Portal Orzeczeń

POSTANOWIENIE

Dnia 29 października 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSA w SO Arkadiusz Lisiecki
Sędziowie:	SSO Paweł Hochman (spr.) SSR del. Jakub Ślęzak
Protokolant:	sekr. sądowy Paulina Neyman

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 października 2018 roku

sprawy z wniosku M. B.

z udziałem A. S. (1)

o zniesienie współwłasności

na skutek apelacji uczestniczki

od postanowienia Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 30 października 2017 roku, sygn. akt I Ns 1653/14

postanawia:

1.  oddalić apelację;

2.  ściągnąć od wnioskodawcy M. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 1753,72 (jeden tysiąc siedemset pięćdziesiąt trzy 72/100) złotych tytułem zwrotu poniesionych tymczasowo wydatków i nie obciążyć uczestniczki postępowania A. S. (1) obowiązkiem zwrotu pozostałych wydatków;

3.  ustalić, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie;

4.  przyznać od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim na rzecz radcy prawnego R. G. prowadzącego Kancelarię w P. kwotę 4428,00 (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej uczestniczce z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki

SSO Paweł Hochman SSR del. Jakub Ślęzak

Sygn. akt II Ca 328/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 30 października 2017 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim po rozpoznaniu sprawy z wniosku M. B. przy udziale A. S. (1) o zniesienie współwłasności postanowił:

I. ustalić, że przedmiot zniesienia współwłasności stanowią:

1) prawo użytkowania wieczystego na nieruchomości gruntowej położonej w P. przy ulicy (...), stanowiącej działkę ewidencyjną oznaczoną numerem (...) o powierzchni (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą (...) wraz z odrębnym prawem własności posadowionego na tej nieruchomości budynku mieszkalnego stanowiącego dwukondygnacyjny segment w zabudowie szeregowej o powierzchni użytkowej (...) m2 i o wartości 371.300,00 złotych;

2) prawo własności nieruchomości gruntowej położonej we W., Gmina S., stanowiącej działkę ewidencyjną o numerze (...) o powierzchni (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 134.800,00 złotych;

3) prawo własności do ruchomości o niżej wskazanych nazwach:

a) skrzynia przedpokojowa sosnowa o wartości 25;

b) szafka sosnowa o wartości 100 złotych;

c) lustro sosnowe o wartości 50,00 złotych;

d) wieszak sosnowy o wartości 35,00 złotych;

e) lampki oświetleniowe 3 sztuki o wartości 60,00 złotych;

f) dywaniki 2 sztuki o wartości 60,00 złotych;

g) skrzynia kuchenna o wartości 25 złotych;

h) kuchnia gazowa elektryczna o wartości 250,00 złotych;

i) okap kuchenny o wartości 20,00 złotych;

j) lampa wisząca kuchenna o wartości 50,00 złotych;

k) karnisz kuchenny o wartości 40,00 złotych;

l) firanki kuchenne o wartości 10,00 złotych;

m) lampka stojąca o wartości 20,00;

n) dywanik kuchenny o wartości 5,0 złotych;

o) szafka sosnowa z nadstawką o wartości 150,00 złotych;

p) trzy sztuki regałów sosnowych o wartości łącznie 180,00 złotych;

q) telewizor (...) o wartości 250,00 złotych;

r) DVD (...) wartości 50,00 złotych;

s) szafka RTV o wartości 200,00 złotych;

t) kanapa (...) o wartości 400,00 złotych;

u) fotel z podnóżkiem o wartości 300,00 złotych;

v) karnisz pokojowy o wartości 60,00 złotych;

w) firanki i zasłonki pokojowe nie stanowiące żadnej wartości;

x) łóżko sosnowe w ciemnym kolorze o wymiarach 1,2 m x2 m o wartości 200,00 złotych;

y) 2 sztuki szafek sosnowych o wartości 100 złotych;

z) szafka sosnowa z szufladkami o wartości 250,00 złotych;

aa) dywan o wartości 150,00 złotych;

bb) karnisz pokojowy o wartości 40,00 złotych;

cc) firanki pokojowe o wartości 10,00 złotych;

dd) 2 sztuki luster łazienkowych wiszących o wartości 100,00 złotych;

ee) odkurzacz (...) o wartości 100,00 złotych;

ff) 2 sztuki wieszaków metalowych o wartości 60,00 złotych;

gg) myjka K. o wartości 80,00 złotych;

hh) żelazko elektryczne o wartości 80,00 złotych;

ii) deska do prasowania o wartości 20,00 złotych;

jj) pralka automatyczna o wartości 500,00 złotych;

kk) kosiarka elektryczna o wartości 250,00 złotych;

ll) sekator ogrodowy o wartości 10,00 złotych;

mm) nożyce ogrodowe o wartości 5,0 złotych;

nn) grabie o wartości 10,00 złotych;

oo) szpadel o wartości 10,00 złotych;

pp) węże ogrodowe o wartości 10,00 złotych;

qq) komplet mebli młodzieżowych o wartości 500,00 złotych;

rr) firanki i zasłonki z pokoju dziecięcego o wartości 10 złotych;

II. dokonać zniesienia opisanych w punkcie pierwszym składników majątkowych w ten sposób, że:

1. przyznać na wyłączną własność uczestniczki A. S. (2):

a) prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej wraz z odrębnym prawem własności posadowionego na tej nieruchomości budynku mieszkalnego opisanego w punkcie I. podpunkt 1;

b) prawo własności ruchomości opisanych w punkcie I. podpunktach: e), h), i), j), k), l), ł), t, u), v), bb) o łącznej wartości 1.235,00 złotych;

2. przyznać na wyłączną własność wnioskodawcy M. B.:

a) prawo własności nieruchomości opisanej w punkcie I. podpunkt 2;

b) prawo własności ruchomości opisanych w punkcie I. podpunktach: a), b), c), d), f), g), m), n), o), p), q), r), s), w), x), y), z), aa), cc), dd), ee), ff), gg), hh), ii), jj), kk), ll), mm), nn), oo), pp), qq), rr) o łącznej wartości 3.300,00 złotych (trzech tysięcy trzystu złotych);

III. zasądzić od uczestniczki A. S. (1) na rzecz wnioskodawcy M. B.:

1. kwotę 116.220,00 złotych (stu szesnastu tysięcy dwustu dwudziestu złotych) tytułem spłaty płatną w czterech równych rocznych ratach, każda po 29.055,00 złotych (dwadzieścia dziewięć tysięcy pięćdziesiąt pięć złotych) płatne – pierwsza do 31 grudnia 2018 roku, druga do 31 grudnia 2019 roku, trzecia do 31 grudnia 2020 roku i ostatnia do 31 grudnia 2021 roku;

