Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący	SSO Grzegorz Ślęzak
Sędziowie	SSO Dariusz Mizera (spr.) SSR del. Lucyna Szafrańska
Protokolant	Paulina Neyman

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa (...)im. (...)z siedzibą w G.

przeciwko M. J., J. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 10 maja 2013 roku, sygn. akt I C 228/13

oddala apelację i zasądza od powoda(...)im. (...)z siedzibą w G.na rzecz pozwanej J. S.kwotę 600,00 (sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt II Ca 509/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa (...)Kasy (...)z siedzibą w G.przeciwko M. J., J. S.o zapłatę oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanej J. S.kwotę 1 217,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

P. W.zawarł ze (...)z/s w G. umowę pożyczki nr (...)w dniu 7 stycznia 2009r. Poręczycielem zobowiązań dłużnika wynikających z tej umowy był L. J..

Umowa pożyczki została wypowiedziana 29 grudnia 2009r. wobec zaprzestania terminowego spłacania rat. O wypowiedzeniu przesłano informację poręczycielowi L. J..

Wobec braku spłaty przez dłużnika, pozwany wskazał córki poręczyciela L. J. tj. M. J. oraz J. S. jako osoby zobowiązane do spłaty zadłużenia .

Wysokość zadłużenia z tytułu w/w umowy pożyczki wynosi 8 100,05 zł w tym kwota 3416,12 to odsetki a 4 683,93 zł to należność główna.

Pozwane były wzywane do zapłaty, lecz nie zapłaciły zadłużenia.

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku po L. J. nie zostało przeprowadzone .

Postanowieniem z dnia 24 listopada 2011r w sprawie (...)Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (...) M. B.umorzył postępowanie egzekucyjne przeciwko L. J.wobec jego śmierci przed wszczęciem egzekucji.

Prócz pozwanych L. J. miał innych zstępnych, którzy odrzucili po nim spadek.

Sąd Rejonowy mając takie ustalenia stwierdził , iż powództwo podlega oddaleniu.

Sąd zwrócił uwagę , iż jak wynika z postępowania dowodowego w sprawie po śmierci poręczyciela L. J. nie zostało przeprowadzone postępowanie o stwierdzenie praw do spadku, a zatem krąg jego spadkobierców nie został ustalony. Sam fakt, iż pozwane są córkami w/w osoby tj. poręczyciela nie powoduje, iż odpowiadają one za długi zmarłego.

Legitymacja procesowa obu pozwanych nie została wykazana wobec braku w/w prawomocnego postanowienia spadkowego , które jest prawnym dowodem, że określona osoba, jest spadkobiercą / art. 1025§ 2 k.c./.

W tej sytuacji zdaniem Sądu powództwo jest przedwczesne i to skutkuje jego oddaleniem.

Wobec braku stanowiska w sprawie pozwanej M. J. wyrok wydany w sprawie był wyrokiem zaocznym.

W zakresie kosztów procesu wobec przegranej powoda sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej J. S. kwotę 1217,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (1200.00 + 17,00zł- koszt pełnomocnika).

Apelację od powyższego wyroku wniósł pełnomocnik powoda zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

- naruszenie prawa materialnego, a to art. 1027 k.c. w zw. z art. 1025 § 1 i 2 k.c. poprzez przyjęcie, że wierzyciel musi wykazać postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku fakt, że dana osoba jest spadkobiercą, w sytuacji gdy wierzyciel, który dochodzi swoich praw od spadkobiercy swojego dłużnika, a nie rości sobie praw do spadku z tytułu dziedziczenia, nie musi wykazywać się postanowieniem
o stwierdzeniu nabycia spadku, a może wykazać to wszystkimi środkami dowodowymi, a tylko spadkobierca względem osoby trzeciej, która nie rości sobie praw do spadku z tytułu dziedziczenia może udowodnić swoje prawa wynikające z dziedziczenia tylko stwierdzeniem nabycia spadku lub zarejestrowanym aktem poświadczenia dziedziczenia,

