Portal Orzeczeń

POSTANOWIENIE

Dnia 19 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSO Jarosław Gołębiowski
Sędziowie:	SSA w SO Arkadiusz Lisiecki (spr.) SSR del. Dominika Kurpińska
Protokolant:	st. sekr. sąd. Beata Gosławska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 stycznia 2017 roku

sprawy z wniosku (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R.

z udziałem (...) Spółki Akcyjnej w L.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 9 września 2016 roku, sygn. akt I Ns 1/13

postanawia: oddalić apelację i ustalić , iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania odwoławczego związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSA w SO Arkadiusz LisieckiSSR Dominika Kurpińska

Sygn. akt II Ca 831/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bełchatowie po rozpoznaniu sprawy z wniosku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. z udziałem (...) Spółka Akcyjna w L. Oddział (...) o ustanowienie służebności przesyłu postanowił:

1. ustanowić na nieruchomości położonej w R. gmina K., obręb nr(...) R., obejmującej działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem (...) o powierzchni 10,9616 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Bełchatowie urządzona jest księga wieczysta KW Nr (...), stanowiącej własność (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R., służebność przesyłu na rzecz (...) Spółka Akcyjna Oddział (...) o przebiegu zaznaczonym na mapie sporządzonej przez uprawnionego geodetę D. K. (2) w dniu 25 stycznia 2015 roku i przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w dniu 18 lutego 2015 roku za numerem P. (...) (...)polegającą na prawie korzystania przez (...) Spółka Akcyjna w L. Oddział (...) z opisanej wyżej nieruchomości w zakresie eksploatacji, napraw, remontów i konserwacji urządzeń infrastruktury przesyłowej:

- napowietrznej linii elektroenergetycznej (...) (jednotorowej) z jednym słupem kratowym,

- napowietrznej linii elektroenergetycznej (...) (dwutorowej i jednotorowej) z dwoma stanowiskami słupowymi kratowymi,

- napowietrznej linii elektroenergetycznej (...) (jednotorowej) z dwoma stanowiskami słupowymi,

łącznie z prawem dostępu i dojazdu do tych urządzeń w czasie eksploatacji w celu wykonywania czynności związanych z eksploatacja, naprawą, remontami i konserwacją, z obowiązkiem przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego w terminie 14 dni po skończonych pracach;

2. zasądzić od uczestnika (...) Spółka Akcyjna w L. Oddział (...) na rzecz wnioskodawcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 33.100,- zł tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu;

3. zasądzić od uczestnika (...) Spółka Akcyjna w L. Oddział (...) na rzecz wnioskodawcy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R. kwotę 885,48 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania;

4. nakazać pobranie od uczestnika (...) Spółka Akcyjna w L. Oddział (...) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bełchatowie kwotę 2.729,03 zł.

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

(...) sp. z o. o. jest właścicielem działki gruntu w R. gmina K., oznaczonej w ewidencji gruntów numerem (...), o powierzchni 10,9616 ha, dla której prowadzona jest księga wieczysta (...).

Na nieruchomości wnioskodawców znajdują się dwie linie napowietrzne (...)podwieszane na jednym słupie Elektrownia (...) oraz G.-R. S.. Odcinek linii nad działką (...) został wybudowany w 2002 r. Na działce znajdują się dwa stanowiska słupowo-kratowe dla ww. linii. Ponadto na nieruchomości znajduje się linia napowietrzna (...) P.-R. S. z jednym stanowiskiem słupowym, wybudowane w 1989 r. oraz linia napowietrzno-kablowa R. S.-K. z dwoma stanowiskami słupowymi. Linia R. S. K. (odcinek napowietrzny) została wybudowana przez (...) B., została przejęta przez uczestnika w 1994r.

W 1994 r. Zakład (...) S.A., będący poprzednikiem prawnym (...) SA, przyjął środek trwały w postaci linii (...) R.-K..

W 2000 r. Zakład (...) S.A., będący poprzednikiem prawnym (...) SA przyjął środek trwały w postaci linii (...) Elektrownia (...), Elektrownia (...) oraz R. S.-G.

Zakład (...) wchodził w skład Zakładów (...).

W wyniku podziału przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą Centralny O. Energetyczny w W. na bazie Zakładu (...) w Ł. zarządzeniem Nr (...) Ministra Przemysłu z dnia 16 stycznia 1989 r. utworzone zostało z dniem 1 stycznia 1989 r. przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą „ Zakład (...) w Ł.”.

