Portal Orzeczeń

POSTANOWIENIE

Dnia 20 grudnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSA w SO Arkadiusz Lisiecki
Sędziowie:	SSA w SO Grzegorz Ślęzak (spr.) SSO Paweł Hochman
Protokolant:	stażysta Katarzyna Pielużek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2018 roku

sprawy z wniosku B. P.

z udziałem (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek apelacji obu stron

od postanowienia Sądu Rejonowego w Opocznie

z dnia 11 lipca 2018 roku, sygn. akt I Ns 956/15

postanawia:

1. oddalić obie apelacje, a z zażalenia zawartego w apelacji uczestnika zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie trzecim w ten sposób, że zasądzoną tytułem zwrotu kosztów od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kwotę 6.220,47 zł obniżyć do kwoty 5.612,58 (pięć tysięcy sześćset dwanaście złotych 58/100) złotych,

2. ustalić, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki

SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSO Paweł Hochman

Sygn. akt: II Ca 767/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 11 lipca 2018 r. Sąd Rejonowy w Opocznie po ponownym rozpoznaniu sprawy z wniosku B. P. z udziałem (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. o ustanowienie służebności przesyłu postanowił:

1. ustanawiać służebność przesyłu obciążającą nieruchomość położoną w miejscowości R., obręb (...) gmina M. oznaczoną w ewidencji numerem działki nr (...) będącą własnością B. P. stanowiącą część nieruchomości, dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie w Wydziale Ksiąg Wieczystych jest prowadzona księga wieczysta Kw (...) na rzecz (...) S.A. z siedzibą w L. na czas nieokreślony w graniach oznaczonych (...) przerywaną linią koloru brązowego o łącznej powierzchni (...) ha na mapie sporządzonej dnia 12 maja 2017 roku przez biegłego sądowego w zakresie geodezji i kartografii inż. G. E. zaewidencjonowanej przez Starostę (...) dnia 29 czerwca 2017 roku identyfikator ewidencyjny (...) której treścią będzie :

a/ znoszenie na przyszłość istnienia na tej działce urządzeń przesyłowych tj. napowietrznej linii elektroenergetycznej średniego napięcia 15 kV wraz ze słupami wsporczymi podtrzymującymi napowietrzną linię elektroenergetyczną średniego napięcia 15 kV – służących do przesyłu energii elektrycznej i prowadzenia za pomocą tych urządzeń dystrybucji energii elektrycznej,

b/ prawo korzystania przez przedsiębiorcę przesyłowego (...) S.A. z siedzibą w L. z części tej działki w granicach ustalonego pasa służebności przesyłu, w zakresie niezbędnym do eksploatacji urządzeń przesyłowych oraz dokonywania ich konserwacji, modernizacji i usuwania awarii;

2. zasądzić od (...) S.A. z siedzibą w L. na rzecz B. P. kwotę 37.356,00 jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu płatną w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności;

3. zasądzić od (...) S.A. z siedzibą w L. na rzecz B. P. kwotę 6.220,47 tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Podstawą powyższego postanowienia stanowiły przytoczone późniejsze ustalenia i zarazem rozważania Sądu Rejonowego:

Postanowieniem z dnia 7 lipca 2015r. Sąd Rejonowy w Opocznie oddalił przedmiotowy wniosek i orzekł o kosztach postępowania. Z uzasadnienia Sądu Rejonowego wynikało, że uznał zgłoszony przez uczestnika postępowania zarzut zasiedzenia służebności.

Postanowieniem z dnia 19 listopada 2015r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 7 lipca 2015r., sygn. akt I Ns 105/15 postanowił uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Opocznie do ponownego rozpoznania pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za instancję odwoławczą.

W wytycznych Sąd Okręgowy odnosząc się do zarzutu zasiedzenia oraz dobrej i złej wiary posiadacza wskazał, że na podmiocie, który kwestionuje domniemanie dobrej wiary spoczywa ciężar jego obalenia.

W tej sprawie powyższe domniemanie nie ma zastosowania, bo sam uczestnik unicestwił jego działanie, oświadczając w odpowiedzi na wniosek – co uszło uwadze Sądu I instancji – że posiada służebność przesyłu w złej wierze.

Nie można zatem przypisać posiadaniu uczestnika dobrej wiary skoro on sam za posiadacza w dobrej wierze się nie uważa a wręcz przeciwnie twierdzi, iż posiadanie służebności ma charakter posiadania w złej wierze.

Trafnie także podniósł apelujący, że przy takim stanowisku, jakie zaprezentował uczestnik w powołanej wyżej odpowiedzi na wniosek, nie miał on zgodnie z art.229 k.p.c. obowiązku powoływać dowodów na okoliczność przyznaną.

Konsekwencją natomiast przyjęcia złej wiary jest wymaganie wykazani się dłuższym, bo 30-letnim, terminem do zasiedzenia (art.172 k.c.).

Przyjmując zatem, że bieg terminu zasiedzenia rozpoczął się 6 grudnia 1990r., należy dojść do wniosku, że do obecnej chwili przewidziany w art.172 k.c. 30-letni termin nie upłynął i nie doszło do nabycia przez zasiedzenie służebności, co czyni – w dotychczas zgromadzonym materiale sprawy – niezasadnym podniesiony przez uczestnika zarzut zasiedzenia.

Skutkiem powyższego, wniosek o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem na podstawie art.3051 i nast. k.c. wymagał dalszego rozpoznania co do jego istoty po myśli tychże przepisów.

Sąd Okręgowy wskazał, że w zakresie bowiem wymagającym wiedzy specjalnej Sąd – rozpoznając ponownie sprawę – przeprowadzi zawnioskowane już dowody z opinii stosownych biegłych oraz inne, jakie wskażą mu strony.