2. kwotę 1.895,44 złotych tytułem zwrotu części nakładów na nieruchomość opisaną w punkcie I. podpunkt 1 płatną w terminie 2 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia;

IV. oddalić wniosek w pozostałym zakresie;

V. wobec cofnięcia wniosku umorzyć postępowanie co do zniesienia współwłasności ruchomości w postaci lampy stojącej dużej oraz stolika okrągłego;

VI. ustalić, że koszty postępowania zostały uiszczone do kwoty 1.000,00 złotych;

VII. nakazać pobrać od wnioskodawcy M. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 2.487,59 złotych, tytułem kosztów postępowania tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

VIII. ustalić, że w pozostałym zakresie wnioskodawca ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie;

IX. kosztami postępowania, których uczestniczka A. S. (1) nie miała obowiązku uiścić obciążyć Skarb Państwa;

X. zasądzić od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim na rzecz radcy prawnego R. G. prowadzącego swoją kancelarię w P. kwotę 8.856,00 złotych zawierającą podatek od towarów i usług tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej uczestniczce A. S. (1) z urzędu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego:

Nieruchomość gruntową położoną we W., gmina S., powiat (...), składającą się z działki leśnej oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni (...)arów ((...) ha), dla której urządzono Księgę Wieczystą o numerze KW (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim VI Wydział Ksiąg Wieczystych, uczestniczka postępowania A. S. (1) oraz wnioskodawca M. B. nabyli drogą umowy sprzedaży - akt notarialny Rep.(...), na zasadzie współwłasności w częściach równych w dniu 25 września 2000 r. za kwotę 42.000,00 zł.

Prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w P. przy ulicy (...) składającą się z działki oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) m2 ((...) ha) oraz współwłasność domu mieszkalnego, jednorodzinnego – segment, dla którego urządzono Księgę Wieczystą nr KW (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim VI Wydział Ksiąg Wieczystych, uczestniczka postępowania A. S. (1) oraz wnioskodawca M. B. nabyli drogą umowy sprzedaży - akt notarialny Rep. (...), na zasadzie współwłasności w częściach równych w dniu 7 października 2002 r. za kwotę 165.000,00 zł. Cenę uiściła uczestniczka postępowania gotówką przy podpisaniu aktu notarialnego.

Po zakupie domu mieszkalnego położonego w P. przy ulicy (...) uczestniczka postępowania i wnioskodawca przeprowadzili jego kapitalny remont. Prace były finansowane ze środków zarówno wnioskodawcy jak i uczestniczki postępowania. Remont trwał około 3 miesiące i był nadzorowany przez wnioskodawcę.

Uczestniczka postępowania A. S. (1) oraz wnioskodawca M. B. nie byli małżeństwem. Pozostawali w nieformalnym związku i wspólnie zamieszkiwali w domu jednorodzinnym przy ulicy (...) do maja 2010 r. Po tym czasie wnioskodawca miał dostęp do budynku mieszkalnego, tj. posiadał klucze oraz pilot do garażu, jednak stale w nim nie przebywał, przychodził po odbiór rachunków i celem zabrania swoich rzeczy. Na nieruchomości pozostało część rzeczy osobistych należących do wnioskodawcy.

Ze związku strony posiadają syna - W. B.. W. B. ma 16 lat, obecnie kontynuuje naukę. Zamieszkuje wspólnie z matką, która sprawuje nad nim opiekę. W. B. ma sporadyczny kontakt z ojcem.

W trakcie związku i wspólnego zamieszkiwania strony nabyły stanowiące ich wspólną własność w równych częściach ruchomości w postaci: skrzyni przedpokojowej sosnowej o wartości 25 złotych; szafki sosnowej o wartości 100 złotych; lustra sosnowego o wartości 50,00, złotych; wieszaka sosnowego o wartości 35,00 złotych; lampek oświetleniowych 3 sztuki o wartości 60,00 złotych; dywaników 2 sztuki o wartości 60,00 złotych; skrzyni kuchennej o wartości 25 złotych; kuchni gazowej elektrycznej o wartości 250,00 złotych; okapu kuchennego o wartości 20,00 złotych; lampy wiszącej kuchennej o wartości 50,00 złotych; karnisza kuchennego o wartości 40,00 złotych; firanek kuchennych o wartości 10,00 złotych; lampki stojącej o wartości 20,00 złotych; dywanika kuchennego o wartości 5,0 złotych; szafki sosnowej z nadstawką o wartości 150,00 złotych; trzech sztuk regałów sosnowych o wartości łącznie 180,00 złotych; telewizora (...) 32’’ o wartości 250,00 złotych; DVD (...) o wartości 50,00 złotych; szafki RTV o wartości 200,00 złotych; kanapy (...) o wartości 400,00 złotych; fotela z podnóżkiem o wartości 300,00 złotych; karnisza pokojowego o wartości 60,00 złotych; firanek i zasłonek pokojowych nie stanowiących żadnej wartości; łóżka sosnowego w ciemnym kolorze o wymiarach 1,2 m x2 m o wartości 200,00 złotych; 2 sztuk szafek sosnowych o wartości 100 złotych; szafki sosnowej z szufladkami o wartości 250,00 złotych; dywanu o wartości 150,00 złotych; karnisza pokojowego o wartości 40,00 złotych; firanek pokojowych o wartości 10,00 złotych; 2 sztuk luster łazienkowych wiszących o wartości 100,00 złotych; odkurzacza (...) o wartości 100,00 złotych; 2 sztuk wieszaków metalowych o wartości 60,00 złotych; myjki K. o wartości 80,00 złotych; żelazka elektrycznego o wartości 80,00 złotych; deski do prasowania o wartości 20,00 złotych; pralki automatycznej o wartości 500,00 złotych; kosiarki elektrycznej o wartości 250,00 złotych; sekatora ogrodowego o wartości 10,00 złotych; nożyc ogrodowych o wartości 5,0 złotych; grabi o wartości 10,00 złotych; szpadla o wartości 10,00 złotych; węża ogrodowego o wartości 10,00 złotych; kompletu mebli młodzieżowych o wartości 500,00 złotych; firanek i zasłonek z pokoju dziecięcego o wartości 10,00 złotych.

W okresie od 1 stycznia 2010 r. do dnia 1 maja 2010 r. wnioskodawca pokrywał koszty utrzymania domu mieszkalnego przy ulicy (...), które łącznie wyniosły 6.821,81 zł.

Po okresie wspólnego zamieszkiwania A. S. (1) poniosła koszt naprawy dachu w wysokości 3.03,93 zł.

Zgodnie z opinią biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości.

Wartość rynkowa niezabudowane działki nr (...) położonej w miejscowości W. wynosi 134.800,00 zł.

Wartość rynkowa zabudowanej działki nr (...) położonej w P. przy ulicy (...) wynosi 371.300,00 zł.

