Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący	SSO Jarosław Gołębiowski
Sędziowie	SSA w SO Grzegorz Ślęzak (spr.) SSR del. Dominika Lisiecka
Protokolant	Paulina Neyman

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa małoletniej B. S. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową M. O.

przeciwko M. S.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 11 maja 2016 roku, sygn. akt III RC 607/15

oddala obie apelacje oraz znosi wzajemnie między stronami koszty procesu za instancję odwoławczą.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSR del. Dominika Lisiecka

Sygn. akt II Ca 523/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 maja 2016 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu sprawy z powództwa B. S. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową M. O. przeciwko M. S. o podwyższenie alimentów

1.  alimenty ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22 maja 2006 roku, w sprawie sygnatura akt IC 368/06 w kwocie po 900 złotych miesięcznie podwyższył do kwoty po 1.800 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 28 października 2015 roku,

2.  oddalił powództwo w pozostałej części,

3.  zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 540 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa,

4.  nie obciążył powódki nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa,

5.  zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami,

6.  nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

Małoletnia B. S., urodzona (...) w P., jest córką M. S. i M. O..

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 22 maja 2006 roku w sprawie sygn. akt I C 368/06 rozwiązał przez rozwód związek małżeński M. S. i M. O.. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią B. S. powierzono obojgu rodzicom ustalając, iż miejscem pobytu małoletniej będzie każdorazowe miejsce zamieszkania matki M. O.. Obowiązkiem wychowania i utrzymania małoletniej obciążył oboje rodziców i w związku z tym zasądził od M. S. na rzecz małoletniej B. S. alimenty w kwocie po 900 złotych miesięcznie płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej M. O. z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat.

Wówczas małoletnia B. S. miała 8 lat, była uczennicą I klasy szkoły podstawowej, była dzieckiem zdrowym, rozwijającym się prawidłowo, posiadała wybitne uzdolnienia. Koszt jej utrzymania jej przedstawicielka ustawowa oceniła na poziomie 3000 złotych miesięcznie, łącznie z kosztami lekcji gry na pianinie, pływania, leczenia wady wzroku czy wymiany okularów.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki, z zawodu magister sztuki w zakresie grafiki warsztatowej, zatrudniona była jako asystent w Akademii (...) w P.z wynagrodzeniem 1396,03 złotych miesięcznie.

Pozwany M. S., z zawodu lekarz medycyny, pracował na stałe w (...) w B., zarabiał średnio około 3000 złotych netto miesięcznie. Nie ponosił on kosztów zakwaterowania oraz jedzenia w czasie pełnienia służby, nadto był w trakcie robienia specjalizacji w zakresie dermatologii w (...) w Ł.. W związku z tym miał on dwie dodatkowe służby w B. i Ł., co łącznie dawało mu jeszcze dodatkowy dochód około 390 złotych miesięcznie.

Obecnie przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki nie pozostaje w związku małżeńskim, nie posiada innych osób na utrzymaniu poza powódką. Jest zatrudniona od 2002 roku na (...) w P. jako nauczyciel (...). Uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie około 3500 złotych netto miesięcznie. Pracuje w wymiarze pełnego etatu. Zdarza się, że prowadzi dodatkowe zajęcia - warsztaty dla studentów i uzyskuje 50 złotych za jedną godzinę pracy. W ciągu ostatnich 2 lat wykonywała taką dodatkową pracę 1-2 razy. Za rok 2015 wykazała dochód w kwocie 48 307,01 złotych. W latach poprzednich było to: w 2014 roku 46 069,87 złotych, w 2013 roku 52 804,13 złotych.

