Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 września 2023 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:

Przewodniczący	Sędzia Agata Kowalska (ref.)
Sędziowie	Dariusz Mizera Magdalena Wojciechowska
Protokolant	Monika Zbrożek

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2023 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

przeciwko L. W., P. W. (1), M. W.

o opróżnienie lokalu mieszkalnego

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 10 maja 2023 r. sygn. akt I C 1495/22

zmienia zaskarżony wyrok w punktach pierwszym, drugim i trzecim
w ten sposób, że oddala powództwo i zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w P. na rzecz pozwanych L. W., P. W. (1), M. W. solidarnie kwotę 291,00 (dwieście dziewięćdziesiąt jeden) zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu;

zasądza od powoda (...) Spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

solidarnie na rzecz pozwanych L. W., P. W. (1), M. W. kwotę 120,00 (sto dwadzieścia) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie należnymi za czas po upływie tygodnia od dnia ogłoszenia niniejszego wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Agata Kowalska

Dariusz Mizera Magdalena Wojciechowska

Sygn. akt II Ca 525/23

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 maja 2023 roku, sygn. akt I C 1495/22 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim:

nakazał pozwanym L. W., P. W. (1) oraz M. W., wraz z osobami ich prawa reprezentującymi oraz rzeczami do nich należącymi, opróżnienie lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ulicy (...) oznaczonego numerem (...) oraz nakazuje pozwanym wydanie wyżej opisanego lokalu mieszkalnego powodowi Towarzystwu Budownictwa (...) w P.;

stwierdził, że pozwanym L. W., P. W. (1) oraz M. W. nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu;

zasądził solidarnie od pozwanych L. W., P. W. (1) oraz M. W. na rzecz powoda Towarzystwa Budownictwa (...) w P. kwotę 457,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawę powyższego wyroku stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego:

2 maja 1961 roku zawarta została umowa najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w P., przy ul. (...) pomiędzy M. i M. J. (1) (najemcami), a (...) w P. (wynajmującym). Po śmierci M. J. (2) w stosunek najmu lokalu mieszkalnego wstąpił M. J. (1). W dniu 23 kwietnia 2018 roku pozwana L. W., w drodze aneksu do umowy na podstawie art. 691 k.c. wstąpiła w miejsce zmarłego M. J. (1) w stosunek najmu ww. lokalu mieszkalnego. Pozwana wraz z rodziną, tj. mężem P. W. (1) i córką M. W. zamieszkują ww. lokal do chwili obecnej.

Pismem z dnia 19 kwietnia 2022 r. (doręczonym 02.05.2022 r.) powód wypowiedział pozwanej L. W. Umowę najmu z dnia 2.05.1961 r. (zmienioną Aneksem z dnia 9.05.2018 r.), której przedmiotem był lokal mieszkalny nr (...) położony w budynku znajdującym się w P., przy ul. (...), z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia, wzywając jednocześnie pozwanych do opuszczenia ww. lokalu i opróżnienia go z rzeczy do nich należących.

Jako podstawę prawną wypowiedzenia umowy strona powodowa wskazała przepis art. 11 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego (dalej: u.o.p.l.), zgodnie z treścią którego właściciel lokalu może wypowiedzieć stosunek najmu z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia, na koniec miesiąca kalendarzowego, osobie, której przysługuje tytuł prawny do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości, a lokator może używać tego lokalu, jeżeli lokal ten spełnia warunki przewidziane dla lokalu zamiennego.

Pismem z dnia 6 maja 2022 r. pozwana L. W. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika udzieliła odpowiedzi na złożone jej oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu lokalu. W treści ww. pisma podniesiono, że pozwana nie zgadza się z argumentacją podniesioną przez stronę powodową w treści złożonego jej oświadczenia o wypowiedzeniu, wskazując że jest ono nieskuteczne jako nieoparte na uzasadnionych podstawach prawnych i faktycznych.

L. W. oraz P. W. (1) pozostają właścicielami położonej w K. (pow. (...)), nieruchomości gruntowej o pow. 0, 2470 ha zabudowanej budynkiem mieszkalnym o łącznej pow. 134, 15 m ². Nieruchomość ta stanowi składnik majątku wspólnego pozwanych L. W. oraz P. W. (1). Nieruchomość małżonkowie nabyli w drodze darowizny, natomiast za środki pochodzące z kredytu hipotecznego wybudowali na niej budynek mieszkalny. Budynek ten składa się z kuchni, 2 łazienek oraz 7 pokoi. Jest oddany do użytku. Dom jest wykończony, posiada wszelkie przyłącza. Do ww. nieruchomości doprowadzona jest kanalizacja. Budynek posiada dostęp do bieżącej wody oraz zainstalowane jest w nim ogrzewanie CO.

