Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2022 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Dariusz Mizera

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2022 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym

w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) w P.

przeciwko (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 7 kwietnia 2022 roku, sygn. akt I C 1795/21

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego (...) SA z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) w P. kwotę 450,00 zł ( czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Dariusz Mizera

Sygn. akt II Ca 650/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 września 2021 r. powód (...) z siedzibą w P., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanej, (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W., na swoją rzecz kwoty 3.202,92 zł tytułem zwrotu kosztów wynajmu auta w związku ze szkodą z dnia (...) r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20.09.2021r. do dnia zapłaty, a także kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz 17 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty od pełnomocnictwa wraz z odsetkami.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wraz z odsetkami.

Wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2022 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim

po rozpoznaniu sprawy z powództwa (...) przeciwko (...) S. A. w W. o zapłatę

l . zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.202 (trzy tysiące dwieście dwa) złote 92 (dziewięćdziesiąt dwa) grosze z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 września 2021 r. do dnia zapłaty;

2. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę l.117 (tysiąc sto siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawą rozstrzygnięcia były przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

Powód stał się uprawniony do odszkodowania za szkodę z dnia (...) r. w pojeździe R. o nr rej. (...) na podstawie umowy cesji z 13.07.2021 r., na mocy której poszkodowany P. G. przelał na powoda wszelkie swoje prawa do odszkodowania za wynajem pojazdu zastępczego przysługującego mu w związku z uszkodzeniem samochodu.

Poszkodowany P. G. zawarł umowę najmu pojazdu zastępczego marki D. D., a następnie pojazdu marki T. (...) z powodem. Odpowiedzialność pozwanego za szkodę wynika z faktu, iż właściciel pojazdu, którym poruszał się sprawca kolizji, zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Powód prowadzi wypożyczalnię, świadczy usługi na terenie całej Polski, w tym na rynku lokalnym poszkodowanego. Żądana przez powoda kwota 3.202,92 zł wynika z tytułu częściowych kosztów wynajmu pojazdu zastępczego. Wynajem auta zastępczego trwał przez 38 dni, od dnia 13 lipca 2021 r. do dnia 19 sierpnia 2021 r. Stawka wyniosła 160 zł netto za dzień wynajmu. Doba najmu pojazdu trwa od godz. 0.00 do 24.00. Stawka powoda nie przekraczała średnich cen z okolic i miejsca zamieszkania poszkodowanego. Koszt wynajmu pojazdu został potwierdzony fakturą VAT, w której cały koszt wynajmu wyniósł 7.478,40 zł. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 57.478,40 zł w wiadomości e-mail w dniu 20.08.2021 r. Stawka powoda nie przekracza średnich cen z okolic i miejsca zamieszkania poszkodowanego.

Zgłoszenie szkody miało miejsce mailowo w dniu 13 lipca 2021 r., wskazując, aby nie odpisywać na adres e-mail, z którego wysłano wiadomość. Powód wyraził zgodę na kontakt telefoniczny, nie wyraził zgody na kontakt sms.

Podczas zgłoszenia szkody ubezpieczyciel został poproszony o niezwłoczne udostępnienie auta zastępczego.

Zgłoszenie szkody przyjęto w dniu 20 lipca 2021 r., w tej dacie sporządzono pismo do bezpośrednio poszkodowanego, informując o możliwości najmu. Nr szkody to (...)

Pozwany formułował propozycję bezpłatnego najmu pojazdu zastępczego wysyłając wiadomości e-mail do powoda na adres (...) w dniu 19 lipca 2021 r.

Powód w wiadomości z dnia 20 lipca 2021 r. poinformował pozwanego, że pomimo prośby o auto zastępczego, nie doczekał się jego podstawienia, a minęło już 8 dni od zgłoszenia szkody. Wskazano, że poszkodowany korzysta z auta zastępczego od powoda, umowa obowiązuje na czas określony, ale powód widzi możliwość jej wcześniejszego wypowiedzenia pod pewnymi warunkami. Pozwany został poproszony o wskazanie podmiotu, który może udostępnić auto. Powód poprosił o kontakt, jednocześnie podkreślając, że wcześniej kontaktował się z pozwanym telefonicznie, bezskutecznie.

