Treść orzeczenia II Ca 849/15 - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

II Ca 849/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2016-02-01

Sygn. akt II Ca 849/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSO Paweł Hochman (spr.)

Sędziowie

SSO Dariusz Mizera

SSO Beata Grochulska

Protokolant

Beata Gosławska

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa A. Ś.

przeciwko (...)Spółce Jawnej w A., (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P., B. U.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

na skutek apelacji powoda oraz pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Bełchatowie

z dnia 30 września 2015 roku, sygn. akt I C 289/14

1. z apelacji pozwanych zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddala powództwo oraz zasądza od powoda A. Ś. na rzecz pozwanych (...) Spółki Jawnej w A., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P., B. U. solidarnie kwotę 2.417 (dwa tysiące czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

2. oddala apelację powoda;

3. zasądza od powoda A. Ś. na rzecz pozwanych (...) Spółki Jawnej w A., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P., B. U. solidarnie kwotę 2.400 (dwa tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

SSO Paweł Hochman

SSO Dariusz Mizera SSO Beata Grochulska

Sygn. akt II Ca 849/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 6 czerwca 2014 r. A. Ś. wniósł o uznanie za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela A. Ś. umowy przeniesienia własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z dnia 27 stycznia 2012 roku zawartej w Kancelarii Notarialnej notariusza J. R. (1) w B. Repertorium A- (...) w zakresie wierzytelności o łącznej kwocie 46.740,- stwierdzonych nakazami zapłaty w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Bełchatowie IV Wydział Pracy z dnia :

1. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 29/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 510,- zł;

2. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 30/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku – łączna kwota 1.860,- zł;

3. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 31/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

4. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 32/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

5. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 33/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

6. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 34/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku – łączna kwota 960,- zł;

7. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 35/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

8. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 36/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

9. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 37/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

10. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 38/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

11. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 39/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

12. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 40/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,-zł;

13. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 41/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

14. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 42/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

15. 12 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 43/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 12 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

16. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 44/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

17. 5 listopada 2012 roku (sygn. akt I Np 45/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie Wydział Pracy w dniu 19 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860 zł;

18. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 46/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 510,- zł;

19. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 47/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

20. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 48/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

21. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 49/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

22. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 50/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

23. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 51/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

24. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 52/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

25. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np. 53/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

26. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 54/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie IV Wydział Pracy w dniu 14 grudnia 2012 roku - łączna kwota 1.860,- zł;

27. 5 listopada 2012 roku (sygn. akt IV Np 55/12) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w Bełchatowie Wydział Pracy w dniu 19 grudnia 2012 roku - łączna kwota 960,- zł;

28. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 56/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 zł łączna kwota 1.860,- zł;

29. 18 października 2012 roku (sygn. akt IV Np 57/12) zaopatrzonego w klauzule wykonalności postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 zł łączna kwota 1.860,- zł.

Nadto wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

Powód pozwał (...) sp. z o.o. w P.,(...)Sp. j. w A. i B. U..

W odpowiedzi na pozew z dnia 22 stycznia 2015 roku pozwani nie uznali żądania pozwu, wnosząc o jego oddalenie oraz obciążenia powoda na rzecz pozwanych kosztami procesu.

Wyrokiem z dnia 30 września 2015 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie uznał za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela A. Ś. umowę przeniesienia własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z dnia 27 stycznia 2012 roku zawartej w Kancelarii Notarialnej notariusza J. R. (1) B., Rep A- (...) w zakresie wierzytelności o łącznej kwocie 38.520,- zł objętej nakazami zapłaty wydanymi przez Sąd Rejonowy Wydział Pracy w sprawach IV Np 29/12, IV Np 30/12; IV Np 31/12 ; IV Np 31/12; IV Np 3212; IV Np 33/12; IV Np 34/12; IV Np 35/12; IV Np 36/12; IV Np 37/12 ; IV Np 38/12,; IV Np 39/12; IV Np. 40 /1; IV Np 41/12; IV Np 42/12; IV Np 43/12; IV Np 45; IV Np. 46/12; IV Np 47/12; IV Np 48/12; IV Np 49/12; IV Np. 50/12; IV Np 51/12; IV Np 52/12; IV Np 54/12; IV Np 55/12; IV Np 57/12, a w pozostałym zakresie oddalił powództwo.

Sąd Rejonowy zasądził również od pozwanych (...) Sp. z o.o. w P., (...) sp. j. w A., B. U. na rzecz powoda A. Ś. kwotę 3.805,60 tytułem zwrotu kosztów procesu w tym 1.920,- kosztów zastępstwa procesowego.

Podstawą powyższego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego.

Nakazem zapłaty z dnia 20 grudnia 2011 roku Sąd Okręgowy X Wydział Gospodarczy zasadził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą(...) (...) w N. a rzecz powoda B. U. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą B. w S. kwotę 832.429,41 zł oraz kwotę 10.406,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w ty 7.200,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu 27 grudnia 2011 roku przed Sądem Rejonowym w Piotrkowie Trybunalski V Wydział Gospodarczy L. M. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. zawarł z (...) Spółka jawna w A. zawarł ugodę, w której zobowiązał się do zapłacenia na jej rzecz kwotę 590.682,33 zł w terminie 7 dni z umownymi odsetkami w przypadku uchybienia terminu płatności w wysokości 15 % w stosunku rocznym.

Nakazem zapłaty z dnia 13 stycznia 2012 roku Sąd Okręgowy X Wydział Gospodarczy zasadził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. a rzecz powoda B. U. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą B. w S. kwotę 485.002,21 zł oraz kwotę 6.063,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz kwotę 7.200,-złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Nakazem zapłaty z dnia 13 stycznia 2012 roku Sąd Okręgowy X Wydział Gospodarczy zasadził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. a rzecz powoda B. U. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą B. w S. kwotę 388.627,15 zł oraz kwotę 4.858,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz kwotę 7.200,-złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Nakazem zapłaty z dnia 13 stycznia 2012 roku Sąd Okręgowy X Wydział Gospodarczy zasadził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. a rzecz powoda B. U. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą B. w S. kwotę 421.480 zł oraz kwotę 5259,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz kwotę 7.200,-złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Aktem notarialnym z dnia 4 listopada 2010 roku L. M. ustanowił na rzecz (...) B. U. z siedzibą w S. hipotekę kaucyjną na kwotę 5.000.000,- zł.

Aktem notarialnym z dnia 27 stycznia 2012 roku L. M. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą(...) (...) celem zwolnienia z długu zawarł z (...) Spółką z ograniczoną działalności gospodarczą w T. umowę przeniesienia współwłasności, na rzecz (...)spółka Jawna w A. (...) części nieruchomości oraz na rzecz B. U. (...) udziału w współwłasności nieruchomości przemysłowej położonej w N. w gminie K. o obszarze (...) ha w zamian za zwolnienie z długu.

W dniu 7 marca 2012 roku do Sadu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim Wydział V Gospodarczy Sekcja ds. Upadłościowych i naprawczych wpłynął wniosek pracowników L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwa Zakład Produkcyjno – Usługowo - Handlowy i (...), A. K. (1), B. S., A. G. (1), S. J., J. J., K. O., R. P. (1), D. W., M. T.. R. W., A. S. (1), J. R. (2), Ł. P., S. T., A. K. (2), S. Z., M. K., Z. Ś. (1), M. W., R. T., Z. Z., A. S. (2), K. B., P. M., D. Ś., A. G. (2), S. K., J. B., B. G., D. S., Z. M., A. M. (1), S. D..