Pozwany P. W. (1) prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług najmu miejsc noclegowych w ww. nieruchomości budynkowej. Pod wynajem przeznaczonych są 4 z 7 pokoi znajdujących się w przedmiotowym budynku. Pozostałe pokoje nie są przez pozwanych użytkowane, natomiast ich stan techniczny pozwala na ich bieżącą eksploatację.

Pozwany P. W. (1) z tytułu niezdolności do pracy pobiera rentę w wysokości 3.590 zł. Był żołnierzem zawodowym.

Pozwane L. i M. W., nie pracują, pozostają zarejestrowane w Urzędzie Pracy jako bezrobotne. Pozwana L. W. z wykształcenia jest pielęgniarką, terapeutą uzależnień.

Obecnie pozwani L. W. i P. W. (1) osiągają łączny dochód wynoszący około 5 600 zł miesięcznie, na który składają się otrzymywana przez pozwanego P. W. (1) renta w kwocie 3 590 zł oraz dochód z najmu w wysokości około 2 000 zł miesięcznie. Miesięczna rata kredytu hipotecznego spłacanego przez pozwanych, a zaciągniętego na budowę domu, wynosi 2 100 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie powołanych w stanie faktycznym dowodów z dokumentów oraz na podstawie zeznań pozwanych.

Zgromadzone w aktach sprawy dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony w zakresie ich rzetelności i wiarygodności. Sąd również nie dopatrzył się okoliczności, które poddawałyby w wątpliwość rzetelność i autentyczność przedłożonych dokumentów. Znajdujące się w aktach sprawy dokumenty stanowiły dowody w sprawie bez konieczności wydawania w tym zakresie odrębnego postanowienia, a to stosownie do dyspozycji art. 243 ² k.p.c.

Zeznania pozwanych, w zakresie dotyczącym ich sytuacji zdrowotnej, zawodowej i majątkowej Sąd ocenił jako wiarygodne. Nie budziły one większych wątpliwości Sądu, a ponadto co do zasady okoliczności podniesione przez pozwanych w swoich zeznaniach były między stronami bezsporne.

Zasadniczy spór między stronami w niniejszej sprawie ogniskował się wokół kwestii natury prawnej, a nie faktycznej. Otóż zdaniem pozwanych, mimo iż są właścicielami zabudowanej budynkiem mieszkalnym nieruchomości gruntowej położonej w K. w pow. (...), nie było podstaw do wypowiedzenia umowy najmu przedmiotowego w sprawie lokalu mieszkalnego, albowiem miejscowość K. nie jest miejscowością pobliską w stosunku do P. w rozumieniu art. 11 ust. 3 pkt. 2 u.o.p.l., co w konsekwencji, zdaniem pozwanych, czyniło bezskutecznym oświadczenie o wypowiedzeniu umowy najmu.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd Rejonowy uznał powództwo za zasadne, zasługujące na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z art. 222 § 1 k.c., właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Ponadto, zgodnie z art. 675 § 1 zd. pierwsze k.c., po zakończeniu najmu najemca obowiązany jest zwrócić rzecz w stanie niepogorszonym. Zgodnie z art. 675 § 2 k.c., jeżeli najemca oddał innej osobie rzecz do bezpłatnego używania lub w podnajem, obowiązek zwrotu rzeczy po zakończeniu stosunku najmu ciąży także na tej osobie.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c„ przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Stosownie do dyspozycji art. 11 ust, 3 pkt 2 u.o.p.l. właściciel lokalu może wypowiedzieć stosunek najmu z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia, na koniec miesiąca kalendarzowego, osobie, której przysługuje tytuł prawny do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości, a lokator może używać tego lokalu, jeżeli lokal ten spełnia warunki przewidziane dla lokalu zamiennego.

Mając powyższe na uwadze w dalszej kolejności Sąd wskazał na przepis art. 2 ust. 1 pkt 13 u.o.p.l. zawierający definicję sformułowania „pobliska miejscowość” oraz na przepis art. 2 ust. 1 pkt 6 u.o.p.l. określający warunki przewidziane dla „lokalu zamiennego”.