W dniu 12 lipca 1993 r. przedsiębiorstwo państwowe Zakład (...) w Ł. zostało przekształcone w (...) Spółkę Akcyjną Skarbu Państwa pod nazwą Zakład (...) Spółka Akcyjna w Ł.”.

Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2008 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym zamiast nazwy firmy Zakład (...) Spółka Akcyjna w Ł.” została wpisana nowa nazwa firmy (...) Spółka Akcyjna. Z dniem 1 września 2010 r. na skutek konsolidacji przeprowadzonej w trybie art. 492 § 1 k.s.h. (...) Spółka Akcyjna zaprzestał funkcjonowania w obrocie prawnym jako spółka akcyjna i został przejęty przez (...) Spółkę Akcyjną w L..

Przy szerokości pasa służebności dla linii (...)m oraz dla linii (...) m łączna powierzchnia zajętego pasa na potrzeby służebności przesyłu wynosi (...)m2 .

Wysokość jednorazowego odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu na nieruchomości wnioskodawcy wynosi 33 100,- zł.

Mając tak poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, iż wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę prawną żądania wniosku stanowi art. 305 ¹ KC.

Uczestnik odmówił zawarcia umowy o ustanowieniu służebności przesyłu, a służebność ta jest konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych w postaci linii elektroenergetycznej.

W niniejszej zostały zatem spełnione przesłanki określone normą art. 305 ^{( 2)} § 1 k.c. uzasadniające ustanowienie służebności przesyłu na mocy orzeczenia sądu. Mając powyższe na uwadze Sąd uwzględnił wniosek i ustanowił na rzecz uczestnika służebność przesyłu. Podniesiony przez uczestnika odnośnie linii (...) P.-R. S. zarzut zasiedzenia służebności przesyłu nie zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny niniejszej sprawy był w istocie niesporny między stronami. Odmienne były stanowiska co do sposobu wyliczenia w opinii biegłej wynagrodzenia za ustanowienie służebności. Pełnomocnik wnioskodawcy podniósł, że biegła dla ustalenia powierzchni zajętej pod urządzenia elektroenergetyczne niepoprawnie przyjęła szerokość (...) m dla linii (...) m dla linii (...) wskazując, że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje utrzymanie korytarzy wolnych od zabudowy jako strefy oddziaływania pól elektromagnetycznych o szerokości dwustronnie od osi poszczególnych linii: (...) m oraz że powierzchnia wynikająca z planu powinna być podstawą ustalenia powierzchni zajętej pod urządzenia elektroenergetyczne. Ponadto zdaniem wnioskodawcy biegła niewłaściwie uznała, że wnioskodawca i uczestnik mogą w takim samym zakresie korzystać z nieruchomości w części zajętej pod urządzenia przesyłowe (współczynnik K we wzorze pozwalającym na obliczenie wynagrodzenia, zastosowanym przez biegłą). Poza tym wnioskodawca wskazał na brak uzasadnienia dokonanej w opinii oceny atrybutów (lokalizacji, zagospodarowania, powierzchni i innych) działki oraz zakwestionował dobór działek podobnych do porównania atrybutów działek.