Ostatecznie dnia 17 lipca 2012 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim V Wydział Gospodarczy Sekcja Rejestrowa oddalił wniosek o ogłodzenie upadłości L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą(...) i (...) w N. na podstawie art. 13 ustęp 1 ustawy z dnia 28 lutego 2008 roku. W uzasadnieniu sąd podniósł, iż L. M. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. spełnia kryteria niewypłacalności określonej w art. 11 ust 1 upn. Z okoliczności sprawy ustalone przez Sąd Gospodarczy wynika, że dłużnik jest niewypłacalny i nie posiada majątku na pokrycie nawet kosztów prowadzonego postępowania.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. a rzecz S. J. kwotę 4.032 zł oraz kwotę 450,- złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą(...) (...) w N. na rzecz S. J. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz A. G. (1) kwotę 13.400,- zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz A. G. (1) kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz B. S. kwotę 9.158,00 zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz B. S. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz A. K. (1) kwotę 10.057,10 zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz A. K. (1) kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarcza pod firmą (...) (...) w N. na rzecz K. S. kwotę 9.600,- zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz K. S. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz R. W. kwotę 9.4080,- zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz R. W. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz M. T. kwotę 10.389,12 zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz M. T. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 październik 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz D. W. kwotę 18.032,- zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz D. W. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz R. P. (2) kwotę 16.000,- zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą(...) (...) w N. na rzecz R. P. (2) kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą(...) (...) w N. na rzecz K. O. kwotę 8.736 zł oraz kwotę 1.800,-zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz K. O. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego J. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz J. J. kwotę 5.040,- zł oraz kwotę 900,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz J. J. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz Z. Ś. (1) kwotę 11.760 zł oraz kwotę 1.800,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą(...) (...) w N. na rzecz Z. Ś. (1) kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 24 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz D. S. kwotę 11.400,- zł oraz kwotę 1.800,-zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz D. S. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz B. G. kwotę 7.600,- zł oraz kwotę 900,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz B. G. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz J. B. kwotę 9.600,- zł oraz kwotę 900,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz J. B. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 12 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz M. W. kwotę 8.533,28 zł oraz kwotę 900,- zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzule wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz M. W. kwotę 60,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu klauzulowym.

Nakazem zapłaty z dnia 5 listopada 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz R. T. kwotę 12.574,65 zł oraz kwotę 1.800,- złotych kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz R. T. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz Z. Z. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz A. S. (2) kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Nakazem zapłaty z dnia 18 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz K. B. kwotę 11.760 zł oraz kwotę 1.800,-zł kosztów zastępstwa procesowego. Postanowienie z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz K. B. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz P. M. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz D. Ś. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz A. G. (2) kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Nakazem zapłaty z dnia 18 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz S. W. kwotę 12.320,- zł oraz kwotę 1.800,- zł kosztów zastępstwa procesowego. Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz S. W. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz S. K. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Nakazem zapłaty z dnia 18 października 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz S. Z. kwotę 12.803,20 zł oraz kwotę 1.800,- zł kosztów zastępstwa procesowego. Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz S. Z. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Nakazem zapłaty z dnia 5 listopada 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz Z. M. kwotę 9.683,59 zł oraz kwotę 900,- zł kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz Z. M. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz A. M. (1) kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2012 roku Sąd Rejonowy w Bełchatowie Wydział IV Pracy nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności oraz zasądził od pozwanego L. M. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) (...) w N. na rzecz S. D. kwotę 60,- zł tytułem zwrotu kosztów postępowania klauzulowego.

W związku z prawomocnym zakończeniem spraw z zakresu prawa pracy A. M. (1), J. B., M. T., A. K. (1), J. J., D. Ś., R. P. (2), D. W., K. B., A. G. (2), S. D., Z. Ś. (2), D. S., R. T., A. S. (2), Z. Z., R. W., S. Z., P. M., S. W., B. G., K. O., A. G. (1), K. S., B. S., przelali na rzecz adwokata A. Ś. wierzytelność obejmującą kwoty zasądzone przez Sąd Pracy od L. M. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego.

W następstwie powyższych ustaleń Sąd Rejonowy uznał, że powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie co do kwoty 38.620 objętej nakazami: IV Np 29/12, IV Np 30/12; IV Np 31/12; IV Np 3212; IV Np 33/12; IV Np 34/12; IV Np 35/12; IV Np 36/12; IV Np 37/12; IV Np 38/12,; IV Np 39/12; IV Np. 40/1; IV Np 41/12; IV Np 42/12; IV Np 43/12; IV Np 45; IV Np. 46/12; IV Np 47/12; IV Np 48/12; IV Np 49/12; IV Np. 50/12; IV Np 51/12; IV Np 52/12; IV Np 54/12; IV Np 55/12; IV Np 57/12.

Wskazując na podstawę prawną powyższego stanowiska wyjaśnił, że przepisy art. 527 - 534 k.c. „dotoczą ochrony wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika". Zgodnie z zasadą odpowiedzialności osobistej dłużnik odpowiada za zobowiązanie zasadniczo całym swoim majątkiem - zarówno obecnym, jak i przyszłym, z tym że w praktyce wierzyciel może liczyć na zaspokojenie swojej należności tylko z majątku dłużnika istniejącego w chwili realizacji roszczenia. Zaciągnięcie zobowiązania nie wpływa na swobodę dłużnika w dysponowaniu swoim majątkiem. Pomimo istnienia długów może on nadal rozporządzać swoimi prawami majątkowymi, jak również zaciągać nowe zobowiązania. Wskutek takich działań majątek dłużnika może jednak zostać doprowadzony do stanu uniemożliwiającego lub zagrażającego zaspokojeniu wierzyciela, który w związku z tym ponosi ryzyko niewypłacalności dłużnika.

Sąd Rejonowy wskazał również, że ochrona interesów wierzyciela na wypadek nielojalnego (czy wręcz nieuczciwego) postępowania dłużnika, który z pokrzywdzeniem wierzyciela wyzbywa się składników swego majątku na rzecz osób trzecich lub majątek ten obciąża, zaciągając kolejne zobowiązania, i w ten sposób stwarza lub pogłębia stan swojej niewypłacalności sprowadza się do zaskarżenie przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej w celu uznania tej czynności za bezskuteczną względem niego. Ochrona z art. 527 k.c. nie chroni wierzycieli przed zmianami w majątku dłużnika, które są następstwem procesów niezależnych od woli dłużnika, co często ma miejsce w przypadku tych aktywów, których wartość ulega zmianie w wyniku naturalnych procesów ekonomicznych (wyrok SN z dnia 19 lutego 2010 r., IV CSK 303/09, LEX nr 852580). Konstrukcja ochrony wierzyciela oparta jest na instytucji względnej bezskuteczności czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela (wyrok SN z dnia 5 czerwca 2002 r., II CKN 1336/00, LEX nr 55083). Ochrona ta polega na zaskarżenia przez wierzyciela krzywdzącej go czynności prawnej celem uznania tej czynności za bezskuteczną względem niego. W razie uwzględnienia tego żądania przez sąd wierzyciel uzyskuje możliwość dochodzenia zaspokojenia od osoby trzeciej, będącej stroną czynności prawnej uznanej za bezskuteczną wobec skarżącego, z ograniczeniem do przedmiotów majątkowych, które wskutek zaskarżonej czynności wyszły z majątku dłużnika lub do niego nie weszły.

