Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 72/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 8 kwietnia 2025 roku w sprawie II K 987/24.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

M. G. (1)

M. G. (1) nie ma pozwolenia na broń palną i nie posiada broni palnej.

Oskarżony uważał, że kampania wyborcza samorządowa w 2024 roku była prowadzona przez stronę przeciwną w sposób nieuczciwy, zakłamując osiągnięcia jego stronnicowa samorządowego w poprzedniej kadencji i oczerniając go bezpodstawnie, co prowadziło do jego frustracji ( bardzo to brał do siebie, mocno denerwował się, mocno przeżywał każdą sytuację ).

M. D., M. G. (2), W. O., B. B., H. G., A. G.

k 227-230

2.1.1.2.

M. G. (1)

M. G. (1) nie posiada pozwolenia na broń palną. Nie figuruje jako myśliwy w rejestrze członków prowadzonym przez (...) Zarząd Okręgowy w (...)

Zaświadczenie

Informacja z (...)

k 222-223

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

M. D., M. G. (2), W. O., B. B., H. G., A. G.

Zeznania świadków są zbieżne ze sobą i ujawniają przeżycia oskarżonego w związku z wyborami.

2.1.1.2

Zaświadczenie

Informacja z (...)

Dokumenty urzędowe, nie były kwestionowane.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia przez dowolne ustalenie, że oskarżony jest myśliwym i posiada zezwolenie na broń palną, co mogło mieć wpływ na treść wyroku. Nie została spełniona przesłanka „uzasadnionej obawy” z art. 190 § 1 kk.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy generalnie aprobuje ustalenia sądu I instancji, jednak z poniższymi korektami:

- M. G. (1) nie ma pozwolenia na broń palną, nie posiada takiej broni, nie jest członkiem (...). Ustalenia i oceny sądu I instancji są w tym zakresie nieprawidłowe i muszą być pominięte. Zeznania świadków przesłuchanych w postępowaniu odwoławczym nie dotyczą w istocie przebiegu inkryminowanych czynów, jednak wskazują na motywy oskarżonego do ich podjęcia, wynikające z rozgoryczenia – jego zdaniem - „brudną” kampanią wyborczą.

- sąd I instancji przyjął, że na inkryminowany czyn złożyły się trzy pojedyncze zachowania oskarżonego ( 10 marca 2024 roku, 17 marca 2024 roku i 9 kwietnia 2024 roku ). M. G. (1) w dniu 10 marca 2024 roku w sali (...) w S. powiedział do pokrzywdzonego: „zobaczysz co się z sanie z tobą 8 marca 2024 roku po wyborach”. Od pojęcia groźby karalnej należy odróżnić takie terminy, jak pogróżka, Przyjmuje się, że pogróżka zachodzi wówczas, gdy zapowiedź spowodowania dolegliwości jest tak niejasna i ogólnikowa, że nie można ustalić, czy chodzi o przestępstwo, bądź nie można ustalić na czyją szkodę ma zostać ono popełnione (A. Spotowski, Glosa do wyr. SN z 24.8.1987 r., I KR 225/87, s. 180; tenże, w: I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, System, t. 4, cz. 2, 1989, s. 30). Cytowana wypowiedź oskarżonego jest pogróżką z uwagi na to, że nie uzewnętrznia groźby popełnienia przestępstwa i stanowi zapowiedź warunkową nieokreślonych konsekwencji w przyszłości. Groźba karalna pozostaje jednak fundamentem dwóch pozostałych zachowań oskarżonego podjętych w dniach 17 marca 2024 roku i 9 kwietnia 2024 roku. W tym zakresie ustalenia sądu I instancji są prawidłowe.