M. O. mieszka wraz z małoletnią powódką w mieszkaniu, które stanowi jej własność. Jest ono usytuowane w bloku, ma powierzchnię (...)m ². Ponosi ona następujące koszty związane z jego utrzymaniem: czynsz wraz z przedpłatą na wodę i ogrzewaniem oraz wywóz śmieci stanowią koszt 460 złotych miesięcznie, energia elektryczna to wydatek 120 złotych na dwa miesiące, gaz stanowi opłatę co miesiąc 30 złotych, Internet i TV to koszt 90 złotych miesięcznie, a utrzymanie dwóch telefonów komórkowych to wydatek 130 złotych miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki uczęszcza na kurs języka angielskiego, którego koszt za rok szkolny wynosi 1280 złotych.

Na zakup środków czystości i kosmetyków dla siebie i małoletniej powódki przeznacza ona kwotę 500 - 600 złotych miesięcznie. Żywność to koszt 1200 złotych miesięcznie, co spowodowane jest posiadaną alergią pokarmową zarówno przez M. O. jak i małoletnią B..

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki jest właścicielką 15-letniego samochodu marki F. (...). W miesiącu styczniu 2015 roku jego naprawa kosztowała 200 złotych i 1250,01 złotych, w lutym 2015 roku jego 90 złotych, w kwietniu 2015 roku 44,20 złotych, w miesiącu czerwcu 2015 roku 1355,91 złotych. Koszt naprawy w miesiącu październiku 2015 roku stanowił wydatek 1794,67 złotych, a przeglądu okresowego 279 złotych.

Małoletnia powódka ma 17 lat. Jest uczennicą II klasy Liceum (...)w Ł. o profilu(...). Bierze udział w zajęciach tanecznych, wokalnych (koszt 100 złotych miesięcznie), teatralnych (koszt od 50 do 90 złotych miesięcznie), gra na gitarze. Małoletnia pasjonuje się jazdą konną i łucznictwem. Uczęszcza na zajęcia z języka angielskiego.

Jak wynika z opinii dyrektora szkoły małoletnia nie ma problemów z nauką, jej zachowanie nie budzi również zastrzeżeń. Posiada ona predyspozycje do pracy teatralnej.

Mieszka od poniedziałku do piątku w bursie w Ł., za którą koszt kształtuje się w granicach od 150 do 350 złotych w zależności od ilości wydanych jej posiłków, które ogranicza w zależności od ich rodzaju z uwagi na nietolerancje pokarmowe. W pozostałym zakresie opłaca je ponad wskazaną kwotę samodzielnie. Koszt rady rodziców to była kwota 30 złotych, a ubezpieczenia 40 złotych. Istnieją również dodatkowe składki szkolne na różne cele, które dochodzą do kwot kilkudziesięciu złotych. Wydatek na zakup podręczników szkolnych w ubiegłym roku szkolnym, do I klasy stanowił kwotę 900 złotych, a w bieżącym roku do klasy II z uwagi na możliwość korzystania w większości z książek ubiegłorocznych - 400 złotych. Dodatkowo zostały zakupione dla małoletniej obuwie, plecak, pozostałe przybory szkolne oraz wyposażenie do bursy co łącznie z podręcznikami stanowiło wydatek 1000 - 1200 złotych. Małoletniej zakupiono drukarkę wraz z akcesoriami w październiku 2015 roku za kwotę 555 złotych.

Na wydatki związane z utrzymaniem małoletniej powódki składają się dodatkowe koszty w postaci stroju na występy, dojazdów na koncerty. W ostatnim czasie powódka otrzymała wyróżnienie na ogólnopolskim festiwalu, a w miesiącu kwietniu 2016 roku startowała w konkursie recytatorskim, w którym przeszła jako jedyna uczestniczka z Ł. do kolejnego etapu. Bierze ona udział w różnych konkursach w kierunku jej zainteresowań od 3. roku życia.

Koszt realizowania hobby małoletniej w postaci łucznictwa stanowił zakup łuku w kwocie 458 złotych i osprzętu w kwocie 200 złotych jednorazowo.

W październiku 2015 roku małoletnia powódka zakupiła obuwie za łączną kwotę 911,30 złotych oraz odzież za kwotę 499,60 złotych. W miesiącu kwietniu 2016 roku zakupiła obuwie w kwocie 359 złotych i 254,15 złotych.

