Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2022 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

Sędzia Dariusz Mizera

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2022 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym

w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) w S.

przeciwko T. (...) SA z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22 lipca 2022 roku, sygn. akt I C 1810/20

1.  zmienia zaskarżony wyrok w puntach:

a/ pierwszym sentencji w ten sposób, że zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.137,14 zł obniża do kwoty 3.945,19 zł ( trzy tysiące dziewięćset czterdzieści pięć złotych dziewiętnaście groszy), oddalając powództwo w pozostałym zakresie;

b/ trzecim sentencji w ten sposób, że zasądzoną od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 2.567,17 zł obniża do kwoty 1.094,30 zł ( jeden tysiąc dziewięćdziesiąt cztery złote trzydzieści groszy);

c/ czwartym sentencji w ten sposób, że podlegającą pobraniu od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 261,38 zł podwyższa do kwoty 764,54 zł ( siedemset sześćdziesiąt cztery złote pięćdziesiąt cztery grosze);

d/ piątym sentencji w ten sposób, że podlegającą pobraniu od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 2.165,66 zł obniża do kwoty 1.662,50 zł ( jeden tysiąc sześćset sześćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt groszy);

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od powoda (...) w S. na rzecz pozwanego T. (...) SA z siedzibą w W. kwotę 62,60 zł ( sześćdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Dariusz Mizera

Sygn. akt II Ca 821/22

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 lipca 2020 r. powód (...) w S. wniósł o zasądzenie od pozwanego T. (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., kwoty 5.457,16 zł - od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem częściowego odszkodowania za uszkodzenie pojazdu marki A. o nr rejestracyjnym (...) oraz kwoty 300,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem wydatków związanych ze zleceniem kalkulacji kosztów naprawy. Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. /pozew, k. 3-5/

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 maja 2021 r. pozwany T. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany wskazał, że wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w jego ocenie w pełni rekompensuje szkodę. Zdaniem pozwanego poszkodowany miał możliwość zorganizowania naprawy bezgotówkowo na koszt ubezpieczyciela oraz nabycia części zamiennych z rabatem lecz z tego nie skorzystał. Pozwany zakwestionował również roszczenie powoda w zakresie kosztów sporządzenia prywatnej ekspertyzy. / odpowiedź na pozew, k. 28-32/

Pismem z dnia 5 maja 2021 r. /data prezentaty/ pozwany podniósł zarzut przyczynienia się poszkodowanego w 50% do powstania szkody. /pismo, k. 174-175/

Wyrokiem z dnia 22 lipca 2022 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim, po rozpoznaniu sprawy z powództwa (...) w S. przeciwko T. (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę

I. zasądził od pozwanego T. (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) w S. kwotę 5.137,14 zł (pięć tysięcy sto trzydzieści siedem złotych i 14/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 lipca 2020 roku do dnia zapłaty;

II. w pozostałym zakresie powództwo oddalił;

III. zasądził od pozwanego T. (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) w S. kwotę 2.567,17 zł (dwa tysiące pięćset sześćdziesiąt siedem złotych i 17/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV. nakazał pobrać od powoda (...) w S. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 261,38 zł (dwieście sześćdziesiąt jeden złotych 38/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od oddalonej części powództwa;

V. nakazał pobrać od T. Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 2.165,66 zł (dwa tysiące sto sześćdziesiąt pięć złotych i 66/ 100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa.

Podstawą rozstrzygnięcia były przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

W dniu (...) r. doszło do zdarzenia, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność R. K. (1).

Pojazd marki A., kierowany przez R. K. (1), poruszał się drogą krajową nr (...) w kierunku m. R. /droga posiadała dwa pasy ruchu - po jednym w każdym kierunku/. Kierujący pojazdem A. R. K. (1) zbliżając się do skrzyżowania w M. / w kierunku R./ stał lub jechał „w sznurku”. Przed pojazdem A. znajdował się pojazd marki M., którym poruszał się drugi uczestnik kolizji - K. K. (1). Kierujący pojazdem A. - R. K. (1) powziął zamiar, aby na skrzyżowaniu w m. J. skręcić w prawo. R. K. (1) postanowił ominąć /wyprzedzić/ stojące lub wolno jadące pojazdy po stronie prawej, zjeżdżając z pasa ruchu i przekraczając linię krawędziową ciągłą, a korzystając z utwardzonego pobocza. Kiedy kierujący pojazdem A. był w trakcie omijania /wyprzedzania/ znajdującego się przed nim pojazdu, kierujący pojazdem M. - K. K. (1) skręcił w prawo, także z zamiarem ominięcia z prawej strony /wyprzedzenia/ pojazdu znajdującego się przed nim. Na skutek manewru podjętego przez kierującego pojazdem M., pojazdy A. i M. znalazły się na kolizyjnym torze ruchu, a następnie doszło do ich zderzenia. Pojazd M. prawym przednim narożnikiem kontaktował się z częścią boczną pojazdu A.. Kierujący pojazdem A. zastosował manewr obronny w postaci hamowania, lecz pojazd A. został zatrzymany, gdy część tylna pojazdu A. znajdowała się na wysokości części przedniej pojazdu M.. Pojazd A. posiadał uszkodzenia od kontaktu z pojazdem M. na elementach lewego boku pojazdu. Prędkość pojazdu A. plasowała się na poziomie poniżej 20 km/h, prędkość pojazdu M. mogła plasować się na poziomie pojedynczych km/h. W trakcie zderzenia prędkość pojazdu A. była stopniowo wytracana, aż do zatrzymania. W trakcie zdarzenia podobne manewry realizował pojazdu M., tj. pojazd M. wytracał prędkość /pojazd A. na elementach boku lewego posiada podobny charakter uszkodzeń, tj. wraz z oddaleniem się od przodu pojazdu A. nie obserwuje się nasilenia odkształceń elementów - penetracji odkształceń w głąb pojazdu/.

Kierujący pojazdem M. K. K. (1) popełnił błędy w taktyce ruchu, które polegały na: zajechaniu toru ruchu i nie ustąpieniu pierwszeństwa przejazdu kierującemu pojazdem A. /pojazd A. przed rozpoczęciem manewru skrętu w prawo przez pojazd M. poruszał się po utwardzonym poboczu drogi/ oraz na niezachowaniu szczególnej ostrożności w trakcie manewru zmiany kierunku ruchu, tym samym opuszczania zajmowanego pasa ruchu właściwego dla jazdy w stronę m. R.. Ww. błędy w taktyce ruchu popełnione przez K. K. (1) pozostawały w bezpośrednim związku przyczynowym z zaistnieniem zdarzenia drogowego z dnia (...) r.