I tak, zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 13 u.o.p.l. pobliską miejscowością jest miejscowość położona w powiecie, w którym znajduje się lokal, lub powiecie graniczącym z tym powiatem. Jeżeli natomiast chodzi o warunki przewidziane dla lokalu zamiennego to lokal taki powinien być wyposażony w co najmniej takie urządzenia techniczne, w jakie był wyposażony lokal używany dotychczas, o powierzchni pokoi takiej jak w lokalu dotychczas używanym, przy czym ten ostatni warunek uznaje się za spełniony, jeżeli na członka gospodarstwa domowego przypada 10 m ² powierzchni łącznej pokoi, a w wypadku gospodarstwa jednoosobowego - 20 m ² tej powierzchni (art. 2 ust. 1 pkt 6 u.o.p.l.).

Mając na uwadze treść cytowanych wyżej przepisów, zdaniem Sądu Rejonowego, oświadczenie strony powodowej z dnia 19.04.2022 r. o wypowiedzeniu pozwanej umowy najmu lokalu mieszkalnego jako znajdujące oparcie w wyżej cytowanych przepisach prawa oraz w okolicznościach faktycznych, odniosło oczekiwane przez powoda skutki prawne.

Przede wszystkim Sąd nie podzielił argumentacji przedstawionej przez pozwanych, jakoby miejscowość K. położona w powiecie (...) nie była miejscowością pobliską wobec P., w którym to mieście znajduje się przedmiotowy w sprawie lokal socjalny. Odnosząc się do prezentowanego w tym zakresie przez pozwanych stanowiska, Sąd odwołał się w pierwszej kolejności do definicji zawartych Rozdziale 9 Ustawy z dnia 5.06.1998 r. o samorządzie powiatowym, jako że faktem notoryjnym jest okoliczność, że w podziale terytorialnym kraju P. pełni funkcję miasta na prawach powiatu. Dla jasności podkreślić należy, że status P. jako miasta na prawach powiatu ustalony został Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów (Dz.U. 1998.103.652 z dnia 1998.08.10).

Zgodnie z treścią art. 91 ustawy o samorządzie powiatowym prawa powiatu przysługują miastom, które w dniu 31 grudnia 1998 r. liczyły więcej niż 100 000 mieszkańców, a także miastom, które z tym dniem przestały być siedzibami wojewodów, chyba że na wniosek właściwej rady miejskiej odstąpiono od nadania miastu praw powiatu, oraz tym, którym nadano status miasta na prawach powiatu, przy dokonywaniu pierwszego podziału administracyjnego kraju na powiaty. Stosownie natomiast do jednoznacznego i nie budzącego jakichkolwiek wątpliwości interpretacyjnych przepisu art. 92 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym miasto na prawach powiatu jest gminą wykonująca zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie.

Jak podkreśla się w doktrynie istniejący wcześniej problem ustalenia czy miasto na prawach powiatu jest powiatem czy gminą został ostatecznie rozwiązany przez ustawodawcę nowelizacją ustawy o samorządzie powiatowym z kwietnia 2001 r., zmieniającą brzmienie art. 92 ust. 2 i 3 wyżej cytowanej ustawy. Przepisy te stanowią obecnie wprost, że miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie, a ustrój i działanie organów miasta na prawach powiatu, w tym nazwę, skład, liczebność oraz ich powoływanie i odwoływanie, a także zasady sprawowania nadzoru określa ustawa o samorządzie gminnym. W świetle obowiązującej dziś regulacji stwierdzić należy jednoznacznie zatem, że miasta na prawach powiatu są przede wszystkim gminami, z tym zastrzeżeniem, iż dodatkowo wykonują one zadania powiatów (por. Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, red. red. Sebastian Gajewski, Aleksander Jakubowski, Warszawa 2019, źródło: Legalis)

Reasumując powyższe rozważania Sąd I instancji stwierdził z całą stanowczością, że wbrew twierdzeniom pozwanych P. nie jest powiatem, a jedynie położoną w powiecie (...) gminą miejską (wykonującą zadania powiatu). Mając zatem na uwadze cytowane już wyżej przepisy art. 11 ust. 2 pkt 3 oraz art. 2 ust. 1 pkt 13 u.o.p.l. stwierdzić należy jednoznacznie, że podstawą do wypowiedzenia umowy najmu przedmiotowego w sprawie lokalu (położonego w P. przy ul. (...)) byłoby przysługiwanie jego najemcom tytułu prawnego do lokalu położonego w P. lub którejkolwiek innej miejscowości w powiecie (...) lub w miejscowości położonej w którymkolwiek z sąsiadujących z nim powiatów tj. powiecie (...), (...), (...), (...), (...) lub (...).