Małoletnia powódka wymaga specjalistycznego leczenia endokrynologa, alergologa, dermatologa, okulisty i ortodonty. Od urodzenia ma ona problemy ze wzrokiem, skórą i alergią pokarmową oraz cierpi na choroby jajników. Jest zarejestrowana w poradni dziecięcej od 1998 roku, gdzie ostatnią wizytę odbyła 06 kwietnia 2016 roku. Wiążą się z tym dodatkowe koszty. Nie wszystkie z wizyt lekarskich odbywają się w ramach NFZ z uwagi na długi okres oczekiwania na leczenie. Co 2 lata zakupuje okulary. Koszt ostatnich to 800 złotych. Małoletnia wymaga zrobienia testów alergologicznych, których koszt to 1700 złotych oraz założenia aparatu ortodontycznego, którego koszt to 11 000 złotych. Możliwe jest wykonanie go w ramach NFZ, ale z gorszych materiałów i po długim czasie oczekiwania. W miesiącu lutym 2016 roku koszt leczenia stomatologicznego małoletniej wyniósł 442 złote; w marcu 90 złotych.

W sierpniu 2015 roku miała ona wykonane badanie endokrynologiczne, którego koszt wyniósł 248 złotych, we wrześniu odbyła wizytę u ginekologa, której koszt wyniósł 100 złotych.

Uczęszcza ona również od 2013 roku na spotkania z psychologiem, których koszt jednej wizyty to 80 złotych. Odbywają się one od 1 do 4 razy w miesiącu. W ramach tych spotkań omawia swoją relację z pozwanym.

W przeciągu ostatnich 6 miesięcy łączny koszt leczenia małoletniej wyniósł 3500 złotych.

W okresie 29 lipca - 08 sierpnia 2015 roku małoletnia była na koloniach, których koszt wyniósł 1599 złotych.

Dziadkowie macierzyści małoletniej powódki wspierają ją finansowo. Przekazują jej 300 złotych miesięcznie tzw. „kieszonkowego”. Opłacają dla niej naukę z instruktorem nauki jazdy konnej w kwocie 400 złotych miesięcznie. Zakupili na jej rzecz konia, którego utrzymują z własnych środków w posiadanej przez nich stajni. Jego obecna wartość to około 10 000 złotych. Zakupili również na jej rzecz sprzęt do jazdy konnej - dwa siodła za 2000 złotych i za 3000 złotych, odzież jeździecką, kask, buty za kwotę 450 złotych i kwotę 1200 złotych. Łączny koszt nauki jazdy konnej małoletniej powódki za okres 6 miesięcy stanowił 2600 złotych.

Małoletnia powódka po rozwodzie jej przedstawicielki ustawowej i pozwanego utrzymywała regularne kontakty z M. S.. Podczas kontaktów pozwany przekazywał jej wówczas kieszonkowe w wysokości około 150 złotych miesięcznie. Od miesiąca października 2015 roku sytuacja ta uległa zmianie i nie spotykają się. Związane jest to z nieporozumieniami powstałym z powodu nieuznawania przez M. S. obraniem kierunku kształcenia przez małoletnią B.. W przeciągu ostatnich kilku lat na kilkadziesiąt występów małoletniej powódki był on na 2 z nich. W przeciągu ostatnich 11 lat nauki małoletniej pozwany był dwukrotnie w jej szkole - pierwszy przez rozpoczęciem postępowania o ustalenie kontaktów i drugi raz w czasie prowadzenia niniejszego postępowania.

W okresie od momentu ostatniego ustalania alimentów pozwany zakupił na rzecz małoletniej powódki komputer, tablet (koszt 1269 złotych wraz z etui o wartości 139 złotych), 1 parę butów (koszt 400 złotych), przekazał na jej wyjazdy 800 złotych ( w grudniu 2012 roku) i 1100 złotych (w czerwcu 2015 roku). Przekazuje jej również leki, które zdarza się, że w ramach swojej pracy zawodowej dostaje w formie bezpłatnych próbek. W miesiącu czerwcu 2011 roku zakupił dla małoletniej odtwarzacz muzyczny z kwotę 482 złotych, w kwietniu 2015 roku zakupił dla niej słuchawki za kwotę 298 złotych. W ostatnim okresie nie uczynił żadnych dodatkowych wydatków na jej rzecz, nie partycypował w dodatkowych kosztach jej utrzymania poza płaconymi alimentami w kwocie 900 złotych.