Wiadomość pozostała bez odpowiedzi ze strony pozwanego.

Oględziny przeprowadzono w dniu 23 lipca 2021 r. W protokole bezpośrednio poszkodowany wskazał, że będzie korzystał z bezgotówkowego najmu pojazdu zastępczego oferowanego przez ubezpieczyciela.

Pozwany współpracuje z wypożyczalniami w zakresie wynajmu pojazdów zastępczych.

Powód przekazał fakturę za wynajem pojazdu zastępczego pozwanemu, który uznał stawkę 160 zł netto do dnia 23.07.2021 r. — data poinformowania o stawce pozwanego(data oględzin), a przez resztę okresu najmu uznając stawkę 67 zł. Pozwany wypłacił na rzecz powoda kwotę 4.275,48 zł.

Okres najmu został przez pozwanego uznany w całości.

Sąd pominął dowód z zeznań świadka P. G. z uwagi na jego śmierć.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów, w tym dokumentów prywatnych, kserokopii dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, zgodnych twierdzeń stron. Wskazane wyżej dokumenty w zakresie ich autentyczności nie były kwestionowane przez strony.

Sąd uznał, że dobowa stawka przyjęta przez powoda była rynkowa, na co wskazują załączone przez powoda przykładowe cenniki z wypożyczalni, a z czym Sąd ma również do czynienia na kanwie innych, podobnych spraw sądowych.

Na podstawie zebranych dowodów, Sąd nie miał wątpliwości, że propozycja najmu ze strony pozwanego była pozorna. Skoro pozwany nie wykazał, aby odpowiedział na wiadomość powoda z dnia 20 lipca 2021 r., to uznać należało, że pozwany nie poinformował go o stawkach i o możliwościach weryfikacji stawki i finalnie nie udostępnił poszkodowanemu pojazdu zastępczego,

Materiał dowodowy zaoferowany w toku niniejszego postępowania przez strony zgodnie z zasadą kontradyktoryjności w ocenie Sądu był wystarczający dla wydania rozstrzygnięcia w sprawie.

W tak ustalony stanie faktycznym Sad uznał , iż powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia sprawy jest umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego zawarta z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W.. Powód na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013r., poz. 392 z późn. zm) uprawniony był do dochodzenia od pozwanego odszkodowania za szkodę w postaci kosztów najmu pojazdu zastępczego, wynikającą z uszkodzenia w dnia 09.03.2021 r. pojazdu marki F. o nr rej. (...).

Na podstawie umowy cesji z dnia 13.07.2021 roku, powód wstąpił w prawa poszkodowanego P. G. w zakresie wierzytelności z tytułu najmu pojazdu zastępczego przysługującego mu od pozwanego ubezpieczyciela, a powstałej na skutek zdarzenia z dnia (...) r.

Podstawę prawną cesji wierzytelności stanowi art. 509 § 1 k.c. W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie doszło do ważnego zawarcia umowy cesji i wywołała ona skutki prawne. Z treści umowy cesji załączonej do pozwu w sposób jednoznaczny wynikało, że dotyczy ona wierzytelności z tytułu najmu pojazdu zastępczego, która jest przedmiotem szkody z dnia (...) roku.

Zarzut pozwanego dotyczący braku legitymacji czynnej po stronie powoda jest oczywiście bezzasadny i stanowi jedynie nieprzekonującą próbę zwolnienia się od odpowiedzialności za zdarzenie ubezpieczeniowe. Idąc tokiem myślenia pozwanego, dopiero gdyby bezpośrednio poszkodowany poniósł koszty najmu pojazdu zastępczego, czyli wyłożył na nie środki finansowe przed wypłaceniem odszkodowania, to wtedy mógłby się ubiegać o kwotę tym tytułem od ubezpieczyciela. Jest to oczywiście niesłuszne — wymaganie od poszkodowanego, aby wykładał z góry środki finansowe na naprawę szkody (w czego szerokim zakresie mieści się najem pojazdów zastępczych) stanowi rażące naruszenie prawa konsumenta. W takiej sytuacji, przy powszechnej wręcz przewlekłości prowadzenia spraw likwidacyjnych przez ubezpieczycieli, wiązałoby się to z nadmiernym ryzykiem dla osób uprawnionych z tytułu naprawienia szkody. Ponadto, sam fakt, że ubezpieczyciel w postępowaniu likwidacyjnym uznał roszczenie powoda w części (już po zawarciu umowy cesji) wskazuje na to, że prezentowana argumentacja jest pozbawiona logiki.

