Portal Orzeczeń

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 25 maja 2021 roku Sąd Rejonowy w Opocznie zasądził od pozwanego (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) z siedzibą w O. kwotę 3.619,56 złote z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

– od kwoty 1.452,11 złote od dnia 12 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty;

– od kwoty 600 złotych od dnia 29 maja 2020 roku do dnia zapłaty;

– od kwoty 1.567,45 złotych od dnia 15 marca 2021 roku do dnia zapłaty (pkt 1) oraz kwotę 2.317 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 2).

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Rejonowego:

W dniu (...) roku A. F. wjechał na myjnię samochodową znajdującą się przy ulicy (...) w C. samochodem osobowym marki B. o numerze rejestracyjnym (...). Po wykonaniu wszystkich czynności związanych z myciem pojazdu, odłożył pistolet myjki ciśnieniowej. Podczas wyjazdu z myjni, silny wiatr wywołał podmuch, który spowodował przemieszczenie się węża, na skutek czego doszło do jego uderzenia w lusterko i drzwi po stronie kierowcy.

Właścicielem myjni, na której doszło do zdarzenia jest (...) Spółka z o.o. z siedzibą w C., która miała w dniu zdarzenia wykupione ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w pozwanym (...) z siedzibą w W..

Szkoda została zgłoszona przez poszkodowanego stronie pozwanej bezpośrednio po zdarzeniu.

Po zdarzeniu zostało naprawione lusterko, aby można było bezpiecznie korzystać z pojazdu. Wgniecenie drzwi kierowcy nie zostało naprawione.

Pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego w dniu 3 kwietnia 2020 roku podjął decyzję o wypłaceniu kwoty 1.694,78 złotych tytułem odszkodowania za uszkodzenie samochodu osobowego marki B. o numerze rejestracyjnym (...).

Na mocy umowy cesji praw nr (...) z dnia 15 maja 2020 roku właściciele pojazdu marki B. o numerze rejestracyjnym (...) M. F. i A. F. przelali na rzecz firmy (...) z siedzibą w S. swoją wierzytelność wraz z wszelkimi prawami z nią związanymi wynikającą ze szkody z dnia (...) roku w ww. pojeździe marki B. z wyłączeniem otrzymanej dotychczas kwoty 1.694,78 złotych.

W dniu 17 kwietnia 2020 roku P. P. z siedzibą w S. zlecił (...) z siedzibą w O. dokonanie weryfikacji kosztorysu naprawy pojazdu marki B. o numerze rejestracyjnym (...). W sporządzonym kosztorysie wyceniono łączny koszt naprawy przedmiotowego pojazdu na kwotę 3.146,89 złotych brutto. Za sporządzenie kosztorysu wystawiono rachunek nr (...) na kwotę 600 złotych z terminem płatności do dnia 4 czerwca 2020 roku.

Następnie na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 21 maja 2020 roku wierzytelność wynikająca ze szkody z dnia (...) roku w przedmiotowym pojeździe marki B. została przeniesiona na rzecz powoda(...) z siedzibą w O..

W dniu (...) roku doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki B. (...) o nr rej. (...), który w dacie szkody należał do M. i A. F..

W wyniku zdarzenia z dnia (...) roku w ww. samochodzie uszkodzone zostały następujące elementy:

– drzwi przednie lewe (wgniecenie w części górnej płata drzwi z ostrym przełamaniem, głęboka rysa na powłoce lakierowanej.

– lusterko zewnętrzne lewe (połamana obudowa lusterka z ubytkiem materiału, zerwany zaczep mocujący osłonę lusterka);

– rama lusterka lewego (połamana, wyszczerbiona, ubytki materiału);

– osłona lusterka zewnętrznego lewego (brak osłony, odpadła w wyniku przedmiotowej szkody, zerwany zaczep mocujący osłonę na budowie lusterka);

– szkło lusterka zewnętrznego lewego (szkło wykruszone na wysokości uszkodzenia ramy lusterka, ubytek szkła).

Całkowity koszt naprawy pozwany oszacował na kwotę 1.377,87 złotych netto (1.694,78 złotych brutto).