Wartość rynkowa nakładów poczynionych na budynku mieszkalnym wynosi 13.000,00 zł.

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie przedłożonych do akt sprawy dokumentów, których wiarygodność i prawdziwość nie budziła jego wątpliwości. Nadto Sąd wziął pod uwagę zeznania powołanych w sprawie świadków J. O., G. L. oraz T. B., jak też wnioskodawcy M. B. oraz uczestniczki postępowania A. S. (1) w części w jakiej pozostawały ze sobą spójne i nawzajem się nie wykluczały. Ponadto ustalając wartość majątku wspólnego Sąd uwzględnił opinię biegłego sądowego M. R., która nie była kwestionowana przez żadną ze stron. Opracowanie biegłego było rzetelne, jasne i wyczerpujące wobec czego Sąd wziął je pod uwagę w całości.

Sąd Rejonowy zważył, iż wniosek podlegał uwzględnieniu.

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (art. 195 k.c.). Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności (art. 210 zdanie pierwsze k.c.). Każdy ze współwłaścicieli może żądać ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba, że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 211 k.c.).

Według treści art. 212 § 1 k.c. jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne, natomiast art. 212 § 2 k.c. stanowi, iż rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

W przedmiotowej sprawie z wnioskiem o zniesienie współwłasności wystąpił M. B., który wskazując składniki wspólnego majątku wnioskodawcy i A. S. (1) wniósł o zniesienie współwłasności zarówno tych nieruchomości jak i ruchomości z jednoczesnym orzeczeniem dopłat oraz o zasądzenie na jego rzecz od uczestniczki postępowania połowy kosztów poniesionych przez M. B. na utrzymanie budynku mieszkalnego w kwocie 6.821,81 zł. Ponadto wnioskodawca domagał się zasądzenia od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy kwoty 1.000,00 zł tytułem korzystania z budynku mieszkalnego ponad swój udział.

Należy wskazać, że na terminie rozprawy w dniu 26 maja 2015 r. pełnomocnik uczestniczki postępowania przyłączył się do wniosku co do zasady, zaś w dalszym toku postępowania na rozprawie w dniu 5 czerwca 2017 r. wnioskodawca oświadczył, iż wyraża zgodę na zniesienie współwłasności w ten sposób, że na jego rzecz przyznana zostanie własność nieruchomość położonej we W. natomiast na rzecz uczestniczki postępowania własność użytkowania wieczystego gruntu położonego w P. przy ulicy (...) oraz własności budynku mieszkalnego na nim się znajdującego z jednoczesnym ustaleniem spłaty na rzecz wnioskodawcy przez uczestniczkę postępowania w kwocie 115.000,00 zł. Uczestniczka postępowania poparła wniosek w części dotyczącej zniesienia współwłasności dotyczącej nieruchomości, w dalszej zaś części nie wyraziła zgody na ustalenie na rzecz wnioskodawcy dopłaty w kwocie 115.000,00 zł.

Ponadto na terminie rozprawy w dniu 18 października 2017 r. wnioskodawca i uczestniczka postępowania uzgodnili wspólne stanowisko w przedmiocie wyceny i prawa własności ruchomości. W tym przedmiocie wnioskodawca cofnął wniosek co do zniesienia współwłasności ruchomości w postaci lampy stojącej dużej oraz stolika okrągłego. Jednocześnie należy wskazać, że w toku rozprawy wnioskodawca opuścił salę z uwagi na obowiązku służbowe, zaś ustalenie wartości pozostałych ruchomości nastąpiło jedynie z udziałem uczestniczki postępowania. Wskazać należy, że wnioskodawca został pouczony co do ewentualnych skutków prawnych braku jego obecności w dalszym toku rozprawy. W tych okolicznościach Sąd przyjął, iż twierdzenia uczestniczki postępowania należało uznać za przyznane zgodnie z treścią art. 230 k.p.c., który stanowi, że w sytuacji, gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane.

Wobec powyższego Sąd ustalił, iż w niniejszej sprawie przedmioty zniesienia współwłasności stanowią: prawo użytkowania wieczystego na nieruchomości gruntowej położonej w P. przy ulicy (...), stanowiącej działkę ewidencyjną oznaczoną numerem (...) o powierzchni (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą (...) wraz z odrębnym prawem własności posadowionego na tej nieruchomości budynku mieszkalnego stanowiącego dwukondygnacyjny segment w zabudowie szeregowej o powierzchni użytkowej (...) m2 i o wartości 371.300,00 złotych (trzystu siedemdziesięciu jeden tysięcy trzystu złotych); prawo własności nieruchomości gruntowej położonej we W., Gmina S., stanowiącej działkę ewidencyjną o numerze (...) o powierzchni (...) ha, dla której Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim prowadzi księgę wieczystą (...) o wartości 134.800,00 złotych, a także ruchomości w postaci: skrzyni przedpokojowej sosnowej o wartości 25 złotych; szafki sosnowej o wartości 100 złotych; lustra sosnowego o wartości 50,00, złotych; wieszaka sosnowego o wartości 35,00 złotych; lampek oświetleniowych 3 sztuki o wartości 60,00 złotych; dywaników 2 sztuki o wartości 60,00 złotych; skrzyni kuchennej o wartości 25 złotych; kuchni gazowej elektrycznej o wartości 250,00 złotych; okapu kuchennego o wartości 20,00 złotych; lampy wiszącej kuchennej o wartości 50,00 złotych; karnisza kuchennego o wartości 40,00 złotych; firanek kuchennych o wartości 10,00 złotych; lampki stojącej o wartości 20,00 złotych; dywanika kuchennego o wartości 5,0 złotych; szafki sosnowej z nadstawką o wartości 150,00 złotych; trzech sztuk regałów sosnowych o wartości łącznie 180,00 złotych; telewizora (...) 32’’ o wartości 250,00 złotych; DVD (...) o wartości 50,00 złotych; szafki RTV o wartości 200,00 złotych; kanapy (...) o wartości 400,00 złotych; fotela z podnóżkiem o wartości 300,00 złotych; karnisza pokojowego o wartości 60,00 złotych; firanek i zasłonek pokojowych nie stanowiących żadnej wartości; łóżka sosnowego w ciemnym kolorze o wymiarach 1,2 m x2 m o wartości 200,00 złotych; 2 sztuk szafek sosnowych o wartości 100 złotych; szafki sosnowej z szufladkami o wartości 250,00 złotych; dywanu o wartości 150,00 złotych; karnisza pokojowego o wartości 40,00 złotych; firanek pokojowych o wartości 10,00 złotych; 2 sztuk luster łazienkowych wiszących o wartości 100,00 złotych; odkurzacza (...) o wartości 100,00 złotych; 2 sztuk wieszaków metalowych o wartości 60,00 złotych; myjki K. o wartości 80,00 złotych; żelazka elektrycznego o wartości 80,00 złotych; deski do prasowania o wartości 20,00 złotych; pralki automatycznej o wartości 500,00 złotych; kosiarki elektrycznej o wartości 250,00 złotych; sekatora ogrodowego o wartości 10,00 złotych; nożyc ogrodowych o wartości 5,0 złotych; grabi o wartości 10,00 złotych; szpadla o wartości 10,00 złotych; węża ogrodowego o wartości 10,00 złotych; kompletu mebli młodzieżowych o wartości 500,00 złotych; firanek i zasłonek z pokoju dziecięcego o wartości 10,00 złotych.