W trakcie wystąpienia kolizji pojazd kierowany przez R. K. (1) poruszał się po utwardzonym poboczu drogi. Kierujący pojazdem marki A. poruszając się po utwardzonym poboczu drogi nie dostosował się do obowiązujących znaków drogowych /poziome znaki drogowe/, bowiem zjeżdżając na pobocze, R. K. (1) popełnił błąd w taktyce ruchu polegający na przekroczeniu linii krawędziowej ciągłej. Kierujący pojazdem A. - R. K. (1) w świetle przepisów ruchu drogowego nie mógł przekroczyć linii krawędziowej ciągłej, tym samym nie mógł poruszać się poboczem omijając /wyprzedzając inne pojazdy.

Sprawca zdarzenia poruszający się pojazdem marki M., posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarte z T. (...) z siedzibą w W..

Szkoda została zgłoszona T. (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., który zarejestrował ją pod numerem (...).

W toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel ustalił, że zachodzi przypadek, tzw. szkody częściowej. T. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. ustaliła i wypłaciła odszkodowanie w kwocie 3.973,18 zł. Ubezpieczyciel uwzględnił w procesie naprawy uszkodzonego pojazdu użycie oryginalnych części zamiennych kategorii O i Q oraz o porównywalnej jakości i materiałów lakierniczych. Ubezpieczyciel zaoferował poszkodowanemu naprawę pojazdu w jednym z warsztatów współpracujących, ewentualnie dostarczenie części do naprawy pojazdu z uwzględnieniem rabatu 16% na cenach części zamiennych i 40% na cenach materiałów lakierniczych.

Wypłacone odszkodowanie ustalone według kalkulacji naprawy pozwanego zdaniem poszkodowanego było zaniżone i niewystarczające do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody.

W dniu 9 czerwca 2020 r. poszkodowany R. K. (1) na podstawie umowy cesji wierzytelności, przelał swoją wierzytelność przysługującą mu z tytułu powstania w dniu (...) r. szkody w pojeździe marki A. o numerze rejestracyjnym (...), zarejestrowanej przez T. (...) Spółkę Akcyjną pod numerem (...) na (...) w S. - reprezentowanego przez pełnomocnika.

W. D. zlecił (...) Spółce z o.o. w S. wykonanie kalkulacji naprawy pojazdu marki A. o numerze rejestracyjnym (...). Usługa została wykonana w dniu 30 czerwca 2020 r., zaś jej koszt wyniósł 300 zł netto.

W dniu 30 czerwca 2020 r. (...) Spółka z o.o. w S. wystawił na rzecz nabywcy W. D. fakturę nr (...) na kwotę 300 zł netto /369 zł brutto/, z terminem płatności do dnia 30 lipca 2020 r.

W wyniku zdarzenia z dnia (...) r. w pojeździć marki A. o numerze rejestracyjnym (...) uszkodzone zostały następujące elementy: zderzak przedni, błotnik przedni lewy, drzwi przednie lewe, drzwi tylne lewe, ściana tylna lewa, osłona dolna drzwi przednich lewych, felga aluminiowa przednia lewa.

Z uwagi na fakt, że na drzwiach tylnych lewych w pojeździe nie było śladów korozji poza tymi, które wynikały z uszkodzeń z dnia (...) roku, brak było podstaw dla stosowania amortyzacji lakierowania tych drzwi.

Celowe, konieczne i ekonomiczne uzasadnione koszty naprawy uszkodzeń przedmiotowego pojazdu na dzień szkody, pozwalające na jego pełne przywrócenie do stanu sprzed kolizji, przy uwzględnieniu uzasadnionej stawki za roboczogodzinę ustalonej według rynku właściwego dla bezpośrednio poszkodowanego na dzień szkody, przy użyciu dostępnych na dzień szkody oryginalnych części zamiennych z logo producenta pojazdu wynoszą 9.196,71 zł netto / 11.311.95 zł brutto /.

Z raportu optymalizacji przeprowadzonego w systemie AudoOptima wynika, że w dacie szkody do przedmiotowego pojazdu spośród części zakwalifikowanych do wymiany nie występowały części zamienne jakości Q /tej samej jakości, co części bezpośrednio pochodzące od producenta pojazdu, których producent zaświadcza, że zostały wyprodukowane zgodnie ze specyfikacjami i standardami produkcyjnymi producenta pojazdu, dostępne również u dostawców niezależnych od producenta pojazdu/.

Z raportu optymalizacji przeprowadzonego w systemie AudoOptima wynika, że w dacie szkody do przedmiotowego pojazdu spośród części zakwalifikowanych do wymiany nie występowały części zamienne alternatywne /tzw. zamienniki/.

Koszty naprawy pojazdu z uwzględnieniem 16% rabatu na części zamienne oryginalne sygnowane logo producenta pojazdu oraz 40% rabatu na materiały lakiernicze wynoszą 7.652,90 zł netto /9.413,07 zł brutto/.

Koszty naprawy pojazdu z uwzględnieniem 17% rabatu na części zamienne oryginalne sygnowane logo producenta pojazdu oraz 40% rabatu na materiały lakiernicze wynoszą 7.616,61 zł netto /9.368,43 zł brutto/.

Każda naprawa powypadkowa niezależnie od tego, przy użyciu jakich części jest wykonywana, obniża wartość rynkową pojazdu. Użycie zatem nowych, oryginalnych części zamiennych nie spowoduje wzrostu wartości tego pojazdu. Dodatkowo w tym przypadku są to jedyne części, jakie można w przedmiotowej naprawie zastosować.

Z punktu widzenia technologicznego przy naprawie renowacyjnej brak jest możliwości doboru prawidłowego i odpowiedniego lakieru poza siedzibą firmy naprawczej. Wszystkie lakiery wielowarstwowe wymagają bezwzględnie sporządzania próbek do doboru lakieru, a powyższe odbywa się wyłącznie w miejscu naprawy pojazdu.

Ceny części zamiennych oraz materiałów lakierniczych uwzględnione w kalkulacji pozwanego /po rabatach/ nie są cenami realnie występującymi na rynku.

Przed datą szkody pojazd nie uczestniczył w innych kolizjach. Poszkodowany nie zauważył, aby na tylnych lewych drzwiach przed wypadkiem była korozja bądź w pojeżdzie była uszkodzona felga. Nie było również uszkodzeń lakierniczych.

Po wypadku R. K. (1) nie skorzystał z naprawy pojazdu w warsztacie współpracującym pozwanego, ponieważ pojazd był mu niezbędny w czynnościach służbowych.

Wypłacone odszkodowanie ustalone według kalkulacji naprawy pozwanego zdaniem poszkodowanego było zaniżone i niewystarczające do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody.

Poszkodowany nie dokonał naprawy uszkodzonego pojazdu po zdarzeniu, jedynie na własną rękę polerował samochód.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności bezspornych, opinii biegłego ds. techniki samochodowej oraz zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów pochodzących z akt szkody załączonych do odpowiedzi na pozew oraz dokumentów załączonych do pozwu. Prawdziwość żadnego z tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony postępowania, zaś w toku postępowania nie ujawniły się okoliczności przeczące ich autentyczności bądź mogące uzasadniać podejrzenia co do ich rzetelności.