W toku ponownego rozpoznania sprawy wnioskodawca reprezentowany przez pełnomocnika - radcę prawnego popierał wniosek a uczestnik postępowania reprezentowany przez pełnomocnika – radcę prawnego wnosił o oddalenie wniosku podtrzymując zarzut zasiedzenia przy przyjęciu 20-letniego terminu zasiedzenia z datą 5 grudnia 2010r. Pełnomocnik wnioskodawcy wnosił o oddalenie zarzutu zasiedzenia.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Rejonowy ustalił, że:

Nieruchomość oznaczona w ewidencji gruntów numerem (...) o powierzchni (...) ha jest położona w R., gmina M., dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie prowadzona jest księga wieczysta (...).

Zarząd Gminy M. w ogłosił w dniu 29 września 2001r. przetarg nieograniczony na sprzedaż 4 enumeratywnie wymienionych działek, które były niezabudowane, stanowiły grunty orne, pastwiska trwałe, lasy i grunty leśne oraz położone są w obszarze określonym miejscowym ogólnym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy M. w strefie produkcyjno – usługowej. Umową sprzedaży z dnia 21 grudnia 2001 roku zawartą w formie aktu notarialnego B. P. kupił przedmiotową nieruchomość od Gminy M. po przeprowadzeniu przetargu za cenę 9.700,00 zł do majątku wspólnego z małżonką J. P. (1).

Pierwsze rejestry ewidencji gruntów wsi R., gmina M. założono w 1964 roku i wówczas w jednostce rejestrowej (...) wpisano działki nr (...) o powierzchni (...) ha, a jako podmiot władający ujawniono F. C. c. S..

Decyzją (...) Rady (...) nr (...) z dnia 17 sierpnia 1968 roku orzeczono o przejęciu bez odszkodowania na własność Skarbu Państwa w/w opuszczone gospodarstwo (...). F. C. gospodarowała na nieruchomości do 1963 roku, kiedy to wraz z rodziną opuściła ziemię i wyjechała na teren powiatu B.. Po jej wyjeździe ziemia nie była uprawiana, leżała odłogiem, zobowiązania podatkowe nie były regulowane. Tylko niewielką część swojej ziemi F. C. oddała w użytkowanie J. P. (2).

Decyzją Naczelnika (...) w O. Nr (...) z dnia 30 grudnia 1974 roku działki nr (...) przekazano w użytkowanie (...) Spółdzielni (...) w M..

W 1988 roku przeprowadzono modernizację ewidencji gruntów obrębu R., gmina M., w wyniku której działka (...) otrzymała nowy numer (...).

Decyzją Urzędu (...) w O. Nr(...) z dnia 21 grudnia 1994 roku uznano za wygasłe prawo użytkowania (...) Spółdzielni (...)w M. m.in. działki (...) i przekazano ją do zasobu (...)

Decyzją (...) Urzędu (...)w Ł. nr (...) z dnia 26 marca 2001 roku stwierdzono nieodpłatne nabycie z mocy prawa z dniem 1 lipca 2000 roku przez Gminę M. własność działki nr (...) –dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie prowadzona była księga wieczysta (...). Z tej księgi wieczystej odłączono m.in. działkę (...) i wpisano ją do księgi wieczystej (...)

W sprawie o podział majątku wspólnego byłych małżonków P. prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. pod sygn. akt I Ns 419/14 dokonano podziału majątku wspólnego i m.in. działka (...) została przyznana B. P..

Przez działkę nr (...) przebiega napowietrzna linia elektroenergetyczna 15 kV M. – S. o długości około 340 m. Linia usytuowana jest na dwóch drewnianych słupach. Linia ta została wybudowana około 1965 - 1966 roku w związku z programem elektryfikacji wsi. Od tego czasu nie była ona modernizowana, w dalszym ciągu znajdują się na nieruchomości słupy drewniane. Linia energetyczna została wybudowana przez przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...). W 1975 roku linia energetyczna została przekazana do przedsiębiorstwa państwowego Zakładu (...) w Ł.. Po przekazaniu linii energetycznej była ona wykazywana w kartach obiektu inwentarzowego prowadzonych przez poprzednika prawnego uczestnika.

Przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...) w Ł. zostało przekształcone w (...) spółkę (...) – Zakład (...) Spółka Akcyjna w Ł. na podstawie ustawy z dnia 5 lutego 1993 roku o przekształceniu własnościowym przedsiębiorstw państwowych o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwa (Dz.U. nr 16, poz. 69 ze zm. ) oraz ustawy z dnia 13 lipca 1990 roku o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych ( Dz.U. nr 51, poz. 298 ze zm.).

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi, XX Wydziału Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 15 grudnia 2008 roku dokonano zmiany nazwy z Zakład (...) Spółka Akcyjna na (...) Spółka Akcyjna. Następnie w 2010 roku (...) Spółka Akcyjna połączyła się w trybie art. 492 § 1 pkt. 1 ksh z (...) Spółką Akcyjną w L. i stanowi obecnie oddział (...) Spółki Akcyjnej w L..

Dla działki nr (...) położnej w R. brak jest obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, bo z dniem 31 grudnia 2003r. stracił ważność ogólny plan zagospodarowania przestrzennego Gminy.

Pismem z dnia 27 września 2011r. B. P. zwrócił się do (...) SA (...) o przełożeni linii energetycznej średniego napięcia, przebiegającej wzdłuż i nad działką (...) wraz ze słupami we wsi R., gmina M. podając, że obecność powyższej linii czyni jego działkę gospodarczo – inwestycyjno bezwartościową.

Nad działką (...) położoną w R. poprowadzona jest napowietrzna linia elektroenergetyczna średniego napięcia o wartości 15 kV.

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003r. określa jednoznacznie szerokość pasa ograniczonego użytkowania (strefy ochronnej).

Nie jest on jednak tożsamy z pasem technologicznym niezbędnym do eksploatacji istniejącej linii przesyłowej, chociaż często jest z nim utożsamiany.

Pas, o którym stanowi opinia, określa obszar ograniczonego zagospodarowania działki (strefę ochronną).

Pas technologiczny potrzebny do eksploatacji urządzeń przesyłowych może być węższy lub znacznie szerszy, bądź też w ogóle nie będzie potrzebny.