Warunkiem niezbędnym w świetle art. 527 k.c. i nast. w celu skorzystania przez uprawnionego wierzyciela z ochrony pauliańskiej jest:

1. istnienie godnego ochrony interesu wierzyciela w postaci wierzytelności;

2. dokonanie przez dłużnika czynności prawnej z osobą trzecią;

3. pokrzywdzenie wierzyciela wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika;

4. dokonanie przez dłużnika czynności ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela;

5. uzyskanie wskutek tej czynności korzyści majątkowej przez osobę trzecią;

6. działanie osoby trzeciej w złej wierze.

Przedmiotowy przepis dotyczy tylko wierzytelności istniejących w chwili dokonywania przez dłużnika czynności prawnej krzywdzącej wierzycieli.

Sąd Rejonowy wyjaśnił również, że art. 530 k.c., dopuszcza możliwość zaskarżenia przez wierzyciela czynności prawnej dłużnika dokonanej przed powstaniem jego wierzytelności. W istocie chodzi tu więc o ochronę tzw. wierzycieli przyszłych. Wierzycielem przyszłym w rozumieniu powołanego przepisu jest taki wierzyciel, którego wierzytelność (roszczenie) jeszcze nie istnieje w sensie prawnym w chwili dokonywania przez dłużnika (przyszłego dłużnika) czynności prawnej w warunkach określonych w przepisie art. 527 § 1 k.c. Jeżeli taki wierzyciel decyduje się na proces pauliański, musi wykazać, że taka wierzytelność już powstała (na podstawie późniejszych zdarzeń prawnych) i da się określić w sensie podmiotowym oraz przedmiotowym. Chroniona wierzytelność powinna przy tym powstać najpóźniej w chwili wniesienia skargi pauliańskiej albo co najmniej w chwili wyrokowania. Jest to jedna z koniecznych przesłanek roszczenia wynikającego z art. 530 w zw. z art. 527 k.c., bez zaistnienia której występuje czasowy brak legitymacji czynnej, ze względu na który powództwo jako przedwczesne podlega oddaleniu (wyrok SA w Gdańsku z dnia 30 marca 1995 r., I ACr 73/95, OSA 1995, z. 9, poz. 59, z aprobującą glosą M. Bączyka, Pr. Bank. 1997, nr 12, s. 61 i n.). Potrzeba ochrony wierzycieli przyszłych jest uzasadniona gdy ich wierzytelność przeciwko konkretnemu dłużnikowi powstaje niezależnie od ich woli, w szczególności z tytułu czynów niedozwolonych. W innych przypadkach potencjalny wierzyciel powinien sam dbać o swoje interesy i na przykład nie dokonywać transakcji z niewypłacalnym dłużnikiem lub przynajmniej nie ryzykować udzielenia mu kredytu. Judykatura zajmuje stanowisko, że przyszły wierzyciel może uzyskać ochronę pauliańską jedynie w razie takiego działania dłużnika, które jest rozmyślnym dążeniem do uwolnienia się od spełnienia zobowiązania, którego powstanie w przyszłości jest realne (wyrok SN z dnia 6 marca 2009 r., II CSK 592/08, LEX nr 494007; uzasadnienie wyroku SN z dnia 9 listopada 2011 r., II CSK 64/11, LEX nr 112093). W doktrynie wskazuje się, że ochronę pauliańską z art. 530 k.c. można zastosować w szczególności do przyszłych roszczeń regresowych lub przyszłych należności kompensacyjnych powstałych w wyniku subrogacji (art. 518 k.c.) itp. Tacy wierzyciele (regresowi, subrogacyjni) mogliby zasadnie skarżyć czynności prawne nielojalnych dłużników głównych (tak M. Bączyk, Glosa do wyroku SN z dnia 30 marca 1995 r., I ACr 73/95, Pr. Bank. 1997, nr 2, s. 61 i n.; por. W. Popiołek (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2013, s. 195). Konieczną przesłanką zaskarżenia przez wierzyciela czynności prawnej dłużnika dokonanej przed powstaniem jego wierzytelności jest to, by dłużnik przy jej dokonywaniu działał w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli. Przepis ten zaostrzyła wymagania co do subiektywnej przesłanki skargi pauliańskiej, jaką jest stan świadomości dłużnika dokonującego czynności prawnej krzywdzącej wierzycieli. Nie jest wystarczające, by dłużnik miał świadomość pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli. Wymagane jest, by dłużnik miał „zamiar pokrzywdzenia", a więc by działał w tym kierunku umyślnie, czyli świadomie i celowo (B. Łubkowski (w:) Komentarz, t. II, 1972, s. 1248; W. Popiołek, Skarb Państwa jako poręczyciel dłużnika, wobec którego przyjęto układ w postępowaniu układowym, Rejent 1997, nr 12, s. 34 i n.; tenże (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, 2009, s. 213; M. Milanowska, Skarga..., s. 13 i n.; P. Machnikowski (w:) E. Gniewek, Komentarz, 2008, s. 948; M. Pyziak-Szafnicka (w:) System prawa prywatnego, t. 6, s. 1256; K. Haładyj (w:) K. Osajda, Komentarz, t. II, 2013, s. 1001, który uważa, iż w takiej sytuacji niezbędne jest wykazanie, że działanie dłużnika miało charakter kierunkowy, nastawiony bezpośrednio na pokrzywdzenie przyszłych wierzycieli). Stanowisko takie dominuje również w judykaturze. W wyroku z dnia 28 marca 2003 r. (IV CKN 1965/00, LEX nr 146428) SN stwierdził, że w świetle art. 527 i 530 k.c. zachodzą istotne różnice w sytuacji, gdy uznania za bezskuteczną dochodzi wierzyciel, którego wierzytelność już istniała w chwili dokonywania tej czynności, lub wierzyciel, którego wierzytelność dopiero powstanie w przyszłości. Przepis art. 530 k.c. wymaga, aby dłużnik, dokonując czynności, działał z zamiarem pokrzywdzenia wierzyciela. W uzasadnieniu tego wyroku SN wskazał, że ustawodawca, wprowadzając rozróżnienie na świadomość dłużnika o pokrzywdzeniu aktualnych wierzycieli i zamiar pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli, położył w tym drugim przypadku nacisk na to, aby dłużnik nie tylko zdawał sobie sprawę ze skutków swoich działań, ale dodatkowo wymaga od dłużnika świadomego dążenia do pokrzywdzenia wierzycieli. Dokonując czynności, dłużnik musi mieć zamiar zmniejszenia swojego majątku, aby uniemożliwić lub przynajmniej ograniczyć w ten sposób możliwość zaspokojenia się przyszłego wierzyciela (por. wyrok SN z dnia 6 marca 2009 r., II CSK 592/08, LEX nr 4944007; uzasadnienie wyroku SN z dnia 9 listopada 2011 r., II CSK 64/11, OSNC-ZD 2013, nr 1, poz. 5; wyrok SA w Łodzi z dnia 21 stycznia 2013 r., I ACa 1041/12, LEX nr 1282709; wyrok SA w Lublinie z dnia 25 kwietnia 2013 r., I ACa 41/13, LEX nr 1321990). Należy jednak odnotować wyrok SN z dnia 7 lutego 2008 r. (V CSK 434/07, LEX nr 393901), w którym wyrażony został pogląd, że zamiar pokrzywdzenia, wymagany przez art. 530 k.c., nie powinien podlegać zawężającej wykładni, gdyż czyniłoby to iluzoryczną ochronę przyszłych wierzycieli. Zdaniem SN świadomość możliwego pokrzywdzenia jest również wystarczająca do przyjęcia zamiaru pokrzywdzenia, bowiem działanie ludzkie obejmuje w zasadzie nie tylko następstwa zamierzone, ale i te, których jakkolwiek nie chce się wywołać, przewiduje się jako możliwe, a zarazem objęte jego wolą. Z tego względu zamiar pokrzywdzenia należy przyjąć także u tego, kto w chwili dokonywania czynności liczył się z tym, że w związku z jego działalnością może mieć wierzycieli i że czynność jego może być połączona z ich krzywdą.