— naruszenie prawa materialnego a to art. 720 k.c. w zw. z art. 876 § 1 k.c. w zw. z art. 879 § 1 k.c. w zw. z art. 922 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 471 k.c. poprzez przyjęcie, że pozwane nie odpowiadają za zobowiązania spadkobiercy, w sytuacji, gdy pozwane na podstawie cytowanych przepisów jako spadkobiercy poręczyciela odpowiadają za jego zobowiązania istniejące w chwili jego śmierci,

Biorąc pod uwagę powyższe zarzuty apelujący wnosił o:

—

zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwoty 8.100,05 zł odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych,

—

zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa wg norm przepisanych,

ewentualnie:

— uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania, w tym o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest bezzasadna.

Słusznie bowiem Sąd Rejonowy stwierdził , iż roszczenie powoda jest przedwczesne bowiem powód nie wykazał legitymacji biernej po stronie pozwanej.

Skarżący zarzucając sądowi naruszenie art. 1027 k.c. w zw. z art. 1025 § 1 i 2 k.c. wskazał , iż Sąd Rejonowy bezpodstawnie przyjął , że wierzyciel musi wykazać postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku fakt, że dana osoba jest spadkobiercą, Co prawda z żadnego przepisu nie wynika , że wierzyciel występując przeciwko spadkobiercom dłużnika musi wykazać się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku ale trudno sobie wyobrazić inny sposób wykazania nabycia spadku , a przez to legitymacji biernej po stronie pozwanej. Pozwana J. S. nie utrzymywała kontaktów ze zmarłym , nie ma zatem wiedzy czy zmarły nie pozostawił testamentu. W ocenie Sądu sam fakt , iż pozwane są córkami zmarłego nie oznacza jeszcze, że są rzeczywiście jego spadkobiercami .

Wykazywanie wskazanych okoliczności, tzn. pozostawienia przez spadkodawcę testamentu czy złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku, nie może obciążać pozwanego, od którego wierzyciel domaga się spełnienia świadczenia z tytułu długu spadkowego. Generalnie to wierzyciela obciąża dowód, że osoba pozwana jest dłużnikiem (art. 6 k.c.). Nie sposób rozumieć art. 6 k.c. w taki sposób, że to pozwany ma wykazać, iż dłużnikiem nie jest (z jakichkolwiek przyczyn). W efekcie w procesie o wykonanie zobowiązania należącego do długów spadkowych, powód-wierzyciel ma obowiązek wykazać, że pozwany nabył spadek po zmarłym dłużniku. Najprostszym i najpewniejszym sposobem na to wykazanie jest uzyskanie przez wierzyciela stwierdzenia nabycia spadku. ( por. postanowienie SN z 19 października 2007r. I CNP 51/07 baza Legalis). Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć każda osoba która ma w tym interes . Interes wierzyciela zmarłego spadkodawcy w złożeniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku nigdy w doktrynie ani też w orzecznictwie nie budził wątpliwości. To właśnie poprzez uzyskanie przez wierzyciela postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku zostanie definitywnie wskazany dłużnik od którego wierzyciel będzie mógł domagać się zaspokojenia swoich roszczeń.

Z uwagi na przesądzenie kwestii braku wykazania przez powoda legitymacji biernej pozwanych bezprzedmiotowe jest rozważanie pozostałych zarzutów naruszenia prawa materialnego tj. art. 720 k.c. w zw. z art. 876 § 1 k.c. w zw. z art. 879 § 1 k.c. w zw. z art. 922 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 471 k.c.

Dlatego też na podstawie art. 385 k.p.c. należało oddalić apelację jako bezzasadną.

Konsekwencją oddalenia apelacji powoda jest orzeczenie o kosztach procesu za instancje odwoławczą dlatego też na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 k.p.c. i § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanej J. S. kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.