Przedsiębiorstwo przesyłowe ma obowiązek dokonywać przeglądu linii nie rzadziej niż raz na 5 lat. Może go jednak dokonywać lornetką nie wchodząc na działkę.

Inna sytuacja będzie, gdy nastąpi awaria linii, spowodowana chociażby warunkami atmosferycznymi.

Wówczas zaistnieje potrzeba wjazdu pod linię sprzętem ciężkim (dźwig, koparka, podnośnik itp.) i do tego celu potrzebny będzie pas technologiczny, być może szerszy.

Podsumowując:

Nad działką B. P. przeprowadzona jest napowietrzna elektroenergetyczna linia średniego napięcia 15 kV.

Odległość pozioma między skrajnymi przewodami wynosi:

- Dla linii 15 kV – 2,0 mb

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury strefa ochronna musi sięgać od skrajnego przewodu linii w obie strony:

- dla linii elektroenergetycznej średniego napięcia 15 kV – 5mb.

Stąd: (2 x 5m) + 2,0 m = 12,0 mb.

Pas strefy ochronnej pod linią elektroenergetyczną średniego napięcia 15 kV nie może być węższy niż 12,0 mb.

Najbardziej racjonalny jest pas służebności o szerokości 12,0 mb – dla linii 15 kV.

Wskazana szerokość strefy ochronnej określa bezpieczeństwo właściciela nieruchomości przed ewentualnym porażeniem prądem elektrycznym, jak również przed ewentualnym wpływem pola elektroenergetycznego na organizm człowieka.

Chroni ona także przed ewentualnym uszkodzeniem linii elektroenergetycznej, gdy właściciel nieruchomości będzie swoją działkę swobodnie zagospodarowywał.

Chroni ona również właściciela infrastruktury przesyłowej przed ewentualnymi konsekwencjami (odszkodowanie), gdyby właściciel nieruchomości uległ porażeniu prądem elektrycznym w strefie ochronnej.

Taki obszar w granicach strefy ochronnej, będzie wystarczający do prawidłowego wykonywania przez uczestnika postępowania służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawcy B. P..

Odnosząc się do zarzutów uczestnika postępowania, co do opinii wydanej przez biegłego sądowego J. K., to:

Polska Norma (...) nie jest aktem prawnym i jako taka jest sukcesywnie wycofywana.

Ta norma ma się nijak do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003r., które wydane zostało w ścisłej korelacji z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003e. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku.

W opinii biegły sądowy nie odwołuje się do ochrony przeciwpożarowej, tylko przywołuje ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym.

Posługując się zależnością zaproponowaną przez pełnomocnika uczestnika postępowania otrzymuje się wynik 13,12 mb, czyli jest szersza o 1,12 mb od szerokości zaproponowanej przez pełnomocnika uczestnika postępowania.

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, iż w strefie ochronnej nie wolno wykonywać jakichkolwiek prac, gdyż jest on wyłączona z jakiegokolwiek użytku.

Norma (...) w połączeniu z (...) określa ogólne wymagania, które powinny być spełnione przy projektowaniu i budowie nowych linii napowietrznych, aby zapewnić ich poprawność z uwagi na bezpieczeństwo ludzi, działanie oraz ochronę środowiska.

Już sam fakt, iż norma ta określa ogólne wymagania, sugeruje, że w szczegółach obowiązują inne przepisy a wśród nich aktualne Rozporządzenie odpowiednich Ministrów.

Podkreślenia wymaga, iż obowiązuje ona na etapie projektowania nowych linii.

Minimalne odstępy izolacyjne od budynków mieszkalnych i innych linii w pobliżu budynków (odstęp poziomy), dla linii wykonanej z przewodów gołych wynoszą 3 mb.

Jeśli nie mogą być zachowane powyższe odległości poziome, to należy zachować odstępy pionowe, jak dla linii nad budynkami, a te w każdym przypadku wynoszą 5 mb. Stąd też szerokość strefy ograniczonego użytkowania jest (2x5) + 2 = 12mb.

Jeżeli chodzi o szerokość pasa eksploatacyjnego, to sam uczestnik postępowania powinien określić jaka szerokość pasa eksploatacyjnego zaspokoi wszystkie potrzeby przedsiębiorstwa przesyłowego.

Służebność przesyłu na działce nr (...), położonej w R. w pasie gruntu o szerokości (...) w terenie zalesionym oraz o szerokości (...) w terenie niezalesionym posiada łączną powierzchnię (...) ha i została przedstawiona na mapie sporządzonej przez biegłego sądowego w dziedzinie geodezji i kartografii inż. G. E. dnia 12 maja 2017r. zaewidencjonowanej przez Starostę (...) dnia 29 czerwca 2017r., identyfikator ewidencyjny(...)

Wartość jednorazowego wynagrodzenia za prawo służebności przesyłu na warunkach wskazanych w opinii wraz z mapą do ustalenia służebności sporządzoną przez biegłego sądowego geodetę inż. G. E., położonej w miejscowości R., gm. M. na części działki nr (...) o powierzchni (...) ha wynosi 37.356,00 zł, słownie trzydzieści siedem tysięcy trzysta pięćdziesiąt sześć złotych.

Odnosząc się do zarzutów wnioskodawcy związanych z wydaną opinią wydaną przez biegłego sądowego Z. R., to łączna wartość obniżenia wartości nieruchomości na skutek lokalizacji urządzenia przesyłowego na nieruchomości, na części działki o nr ewidencyjnym (...) położonej w miejscowości R. wynosi 12.133,00 zł.

W przekonaniu Sądu wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 305 1 k.c. nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwość, że poprzednik prawny uczestnika postępowania wybudował na nieruchomości nr (...) linię energetyczną 15 kV M. – S. o długości około 340 m. posadowioną na dwóch słupach drewnianych. Nie było między stronami sporu, że to uczestnik postępowania, a wcześniej jego poprzednik prawny korzystał z trwałych i widocznych urządzeń znajdujących się na działce.