Pozwany prowadzi działalność w zakresie własnej praktyki lekarskiej. Jest lekarzem dermatologiem. Wykonuje on pracę w (...) w K., z czego uzyskuje dochód w kwocie 9000 złotych brutto (około 7200 złotych netto), w (...) w O. i uzyskuje 600 złotych brutto, w P. - kwotę 1000 złotych, z Przychodni (...) w S. kwotę 1200 złotych brutto, z Przychodni (...) w P. - kwotę 200 złotych brutto.

Za rok 2013 wykazał dochód w kwocie 102 314,28 złotych, za rok 2014 w kwocie 78 636,69 złotych, za rok 2015 w kwocie 66 292,15 złotych.

Jest emerytem wojskowym i uzyskuje z tego tytułu emeryturę w kwocie 2900 złotych netto miesięcznie.

W miesiącu lipcu-sierpniu 2014 roku pozwany jadąc motocyklem uległ wypadkowi, z winy innego uczestnika ruchu drogowego. Doznał urazu kręgosłupa. Korzysta z leczenia przeciwbólowego, neurologicznego i uczęszcza na rehabilitacje. Koszt leczenia to 300 - 400 złotych miesięcznie. Pozwany uzyskał odszkodowanie w kwocie 10 000 złotych na ten cel. Po wypadku motocykl został zutylizowany, w związku z czym od ubezpieczyciela uzyskał kwotę 6000 złotych.

W ramach prowadzonej przez siebie działalności wziął w leasing samochód marki A. (...), rok produkcji 2014, którego wartość to 140 000 złotych. Miesięczna rata leasingowa wynosi 2800 - 2900 złotych. Zakup samochodu pozwany tłumaczy okolicznością, iż posiada on ortopedyczne fotele, a tylko w takich jest w stanie siedzieć podczas długich podróży.

Jest on właścicielem działki rolnej o powierzchni (...)m ², która położona jest w P.. Jest ona niezabudowana.

Pozwany jest właścicielem mieszkania w B. o powierzchni (...) m ² stanowiącego wartość 100 000 złotych. Wynajmuje je za kwotę 700 złotych brutto, z czego uzyskuje dochód 640 złotych netto.

Pozwany mieszka w K. w mieszkaniu swojej partnerki. Partycypuje w kosztach utrzymania lokalu w kwocie 450 złotych miesięcznie. Kiedy przebywa wP.przebywa kilka dni w tygodniu w domu rodziców.

Przeznacza na wyżywienie dla siebie kwotę 800 - 1000 złotych miesięcznie, na kosmetyki 600 złotych miesięcznie, na ubrania 600 złotych miesięcznie.

Nie jest on zadłużony. Nie posiada oszczędności.

Wspiera finansowo rodziców, z uwagi na stan zdrowia matki. Utrzymują się oni z emerytur w kwotach 1900 złotych i 1800 złotych miesięcznie. M. S. zakupuje na rzecz matki leki, zawozi ją na wizyty lekarskie. Nie wszystkie z nich odbywają się w ramach NFZ, odbywa ona również wizyty prywatne z uwagi na długi okres oczekiwania na wizytę. Pozwany przeznacza na to miesięcznie kwotę od 300 do 500 złotych. M. S. ma siostrę, która z zawodu jest stomatologiem oraz brata, który jest funkcjonariuszem Policji, którzy również przekazują rodzicom środki finansowe na leczenie.

M. S. nie popiera wyboru szkoły małoletniej powódki. Uważa, że w ten sposób jej przedstawicielka ustawowa realizuje swoje niespełnione marzenia.