Całkowity koszt naprawy powód oszacował na kwotę 2.558,45 złotych netto (3.146,89 złotych brutto).

Lusterko przednie lewe w przedmiotowym pojeździe składa się łącznie z pięciu elementów:

– osłona lusterka zewnętrzna lewa o numerze katalogowym 51 16 8 238 375;

– lusterko zewnętrzne lewe o numerze katalogowym 51 16 8 245 125, które zawiera w sobie siłownik o numerze katalogowym 67 13 8 362 421;

– rama lusterka lewego o numerze katalogowym 51 16 8 269 025;

– siłownik lusterka lewego o numerze katalogowym 67 13 8 362 421 (występuje jako osobna część o ww. numerze, lecz jest również integralną częścią lusterka zewnętrznego lewego);

– szkło lusterka zewnętrznego lewego o numerze katalogowym 51 16 8 250 438

Jak wynika z analizy zebranej w sprawie dokumentacji zdjęciowej uszkodzeniu uległy wszystkie elementy składowe lusterka.

Strona pozwana nie zakwalifikowała w swojej kalkulacji do wymiany lusterka zewnętrznego lewego oraz szkła lusterka zewnętrznego lewego.

Strona powodowa nie zakwalifikowała w swojej kalkulacji do wymiany osłony lusterka lewego, ramy lusterka lewego orasz szkła lusterka lewego.

Aby przywrócić drzwi przednie lewe do stanu poprzedniego konieczna jest ich naprawa blacharska, a następnie lakierowanie naprawcze od listwy parapetowej do samego dołu, czyli na fragmencie określanym na systemie (...) jako drzwi przednie lewe bez ramy okiennej (pozycja 1521 w A.).

Aby przywrócić przedmiotowy samochód do stanu sprzed szkody koniecznym jest lakierowanie wierzchnie (cieniowanie) błotnika lewego.

W kalkulacji naprawy sporządzonej na potrzeby niniejszego postępowania zastosowano stawkę za 1 roboczogodzinę prac w wysokości 120 złotych netto za pracę blacharskie i 120 złotych netto za prace lakiernicze. Stawka w tej wysokości zapewniała wykonanie naprawy zgodnie z technologią producenta pojazdu i występowała w dacie szkody na rynku lokalnym Poszkodowanych w warsztatach nieautoryzowanych.

Wysokość uzasadnionych kosztów naprawy powypadkowej przedmiotowego pojazdu pozwalających na jego przywrócenie do stanu sprzed szkody z dnia (...) roku oszacowana w systemie A. przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w wysokości 120 złotych netto oraz oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu w Wariancie I wynosi 3.832,80 złotych netto (4.714,34 złotych brutto).

Kalkulacja naprawy w Wariancie II różni się od kalkulacji naprawy w Wariancie I jedynie tym, że zastosowano w niej:

– 12% gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z pozwanym;

– rabat na materiały lakiernicze w wysokości 40%.

Wysokość kosztów naprawy powypadkowej przedmiotowego pojazdu oszacowana w systemie A. przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w wysokości 120 złotych netto, oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu, 12% gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z Pozwanym oraz rabatu na materiały lakiernicze w wysokości 40% w Wariancie II wynosi 3.399,81 złotych netto (4.181,77 złotych brutto).

Wykonanie naprawy zgodnie z kosztorysem sporządzonym przez pozwanego nie gwarantuje przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody.

Wariant III kalkulacji naprawy opiewa na kwotę 4.431,04 złotych brutto z uwzględnieniem części oryginalnych sygnowanych logo producenta pojazdu, stawki za roboczogodzinę w wysokości 100 złotych netto, bez uwzględnienia gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z pozwanym w wysokości 12% oraz rabatu na całość materiału lakierniczego w wysokości 40%.

Wariant IV kalkulacji naprawy opiewa na kwotę 3.898,46 złotych brutto z uwzględnieniem części oryginalnych sygnowanych logo producenta pojazdu, stawki za roboczogodzinę w wysokości 100 złotych netto, z uwzględnieniem gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z pozwanym w wysokości 12% oraz rabatu na całość materiału lakierniczego w wysokości 40%.