W rozpoznawanej sprawie pozwany podważał wysokość stawki cenowej za dzień najmu wskazując, że złożył powodowi skuteczną propozycję najmu pojazdu zastępczego.

Zakres należnego odszkodowania w niniejszej sprawie określają dwie normy prawne. Norma prawna limitująca odpowiedzialność pozwanego za szkodę wynika z treści art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013r., poz. 392 z późn. zm.), zgodnie z którym odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Odesłanie do ustalenia odszkodowania w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym powoduje konieczność sięgnięcia do przepisów kodeksu cywilnego.

Posiadacz pojazdu mechanicznego odpowiada na zasadzie winy za szkodę powstałą w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody, co wynika z treści art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. Nonną prawną limitującą odpowiedzialność sprawcy szkody będzie art. 361 § 1 i 2 k.c., z którego wynika, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynika. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Ponadto w art. 363 § 1 i 2 k.c. określono, iż naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. A jeżeli naprawa ma nastąpić w pieniądzu, to co do zasady wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania.

Powyżej wskazany zakres odszkodowania obejmuje również rekompensatę za brak możliwości korzystania przez poszkodowanego z własnego pojazdu, uszkodzonego na skutek zdarzenia. Możliwości korzystania z samochodu osobowego nie należy traktować jako luksusu, gdyż w obecnych czasach jest normą posiadanie pojazdu osobowego. Poszkodowany w niniejszej sprawie wskazał, że samochód zastępczy był mu niezbędny do użytku prywatnego. Okoliczność niezbędności korzystania przez poszkodowanego z pojazdu zastępczego została wykazana w toku postępowania.

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, iż podmiot odpowiedzialny za zdarzenie posiadał umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartą z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W.. W konsekwencji Sąd uznał, iż pozwany ponosi odpowiedzialność za przedmiotową szkodę — najem pojazdu zastępczego, na podstawie przepisów i umów wskazanych powyżej.

Kolejną normą prawną dotyczącą zachowania poszkodowanego jest art. 362 k.c., z którego wynika, że jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejeszeniu stosowanie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Na podstawie powyższych norm formułowana jest zasada współdziałania poszkodowanego z ubezpieczycielem oraz zasada minimalizacji szkody.

W rozpoznawanej sprawie należało rozważyć, czy poszkodowany dokonując najmu pojazdu zastępczego od powoda nie naruszył tych zasad. W ocenie Sądu Rejonowego poszkodowany miał prawo skorzystać z usług dowolnego podmiotu działającego w tym przedmiocie na rynku lokalnym, gdzie nie był ograniczony limitem kilometrów, nie musiał ponosić dodatkowych kosztów, a zawarta umowa nie przewidywała żadnych ograniczeń w sposobie korzystania z pojazdu zastępczego. Poszkodowany był zatem uprawniony do wynajęcia pojazdu zastępczego po stawkach rynkowych, takich jakie funkcjonują u podmiotów prywatnych, skoro nie otrzymał skutecznie propozycji najmu pojazdu zastępczego od pozwanej bezpośrednio po zgłoszeniu szkody, a także w trakcie postępowania likwidacyjnego.