Rozpoznając sprawę po wydaniu postanowienia przez Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 19 listopada 2015r. Sąd Rejonowy zastosował się do wytycznych Sądu Okręgowego zawartych w uzasadnieniu tego postanowienia.

Ponownie rozpoznając sprawę uczestnik postępowania nadal podtrzymał zgłoszony zarzut zasiedzenia wskazując na dobrą wiarę i datę upływu terminu zasiedzenia tj.5 grudnia 2010r.

W ocenie Sądu zgłoszony zarzut zasiedzenia służebności przesyłu nie może odnieść zamierzonego skutku a to z przyczyn podanych w uzasadnieniu Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 19 listopada 2015r., którymi Sąd Rejonowy jest związany i które ponadto podziela. Dla przypomnienia, w odpowiedzi na wniosek sam uczestnik postępowania złożył oświadczenie o posiadaniu w złej wierze. Posiadanie więc w zakresie służebności mogło rozpocząć się dopiero od 6 grudnia 1990r. i w zależności od dobrej lub złej wiary posiadacza termin zasiedzenia upływałby po 20 latach (6 grudnia 2010r.) lub po 30 latach (6 grudnia 2020r.).

Sporna linia wybudowana została przez przedsiębiorstwo państwowe na działce, kiedy stanowiła ona własność Skarbu Państwa. Następnie w 200r. na podstawie decyzji komunalizacyjnej Wojewody stała się własnością Gminy M., która w 2001r. zbyła ją B. P. i jego żonie, a od 2014r. stanowi wyłączną własność wnioskodawcy.

Sam uczestnik postępowania unicestwił działanie domniemania dobrej wiary oświadczając w odpowiedzi na wniosek, że posiada służebność przesyłu w złej wierze.

Konsekwencją przyjęcia złej wiary jest wymagania wykazania się dłuższym, bo 30-letnim terminem zasiedzenia (art.172 § 2 k.c.), który to termin nie upłynął do dnia złożenia wniosku przy przyjęciu, że rozpoczął się on 6 grudnia 1990r.

Powyższe czyni zarzut zasiedzenia służebności niezasadnym.

Rozpoznając żądanie wniosku w zakresie doprecyzowanym w piśmie pełnomocnika wnioskodawcy z dnia 27 czerwca 2018r. Sąd uznał to żądanie za zasadne.

Sąd przyjął opinię wydaną przez biegłego sądowego w dziedzinie elektrotechniki, elektroniki, elektroenergetyki, instalacji i sieci elektroenergetycznych mgr inż. J. K. za pełną, logiczną i miarodajną. Na szczególną uwagę zasługuje opinia uzupełniająca wydana przez tego biegłego w sprawie, w której biegły w sposób szczegółowy i wnikliwy odniósł się do każdego z zarzutów podniesionych przez pełnomocnika uczestnika postępowania.

Sąd zaakceptował obydwie opinie wydane przez tego biegłego i przyjął je jako w pełni miarodajne do przeprowadzenia dalszego postępowania dowodowego w sprawie.

Uwzględniając wnioski zwarte w wyżej wymienionych opiniach Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego w zakresie geodezji i kartografii inż. G. E., któremu zlecił sporządzenie i zaewidencjonowanie mapy służebności przesyłu na działce objętej żądaniem wniosku o szerokości w terenie zalesionym (...) i w terenie niezalesionym (...), który to biegły powyższe zlecenie Sądu wykonał.

Sąd nie podzielił argumentów zawartych w piśmie pełnomocnika uczestnika postępowania sporządzonym dnia 2 lutego 2017r., co do określenia szerokości pasa eksploatacyjnego koniecznego do eksploatacji urządzeń przesyłowych zlokalizowanych na nieruchomości wnioskodawcy B. P. tj.:

-szerokość strefy ochronnej dla linii napowietrznej 15 kV na części zalesionej sosną: 10,4m

-szerokość strefy ochronnej dla linii napowietrznej 15 kV dla części działki, która nie jest lasem: 9,6m.

Powyższe szerokości wskazane w tym piśmie przez uczestnika postępowania w ocenie Sądu są dowolne i nie znajdują potwierdzenia w przeprowadzonym postępowaniu dowodowym a w szczególności pozostają one w sprzeczności, w ocenie Sądu, z wnikliwą i rzetelną opinią biegłego w dziedzinie elektrotechniki, elektroniki, elektroenergetyki, instalacji i sieci elektroenergetycznych mgr inż. J. K., co do szerokości pasa eksploatacyjnego koniecznego do eksploatacji urządzeń przesyłowych, zlokalizowanych na działce nr (...) położonej w R..

Wysokość jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu na nieruchomości położonej w R., gmina M., oznaczona w ewidencji gruntów numerem działki nr (...), została ustalona w oparciu o opinię biegłego sądowego rzeczoznawcę majątkowego Z. R. na kwotę 37.356,00 zł.

Sąd przyjął, że taka kwota wyliczona przez biegłego sądowego w opinii z dnia 30 listopada 2017r. (12 grudnia 2017r. – data wpływu do Sądu) jest kwotą odpowiednią.

Podkreślenia wymaga, że biegły sądowy w tej opinii szczegółowo wykazał: stan nieruchomości, sposób wyceny oraz przeprowadził analizę i charakterystykę rynku lokalnego.

Wskazać należy, że ta nieruchomość – działka nr (...), usytuowana w R.- położona jest na obrzeżach wsi w sąsiedztwie rozproszonej zabudowy mieszkaniowo – zagrodowej, zagospodarowanych działek rolnych, lasów o drodze gruntowej, nieutwardzonej.