Wariant V kalkulacji naprawy opiewa na kwotę 4.338,67 złotych brutto z uwzględnieniem części oryginalnych sygnowanych logo producenta części (Q), stawki za roboczogodzinę w wysokości 120 złotych netto, bez uwzględnienia gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z pozwanym w wysokości 12% oraz rabatu na całość materiału lakierniczego w wysokości 40%.

Wariant VI kalkulacji naprawy opiewa na kwotę 3.558,18 złotych brutto z uwzględnieniem części oryginalnych sygnowanych logo producenta części (Q), stawki za roboczogodzinę w wysokości 120 złotych netto, z uwzględnieniem gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z pozwanym w wysokości 12% oraz rabatu na całość materiału lakierniczego w wysokości 40%.

Wariant VII kalkulacji naprawy opiewa na kwotę 4.055,36 złotych brutto z uwzględnieniem części oryginalnych sygnowanych logo producenta części (Q), stawki za roboczogodzinę w wysokości 100 zł netto, bez uwzględnienia gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z pozwanym w wysokości 12% oraz rabatu na całość materiału lakierniczego w wysokości 40%.

Wariant VIII kalkulacji naprawy opiewa na kwotę 3.666,52 złotych brutto z uwzględnieniem części oryginalnych sygnowanych logo producenta części (Q), stawki za roboczogodzinę w wysokości 100 złotych netto, z uwzględnieniem gwarantowanego przez pozwanego rabatu na części zamienne oryginalne oferowanego przez warsztaty współpracujące z pozwanym w wysokości 12% oraz rabatu na całość materiału lakierniczego w wysokości 40%.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Motywując powyższe wskazał, że stosownie do treści art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Zgodnie z art. 435 § 1 k.c. prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

W myśl art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Przesłankami odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec poszkodowanego są zatem z jednej strony przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczonego, a z drugiej istnienie ważnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pomiędzy sprawcą szkody a zakładem ubezpieczeń. W razie zaistnienia owych przesłanek, ubezpieczyciel odpowiada w zakresie odpowiedzialności sprawcy szkody.

Poza sporem pozostaje fakt, że właściciel myjni, przy wyjeżdżaniu z której uszkodzeniu uległ samochód marki B. (...) o nr rej. (...) miał zawartą umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z pozwanym, co implikuje odpowiedzialność pozwanego na podstawie wyżej przytoczonych przepisów.

W ocenie Sądu Rejonowego strona pozwana w żaden sposób nie udowodniła, stosownie do treści art. 6 k.c., że zdarzenie, w wyniku którego uszkodzeniu uległ przedmiotowy pojazd marki B. zaistniało wskutek siły wyższej i jako takie nie podlega ochronie ubezpieczeniowej świadczonej przez pozwane towarzystwo ubezpieczeń w ramach zawartej z właścicielem myjni umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.

Pozwany nie przedstawił żadnych dowodów na to, że w dniu zdarzenia panowały szczególne warunki pogodowe typu burze, wichury, nawałnice, które mogłyby być traktowane jako zjawiska wywołujące zdarzenia traktowane w kategorii „siły wyższej”.

Sam fakt, że do uszkodzenia przedmiotowego pojazdu doszło w wyniku podmuchu wiatru, który spowodował przemieszczenie się węża myjki ciśnieniowej, a w konsekwencji jego uderzenie w pojazd poszkodowanych nie może świadczyć o wystąpieniu przesłanki egzoneracyjnej w postaci siły wyższej wyłączającej odpowiedzialność pozwanego za powstałą szkodę.

Jeżeli bowiem w dniu zdarzenia nie występowały szczególne, niecodzienne zjawiska pogodowe, a do wysunięcia się węża myjki ciśnieniowej doszło na skutek zwyczajnego podmuchu wiatru, który może się w naszej strefie klimatycznej przydarzyć każdego dnia, to może to świadczyć o nienależytym zabezpieczeniu myjni przez jej właściciela, a nie wystąpieniu „siły wyższej”, na którą powołuje się strona pozwana.

