Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący	SSA w SO Grzegorz Ślęzak
Sędziowie	SO Dariusz Mizera (spr.) SSR del. Mariusz Kubiczek
Protokolant	st. sekr. sąd. Beata Gosławska

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa W. W. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową A. W.

przeciwko P. W.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 23 maja 2018 roku, sygn. akt III RC 392/17

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym sentencji w ten sposób, że alimenty należne małoletniej powódce W. W. od pozwanego P. W. podwyższone w tym punkcie przez Sąd Rejonowy do kwoty po 450 zł miesięcznie obniża do kwoty po 370,00 zł (trzysta siedemdziesiąt złotych) miesięcznie oddalając powództwo w pozostałym zakresie;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  znosi wzajemnie między stronami koszty procesu za instancję odwoławczą.

SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSO Dariusz Mizera del. SSR Mariusz Kubiczek

Sygn. akt II Ca 558/18

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 23 maja 2018r. Sąd Rejonowy w Radomsku po rozpoznaniu sprawy z powództwa W. W. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową małoletniej powódki – A. W.

przeciwko P. W. o podwyższenie alimentów

1.  podwyższył od pozwanego P. W. alimenty na rzecz małoletniej W. W. ustalone ostatnio w wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku wydanym w dniu 15 marca 2016 roku w sprawie III RC 412/15 a zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim wydanym w dniu 06 czerwca 2016 roku w sprawie II Ca 330/16 z kwoty po 300,00 (trzysta) złotych miesięcznie do kwoty po 450,00 (czterysta pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatne do dnia 10-go każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki – A. W. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 23 listopada 2017 roku,

2.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

3.  wyrokowi w pkt 1 nadał rygor natychmiastowej wykonalności,

4.  nie obciążył pozwanego P. W. kosztami postepowania w sprawie na rzecz Skarbu Państwa,

5.  zniósł wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego pełnomocników stron.

Podstawą rozstrzygnięcia były przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego :

Małoletnia powódka W. W. urodzona (...) w R. jest córką P. W. i A. K.. Rodzice małoletniej powódki są po rozwodzie.

W wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 24 czerwca 2013 roku alimenty od pozwanego na rzecz małoletniej córki zostały ustalone na poziomie 200 złotych.

Alimenty ustalone w wyroku rozwodowym zostały następnie zmienione przez wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 15 marca 2016 r. w sprawie III RC 412/15 na kwotę po 400 złotych miesięcznie. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim wyrokiem z dnia 06 czerwca 2016 r. zmienił wskazany wyżej wyrok w ten sposób, że ustalone alimenty w kwocie po 400 złotych miesięcznie obniżył do kwoty po 300 złotych miesięcznie.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki W. W. A. W. ma 39 lat. Pracuje w firmie (...) w R. i zarabia netto kwotę ok. 1500 złotych. Właściciel firmy (...) jest obecnym mężem A. W.. Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki wynajmuje mieszkanie i pobiera z tego tytułu kwotę 640 złotych miesięcznie tytułem czynszu.

Małoletnia powódka mieszka wraz z matką. W. W. utrzymuje regularne kontakty ze swoim ojcem P. W.. Kiedy małoletnia W. przebywa u pozwanego wówczas to pozostaje na jego utrzymaniu.

Małoletnia powódka pozostaje pod stałą opieką okulisty, ortopedy i stomatologa. Dziewczynka nie przyjmuje na stałe leków. Korzysta jednakże z odpłatnej rehabilitacji. Cena jednego zabiegu to 50 złotych. Zakup wkładek ortopedycznych do obuwia ok. 250 – 300 złotych rocznie. Zakup okularów to ok. 290 złotych. Koszt obiadów w szkole ok. 80 złotych miesięcznie. Matka kupuje córce niezbędne pomoce szkolne oraz ubrania. Koszty wyjazdów i wycieczek szkolnych to koszt ok. 120 złotych. Ubezpieczenie ok. 46 złotych. Matka małoletniej W. wskazała, iż miesięczny koszt utrzymania córki oscyluje w granicy ok. 1900 złotych. Na kwotę powyższą składają się również koszty utrzymania domu – które w części przypadają na małoletnią oraz koszty wyjazdów i wycieczek.

A. W. korzysta z pomocy finansowej swojego obecnego męża.

Rozliczenia podatku w urzędzie skarbowym i odliczenia z tytułu ulgi na dziecko P. W. i A. W. dokonują w ten sposób, że zwrot ulgi na córkę otrzymują po połowie – każde z nich.