Wobec zgodnego stanowiska stron co do podziału zarówno nieruchomości jak i ruchomości Sąd przyznał na wyłączną własność uczestniczki A. S. (1) prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej wraz z odrębnym prawem własności posadowionej na tej nieruchomości budynku mieszkalnego oraz prawo własności ruchomości w postaci lampek oświetleniowych 3 sztuk, kuchni gazowo-elektrycznej, okapu kuchennego, lampy wiszącej kuchennej, karnisza kuchennego, firanek kuchennych, kanapy (...), fotela z podnóżkiem oraz dwóch karniszy pokojowych o łącznej wartości 1.235,00 zł. Na rzecz wyłączną własność wnioskodawcy M. B. Sąd przyznał prawo własności nieruchomości położonej we W. stanowiącej działkę ewidencyjną o nr (...) oraz prawo własności ruchomości, tj. skrzyni przedpokojowej sosnowej, szafki sosnowej, lustra sosnowego, wieszaka sosnowego, dwóch dywaników, skrzyni kuchennej, lampki stojącej, dywanika kuchennego, szafki sosnowej z nadstawką, trzech regałów sosnowych, telewizora (...), DVD (...), szafki RTV, firanek i zasłonek pokojowych, łóżka sosnowego w ciemnym kolorze o wymiarach 1,2m x 2 m, dwóch sztuk szafek sosnowych, szafki sosnowej z szufladkami, dywanu, firanek pokojowych, dwóch sztuk luster łazienkowych wiszących, odkurzacza (...), dwóch sztuk wieszaków metalowych, myjki K., żelazka elektrycznego, deski do prasowania, pralki automatycznej, kosiarki elektrycznej, sekatora ogrodowego, nożyc ogrodowych, grabi, szpadla, węza ogrodowego, kompletu mebli młodzieżowych oraz firanek i zasłonek z pokoju dziecięcego o łącznej wartości 3.300,00 zł.

Raz jeszcze należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 212 § 1 k.c. jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. § 2 tego przepisu stanowi zaś, iż rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Wysokość spłaty była w niniejszym postępowaniu kwestią sporną. Sąd ostatecznie nie uwzględnił stanowiska żadnej ze stron i zasądził od uczestniczki postępowania A. S. (1) na rzecz wnioskodawcy kwotę 116.220,00 zł. Łączna wartość nieruchomości będących współwłasnością stron stanowi kwotę 506.100,00 zł, która to kwota wynika z zsumowania wartości nieruchomości wskazanych przez biegłego, tj. kwoty 371.300,00 zł, co do nieruchomości położonej przy ulicy (...) w P. oraz 134.000,00 zł stanowiącą wartość niezbudowanej nieruchomości znajdującej się we W.. Wartość udziałów stron w nieruchomościach jest równa, a zatem wartość jednego udziału wynosi 253.050,00 zł. Zgodnie z orzeczeniem uczestniczce postępowania przyznano zabudowana nieruchomość, której wartość biegły oszacował na kwotę 371.300,00 zł, a zatem wartość nieruchomości przewyższała wartość przyznanego jej udziału. Wnioskodawcy przyznano zaś nieruchomość niezabudowaną, której wartość wynosi 134.800,00 zł, a zatem jest mniejsza niż wartość udział we współwłasności. Różnica ta wynosi natomiast 118.250,00 zł i nie obejmuje wartości ruchomości stanowiących współwłasność stron.

Jednocześnie należy wskazać, że powyższa kwota powinna ulec zmniejszeniu o kwotę 2.030,00 zł, tj. do kwoty 116.220,00 zł. Zgodnie bowiem z podziałem ruchomości, wnioskodawca otrzymał ruchomości o łącznej wartości 3.265,00 zł natomiast uczestniczka postępowania ruchomości o łącznej wartości 1.235,00 zł. W tym przypadku wartość udziału w ruchomościach pozwanego przewyższa wartość udziału uczestniczki postępowania o kwotę 2.030,00 zł. Stąd też Sąd pomniejszył kwotę 118.250,00 zł o tę różnicę, co dało ostatecznie kwotę spłaty w wysokości 116.220,00 zł.

Jednocześnie Sąd rozłożył kwotę 116.220,00 zł na cztery równe roczne raty, każda po 29.055,00 zł, przy czym termin zapłaty pierwszej z nich Sąd ustalił na dzień 21 grudnia 2018 r., następnej raty na dzień 31 grudnia 2019 r., trzeciej raty na dzień 31 grudnia 2020 r., a termin ostatniej z rat na dzień 31 grudnia 2021 r. Zgodnie bowiem z art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. W przedmiotowym postępowaniu Sąd wziął pod uwagę, iż przyznana na rzecz uczestniczki postępowania nieruchomości stanowi budynek mieszkalny będący jednocześnie domem rodzinnym małoletniego syna stron zaś A. S. (1) sama wychowuje syna. W przekonaniu Sądu rozłożenie zasądzonej kwoty na raty umożliwi uczestniczce sukcesywną spłatę zadłużenia w pełnej wysokości i nie nastąpi ze znacznym pogorszeniem się sytuacji finansowej rodziny. Ponadto powyższe stanowisko Sądu jest uzasadnione tym bardziej, iż A. S. (1) przez dłuższy okres pozostawała bezrobotną, w tym także w dniu złożenia wniosku.

W przedmiocie pozostałych nakładów Sąd zasądził od uczestniczki postępowania na rzecz wnioskodawcy kwotę 1.895,44 zł tytułem zwrotu części nakładów na nieruchomość zabudowaną położoną w P. przy ulicy (...), a kwota ta wynika z wzajemnych potrąceń roszczeń stron.

W toku niniejszego postępowania uczestniczka A. S. (1) podniosła bowiem, iż poniosła nakłady związane z naprawą dachu na nieruchomości mieszczącej się przy ulicy (...) w wysokości 3.030,93 zł i w związku z tym wniosła o zwrot połowy poniesionych kosztów. Poniesienie tych nakładów jest w ocenie Sądu niewątpliwe, ponieważ uczestniczka przedstawiła na tę okoliczność rachunki, a nadto prace te miały miejsce po czasie, w którym wnioskodawca przestał regularnie zamieszkiwać z uczestniczka postępowania.