Analogicznie pozwany nie udowodnił, że do zdarzenia doszło z winy poszkodowanego. Pozwany nie przedstawił żadnych dowodów na to, że poszkodowany A. F. po skończonym myciu pojazdu w nieprawidłowy sposób odłożył końcówkę węża myjki ciśnieniowej w przeznaczone do tego miejsce, a twierdzenia strony pozwanej w tym zakresie są całkowicie gołosłowne i stanowią jedynie niczym nie popartą polemikę ze stanowiskiem strony powodowej.

Powód uzyskał wobec pozwanego roszczenie odszkodowawcze na skutek umowy cesji praw nr (...) z dnia 15 maja 2020 roku zawartej między P. P. z siedzibą w S. jako nabywcą wierzytelności, a poszkodowanymi M. F. i A. F., a następnie na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 21 maja 2020 roku, na mocy której powód nabył przedmiotową wierzytelność, co znajduje podstawę prawną w art. 509 § 1 i 2 k.c. Strona pozwana nie kwestionowała w toku postępowania okoliczności faktycznych stanowiących podstawę ustalenia, że powodowi w niniejszej sprawie przysługuje legitymacja czynna.

Jeśli chodzi o wysokość szkody w pojeździe powoda, Sąd I instancji oparł się przy jej ustalaniu na sporządzonych na potrzeby niniejszego postępowania opiniach biegłego sądowego w dziedzinie techniki samochodowej J. J..

Zdaniem Sądu Rejonowego biegła w sposób szczegółowy, spójny, precyzyjny i nie budzący wątpliwości dokonała wyceny wysokości celowych, koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu, pozwalających na jego pełne przywrócenie do stanu sprzed szkody z dnia (...) roku z uwzględnieniem tylko i wyłącznie części oryginalnych sygnowanych logo producenta pojazdu oraz realniej i w pełni uzasadnionej aktualnymi warunkami na rynku napraw powypadkowych pojazdów stawki za roboczogodzinę prac w wysokości 120 złotych netto na kwotę 3.832,80 złotych netto (4.714,34 złotych brutto).

W tym stanie rzeczy, uwzględniając dotychczas wypłacone przez stronę pozwaną odszkodowanie w kwocie 1.694,78 złotych, Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda łącznie kwotę 3.019,56 złotych (4.714,34 złotych – 1.694,78 złotych = 3.019,56 złotych) tytułem odszkodowania za uszkodzony pojazd.

Ponadto Sąd I instancji zasądził na rzecz powoda kwotę 600 złotych tytułem kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia przez powoda swych praw obejmujących koszt prywatnej kalkulacji wysokości szkody, podzielając w tym zakresie argumentację powoda, co do konieczności poniesienia tych kosztów w przedstawionym stanie faktycznym – punkt 1. sentencji wyroku.

O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., art. 455 k.c. i art. 817 § 1 k.c. zasądzając je w odniesieniu kwoty pierwotnego roszczenia o odszkodowanie tj. kwoty 1.452,11 złotych od dnia następnego po upływie 30-dniowego terminu na likwidację szkody, tj. od 12 kwietnia 2020 roku (zgodnie z żądaniem pozwu), w odniesieniu do należności za prywatną kalkulację szkody, tj. 600 złotych od dnia wniesienia pozwu, a w odniesieniu do kwoty, o którą strona powodowa rozszerzyła powództwo, tj. 1.567,45 złotych od dnia doręczenia stronie pozwanej pisma rozszerzającego powództwo, tj. od 15 marca 2021 roku.

O kosztach procesu orzeczono na natomiast zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c.).