Z uwagi na konieczność zasięgnięcia wiadomości specjalnych, w sprawie przeprowadzono dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej celem ustalenia wysokości koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. W ocenie Sądu pisemna opinia sporządzona w sprawie przez biegłą sądową J. J. jest pełna, spójna, wyczerpująca i precyzyjna. Co istotne, opinia, która jest rzetelna i drobiazgowa, przeprowadzona została po dokonanych przez biegłą sądową oględzinach pojazdu. Sąd nie dopatrzył się w opinii sprzeczności, czy niejasności i uznał powyższą opinię za miarodajną, a wnioski w niej zawarte za wiarygodne. Opinia została sporządzona fachowo i poparta była prawidłową analizą zebranego materiału dowodowego. Biegła przedstawiła wycenę kosztów naprawy pojazdu wariantowo wskazując, że spośród części zakwalifikowanych do wymiany w pojeździe nie występowały części zamienne jakości Q oraz części zamienne alternatywne /tzw. zamienniki/, zaś zastosowanie do naprawy pojazdu części zamiennych oryginalnych nie spowoduje wzrostu wartości pojazdu. Nade wszystko jednak wskazać należy, że żadna ze stron postępowania, reprezentowanych przez profesjonalnych pełnomocników, nie zakwestionowała sporządzonej na potrzeby niniejszego postępowania opinii.

Istotne znaczenie w niniejszej sprawie miała również opinia biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych A. G., na okoliczność ustalenia przebiegu zdarzenia z dnia (...) r., naruszenia reguł bezpieczeństwa przez każdego z uczestników zdarzenia, prawidłowości podjętych przez nich manewrów ruchu z punktu widzenia techniki jazdy. Opinia biegłego w całym swoim zakresie była rzetelna, fachowa, sporządzona została zgodnie z wymogami specjalistycznej wiedzy i zawierała pełne ustosunkowanie się do pytań Sądu. Biorąc pod uwagę jej podstawy teoretyczne, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków, Sąd uznał sporządzoną opinię za w pełni miarodajną i wyczerpującą, mimo tego, że - jak wskazał biegły - braki w materiale dowodowym nie pozwalały na dokonanie pełnej czasowo-przestrzennej rekonstrukcji zdarzenia, z uwzględnieniem dynamiki ruchu pojazdów, w tym dokładnego ustalenia prędkości każdego z uczestniczących w zdarzeniu drogowym pojazdów, bowiem w opinii przedstawiono etapy zdarzenia drogowego, które pozwalają na przypisanie błędów popełnionych przez obu kierujących pojazdami A. i M.. Chociaż brak jest materiału dowodowego pozwalającego na ustalenie, czy kierujący pojazdem marki A. miał możliwość odpowiednio wcześniejszej oceny sytuacji drogowej i poprzez zastosowanie odpowiednich manewrów obronnych „naprawienie” błędu popełnionego przez kierującego pojazdem marki M., to zgromadzony w sprawie materiał dowodowy uzasadnia przyjęcie, że R. K. przekroczył linię ciągłą, naruszając tym samym zasady ruchu drogowego, a przez to przyczynił się do szkody, o czym będzie mowa w dalszej części wywodu. Co równie istotne, - na potrzeby niniejszego postępowania cywilnego - biegły odtworzył przebieg zdarzenia drogowego w taki sposób, że jest możliwe określenie kolejności zdarzeń, a także naruszeń przepisów ruchu drogowego przez obu kierujących pojazdami. Na podstawie analizy uszkodzeń pojazdów biegły był w stanie określić wzajemne położenie względem siebie pojazdów w chwili zderzenia, zaś pomimo niedostatków materiału dowodowego w zakresie dokładnego ustalenia skrzyżowania, na którym doszło do zderzenia oraz odległości pojazdów od charakterystycznych punktów skrzyżowania, biegły był w stanie kolejnymi etapami przedstawić jego przebieg. Wskazać też należy, że żadna ze stron nie kwestionowała opinii biegłego.

Sąd dał również wiarę zeznaniom świadka R. K. (1) co do okoliczności przebiegu wypadku z dnia (...) r. oraz historii naprawy uszkodzonego pojazdu. Sąd nie doszukał się żadnych okoliczności, które wzbudzałyby wątpliwości co do ich wiarygodności i zgodności z prawdą. Zeznania te były szczere i spójne, znajdowały odzwierciedlenie w dokumentach złożonych do akt sprawy. O ile stanowiły podstawowy materiał, na którym biegły oparł swoją opinię, o tyle zakres opinii biegłego sprowadzał się w istocie do ustalenia, czy deklarowany przez zeznającego przebieg zdarzenia mógł rzeczywiście mieć miejsce. Wnioski biegłego, o czym była już mowa, nie wskazują na to, aby przedstawiały niemożliwy przebieg wypadku. Co zaś najbardziej istotne, pokrzywdzony w sposób pewny i kategoryczny wskazał na zjechanie z pasa jezdni na utwardzone pobocze. Powyższe, przyjmując nawet, że w okolicy wskazanej przez świadka jest więcej niż jedno skrzyżowanie i brak informacji, na którym z nich doszło do zdarzenia, jednoznaczny jest wniosek przekroczenia przez świadka - w sposób oczywiście sprzeczny z zasadami ruchu drogowego - linii ciągłej, odgraniczającej jezdnię od pobocza. Ta okoliczność, nie zaś ustalenie skrzyżowania, na którym doszło do zderzenia pojazdów, ma znaczenie w kontekście oceny, który z kierujących pojazdami i w jakim stopniu odpowiadał za przebieg zdarzenia drogowego i powstałą w dniu (...) roku szkodę.

Na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2021 r. pełnomocnik pozwanego cofnął wniosek o zobowiązanie poszkodowanego do złożenia książki serwisowej pojazdu. Nadto, wobec zeznań R. K. (1) o nienaprawieniu pojazdu po szkodzie z dnia (...) r. za nieistotny Sąd uznał wniosek dowodowy pozwanego o zobowiązanie poszkodowanego do przedłożenia faktur i rachunków za naprawę pojazdu. Przede wszystkim jednak wskazać należy, że obowiązek naprawienia szkody powstaje w momencie jej wystąpienia, jest niezależny od tego, czy dokonano naprawy pojazdu, czy też nie, jak też to, czy pojazd jest nadal użytkowany, czy został sprzedany. Nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, jakim kosztem poszkodowany faktycznie dokonał naprawy rzeczy, czy w ogóle to uczynił i czy zamierza to czynić /por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 2001 roku, sygn. akt III CZP 68/01, OSNC 2002/2/74/. Zakres uszkodzeń pojazdu po szkodzie ubezpieczyciel ustalił w toku postępowania likwidacyjnego, wynika z dokumentów zgromadzonych w aktach szkody i biegły sądowy ocenił, że materiał dowodowy jest wystarczający dla sporządzenia opinii i wystarczający dla czynienia ustaleń w tym przedmiocie, wskazując jednocześnie, że koszty naprawy ustalone przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego nie przywrócą pojazdu do stanu sprzed szkody, zaś zastosowane przez niego rabaty nie są cenami realnie występującymi na rynku.