Z kolei pełnomocnik uczestnika zarzucił, że biegła niepoprawnie ustaliła dla obliczeń współczynnik obniżenia wartości nieruchomości (współczynnik S) podnosząc, że obciążenie przedmiotowej nieruchomości służebnością nie pomniejsza jej walorów użytkowych – na nieruchomości funkcjonuje zakład produkcyjny, a obecność linii energetycznych nie ogranicza funkcjonowania przedsiębiorstwa. W opinii uzupełniającej i ustnej biegła wystarczająco w ocenie sądu wyjaśniła ocenę atrybutów nieruchomości opiniowanej i dobór nieruchomości podobnych oraz podtrzymała swoje ustalenia co do wartości współczynnika K i S wskazując m. in., że przy doborze wartości współczynnika S brała pod uwagę liczbę i rodzaj urządzeń (kilka linii, w większości wysokiego napięcia, kilka stanowisk słupowych), sposób przecięcia działki liniami, wartości referencyjne. Także przyjęta przez biegłą ocena możliwości korzystania z z przedmiotowej nieruchomości przemysłowej zajętej pod urządzenia przesyłowe (współczynnik K) nie wzbudza zastrzeżeń Sądu. Wnioskodawca nie jest zupełnie pozbawiony korzystania z części, nad którą przebiegają linie; może jej używać jako przestrzeni pod parkingi, drogi dojazdowe, pasy zieleni, nie jest też ograniczony czasowo w korzystaniu z tej części nieruchomości. Co do szerokości pasa służebności biegła w sposób przekonujący i wystarczający wyjaśniła, że zgodnie z zasadami wyceny posłużyła się – w braku przepisów szczególnych normujących o szerokości pasa technologicznego dla linii elektroenergetycznych – wytycznymi technicznymi przedsiębiorstwa przesyłowego, a wskazane przez uczestnika szerokości pasów są wystarczające do realizacji służebności, z kolei strefy ochronne w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ustalane są także na potrzeby ewentualnej nowej zabudowy i nie mogą być podstawą ustaleń przy wyznaczaniu przebiegu służebności przesyłu dla istniejących urządzeń. Stanowisko to zdaniem Sądu Rejonowego należy podzielić. Akt planistyczny nie przesądza o tym, jaki faktycznie w danym przypadku pas eksploatacyjny jest konieczny przedsiębiorstwu przesyłowemu. Służebność nie może przy tym wykraczać poza zakres potrzebny ze względu na przeznaczenie konkretnych wzniesionych na gruncie urządzeń. A contraio nie można zadąć ustanowienia i wynagrodzenia za służebność w zakresie niepotrzebnym przedsiębiorcy przesyłowemu do korzystania z urządzeń. Trafne jest stanowisko pełnomocnika uczestnika, zgodnie z którym w razie ewentualnego ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości wynikającego z aktów planistycznych przysługuje właścicielowi nieruchomości doznającemu ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości wskutek uchwalenia planu roszczenie wobec gminy (art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717). Na rozprawie w dniu 06-03-2015 r., po dwukrotnym uzupełnieniu opinii, pełnomocnik wnioskodawcy wniósł o dopuszczenie dowodu z kolejnej uzupełniającej opinii biegłego bądź powołanie innego biegłego, podtrzymując swoje stanowisko o konieczności uwzględnienia przy określeniu obszaru zajętego pod urządzenia elektroenergetyczne ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego co do utrzymania korytarzy wolnych od zabudowy wokół linii przesyłowych. Wniosek ten Sąd oddalił. Powołany w sprawie biegły odniósł się już bowiem do przytoczonych argumentów wnioskodawcy, a uzasadnienie opinii jest logiczne i nie wzbudza wątpliwości.

Opinia biegłej jest rzetelna, pełna, przyjęta metoda szacowania i wynikające z niej wnioski zostały konkretnie i szczegółowo uzasadnione, również w opiniach uzupełniających. Również do opinii (mapy) sporządzonej przez biegłego geodetę D. K. (2) nie można mieć żądnych zastrzeżeń, obrazuje ona przebieg służebności zgodnie z treścią opinii biegłej C. U..

Sąd Rejonowy opierając się na opinii biegłej C. U., ustalił wysokość jednorazowego wynagrodzenia należnego wnioskodawcy z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na kwotę 33 100 zł. Tak określona wysokość wynagrodzenia uwzględnia rodzaj, rozmiar, położenie, właściwości i sposób eksploatacji urządzeń przesyłowych a także rodzaj, przeznaczenie i powierzchnię nieruchomości dotkniętych ograniczeniami. Wobec powyższego Sąd zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawców kwotę 33 100 zł z tytułu jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności.

Jeśli chodzi o zakres służebności został on oznaczony w mniejszym zakresie niż tego żądał pełnomocnik wnioskodawcy. Sąd nie podzielił bowiem jego stanowiska, że na ustalenie pasa służebności ma wpływ przewidywane w planie zagospodarowania przestrzennego utrzymanie korytarzy wolnych od zabudowy wzdłuż linii elektroenergetycznych o szerokości większej niż pas eksploatacyjny linii przebiegających przez działkę wnioskodawcy. Czym innym jest bowiem wynikający z przepisów prawa miejscowego obszar, w którym dopuszczalna jest zabudowana a czym innym pas służebności. Ten ostatni to powierzchnia nieruchomości niezbędna do prawidłowej eksploatacji urządzenia przesyłowego. W tym pasie operator urządzenia będzie korzystał z nieruchomości w celu dokonywania czynności potrzebnych dla prawidłowej eksploatacji urządzenia przesyłowego. Ustalenie tego pasa jest determinowane treścią ustanawianej służebności, specyfiką przedsiębiorstwa, rodzajem i umiejscowieniem urządzeń przesyłowych, obecnym sposobem ich wykorzystywania, działań przyszłych mieszczących się w granicach prawidłowego gospodarowania oraz przewidywalnych potrzeb. Służebność przesyłu obejmuje swym zakresem zatem nie tylko pas gruntu zajęty bezpośrednio przez czy pod urządzenia przesyłowe, ale też niezbędny pas komunikacyjny, umożliwiający dojście do tych urządzeń. Powyższymi kryteriami kierował się biegły. Przy ustalaniu szerokości pasa służebności biegły miał na względzie parametry linii przesyłowych istniejących na nieruchomościach wnioskodawcy. Ustalony przez biegłego zakres korzystania z nieruchomości wnioskodawcy przez przedsiębiorstwo przesyłowe uczestnika uwzględnia zasady współżycia społecznego, zwyczaje miejscowe oraz nastąpił z jak najmniejszym utrudnieniem korzystania z nieruchomości obciążonej (art. 305 ⁴ k.c. w zw. z art. 287 i 288 k.c.).

