zarówno w rozbudowie domu jak i finansowo. Mogli na siebie nawzajem liczyć, wymieniali się doświadczeniami zawodowymi, albowiem byli kierowcami zawodowymi. Po zdarzeniu powód był załamany i korzystał 2 razy z porad psychiatry, szybko powrócił także do pracy gdyż nie mógł sobie poradzie w domu po wypadku. Powód wraz z ojcem mieli bardzo dobre relacje, wspólnie spędzali wszystkie uroczystości rodzinne, święta

Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności, jakie winny być uwzględnione przy ustaleniu odpowiedniej kwoty należnej osobie poszkodowanej tytułem zadośćuczynienia Sąd uznał, iż zadośćuczynienie należne powódce J. R. (1) winno wynosić 60.000,00 złotych. Odliczając wypłacone już zadośćuczynienie w kwocie 30.000,00 złotych Sąd zasądził na jej rzecz kwotę 30.000.00 złotych. Natomiast w stosunku do powoda P. R. zadośćuczynienie winno wynosić 40.000.00 złotych. Odliczając wypłaconą juz przez pozwanego kwotę 15.000.00 złotych. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz P. R. kwotę 25.000,00 złotych tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 446 § 4 k.c. Kwoty te będą stanowiły dla powodów pewną odczuwalną wartość za doznane cierpienia psychiczne, jednocześnie kwoty te są umiarkowane.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c.. albowiem decyzja pozwanego kończąca proces likwidacji szkody przyznająca zadośćuczynienie wydana była w dniu 26 lipca 201 1 roku.

Sąd orzekł o kosztach procesu na podstawie art. 98 kpe zgodnie z zasada odpowiedzialności za wynik sprawy. Powodowie wygrali proces w całości i pozwany obowiązany jest ponieść koszty procesu w całości. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.922.70 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu na co składają się: wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 2.400 złotych (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu: Dz. U. z 2002 r., nr 163. poz. 1340 z późn. zm). oplata od pełnomocnictwa 17 zł opłata od pozwu 1500 złotych oraz koszy korespondencji 7,70 złotych Natomiast od pozwanego na rzecz powoda zasądził kwotę 3.072.70 złotych na. co złożyły się koszty opłaty od pozwu 1250 złotych, oplata od pełnomocnictwa 17 złotych. wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 2.400 złotych oraz koszty korespondencji 7.70 złotych. Sąd nie znalazł podstaw do zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości o co wnosił pełnomocnik powoda.

Powyższy wyrok zaskarżył pozwany w następującej części :

1. w punkcie 1 wyroku, w zakresie ponad kwotę 10 000,00 zł. to jest w zakresie kwoty

20 000,00 zł;

2. w punkcie 2 wyroku, w zakresie ponad kwotę 5 000,00 zł, to jest w zakresie kwoty

20 000,00 zł;

3. w punkcie 3 i 4.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności:

a) w związku z art. 446 § 4 k.c., poprzez zasądzenie rażąco wysokiej kwoty

zadośćuczynienia za doznaną krzywdę mimo, iż jest ona sprzeczna z, przyjętymi w orzecznictwie sądów powszechnych, kryteriami ustalania wysokości zadośćuczynienia, a stan faktyczny niniejszej sprawy nie uzasadniał przyznania kwoty w zasądzonej wysokości;

b) przepisu art. 6 k.c. poprzez uznanie, iż powodowie wykazali rozmiar krzywd przez

nich doznanych uzasadniających zasądzenie na jego rzecz kwot dochodzonych pozwem;

2. naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 § 1 k.p.c., poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, polegające na oparciu rozstrzygnięcia Sądu I instancji wyłącznie na subiektywnych odczuciach powodów.

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o :

1) zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez oddalenie powództwa w zakresie zasądzenia na

- na rzecz J. R. (1) kwoty ponad 10.000,00 zł, to jest w zakresie kwoty 20.000,00 zł.

-na rzecz P. R. kwoty ponad 5.000,00 zł. to jest w zakresie kwoty 20.000,00 zł;

2) rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów sądowych w oparciu o przepis art. 100 k.p.c.. przy uwzględnieniu zmian zaskarżonego wyroku zgodnie z punktem 1 jak wyżej;

3) zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych;

ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, w przypadku uznania przez Sąd Odwoławczy, iż Sąd I Instancji nie rozpozna! istoty sprawy lub postępowanie dowodowe wymaga przeprowadzenia ponownie.

Pełnomocnik powodów wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów procesu za drugą instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona albowiem podniesione w niej zarzuty obrazy prawa materialnego, tj. przepisów art. 446 § 4 i art. 6 kc oraz naruszenia art. 233 § 1 kpc, nie są trafne.

Lektura materiału aktowego nie daje bowiem podstaw do skutecznego postawienia zarzutów, iż Sąd Rejonowy dokonał oceny zgromadzonych w sprawie dowodów z uchybieniem przepisowi art. 233 k.p.c. i w efekcie zasądził zadośćuczynienia w granicach wygórowanych i nie odpowiadających wymogom art. 446 § 4 k.c.

Wręcz przeciwnie – dokonana przez Sąd I instancji ocena materiału dowodowego jest wszechstronna i odpowiada wymogom jakie stawiają jej przepisy art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c.

Dokonane na podstawie takiej oceny dowodów precyzyjne ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego w zakresie doznanej przez powodów krzywdy, wynikającej z zerwania więzi rodzinnych, jakie łączyły ich ze zmarłym w wyniku wypadku komunikacyjnego mężem i ojcem zarazem, są trafne i zasługują na akceptację Sądu Okręgowego.

Sąd Rejonowy oceniając wysokość należnego powodom zadośćuczynienia uwzględnił wszystkie okoliczności podnoszone w apelacji, a które to składają się na pełny obraz dokonanej przez powodów krzywdy, tj. okoliczności zdarzenia, rodzaju i jakości więzi łączących ich ze zmarłym oraz rozmiaru cierpień psychicznych związanych z nagłym i nieprzewidzianym zerwaniem tych więzi, a także stopę życiową społeczeństwa i stopę życiową pokrzywdzonych.

Sąd Rejonowy należycie zatem uzasadnił wysokość zasądzonych zadośćuczynień, którym – w ocenie Sadu Okręgowego i wbrew odmiennemu poglądowi apelującego – nie można zarzucić, iż nie odpowiadają aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa i są wygórowane.

Zasądzone zatem przez Sąd Rejonowy zaskarżonym wyrokiem zadośćuczynienia odpowiadają przesłankom powołanego w jego uzasadnieniu prawa materialnego.

Reasumując powyższe rozważania uznać należy, iż apelacja nie zawiera uzasadnionych zarzutów i sprowadza się jedynie do nieskutecznej polemiki z prawidłowym wyrokiem Sądu I instancji, który odpowiada powołanemu w jego uzasadnieniu prawu materialnemu.

Dlatego też, apelację jako nieuzasadnioną należało oddalić na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu między stronami za instancję odwoławczą orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c.

Mając na uwadze wszystkie powyższe rozważania oraz powołane w nich przepisy orzeczono jak w sentencji wyroku.