Od powyższego wyroku wniósł w dniu 10 września 2021 roku (data nadania w placówce pocztowej) apelację pełnomocnik pozwanego (...)z siedzibą w W.. Apelujący zarzucił wyrokowi:

1.  nierozpoznanie przez Sąd I instancji istoty sprawy, skutkujące nieprzeprowadzeniem postępowania dowodowego w całości, tj. nieprzeprowadzeniem dowodów z przesłuchania w charakterze świadków M. F., A. F. i A. P. (1), zgłoszonych w odpowiedzi na pozew, w sytuacji gdy dowód ten został zgłoszony w celu wykazania istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności, tj. ustalenia odpowiedzialności pozwanego;

2.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach szkody, tj. pisma ubezpieczonego dotyczącego zdarzenia z dnia (...) roku oraz oświadczenia sprawcy, skutkująca nieuwzględnieniem zaistnienia przesłanki egzoneracyjnej w postaci siły wyższej, w sytuacji, gdy poszkodowany osobiście podpisał się pod oświadczeniem, że do uszkodzenia pojazdu doszło na skutek siły wyższej w postaci silnego podmuchu wiatru;

3.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną i niewszechstronną ocenę materiału dowodowego skutkującą uznaniem, że właściciel myjni nienależycie zabezpieczył myjnię, skoro zdaniem Sądu I instancji doszło na skutek „zwyczajnego podmuchu wiatru”; twierdzenie to jest błędne i nie znajduje oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym, a wręcz jest sprzeczne z doświadczeniem życiowym i zasadami logiki, albowiem gdyby właściciel myjni nieprawidłowo ją zabezpieczył, to do takich sytuacji dochodziłoby częściej na skutek zwyczajnych podmuchów wiatru, który może wydarzyć się w naszej strefie klimatycznej każdego dnia, a do takiego zdarzenia doszło na myjni po raz pierwszy, co implikuje twierdzenie, że nie był to zwyczajny podmuch wiatru albo ewentualnie, że to poszkodowany nieprawidłowo odłożył szczotkę do kosza i tym samym nieprawidłowo ją zabezpieczył;

4.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c.. w wyniku dokonania niewszechstronnej i dowolnej oceny materiału dowodowego w sprawie, w szczególności kalkulacji napraw pozwanego nr (...) oraz porozumień rabatowych poprzez:

a)  nienadanie odpowiedniego znaczenia dowodowego ww. dokumentów, co prowadziło do pominięcia przez Sąd I instancji okoliczności, iż poszkodowany nie korzystając z ofert rabatowych przyczynił się do maksymalizacji rozmiarów szkody i naruszył obowiązek współdziałania z wierzycielem przy naprawieniu szkody oraz poprzez nieprawidłowe przyjęcie, że kwestia ewentualnego dysponowania przez ubezpieczyciela rabatami na części zamienne i materiały lakiernicze pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, w sytuacji gdy powód dochodził hipotetycznych kosztów naprawy, a zastosowanie rabatów oferowanych przez pozwanego było również hipotetycznie możliwe,

b)  poprzez błędne przyjęcie, że rabaty na części zamienne i materiały lakiernicze oferowane przez pozwaną nie mogą być uwzględnione albowiem narzucają poszkodowanemu przeprowadzenie naprawy pojazdu we wskazanym warsztacie naprawczym, sposób naprawy pojazdu i upust cenowy, podczas gdy porozumienia rabatowe pozwanej oferują możliwość nabycia części zamiennych i materiałów lakierniczych w obniżonych cenach z dostawą do dowolnie wybranego przez poszkodowanego zakładu naprawczego;

5.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c.. w wyniku dokonania niewszechstronnej i dowolnej oceny materiału dowodowego w sprawie, w szczególności umowy cesji praw z dnia 13 maja 2020 roku, skutkującą błędnym przyjęciem, że powód miał legitymację do dochodzenia zwrotu kosztów prywatnej ekspertyzy oraz, że był to uzasadniony koszt, podczas gdy z umowy cesji nie wynika, aby powód był uprawiony do dochodzenia wierzytelności przyszłych, a koszt prywatnej ekspertyzy został poniesiony przez powoda już po zawarciu umowy cesji, a więc nie wchodził on w zakres rzeczywiście doznanej szkody przez poszkodowanego;

6.  naruszenie art. 227 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 266 k.p.c. w zw. z art. 271 ¹ k.p.c. poprzez ich niezastosowanie, skutkujące nie przeprowadzeniem przez Sąd I instancji dowodów z przesłuchania świadków zgłoszonych przez pozwanego w odpowiedzi na pozew, a także nieprzeprowadzenie tych dowodów w trybie art. 271 ¹ k.p.c. pomimo postanowienia o przesłuchaniu świadków w trybie art. 271 ¹ k.p.c. wydanego na rozprawie w dniu 2 września 2020 roku;