Odnosząc powyższe uwagi do przedmiotowej sprawy Sąd Rejonowy wyjaśnił, że z przedstawionych nakazów zapłaty niewątpliwe wynika, iż mimo wyzbycia się majątku dłużnik w dalszym ciągu zatrudniał pracowników. Prowadząc działalność gospodarczą miał więc świadomość, że zatrudniając pracowników miał obowiązek zapłaty świadczeń wynikających z rozwiązania stosunku pracy, liczył się z obowiązkiem wypłacenia odprawy na zasadach o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunku pracy, które pociągnęły za sobą również koszty sądowe.

Z okoliczności sprawy niewątpliwie wynika, iż działania pierwotnego dłużnika L. M., zatrudnienie po dniu 27 stycznia 2012 roku tj. po zawarciu z pozwanymi umowy przeniesienia własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu pozbawił swoich pracowników wypłaty należnej odprawy co potwierdzają nakazy zapłaty, które w przedmiotowej sprawie nie były kwestionowane przez pozwanych. Niewątpliwym jest, że wierzytelność jaka powstała po stronie L. M. była wierzytelnością pieniężna, która od początku opiewała na świadczenie pieniężne, w przedmiotowej sprawie należności wynikające ze stosunku pracy i koszty zastępstwa procesowego, które były wartościami pieniężnymi. Wartości te miały względem czynności prawnej z dnia 27 stycznia 2012 roku walor wierzytelności przyszłej, do której zastosowanie ma art. 530 k.c., a który przewiduje możliwość skorzystania ze skargi pauliańskiej przez tzw. wierzycieli przyszłych.

Sąd Rejonowy podniósł również, że wierzytelność chroniona na drodze skargi pauliańskiej powinna być skonkretyzowana. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. (III CKN 355/01, LEX nr 359441) SN stwierdził, że precyzacja wierzytelności (obejmująca przynajmniej jej istnienie, tytuł prawny wierzytelności i wysokość) należy do wierzyciela, bowiem wierzyciel wyznacza w skardze z art. 527 k.c. przedmiot ochrony pauliańskiej. Wierzytelność powoda A. M. (2) powstała na skutek przelewu wierzytelności przez pracowników pozwanego dłużnika L. M. zakresie przysługujących im kosztów zastępstwa procesowego w łącznej kwocie 38.620,- zł przez: J. B., M. T., A. K. (1), J. J., D. Ś. R. P. (2), D. W., K. B., A. G. (2), S. D., Z. Ś. (2), D. S., R. T., A. S. (2), Z. Z., R. W., S. Z., P. M., S. W., B. G., K. O., A. G. (1), K. S., B. S., S. J., które dotyczyły przelewów kosztów zastępstwa procesowego w sprawach prowadzonych w charakterze pełnomocnika powodów przed tutejszym Sądem Rejonowym w Wydziale Pracy.

W pozostałej części Sąd oddalił powództwo uznając, że wbrew twierdzeniom zawartym w pozwie powód nie udowodnił, że jest wierzycielem należności K. S., R. T. , Z. M., na rzecz których Sąd Rejonowy V Wydział Gospodarczy w P. zasądził należne koszty postępowania upadłościowego oraz A. M. (1) S. K., M. W. powodów w sprawach jakie toczyły się przed Sądem Rejonowym Wydziałem Pracy w B.. Niewątpliwym natomiast jest, iż powód dwukrotnie złożył umowę przelewu dokonaną przez M. T. znajdujące się na karcie 77 i 82 i które dotyczą roszczeń wynikających ze sprawy jaka toczyła się przed Sądem Rejonowy Wydział IV Pracy w B..

Zdaniem Sądu Rejonowego, dokonana w dniu 27 stycznia 2012 roku przed notariuszem J. R. (1) przez L. M. czynność prawna polegająca na przeniesienie własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu została zawarta z podmiotami, z którymi łączyła go więź gospodarcza, była krzywdzącą wobec pracowników, których dłużnik zatrudniał. Na gruncie przepisów o skardze pauliańskiej pojęcie to nie jest związane z poniesieniem przez wierzyciela szkody (wyrok SN z dnia 29 czerwca 2004 r., II CK 367/03, LEX nr 174173; Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania, 2008, s. 32).

W art. 527 § 2 k.c. ustawodawca określił, że czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był poprzednio. Również i ta okoliczność nie budzi wątpliwości sądu. Z okoliczności sprawy prowadzonej przed Sądem Rejonowym Wydziałem Gospodarczym w P. wynika, że sąd oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości wskazał jako podstawę jego oddalenie brak majątku celem zaspokojenia wierzycieli, co skutkuje uznaniem, iż jest działaniem w celu pokrzywdzenie i uniemożliwienia zaspokojenia z jego majątku.

W świetle art. 527 § 2 k.c., czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był poprzednio. Pojęcie niewypłacalności na potrzeby instytucji skargi pauliański określił Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 24 stycznia 2000 r. (III CKN 554/98, LEX nr 52736) oraz z dnia 18 kwietnia 2012 r. (V CSK 183/11, LEX 1231628) w którym wyraził stanowisko, że niezasadne byłoby utożsamianie niewypłacalności w rozumieniu art. 527 k.c. z przyczynami ogłoszenia upadłości dłużnika (art. 1 ust. 1 i 2 p.u.n.). W doktrynie oraz w orzecznictwie na ogół przyjmuje się, że niewypłacalność dłużnika w rozumieniu art. 527 § 2 k.c. oznacza taki stan majątku dłużnika, w którym egzekucja prowadzona zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego nie może przynieść zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej przeciwko temu dłużnikowi (M. Pyziak-Szafnicka (w.) System prawa prywatnego, t. 6, s. 1249; wyrok SA w Warszawie z dnia 19 listopada 1997 r., I ACa 737/97, Apel. W-wa 1998, nr 4, poz. 36; wyrok SN z dnia 24 stycznia 2000 r., III CKN 554/98, LEX nr 52736; wyrok SAw Katowicach z dnia 11 lipca 2013 r., I ACa 417/13, LEX nr 1349916). Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 września 2011 r. (IV CSK 99/11, Rzeczpospolita PCD 2011, nr 231, s. 3) stwierdził, że o istnieniu pokrzywdzenia można mówić, gdy porównanie wartości sprzedanego prawa i wysokości niespłaconych wierzytelności przysługujących przeciwko dłużnikowi prowadzi do wniosku o niemożliwości zaspokojenia się powoda chociażby w części.

Odmowa ogłoszenia upadłości dokonana przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim potwierdziła, iż na skutek czynności z dnia 27 stycznia 2015 roku dłużnik L. M. zaspokojenie roszczeń jego pracowników oraz powoda, który stał się wierzycielem na skutek przedstawionych umów przelewu było niemożliwe.

Z uwagi na to, iż za niewypłacalnego może być uznany nawet taki dłużnik, którego aktywa majątkowe równoważą zobowiązania, ale są niedostępne dla wierzyciela roszczeń, dokonana czynność prawna doprowadziła do tego, że L. M. zadecydował o kolejności zaspokajania wierzycieli doprowadzając w tym zakresie do uprzywilejowania swoich stałych kontrahentów względem pracowników co dawało podstawę do zastosowania dobrodziejstwa skargi (wyrok SN z dnia 13 kwietnia 2012 r., III CSK 214/11, Gazeta Prawna 2012, nr 76, s. 11; wyrok SA w Katowicach z dnia 6 grudnia 2012 r., I ACa 649/12, LEX nr 1271822).