Bezpośrednio poszkodowany P. G. udzielił pełnomocnictwa powodowi i to zajmował się zgłoszeniem szkody i kontaktem z ubezpieczycielem — w ocenie Sądu powód wykazał, że kontaktował się z pozwanym, i to kilka razy — zarówno drogą mailową, jak i telefoniczną, co pozwany neguje, nie dostrzegając, iż ostatnia wiadomość mailowa od powoda, który upominał się o sprecyzowanie oferty najmu, pozostała bez reakcji pozwanego. Podpisanie się bezpośrednio poszkodowanego pod protokołem oględzin, w którym zaznaczono opcję dalszego najmu pojazdu zastępczego za pomocą ubezpieczyciela, pozostawało bez znaczenia wobec wykazania, że oferta najmu pojazdu była pozorna, a ubezpieczyciel, poproszony przez powoda o wskazanie podmiotu, który może udostępnić auto, pozostawił wiadomość bez odpowiedzi. W tym stanie rzeczy, pomimo udowodnienia, że uznana przez pozwanego stawka najmu była zgodna z umową o współpracy z podmiotem zajmującym się najmem pojazdów zastępczych, przyznać rację należało powodowi. Jedynie dodatkowo wskazać należało, że pozwany nie wykazał dlaczego poszkodowany nie skorzystał z oferty najmu, mimo deklaracji w tym przedmiocie w protokole oględzin z dnia 23 lipca 2021 r. Sąd pominął dowód z zeznań świadka P. G. z uwagi na jego śmierć, a pozwany nic wykazał tej okoliczności innym dowodem, zatem Sąd poczynił ustalenia jak powyżej.

Strona powodowa udowodniła swoje roszczenia nie tylko w oparciu o zawarte umowy najmu pojazdu zastępczego, ale i za pomocą innych dowodów, w tym: fakturę VAT, umowę cesji oraz dokumenty znajdujące się w aktach sprawy. Podkreślić należy, że pozwany nie zakwestionował prawdziwości załączonych do akt sprawy dowodów z dokumentów, które — w ocenie Sądu wzajemnie ze sobą korelują. Pośrednio odzwierciedlają również przebieg procesu likwidacji szkody w przedmiotowym pojeździe, jak i potwierdzają potrzebę zastąpienia uszkodzonego samochodu autem zastępczym.

Natomiast zgodnie z ogólną zasadą ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c., obowiązek wykazania, że wysokość stawki najmu pojazdu zastępczego, wynikająca z dokumentów przedłożonych przez powoda, jest nieuzasadniona należał do strony pozwanej. Pełnomocnik pozwanego nie sprostał jednak spoczywającemu na nim obowiązkowi i nie dostarczył wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń. Dobowa stawka najmu zastosowana przez powoda w zawartej z poszkodowanym umowie najmu pojazdu zastępczego (160,00 złotych) w ocenie Sądu była stawką rynkową i nie była wygórowana, a czas najmu pojazdu zastępczego określony w fakturze powoda na 38 dni był w pełni uzasadniony.

Nadto, zdaniem Sądu, istotnym jest, by stawka obowiązująca u danego usługodawcy nie była stawką nadmierną i to rażąco. Takiego zarzutu powodowi poczynić nie można, tym bardziej, że powód wskazał, jak kształtują się stawki w innych wypożyczalniach działających w miejscu najmu w dniu szkody.

W tym stanie rzeczy, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.202,92 zł, przy uwzględnieniu, że cały koszt najmu wyniósł 7.478,40 zł, a pozwany w postępowaniu likwidacyjnym wypłacił 4.275,48 zł.

Orzekając o odsetkach Sąd miał na względzie art. 481 § 1 i 2 k.c. Zatem odsetki należało zasądzić od 20 września 2021 roku. Z dokumentów zgromadzonych w sprawie wynika, że roszczenie w zakresie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego zostało zgłoszone pozwanej w dniu 20 sierpnia 2021 roku, a zatem 30 dni upływały w dniu 19 września 2021 roku. Dlatego też uzasadnionym było zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia następnego.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie 2 wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Powód wygrał niniejszą sprawę w całości wobec czego zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda podlegała kwota 1.117,00 złotych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od daty uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w tym kwota 900,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17,00 złotych tytułem zwrotu uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwota 200,00 złotych tytułem zwrotu uiszczonej opłaty sądowej od pozwu. W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji wyroku.