P. W. ma 38 lat. Pracuje jako (...) i zarabia średnio miesięcznie 3918,80 złotych brutto – co daje netto kwotę 3231,11 złotych do tego dochodzi premia przyznawana 2 – 3 razy w roku w kwocie po ok. 250 złotych, „trzynastka” oraz „mundurówka”. Pozwany mieszka wraz z żoną i dwójką dzieci – małoletnim M. urodzonym w (...) roku i małoletnią L. urodzoną w (...) roku. Małoletnie dzieci są zdrowe i nie chorują na schorzenia przewlekłe. Żona pozwanego nie pracuje zawodowo bowiem zajmuje się wychowaniem dzieci.

Pozwany regularnie partycypuje w kosztach utrzymania córki W. płacąc zasądzone alimenty oraz kupując dziecku drobne prezenty.

Pozwany posiada zobowiązania kredytowe. Spłaca ratę kredytów – w tym hipoteczny 1770 złotych oraz zaciągnięty w pracy z kasy pracowniczej z ratą miesięczną 1000 złotych. P. W. ma kontakt z córką średnio dwa razy w tygodniu oraz w dwa weekendy w miesiącu i wówczas to, gdy córka jest u ojca to pozwany ponosi koszty utrzymania małoletniej powódki. Ojciec ponosi koszty dojazdu (w związku z ustalonymi kontaktami) w łącznej kwocie ok. 300 złotych miesięcznie. Ojciec – poza alimentami przeznacza na potrzeby córki ok. 400 – 500 złotych.

Pozwany w następujący sposób określił koszty utrzymania: woda 30 złotych, energia elektryczna ok. 140 złotych, gaz 40 złotych, Internet 64 złote, abonament telewizyjny 60 złotych, wywóz śmieci 48 złotych, opał w sezonie grzewczym ok. 4000 złotych, abonament telefoniczny 150 złotych i opłata za abonament córki W. 30 złotych, ok. 400 złotych rocznie podatku od nieruchomości. Ok. 600 złotych P. W. wydaje na mleko i pampersy dla młodszych dzieci L. i M.. Pozwany pali papierosy w ilości ok. ¼ paczki dziennie.

Rodzice pozwanego i jego żony pomagają rodzinie robiąc czasami zakupy i kupując upominki dla wnuków.

Pozwany negując konieczność podwyższenia alimentów na córkę W., odwołuje się do umowy zawartej pomiędzy pozwanym a jego byłą żoną, na mocy której A. W. zobowiązała się nie żądać podwyższenia alimentów na rzecz małoletniej W. w zamian za przekazanie jej mieszkania i spłatę kredytu przez P. W..

Ustalenia Sądu Rejonowego znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z pism zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały.

Przesłuchania stron Sąd uznał za wiarygodne w zakresach wzajemnie się pokrywających i korespondujących z innymi dowodami w sprawie. Rozbieżności zostały przez Sąd wyeliminowane przy uwzględnieniu pozostałych dowodów i zasad logicznego rozumowania.

Sąd nie oparł się na paragonach złożonych do sprawy, albowiem nie są one rachunkami imiennymi i nie stanowią one dowodu zakupu określonej rzeczy lub usługi dla konkretnej osoby.

W takich okolicznościach Sąd uznał powództwo za częściowo uzasadnione uznając, iż znajduje ono podstawę w treści art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zmniejszenie się lub zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych. Są to okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu (np. art. 133 § 1 i 135 § 1 i 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Podstawą powództwa z art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego może być tylko późniejsza zmiana stosunków, nie wcześniej jednak niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty.

Od uprzednio ustalonych alimentów dla małoletniej W. W. upłynął okres prawie dwóch lat.

W okresie tym nastąpiła istotna zmiana stosunków, o której mowa w powyższym artykule wyrażająca się po stronie małoletniej powódki wzrostem kosztów jej utrzymania związanych z rozwojem, edukacją, zainteresowaniami, rehabilitacją oraz kosztami utrzymania domu, które w części na nią przypadają.