Z kolei Sąd uznał, iż wnioskodawca wykazał swoje roszczenie co do kwoty 6.821,81 zł. Sąd uwzględnił bowiem koszty, które M. B. faktycznie poniósł na poczet opłat za media i które wynikają z załączonych do akt sprawy potwierdzeń przelewów.

W związku z powyższym na rzecz wnioskodawcy zasądzono kwotę 3.410,91 zł, a na rzecz uczestniczki kwotę 1.515,47 zł, przy czym dokonano wzajemnego potrącenia tych roszczeń i ostatecznie zasądzono od uczestniczki wskazaną wyżej kwotę 1.895,44 zł.

Tym samym wskazać należy, że nie mogą podlegać uwzględnieniu pozostałe roszczenia wnioskodawcy o zasądzeniu w całości nakładów z tytułu opłat eksploatacyjnych za żądane przez wnioskodawcę okres, gdyż nie sposób uznać, iż wnioskodawca rzeczywiście wyprowadził się z nieruchomości przy ulicy (...). Z zeznań stron wynika bowiem, iż wnioskodawca pojawiał się w nieruchomości także w późniejszym okresie, a nadto w dalszym ciągu posiada pilot do bramy wjazdowej oraz klucze do drzwi.

Z powyższych względów niezasadne jest roszczenie wnioskodawcy o zasadzenie wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotowej nieruchomości przez uczestniczkę w zakresie przenoszącym jej udział.

Ponadto w postępowaniu o zniesienie współwłasności w świetle art. 618 § 1 k.p.c. nie mogą być rozpoznane roszczenia windykacyjne o wydanie dotyczące ruchomości stanowiących wyłączną własność jednego ze współwłaścicieli. W tym przedmiocie Sąd umarza postępowanie jeżeli wnioskodawca cofnął wniosek. W toku niniejszej sprawy wnioskodawca M. B. cofnął wniosek o zniesienie współwłasności ruchomości w postaci lampy stojącej oraz stolika okrągłego na rozprawie w dniu 18 października 2017 r. wobec czego Sąd umorzył postępowanie, co do tych przedmiotów.

W dalszej zaś części Sąd oddalił wniosek jako niezasadny.

W przedmiocie kosztów Sąd ustalił, iż koszty postępowania w sprawie zostały uiszczone do kwoty 1.000,00 zł, tj. kwoty stanowiącej uiszczoną przez wnioskodawcę opłatę od złożonego wniosku.

W dalszej części Sąd nakazał pobrać od wnioskodawcy M. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 2.487,59 zł tytułem kosztów postępowania tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Koszt ten stanowi połowę kosztów z tytułu sporządzonej przez biegłego rzeczoznawcę opinii co do wartości nieruchomości. W toku postępowania żadna bowiem strona nie uiściła zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

Zgodnie z treścią art. 520 § 1 k.p.c. Sąd orzekł, iż w pozostałym zakresie wnioskodawca ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem.

Postanowieniem wydanym na terminie rozprawy w dniu 29 września 2015 r. Sąd zwolnił uczestniczkę postępowania od kosztów sądowych w całości. Wobec powyższego Sąd obciążył Skarb Państwa kosztami, których pozwana nie miała obowiązku uiścić.

Sąd zasądził od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim na rzecz radcy prawnego R. G., prowadzącego Kancelarię Radcy Prawnego w P. kwotę 8.856,00 zł wraz z podatkiem od towarów i usług tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej uczestniczce A. S. (3) z urzędu. Z uwagi na to, iż wniosek o zniesienie współwłasności został wniesiony w dniu 10 października 2014 r. podstawę zasądzenia wynagrodzenia dla pełnomocnika uczestniczki postępowania udzielającego pomocy prawnej z urzędu stanowi § 7 pkt 6 w zw. z § 6 pkt 7 w zw. z § 2 ust 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 r. poz. 490).

Apelację od powyższego postanowienia wniosła uczestniczka zaskarżając je w części tj. IV oraz pkt. III pkt. 1 i 2 w zakresie zasądzenia od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy spłaty kwot: 116.220,00 zł oraz zwrotu nakładów w wysokości 1895,44 zł. zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła:

1. naruszenie przez sąd art. 233 § 1 kpc poprzez niewłaściwą ocenę materiału dowodowego w sprawie polegającą na uchybieniu przez sąd zasadom doświadczenia życiowego poprzez :

a) uznanie, że uczestniczka nie zakupiła wyłączenie z własnych środków działki nr (...) poł. w P. wraz ze znajdującym się tam domem mieszkalnym przy ul. (...)

b)nieuwzględnienie dowodu zeznań świadka J. M. oraz W. B. i całkowite ich pominięcie w ocenie dowodów,

c)niezasadne przyjęcie ,że uczestniczka skutecznie nie odwołała darowizny udziału w części nieruchomości przy (...)

d)brak uwzględnienia nakładów dokonanych przez uczestniczkę na dowód czego przedłożyła 67 faktur i rachunków

e)nie uwzględnienie moich roszczeń o rekompensatę 1/2 części nakładów na nieruchomość poczynionych w formie remontu dachu i na naprawę sufitów i ścian,

f)nieprawidłowe rozliczenie ruchomości niegodnie z wnioskiem uczestniczki,

3.naruszenie przez sąd w skarżonym postanowieniu art. 567 § 1 kpc poprzez jego błędne zastosowanie skutkujące brakiem rozliczenia nakładów poczynionych przez uczestniczkę na nieruchomość przy ul. (...)

4.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na niezasadnym ustaleniu, że:

a)wnioskodawca i uczestniczka remont wspólnie finansowali remont domu przy ul. (...)

b)nieuwzględnienie pożyczek udzielonych wnioskodawcy przez uczestnika

5.niezasadne przyznanie wnioskodawcy rekompensaty za media

6.naruszenie art. 898 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu ,że uczestniczka nie odwołała skutecznie darowizny połowy domu i działki przy ul. (...) na rzecz wnioskodawcy oraz ,że wnioskodawca nie był rażąco niewdzięczny.

Biorąc pod uwagę powyższe zarzuty apelująca wnosiła o:

1.zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt 3 poprzez oddalenie wniosku uczestnika o zasądzenie kwot tam ujętych od uczestniczki oraz poprzez zasądzenie do wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kwoty 67.400 zł w terminie miesiąca od daty uprawomocnienia się wyroku w sprawie a także skorygowanie rozstrzygnięcia w zakresie ruchomości

2.zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy ustalił, że na dzień orzekania wartość rynkowa niezabudowanej działki nr (...) położonej w miejscowości W. wynosi 118400 zł., wartość rynkowa zabudowanej działki nr (...) położonej w (...) przy ul (...) wynosi 374000 zł., wartość rynkowa nakładów poczynionych na budynek mieszkalny przez uczestniczkę postępowania wynosi 13600 zł.