Mając takie ustalenia Sąd zważył iż powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Sąd uznał , iż nie budzi wątpliwości legitymacja czynna powoda.

Sąd przypomniał, iż zakres należnego odszkodowania w niniejszej sprawie określają dwie normy prawne. Pierwsza, limitująca odpowiedzialność pozwanego za szkodę wynika z treści art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych /Dz. U. z 2013r., poz. 392 z późn. zm/, zgodnie z którym odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Odesłanie do ustalenia odszkodowania w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym powoduje konieczność sięgnięcia do przepisów kodeksu cywilnego.

Posiadacz pojazdu mechanicznego odpowiada na zasadzie winy za szkodę powstałą w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody, co wynika z treści art. 415 k.c. w zw. z art. 436 § 2 k.c. Normą prawną limitującą odpowiedzialność sprawcy szkody będzie w art. 361 § 1 i 2 k.c., z którego wynika, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynika. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody mu nie wyrządzono. Ponadto w art. 363 § 1 i 2 k.c. określono, iż naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. A jeżeli naprawa ma nastąpić w pieniądzu, to co do zasady wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania.

Na skutek zdarzenia z dnia (...) roku doszło do szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu marki A. o numerze rejestracyjnym (...). Kwota wypłacona w toku postępowania likwidacyjnego kwota 3.973,18 zł nie rekompensowała poniesionej szkody.

W niniejszej sprawie, koszt naprawy pojazdu /wysokość odszkodowania/ należało ustalić przy uwzględnieniu oryginalnych części serwisowych z logo producenta. Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego dokonał oględzin pojazdu i nie wskazał, aby w przedmiotowym pojeździe były zamontowane części inne niż oryginalne. Wymaga podkreślić, że także biegły sądowy dokonując oceny tego, jakiego rodzaju części należało użyć do naprawy, wziął pod uwagę uwypuklany fakt, że ze zgromadzonego w sprawie przez strony materiału dowodowego nie wynika, aby w uszkodzonym pojeździe przed zdarzeniem były zamontowane niepełnowartościowe, uszkodzone lub też nieoryginalne elementy bądź, aby pojazd podlegał niezgodnym ze sztuką naprawom blacharsko - lakierniczym. Bez znaczenia jest to, jakiego rodzaju części użyto w procesie naprawy pojazdu, skoro obowiązek odszkodowawczy polega na kompensacji stanu majątkowego poszkodowanego po szkodzie do stanu sprzed zdarzenia będącego źródłem szkody.

Z opinii biegłego wynika, że koszt naprawy pojazdu z wykorzystaniem oryginalnych części zamiennych z logo producenta, przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w kwocie 100 zł netto na dzień szkody wyniósł 11.311,95 zł brutto i taką kwotę Sąd przyjął dla ustalenia należnych, celowych i uzasadnionych kosztów przywrócenia pojazdu poszkodowanego do stanu sprzed szkody. Co więcej, do przedmiotowego pojazdu spośród części zakwalifikowanych do wymiany w wyniku przedmiotowej szkody dostępne są wyłącznie części oryginalne sygnowane logo producenta pojazdu /O/, a zatem w okolicznościach niniejszej sprawy są to jedyne części, jakie można zastosować do naprawy. Co istotne biegła kategorycznie wskazała, że dokonanie naprawy pojazdu przy użyciu części oryginalnych z logo producenta /O/ nie spowoduje wzrostu wartości pojazdu.

W ocenie Sądu brak jest zatem podstaw do przypisania powodowi nielojalnego postępowania, naruszającego obowiązujące go, jako wierzyciela, na podstawie art. 354 k.c., wymogi współpracy z dłużnikiem przy wykonywaniu zobowiązania przez to, że poszkodowany nie skorzystał z oferowanej przez pozwanego możliwości naprawy pojazdu za cenę wskazaną przy uwzględnieniu rabatu na cenach części zamiennych w wysokości 16-17% oraz 40% na cenach materiałów lakierniczych. Obowiązek minimalizacji skutków szkody musi być jednak utrzymany i stosowany w rozsądnych granicach i nie powinien być wykorzystywany do nakłaniania poszkodowanego, by zrezygnował z realizacji przysługujących mu praw podmiotowych /vide: wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 17 lipca 2020 r., sygn. akt III Ca 1232/19/. Podzielając wyrażone w orzecznictwie stanowisko, że poszkodowany nie ma obowiązku dokonywać zakupu części lub przeprowadzać naprawy pojazdu we wskazanym warsztacie naprawczym - a do tego w konsekwencji sprowadza się argumentacja ubezpieczyciela dowodzącego, że określone części zamienne można zakupić w cenie odpowiednio niższej we wskazanym indywidualnie podmiocie - Sąd uznał, że poszkodowany ma prawo naprawy pojazdu za ustaloną kwotę odszkodowania w wybranym warsztacie. W ocenie Sądu, wskazywanie przez ubezpieczyciela naprawy w warsztacie partnerskim, czy też narzucanie rabatów nie zasługuje na aprobatę. Roszczenie odszkodowawcze powstaje bowiem z chwilą zaistnienia szkody i jego granice określają celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu w dacie zdarzenia. W obowiązku współdziałania poszkodowanego przy wykonaniu zobowiązania nie mieści się obowiązek skorzystania z oferty naprawy pojazdu złożonej przez zakład ubezpieczeń. Nie można bowiem różnicować sytuacji poszkodowanego, który szkodę naprawił, od sytuacji poszkodowanego, który naprawy nie przeprowadził i nie zamierza jej przeprowadzać. Brak jest obowiązku korzystania z oferty naprawy przedstawionej przez zakład ubezpieczeń, także z tej przyczyny, że wskazany przez ubezpieczyciela i z nim współpracujący zakład naprawy oferuje rabat na części zamienne. Skoro poszkodowany nie jest zobligowany do naprawy pojazdu, to tym bardziej nie może być zobligowany do naprawy pojazdu w warsztacie wskazanym przez ubezpieczyciela i we wskazanych przez niego cenach części zamiennych. Opinia biegłego jednoznacznie wskazuje na to, że wykonanie naprawy zgodnie z kosztorysem pozwanego nie gwarantuje przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody, zaś oferowane przez pozwanego rabaty nie są cenami powszechnie występującymi na rynku. W konsekwencji Sąd przyjął, że wysokość należnego odszkodowania wynosi 11.311,95 zł.