Na dzień wydawania opinii Gmina M. dla szacowanej nieruchomości nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy M. zatwierdzonego uchwałą Rady Gminy M. nr (...) z dnia 12 czerwca 2012r, które nie posiada mocy prawa miejscowego przeznaczenie szacowanej części nieruchomości (w granicach wskazanych na mapie wykonanej przez geodetę G. E. o powierzchni (...) ha) to:

1.część działki od strony działki (...) to tereny produkcyjno – usługowe, składy i magazyny (...) na powierzchni(...) ha

2.część działki od strony terenów produkcyjno – usługowych, składów i magazynów w kierunku południowym to tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej (...) na powierzchni (...) ha

3.część działki od strony działki (...) to tereny postulowanej drogi ekspresowej (...) na powierzchni (...) ha.

Biegły sądowy w tej opinii podkreślił, że oszacował wartość rynkową nieruchomości (służebności przesyłu) jako przedmiot prawa własności, które przysługuje właścicielowi nieruchomości i dla wartości jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu przyjął wzór, który nie został przez strony zakwestionowany.

Wyeksponowania wymaga, iż jak podał biegły sądowy (k.30 opinii) w trakcie wizji lokalnej stwierdził, że część działki nr (...) położonej w R. jest wykorzystywana gospodarczo przez właściciela szacowanej nieruchomości (rola z wykonaną orką).

W konkluzji biegły sądowy – rzeczoznawca majątkowy – Z. R. określił, że łączna wartość jednorazowego wynagrodzenia za prawo służebności przesyłu na warunkach wskazanych w opinii wraz z mapą dla ustalenia służebności przesyłu wykonaną przez geodetę G. E. to suma wartości służebności części gruntu działki przeznaczonej jako tereny produkcyjno – usługowe, składy i magazyny części działki przeznaczonej jako tereny rolniczej przestrzeni produkcyjnej, części gruntu działki W. = 35.944 + 199 + 1.213 = 37.356 zł.

W ocenie Sądu brak jest podstaw, aby tak wyliczone wynagrodzenie przez biegłego sądowego rzeczoznawcę majątkowego Z. R. kwestionować.

W tej sprawie wnioskodawca domagał się wynagrodzenia za ustanowienie przesyłu w kwocie 49.489,00 zł, czyli wynagrodzenia stanowiącego sumę wynagrodzenia z opinii zasadniczej i opinii uzupełniającej sporządzonej przez biegłego w uwzględnieniu wniosku wnioskodawcy. Opinia uzupełniająca dotyczyła obniżenia wartości nieruchomości na skutek lokalizacji urządzenia przesyłowego na części działki nr (...) położonej w R..

Sąd przy ustalaniu wysokości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu tego wynagrodzenia nie uwzględnił mając na uwadze stan faktyczny przedmiotowej sprawy.

Sąd podzielił w tej kwestii argumenty podniesione w piśmie procesowym uczestnika postępowania sporządzonym dnia 22 marca 2018r. (k.457-458), że wnioskodawca nabył nieruchomość – działkę (...) położoną w R. – 21 grudnia 2001r. i w tej dacie istniała już, zresztą od dawna, linia dystrybucyjna średniego napięcia i to w ocenie Sądu wyklucza możliwość doliczenia do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu wartości z tytułu obniżenia wartości tej nieruchomości.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie 1. i w punkcie 2. postanowienia.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania stanowi przepis art. 520 § 2 k.p.c.

W przedmiotowej sprawie interesy występujących w niej wnioskodawcy i uczestnika postępowania były sprzeczne i Sąd uwzględniając wniosek przyjął, że wnioskodawca zobowiązany był do poniesienia kosztów postępowania, które były niezbędne w sprawie, a do nich należą: 40,00 zł opłata za wniosek, 17,00 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 240,00 zł koszty zastępstwa procesowego pełnomocnika radcę prawnego według norm przepisanych, 120,00 zł koszty zastępstwa procesowego pełnomocnika radcy prawnego według norm przepisanych w postępowaniu apelacyjnym oraz wydatki poniesione przez wnioskodawcę – koszty opinii biegłych: 1.799,01 zł – koszt opinii biegłego J. K., 607,89 zł – koszt uzupełniającej opinii biegłego J. K., 1.396,57 zł – koszt opinii biegłego G. E., 2.000,00 zł – koszt opinii biegłego Z. R. (bez kosztów opinii uzupełniającej biegłego Z. R. w kwocie 1.800,00 zł jako opinii, która nie została przyjęta przez Sąd do wydania orzeczenia w części dotyczącej ustalenia wysokości wynagrodzenia) - łącznie 6.220,47 zł i Sąd orzekł jak w punkcie 3. postanowienia.

Powyższe postanowienie zaskarżyli zarówno wnioskodawca jak i uczestnik postepowania.

Dalej idąca- bo kwestionująca zasadę wniosku- apelacja uczestnika postepowania zaskarżonemu orzeczeniu zarzucając mu naruszenie:

I. przepisów prawa procesowego, które miały istotny wpływ na treść orzeczenia tj:

1. art. 233 § 1 w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy i przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przy ocenie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie polegających na bezpodstawnym przyjęciu, wbrew zgormadzonemu w sprawie materiałowi dowodowemu, że nie doszło do zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu, podczas gdy sąd powinien uwzględnić zarzut uczestniczki dotyczący zasiedzenia służebności przesyłu oraz na dowolnym przyjęciu, na skutek braku rzetelnej i kompletnej analizy dokumentów związanych z posadowieniem i eksploatacją przedmiotowych urządzeń przesyłowych na przestrzeni lat, iż w świetle zgormadzonego materiału dowodowego nieuzasadniony jest zgłoszony przez uczestnika zarzut zasiedzenia służebności przesyłu.

2. art. 520 § 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania w tym kosztów, które już poniosła uczestniczka w sytuacji, gdy nie zaistniały podstawy do odstąpienia od rozstrzygnięcia o kosztach postępowania w myśl ogólnej zasady ponoszenia przez uczestników kosztów postępowania związanych ze swoim udziałem w sprawie,

II. przepisów prawa materialnego, ti.

1. art. 172 § 2 k.c. w zw. z art. 292 k.c. w zw. z art. 352 § 1 k.c. i w zw. z art. 305; k.c. poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie ociega.ące pr;,jęciu, ze w ustalonym stanie faktycznym nie doszło do zasiedzenia stużebnos: gruntowej odpowiadającej swą treścią służebności przesyłu podczas, gdy wszys:.- = przesłanki zasiedzenia owej służebności zostały przez uczestniczkę spełnione a ora/.idłowa wykładnia wyżej wymienionych przepisów pozwalała na stwierdzenie nabycia wymienionego prawa.