Zarobki pozwanego są obecnie wyższe niż w roku 2016 r. Pozwany obecnie – podobnie jak w dacie ostatniego ustalenia alimentów (vide k. 141 akt IIIRC 412/15) pracuje jako (...), osiąga obecnie stały miesięczny dochód na poziomie ok. 3 240 złotych netto. Pozwany jest osobą młodą, pracuje i powinien dołożyć wszelkich starań, aby utrzymać córkę z poprzedniego związku, która nie jest w wstanie – z uwagi na wiek i brak majątku osobistego – utrzymać się samodzielnie. Sam fakt założenia przez pozwanego nowej rodziny – pomimo, iż jest brany przez Sąd pod uwagę przy wyliczaniu kosztów utrzymania – nie ma w rozpoznawanej sprawie kluczowego znaczenia, bowiem P. W. decydując się na założenie nowej rodziny zapewne liczył się z konsekwencjami jaki to za sobą niesie – w tym konsekwencjami finansowymi.

W tym miejscu Sąd podziela pogląd wyrażony w judykaturze, według którego zasadne i zgodne z treścią art. 135 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – jest oparcie się na możliwościach zarobkowych pozwanego, a nie tylko na jego aktualnych zarobkach. Zakres obowiązku alimentacyjnego może i powinien być większy od wynikającego z faktycznych zarobków i dochodów zobowiązanego, jeśli przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił i umiejętności zarobki i dochody byłyby większe, a istniejące warunki społeczno – gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie.

Zakres świadczeń alimentacyjnych wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby uprawnionej, z drugiej zaś możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Współzależność między tymi czynnikami wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionej powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Porównanie tych wartości umożliwia ustalenie czy i w jakim zakresie potrzeby uprawnionej mogą być zaspokojone przez zobowiązanego.

Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego wynika, że od dnia ostatniego ustalenia alimentów od ojca na rzecz małoletniej córki upłyną relatywnie długi czas i w trakcie tego okresu wzrosły usprawiedliwione potrzeby uprawnionej. Wyrażają się one przede wszystkim we wzroście kosztów utrzymania małoletniej powódki.

Małoletnia W. uczęszcza do szkoły. Korzysta z konsultacji lekarskich. Sąd uznał, iż kwota niezbędna na utrzymanie małoletniej powódki oscyluje w wysokości ok. 1200 złotych. Kwota ta uwzględnia dostarczanie małoletniej powódce tego wszystkiego, co jest potrzebne do jej fizycznego i umysłowego rozwoju, zapewnienia pielęgnacji, pieczy, przygotowania do życia w społeczeństwie oraz rozwijania, w miarę możliwości, zainteresowań i uzdolnień.

Ustalenie powyższe oparte zostało na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym i poparte zasadami doświadczenia życiowego.

Rodzice nie mogą uchylać się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu.

Sąd ma na uwadze, iż samo żądanie podwyższenia alimentów nie jest niczym innym w swej istocie, jak domaganiem się pewnego świadczenia dodatkowego w stosunku do tego, które już wynika z wyroku poprzedniego, to świadczenie dodatkowe musi podlegać tym samym regułom, co świadczenie pierwotne. Wysokość alimentów ustalona w wyroku poprzednim zaspokajała potrzeby uprawnionej w ok. 1/3 rozmiarów. Ponadto pozwany partycypował poza alimentami w kosztach utrzymania córki. Jednakże zaistniałe zmiany po stronie W. uzasadniają podwyższenie alimentów od pozwanego P. W. na rzecz jego córki W. z kwoty po 300 złotych miesięcznie do kwoty po 450 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 23 listopada 2017 r. (jest to data wpłynięcia pozwu w niniejszej sprawie).

Zgodnie z żądaniem pozwu Sąd orzekł, iż alimenty mają być płatne do dnia 10 – go każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki – jej matki A. W. z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie jako zbyt wygórowane i nieodpowiadające przesłankom z art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Sąd uznał, iż żądana w pozwie kwota alimentów jest nadmiernie wygórowana. Ojciec poza alimentami partycypuje w kosztach utrzymania córki kupując jej odzież i obuwie. Ponosi również koszty utrzymania i wyżywienia córki gdy dziewczynka jest u ojca.

W tym miejscu Sąd zważył, że zgodnie z art. 135 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kodeksu postępowania cywilnego. Istota rygoru natychmiastowej wykonalności polega na tym, że wyrok, któremu został nadany rygor, mimo że nie jest prawomocny, jest tytułem egzekucyjnym i może – po nadaniu mu klauzuli wykonalności – jako tytuł wykonawczy stanowić podstawę egzekucji.

Na podstawie art. 102 kodeksu postępowania cywilnego – zwanego dalej k.p.c. Sąd nie obciążył P. W. kosztami postępowania w sprawie na rzecz Skarbu Państwa głównie z uwagi na jego obciążenia alimentacyjne oraz z uwagi na zobowiązania kredytowe, które niewątpliwe obciążają budżet pozwanego.