Mając te okoliczności na uwadze i mając za podstawę art. 530 k.c. w związku z art. 527 k.c. Sąd Rejonowy orzekł jak sentencji.

O kosztach Sąd orzekł zgodnie z zasada odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelacje od powyższego wyroku wniosły obie strony postępowania.

Pełnomocnik pozwanych zaskarżył powyższy wyrok w całości zarzucając mu:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego :

a/ art. 527 § 1 k.c. przez bezzasadne przyjęcie, że roszczenie powoda podlega ochronie przewidzianej w tym przepisie - co wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku /strona 23 uzasadnienia/ - mimo iż dłużnik L. M. w dacie 27 stycznia 2012 r. przeniesienia własności nieruchomości na rzecz pozwanych w zamian za zwolnienie z długu nie był dłużnikiem powoda, ani pracowników przez niego zatrudnionych, a jego zobowiązania wobec powoda powstały po upływie ponad 8 miesięcy od daty dokonania przeniesienia przez niego własności nieruchomości na rzecz pozwanych,

b/ art. 530 k.c. przez bezzasadne przyjęcie, że powód może korzystać z ochrony przewidzianej w tym przepisie w związku z dokonanym przez dłużnika L. M. przeniesieniem w dniu 27 stycznia 2012 r. własności swojej nieruchomości na rzecz pozwanych w zamian za zwolnienie go z długu w stosunku do nich, jako czynności dokonanej z pokrzywdzeniem przyszłych wierzycieli w sytuacji, gdy :

- wierzytelności pozwanych zabezpieczone były ustanowionymi na tej nieruchomości hipotekami kaucyjnymi, zaś ruchomości zastawem bankowym i korzystały one z pierwszeństwa zaspokojenia,

- wysokość tych wierzytelności znacznie przekraczała wartość przejętej nieruchomości i ruchomości i każdy sposób egzekucji tych wierzytelności przez pozwanych uniemożliwiał zaspokojenie wierzytelności powoda,

- materiał dowodowy w tej sprawie nie daje podstaw do przyjęcia, że pozwani w dacie dokonywania przez dłużnika L. M. czynności datio in solutum wiedzieli, że dłużnik ten działa w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli, tym bardziej, że wymagalne wierzytelności pracowników dłużnika z tytułu odpraw, dochodzone przez nich na drodze sądowej, powstały dopiero około 4 miesięcy po tej dacie,

- powód nie dokonał żadnych działań zmierzających do zaspokojenia swojego roszczenia z innych składników majątku ruchomego i nieruchomego dłużnika L. M., którego był on właścicielem, a więc nie udowodnił swojego pokrzywdzenia w rozumieniu art. 530 k.c. jako niezbędnej przesłanki zastosowania tego przepisu,

c/ art. 6 k.c. przez bezzasadne przyjęcie, że powód udowodnił okoliczność, iż dokonanie przez dłużnika L. M. na rzecz pozwanych w dniu 27 stycznia 2012 r. czynności datio in solutum zdziałane było z pokrzywdzeniem powoda, chociaż pozwani konsekwentnie twierdzili i okoliczności sprawy na to wskazują, że nawet w wypadku prowadzenia egzekucji w celu zaspokojenia ich wierzytelności przejęta nieruchomość i ruchomości nie wystarczyłyby na jej pełne zaspokojenie i wierzytelność powoda i tak nie zostałaby zaspokojona.

2. naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia:

- art. 233 § 1 i 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, poprzez błędną ocenę materiału dowodowego i uznanie, iż należności dochodzone przez powoda są mu w pełni należne i zasługują na ochronę przewidzianą w art. 527 k.c.,

- art. 212 § 1 k.p.c. poprzez nie dążenie przez Sąd do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności przedmiotowej sprawy, w szczególności oceny zachowania się dłużnika L. M., istnienia po stronie pozwanych wierzytelności w stosunku do dłużnika w łącznej wysokości 8.017.856,78 zł, co sprawia, iż wartość przejętej przez pozwanych nieruchomość wraz z ruchomościami stanowiącymi wyposażenie zakładu dłużnika w postaci urządzeń i narzędzi nie przekraczała wartości zadłużenia, jakie L. M. posiadł w stosunku do nich, a co nie zostało przez powoda wykazane i prze Sąd udowodnione,

- art. 328 k.p.c., poprzez całkowite pominięcie w uzasadnieniu rozstrzygnięcia okoliczności w postaci wysokości zadłużenia dłużnika względem pozwanych, zobowiązań wobec pozwanych wynikających z ustanowionych na nieruchomościach dłużnika hipotek kaucyjnych, a także zastawu bankowego (...) S.A. na ruchomościach, stanowiących wyposażenie zakładu dłużnika, nadto braku dochodzenia przez powoda swojej wierzytelności w toku prowadzonego przeciwko dłużnikowi postępowania egzekucyjnego, a w szczególności nie ustosunkowanie się w sposób należyty do świadomości pozwanych w zakresie chęci pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli dokonywaną przez dłużnika czynnością.

Mając powyższe okoliczności na względzie, skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, względnie jego uchylenie i przekazanie sprawy Sadowi Rejonowemu w Bełchatowie do ponownego rozpoznania w innym składzie.

Pełnomocnik powoda zaskarżył wydany wyrok w części , tj. w zakresie pkt. 2 obejmującego oddalenie powództwa o uznanie za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela A. Ś. w zakresie wierzytelności o łącznej kwocie 38.520,- zł, objętej nakazami zapłaty wskazanymi w pkt. 1 zaskarżonego wyroku, umowy z dnia 27 stycznia 2012 r., zawartej w Kancelarii Notarialnej notariusza J. R. (1) w B. (Repertorium A - (...)) w zakresie przeniesienia własności ruchomości wymienionych w załączniku nr 1 do tej umowy.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił nierozpoznanie istoty sprawy poprzez brak merytorycznego rozstrzygnięcia o żądaniu powoda dotyczącego uznania za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela A. Ś. umowy z dnia 27 stycznia 2012 r., zawartej w Kancelarii Notarialnej notariusza J. R. (1) w B. (Repertorium A - (...)), także w zakresie przeniesienia własności ruchomości wymienionych w załączniku nr 1, dokonanego wraz z przeniesieniem własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu. Zdaniem skarżącego wydając zaskarżony wyrok Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia przepisów postępowania, tj.: art. 328 § 2 k.p.c. poprzez zupełne pominięcie w uzasadnieniu żądania powoda w rozszerzonej postaci, oraz art. 233 § 1 w zw. z art. 244 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę dowodu z dokumentu w postaci umowy z dnia 27 stycznia 2012 r., zawartej w Kancelarii Notarialnej Notariusza J. R. (1) w B. (Repertorium A — (...)) wraz z załącznikiem nr 1, a w konsekwencji błędne ustalenie stanu faktycznego poprzez nieustalenie wynikającego z przedmiotowego dokumentu faktu dokonania przez dłużnika również przeniesienia własności ruchomości wymienionych w w/w załączniku, co skutkowało brakiem wydania przez Sąd I instancji rozstrzygnięcia w przedmiotowym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanych zasługuje na uwzględnienie. Apelacja powoda podlega oddaleniu.