2. art. 7 k.c. w zw. z art. 292 k.c. i art. 305J k.c. oraz art. 172 k.c. pop':e: jego

niezastosowanie i nieuprawnione przyjęcie, iż objęcie w posiadanie prawa odpowiadającego treścią służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawcy przez poprzednika prawnego uczestnika nastąpiłoby w złej wierze, podczas gdy uczestnik udowodnił zasiedzenie służebności gruntowej odpowiadającej swą treścią służebności przesyłu w dobrej wierze.

3. art. 305' - 305“ k.c. poprzez ich wadliwą wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na błędnym przyjęciu, że w ustalonym stanie faktycznym zachodziły okoliczności uzasadniające ustanowienie na rzecz uczestnika służebności przesyłu za wynagrodzeniem, podczas gdy uczestniczce przysługuje już tytuł prawny, co stanowi negatywną przesłankę do ustanowienia na rzecz uczestniczki odpłatnej służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawcy.

Apelujący wnosił o:

1. zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku w całości oraz poprzez ustalenie, że każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie ,

2. zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

Apelacja wnioskodawcy skarży w istocie orzeczenie w zakresie wysokości zaskarżonego wynagrodzenia za ustanowienie służebności (pkt 2 postanowienia) oraz rozstrzygającej o kosztach postępowania ( pkt 3) zarzucając mu:

1. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 3052 § 2 k.c. poprzez błędną wykładnię pojęcia „odpowiednie wynagrodzenie" i uznanie, iż w okolicznościach niniejszej sprawy, z uwagi na fakt nabycia przez Wnioskodawcę w dniu 21 grudnia 2001 r. nieruchomości, na której znajdowały się już urządzenia przesyłowe Uczestnika, wynagrodzenie to nie powinno obejmować elementu w postaci odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości wskutek trwałego posadowienia na nieruchomości Wnioskodawcy urządzeń przesyłowych Uczestnika, podczas gdy zgodnie z prawidłową wykładnią pojęcia „odpowiednie wynagrodzenie" mieści się w nim również odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości wskutek trwałego posadowienia urządzeń przesyłowych;

2. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj.:

a) art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. poprzez uznanie ustaleń opinii uzupełniającej sporządzonej przez biegłego sądowego rzeczoznawcę majątkowego Z. R. w dniu 5 marca 2018 r. za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy i w konsekwencji nieuwzględnienie w ramach zasądzonego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu kwoty 12.133 zł tytułem odszkodowania za obniżenie wartości nieruchomości wskutek trwałego posadowienia urządzeń przesyłowych Uczestnika na nieruchomości Wnioskodawcy, podczas gdy zgodnie z dopuszczoną w niniejszej sprawie opinią uzupełniającą z dnia 5 marca 2018 r., której ustalenia są jasne, logiczne i niebudzące wątpliwości, biegły sądowy wskazał, iż elementem wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu w niniejszej sprawie powinno być również odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości;

b) art. 520 § 3 k.p.c. w zw. art. 109 § 2 k.p.c. poprzez uznanie, iż koszt opinii uzupełniającej biegłego sądowego rzeczoznawcy majątkowego Z. R. sporządzonej dnia 5 marca 2018 r. w wysokości 1.800 zł nie był celowy i niezbędny i w konsekwencji nie powinien zostać zasądzony od Uczestnika na rzecz Wnioskodawcy w ramach rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, podczas gdy dowód z uzupełniającej opinii biegłego sądowego Z. R. został dopuszczony postanowieniem z dnia 30 stycznia 2018 r. na okoliczności mające istotne znaczenie dla potrzeb rozstrzygnięcia sprawy i koszt tej opinii powinien zostać uwzględniony w ramach rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.

Apelujący wnosił o:

1. zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 2 poprzez podwyższenie kwoty jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu z kwoty 37.356,00 zł do kwoty 49.489,00 zł oraz zmianę zaskarżonego postanowienia w punkcie 3 poprzez podwyższenie kwoty zasądzonych kosztów postępowania z kwoty 6.220,47 zł do kwoty 8.020,47 zł;

2. zasądzenie od Uczestnika na rzecz Wnioskodawcy kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa radcowskiego, wedle norm przepisanych.

W odpowiedziach na apelację każda ze stron popierała swoją apelację, wnosząc o oddalenie apelacji przeciwnej i zasądzenie kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje są nieuzasadnione albowiem podniesione w nich zarzuty nie są trafne.

W pierwszej kolejności omówienia wymaga apelacja uczestnika postępowania, która jest dalej idąca, gdyż kwestionuje samą zasadę ustanowienia służebności przesyłu, podnosząc zarzut zasiedzenia tej służebności.

Apelacja uczestnika postępowania, która to wskazuje niezasadne zarzuty naruszenia przywołanych w niej przepisów prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 w zw. z art. 328 § 2 kpc oraz przepisów prawa materialnego, tj. art. 172 w zw. z art. 292, art. 7, art. 352 § 2 i art. 305 ze zn. 1 – art. 305 ze zn. 4 kc, co miałoby doprowadzić do błędnego w okolicznościach niniejszej sprawy uznania przez Sąd, iż poprzednicy prawni uczestnika objęli w posiadanie przedmiotową służebność ( odpowiadającą wówczas treści służebności przesyłu ) w złej wierze i nie upłynął w związku z tym 30-letni termin do zasiedzenia tej służebności, nie może wywołać zamierzonego w niej skutku w postaci wzruszenia zaskarżonego postanowienia.