Sąd podkreślił, że dokonana przez pozwanych interpretacja wyżej cytowanych przepisów została dokonana nie tylko contra legem, ale jawi się ona również jako pozbawiona logiki i niedostrzegająca, że jej zaaprobowanie przez Sąd w sposób niedopuszczalny różnicowałoby sytuację prawną między mieszkańcami P., a mieszkańcami innych gmin położonych w powiecie (...). Posługując się przykładem, dla lepszego wyeksponowania błędnego toku rozumowania pozwanych, wskazano, że najemcy lokalu położonego w P., który posiada inną przeznaczoną do zamieszkania nieruchomość położoną np. w K. (powiat (...)) właściciel nie mógłby skutecznie na podstawie art. 13 ust. 3 pkt 2 u.o.p.l. wypowiedzieć umowy najmu, natomiast już najemcy wynajmującemu lokal np. w gminie C., który podobnie posiadałby tytuł prawny do lokalu położonego w K. takie wypowiedzenie w sposób skuteczny można byłoby złożyć. Odległość z(...), do (...) wynosi 31 km, natomiast z C. do (...) 51 km.

W dalszej kolejności, mając na uwadze dyspozycję art. 11 ust. 2 pkt 3 u.o.p.l. wskazano, że Sąd nie miał również wątpliwości, że budynek mieszkalny położony na nieruchomości stanowiącej własność pozwanych spełnia kryteria lokalu zamiennego określone w art. art. 2 ust. 1 pkt 6 u.o.p.l. Podkreślenia wymaga w tym zakresie, że budynek ten jest oddany do użytku, wyposażony we wszelkie media, posiadający kuchnię, dwie łazienki oraz 7 urządzonych pokoi nadających się do bieżącej eksploatacji. Jego powierzchnia użytkowa natomiast prawie dwukrotnie przekracza powierzchnię użytkową przedmiotowego w sprawie lokalu.

Analizując całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że strona powodowa dokonała skutecznego wypowiedzenia łączącej strony umowy najmu przedmiotowego lokalu, wskutek czego pozwani utracili tytuł prawny do korzystania z nieruchomości objętej postępowaniem. W niniejszym postępowaniu powód wykazał, że pozwanym przysługuje tytuł prawny do nieruchomości znajdującej się w K. (miejscowości pobliskiej wobec P.). Pozwani natomiast w żaden sposób nie wykazali, aby w budynku posadowionym na nieruchomości, której są właścicielami nie istniały realne możliwości zamieszkania dla 3-osobowej rodziny. Sąd wskazał także, odnosząc się do stanowiska wyrażonego przez pozwanych, że sam ich emocjonalny związek z aktualnie zajmowanym lokalem i miastem nie mógł mieć jakiegokolwiek wpływu na wydane w sprawie rozstrzygnięcie.

W tych okolicznościach na podstawie cytowanych wcześniej przepisów, Sąd Rejonowy orzekł jak w punkcie 1. wyroku, nakazując wszystkim pozwanym wraz z osobami ich prawa reprezentującymi oraz rzeczami do nich należącymi opróżnienie lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...) oznaczonego nr (...) oraz nakazał pozwanym wydanie wyżej opisanego lokalu mieszkalnego powodowi.

W związku z rozpoznaniem niniejszej sprawy z uwzględnieniem przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, rozważeniu - z urzędu - podlegała problematyka uprawnienia pozwanych do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu. Przepis art. 14 ust. 1 cytowanej ustawy stanowi, iż w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu Sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego albo o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu. Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego orzeka o uprawnieniu tych osób, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną (art. 14 ust. 3 u.o.p.L).