Na wstępie należy zaznaczyć, że zgodnie z ogólnymi zasadami odpowiedzialności cywilnej dłużnik odpowiada za dług całym swoim majątkiem teraźniejszym i przyszłym (tzw. odpowiedzialność osobista). W praktyce można skutecznie dochodzić zaspokojenia tylko z majątku dłużnika istniejącego, a zarazem mogącego stanowić źródło zaspokojenia, w chwili gdy wierzyciel przystąpi do egzekucji. Co do zasady, dłużnik może swobodnie dokonać wyboru wierzyciela, którego chce zaspokoić, z pokrzywdzeniem pozostałych wierzycieli. Ponadto zaciągnięcie zobowiązania nie ogranicza dłużnika w dysponowaniu swoim majątkiem, czy to przez rozporządzanie poszczególnymi jego składnikami, czy to przez zaciąganie nowych zobowiązań, chociażby takie dyspozycje prowadziły do braku pokrycia w chwili wymagalności wierzytelności. Stąd też jako zasadę należy przyjąć stwierdzenie, że wierzyciel ponosi ryzyko niewypłacalności dłużnika, niezależnie od tego, kiedy do niej dochodzi. Prawo cywilne zna szereg instrumentów, których celem jest – poprzez wzmocnienie lub szczególną ochronę wierzytelności – złagodzenie ryzyka niewypłacalności dłużnika. Wśród instrumentów tych zasadnicze miejsce zajmuje, skarga pauliańska rozumiana jako uprawnienie wierzyciela do zakwestionowania skuteczności krzywdzącej go czynności dłużnika dokonanej z osobą trzecią. Jego funkcją jest zabezpieczenie interesów wierzyciela w wypadku nielojalnego postępowania dłużnika (często realizowanego w porozumieniu z osobą trzecią i na jej korzyść), który doprowadza swój majątek do stanu zagrażającego zaspokojeniu wierzycieli. Podkreślić należy, że wierzycielowi przysługuje skarga pauliańska, jeżeli dojdzie do spełnienia kumulatywnie wynikających z art. 527 k.c. przesłanek. Szczególny charakter instytucji skargi pauliańskiej, rodzi po stronie wierzyciela możliwości żądania tego, co dłużnik świadczył osobie trzeciej, wymaga ścisłego jej stosowania, bez niedopuszczalnej wykładni rozszerzającej właściwych przepisów, zwłaszcza w zakresie przesłanek skargi.

Wskazane powyżej uwagi natury wstępnej mają dla rozstrzygnięcia sprawy znaczenie o tyle, że pozwalają na przyjęcie, że ten wyjątkowy środek prawny może być stosowany tylko w razie bezwzględnego ustalenia, zaistnienia materialnoprawnych przesłanek stanowiących podstawę skargi pauliańskiej.

Wydając zaskarżony wyrok Sąd pierwszej instancji dopuścił się naruszenia przepisu art. 530 k.c. W okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było podstaw aby uznać, że powód wykazał przesłanki uzasadniające zastosowanie powołanego przepisu.

Właściwe zastosowanie powołanej normy prawnej wymaga w pierwszej kolejności wykazania „pokrzywdzenia wierzyciela”.

Pojęcie to zostało zdefiniowane w art. 527 § 2 k. c., w którym wskazano, że czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli w skutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Biorąc pod uwagę charakter dokonanej przez dłużnika L. M. z pozwanymi czynności prawnej polegającej na zwolnieniu z długu w zamian za przeniesienie własności ruchomości i nieruchomości dla ustalenia czy zaistniała powyższa przesłanka należy dokonać porównania sytuacji majątkowej dłużnika przed i po dokonaniu czynności prawnej. Wydając zaskarżone orzeczenie Sąd pierwszej instancji zaniechał tych ustaleń co w ocenie Sądu Okręgowego prowadzi do wniosku, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie uprawniał do konkluzji, iż zawarcie umowy spowodowało pokrzywdzenie wierzycieli.

W tym miejscu należy podkreślić, że między czynnością dłużnika a pokrzywdzeniem wierzyciela (w rozumieniu § 2 art. 527) musi istnieć zależność, określana niekiedy jako związek przyczynowy ( vide : wyrok Sądu Najwyższego z 5 lipca 2013 r., IV CSK 738/12,). W wyroku Sądu Najwyższego z 28 czerwca 2007 r. (IV CSK 115/07) podkreślono ponadto, że istotne dla zbadania wystąpienia przesłanki pokrzywdzenia wierzyciela jest ustalenie, czy w przypadku niedokonania konkretnej czynności wierzyciel faktycznie zostałby zaspokojony. Konsekwencją istnienia wymogu powyższego związku jest natomiast to, że nie jest możliwe zaskarżenie odpłatnej czynności dłużnika, jeżeli ekwiwalent jego świadczenia pozostał w majątku dłużnika albo został przeznaczony na zaspokojenie wierzycieli. Nie można również uznać, że dłużnik stał się niewypłacalny w większym stopniu, jeżeli niezależnie od tego, czy dokonał określonej czynności rozporządzającej składnikiem należącym do jego majątku, czy też nie, wierzyciel i tak nie może uzyskać zaspokojenia swojej wierzytelności. W takiej sytuacji pomiędzy czynnością, której uznania za bezskuteczną wobec siebie żąda wierzyciel, a niewypłacalnością dłużnika brak bowiem szczególnego związku, o którym mowa w art. 527 § 2 k.c.

Sąd Okręgowy nie akceptuje tym samym stanowiska Sądu Rejonowego jakoby wystarczającym dowodem niewypłacalności dłużnika było w okolicznościach przedmiotowej sprawy postanowienie Sądu Rejonowego Sądu Gospodarczego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 17 lipca 2012 r. Podkreślić należy, że w tym zakresie Sąd Okręgowy nie jest związany ustaleniami jakie poczynił Sąd Rejonowy, które jak wynika z uzasadnienia wskazanego wyżej postanowienia wynikają z faktu, że dłużnik nie złożył odpowiedzi na wniosek, nie przedstawiając tym samym żadnej informacji dotyczącej swojej kondycji finansowej, nie wykazał, że posiada środki na przeprowadzenie postępowania upadłościowego. W konsekwencji jak wynika z powołanego wyżej uzasadnienia Sąd zastosował przepis art. 230 k.p.c. przyjmując domniemanie że skoro dłużnik nie wypowiedział się o faktach przedstawionych przez wnioskodawcę składającego wniosek o ogłoszenie upadłości ponosi konsekwencje w postaci uznania tych okoliczności za przyznane. W ocenie Sądu Okręgowego skutkiem zasady mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia ( art. 365 § 1 k.p.c. ) jest jedynie to, że przesądzenie kwestii o charakterze prejudycjalnym oznacza, że w procesie późniejszym ta kwestia nie może być już w ogóle badana. Zachodzi wówczas ograniczenie dowodzenia faktów, objętych prejudycjalnym orzeczeniem, a nie tylko ograniczenie poszczególnego środka dowodowego. Moc wiążąca orzeczenia odnosi się tylko do treści jego sentencji, a nie uzasadnienia. Nie mają mocy wiążącej ani poglądy prawne wyrażone w uzasadnieniu orzeczenia, ani motywy i ustalenia faktyczne zawarte w uzasadnieniu. Przedmiotem prawomocności materialnej jest wyłącznie ostateczny rezultat rozstrzygnięcia, a nie przesłanki, które do niego doprowadziły. A contrario sąd przy wydaniu wyroku nie jest związany zarówno ustaleniami faktycznymi poczynionymi w innej sprawie, jak i poglądami prawnymi wyrażonymi w uzasadnieniu zapadłego w niej orzeczenia.