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 520 § 2 KPC oraz art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2016.623 -j.t.), obciążając kosztami postępowania w równym stopniu wnioskodawcę i uczestnika, ponieważ ich interesy były sprzeczne, ale w równym stopniu byli zainteresowani w wyniku postępowania, a żądania wnioskodawcy co do wynagrodzenia zostały uwzględnione tylko częściowo.

Pełnomocnik wnioskodawcy zaskarżył w całości postanowienie.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego polegające na:

a. naruszeniu art. 305 ¹ k.c. poprzez przyjęcie, że granice wykonywania prawa własności, jak również granice dopuszczalnej ingerencji w prawo własności wynikające z ustanowienia służebności przesyłu, obejmują „pas gruntu zajętym bezpośrednio przez czy pod urządzenia przesyłowe, ale też niezbędny pas komunikacyjny, umożliwiający dojście do tych urządzeń", w sytuacji gdy powinien być on wyznaczony również ingerencją w to prawo o charakterze niematerialnym, polegającym choćby na emisji pola elektromagnetycznego wyłączającego korzystanie z nieruchomości ze względu na negatywne oddziaływanie na organizmy żywe;

b. naruszeniu art. 305 ¹ k.c. poprzez przyjęcie, że granice wykonywania prawa własności, jak również granice dopuszczalnej ingerencji w prawo własności wynikające z ustanowienia służebności przesyłu, wyznaczane są wytycznymi technologicznymi przedsiębiorstwa energetycznego, a nie przepisami prawa miejscowego w postaci miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy K., czy powszechnie obowiązującymi przepisami prawa regulującymi możliwość korzystania przez właściciela z należącej do niego nieruchomości w pobliżu linii energetycznych;

c. naruszeniu art. 140 k.c. poprzez przyjęcie, że granice wykonywania prawa własności, jak również granice dopuszczalnej ingerencji w prawo własności, wyznaczane są wytycznymi technologicznymi przedsiębiorstwa energetycznego, a nie przepisami prawa miejscowego w postaci miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy K., czy powszechnie obowiązującymi przepisami prawa regulującymi możliwość korzystania przez właściciela z należącej do niego nieruchomości w pobliżu linii energetycznych;

d. naruszeniu art. 6 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 roku - o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że przepisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy K. nie stanowią podstawy do wyznaczenia zakresu ingerencji uczestnika postępowania w prawo własności nieruchomości Wnioskodawczyni, a co za tym idzie nie mogą służyć do określenia treści ustanowionej na Jej wniosek służebności przesyłu;

e. naruszeniu art. 2 pkt 3 i art. 4 pkt 3 ustawy z 12 września 2002 roku - o normalizacji, poprzez jego niezastosowanie i oparcie rozstrzygnięcia na treści wytycznych technologicznych przedsiębiorstwa energetycznego, w sytuacji, gdy stosowanie norm jest dobrowolne, a Polskie Normy nie są przepisami prawa i nadanie im takiej rangi musi nastąpić przepisem ustawy;

f. naruszeniu § 55 ust. 1 pkt 3 i 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych oraz § 77 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy poprzez ich niezastosowanie i błędne przyjęcie, że przepisy te nie stanowią podstawy do wyznaczenia zakresu ingerencji uczestnika postępowania w prawo własności nieruchomości Wnioskodawczyni, a co za tym idzie treści ustanowionej na Jej wniosek służebności przesyłu;

naruszenie przepisów postępowania polegające na:

a. naruszeniu art. 278 § 1 k.p.c. poprzez oparcie rozstrzygnięcia co do zakresu ingerencji w prawo własności Wnioskodawczyni (tj. szerokości pasów eksploatacyjnych) na opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego, w sytuacji, gdy są to zagadnienia natury czysto prawnej i powinny być dokonywane w oparciu o powszechnie obowiązujące przepisy prawa a nie wiadomości specjalne biegłego rzeczoznawcy majątkowego;

b. naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. i przyjęcie wbrew zasadom logicznego wnioskowania i dowodom z dokumentów prywatnych, że „akt planistyczny nie przesądza o tym, jaki faktycznie w danym przypadku pas eksploatacyjny jest konieczny przedsiębiorstwu przesyłowemu", w sytuacji gdy pas o takiej szerokości został ustalony w planie na wniosek poprzednika prawnego Uczestnika postępowania, co w oczywisty sposób określa potrzeby przedsiębiorstwa energetycznego w zakresie eksploatacji linii energetycznych, a także poprzez przyjęcie, że „strefy ochronne w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ustalane są na potrzeby ewentualnej nowej zabudowy i nie mogą być podstawą ustaleń przy wyznaczaniu przebiegu służebności przesyłu dla istniejących urządzeń", w sytuacji gdy z treści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy K. wynika, że plan przewiduje zupełnie odrębne miejsca na lokalizację nowych linii energetycznych.

Wskazując na powyższe wnosił o:

1. zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt 1 i ustanowienie na nieruchomości położonej w R. gmina K., obejmującą działkę oznaczoną w ewidencji gruntów numerem (...) o powierzchni (...)ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Bełchatowie urządzona jest księga wieczysta (...), stanowiącej własność (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w R., służebności przesyłu na rzecz (...) Spółka Akcyjna w L., o przebiegu o szerokości dwustronnie od osi poszczególnych linii wynoszącym 18 (osiemnaście) metrów dla linii elektroenergetycznych (...)oraz obustronnie od osi linii (...) (siedem i pół) metra dla linii elektroenergetycznych(...), polegającej na prawie korzystania przez (...) Spółka Akcyjna w L. z opisanej wyżej nieruchomości w zakresie eksploatacji, napraw, remontów i konserwacji urządzeń infrastruktury przesyłowej:

- napowietrznej linii elektroenergetycznej(...) (jednotorowej) z jednym słupem kratowym,

- napowietrznej linii elektroenergetycznej (...) (dwutorowej i jednotorowej) z dwoma stanowiskami słupowymi kratowymi,

- napowietrznej linii elektroenergetycznej (...) (jednotorowej) z dwoma stanowiskami słupowymi,

łącznie z prawem dostępu i dojazdu do tych urządzeń w czasie eksploatacji w celu wykonywania czynności związanych z eksploatacją, naprawą, remontami i konserwacją, z obowiązkiem przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego w terminie 14 (czternastu) dni po skończonych pracach;

2. zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt 2 poprzez zasądzenie od uczestnika (...) Spółka Akcyjna w L. na rzecz wnioskodawcy (...) spółka w ograniczoną odpowiedzialnością w R., tytułem jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, kwoty ustalonej w uzupełniającej opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego określającej to wynagrodzenia dla pasów eksploatacyjnych służebności przesyłu o szerokości dwustronnie od osi poszczególnych linii wynoszącym 18 (osiemnaście) metrów dla linii elektroenergetycznych (...) oraz obustronnie od osi linii 7,5 (siedem i pół) metra dla linii elektroenergetycznych(...)

3. dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego rzeczoznawcy majątkowego na okoliczność ustalenia jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu dla pasów eksploatacyjnych służebności przesyłu na nieruchomości gruntowej położonej w R., oznaczonej w ewidencji gruntów numerem (...), o powierzchni 10,9616 ha, o szerokości dwustronnie od osi poszczególnych linii wynoszącej 18 metrów dla linii elektroenergetycznych (...) oraz obustronnie od osi linii 7,5 metra dla linii elektroenergetycznych (...) (...);

4. rozstrzygnięcie o kosztach postępowania według norm przepisanych.

Pełnomocnik uczestnika w odpowiedzi na apelację wnosił o jej oddalenie i zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika zwrotu kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje: apelacja nie jest uzasadniona.

W ocenie Sądu II instancji nie są trafne zarzuty apelacji, które generalnie sprowadzają się do ustalenia przez Sąd Rejonowy szerokości pasów służebności przesyłu dla linii elektroenergetycznych znajdujących się na nieruchomości stanowiącej własność wnioskodawcy.