Ustawa nakłada na sąd obowiązek rozważenia z urzędu przesłanek uprawnienia osoby, która była lokatorem, do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu, oraz stosownego do wyniku tego badania orzeczenia w wyroku eksmisyjnym. Struktura regulacji zawartej w art. 14 u.o.p.l. wskazuje na to, że sąd w pierwszej kolejności powinien brać pod uwagę indywidualną sytuację danej osoby, a więc "dotychczasowy sposób korzystania z lokalu i szczególną sytuację materialną oraz rodzinną osób zobowiązanych do jego opróżnienia" (art. 14 ust. 3 u.o.p.l.), z tym że nie może nie orzec o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego w stosunku do wymienionych w art. 14 ust. 4 u.o.p.l. kategorii osób. Zgodnie z art. 14 ust. 4 u.o.p.l., sąd nie może orzec o braku uprawnienia do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu wobec: kobiety w ciąży (pkt 1), małoletniego, osoby niepełnosprawnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 573 i 1981) lub ubezwłasnowolnionego oraz osoby sprawującej nad nim opiekę i wspólnie z nim zamieszkałej (pkt 2), obłożnie chorego (pkt 3), emeryta lub rencisty spełniającego kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej (pkt 4), osoby posiadającej status bezrobotnego (pkt 5) oraz osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały (pkt 6). Obowiązek orzeczenia o uprawnieniu zawarcia do najmu socjalnego lokalu przez osoby spełniające przesłanki z art. 14 ust. 1 u.o.p.l. jest wyłączony, gdy osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany lub ich sytuacja materialna pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie (art. 14 ust. 4 in fine u.o.p.l.).

W okolicznościach niniejszej sprawy, a konkretnie wobec podstaw faktycznej i prawnej wypowiedzenia umowy najmu, oczywistym jest – zdaniem Sądu - że pozwanym nie może przysługiwać prawo do lokalu socjalnego. Wszak podstawą wypowiedzenia umowy najmu, był niesporny między stronami fakt, że pozwani są właścicielami ponad 20-arowej nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym o powierzchni ponad 130 m ². Sąd wprawdzie dostrzega, że sytuacja materialna pozwanych nie należy do najłatwiejszych, jednak z całą pewnością, nawet abstrahując od faktu posiadania własnej nieruchomości, nie jest ona na tyle zła, aby pozwalała myśleć o przyznaniu pozwanym prawa do lokalu socjalnego. Zwrócić należy uwagę, że miesięczny dochód rodziny pozwanych wynosił około 5 600 zł, przy jednoczesnym ustaleniu, że wyłącznie pozwany P. W. (1) uzyskiwał stałe dochody z tytułu renty inwalidzkiej oraz z prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie pozwalał przy tym na ustalenie racjonalnych przyczyn, dla których pozwana L. W. oraz córka stron - M. W. pozostają bez pracy, nie uzyskując żadnych dochodów. Przy założeniu natomiast, że obie pozwane posiadają możliwość uzyskania co najmniej minimalnego wynagrodzenia wynoszącego obecnie około 3 500 zł brutto (około 2 500 zł netto), łączny miesięczny dochód pozwanych (3-osobowej rodziny) mógłby wynosić minimum 10 000 zł. Tego rzędu dochody natomiast z całą pewnością pozwalałyby rodzinie pozwanych funkcjonować na poziomie pozwalającym na zaspokojenie wszelkich ich podstawowych potrzeb, w tym mieszkaniowych.

Mając na uwadze powyższe, Sąd w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 14 ust. 1 zd. pierwsze u.o.p.l. orzekł, że żadnemu z pozwanych nie przysługuje uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., to jest zgodnie z zasadą zasady finansowej odpowiedzialności stron za wynik procesu. Powód wygrał sprawę w całości, wobec tego należał się mu się zwrot kosztów procesu. Na koszty postępowania po stronie powoda złożyły się następujące kwoty: 200 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu (art. 27 pkt 11 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych; Dz.U. z 2020 r. poz. 755 ze zm.), 240 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz 17 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Łącznie koszty procesu po stronie powoda wyniosły 457 zł i taką kwotę Sąd zasądził solidarnie od pozwanych L. W. oraz P. W. (2) i M. W., z uwzględnieniem treści art. 105 § 2 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym na współuczestników sporu odpowiadających solidarnie co do istoty sprawy sąd włoży solidarny obowiązek zwrotu kosztów.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli pozwani skarżąc go w całości i zarzucając:

naruszenie przepisów prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez błędne ustalenie, że Miasto P. Tryb, należy zaliczyć do powiatu (...), a tym samym przyjęcie, że miejscowość K. w powiecie (...) w której pozwani ad.l , ad.2 mają dom mieszkalny znajduje się w powiecie graniczącym z powiatem, w którym znajduje się P.

naruszenie przepisów prawa materialnego tj.

art. 1 wraz z załącznikiem część V Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów (Dz. U. Nr 103, poz. 652) przez ich niezastosowanie i przyjęcie, że miasto P. będące na prawach powiatu zaliczyć należy do powiatu (...),

art. 11 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt. 13 Ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego zwanej dalej w skrócie u.o.p.l. (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 725) przez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu przez Sąd Rejonowy, iż posiadanie przez pozwanych lokalu w miejscowości K. w województwie (...), powiecie (...), spełnia przesłanki przysługiwania tytułu prawnego do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości, tj. iż jest to miejscowość położona w powiecie, w którym znajduje się lokal, lub powiecie graniczącym z tym powiatem.