Apelację od powyższego orzeczenia złożył pozwany zaskarżając wyrok w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi strona pozwana zarzuciła naruszenie:

1. przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

a) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów, dowolną, jednostronną i sprzeczną z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, w postaci: wiadomości e-mail powoda z dnia 20 lipca 2021 r., wiadomości e-mail pozwanego z dnia 19 lipca 2021 r. przyjęcia zgłoszenia szkody z dnia 20 lipca 2021 r. protokołu oględzin z dnia 23 lipca 2021 r., umowy o realizację świadczeń ubezpieczeniowych w zakresie wynajmu pojazdów zastępczych z dnia 14 sierpnia 2018 r. z aneksem z dnia 18 marca 2021 r. — prowadzącą do błędnych wniosków polegających na przyjęciu, że:

— nie było podstaw do kwestionowania (weryfikacji) stawki najmu pojazdu zastępczego zastosowanej przez powoda (tj. 160,00 zł netto za dobę), jako niemieszczącej się w normalnych następstwach zdarzenia szkodowego, bowiem poszkodowany może dowolnie wybrać wypożyczalnię od której najmie pojazd zastępczy, a nadto pozwany nie udowodnił, by złożył poszkodowanemu skutecznie propozycję najmu za jego pośrednictwem, zaś stawka dobowa za wynajem pojazdu zastępczego w wysokości 160,00 netto jest średnią stawką na rynku lokalnym — podczas gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie (wiadomości e-mail pozwanego z dnia 19 lipca 2021 r. przyjęcia zgłoszenia szkody z dnia 20 lipca 2021 r. protokołu oględzin z dnia 23 lipca 2021r., umowy o realizację świadczeń ubezpieczeniowych w zakresie wynajmu pojazdów zastępczych z dnia 14 sierpnia 2018r. z aneksem z dnia 18 marca 2021 r.), wynika, że pozwany przedstawił poszkodowanemu ofertę organizacji najmu pojazdu zastępczego, z której osoba poszkodowana nie skorzystała, ponieważ nie była zainteresowana proponowaną przez pozwanego organizacją najmu pojazdu zastępczego (wybrała i kontynuowała najem w ramach oferty powoda), na czas likwidacji szkody, a tym to czy stawka powoda była rynkowa czy nie, nie ma jakiegokolwiek znaczenia w okolicznościach niniejszej sprawy, bowiem granicę normalnych następstw zdarzenia szkodowego wyznacza najniższa stawka po jakiej możliwa była organizacja najmu pojazdu (w analizowanym stanie faktycznym 67 zł netto za dobę — stawka w ramach oferty ubezpieczyciela); poszkodowany wykazał realne zainteresowanie tańszą w ujęciu dobowej stawki najmu ofertą ubezpieczyciela — podczas gdy podstawą do przyjęcia tego rodzaju założenia była wiadomości e-mail powoda z dnia 20 lipca 2021r. w sytuacji, w której poszkodowany (działający w jego imieniu powód) nie określił gdzie i kiedy ma zostać podstawiony pojazd zastępczy, jakiego konkretnie pojazdu oczekuje poszkodowany; a wyłącznie w sposób wysoce ogólny (szablonowy) żądał podstawienia pojazdu, nie kontaktując się przy tym telefonicznie z ubezpieczycielem — mimo, iż ubezpieczyciel jako jedyną dopuszczalną formę kontaktu celem organizacji pojazdu zastępczego określił kontakt telefoniczny;

— formułowane przez poszkodowanego powoda działającego jako jego pełnomocnik) kierowane do ubezpieczyciela żądania organizacji najmu pojazdu (bez określenia gdzie i kiedy oraz o jakiej specyfikacji pojazd ma zostać dostarczony) — są skuteczne, w sytuacji w której to ubezpieczyciel prowadzi postępowanie likwidacyjne i on określa (w granicach prawa) jego ustandaryzowaną procedurę — przy czym ubezpieczyciel określił sposób organizacji najmu pojazdu zastępczego telefonicznie (o czym informował w: 1) wiadomości e-mail z dnia 19 lipca 2021 r., 2) przyjęciu zgłoszenia szkody z dnia 20 lipca 2021 r. 3) protokole oględzin z dnia 23 lipca 2021 r.

— a zatem formułowanie ogólnej treści żądań przez powoda (profesjonalistę, który uczestniczył już w setkach postepowań likwidacyjnych) w formie mailowej całkowitym zignorowaniem tej procedury — ocenić należało jako nieskuteczne i nie zasługujące na ochronę prawną;

— przyjęcie, że powód kontaktował się z ubezpieczycielem telefonicznie, mimo, iż powyższe nie wynikało z żadnego dowodu przedstawionego w sprawie, a pozostawało niepolegającym na prawdzie twierdzeniem powoda, które pozwany kwestionował;

— poszkodowany nie przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody, podczas gdy z materiał dowodowego wynika, iż możliwa była organizacja pojazdu zastępczego dla poszkodowanego w ramach wypożyczalni współpracującej z pozwanym (ubezpieczycielem) po znacznie niższej stawce niż stawka powoda (tj. po stawce 69,00 zł netto), poszkodowany zaś bez wskazania jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia nie skorzystał z propozycji pozwanego, czym naruszył podstawowy obowiązek współpracy z ubezpieczycielem w celu minimalizacji rozmiaru szkody.