Jak wskazano powyżej umowa, co do której powód domagał się zastosowania przepisów o skardze paulińskiej została zawarta w celu spełnienia ciążącego na dłużniku L. M. długu. Brak dowodu potwierdzającego okoliczność, że wartość przekazanego przez dłużnika majątku przewyższała wysokość zobowiązania, które zostało nim zaspokojone prowadzi do wniosku, że świadczenia stron umowy były co najmniej ekwiwalentne. Jej zawarcie nie prowadziło wiec do zubożenia dłużnika, który nawet jeśli był niewypłacalny to stan ten istniał jeszcze przed styczniem 2012 r. kiedy to doszło do zawarcia omawianej umowy. Okoliczność powyższa co do zasady nie wyklucza oczywiście uznania że zasadności skargi paulińskiej pod warunkiem, że z jej dobrodziejstwa skorzysta wierzyciel, który wykaże, że na skutek umowy został pozbawiony możliwości zaspokojenia kosztem innego wierzyciela. Ocena czy zaskarżona przez powoda czynność prawna została dokonana z jego pokrzywdzeniem, ( a wiec pokrzywdzeniem wierzycieli od których powód nabył wierzytelności – art. 509 k.c. ) nie może być w ocenie Sądu Okręgowego dokonana w oderwania od treści przepisu art. 1025 k.p.c. Obowiązkiem Sądu było bowiem dokonanie oceny czy ewentualne dochodzenie roszczeń w toku postępowania egzekucyjnego mogłoby doprowadzić do zaspokojenia zgłoszonych wierzytelności. Przypominając, że wierzytelność przysługująca powodowi wiąże się z kosztami postępowania jakie ponieśli byli pracownicy dłużnika, powołać należy treść § 3 art. 1025 k.p.c. z którego wynika, że ulegała by ona zaspokojeniu w równym stopniu z należnością główną. Należności za pracę podlegają zaspokojeniu w ramach dwóch kategorii – trzeciej oraz szóstej i są rozdzielone w zależności od ich wysokości. W kategorii trzeciej następuje zaspokojenie należności za pracę za 3 miesiące, jednakże jedynie do wysokości aktualnie określonego przez odrębne przepisy najniższego wynagrodzenia za pracę. Należności przewyższające trzykrotne minimalne wynagrodzenie za pracę mogą być zaspokojone dopiero w kategorii szóstej.

Wnosząc pozew powód nie wykazał, że pracownicy od których nabył wierzytelność nie uzyskali zaspokojenia. W załączonych przez Sąd meritii aktach sprawy V GU 4/12 znajduje się korespondencja pochodząca od (...) Urzędu(...)w Ł. ( pismo z 10 września 2012 r. ) z której treści wynika w/w podmiot wszczął postępowanie w sprawie wniosków o wypłatę świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na podstawie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy z dnia 13 lipca 2006 r., nie można więc wykluczyć, że przynajmniej częściowo poprzednicy prawni powoda zostali zaspokojeni w toku wszczętego przed (...) Urzędem (...) postępowania.

W realiach przedmiotowej sprawy trudno również jednoznacznie ustalić jaki charakter miały zgłoszone przez poprzedników prawnych powoda roszczenia, w związku z dochodzeniem których powstały koszty procesu. Zaskarżone orzeczenie zapadło w następstwie przyjęcia, że należności jakich poprzednicy prawni powoda domagali się od swojego pracodawcy stanowią należne im odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę. W aktach sprawy brak dowodu potwierdzającego powyższą okoliczność, którą jednak biorąc pod uwagę zbieżne stanowisko stron w tym zakresie uznać należało za przyznane. Powyższe ustalenie nie daje jednak odpowiedzi na istotne dla rozstrzygnięcia pytanie o kategorie w której następowałoby ewentualne zaspokojenie. Nie można w konsekwencji wykluczyć, że wskazana wierzytelność stanowiąca koszty procesu a precyzyjnie koszty związane z zastępstwem adwokackim mogła przynajmniej w części podlegać zaspokojeniu w kategorii szóstej a więc dalszej niż roszczenia pozwanych. Powód nie zadał sobie trudu aby wykazać, że jej zaspokojenie mogło nastąpić w kategorii trzeciej a więc skorzystać z pierwszeństwa przed innymi wierzytelnościami w tym wierzytelnościami zabezpieczonymi hipoteką i zastawem.

W tym miejscu należy zaznaczyć, ze jedną z okoliczności sprawy, które Sąd pierwszej instancji pominął w swych rozważaniach prawnych jest to, że zawierając umowę dacio in solutum dłużnik zwalniał się z obowiązku spełnienia świadczenia w części zabezpieczonego hipoteką i zastawem, a więc podlegającego zaspokojeniu w kategorii piątej ( art. 1025 § 1 pkt 5 k.p.c.). Przypomnieć należy, że wierzytelności pozwanych były zabezpieczone hipotekami kaucyjnymi ustanowionymi na przejętej nieruchomości w wysokości ponad 10 000 000 zł. ( vide: akt notarialny k. 105 ) natomiast na ruchomościach przejętych przez powodów był ustanowiony zastaw bankowy.

Jak wskazano powyżej, przesłanką uwzględnienia powództwa było wykazanie, że konsekwencją zawartej z pozwanymi umowy dłużnik stał się niewypłacalny co oznacza, że w świetle art. 6 k.c. obowiązek jej udowodnienia ciążył na powodzie. Tymczasem wnioski dowodowe odnoszące się do sytuacji majątkowej dłużnika, w szczególności wartości składników majątkowych przekazanych pozwanym zaskarżoną umową zostały cofnięte przez stronę powodową a wnioskom pełnomocnika pozwanych zmierzającym do przeprowadzenia ustaleń w tym zakresie pełnomocnik powoda oponował ( vide: protokół rozprawy z 2 kwietnia 2015 k. 357 ). To stanowisko strony powodowej doprowadziło w konsekwencji do nieudowodnienia wskazanej wyżej przesłanki a co za tym idzie oddalenia powództwa.

Reasumując tą część rozważań wskazać należy, że powód nie wykazał jakoby dopiero umowa, której bezskuteczności się domaga wykluczyła zaspokojenie wierzytelności, które nabył.

Dla zastosowania przepisu art. 530 k.c. niezbędne było również wykazanie, że dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia wierzycieli. W świetle powyższego stwierdzenia niezbędne jest udowodnienie przez wierzyciela, że dłużnik w chwili dokonywania zaskarżonej czynności liczył się z tym, iż w związku ze swoją działalnością może mieć w przyszłości wierzycieli; zdawał sobie sprawę ze skutków dokonywanej czynności dla jego majątku; oraz dokonując zaskarżonej czynności, działał w zamiarze pokrzywdzenia wierzycieli. Podkreślenia wymaga, że chodzi tu o zamiar wyłączny i bezpośredni, co oznacza, że jedynym celem dokonania czynności było spowodowanie niewypłacalności i przez to uniemożliwienie uzyskania zaspokojenia przez przyszłych wierzycieli. Tym samym niezbędne staje się udowodnienie nie tylko faktu, że zawierając kwestionowaną czynność prawną dłużnik liczył się z tym, że w związku ze swoją działalnością może mieć w przyszłości wierzycieli, ale niezbędne jest udowodnienie, że przez czynność miał zamiar pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli, a więc, że celem czynności było spowodowanie niewypłacalności i uniemożliwienie uzyskania zaspokojenia. Konieczność istnienia złego zamiaru po stronie dłużnika jest co prawda przedmiotem rozbieżności w orzecznictwie Sądu Najwyższego, Sąd Okręgowy w niniejszym składzie opowiada się z zyskującym przewagę stanowiskiem zaprezentowanym powyżej. (vide: wyroki Sądu Najwyższego: z 28 marca 2003 r., IV CKN 1965/00; z 6 marca 2009 r., II CSK 592/08; z 9 listopada 2011 r., II CSK 64/11; z 29 maja 2015 r., V CSK 454/14).