Zarówno strona powodowa jak i strona pozwana korzystały z pomocy prawnej świadczonej przez profesjonalnych pełnomocników. Z uwagi na wynik sprawy Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. zniósł wzajemnie koszty zastępstwa procesowego między stronami.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany za pośrednictwem swojego pełnomocnika skarżąc wyrok w punktach 1,4 i 5..

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść polegający na mylnym przyjęciu, że usprawiedliwione potrzeby powódki wynoszą 1200 zł miesięcznie podczas gdy analiza materiału dowodowego zebranego w sprawie nie uprawnia do zajęcia takiego stanowiska

2.  Naruszenie prawa materialnego to jest

A)  art.135 § 1 kro i art. 138 kro poprzez błędną wykładnię:

-

prowadzącą do przyjęcia, że ze względu na istotną zmianę usprawiedliwionych potrzeb małoletniej W. W. zachodzą okoliczności, które uzasadniałyby potrzebę podwyższenia świadczenia alimentacyjnego, podczas gdy analiza materiału dowodowego prowadzi do odmiennych wniosków zwłaszcza, że na mocy umowy zawartej w sprawie III Nsm 1/15 SR w Radomsku córka prawie połowę czasu w miesiącu pozostaje pod pieczą pozwanego który zapewnia jej środki utrzymania i wychowania w tym czasie,

-

prowadzącą do zaniechania dostatecznego uznania podczas rozstrzygania wysokości obowiązku alimentacyjnego po stronie pozwanego nastąpiła istotna zmiana stosunków skutkująca zwiększeniem wydatków, a wynikająca z faktu urodzenia się trzeciego dziecka w 2017 roku, a nadto skutkująca pogorszeniem sytuacji materialnej z uwagi na brak zatrudnienia małżonki pozwanego,

-

prowadzącą do zaniechania dostatecznego uwzględnienia podczas rozstrzygania o wysokości obowiązku alimentacyjnego, że po stronie przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki nastąpiła zmiana stosunków skutkująca podwyższenie stopy życiowej,

-

art. 5 k.c. polegające na błędnym przyjęciu, że podwyższenie świadczenia alimentacyjnego nie będzie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w sytuacji gdy pozwany nieodpłatnie przekazał swój udział w mieszkaniu na rzecz A. W., która czerpie zyski z jego wynajmu i spłacił wspólny kredyt nie żądając zwrotu połowy spłacanej sumy kredytu, a nadto A. W. złożyła oświadczenie, z którego treści wynika, że przez okres spłaty kredytu przez pozwanego nie będzie dochodziła alimentów na rzecz wspólnej córki,

-

obrazę prawa procesowego mającą wpływ na treść wyroku to jest art. 233 §1 kpc przez dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób dowolny bez jego wszechstronnego rozważenia w oparciu o zasady logiki i doświadczenia życiowego oraz przez dokonanie ustaleń sprzecznych z treścią zebranego materiału dowodowego i tym samym przyjęcie, że roszczenie strony powodowej jest częściowo usprawiedliwione.

Zaskarżenie wyroku w punkcie 4,5 jest konsekwencją zaskarżenia wyroków pkt1.

Powołując się na powyższe zarzuty skarżący wnosił o:

- o zmianę wyroku zaskarżonej części i oddalenie powództwa w całości, uchylenie rozstrzygnięcia w punkcie 4. wyroku, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu wg norm przypisanych za obie instancje,

- ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania w innym składzie wraz z rozstrzygnięciem o kosztach procesu w I instancji.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy dodatkowo ustalił:

Decyzją z dnia 27 września 2018r. Wójt Gminy G. przyznał S. W. obecnej żonie pozwanego świadczenie wychowawcze na L. W. w kwocie 500 zł miesięcznie na okres 1 października 2018r. do 30 września 2019r.

Dowód: - decyzja z 27 września 2018r. k.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej w czerwcu 2018r. zawarła umowę z firmą (...) spółka z o.o. zapisując jednocześnie małoletnią na kurs czytania ze zrozumieniem oraz technik pamięciowych. Koszt czteromiesięcznych zajęć to 875 zł.. W dniu 24 września 2018r. została z kolei zawarta umowa z (...) na naukę języka obcego dla małoletniej do końca roku szkolonego co wiąże się z wydatkami 50 zł za godzinę nauki.