( dowód: opinia biegłego z zakresu szacunku nieruchomości M. R. k. 578 – 632 )

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustalony przez Sąd pierwszej instancji stan faktyczny przywołany powyżej jako podstawa rozstrzygnięcia, Sąd Okręgowy co do zasady uznał za własny. Modyfikacja ustaleń Sądu Rejonowego została dokonana jedynie w związku z koniecznością aktualizacji operatu szacunkowego objętych zniesieniem współwłasności nieruchomości, który w świetle przepisu art. 156 ust 3. Ustawy o gospodarce nieruchomościami może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia. Tym samym Sąd Okręgowy wycenę sporządzoną przez biegłego sądowego w dniu 8 sierpnia 2018 r. uznał za prawidłową, akceptując zastosowane metody wyceny i wynikające z niej wyliczenia.

Powyższa uwaga wynika jednocześnie z uznania przez Sąd Okręgowy, że zgłoszone w skardze apelacyjnej zarzuty wskazujące, zdaniem skarżącej, na błędne w jej ocenie ustalenia faktyczne Sądu meritii nie zostały uwzględnione.

Formułując zarzuty apelacyjne uczestniczka postępowania wskazała na szereg zagadnień, które w jej ocenie zostały nieprawidłowo rozstrzygnięte przez Sąd pierwszej instancji wskazując jednocześnie na naruszenie jej zdaniem przez ten Sąd przepisów prawa procesowego oraz materialnego.

Pierwsze z wymienionych w apelacji zagadnień wiązało się z błędnym zdaniem uczestniczki A. S. (1) pominięciem jej twierdzeń, że zakupiła wyłączenie z własnych środków prawo użytkowania wieczystego działki nr (...) położonej w P. wraz ze znajdującym się tam domem mieszkalnym przy ul. (...). Jednocześnie Sąd jej zdaniem błędnie przyjął, że uczestniczka nie odwołała skutecznie darowizny udziału w tym prawie do nieruchomości przy (...). Powyższe uchybienie w jej ocenie miało pozostawać w związku z naruszeniem przepisu art. 233 § 1 k.p.c., oraz przepisu art. 898 k.c. Tak sformułowane stanowisko prowadzi do wniosku, że w przebiegu zdarzeń związanych z zakupem nieruchomości przy ul. (...), zdaniem A. S. (1) to ona samodzielnie kupiła nieruchomość za własne środki a następnie zawarła z wnioskodawcą umowę darowizny 1/2 udziału w tej nieruchomości. Umowę tą następnie już w czasie trwania postępowania skutecznie odwołała.

Zdaniem skarżącej błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieuwzględnieniu jej wersji zdarzeń wiązał się z pominięciem dowodu z zeznań świadków J. M. oraz W. B. co uzasadnia zarzut naruszenia powołanego wyżej przepisu art. 233 § 1 k.p.c.

W ocenie Sądu Okręgowego, nieuwzględnienie przez Sąd pierwszej instancji zaprezentowanej przez uczestniczkę postępowania przedstawionej wyżej wersji zdarzeń, było prawidłowe.

Przyjęcie, że A. S. (1) zawarła z M. B. umowę darowizny udziału w nieruchomości wyklucza treść przepisu art. 158 k.c., zgodnie z którym umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione. W art. 158 k.c. nie została wskazana sankcja za niezachowanie formy aktu notarialnego. W świetle uregulowania zawartego w art. 73 § 2 zd. 1 k.c. oznacza to, że forma aktu notarialnego została zastrzeżona pod rygorem nieważności. Nieważność czynności prawnej z powodu niezachowania formy następuje z mocy prawa od początku. Nie ulega żadnej wątpliwości, że wskazane wyżej reguły mają zastosowanie w przypadku przeniesienia własności udziału w nieruchomości, oraz że dotyczą one również przeniesienia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości ( art. 237 k.c. ). Oznacza to, że nie zawierając umowy przeniesienia udziału w formie aktu notarialnego A. S. (1) nie mogła darować wnioskodawcy tego udziału.

Powyższe uwagi mogłyby mieć swoje zastosowanie gdyby ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynikało, że do powstania prawa współwłasności nieruchomości położonej w P. przy ul (...) pomiędzy uczestnikami postępowania doszło do zawarcia nieformalnej umowy darowizny. Tak jednak, co należy podkreślić z całą stanowczością, w przedmiotowej sprawie nie jest. Przypomnieć należy, że jak wynika z ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd pierwszej instancji prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej położonej w P. przy ulicy (...) składającej się z działki oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni (...) m ^{( 2)} ((...) ha) oraz współwłasność domu mieszkalnego, jednorodzinnego – segment, dla którego urządzono Księgę Wieczystą nr KW (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim VI Wydział Ksiąg Wieczystych, uczestniczka postępowania A. S. (1) oraz wnioskodawca M. B. nabyli drogą umowy sprzedaży - akt notarialny Rep. (...), na zasadzie współwłasności w częściach równych w dniu 7 października 2002 r. za kwotę 165.000,00 zł.

Wobec jednoznacznej treści wskazanej umowy brak jakichkolwiek podstaw aby uznać, że ustalenia poczynione na jej podstawie były nieprawidłowe.

Powyższe rozważania w konsekwencji wskazują, że wydając zaskarżone postanowienie Sąd pierwszej instancji nie naruszył przepisu art. 233 § 1 k.p.c.

W ich uzupełnieniu stwierdzić należy, że stosownie do treści przepisu art. 227 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Powołany przepis określa przedmiot postępowania dowodowego prowadzonego przez sąd przez wskazanie, jakie fakty mają "zdatność" dowodową a więc jakie zjawiska świata zewnętrznego, jakie okoliczności oraz stany i stosunki są przedmiotem dowodzenia w procesie cywilnym, a ściślej w konkretnej sprawie przedstawionej do rozstrzygnięcia (zob. wyr. SN z 17.4.1998 r., II CKN 683/97, Legalis, cyt. za J. Gudowskim, Kodeks, s. 227).

Ocena, czy określone fakty mają dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, zależy nie tylko od tego, jakie to są fakty, lecz także – a nawet w pierwszej kolejności – od tego, jak sformułowana i rozumiana jest norma prawna, która w rozstrzyganej sprawie została zastosowana. Każdy stan faktyczny jest bowiem oceniany w aspekcie określonego przepisu prawa materialnego, które to prawo wyznacza zakres koniecznych ustaleń faktycznych, jakie powinny być w sprawie poczynione i jednocześnie przepisy prawa materialnego mają rozstrzygające znaczenie dla oceny, czy określone fakty, jako ewentualny przedmiot dowodu, mają wpływ na treść orzeczenia (zob. wyr. SN z: 26.7.2000 r., I CKN 975/98, Legalis; 5.9.2012 r., IV CSK 137/12, Legalis).