W dalszej kolejności rozważeniu podlegał podniesiony przez pozwanego zarzut przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody z dnia (...) r. Zgodnie z przepisem art. 362 k.c., jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron, W świetle orzecznictwa, poszkodowany przyczynia się do powstania szkody, jeżeli jego zachowanie się jest adekwatną współprzyczyną powstania szkody w ogóle. Zaś miarą przyczynienia się poszkodowanego jest kryterium stopnia zawinienia obu stron. Takie zachowanie poszkodowanego, któremu nie można przypisać nieprawidłowości /naganności/, nie może być uznane za przyczynienie się. Przy odpowiedzialności na podstawie art. 415 k.c. konieczne jest porównanie winy poszkodowanego z winą sprawcy lub osoby, za którą odpowiada / tak między innymi Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 lutego 2001 roku, I PKN 248/00, OSNP 2002 rok, nr 21, poz. 522, Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 czerwca 1980 roku, II CR 166/80, niepubl./

Oceny zachowania uczestników zdarzenia Sąd dokonał przez pryzmat obowiązujących w tym zakresie przepisów ruchu drogowego. Zgodnie z przepisem art.3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym /tj. z dnia 8 czerwca 2017 roku, Dz.U. z 2017 roku, poz. 1260/, uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Przez działanie rozumie się również zaniechanie. Natomiast, stosownie do przepisu art. 5 wskazanej ustawy, uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe. Z kolei, w świetle art.4 ustawy Prawo o ruchu drogowym, uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania. W świetle przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym do szczególnej ostrożności zobowiązany jest w szczególności kierujący pojazdem, który podejmuje manewr zmiany kierunku jazdy lub zajmowanego pasa ruchu /art. 22 ust. 1 ustawy/, a także wykonujący manewr wyprzedzania /art. 24 ust. 2 ustawy/. Natomiast, zgodnie z art. 24 ust.7 pkt 3 Prawa o ruchu drogowym, zabrania się wyprzedzania pojazdu silnikowego jadącego po jezdni na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym ruch jest kierowany.

Jak wynika z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych A. G. i niekwestionowanej przez żadną ze stron, bezpośrednią przyczyną wypadku były błędy w taktyce ruchu K. K. (1) /kierującego pojazdem marki M./, które polegały na zajechaniu toru ruchu i nie udostępnienia pierwszeństwa przejazdu kierującemu pojazdem marki A. oraz na niezachowaniu szczególnej ostrożności w trakcie manewru zmiany kierunku ruchu, tj. przy opuszczaniu zajmowanego pasa ruchu właściwego dla jazdy w stronę m. R.. Podjęty przez kierującego pojazdem marki M. nieprawidłowy manewr zmiany ruchu doprowadził do zderzenia z pojazdem poszkodowanego. Do kolizji pojazdów nie mogłoby jednak dojść przy prawidłowym, zgodnym z przepisami ruchu drogowego, zachowaniu poszkodowanego. W ocenie Sądu poszkodowany R. K. (1) przyczynił się do zdarzenia w ten sposób, że nie dostosował się do organizacji ruchu wynikającej z zastosowanych w obrębie skrzyżowania znaków poziomych. Poszkodowany R. K. (1) popełnił błąd w taktyce ruchu polegający na niedostosowaniu się do znaku drogowego linia krawędziowa ciągła, której przekroczenie pozostawało niedopuszczalne. Innymi słowy, w świetle przepisów ruchu drogowego poszkodowany nie mógł przekroczyć linii krawędziowej ciągłej, a tym samym w chwili zdarzenia nie mógł się poruszać poboczem omijając/wyprzedając inne pojazdy. Przy tym, jak wynika z ustaleń opinii w okolicznościach sprawy nie jest możliwe ustalenie, czy kierujący pojazdem A. R. K. w sposób spóźniony podjął manewr hamowania, zaś kierujący pojazdem marki M. włączył prawy kierunkowskaz przed zjechaniem na przed zjechaniem pojazdu marki A. na utwardzone pobocze. Stąd też, za biegłym należało przyjąć, że naruszenie zasad ruchu drogowego prze R. K. polegało wyłącznie na przekroczeniu linii ciągłej i nieuprawnionym zjechaniu na utwardzone pobocze.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności Sąd uznał, że poszkodowany przyczynił się do wypadku w 30%, o które należy pomniejszyć odszkodowanie.

Wbrew stanowisku powoda, pomiędzy niezgodnym z obowiązującymi przepisami ruchu drogowego zachowaniem poszkodowanego kierującego pojazdem marki A., a zderzeniem tego pojazdu z pojazdem marki M. istnieje bezpośredni i adekwatny związek przyczynowo - skutkowy: oczywistym jest wniosek, że przy zaniechaniu przez poszkodowanego przed skrzyżowaniem manewru wyprzedzania innego pojazdu w miejscu niedozwolonym, możliwe było uniknięcie zderzenia z samochodem marki M.. Jak wskazuje się w orzecznictwie adekwatny związek przyczynowy może występować także w sytuacji, gdy zdarzenie, za które określona osoba odpowiada, stworzyło warunki powstania innych zdarzeń, z których dopiero ostatnie bezpośrednio wywołało szkodę /por. wyrok SN z dnia 19 czerwca 2008 r., V CSK 18/08, LEX nr 424431; por. także orzeczenie SN z dnia 10 grudnia 1952 r., C 584/52, PiP 1953, z. 8-9, s. 366/. Niewątpliwie zjechanie przez R. K. na pobocze jezdni stworzyło warunki do zderzenia obu pojazdów. Korelacja czasowa przekroczenia linii ciągłej i następującego bezpośrednio po nim zderzenia obu pojazdów prowadzi do jednoznacznego zdaniem Sądu wniosku, że niewłaściwe w świetle zasad ruchu drogowego R. K. zachowanie pozostawało w adekwatnym i bezpośrednim związku przyczynowo - skutkowym ze szkodą.

Kwota odszkodowania należna powodowi /11.311,95 zł/ po pomniejszeniu o przyznane już świadczenie przez ubezpieczyciela w wysokości 3.973,18 zł, winna ulec zatem dodatkowo obciążeniu o przyczynienie się poszkodowanego do powstania szkody w30% tj. o kwotę 2.201,63 zł /7.338,77 złx30%/. Mając na uwadze powyższe Sąd w punkcie I wyroku zasądził od pozwanego T. (...) Spółki Akcyjnej w W. kwotę 5.137,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 lipca 2020 r. do dnia zapłaty /art.

481 § 1 k.c./, oddalając powództwo w pozostałym zakresie w punkcie II wyroku.