Dowód: - umowy oraz dowody uiszczenia opłat k. 195-206

Na początku października 2018r. doszło do pożaru na nieruchomości zamieszkiwanej przez powoda, gdzie spłonął budynek gospodarczy w którym spłonął m.in. dobytek pozwanego przeniesiony tam na czas remontu budynku mieszkalnego. Szkodę pozwany oszacował na kwotę około 60.000-70.000 złotych. Komisariat Policji w K. w dniu 23 października 2018r. wszczął w związku z tym postępowanie w sprawie RSD 168/18 w sprawie zniszczenia mienia w wyniku pożaru w dniu 4 października 2018r. w miejscowości W. powodując straty na szkodę P. W. w kwocie 60.000 zł.

Dowód: - zawiadomienie z Komisariatu Policji k.

- potwierdzenie przekazania terenu objętego działaniem ratowniczym. k.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego jest częściowo zasadna.

Z uwagi na wnioski dowodowe obu stron zaszła potrzeba dokonania uzupełniających ustaleń faktycznych. Ustalenia te zostały dokonane na podstawie dokumentów których prawdziwość nie była przez strony kwestionowana.

Skarżący w apelacji formułuje trojakiego rodzaju zarzuty.

Po pierwsze kwestionuje ustalenia Sądu jakoby potrzeby małoletniej powódki oscylowały wokół kwoty 1200 zł.

Po drugie zarzuca naruszenie prawa materialnego tj. art. 135§ 1 krio i art. 138 krio poprzez błędną wykładnie tych przepisów i nie uwzględnienie przy wyrokowaniu urodzenia się pozwanemu kolejnego dziecka oraz brak zatrudnienia małżonki pozwanego podczas gdy jednocześnie stopa życiowa matki powódki uległa znacznemu podwyższeniu.

Po trzecie wreszcie zarzuca naruszenie art. 233 k.p.c. poprzez błędną i dowolną ocenę materiału dowodowego co miałoby prowadzić do częściowego uwzględnienia roszczenia strony powodowej.

Odnosząc się zatem do powyższych zarzutów podkreślić należy, iż istotnie potrzeby dziecka Sąd ocenił na poziomie ok.1.200 zł miesięcznie.

Trzeba pamiętać jednak, iż same potrzeby dziecka nie usprawiedliwiają zasądzenia alimentów w wysokości jaka wynika z przyjęcia równomiernego obciążenia kosztami utrzymania dziecka obojga rodziców. Potrzeby dziecka muszą być usprawiedliwione w myśl zatem prawa nie każde potrzeby podlegają zaspokojeniu w drodze alimentów ale tylko potrzeby które są usprawiedliwione. Dodatkowo potrzeby dziecka muszą być bezpośrednio skorelowane z majątkowymi i zarobkowymi możliwościami osoby zobowiązanej. W przedmiotowej sprawie Sąd podwyższając alimenty o 50% w stosunku do tych które były orzeczone niespełna półtora roku wcześniej ( orzeczenie zapadło co prawda w maju 2018r. jednakże podwyższenie alimentów obejmuje okres od 23 listopada 2017r.) dokonał tego z naruszeniem prawa materialnego tj. art. 138 krio. Poza tym potrzeby dziecka mogą być przez rodzica zobowiązanego zaspakajane także przez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie dziecka.

Taki rozmiar podwyższenia alimentów w sytuacji gdy po stronie pozwanego jego obecna żona nie świadczy już pracy, a na utrzymaniu pozwanego pozostaje dodatkowo dziecko które się w międzyczasie urodziło nie może prowadzić do podwyższenia alimentów w takim zakresie jako to uczynił Sąd Rejonowy, a tym bardziej w takim zakresie w jakim domagała się tego przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki. Pozwany co prawda zarabia około 400 zł miesięcznie więcej jednakże na jego utrzymaniu znajduje się obecnie żona oraz dwójka małoletnich dzieci z drugiego związku przy czym jedno urodziło się po wydaniu poprzedniego orzeczenia alimentacyjnego. Okolicznościom tym Sąd Rejonowy nie nadał należytego znaczenia.