7.  naruszenie ar. 235 ² § 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie skutkujące niewydaniem przez Sąd I instancji postanowienia o pominięciu wniosków dowodowych o przesłuchanie świadków M. F., A. F., A. P. (1), a co za tym idzie niewskazaniem podstawy prawnej pominięcia tych wniosków dowodowych;

8.  art. 327 ¹ § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyn, dla których Sąd I instancji uznał, że uzasadnionym kosztem naprawy przedmiotowego pojazdu jest kwota 4.714,34 złotych brutto uwzględniający tylko części oryginalne sygnowane logo producenta pojazdu oraz stawki 120 złotych za roboczogodzinę, w sytuacji gdy także rabaty na części zamienne i materiały lakiernicze proponowane przez pozwaną;

9.  naruszenie art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 415 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, że ubezpieczony (a zatem też pozwany) ponosi odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia (...) roku, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że do zdarzenia doszło na skutek działania siły wyższej, ewentualnie wyłącznej winy poszkodowanego;

10.  naruszenie 6 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że pozwana w żaden sposób nie udowodniła, że zdarzenie zaistniało wskutek siły wyższej, ewentualnie że zaistniało wyłącznie z winy poszkodowanego, podczas gdy pozwana zgłaszała wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków na potwierdzenie tych faktów, a dowody te nie zostały przez Sąd I instancji przeprowadzone, a ponadto z treści dokumentów zgromadzonych w sprawie wyraźnie wynika, że przyczyną zdarzenia był silny podmuch wiatru, który wyrwał szczotkę z kosza;

11.  naruszenie art. 65 § 1 k.c. w zw. z art. 509 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 510 § 1 k.c. w zw. z art. 805 k.c. poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że powód ma legitymację procesową w dochodzeniu kosztów prywatnej ekspertyzy, podczas gdy umową przelewu wierzytelności objęto odszkodowanie z tytułu istniejącego w majątku poszkodowanego uszczerbku poniesionego na skutek kolizji, natomiast przelewem nie objęto wierzytelności przyszłych w postaci kosztów sporządzenia prywatnej ekspertyzy, a koszt prywatnej kalkulacji został poniesiony przez powoda po zawarciu umowy cesji z poszkodowanym, w związku z czym nie wchodził w zakres szkody poniesionej przez poszkodowanego;

12.  naruszenie art. 361 § 1 k.c. i art. 363 § 1 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że pozwana ponosi odpowiedzialność gwarancyjną z tytułu kosztów naprawy pojazdu liczonych w oparciu o hipotetyczne, maksymalne na rynku koszty naprawy, które nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym w związku z powstałą szkodą z tego względu, iż powód nie wykazał, aby poniósł takie koszty i dochodzi odszkodowania „kosztorysowo”, zaś celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy, pozwalający na przywrócenie stanu poprzedniego pojazdu, uwzględniać winien możliwe do uzyskania za pośrednictwem pozwanej rabaty na części zamienne i materiały lakiernicze, które były gwarantowane przez pozwaną,

13.  naruszenie art. 361 § 1 i 2 k.c. poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie skutkujące uznaniem, że koszt prywatnej ekspertyzy pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą i wchodzi w zakres szkody, w sytuacji gdy powód nie miał legitymacji czynnej do wystąpienia z tym roszczeniem, ponieważ stanowiło to przygotowanie do procesu i koszt ten został poniesiony po podpisaniu umowy przelewu wierzytelności z poszkodowanym, a więc koszt ten nie wchodził w zakres szkody rzeczywiście poniesionej przez poszkodowanego;