W omawianej sprawie przedmiotem rozpoznania było żądanie zniesienia współwłasności dwóch nieruchomości. Zgodnie z art. 618 § 1 k.p.c. w postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Typowym sporem o prawo własności jest sytuacja powstała wskutek zarzutu, że rzecz wskazana we wniosku jako przedmiot współwłasności jest własnością jednego lub tylko niektórych spośród współwłaścicieli. Przy rozstrzyganiu tego sporu można przeprowadzić dowód przeciwko przedstawionemu dowodowi z dokumentu, z zastrzeżeniem jednak ograniczeń przewidzianych w art. 247 k.p.c. Do omawianego typu sporów należy spór o ważność umowy darowizny udziału we współwłasności dokonanej przez współwłaściciela na rzecz innego współwłaściciel (uchw. SN z 19.12.1986 r., III CZP 92/86, OSN 1988, Nr 1, poz. 9).

Powyższe uwagi tylko z pozoru świadczą o konieczności rozpoznania w przedmiotowej sprawie sformułowanego w skardze apelacyjnej zarzutu „niewłaściwej ocenę materiału dowodowego w sprawie polegającej na uchybieniu przez sąd zasadom doświadczenia życiowego poprzez uznanie, że uczestniczka nie zakupiła wyłączenie z własnych środków działki nr (...) poł. w P. wraz ze znajdującym się tam domem mieszkalnym przy ul. (...).” Podkreślić należy, że w toku procesu uczestniczka postępowania nie kwestionowała, że wskazana nieruchomość została nabyta na współwłasność przez nią i wnioskodawcę. Swoje stanowisko co do sposobu zniesienia współwłasności i związanego z tym rozliczenia oparła na stwierdzeniu, iż przekazała wnioskodawcy udział we współwłasności użytkowania wieczystego.

Gdyby oświadczenie skarżącej uznać w tym zakresie za prawdziwe stwierdzić należy, że czynność taka nie mogła rodzić żadnych skutków prawnych jako nieważna z mocy przepisu art. k.c. 158 k.c. w zw. z art. 237 k.c. dla jej dokonania niezbędna była wiec forma aktu notarialnego ( powyższe zagadnienie wyjaśniono wyżej ). Nie sposób w konsekwencji uznać, że uczestniczka postępowania dokonała skutecznego odwołania umowy darowizny, do zawarcia której w istocie nie doszło. W tych okolicznościach zeznania świadków wskazanych w apelacji odnoszące się do tych zagadnień nie mogły stanowić podstawy jakichkolwiek ustaleń faktycznych odnoszących się do ewentualnego odwołania darowizny.

Zagadnieniem odmiennym pozostaje okoliczność z czyich środków została zakupiona nieruchomość przy ulicy (...). Dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy zbędnym pozostaje jedak ustalenie czy w tym zakresie twierdzenia uczestniczki poparte dowodem z zeznań świadków J. M. oraz W. B. uznać należy za prawdziwe. Podkreślić należy, że obowiązek oceny skąd pochodziły środki na zakup nieruchomości powstałby gdyby w omawianej sprawie ewentualne roszczenie z tego tytułu zostało zgłoszone przez A. S. (1) do potrącenia z ewentualną spłatą należną w związku z zniesieniem współwłasności. Taka okoliczność nie miała miejsca.

Powyższe uwagi mają swoje odpowiednie zastosowanie w zakresie w jakim uczestniczka postępowania twierdziła, że udzielała wnioskodawcy innych jeszcze pożyczek. Pomijając, że zawarte w apelacji twierdzenia wskazujące na udowodnienie powyższej okoliczności mają jedynie polemiczny charakter, podnieść należy, że rozliczenie między uczestnikami tej sfery funkcjonowania związku konkubenckiego co do zasady nie może być dokonane w postępowaniu o zniesieniu współwłasności. To samo dotyczy twierdzeń A. S. (1) o rzekomym pozbawieniu ją przez wnioskodawcę dochodów płynących z zainwestowanych na giełdzie należących do niej środków finansowych.

Hipotetycznie można bowiem było rozważać czy wnioskodawca otrzymał od uczestniczki określone środki finansowe na podstawie umowy pożyczki bądź ewentualny transfer środków nastąpił na innej podstawie prawnej lub faktycznej. Zagadnienie to nie było jednak eksponowane w przedmiotowym postępowaniu. Pomijając już wątpliwości czy przekazanie środków na zapłatę ceny nabycia nieruchomości miało miejsce, brak jakichkolwiek dowodów potwierdzających, że żądanie ich zwrotu jest wymagalne, oraz co najważniejsze z punktu widzenia finalnego efektu rozstrzygnięcia zgłoszenia przysługującej z tego tytułu należności do ewentualnego potrącenia. Przypominając, że skarżąca w toku postępowania była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wskazać należy, że rolą Sądu pierwszej instancji nie było udzielanie jej w toku postępowania jakichkolwiek pouczeń co do skutków prezentowanych przez nią twierdzeń bądź braku stosownej aktywności na płaszczyźnie materialnoprawnej i procesowej.

W wniesionej skardze apelacyjnej skarżąca zarzuciła Sądowi pierwszej instancji brak uwzględnienia nakładów dokonanych przez uczestniczkę potwierdzonych w jej ocenie przedłożonymi przez nią fakturami i rachunkami oraz błędnym przyjęciem, że wnioskodawca i uczestniczka wspólnie finansowali remont domu przy ul. (...).

Powyższy zarzut ocenić należy w kontekście już powołanego przepisu art. 233 § 1 k.p.c.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalając, że po zakupie domu mieszkalnego położonego w P. przy ulicy (...) uczestniczka postępowania i wnioskodawca przeprowadzili jego kapitalny remont za środki zarówno wnioskodawcy jak i uczestniczki postępowania, Sąd pierwszej instancji nie dopuścił się naruszenia wskazanego wyżej przepisu. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w powołanych przez Sąd pierwszej instancji dowodach: zeznań świadków G. L. oraz T. B. oraz złożonych przez strony rachunków. Przypomnieć należy, że rachunki związane z remontem były wystawiane tak na nazwisko uczestniczki postępowania jak i wnioskodawcy ( co A. S. (1) konsekwentnie pomija ), a fakt że wnioskodawca złożył je w kserokopii nie może podważać ich wiarygodności. Jak wyjaśnił Sąd najwyższy w postanowieniu z dnia 29 czerwca 2018 r. ( sygn. akt I CSK 158/18 ) kodeks postępowania cywilnego nie wyklucza dokonywania ustaleń faktycznych z wykorzystaniem kserokopii dokumentu, a konsekwencje nieprzedłożenia oryginału na żądanie strony przeciwnej (art. 129 § 1 k.p.c.) podlegają ocenie w płaszczyźnie art. 233 k.p.c., z uwzględnieniem motywów tego zaniechania.