Nie posiadał on wiedzy co do wizyt u psychologa małoletniej oraz leczeniu stomatologicznym i endokrynologicznym.

Sąd Rejonowy zważył, iż podstawą żądania powództwa jest przepis art. 138 k.r.o., który stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy istotne zwiększenie bądź zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też możliwości zarobkowych, majątkowych zobowiązanego do alimentacji wskutek czego zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania.

W przedmiotowej sprawie, poprzednie ustalenie obowiązku alimentacyjnego od M. S. na rzecz małoletniej B. S. miało miejsce w dniu 22 maja 2006. Od tego czasu upłynął okres niespełna 10 lat. W ocenie Sądu, od tego momentu nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca ponowne jego ustalenie. Nastąpiła ona nie tylko po stronie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, ale również po stronie możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego.

Małoletnia B. S. ma obecnie 17 lat. Nie uczęszcza już jak w roku 2006 do szkoły podstawowej, a jest uczennicą klasy II liceum (...). Wydatki związane z jej edukacją niewątpliwie wzrosły. Koszt podręczników, zajęć przygotowujących do podjęcia nauki na studiach wyższych jest niewątpliwie wyższy. Obrany przez małoletnią powódkę kierunek kształcenia w klasie (...) oraz plany związane z jego kontynuowaniem na studiach wyższych wymagają przygotowania w dziedzinie tańca, śpiewu, aktorstwa i przygotowania fizycznego. Zajęcia w ramach profilowanego liceum nie są wystarczającymi, w związku z czym małoletnia uczęszcza na dodatkowe prywatne lekcje. Jej starania o zdobycie w przyszłości zawodu aktorki uzasadniają liczne sukcesy, które odnosi podczas konkursów i festiwali, w których bierze udział. Jak wskazuje opinia ze szkoły posiada ona predyspozycje aktorskie. Małoletnia B. poza skonkretyzowanymi planami na przyszłość ma hobby w postaci jazdy konnej oraz łucznictwa. Pierwsza z wymienionych dziedzin jest kosztowna, gdyż jak wskazała przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki stanowi wydatek 2600 złotych za pół roku. Łucznictwo w zakresie, w którym zaangażowała się małoletnia powódka stanowi sport mniej kosztowny, gdyż w celu jego realizacji niezbędny okazał się jednorazowy wydatek w kwocie około 650 złotych. Podczas ostatniego ustalania alimentów w zakresie leczenia małoletniej uwzględniono jedynie leczenie jej wady wzroku. Obecnie wymaga ona nie tylko opieki okulisty, ale również lekarzy endokrynologa, alergologa, okulisty, dermatologa, ginekologa i ortodonty. Uczęszcza również na wizyty do psychologa. Wydatki związane z leczeniem małoletniej są znaczne, a ich koszt za okres pół roku oceniono na kwotę 3500 złotych, a więc kwotę około 580 złotych miesięcznie. Uwzględniając również potrzeby małoletniej B. związane z wyżywieniem, zamieszkiwaniem w bursie szkolnej, dojazdami na trasie Ł. - P. - Ł., odzieżą, obuwiem i życiem kulturalnym, w ocenie Sądu, pozostają one w granicach około 2500 złotych. Wobec powyższego uznać należy, iż usprawiedliwione potrzeby małoletniej B. S. znacznie wzrosły od roku 2006.

Odnosząc się do możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, niewątpliwie one również znacznie wzrosły. Podczas ostatniego ustalania obowiązku alimentacyjnego M. S. osiągał dochód w kwocie około 3400 złotych miesięcznie. Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego obecnie poza otrzymywaną emeryturą wojskową w kwocie 2900 złotych netto miesięcznie, uzyskuje dochód z prowadzonej prywatnej praktyki lekarskiej w kwocie ponad 7000 złotych netto miesięcznie oraz posiada dochód z wynajmowanego przez siebie mieszkania w kwocie 640 złotych netto miesięcznie. Łączny miesięczny dochód stanowi kwotę przeszło 10 000 złotych, a więc wzrósł on ponad dwukrotnie w stosunku do tego, który uzyskiwał w roku 2006. Ponadto pozwany posiada działkę rolną oraz wspomniane już wyżej mieszkanie o powierzchni (...) m ². Wobec powyższego uznać należy, że możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego znacznie wzrosły. Wskazać należy, że pozwany poza małoletnią powódką nie ma innych osób na utrzymaniu.