Art. 190 § 1 kk nie określa sposobów wyrażania groźby karalnej - może być ona zatem wyrażona nie tylko słownie, lecz przez każde zachowanie sprawcy, jeżeli w sposób nie budzący wątpliwości uzewnętrznia ono groźbę popełnienia przestępstwa na szkodę osób wymienionych w tym przepisie i wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę jej spełnienia; nie precyzuje, w jaki sposób sprawca ma ją wykonać. Może zatem przybrać postać wyraźną, ale także dorozumianą. Bez wątpienia możliwe jest grożenie słowem, pismem, gestem lub jakimkolwiek innym zachowaniem pod warunkiem, że wynika z niego jasno, że sprawca chce wzbudzić w zagrożonym uzasadnioną obawę, że popełni przestępstwo na jego szkodę lub wobec jego osoby najbliższej ( wyr. SA w Lublinie z 6.2.2013 r., II AKa 273/12, Legalis). Dla bytu przestępstwa „groźby karalnej” istotne jest subiektywne odczucie zagrożonego. Do jego znamion należy wzbudzenie w zagrożonym uzasadnionej obawy, że zapowiedź przestępczego działania zostanie spełniona. W skład znamion przestępstwa z art. 190 § 1 kk nie wchodzi bowiem istnienie zamiaru spełnienia groźby ani nawet nie jest konieczne obiektywne niebezpieczeństwo jej realizacji. Sprawca może nie chcieć spełnienia groźby. Istotne jest jednak, aby zagrożony nie wiedział o tym, a groźba wzbudziła u niego uzasadnioną obawę, iż będzie spełniona (wyr. SN z 3.4.2008 r., IV KK 471/07, OSNwSK 2008, Nr 1, poz. 801; wyr. SA w Katowicach z 20.8.2009 r., II AKa 123/09, KZS 2010, Nr 5, poz. 43; wyr. SA w Krakowie z 17.12.2008 r., II AKa 196/08, KZS 2009 ).

W tym przypadku dla odbioru inkryminowanych gróźb ma znaczenie powtarzalność czynności wykonawczych, za drugim razem podjętych pod wpływem alkoholu, dysproporcja sił pomiędzy lokalnym przedsiębiorcą i działaczem społecznym, a osobą wchodzącą w dorosłe życie, która zdecydowała się pomóc krewnemu w starcie w wyborach samorządowych, nieracjonalność postaw sprawcy wobec takiej osoby, zdobycie numeru telefonu do pokrzywdzonego, żeby mu pogrozić, stan emocjonalny sprawcy wynikający z przegranej w wyborach. W tej sytuacji B. K. mógł w danych okolicznościach istotnie groźby te odebrać jako chęć zrobienia mu krzywdy i obawiał się, że w tym celu sprawca może wykorzystać nawet broń palną. Nie miał możliwości zweryfikowania tej okoliczności ( została ona wyjaśniona dopiero w postępowaniu odwoławczym ).

Ustawodawca zastrzegł, że sąd wymierzając karę musi uwzględnić stopień winy sprawcy. Niedopuszczalne jest wymierzenie sprawcy kary, która przekraczałaby ten stopień. Przy ocenie stopnia winy uwzględnia się przede wszystkich rodzaj zamiaru sprawcy. W przypadku oskarżonego mamy do czynienia z działaniem w sposób nieprzemyślany. Spontaniczność działania i zaistnienie w kampanii wyborczej u M. G. (1) silnych emocji wywołanych „brudną” jego zdaniem agitacją, może wiązać się z zakłóceniem kontrolnego działania intelektu. W takim przypadku reakcja karna powinna być wobec tego odpowiednio łagodniejsza. Oskarżony funkcjonował w silnym stresie związanym z poczuciem krzywdy wynikającej z niekorzystnego przebiegu wyborów samorządowych. Przesłanki, zarówno podmiotowe jak i przedmiotowe, w szczególności zaś tło i powody zajść, pobudki działania sprawcy, jego stosunek do pokrzywdzonego przed popełnieniem przestępstwa, osobowość i charakter sprawcy, jego dotychczasowy tryb życia, sposób działania, determinują, iż stopień zawinienia sprawcy był nieznaczny.

Wymierzając karę, sąd jest zobowiązany również do obligatoryjnego uwzględnienia społecznej szkodliwości czynu. związanej z wagą naruszonego dobra prawnego . Zgodnie z przepisem art. 115 § 2 kk, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Oskarżony niewątpliwie naruszył poczucie bezpieczeństwa pokrzywdzonego, jednak działał w sposób nieprzemyślanym, w warunkach wzmożenia emocyjnego, nie miał zamiaru zrealizowania gróźb, nie posiadał broni palnej. Po wybuchu emocji nie podejmował wobec pokrzywdzonego nieprzyjaznych działań.

Czyn z art. 190 § 1 kk zagrożony jest karą pozbawienia wolności do 3 lat.

Okoliczności te determinują, iż stopień społecznej szkodliwości tego czynu nie jest znaczny.