Sąd Rejonowy jak słusznie zarzucił pełnomocnik pozwanego przy wyrokowaniu miał co prawda na uwadze fakt, iż pozwany ponosi koszty kontaktów i opieki nad córką w czasie tych kontaktów jednakże nie nadał temu faktowi należytego znaczenia. Zwiększa to znacznie udział pozwanego w opiece i wychowaniu małoletniej powódki, skoro powódka co drugi weekend i dodatkowo każdy wtorek i czwartek po szkole spędza pod opieką ojca, który w tym czasie ponosi pełne koszty utrzymania dziecka. Pozwany zatem poprzez osobistą pieczę i staranie o utrzymanie i wychowanie małoletniej powódki w w/w okresach spełnia część swojego obowiązku alimentacyjnego, co znajduje oparcie w treści art. 135 § 2 k.r.o. (wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości albo w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego). Przejęcie opieki nad dzieckiem i kosztów jego utrzymania przez ojca - przez okres w którym w miesiącu są ustalone kontakty, jeden miesiąc wakacji i połowę ferii zimowych bezspornie wpływa na korzystną zmianę sytuacji matki powódki, która ponosi koszty utrzymania dziecka w mniejszym zakresie. Oprócz tego że pozwany poświęca swój czas dziecku to jeszcze dodatkowo kupuje małoletniej różnego rodzaju prezenty, odzież zapewnia też we własnym zakresie rozrywkę. Nie sposób zatem w takiej sytuacji podwyższeniem alimentów i ich płatnością do rąk matki dziecka pozbawić małoletniej uzyskania tej części świadczeń bezpośrednio od ojca co z pewnością w lepszym zakresie pozwoli budować właściwe więzi między ojcem a córką. Lektura akt sprawy wskazuje, iż pozwany nie jest ojcem który bagatelizuje potrzeby małoletniej, wręcz przeciwnie wykazuje wielką troskę o nią i jej zdrowie.

Pełnomocnik pozwanej bardzo akcentuje schorzenie powódki w związku z którym wymaga ona rehabilitacji. Pozwany także nie bagatelizuje tego schorzenia dziecka i stara się w miarę swoich możliwości również ćwiczyć z córką w domu.

Przepis art. 138 krio nie może prowadzić do „poprawiania” poprzedniego orzeczenia alimentacyjnego, w przedmiotowej sprawie Sąd musi się zatem skupić zarówno na ocenie zwiększonych potrzeb małoletniej jak i z drugiej strony na ograniczonych możliwościach majątkowych i zarobkowych pozwanego. Właściwe wyważenie tych relacji i ich wypadkowa da dopiero podstawę do podjęcia decyzji co do wysokości alimentów. Niewątpliwie potrzeby małoletniej wzrosły. Ostatnio już po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji przedstawicielka ustawowa podjęła decyzje o wysłaniu małoletniej na kurs szybkiego czytania oraz na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego co oczywiście zwiększyło potrzeby dziecka w tym zakresie. Z drugiej jednak strony decyzje te zostały przez nią podjęte bez uwzględnienia sytuacji ojca dziecka który ma ograniczone możliwości majątkowe i zarobkowe m.in. dlatego iż spłaca samodzielnie kredyt który przeznaczył na spłatę wspólnego kredytu mieszkaniowego przez co zwolnił przedstawicielkę ustawową od zobowiązania pozostawiając jej jednocześnie mieszkanie do swojej dyspozycji z którego obecnie ta czerpie korzyści w postaci czynszu. Dodatkowo nie bez znaczenia pozostaje także pożar na posesji pozwanego który doprowadził do wymiernych strat majątkowych po stronie pozwanego.

Właściwe uwzględnienie wszystkich okoliczności związanych tak z sytuacją małoletniej której potrzeby bez wątpienia od ostatniego orzeczenia o alimentach wzrosły jak i nieznaczne tylko zwiększenie się możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego przy jednoczesnym zwiększeniu się jego zobowiązań oraz powstaniem szkody w wyniku zdarzenia losowego musi prowadzić do korekty zaskarżonego wyroku i obniżenia alimentów do kwoty po 370 zł miesięcznie. Powyższe pozwoli przynajmniej w części zaspokoić potrzeby małoletniej powódki nie rujnując jednocześnie sytuacji majątkowej pozwanego którego świadczenia na rzecz córki nie ograniczają się jedynie do alimentów świadczonych do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej.

Reasumując na podstawie art. 386§ 1 k.p.c. należało skorygować zaskarżony wyrok podwyższając alimenty jedynie do kwoty 370 zł miesięcznie oddalając jednocześnie powództwo w pozostałym zakresie.

Dalej idąca apelacja jako nie znajdująca podstaw podlegała oddaleniu, a to na podstawie art. 385 k.p.c..

Mając na uwadze, iż strona powodowa w połowie wygrała a w połowie w istocie przegrała sprawę Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu za instancję odwoławczą.

SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSO Dariusz Mizera del. SSR Mariusz Kubiczek