W związku z tym, Sąd ocenił, że kwota alimentów 1800 złotych na rzecz małoletniej powódki jest adekwatna do wzrostu jej usprawiedliwionych potrzeb i wzrostu możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego. Kwota, o którą powódka wnosiła 4500 złotych jest niewątpliwie wygórowana. Uwzględnić należy, iż małoletnia B. póki co uczy się w szkole średniej i jej usprawiedliwione potrzeby nie wykraczają poza wskazane już 2500 złotych. Wobec powyższego pozwany winien pokrywać usprawiedliwione potrzeby powódki do kwoty po 1800 złotych miesięcznie, która będzie również realizacją zasady równej stopy życiowej rodziców i dzieci. W pozostałym zakresie to przedstawicielka ustawowa małoletniej winna zaspokajać jej potrzeby, gdyż pomimo, że wypełnia ona swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania w utrzymanie i wychowanie B., zobowiązana jest również - w odpowiednio mniejszym zakresie - do partycypowania w kosztach z tym związanych.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U. z 2014 r., poz. 1025) Sąd obciążył pozwanego nieuiszczonymi kosztami w postaci opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa w kwocie 540 złotych.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U. z 2014 r., poz. 1025) Sąd nie obciążył powódki nieuiszczonymi kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, które przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd zniósł wzajemnie pozostałe koszty procesu między stronami.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt.l k.p.c. Sąd nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Powyższy wyrok zaskarżyły obie strony.

Apelacja pełnomocnika pozwanego skarży wyrok w części zasądzającej alimenty powyżej kwoty 1.200 złotych miesięcznie, zarzucając mu:

1.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 321 § 1 kpc poprzez podwyższenie alimentów od pozwanego poczynając od dnia 28 października 2015 roku, w sytuacji gdy powódka nie wnosiła o podwyższenie alimentów począwszy od dnia wniesienia pozwu co oznacza, że alimenty w podwyższonej kwocie są należne powódce od daty ogłoszenia wyroku tj. od 11 maja 2016 roku,

2.  naruszenie przepisów postępowania tj. art. 233 § 1 kpc poprzez dokonanie dowolnej i sprzecznej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny zebranego materiału dowodowego,

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 135 § 2 krio poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i orzeczenie, że przy usprawiedliwionych potrzebach małoletniej w kwocie 2.500 złotych pozwany M. S. powinien zaspokajać te potrzeby do kwoty po 1.800 złotych miesięcznie, tj. w 72 %, a w pozostałym zakresie, tj. kwotą 700 zł a więc w 28 % powinna pokrywać je przedstawicielka ustawowa małoletniej, która wypełnia swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania w utrzymanie i wychowanie córki, w sytuacji gdy małoletnia powódka za kilka miesięcy będzie osobą pełnoletnią, przez 20 dni w miesiącu przebywa ona w szkole z internatem,

4.  sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym polegającą na:

a)  ustaleniu, iż pozwany M. S. nie bierze osobistego udziału w wychowaniu córki, a poza przekazywaniem kwoty 900 złotych tytułem alimentów,

b)  ustaleniu, iż powódka od 2013 roku uczęszcza na spotkania z psychologiem,

c)  małoletnia wymaga specjalistycznego leczenia endokrynologicznego, alergologa, dermatologa, okulisty i ortodonty, a wydatki związane z leczeniem są znaczne, a ich koszt za okres pół roku oceniono na kwotę 3.500 złotych.