Trafnie w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd I instancji podniósł, że podstawę ustanowienia w sprawie niniejszej powinien stanowić tzw. eksploatacyjny, czy też technologiczny, a nie jakikolwiek pas „oddziaływania” wytyczony według twierdzenia wnioskodawcy na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy K., czy też w oparciu o rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych.

Kwestią ustanowienia służebności przesyłu a miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego zajmował się Sąd Najwyższy w sprawach V CSK 531/15 Legalis 1483339; V CSK 468/15 Legalis 1331222. Stanowisko wyrażone w tych orzeczeniach Sąd Okręgowy rozpatrujący niniejszą sprawę w pełni podziela.

Powierzchnia nieruchomości zajęta pod służebność powinna bowiem odpowiadać warunkom eksploatacji sieci przyjętym w przedsiębiorstwie będącym właścicielem urządzeń przesyłowych. Przestrzeń zatem w jakiej przedsiębiorca przesyłowy może poruszać się realizując przysługującą mu służebność powinna być oznaczona, przy tym jest to też przestrzeń, w której właściciel nieruchomości obciążonej nie może podejmować działań, które przedsiębiorcy przesyłowemu utrudniłyby wykonywanie służebności. Rozmiar tej przestrzeni to zwykle pasy gruntu rozpościerające się wzdłuż linii napowietrznych, czy też wokół słupów przesyłowych. Tak wyznaczone pasy gruntu wyznaczają granice wykonywania służebności, której treść wynika z sentencji postanowienia. W sprawie I CSK 253/13 Sąd Najwyższy zauważył, ze korzystanie z pasów nieruchomości znajdujących się pod liniami przesyłowymi determinowane jest prawidłowym funkcjonowaniem tych linii i nie uprawnia przedsiębiorcy do stałego z nich korzystania.

Czynny charakter służebności przesyłu ( obejmujący upoważnienie do określonych działań na nieruchomości obciążonej w celu utrzymania we właściwym stanie technicznym urządzeń przesyłowych ) ogranicza jej przestrzenny zasięg. Oznacza powyższe, że brak jest podstaw do objęcia służebnością przesyłu tego gruntu, w obszarze którego miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wprowadził ograniczenia w zabudowie, mimo że ograniczenia te wiążą się z usytuowaniem urządzenia przesyłowego w tym pasie, czy też z wnioskiem przedsiębiorcy przesyłowego zgłoszonym na etapie projektowania planu.

Zatem nie ma uzasadnienia uwzględnianie w wysokości wynagrodzenia należnego wierzycielowi nieruchomości obciążonej rekompensaty dla uszczerbku jakiego doznaje on w swoim majątku na skutek wprowadzonych przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ograniczeń w zabudowie nieruchomości w oznaczonej odległości od znajdujących się na niej urządzeń przesyłowych.

Nie ma także racji strona apelująca, kiedy przywołuje na uzasadnienie swego stanowiska wymogi jakie wprowadza rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych. Trafnie podnosi w uzasadnieniu odpowiedzi na apelację uczestnik, że w/w akt prawny dotyczy całkowicie innej materii, a mianowicie zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych. Z postanowień tego aktu prawnego wynika, że nie można sytuować stanowisk pracy, składowisk wyrobów i materiałów lub maszyn i urządzeń budowlanych w tym pasie. Nie oznacza to jednak, że nie jest możliwe wybudowanie innego obiektu pod linią elektroenergetyczną, ale pod warunkiem wcześniejszego uzgodnienia bezpiecznych warunków pracy z użytkownikiem.

W sprawie niniejszej zostało ustalone, że na nieruchomości obciążonej służebnością funkcjonuje zakład produkcyjny, a istniejące urządzenia przesyłowe nie ograniczają jego działalności.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalony zakres służebności przesyłu zapewnia uczestnikowi korzystanie z nieruchomości obciążonej w zakresie jaki jest niezbędny do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania urządzeń przesyłowych. Oznacza powyższe, że ustanowiona służebność przesyłu spełnia wszystkie wymogi jakie wynikają z treści art. 305 ¹ k.c.

W tym stanie rzeczy zarzuty apelacji nie mogły odnieść zamierzonego skutku. Dlatego i na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

SSO Jarosław Gołębiowski

SSA w SO Arkadiusz LisieckiSSR Dominika Kurpińska