14.  naruszenie art. 354 § 2 k.c. oraz w zw. z art. 826 § 1 k.c. oraz w zw. art. 16 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych przez jego niezastosowanie i pominięcie przy określaniu uzasadnionych kosztów naprawy, że poszkodowany ma obowiązek współdziałać z ubezpieczycielem w wykonaniu zobowiązania i dążyć do minimalizacji szkody, a zatem skoro został poinformowany o możliwości nabycia części zamiennych i materiałów lakierniczych z uwzględnieniem rabatów to powinien z takiej możliwości skorzystać, tym bardziej, że powód dochodził hipotetycznych, a nie rzeczywistych kosztów naprawy; skutkowało to błędnym przyjęciem, że uzasadnione koszty naprawy winny uwzględniać jedynie części jakości O, z pominięciem gwarantowanych rabatów na części jakości O oraz materiały lakiernicze;

15.  naruszenie art. 481 k.c. w zw. z 817 § 1 k.c. poprzez niezastosowanie skutkujące błędnym uznaniem że pozwany pozostawał w opóźnieniu już 12 kwietnia 2020 roku w zakresie kwoty 1.452,11 złotych od 29 maja 2020 roku w zakresie kwoty 600 złotych oraz 15 marca 2021 roku w zakresie kwoty 1.567,45 złotych, podczas gdy dochodzone kwoty miały charakter sporny do chwili wyrokowania.

Wskazując na powyższe apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego, w tym o kosztach zastępstwa procesowego według norm przepisanych, bądź ewentualnie o jego zmianę poprzez oddalenie powództwa, a także poprzez rozliczenie kosztów procesu stosownie do wyniku sprawy zweryfikowanego w toku instancji oraz o rozstrzygnięcie o kosztach procesu w zakresie postępowania przed Sądem I i II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego, stosownie do wyniku postępowania i zasady odpowiedzialności strony za wynik sprawy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest zasadna i skutkuje koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Zasadniczym zarzutem apelacji jest zarzut nieuwzględnienia przez Sąd I instancji zgłoszonego przez pozwanego w odpowiedzi na pozew wniosku o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków poszkodowanych M. F. i A. F. oraz A. P. (2) na okoliczność przebiegu zdarzenia z dnia (...) roku i przyczyn powstania szkody. W ocenie apelującego nieprzeprowadzenie tego dowodu skutkowało naruszeniem przepisów prawa procesowego, tj. art. 227 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 266 k.p.c. oraz art. 271 ¹ k.p.c.

W odniesieniu do tego zarzutu wskazać należy, że z akt sprawy wynika, iż Sąd I instancji przeprowadził dowód z zeznań ww. świadków w trybie określonym w art. 271 ¹ k.p.c. Sposób przeprowadzenia tych dowodów uznać należy jednak za wadliwy.

Zgodnie z powołanym przepisem świadek składa zeznanie na piśmie, jeżeli sąd tak postanowi. W takim przypadku świadek składa przyrzeczenie przez podpisanie tekstu przyrzeczenia. Świadek jest obowiązany złożyć tekst zeznania w sądzie w terminie wyznaczonym przez sąd. Przepisy art. 165 § 2 k.p.c., art. 274 § 1 k.p.c. i art. 276 k.p.c. stosuje się odpowiednio.

Powołany przepis stanowi wyjątek od obowiązującej zasady ustności w postępowaniu cywilnym, ma również znaczenie dla realizacji obowiązującej w tym postepowaniu zasady bezpośredniości. W związku z tym podkreślić należy konieczność stosowania tego przepisu tylko w wyjątkowych usprawiedliwionych okolicznościami sytuacjach, oraz w sposób uwzględniający obowiązujące reguły postępowania. Powyższe oznacza, że z zawartego w powołanym przepisie sformułowania, że złożenie zeznań na piśmie następuje „jeżeli sąd tak postanowi” nie wynika dowolność decyzji sądu. Taka forma przeprowadzenia dowodu winna mieć swoje usprawiedliwienie w okolicznościach sprawy. Tytułem przykładu zastosowanie takiej formy złożenia zeznań może mieć miejsce w sytuacjach, gdy z okoliczności sprawy wynika brak powiązania świadka z którąś ze stron, zeznania dotyczą faktów o drugorzędnym znaczeniu, lub przeprowadzenie dowodu w zwykłej formie poprzez przesłuchanie świadka na rozprawie nastręczałoby istotne trudności. Żadna z wskazanych wyżej okoliczności w przedmiotowej sprawie nie zaistniała. Wymaga szczególnego podkreślenia, również to, że w ocenie Sądu Okręgowego zamiar przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka w omawiany sposób winien być każdorazowo przedstawiony do wiadomości stron postępowania, oczywiście w przypadku gdy decyzję w tym zakresie sąd podejmuje z urzędu.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy dopuścił w trybie art. 271 ¹ k.p.c. dowód z zeznań świadków wnioskowanych przez stronę pozwaną na rozprawie w dniu 2 września 2020 roku. Sąd jednocześnie sam podjął się zredagowania pytań do świadków (k. 48 odwrót). O powyższych decyzjach procesowych, oraz o wynikach tych decyzji pełnomocnicy stron nie zostali powiadomieni.