Reasumując, przyszły wierzyciel może uzyskać ochronę jedynie w razie takiego działania dłużnika, które jest rozmyślnym dążeniem do uwolnienia się od spełnienia zobowiązania, którego powstanie w przyszłości jest realne.

W przedmiotowej sprawie udowodnienie, że zaistniała omawiana przesłanka Sąd pierwszej instancji oparł na wnioskowaniu, że skoro dłużnik prowadził działalność gospodarczą i zatrudniał pracowników to musiał się liczyć z koniecznością wypłaty na ich rzecz należnych świadczeń co w związku z sprzedażą mienia, w oparciu o które prowadził tą działalność stało się niemożliwe.

Takie rozumowanie, stanowiące w istocie domniemanie faktyczne, choć co do zasady dopuszczalne nie może stanowić dostatecznego potwierdzenia, że zaistniała omawiana okoliczność. Opiera się ono bowiem na założeniu, że dłużnik zawierając 27 stycznia 2012 r. wyzbył się całego majątku. Fakt ten w żadnym wypadku nie zostało udowodniony.

Uznając, że powód w rozpoznawanej sprawie nie udowodnił, że dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia wierzyli Sąd Okręgowy powyższe stanowisko wywodzi również z okoliczności, że w toku postępowania przed Sądem Rejonowym nie przeprowadzono dowodu z przesłuchania dłużnika, którego zeznania co oczywiste, uznać należało za kluczowe dla oceny jego zamiaru przy zawarciu umowy z pozwanymi. Strona powodowa nie złożyła wniosku o przeprowadzenie powyższego dowodu toteż mankament w ustaleniach Sądu pierwszej instancji w tym zakresie musi ją obciążać.

W przypadku dokonania przez dłużnika czynności odpłatnej, dla skuteczności skargi pauliańskiej ustawa wymaga wykazania wiedzy osoby trzeciej o tym, że dłużnik działał w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli a wiec wykazania złej wiary osoby trzeciej ( art. 530 k.c.). Wskazany przepis nie przewiduje jednocześnie zawartego w przepisie art. 527 § 4 k.c. domniemania wiedzy o skutkach czynności prawnej po stronie przedsiębiorcy będącego z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych. Jednocześnie wykazanie jedynie, iż danych okolicznościach osoba trzecia mogła się o tym dowiedzieć, nie będzie przesłanką wystarczającą. Tymczasem Sąd Rejonowy wydając zaskarżone orzeczenie zdaje się poprzestał na ustaleniu, że pozwani jako kontrahenci dłużnika mieli możliwość dowiedzenia się o niebezpieczeństwie pokrzywdzenia jego pracowników ( wierzycieli przyszłych). Dla ustalenia złej wiary po stronie pozwanych nie wystarcza w ocenie Sądu Okręgowego ogólne stwierdzenie, że pozwani jako kontrahenci dłużnika wiedzieli o problemach finansowych związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Tym samym przyznać należy rację pełnomocnikowi pozwanych, że materiał dowodowy w tej sprawie nie daje podstaw do przyjęcia, że pozwani w dacie dokonywania przez dłużnika L. M. czynności datio in solutum wiedzieli, że dłużnik ten działa w zamiarze pokrzywdzenia przyszłych wierzycieli. Jak wynika z zeznań B. U., M. M. i J. N. ( vide: protokół rozprawy k. 366 ) w dacie zawarcia umowy nie posiadali wiedzy o zadłużeniu L. M. wobec pracowników. Brak jednocześnie podstaw aby prawdziwość tych zeznań podważyć. Odmiennego ustalenia nie uzasadnia bowiem protokół z kontroli Państwowej Inspekcji Pracy z którego wynika, że już na początku 2012 r. L. M. zalegał z wypłatami wobec pracowników oraz tym bardziej umowa dzierżawy nieruchomości zawarta bezpośrednio po jej nabyciu przez pozwanych. Odnosząc się do wskazanej umowy podnieść należy, że uwzględniając okoliczność niewątpliwych związków personalnych pomiędzy dłużnikiem a członkami zarządu spółki dzierżawiącej obiekt można z jednej strony podważać rzetelność i dobre intencje stron w związku z omawianym transakcjami, można jednocześnie z drugiej strony rozważać czy podjęte działania nie zapobiegły upadłości likwidacyjnej dłużnika i związanej z tym całkowitej likwidacji przedsiębiorstwa a co za tym idzie utraty zatrudnienia pracowników, którzy zbyli powodowi zgłoszoną wierzytelność. Brak ustaleń Sądu pierwszej instancji wywołana brakiem inicjatywy dowodowej strony powodowej czynią wybór jednej z wskazanych wyżej wersji niemożliwym co dla potrzeb przedmiotowego procesu skutkuje przyjęciem, że omawiana umowa najmu nie może przesądzać o wiedzy powodów co do złego zamiaru dłużnika wobec zatrudnionych przez niego pracowników.

Sąd Okręgowy podziela również wyrażony w apelacji pogląd, że powód wobec nie podjęcia żadnych działań zmierzających do zaspokojenia swojego roszczenia z innych składników majątku ruchomego i nieruchomego dłużnika L. M., nie udowodnił swojego pokrzywdzenia w rozumieniu art. 530 k.c. Podkreślić należy, że prawo do żądania bezskuteczności czynności prawnej przysługuje wierzycielowi występującemu ze skargą paulińska w razie niemożliwości zaspokojenie się z majątku dłużnika osobistego. Dla skuteczności wniesionej skargi nie wystarcza ustalenie, że zaspokojenie się ze składników majątkowych transferowanych w zaskarżonej czynności prawnej będzie dla wierzyciela szybsze i łatwiejsze.

Reasumując wskazane wyżej argumenty przemawiają za zmianą zaskarżonego wyroku i oddaleniem powództwa. Uznać należy bowiem, ze powód nie udowodnił zaistnienia wskazanych wyżej przesłanek wyrażonych w art. 530 k.c. W tym kontekście, brak z jego strony dotychczas jakichkolwiek czynności zmierzających do wyegzekwowania wierzytelności od dłużnika prowadzi do uznania, że powództwo zostało wytoczone przedwcześnie.

Brak podstaw do uwzględnienia skargi paulińskiej z uwagi na niewskazanie zaistnienia przesłanek z art. 530 k.c. skutkuje również co oczywiste oddaleniem apelacji strony powodowej, w której uwzględnienie mogłoby nastąpić tylko w przypadku zaistnienia okoliczności uzasadniających zastosowanie powołanego wyżej przepisu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie przepisów art. 386 § 1 k.p.c. i art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji zaskarżonego orzeczenia.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. Zasądzone od powoda na rzecz powodów z tego tytułu świadczenia za pierwsza i drugą instancję obejmują zwrot kosztów zastępstwa procesowego ustalony według norm przepisanych.

SSO Beata Grochulska SSO Paweł Hochman SSO Dariusz Mizera

Dodano: 4 grudnia 2023, Opublikował(a): Justyna Dolata
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Osoba, która wytworzyła informację: Paweł Hochman, Dariusz Mizera , Beata Grochulska
Data wytworzenia informacji: 1 lutego 2016