Portal Orzeczeń

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postepowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...)Spółki Akcyjnej z siedzibą w K.

przeciwko D. S.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 11 października 2018 roku, sygn. akt I C 1176/18upr

1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądza od pozwanej D. S. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. kwotę 608 (sześćset osiem) złotych wraz z odsetkami za opóźnienie poczynając od dnia 07 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 161,70 (sto sześćdziesiąt jeden 70/100) złotych tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu,

2. oddala apelację w pozostałej części,

3. zasądza od pozwanej D. S. na rzecz powoda (...)Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. kwotę 23 (dwadzieścia trzy) złote tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sygn. akt: II Ca 905/18

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 7 kwietnia 2017 r. w sprawie VI Nc-e 587772/17 powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. wniosła o zasądzenie w elektronicznym postępowaniu upominawczym od pozwanej D. S. kwoty 793,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 października 2014 r. do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 22 maja 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim, bowiem w sprawie przytoczone okoliczności budziły wątpliwości.

W dniu 22 maja 2018 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. wydał na rzecz(...)S.A. z siedzibą w K. nakaz zapłaty w postepowaniu upominawczym zgodny z żądaniem pozwu.

Pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim oddalił powództwo.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny: (...) Sp. z o. o. w W. prowadziła działalność gospodarczą polegającą na udzielaniu pożyczkobiorcom pożyczek w sposób i na warunkach określonych w umowie ramowej pożyczki zawartej na czas nieokreślony. Umowa ramowa pożyczki była zawierana z zastosowaniem środka porozumiewania się na odległość. Na podstawie tej umowy pożyczkodawca miał udzielać pożyczkobiorcy kolejnych pożyczek na wniosek pożyczkobiorcy, warunki kolejnych umów pożyczek miały być potwierdzane pożyczkobiorcy na piśmie lub przesyłane mu drogą elektroniczną. Pożyczkobiorca mógł wnioskować o pierwszą pożyczkę rejestrując się i tworząc konto użytkownika na stronie internetowej pozyczkomat.pl, podając szereg swoich danych osobowych. W celu zawarcia umowy koniecznym było dokonanie czynności rejestracyjnych szczegółowo opisanych w umowie ramowej pożyczki. W celu potwierdzenia rejestracji pożyczkobiorca był zobowiązany do wniesienia opłaty rejestracyjnej w wysokości 0,01 zł przekazem na rachunek bankowy pożyczkodawcy. Opłata rejestracyjna winna zostać zapłacona przekazem z tego samego rachunku, na który zostanie wypłacona pożyczka. Zgodnie z postanowieniami umowy ramowej przeprowadzenie owych czynności przez pożyczkobiorcę należało poczytywać jako akceptację warunków wynikających z treści umowy. Po zaakceptowaniu każdego wniosku pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę, pożyczkodawca miał przesłać formularz informacyjny dotyczący każdej pożyczki. Przy pierwszej pożyczce pożyczkodawca miał przesłać projekt umowy ramowej pożyczki na adres określony w formularzu rejestracji. Kwota pierwszej i każdej kolejnej pożyczki była przekazywana na rachunek bankowy pożyczkobiorcy bezzwłocznie po przesłaniu pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę elektronicznego powiadomienia o decyzji w sprawie wniosku o pożyczkę, formularza informacyjnego wraz z harmonogramem spłat oraz terminem spłaty pożyczki za pośrednictwem wiadomości SMS i/lub za pośrednictwem wiadomości e-mail. Każda pożyczka udzielana przez pożyczkodawcę była oprocentowana w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne). Odsetki zwiększały sumę zadłużenia z tytułu pożyczki i miały być spłacane łącznie z kolejnymi ratami pożyczki. Wysokość odsetek maksymalnych ustalana była zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 nr 16 poz. 93 z późn. zm.), , a za udzielenie pożyczki była naliczana prowizja. Między pozwaną D. S. a (...) została zawarta umowa o numerze (...) dnia 25 sierpnia 2014 r.

(...) Sp. z o. o. w W. sporządziła projekt umowy ramowej pożyczki pomiędzy (...) Sp. z o. o. w W. a D. S.. Sporządzony projekt umowy ramowej pożyczki nie został opatrzony podpisami żadnej ze stron.

W dniu 16 maja 2016 r. pomiędzy (...) Sp. z o. o. w W. a (...)Spółka Akcyjna z siedzibą w K. została zawarta umowa przelewu wierzytelności, na mocy której cedent (...) Sp. z o. o. w W. przeniosła na cesjonariusza (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w K. wierzytelności w stosunku do podmiotów wymienionych w wykazie wierzytelności - Załączniku nr 1 dołączonym do umowy. W załączniku do umowy cesji wskazano, że umowa pomiędzy pierwotnym wierzycielem a pozwaną została zawarta 25 września 2014 r. i posiadała numer (...)