Ponieść w tym miejscu należy, że już Sąd Okręgowy uchylając poprzednie orzeczenie Sądu Rejonowego i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania temuż Sądowi postanowieniem z dnia 19 listopada 2015 r wyraził pogląd, że objęcie przedmiotowej służebności w posiadanie poprzednika prawnego uczestnika nastąpiło w złej wierze, na co wskazywał sam uczestnik w odpowiedzi na wniosek, w której podniósł zarzut zasiedzenia służebności, które to stanowisko zniweczyło domniemanie z art. 7 kc i obligowało uczestnika do udowodnienia dobrej wiary, czego ten nie wykazał.

Powyższy pogląd w zakresie oceny prawnej zgłoszonego zarzutu zasiedzenia, a w szczególności w zakresie uznania, iż poprzednik prawny uczestnika objął służebność w posiadanie w złej wierze, jak i w zakresie wskazań co do dalszego postępowania wyrażone w uzasadnieniu powyżej przywołanego postanowienia Sądu II instancji wiążą – zgodnie z art. 368 § 6 kpc – zarówno Sąd, któremu sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania, jak i Sąd II instancji przy ponownym rozpoznaniu sprawy.

Zgodzić należy się zatem ze stanowiskiem Sądu I instancji, który nie tylko, że akceptuje powyżej wyrażoną zasadę, ale także dodatkowo wskazuje, że uczestnik nie przedstawił żadnych istotnych nowych dowodów, które mogłyby wpłynąć na odmienną ocenę całego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i dokonanie odmiennych ustaleń w omawianym zakresie.

Sąd I instancji nie dopuścił się więc zarzucanych mu w omawianej skardze apelacyjnej uchybień procesowych w zakresie oceny materiału dowodowego oraz ustalenia stanu faktycznego.

Przeciwnie, lektura materiału aktowego prowadzi do konstatacji, że Sąd w sposób wystarczający wyjaśnił okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy przeprowadzając – zgodnie z wnioskami stron - postępowanie dowodowe dla oceny żądania wniosku, a zgromadzone dowody poddane zostały – wbrew zarzutom apelacyjnym – wszechstronnej i zgodnej z doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego rozumowania ocenie, która to odpowiada wymogom jakie stawiają jej przepisy art. 233 § 1 i art. 328 § 2 kpc.

Dlatego też, Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego podziela.

Nie ma więc racji apelujący twierdząc, iż Sąd Rejonowy niesłusznie uznał, iż poprzednik prawny uczestnika nabył posiadanie przedmiotowej służebności w złej wierze, co skutkowało uznaniem, że nabycie służebności przez zasiedzenie mogłoby nastąpić dopiero po upływie dłuższego 30 – letniego terminu z art. 172 § 2 kc, tj. z dniem 6 grudnia 2020 r, a co czyni zgłoszony zarzut zasiedzenia niezasadnym.

Niezależnie od wyżej przywołanej reguły związania Sądu wcześniej dokonaną oceną prawną w sprawie wyrażoną w uzasadnieniu poprzedniego postanowienia Sądu II instancji, podnieść należy, ze zgromadzony materiał nie daje podstaw do zaakceptowania twierdzenia apelacji, lecz przeciwnie wskazuje on, że objęcie przedmiotowej służebności w posiadanie nastąpiło w złej wierze, co skutkować powinno właśnie zastosowaniem dłuższego, trzydziestoletniego terminu zasiedzenia, który w niniejszej sprawie jeszcze nie upłynął a niniejszy wniosek o ustanowienie służebności w trybie art. 305 ¹ i nast. kc przerwał jego bieg.

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem apelującego, że orzecznictwo Sądu Najwyższego w zakresie wykładni pojęcia „ dobrej – złej wiary” posiadacza służebności przesyłu czy służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu jest ugruntowane i zaleca przyjmowanie dobrej wiary zawsze w przypadku wykazania się przez inwestora decyzją o pozwoleniu na budowę linii napowietrznej i decyzją o warunkach lokalizacji i realizacji tej inwestycji.

Ostatnie orzeczenia Sadu Najwyższego zdają się wskazywać na powrót do tradycyjnego pojęcia „dobrej wiary” i uzależniają ocenę w tym zakresie od wszelkich konkretnych okoliczności konkretnej sprawy.

Faktem jest, że apelujący w sprawie niniejszej przedłożył dokumenty w postaci opisu technicznego budowy linii elektroenergetycznej 15 kv M. - S. oraz karty obiektu inwentarzowego. Jednakże w sytuacji, gdy nie przedstawiono dowodów wskazujących na prawo poprzednika prawnego uczestnika do korzystania z tej konkretnej działki nr (...) w zakresie przedmiotowej służebności, nie można przyjąć jego dobrej wiary.

W ostatnim czasie Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że przy rozstrzyganiu, czy posiadanie służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu nastąpiło w złej wierze, należy mieć na względzie całokształt okoliczności poprzedzających i towarzyszących uzyskaniu posiadania służebności. Domniemanie dobrej wiary jest obalone, gdy z całokształtu okoliczności wynika, że przedsiębiorca przesyłowy w chwili uzyskania posiadania wiedział lub powinien był wiedzieć przy zachowaniu wymaganej staranności, że do nieruchomości, na której zlokalizowane są urządzenia przesyłowe, nie przysługuje mu prawo o treści odpowiadającej służebności przesyłu ( vide: post. S.N. z dnia 26.10.2017 r w spr. II CSK 16/17, post. S.N. z dnia 06.04.2018 r w spr. IV CSK 544/17, post. S.N. z dnia 06.06.2018 r w spr. III CSK 60/18 ).