Apelujący wnosił o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie podwyższonych alimentów z kwoty po 1.800 złotych miesięcznie do kwoty po 1.200 złotych miesięcznie począwszy od dnia 11 maja 2016 roku (tj. od daty nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i oddalenie powództwa w pozostałym zakresie oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania za obie instancje,

2.  względnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Apelacja powódki skarży wyrok w części oddalającej powództwo, wnosząc o jego zmianę poprzez podwyższenie zasądzonej kwoty alimentów po 1800 zł miesięcznie do kwoty po 4500 zł miesięcznie.

Treść tej apelacji zredagowanej przez samą przedstawicielkę ustawową małoletniej powódki wskazuje, że zaskarżonemu orzeczeniu zarzuca obrazę prawa materialnego, tj. przepisów art. 138 w zw. z art. 135 § 1 i § 2 k.r.i.o. poprzez ustalenie alimentów na poziomie zbyt niskim w stosunku do aktualnych potrzeb uprawnionej oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Na rozprawie przed Sądem Okręgowym przedstawicielka ustawowa powódki popierała swoją apelację, wnosząc o oddalenie apelacji pozwanego.

Pełnomocnik pozwanego popierał z kolei swoją apelację, wnosząc o oddalenie apelacji powódki.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje obu stron są nieuzasadnione i jako takie musiały ulec oddaleniu.

Odnośnie apelacji pozwanego, nie można zgodzić się z podniesionymi w niej zarzutami naruszenia: art. 321 § 1 kpc przez orzeczenie o podwyższeniu alimentów ponad żądanie pozwu, tj. od dnia wniesienia pozwu do Sądu zamiast od dnia wyrokowania oraz art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieprawidłową ocenę materiału dowodowego i w konsekwencji tego dokonanie błędnych ustaleń faktycznych w zakresie aktualnych usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki .

Lektura materiału aktowego prowadzi bowiem do wniosku, iż – wbrew zarzutom obu apelacji – Sąd Rejonowy w sposób wszechstronny rozważył zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i dokonana przez ten Sąd ocena dowodów nie uchybia zasadom logicznego rozumowania oraz doświadczeniu życiowemu, a zatem mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów zakreślonych przepisami art. 233 § 1 w zw. z art. 328 § 2 k.p.c.

Powyższa prawidłowa ocena dowodów doprowadziła Sąd Rejonowy do poczynienia trafnych ustaleń faktycznych tak w zakresie aktualnych usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki, których zakres jest niewątpliwie podwyższony z powodu nie tylko realizacji zainteresowań, uzdolnień i talentów uprawnionej ale również – i przede wszystkim – z powodu dość wysokiego standardu życia zobowiązanych do jej alimentacji rodziców, a w szczególności jej ojca i prawa dziecka do podobnego z rodzicami standardu życia. Za prawidłowe uznać należy także ustalenia Sądu I instancji w zakresie aktualnych zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanych do alimentacji obojga jego rodziców, a przede wszystkim pozwanego, jak i w zakresie rozkładu ciężaru tego obowiązku alimentacyjnego pomiędzy nich z uwagi nie tylko na ich możliwości zarobkowe i majątkowe, które w przypadku ojca małoletniej są blisko trzykrotnie większe niż w przypadku matki, ale także z uwagi na przewidziane w art. 135 § 2 krio starania matki o jej wychowanie i utrzymanie, które niewątpliwie – jak wskazuje apelujący i dostrzega to także Sąd Rejonowy wbrew zarzutom tej apelacji – są mniejsze niż w przypadku dziecka młodszego.

Dlatego też, Sąd II instancji podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego w zakresie istotnej zmiany jaka nastąpiła w okresie blisko 10 – u lat od ostatniego orzeczenia Sądu w przedmiocie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec jego córki tak w zakresie zmian jakie nastąpiły w możliwościach zarobkowych i majątkowych rodziców powódki jak i w usprawiedliwionych jej potrzebach.