Wskazując na powyższe, zarzuty skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanych kosztów procesu według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami za opóźnienie od daty uprawomocnienia się orzeczenia, a także zasądzenie od powódki na rzecz pozwanych kosztów za postępowanie apelacyjne według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi pełnomocnik powódki wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego w/g norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Niezasadnym jest zarzut apelacji naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych na podstawie całokształtu materiału dowodowego, ocenionego z zachowaniem zasad logiki i doświadczenia życiowego. Ustalenia te Sąd odwoławczy podziela i przyjmuje za własne.

Zarzut apelacji naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w istocie porusza kwestię, która była przedmiotem rozważań prawnych, a nie ustalenia faktów.

Przechodząc zatem do oceny zarzutów apelacji naruszenia powołanych norm prawa materialnego, stwierdzić należy , że Sąd Okręgowy nie podziela dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny prawnej prawidłowo ustalonego stanu faktycznego.

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do oceny, czy posiadany przez pozwanych lokal w miejscowości K. w powiecie (...) położony jest w miejscowości pobliskiej dla P., a tym samym czy skuteczne było wypowiedzenie przez powódkę umowy najmu lokalu mieszkalnego nr (...) w P. przy ul. (...) na podstawie art. 11 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 725).

W tym miejscu należy przypomnieć, iż zgodnie z przywołanym wyżej przepisem, z zachowaniem miesięcznego terminu wypowiedzenia właściciel może, na koniec miesiąca kalendarzowego, wypowiedzieć umowę najmu lokatorowi, któremu przysługuje tytuł prawny do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości, a lokal ten spełnia warunki przewidziane dla lokalu zamiennego i najemca może go używać.

Miejscowością pobliską w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 13 powołanej ustawy (dodanego na podstawie nowelizacji ustawy i obowiązującego od 21.04.2019 r.), jest miejscowość położona w powiecie, w którym znajduje się lokal, lub powiecie graniczącym z tym powiatem. Tworzenie, łączenie, dzielenie, znoszenie oraz ustalanie granic powiatów należy do kompetencji Rady Ministrów i następuje w drodze rozporządzenia (art. 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym; t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1526).

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7.08.1998 r. w sprawie ustanowienia powiatów i załącznikiem do niego, powiat (...) obejmuje następujące gminy miejsko – wiejskie oraz wiejskie: S., W., A., C., G., G., Ł., M., R., R. i W..

Miasto P. nie jest częścią powiatu (...). Jest miastem na prawach powiatu, tj. jednostką samorządu terytorialnego szczególnego rodzaju, który stanowi samorząd gminy miejskiej, nieprzynależącej do żadnego powiatu, a zamiast tego wykonującej jego zadania samodzielnie, zachowując formę prawną gminy. Miasto na prawach powiatu jest więc gminą wykonującą zadania gminy i powiatu na zasadach określonych w ustawie o samorządzie gminnym i ustawie o samorządzie powiatowym.

Odnosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, zgodzić należy się z apelującymi, że powiatem graniczącym z P. (miastem na prawach powiatu) jest powiat (...), a nie (...). Dokonany przez Sąd Rejonowy wywód prawny , że skoro miasto na prawach powiatu jest gminą, to P. jest gminą miejską położoną w powiecie (...), jest całkowicie błędny.

Reasumując, okoliczność posiadania przez pozwanych domu w miejscowości K. w powiecie (...), jako niegraniczącej z miastem P., nie może być podstawą do wypowiedzenia przez powódkę umowy najmu spornego lokalu mieszkalnego na podstawie art. 11 ust 3 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Pozwani nie mają bowiem tytułu prawnego do lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punktach pierwszym, drugim i trzecim w ten sposób, że oddalił powództwo i zasądził od strony powodowej na rzecz pozwanych koszty procesu obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika wg. norm przepisanych i koszty opłat od trzech pełnomocnictw.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1, § 1 ¹ i § 3 k.p.c., zasądzając od strony powodowej na rzecz pozwanych koszty zastępstwa prawnego, ustalone zgodnie z przepisami § 10 ust 1 pkt 1 w zw. z § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1805 ze zm.) wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Agata Kowalska

Dariusz Mizera Magdalena Wojciechowska

-