2. przepisów prawa materialnego, tj.:

a) art. 361 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że koszty najmu pojazdu C) zastępczego po stawce zastosowanej przez powoda (160,00 zł netto za dobę) stanowią normalne następstwo zdarzenia komunikacyjnego wywołującego szkodę, podczas gdy normalne następstwo zdarzenia (szkoda w wysokości, której nie dało się uniknąć) wyznaczała najniższa stawka po jakiej możliwe było najęcie pojazdu zastępczego a zatem stawka 67,00 zł netto za dobę najmu, po której ubezpieczyciel był w stanie zorganizować pojazd zastępczy dla osoby poszkodowanej;

b) art. 826 § 1 k.c., art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...) w zw. z art. 354 § 2 k.c. i art. 362 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że:

— poszkodowany (mimo, iż nie wykazał jakiegokolwiek realnego zainteresowania tańszą ofertą ubezpieczyciela, zignorował przyjętą przez ubezpieczyciela procedurę organizacji najmu pojazdu zastępczego (zlecenie organizacji pojazdu w rozmowie telefonicznej); nie określając przy tym w kierowanych do ubezpieczycielach wiadomościach e-mail kiedy i gdzie pojazd ma zostać podstawiony oraz nie określając oczekiwanej specyfikacji pojazdu nie uchybił ustawowemu obowiązkowi współdziałania z ubezpieczycielem celem minimalizowania rozmiarów szkody, najmując pojazd drożej (od powoda);

— to pozwany (ubezpieczyciel) powinien wykazać dlaczego poszkodowany nie skorzystał z oferty przedstawionej przez ubezpieczyciela, mimo złożenia początkowo takiej deklaracji w protokole oględzin — mimo, iż powyższy obowiązek (uzasadnienia dla działania sprzecznego z obowiązkiem minimalizacji rozmiarów szkody i odrzucenia tańszej oferty, spoczywa na poszkodowanym — w niniejszym postępowaniu powodzie);

— to ubezpieczyciel winien sam oddzwaniać do poszkodowanego dopytując go czy, kiedy i jakiego pojazdu zastępczego potrzebuje, mimo, iż to na poszkodowanym ciąży ustawowy obowiązek minimalizacji rozmiarów szkody, a w konsekwencji czynności te winien podjąć poszkodowany.

Powołując się na powyższe zarzuty skarżący wnosił o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w I instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

2. zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powoda wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjmuje je za własne czyniąc je podstawą swojego rozstrzygnięcia. Zarzut naruszenia przepisów postępowania został w istocie zbudowany na zarzucie naruszenia art. 233 k.p.c. . Analiza treści tego zarzutu wskazuje, iż w ocenie skarżącego Sąd błędnie przyjął że poszkodowanemu nie została złożona oferta najmu pojazdu zastępczego a on sam nie wyraził zainteresowania tańszą ofertą przez co przyczynił się do rozmiarów szkody. Kwestia czy poszkodowany przyczynił się do rozmiarów szkody bądź nie sytuuje się w sferze subsumcji prawa materialnego do ustalonych faktów nie stanowi zaś elementu ustalonych faktów. Zarzuty dotyczące naruszenia prawa materialnego będą rozważane jednak w dalszej części uzasadnienia. Reasumując Sąd Rejonowy w sposób należyty wyjaśnił sprawę, a przeprowadzona ocena dowodów jest prawidłowa i odpowiada kryteriom określnym w art. 233§ 1 k.p.c. . Apelacja pozwanego nie wykazuje uchybień w rozumowaniu Sądu które podważałyby prawidłowość dokonanej oceny. Naruszenie zasad swobodnej oceny dowodów nie może polegać na przedstawieniu przez stronę alternatywnego stanu faktycznego, a tylko na podważeniu przesłanek tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna .

Przechodząc do rozważenia zarzutów naruszenia prawa materialnego należy przypomnieć, iż istota sporu w postępowaniu odwoławczym sprowadzała się w dużej mierze do oceny czy pozwany w sposób skuteczny zaproponował powodowi (poszkodowanemu) pojazd zastępczy przez co zyskał prawo do naliczania swoich stawek za dzień najmu pojazdu.

Odnosząc się zatem do powyższej spornej kwestii wypada zauważyć, iż już w zgłoszeniu szkody powód zażądał pojazdu zastępczego. Niestety postawa pozwanego ograniczyła się jedynie do poinformowania o cenach wynajmu akceptowanych przez niego, nie było woli ze strony pozwanego rzeczywistego zorganizowania powodowi pojazdu zastępczego. Rolą pozwanego winno być przedstawienie powodowi w porozumieniu z przedsiębiorcą zajmującym się wynajmem pojazdów skonkretyzowanej oferty najmu pojazdu, co umożliwiłoby powodowi (poszkodowanemu ) weryfikację warunków i ocenę czy ostatecznie taka oferta spełnia jego oczekiwania. Rola pozwanego ubezpieczyciela nie może się bowiem sprowadzać jedynie do określania stawek (i to często znacznie niższych niż stawki rynkowe) akceptowanych przez niego w sytuacji wyboru innej firmy wynajmującej pojazdy. Oczywiście poszkodowany ma obowiązek współpracy z wierzycielem i minimalizacji szkody, współpraca ta nie może się jednak sprowadzać do obowiązku nałożonego na poszkodowanego poszukiwania pojazdu zastępczego w firmach współpracujących z pozwanym ( co w istocie często ogranicza się tylko do określenia stawki za dzień najmu pojazdu) nie znając innych warunków istotnych z punktu widzenia poszkodowanego. Poszkodowany decyzję o wynajmie podejmuje autonomicznie a jego szkoda powstaje dopiero wtedy gdy powstaje zobowiązanie z tego tytułu. Przy czym żądanie poszkodowanego jest ograniczone do celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatków z tego tytułu.

Niezbędne jest bowiem w ramach przedstawienia oferty określenie przynajmniej najistotniejszych warunków umowy co pozwoliłoby poszkodowanemu podjąć racjonalną decyzję. Nie można zapominać, iż to ubezpieczyciel działając w istocie za sprawcę szkody zajmuje się jej likwidacją. Likwidując szkodę nie może on przerzucać na poszkodowanego obowiązku poszukiwania najkorzystniejszej oferty najmu pojazdu zastępczego korzystając z firm z którymi współpracuje.

Skoro pozwany współpracuje z firmami zajmującymi się wynajmem pojazdów to trudno zrozumieć dlaczego nie składa konkretnych deklaracji w porozumieniu z tymi firmami co do propozycji wynajmu konkretnego pojazdu na konkretnych warunkach, a ogranicza się tylko do określenia stawek najmu po których rozliczy odszkodowanie. Taka postawa pozwanego zdaje się wskazywać na pozorność jego działań które zmierzają jedynie do obniżenia odszkodowania.

Ne sposób dopatrywać się w realiach niniejszej sprawy naruszenia art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych w zw. z art. 354§ 2 k.c. bowiem jak przyznaje sam pozwany poszkodowany zgłosił zapotrzebowanie na pojazd zastępczy a bezspornie pozwany takiego pojazdu nie dostarczył.

Skoro zatem w niniejszej sprawie stawki przyjęte przez powoda nie były zawyżone w sposób rażący, były na poziomie stawek rynkowych to należy traktować je w realiach niniejszej sprawy jako wydatki celowe i ekonomicznie uzasadnione. Z kolei propozycja pozwanego najmu pojazdu zastępczego jak się wydaje miała charakter pozorny, pozwany zaś nie potrafił zadośćuczynić powodowi w tym zakresie.

Reasumując złożona apelacja nie zawiera uzasadnionych podstaw i jako taka podlega oddaleniu a to na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu za instancję odwoławczą orzeczono o jak w pkt 2 wyroku a to na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108§ 1 k.p.c.

Dariusz Mizera