Pozwana zawarła umowę pożyczki z poprzednikiem prawnym powoda przez platformę internetową. Pozwana nie otrzymała papierowej wersji umowy. Pozwana nie otrzymała również wypowiedzenia umowy, ani informacji o rozpoczętym procesie windykacji. Pozwana nie podpisywała nigdy ugody. Z załączonej do akt sprawy umowy cesji nie wynika, że cesja obejmuje umowę zawartą przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem. W umowie cesji wskazane są błędne daty zawarcia umowy oraz błędny numer zawartej umowy. Z dołączonych dokumentów nie wynika również wysokość roszczenia

Mając ta poczynione ustalenia faktyczne Sąd Rejonowy uznał, że przedmiotowe powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Materiał dowodowy przedłożony przez stronę powodową nie pozwalał uznać, że powód wykazał zasadność roszczenia oraz z czego wywodzi kwoty dochodzone pozwem. Ponadto, zamieszczone dane w załącznikach do umowy przelewu zawierają błędy – numer pożyczki oraz data jej zawarcia jest różna od tej wynikającej z umowy pożyczki.

Niewątpliwie powód jako nabywca wierzytelności winien dysponować całością dokumentacji związanej z nabytą wierzytelnością i jako profesjonalista w swej dziedzinie, winien wykazać w postępowaniu sądowym, w jaki sposób i w oparciu o jakie dokumenty określił wysokość dochodzonego roszczenia.

W niniejszej sprawie powód nie zdołał wykazać, z czego wynika kwota dochodzona pozwem, że wierzytelność we wskazanych kwotach faktycznie istnieje, a w konsekwencji, że powód posiada własną legitymację czynną do wystąpienia z przedmiotowym żądaniem zapłaty. Ponadto, umowa cesji wierzytelności zawiera liczne błędy co uniemożliwia danie im wiary prawdziwości. Numery umów jak i data ich zawarcia nie jest tożsama z datą zawarcia umowy. Ponadto, na umowie cesji nie ma podpisu ani cedenta ani cesjonariusza.

Nie można uznać za zasadne naliczenie przez powoda kosztów windykacji z uwagi na fakt, że powód nie wykazał, aby poniósł jakiekolwiek koszty związane z windykacją oraz nie udowodnił, aby pozwaną otrzymała jakiekolwiek wezwanie do zapłat – telefoniczne czy też pisemne. Pozwana nie otrzymała również wypowiedzenia umowy pożyczki co uniemożliwia stwierdzenia, kiedy pożyczka stała się wymagalna.

Nie ulega wątpliwości, iż nie wystarczy zgłosić do sądu żądanie zasądzenia odpowiedniej kwoty, ale trzeba to żądanie udowodnić, zarówno co do zasady, jak i co do wysokości. Ponadto wskazać należy, iż będąca przedmiotem cesji wierzytelności należność wskazana przez powoda musi być realna i przedstawiać faktyczną wysokość wierzytelności.

W przedmiotowej sprawie, strona powodowa nie uczyniła zadość tym obowiązkom, a zatem w konsekwencji, wobec nie przytoczenia twierdzeń uzasadniających istnienie tytułu prawnego strony powodowej do żądania zapłaty, należało oddalić przedmiotowe powództwo w całości jako nieuzasadnione i nieudowodnione.

Z tych względów Sąd Rejonowy oddalił przedmiotowe powództwo.

Powód (...)SA w K. zaskarżyła wyrok w całości.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła w szczególności:

- naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy:

a) Art. 236 kpc poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie wydania postanowień dowodowych odnoszących się do poszczególnych wniosków dowodowych, a przy tym dokonanie oceny tychże dowodów, w sytuacji gdy sąd nie może opierać postępowania dowodowego w oparciu o dowody prawidłowo niewprowadzone do postępowania,

b) Art. 339 § 2 kpc poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie przez Sąd Orzekający analizy przedstawionych przez Powoda twierdzeń i dopiero po ich negatywnej ocenie przeprowadzenie postępowania dowodowego, w sytuacji gdy w/w przepis przy spełnieniu przesłanek do wydania wyroku zaocznego nakłada obligatoryjny obowiązek dokonania oceny twierdzeń Powoda.

c) Art. 60 kc w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. ustawa o kredycie konsumenckim (Dz.U. Nr 126, poz. 715) poprzez ich błędną wykładnię, a mianowicie przyjęcie przez Sąd Orzekający, iż oświadczenie woli o zawarciu umowy pożyczki dla swej ważności wymaga formy pisemnej, w sytuacji gdy wykładnia w/w przepisów prowadzi do wniosków, iż forma pisemna zastrzeżona została jedynie dla celów dowodowych.