Świadkowie A. P. (2), A. F. i M. F. złożyli zeznania na piśmie (k. 51-53, 60-61, 62-63). Spośród wskazanych świadków jedynie A. P. (2) podpisała tekst przyrzeczenia, o którym mowa w art. 271 ¹ k.p.c. Już powyższa okoliczność wyklucza możliwość przyjęcia, że dowód z zeznań A. F. i M. F. został przeprowadzony prawidłowo.

Dodatkowo, w ocenie Sądu Okręgowego, przed wydaniem postanowienia dowodowego Sąd I instancji powinien był najpierw zwrócić się do pełnomocników stron o sformułowanie pytań do świadków, a po złożeniu pisemnych zeznań przez świadków powinien był doręczyć odpisy tych zeznań pełnomocnikom stron, lub chociażby poinformować ich o przeprowadzeniu powyższego dowodu. Dopiero takie działanie umożliwiałoby ustosunkowanie się do treści zeznań i ewentualne podjęcie dalszej inicjatywy dowodowej.

Sąd Rejonowy zaniechał tych czynności, a zatem poczynione w oparciu o zeznania świadków ustalenia, że do przebiegu spornego zdarzenia (w szczególności wystąpienia siły wyższej lub ewentualnej winy poszkodowanego A. F.) należało uznać za co najmniej przedwczesne. W tej sytuacji nie sposób się dziwić pełnomocnikowi pozwanego, że podniósł zarzut nieprzeprowadzenia dowodu z zeznań wnioskowanych przez niego świadków, skoro do czasu zakończenia postępowania w sprawie nie miał on wiedzy o jego przeprowadzeniu.

Brak umożliwienia ustosunkowania się pełnomocników stron do treści zeznań świadków złożonych w omawianym trybie stanowi jednocześnie przejaw braku możliwości obrony w rozumieniu art. 379 pkt 5 k.p.c.

Dlatego też konieczne było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Powyższa decyzja procesowa stanowi konsekwencję uznania, że Sąd nie rozpoznał istoty sprawy. Przypomnieć należy, że w przedmiotowej sprawie ustalenie zasady odpowiedzialności ubezpieczonego, jest podstawowym z punktu widzenia jej rozstrzygnięcia zagadnieniem.

Wskazane uchybienie zwalnia jednocześnie Sąd drugiej instancji od oceny pozostałych zawartych w skardze apelacyjnej zarzutów. Rozstrzygnięcie o wysokości należnego stronie powodowej odszkodowania może nastąpić dopiero po ustaleniu zasady odpowiedzialności.

Na koniec uznając, że poniższe uwagi dotyczą oceny prawnej sposobu zastosowania przepisu art. 271 ¹ k.p.c., Sąd Okręgowy wyjaśnia, że dla jego prawidłowego zastosowania niezbędne jest odebranie od stron postępowania stanowiska dotyczące sposobu ewentualnej sanacji postępowania dowodowego. W zależności od tych stanowisk należy rozważyć ponowne przesłuchanie świadków A. F. i M. F.; bądź na rozprawie, bądź w trybie art. 271 ¹ k.p.c. ale z uwzględnieniem odebrania od nich stosownego przyrzeczenia.

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono natomiast na podstawie art. 108 § 2 k.p.c.