W punkcie II wyroku Sąd oddalił również powództwo co do kwoty 300 zł tytułem zwrotu kosztów kalkulacji kosztów naprawy pojazdu. W zakresie oceny zasadności kosztów prywatnej kalkulacji kosztów naprawy należy mieć na względzie, że przepisy kodeksu cywilnego statuują zasadę pełnego odszkodowania poszkodowanemu oraz cesjonariuszowi roszczeń odszkodowawczych z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej co do zasady przysługuje zatem od ubezpieczyciela zwrot kosztów tzw. prywatnej opinii /ekspertyzy/ rzeczoznawcy, jeżeli tylko jej sporządzenie było niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Jeżeli zlecenie osobie trzeciej ekspertyzy na potrzeby dochodzenia odszkodowania od ubezpieczyciela pozostaje w normalnym związku przyczynowym w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. z wypadkiem komunikacyjnym, jej koszt wchodzi w określony w art. 361 § 2 k.c. zakres szkody objętej należnym odszkodowaniem. Uznanie, że koszty sporządzenia ekspertyzy zleconej przez poszkodowanego stanowią składnik szkody, ma także znaczenie z punktu widzenia nabywcy wierzytelności: jeżeli sporządzenie ekspertyzy zostało zlecone przez poszkodowanego, który pokrył związane z tym koszty przed dokonaniem cesji, żądanie zwrotu tych kosztów zostaje przeniesione na cesjonariusza jako integralna część roszczenia o naprawienie szkody. W razie zlecenia ekspertyzy przez nabywcę wierzytelności, okoliczności miarodajne do ustalenia istnienia związku przyczynowego należy odnosić do tego nabywcy. Roszczenie o zwrot kosztów ekspertyzy stanowi jego własne roszczenie, które ma oparcie w nabytym roszczeniu oraz jego dynamice. Podobnie jak w odniesieniu do poszkodowanego, który zlecił opinię, wymagana jest ocena z punktu widzenia konieczności i racjonalności poniesionych wydatków, prowadzenie działalności gospodarczej, dysponowanie wiedzą lub kadrą i sprzętem, które pozwalają bez pomocy osób trzecich ocenić rozmiar uszkodzeń pojazdów. Stanowisko to zostało wyrażone m. in. w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego składu 7 sędziów z dnia 2 września 2019 r., III CZP 99/18 /OSNC 2020/2/ 13/, które Sąd rozpoznający sprawę aprobuje i podziela.

W przedmiocie poniesionych przez powoda kosztów ekspertyzy wskazać należy, że żądanie od ubezpieczyciela zwrotu kosztów zleconej przez nabywcę wierzytelności osobie trzeciej ekspertyzy prywatnej mającej na celu określenie wysokości szkody jest uzasadnione tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania /por. Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 29 maja 2019 r. III CZP 68/18/1.

Ze stanu faktycznego przedmiotowej sprawy wynika, że kalkulacja została wykonana w dniu 30 czerwca 2020 r., zaś do umowy cesji wierzytelności doszło w dniu 9 czerwca 2020 r. Koszty kalkulacji naprawy pojazdu zostały zatem poniesione przez powoda, który nabył od poszkodowanych roszczenie odszkodowawcze związane z wypadkiem komunikacyjnym, nie zaś przez poszkodowanego.

Bezspornym jest, że powód prowadzi działalność gospodarczą polegającą na odpłatnym nabywaniu od poszkodowanych, a następnie dochodzeniu przeciwko ubezpieczycielom roszczeń odszkodowawczych. Działalność gospodarcza z zasady prowadzona jest w celu osiągnięcia zysku i powód szacowania oferowanych mu wierzytelności dokonuje w myśl tej zasady. Od powoda, jako podmiotu prowadzącego na wskazanym polu działalność profesjonalną, należy oczekiwać — w ramach posiadanych kompetencji, wiedzy i doświadczenia — samodzielnego określenia przynajmniej przybliżonej wysokości dochodzonego roszczenia, którego ostateczna weryfikacja i tak musiała zostać dokonana w oparciu o opinie biegłego sądowego /por. wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 19 stycznia 2021 r., sygn. akt 11 Ca 706/20, niepubl./.

W ocenie Sądu sporządzenie prywatnej ekspertyzy nie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Powód jest przedsiębiorcą, prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie skupowania i dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od ubezpieczycieli, tym samym koszty sporządzanych prywatnych ekspertyz powinny zostać uznane za koszt prowadzenia tejże działalności.

W punkcie III wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu w oparciu o wyrażoną w art. 100 zd. 1 k.p.c. zasadę stosunkowego ich rozdzielenia. Strona powodowa wygrała sprawę w 89,23%, zaś pozwana w 10,77% /5.137,14 zł : 5.757,16 zł/. Na koszty procesu po stronie powoda w łącznej wysokości 2.617 zł złożyły się następujące kwoty: 400 zł tytułem opłaty od pozwu /art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych; Dz.U. z 2020 r. poz. 755 ze zm./, 1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego /§ 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie; Dz. U. z 2015r. poz. 1800 ze zm./, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 1.000 zł tytułem uiszczonej i wykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego. Po stronie pozwanej koszty wyniosły łącznie 2.217 zł, na co złożyło się: 1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego /§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm./, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 1.000 zł tytułem uiszczonej i wykorzystanej zaliczki na wynagrodzenie biegłego.

Wobec powyższego, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.567,17 zł [/2.617 zł x 89,23%/ - /2.217 zł x 10,77%/] tytułem zwrotu kosztów procesu stanowiącą kwotę kosztów poniesionych przez powoda, ponad kwotę kosztów należnych przeciwnikowi, a obliczonych z uwzględnieniem stosunku, w jakim każda ze stron wygrała niniejsze postępowanie, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od daty uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty w oparciu o treść art. 98 § l1 k.p.c.

W punktach IV i V wyroku, na podstawie art. 100 kpc w zw. z art. 113 ust. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych /t.j. Dz.U. z 2019r. poz. 785/, Sąd zasądził na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim tytułem zwrotu poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatków związanych z wynagrodzeniem powołanego w sprawie biegłego w zakresie, w jakim nie zostały pokryte z zaliczek stron od powoda kwotę 261,38 zł, a od strony pozwanej kwotę 2.165,66 zł, bowiem opinie biegłego kosztowały łącznie 4.427,04 zł, a strony uiściły zaliczki w kwotach po 1.000 zł. Różnica 2.427,04 zł podlegała zasądzeniu na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim od stron postępowania zgodnie z wynikiem rozstrzygnięcia w sprawie, czyli 10,77% od powoda oraz 89,23% od pozwanego.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany za pośrednictwem swojego pełnomocnika zaskarżając wyrok w części tj.;

a) w zakresie pkt I wyroku - w części zasądzającej kwotę 2.552,42 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 lipca 2020 r. do dnia zapłaty;

b) w zakresie punktu III wyroku - w całości;

c) w zakresie punktu V wyroku - w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi strona pozwana zarzuciła:

1. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a) art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez niewszechstronną wybiórczą i fragmentaryczną ocenę materiału dowodowego, co skutkowało dowolną oceną dowodów i pominięciem okoliczności mających istotne znaczenie lub nienadaniem im odpowiedniej wagi, w szczególności poprzez:

i. nienadanie odpowiedniego znaczenia faktom wynikającym z dowodów z dokumentów w postaci pisma pozwanego z dnia 4.06.2020 r. wraz z wyceną naprawy pojazdu do szkody - kalkulacją naprawy nr (...) z 4.06.2022 r., decyzji pozwanego z dnia 5.06.2020 r. wraz z wyceną naprawy pojazdu do szkody - kalkulacją naprawy nr (...) z 4.06.2022 r. z których to dokumentów wynika, że pozwany poinformował poszkodowanego o możliwości nabycia za jego pośrednictwem części oryginalnych oraz materiałów lakierniczych z uwzględnieniem 16 % rabatu na części i 40 % rabatu na materiały lakiernicze;

ii. nienadanie odpowiednego znaczenia zeznaniom świadka R. K. (1), z których wynika, że poszkodowany potwierdził fakt otrzymania kosztorysu i zapoznania się z nim, a więc poszkodowany zapoznał się także z zawartą w kosztorysie informacją o możliwości nabycia części oryginalnych oraz materiałów lakierniczych z uwzględnieniem 16 % rabatu na części i 40 % rabatu na materiały lakiernicze natomiast nie zwrócił się o nabycie takich części z uwzględnieniem tych rabatów;

iii. brak ustaleń w zakresie tego, że poszkodowany nie podjął jakakolwiek inicjatywy nakierowanej na pozyskanie części i materiałów lakierniczych z rabatami, w szczególności nie starał się uzyskać u ubezpieczyciela informacji co do sposobu ich pozyskania ani też nie skontaktował się z zakładem naprawczym poleconym przez pozwanego celem ustalenia możliwości nabycia części oraz materiałów lakierniczych z rabatami;

iv. nienadanie odpowiedniego znaczenia dokumentom w postaci porozumień zawartych przez pozwanego z (...) Sp. z o.o. na nabycie materiału lakierniczego z rabatem 40 % oraz porozumień z (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. na części z rabatem 17 %, co skutkowało błędnym ustaleniem, że ceny części zamiennych oraz materiałów lakierniczych uwzględnione w kalkulacji pozwanego /po rabatach/ nie są cenami realnie występującymi na rynku, podczas gdy skoro takie porozumienia zostały zawarte, to oznacza, ze podmioty te były gotowe do zapewniania części zamiennych oraz materiałów lakierniczych po cenach wynikających z zastosowania rabatów a powód nie udowodnił, że poszkodowany zwrócił się o możliwość nabycia części zamiennych oraz materiałów lakierniczych po cenach wskazanych w kosztorysie a podmioty te odmówiły ich sprzedaży po takiej cenie;

v. dowolną ocenę dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej, skutkującą błędnym ustaleniem, że ceny części zamiennych oraz materiałów lakierniczych uwzględnione w kalkulacji pozwanego /po rabatach/ nie są cenami realnie występującymi na rynku, podczas gdy z ustaleń poczynionych przez biegłego wynikało, że porozumienia, z których rabaty te wynikały rzeczywiście zostały zawarte a to, że poszkodowani nie zwracając się o ich zakup, nie może stanowić o tym, że są one nierealne a jedynie stanowi zaniechaniu przez poszkodowanych współpracy z ubezpieczycielem wbrew ciążącemu na nich obowiązkowi;

vi. nienadanie odpowiedniego znaczenia faktom, że pozwany informował poszkodowanego o możliwości naprawy pojazdu w warsztacie współpracującym z ubezpieczycielem, możliwości nabycia części i materiałów lakierniczych po cenach wskazanych kosztorysie a ponadto w piśmie dnia 2.06.2020 r. (w aktach szkody) przedstawił propozycję najmu pojazdu zastępczego w wypożyczalni współpracującej z (...), a zatem zaoferował mu możliwość przeprowadzenia naprawy za kwotę wskazaną w kosztorysie naprawy i zaproponował na ten czas wynajęcie pojazdu zastępczego, a skoro poszkodowany naprawy nie przeprowadził, to hipotetyczny kosztorys naprawy powinien uwzględniać koszty naprawy przy uwzględnieniu rabatów albowiem poszkodowany miał i ma jeszcze możliwość naprawy pojazdu po cenach wskazanych w kosztorysie pozwanego;

vii. błędną ocenę materiału dowodowego, w tym dowodu z opinii biegłego sądowego opinii zakresu techniki samochodowej skutkującą przyjęciem, że celowy i uzasadniony koszt przywrócenia pojazdu poszkodowanego do stanu sprzed szkody z wykorzystaniem oryginalnych części zamiennych z logo producenta, przy zastosowaniu stawki za roboczogodzinę w kwocie 100 zł netto oraz bez uwzględnienia rabatów wynosi 11.311.95 zł brutto, podczas gdy zasadne było przyjęcie kosztów naprawy z zastosowaniem rabatów wynika z załączonych porozumień na części w wysokości 17% i materiał lakierniczy w wysokości 40%, a więc koszty naprawy powinny wynieść 9.368,43 zł;

b) art. 100 zd. 1 k.p.c poprzez błędne wyliczenie kosztów procesu polegające na zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda kwoty 2.567,17 zł, w sytuacji gdy należało zasądzić kwotę 2.096,38 zł;

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

a) art. 362 k.c., art. 826 § 1 k.c., art. 354 § 1 i 2 k.c. i art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez:

i. ich niezastosowanie w zakresie zwiększenia szkody polegającego na tym, że poszkodowany przyczynił się do zwiększenia szkody nie korzystając z oferty pozwanego dotyczącej nabycia części zamiennych i materiałów lakierniczych z rabatami od wskazanych przez pozwanego dostawców - nie wykazując inicjatywy zmierzającej do minimalizacji kosztów naprawy w sytuacji, gdy pozwany oferował wykonanie naprawy o wiele niższym kosztem lub nabycie za jego pośrednictwem części oryginalnych oraz materiałów lakierniczych z uwzględnieniem 16 % rabatu na części i 40 % rabatu na materiały lakiernicze oraz zaproponował na ten czas wynajęcie pojazdu zastępczego a działanie takie należy uznać za brak współpracy poszkodowanego z ubezpieczycielem przy wykonywaniu zobowiązania polegającego na naprawie pojazdu;

ii. ich niewłaściwe zastosowanie w zakresie przyczynienia się powoda do powstania szkody w 30 %, o które należało pomniejszyć odszkodowanie, polegające na błędnym wyliczeniu odszkodowania poprzez niedokonanie obniżenia o 30% całości kosztów naprawy w kwocie 11.311.95 zł a jedynie kwoty 7.338,77 zł, czyli kosztów naprawy pomniejszonych o kwotę wypłaconą dotychczas pizez ubezpieczyciela, co stanowi kwotę nieadekwatną do wysokości poniesionej szkody.