Z ostrożności procesowej, w przypadku nieuwzględnienia przedmiotowego zarzutu, naruszenia przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a) art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód nie wywiązał się z obowiązku udowodnienia okoliczności, z której wywodzi skutki prawne, tj. że zawarł umowę przelewu wierzytelności z (...) Sp. z o. o., podczas gdy powód przedstawił logiczne, wzajemnie uzupełniające się dowody w postaci dokumentacji dotyczącej umowy pożyczki zawartej przez powoda, której to dokumentacji uzyskać by nie mógł bez zawarcia i wykonania w/w umowy przelewu wierzytelności,

b) art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 65 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę materiału dowodowego, co doprowadziło do uznania, że powód nie udowodnił swojej legitymacji procesowej czynnej, podczas gdy z dokumentacji pożyczkowej oraz umowy przelewu wierzytelności z dnia 16 maja 2016 roku., wraz z załącznikiem, stanowiącego jej integralną część, wynika że doszło do zawarcia umowy pożyczki będącej źródłem zobowiązania z którego wynika wierzytelność dochodzona pozwem jak również fakt, iż wierzytelność ta była przedmiotem umowy cesji zawartej w dniu 16 maja 2016 roku,

c) art. 233 §1 k.p.c., polegającą na dowolnej, sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy, ocenie materiału dowodowego przejawiającej się w uznaniu, że analiza załącznika do umowy przelewu wierzytelności z dnia 16 maja 2016 roku załączonego do pozwu, nie prowadzi do wniosku, iż powód zakupił zindywidualizowaną i wymagalną wierzytelność pozwanej w wysokości wskazanej w pozwie, podczas gdy we wskazanym załączniku wierzytelność pozwanego została określona za pomocą takich danych jak numer umowy oraz części składowe roszczenia których wysokość odpowiada wartościom zamieszczonym w pozwie, wobec powyższego analiza omawianego załącznika prowadzi do wniosku, iż Umowa przelewu wierzytelności z dnia 16 maja 2016 r. obejmowała wierzytelność pozwanej

d) art. 339 § 2 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie przez Sąd orzekający, iż w sprawie zachodzą uzasadnione wątpliwości w sytuacji, gdy w przedmiotowym stanie faktycznym takie wątpliwości nie wystąpiły, czego skutkiem winno być przyjęcie przez Sąd orzekający wskazanych przez powoda twierdzeń za prawdziwych,

e) art. 65 § 2 w zw. z art. 510 § 1 k.c. w zw. z. art. 509 § 1 k.c. w zw. art. 3531 k.c. poprzez ich niezastosowanie i dokonanie błędnej wykładni oświadczeń woli stron umowy przelewu wierzytelności złożonych w dniu 16 maja 2016 roku r., bez uwzględnienia zgodnej woli stron, co skutkowało przyjęciem, że umowa ta nie została zawarta, pomimo, iż z materiału dowodowego w postaci umowy cesji wraz z załącznikiem, przy zastosowaniu prymatu wykładni subiektywnej wynika, że strony umowy wyraźnie określiły zarówno strony jak i przedmiot świadczenia (essentialia negotii), będącego przedmiotem przelewu,

f) art. 773 k.c. poprzez błędne przyjęcie, iż dokumentem w rozumieniu kodeksu cywilnego jest wyłącznie forma pisemna poświadczona za zgodność z oryginałem, podczas gdy definicja ustawowa, wskazuje wyraźnie iż „Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią”,

g) art. 5 ust. 13 ustawy z dnia 11 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim poprzez jego niezastosowanie i uznanie, że powód nie przedstawił wystarczających dowodów wskazujących na istnienie wierzytelności, ponieważ nie przedłożył podpisanych dokumentów pożyczkowych, podczas gdy z istoty umowy o kredyt konsumencki zawieranej na odległość, tj. bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, wszelkie dokumenty pożyczkowe, tj. formularze informacyjne oraz umowy pożyczki, są doręczane Pozwanemu na trwałym nośniku, a pozwany wszelką dokumentację otrzymał na wskazany przez niego adres e-mail.,

Wskazując na powyższe zarzuty strona powodowa wnosiła o:

1. Zmianę zaskarżonego wyroku w całości i zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kwoty 793,00 zł wraz z odsetkami liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania,

2. Zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

ewentualnie wnosiła o: uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania w całości wraz z obowiązkiem orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje: apelacja jest uzasadniona w części.