Podnieść również należy, że powołane wyżej, przyjęte przez Sąd pierwszej instancji ustalenie, nie narusza zasad logiki i doświadczenia życiowego. Za wysoce prawdopodobne uznać należało, że uczestnicy pozostając w związku konkubenckim dążąc do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych wspólnie inwestowali pozyskiwane przez siebie dochody, zakładając jednocześnie, że nakłady jakie czynią na majątek objęty współwłasnością będą zbliżone. W ramach swobody oceny dowodów, mieści się wybór określonych dowodów spośród dowodów zgromadzonych, pozwalających na rekonstrukcję istotnych w sprawie faktów. Sytuacja, w której w sprawie pozostają zgromadzone dowody mogące prowadzić do wzajemnie wykluczających się wniosków, jest sytuacją immanentnie związaną z kontradyktoryjnym procesem sądowym. Weryfikacja zatem dowodów i wybór przez sąd orzekający w pierwszej instancji określonej grupy dowodów, na podstawie których sąd odtwarza okoliczności, które w świetle przepisów prawa materialnego stanowią o istotnych w sprawie faktach stanowi realizację jednej z płaszczyzn swobodnej oceny dowodów. Powiązanie przy tym wynikających z dowodów tych wniosków w zgodzie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego wyklucza możliwość skutecznego zdyskwalifikowania dokonanej przez sąd orzekający pierwszej instancji oceny, tylko z tej przyczyny, że w procesie zgromadzono też dowody, prowadzące do innych, niż wyprowadzone przez ten sąd, wniosków. Podkreślić należy, że art. 233 § 1 k.p.c. normuje ocenę dowodów pod kątem ich wiarygodności lub mocy, pozostawiając w tym zakresie sądowi orzekającemu pełną praktycznie swobodę, ograniczoną jedynie koniecznością pozostania przy jej czynieniu w zgodzie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Dla oceny takiej nie może być konkurencyjną ocena odmienna, zaprezentowana przez stronę procesu, choćby i tej ocenie nie można było zarzucić braku logiki lub sprzeczności z doświadczeniem życiowym.

Odnosząc się do zagadnienia nakładów jakie zostały poczynione na wspólną nieruchomość stron uczestniczka podniosła również, że poczyniła nakłady nie tylko w czasie gdy pozostawała z wnioskodawcą w związku konkubenckim ale również po rozpadzie tego związku. Wskazała w skardze apelacyjnej na błąd jakiego dopuścił się Sąd pierwszej instancji pomijając powyższe zagadnienie w przeprowadzonych rozliczeniach, wskazując na nie uwzględnienie jej roszczeń o rekompensatę 1/2 części nakładów na nieruchomość poczynionych w formie remontu dachu i na naprawę sufitów i ścian, oraz brak ich rozliczenia.

Powyższy zarzut co do zasady uzasadniony nie może jednak prowadzić do zmiany zaskarżonego postanowienia.

W omawianej sprawie niekwestionowany przez uczestników postępowania sposób podziału nieruchomości poprzez przyznanie działki niezabudowanej działki nr (...) położonej w miejscowości W. o wartości 118400 zł. wnioskodawcy, zabudowanej działki nr (...) położonej w (...), przy ul (...) o wartość 374000 zł. musi prowadzić do wyrównania spłat.

Wnioskodawca winien spłacić uczestniczkę kwotą 59 200 zł.

Uczestniczka postępowania winna spłacić wnioskodawcę kwotą 180 200 zł.

Biorąc pod uwagę, że uczestniczka poczyniła nakład na nieruchomość wspólną o wartości 13600 zł. do rozliczenia pozostaje bowiem 360400 zł. wzajemna kompensata wskazanych świadczeń prowadzi do wniosku, że kwota jaka winna być przedmiotem spłaty w związku z zniesieniem współwłasności nieruchomości określona w punkcie trzecim zaskarżonego postanowienia winna wynieść 121 000 zł.

W zaskarżonym orzeczeniu sąd dokonał również zniesienia współwłasności ruchomości nabytych w czasie trwania związku konkubenckiego uczestników postępowania. Kwestionując pewne aspekty tego podziału uczestniczka nie przedstawiła dostatecznych argumentów pozwalających na dokonanie zmiany zaskarżonego orzeczenia.

Domagając się spłaty w zakresie wymienionych przez siebie w apelacji ruchomości nie wykazała, że wchodziły one w skład współwłasności oraz nie przedstawiła dowodu pozwalającego na ustalenie ich wartości.

Dokonany przez Sąd pierwszej instancji podział ruchomości dotknięty jest pewnymi błędami o charakterze rachunkowym. Wartość ruchomości przyznanych wnioskodawcy zamyka się bowiem w kwocie 3605 zł. a uczestniczce w kwocie 1230 zł. Z tytułu wzajemnych rozliczeń tych składników majątkowych skarżącej należy się więc spłata w wysokości 1010 zł.

Przy tak przeprowadzonym rozliczeniu nie sposób uznać, że zasądzona tytułem spłaty od A. S. (1) na rzecz M. B. kwota 116 220 zł. jest nieprawidłowa. Jest ona bowiem niższa od należnej o 3770 zł.

Konsekwencją powyższych rozliczeń jest również stwierdzenie, że zakwestionowane przez skarżącą obciążenie jej przez Sąd pierwszej instancji obowiązkiem zwrotu wnioskodawcy kwoty 3410,91 zł. tytułem połowy opłat za utrzymanie nieruchomości przy ul (...) nie może skutkować zmianą zaskarżonego orzeczenia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. orzekł o oddaleniu apelacji.

O rozliczeniu wydatków poczynionych tymczasowo przez Skarb Państwa - Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. ( wynagrodzenie biegłego w kwocie 3507,44 zł. ) orzeczono na podstawie na podstawie art. 113 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych orzekając ich ściągniecie od wnioskodawcy w połowie, oraz na podstawie art. 113 ust 4 w/w ustawy orzekając o nieobciążaniu uczestniczki postepowania obowiązkiem ich zwrotu.

Sąd Okręgowy uznał, że sytuacja majątkowa uczestniczki, mająca swoje odzwierciedlenie w zwolnieniu jej od ponoszenia kosztów sądowych i powstałym obowiązku spłaty wnioskodawcy uzasadnia powyższe rozstrzygnięcie.

O wzajemnym rozliczeniu kosztów miedzy uczestnikami Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.

Pełnomocnikowi uczestniczki ustanowionemu z urzędu przyznano wynagrodzenie na podstawie przepisu § 11 pkt 6 w związku z § 8 pkt 7 oraz § 16 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 r.