b) art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 826 § 1 k.c. w zw. z art. 16 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez ich błędną wykładnię i nieuwzględnienie przez Sąd I instancji, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynika natomiast koszty ustalone z pominięciem faktu, że poszkodowany nie dokonał naprawy przedmiotowego pojazdu i wyliczenie kosztów naprawy jest hipotetyczne, a poszkodowany miał i ma jeszcze możliwość naprawy pojazdu po cenach wskazanych w kosztorysie pozwanego i zastosowaniem rabatów na części i materiały lakiernicze, nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem powodującym szkodę;

c) art. 361 § 2 k.c., art. 805 k.c. oraz art. 824(1) § 1 k.c poprzez błędną wykładnię, a w konsekwencji:

i. bezzasadne uznanie, że za nieuwzględnieniem rabatów przemawia to, skoro poszkodowany nie jest zobligowany do naprawy pojazdu, to tym bardziej nie może być zobligowany do naprawy pojazdu w warsztacie wskazanym przez ubezpieczyciela i we wskazanych przez niego cenach części zamiennych, podczas gdy jeśli poszkodowany nie dokonał naprawy przedmiotowego pojazdu i wyliczenie kosztów naprawy jest hipotetyczne, a poszkodowany miał i ma jeszcze możliwość naprawy pojazdu po cenach wskazanych w kosztorysie pozwanego i z zastosowywaniem rabatów na części i materiały lakiernicze, to odszkodowanie powinno zostać wyliczone w uwzględnieniem tych rabatów;

ii. bezzasadne uznanie, że zachowania poszkodowanego przyczyniające się do powiększenia szkody mieszczą się w zakresie normalnych następstw szkody i obciążają pozwanego;

iii. zasądzenie odszkodowania przekraczającego wysokość poniesionej szkody, co w odniesieniu do całokształtu zebranego materiału dowodowego nie było uzasadnione i stanowi kwotę nieadekwatną do wysokości poniesionej szkody, albowiem Sąd nie uwzględnił kosztów naprawy z zastosowaniem rabatów na części i materiały lakiernicze oraz nie dokonał obniżenia o 30% całości kosztów naprawy w kwocie 11.311.95 zł a jedynie kwoty 7.338,77 zł.

Powołując się na powyższe zarzuty skarżąca wnosiła o o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa również w zaskarżonej części, tj. oddalenie powództwa również w zakresie kwoty 2.552,42 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 lipca 2020 r. do dnia zapłaty oraz wnoszę o zmianę zawartego w punkcie III i V wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu.

Ponadto wnosiła o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty na podstawie art. 98 § 11 k.p.c.

W odpowiedzi na apelacje pełnomocnik powoda wnosił o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego jedynie w części jest zasadna.

Skarżący zarzucając naruszenie art. 233 k.p.c. akcentuje przede wszystkim kwestie nieskorzystania przez poszkodowanego z zaoferowanych mu rabatów na oryginalne części i materiały lakiernicze. Kwestie te nie dotyczą jednak w istocie oceny dowodów ale zastosowania prawa materialnego w ustalonym stanie faktycznym.

Apelujący podkreśla, iż poszkodowany w sposób nienależyty współpracował z ubezpieczycielem przy likwidacji szkody co zaskutkowało tym, iż nie skorzystał on z rabatów zaproponowanych przez pozwanego na części jakości „O” i materiały lakiernicze. Nie można się zgodzić z takim stanowiskiem. Przypomnieć bowiem należy, iż poszkodowany wcale nie musi naprawiać pojazdu aby uzyskać odszkodowanie i może domagać się odszkodowania choć nie ma zamiaru spożytkowania go na naprawę rzeczy. Poszkodowany nie musi także poszukiwać najtańszego dostawcy części na rynku. Nie można poszkodowanego obarczać dodatkowymi niedogodnościami w postaci narzucenia mu sposobu naprawy uszkodzonego pojazdu przez zakład ubezpieczeń.

Reasumując należy przyjąć, iż poszkodowany nie ma natomiast obowiązku naprawiać auta częściami dostarczanymi od konkretnego dostawcy wskazanego przez pozwanego podobnie jeśli chodzi o materiały lakiernicze. Nie można także poszkodowanego tak silnie angażować w proces naprawy, a ubezpieczyciel może jedynie zaproponować takie rozwiązanie. Procedura określona przez pozwanego rodzi niebezpieczeństwo nie uzyskania przez poszkodowanego pełnego odszkodowania zwłaszcza w hipotetycznej sytuacji gdy poszkodowany nie naprawi pojazdu bezpośrednio po zdarzeniu uzyskując zaniżone odszkodowanie a następnie za jakiś czas chcąc naprawić pojazd może nie uzyskać odpowiednich rabatów chociażby z powodu rozwiązania umowy z dostawcą części przez zakład ubezpieczeń. Skorzystanie z rabatów staje się zatem uzależnione od zdarzeń przyszłych i niepewnych.

Podsumowywując tę część rozważań podkreślić należy, iż obowiązek minimalizacji szkody nie może zmierzać do narzucenia poszkodowanemu poszukiwania podmiotu który oferuje części zamienne i materiał lakierniczy niezbędny do naprawy jak najtaniej. Poza tym nie sposób dostrzec problemu związanego z narzuceniem poszkodowanemu obowiązku aby samodzielnie dokonywał zakupu części i materiału lakierniczego. Poszkodowany bowiem często zleca naprawę pojazdu warsztatowi i często części niezbędne do naprawy organizuje właśnie warsztat który z kolei jest związany swoimi umowami z dostawcami. Warsztat taki nie może być obciążony obowiązkiem zakupu części w punkcie wskazanym przez ubezpieczyciela.

Podzielić należy zatem w całej rozciągłości argumentację Sądu Rejonowego w tym zakresie.

Sąd Rejonowy pomimo tego nie ustrzegł się błędu albowiem nie dokonał obniżenia o 30% przyczynienie całości kosztów naprawy a jedynie tę część która była przedmiotem postępowania sądowego. Takie rozumowanie jest błędne. Zgodzić się bowiem trzeba ze skarżącym, iż przyjmując 30% przyczynienie należy pomniejszyć należność od ubezpieczyciela od całości świadczenia, a nie tylko od tej części która była przedmiotem postępowania sądowego.

Dlatego też Sąd Rejonowy winien obniżyć kwotę 11.311,95 zł o 30% co daje kwotę 7.918,37 zł , po uwzględnieniu dotychczas wypłaconej przez pozwanego kwoty 3.973,18 zł do zasądzenia pozostaje kwota 3.945,19 zł i do takiej też kwoty należało obniżyć zasądzone przez Sąd I instancji świadczenie .

W konsekwencji należało dokonać także zmiany rozstrzygnięcia w zakresie kosztów procesu za I instancję.

Reasumując na podstawie art. 386§ 1 k.p.c. należało orzec jak w pkt 1 wyroku.

W pozostałej części apelacja podlegała oddaleniu jako bezzasadna, a to na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu za instancje odwoławczą orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108§ 1 k.p.c.

Dariusz Mizera