Nie można też zgodzić się z apelacją pozwanego, że Sąd podwyższając alimenty od dnia wniesienia pozwu a nie od daty wyrokowania naruszył przepis art. 321 § 1 kpc.

Skoro bowiem powódka w pozwie wniesionym w dniu 28 października 2015 r domagała się podwyższenia alimentów to jest oczywiste, że orzeczenie podwyższające świadczenie alimentacyjne od tej właśnie daty nie uchybia wskazanemu powyżej przepisowi. Gdyby powódka żądała podwyższenia alimentów od daty wcześniejszej niż data wniesienia pozwu do Sądu to wówczas żądanie w tym zakresie w pozwie byłoby konieczne. Taka sytuacja jednak w sprawie niniejsze nie zachodzi i zarzut w tym zakresie uznać należy także za chybiony.

Niezasadny jest także podnoszony w obu apelacjach zarzut obrazy prawa materialnego, tj. przepisu art. 135 w zw. z art. 138 krio.

Zarzut ten, który to każda z apelacji usiłuje wykorzystać dla własnych odmiennych wniosków, odmiennie interpretując prawidłowo ustalone przez Sąd Rejonowy fakty w zakresie skutków z nich wynikających, nie jest trafny.

Odnosząc się w tym zakresie w pierwszej kolejności do apelacji powódki, której treść sprowadza się właśnie do postawienia zarzutu obrazy art. 135 § 1 w zw. z art. 138 krio, przez ustalenie aktualnych alimentów na poziomie zbyt niskim do aktualnych usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej i poziomu życia zobowiązanego, stwierdzić należy, podnoszone przez przedstawicielkę ustawową koszty ponoszone przez nią w związku z utrzymaniem córki, są zbyt wygórowane i nie wszystkie z nich mogą być uznane za usprawiedliwione i udowodnione, a te określone przez sąd uznać należy za prawidłowe, ustalone na wysokim poziomie odpowiadającym standardowi życia pozwanego i jego aktualnym możliwościom zarobkowym i majątkowym oraz zapewniającym utrzymanie i ustalony w sprawie rozwój powódki.

Z kolei apelacja pozwanego, formułując zarzut obrazy prawa materialnego, tj. przepisu art. 135 § 2 krio, niezasadnie kwestionuje osobiste starania matki o wychowanie i utrzymanie małoletniej jeszcze powódki, usiłując w ten sposób zakwestionować przyjęty przez Sąd rozdział ciężaru obowiązku alimentacyjnego pomiędzy obojga rodziców.

Jeśli bowiem zważy się na prawidłowo ustalone usprawiedliwione potrzeby powódki oraz wskazane powyżej okoliczności, w tym możliwości zarobkowe i majątkowe obojga rodziców małoletniej i znaczną dysproporcję w tych możliwościach między nimi uznać należy, iż Sąd Rejonowy trafnie przyjął, że potrzeby powódki – określone na kwotę 2000 zł miesięcznie - zostaną w pełni zaspokojone, gdy pozwany wyłoży na jej utrzymanie sumę 1800 zł a przedstawicielka ustawowa sumę 700 zł miesięcznie.

Reasumując, uznać należy, iż zaskarżony wyrok – wbrew zarzutom obu apelacji - stanowi wypadkową istotnych zmian, jakie nastąpiły w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej oraz zarobkowych i majątkowych możliwości jej rodziców, w tym głównie pozwanego, a także obowiązków przedstawicielki ustawowej wykonywanych zgodnie z § 2 art. 135 krio, przy czym uwzględnia on również prawo dziecka do równej z rodzicami stopy życiowej.

Wszystkie powyższe rozważania wskazują więc, iż zaskarżony wyrok odpowiada powołanemu w jego uzasadnieniu i powyżej prawu materialnemu, a obie apelacje, jako nieuzasadnione, podlegają oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach procesu między stronami za instancję odwoławczą orzeczono na zasadzie art. 100 kpc.

Mając na uwadze wszystkie powyższe rozważania oraz powołane w nich przepisy Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSR del. Dominika Lisiecka