W orzecznictwie bowiem Sądu Najwyższego wyjaśniono już, że nawet decyzja o pozwoleniu na budowę linii napowietrznej, nie tworzy tytułu prawnego do korzystania z cudzej nieruchomości, w tym także w zakresie służebności gruntowej o treści służebności przesyłu. Utrwalony jest także pogląd, że co do zasady wejście w posiadanie służebności bez prawem przewidzianej formy nie może być uznane za posiadanie w dobrej wierze. Nie wyłącza to możliwości przyjęcia , że w indywidualnych sprawach całokształt okoliczności ocenianych z punktu widzenia zasad współżycia społecznego może uzasadniać traktowanie osoby, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy zawartej bez prawem przewidzianej formy jako posiadacza w dobrej wierze. W kontekście domniemania z art. 7 kc dobrą wiarę wyłącza istnienie takich okoliczności, które u przeciętnego człowieka powinny wzbudzić poważne wątpliwości, że nie przysługuje mu prawo do korzystania z rzeczy.

W niniejszej sprawie brak uprawnienia do korzystania z działki nr (...), stanowiącej obecnie własność wnioskodawcy, przyznał sam uczestnik w odpowiedzi na wniosek twierdząc, że jego poprzednik prawny objął służebność w posiadanie w złej wierze, a więc sam przyznał, że nie miał przekonania, iż służy mu prawo do korzystania z cudzego gruntu w zakresie służebności.

Słuszne jest zatem w powyższych okolicznościach sprawy stanowisko Sądu, ze dokumenty, na które powoływał się uczestnik nie przesądzają jego dobrej wiary w chwili objęcia w posiadanie służebności gruntowej.

Należy zatem przyjąć, że w sytuacji gdy doszło do inicestwienia działania domniemania dobrej wiary z art. 7 kc, o czym była już mowa wcześniej i co zostało już przesądzone wiążąco przez Sąd II instancji, i przy stanowisku posiadacza służebności, który odwoływał się jedynie do wskazanych dokumentów w procesie budowlanym, przy jednoczesnym braku wykazania okoliczności, na których podstawie posiadacz mógłby pozostawać w błędnym, ale usprawiedliwionym przekonaniu, że przysługuje mu tytuł prawny do korzystania z cudzej nieruchomości, apelacja nie może odnieść zamierzonego w niej skutku jako sprowadzająca się jedynie do nieskutecznej polemiki z trafnym stanowiskiem Sądu I instancji.

Z powyższych przyczyn, wobec nieskuteczności podniesionego zarzutu zasiedzenia, przedmiotowy wniosek o ustanowienie służebności przesyłu zasługiwał na uwzględnienie i zaskarżone postanowienie odpowiada powołanemu w jego uzasadnieniu prawu materialnemu, nie naruszając żadnego ze wskazanych w skardze apelacyjnej przepisu tegoż prawa.

Dlatego też, mając na uwadze wszystkie powyższe rozważania należało oddalić apelacje uczestnika jako nieuzasadnioną na podstawie art. 385 kpc.

Nie zasługiwała tez na uwzględnienie apelacja wnioskodawcy, która to formułując zarzuty naruszenia wskazanych w niej przepisów prawa materialnego i procesowego wnioskowała o zmianę zaskarżonego postanowienia w zakresie wysokości zasądzonego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu przez jego podwyższenie o kwotę 12.133 zł z tytułu utraty wartości działki wynikłe z posadowienia na niej przedmiotowej linii energetycznej.

Wbrew twierdzeniom tej apelacji, stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnej, zgodnej z doświadczeniem życiowym i zasadami logicznego rozumowania oceny całego materiału dowodowego, odpowiadającej wymogom jakie stawiają jej - przywołane w tej skardze apelacyjnej i wcześniej przy omawianiu apelacji uczestnika – przepisy prawa procesowego i doszedł do słusznego wniosku, że wnioskodawca nie może skutecznie żądać w ramach wynagrodzenia za ustanowienie służebności odszkodowania za utratę wartości działki.

W sytuacji bowiem, gdy wnioskodawca nabył działkę już z istniejącą na niej linią energetyczną za sumę 9.700 zł, ustalone i zasądzone na jego rzecz przez Sąd wynagrodzenie w kwocie 37.356 zł – po bardzo szczegółowej i przekonywującej ocenie opinii biegłego – nie może być uznane za nieodpowiednie ( zaniżone ), lecz za odpowiadające wskazanym przez ten Sąd oraz przez apelującego przepisom prawa materialnego.

Dlatego też i ta apelacja w zakresie istoty sprawy podlegała oddaleniu jako nieuzasadniona na podstawie art. 385 kpc.

Nie ma też racji ta apelacja zarzucając Sądowi naruszenie przepisów art. 520 § 3 w zw. z art. 109 § 2 kpc przez nie zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy w ramach przyznanego zwrotu kosztów postępowania kwoty 1.800 zł za opinię uzupełniającą.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, iż koszty spowodowane działaniem strony wnoszącej o przeprowadzenie dowodu z opinii, która nie była w sprawie celowa i przydatna dla jej rozstrzygnięcia nie mogą obciążać strony przeciwnej, tj. uczestnika postępowania.

Słuszne natomiast częściowo okazało się zawarte w apelacji uczestnika jego zażalenie na rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w zakresie zasądzenia od uczestnika na rzecz wnioskodawcy w ramach przyznanego mu zwrotu tychże kosztów sumy 607,89 zł ( zaliczki na koszty biegłego ), którą to w rzeczywistości poniósł uczestnik a nie wnioskodawca.

Dlatego też, na postawie art. 386 § 1 kc należało zmienić zaskarżone postanowienie w jego punkcie 3-im i zasądzoną od uczestnika na rzecz wnioskodawcy tytułem zwrotu kosztów postępowania kwotę 6.220,47 zł obniżyć właśnie o sumę 607,89 zł, tj. do kwoty 5612,58 zł..

Sąd II instancji nie podziela natomiast zawartego w tym zażaleniu zarzutu naruszenia art. 520 § 2 kpc, uznając, że Sąd Rejonowy doszedł do słusznego co do zasady wniosku o obowiązku uczestnika zwrotu na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania.

Wynik postępowania przed Sądem Okręgowym zdecydował z kolei o zastosowaniu przewidzianej w art. 520 § 1 kpc zasady, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki

SSA w SO Grzegorz Ślęzak SSO Paweł Hochman