Trafnie podnosi autor apelacji, iż w sprawie niniejszej powód wykazał legitymację czynną do dochodzenia przedmiotowej należności. Przedłożone przez powoda dokumenty w postaci umowy cesji wierzytelności z dnia 16 maja 2016 roku wraz z wyciągiem z załącznika do przedmiotowej umowy, należycie oraz w sposób niebudzący wątpliwości wykazują istnienie legitymacji czynnej powoda.

Z umowy ramowej pożyczki wynika natomiast procedura zawarcia umowy pożyczki (poprzez internet), możliwość zapoznania się z warunkami zawieranej umowy pożyczki, w tym także wysokość oraz koszty związane z jej udzieleniem, jak i nieterminową spłatą.

Po prawidłowym wypełnieniu formularza rejestracji, potwierdzeniu podanego numeru telefonu komórkowego i po podaniu indywidualnego kodu PIN przesłanego na numer telefonu komórkowego Pożyczkobiorcy, Pożyczkobiorca zostanie przekierowany do zabezpieczonego serwisu usług płatniczych w celu podania danych niezbędnych do przekazania wymaganej opłaty rejestracyjnej w wysokości 0,01 złotych.

Poprzez dokonanie wskazanych powyżej czynności strony zgodnie uznają przez akceptację „warunków Umowy Ramowej Pożyczki”.

Z powyższego wynika, że momentem zawarcia w/w umowy jest rejestracja i dokonanie poszczególnych czynności na wskazanej platformie internetowej. Pozwana zakładając profil klienta na platformie internetowej Cedenta, zgodnie z przedmiotową umową pożyczki nie tylko potwierdziła prawdziwość i aktualność swoich danych, lecz także otrzymała od Cedenta wiadomość SMS, zawierającą kod o numerze (...), potwierdzający rejestrację na platformie. Po otrzymaniu kodu pozwana wykonała ze swojego rachunku bankowego, wskazanego w trakcie tworzenia profilu klienta, przelew weryfikacyjny w kwocie 0,01 zł, w którego tytule zobowiązana była do wskazania otrzymanego uprzednio kodu o numerze (...). Pozwana zawarła wówczas w dniu 25 sierpnia 2014 roku umowę pożyczki o numerze (...) na kwotę 500,00 zł, następnie zaś wnioskiem z dnia 24 września 2014 roku pozwana dokonała prolongaty terminu płatności wcześniejszego zobowiązania. Pożyczkodawca zaakceptował wniosek pozwanej, podjęte zostały czynności faktyczne mające na celu zawarcie umowy pożyczki o numerze (...), opiewającej dalej na kwotę 500,00 zł, jednakże z nowym terminem płatności przedłużonym do dnia 26 października 2014 roku, co zostało uwzględnione w przedłożonym do akt sprawy wyciągu z załącznika do umowy przelewu wierzytelności.

Pozwana dokonała na rzecz cedenta następujące dwie wpłaty: w dniu 25.09.2014 r. w kwocie 130,00 zł oraz w dniu 30.10.2014 r. w kwocie 55,00 zł tj. łącznie 185 zł.

Oznacza powyższe, że pozwana musi dalej spłacić kwotę 315 zł z tytułu otrzymanego kapitału podstawowego ( 500 zł -185 zł ).

Pozwana obowiązana jest także zapłacić na rzecz strony powodowej kwotę 113 zł z tytułu zastrzeżonej w umowie pożyczki prowizji.

Skoro pozwana nie spłaciła swojego całego zadłużenia w stosunku do cedenta, to strona powodowa jako następca prawny ma prawo stosownie do postanowień umowy żądać także zwrotu kwoty 180 zł w związku z szeroko pojętymi opłatami windykacyjnymi. Na kwotę 180 zł składają się wysyłane do pozwanej wiadomości sms raz upomnienia na piśmie.

W ocenie Sądu Okręgowego strona powodowa zasadnie domaga się zasądzenia od pozwanej kwoty łącznie 608 zł ( 315 zł + 113 zł + 180 zł ).

Dlatego też podzielając trafność zarzutów apelacji Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 608 zł wraz z odsetkami za opóźnienie zgodnie z żądaniem pozwu poczynając od dnia 07 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty. Koszty procesu z mocy art. 100 k.p.c. stosunkowo rozdzielono albowiem powództwo zostało uwzględnione w 77%. Ustalając koszty procesu zaliczono kwotę 30 zł opłaty sądowej od pozwu oraz wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 180 zł.

W pozostałej części apelację jako niezasadną na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono.

Ponieważ apelacja została uwzględniona w części, dlatego na podstawie art. 100 k.p.c. koszty procesu za instancję odwoławczą również stosunkowo rozdzielono. Skoro strona powodowa poniosła opłatę sądową od apelacji w kwocie 30 zł, a apelację uwzględniono w 77% dlatego należało zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 23 zł.