Celem reakcji karnej jest zapobieganie przestępstwom. Cel ten konkretyzuje się w postaci prewencji generalnej i prewencji indywidualnej. Prewencja indywidualna wiąże się z odpowiednim oddziaływaniem na sprawcę przestępstwa. Sprowadza się ona do zapobiegnięcia ponownemu popełnieniu przestępstwa przez konkretnego sprawcę, poprzez dobranie i zastosowanie odpowiedniej reakcji karnej. Oskarżony nie był dotychczas karany. Niekaralność sprawcy stanowi zawsze okoliczność łagodzącą – świadczy bowiem pozytywnie o dotychczasowym życiu oskarżonego, zwłaszcza, iż w kontekście osoby w średnim wieku, która przez ponad dwadzieścia lat dorosłego życia przestrzegała porządku prawnego. M. G. (1) ma 46 lat i dwoje dzieci na utrzymaniu. Posiada średnie wykształcenie. Prowadzi działalność gospodarczą. Jest zaangażowany w działalność społeczną, był samorządowcem. Ma stałe miejsce zamieszkania. Po tym czynie przestrzegał porządku prawnego. Warunki i właściwości osobiste oskarżonego w kontekście możliwej reakcji karnej mają charakter zdecydowanie łagodzący. Czyn ten był uwarunkowany sytuacyjnie, a oskarżonego nie trzeba „odstraszać” karą, natomiast już przez sam przebieg postępowania wobec oskarżonego tworzy warunki, aby zrozumiał naganność swojego postępowania, co z pewnością przełoży się na przestrzeganie przez niego prawa w przyszłości. Postawy oskarżonego z punktu widzenia przyjętego przez porządek prawny systemu aksjologicznego – są pozytywne i nie ma potrzeby obecnie ich korygowania poprzez wymierzenie jej kary. Ten epizodyczny czyn nie może zniszczyć dorobku życiowego i społecznego oskarżonego i zaprzeczyć jego dotychczasowej drodze życiowej.

Sąd odwoławczy uznał ostatecznie, iż zaistniały przesłanki do warunkowego umorzenia postępowania wobec M. G. (1). Warunkowe umorzenie postępowania może być stosowane do drobnych przestępstw. Do takich należy typ czynu zabronionego z art. 190 § 1 kk ( w zw. z art. 12 § 1 kk ) o takim charakterze.

Dlatego w miejsce rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonym wyroku sąd odwoławczy warunkowo umorzył postępowanie wobec oskarżonego na okres próby jednego roku ( art. 66 § 1 i 2 kk, art. 67 § 1 kk ). Należy zaznaczyć, iż okres próby będzie służył weryfikacji postawionej wobec sprawcy prognozy kryminologicznej i jest dla niego wystarczający. Orzeczenie świadczenia pieniężnego w kwocie 2000 złotych ma przede wszystkim wzmocnić cele poprawczo-wychowawcze orzekanego środka probacyjnego. Przy określaniu jego wysokości sąd odwoławczy miał na względzie to, że oskarżony jest osobą aktywną życiowo i zawodowo i jest w stanie kwotę tą uregulować.

Przy orzekaniu o obowiązku przewidzianym w art. 46 § 1 kk należy kierować się zasadami prawa cywilnego, a zatem warunkiem jego orzeczenia w wyroku karnym jest istnienie w chwili wyrokowania szkody, której ustalenia dokonuje się według tych samych reguł, jak przy określaniu odszkodowania w postępowaniu cywilnym. Obowiązek naprawienia szkody jako środek kompensacyjny wywołuje podwójny skutek, a mianowicie oddziałuje w sferze uprawnień cywilnoprawnych podmiotu uprawnionego i sprawcy szkody, oraz w sferze karnoprawnej, jako że nakłada obowiązek, będący środkiem reakcji na przestępstwo, na sprawcę szkody i wywołuje konsekwencje związane ze stwierdzeniem popełnienia przestępstwa. Do celów postępowania karnego należy uwzględnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego (art. 2 § 1 pkt 3 kpk), w tym naprawienie już w postępowaniu karnym, gdy to możliwe, szkody wyrządzonej przestępstwem. Zadośćuczynienie stanowi formę rekompensaty pieniężnej z tytułu szkody niemajątkowej. Podstawą żądania z art. 448 kc jest doznana krzywda niemajątkowa w postaci ujemnych przeżyć pokrzywdzonego, wynikająca z naruszenia jego dóbr osobistych wskazanych w tym przepisie. Zadośćuczynienie z art. 448 kc ma charakter kompensacyjny, a tym samym powinno reprezentować ekonomicznie odczuwalną wartość. Sprawca naruszył wolności oskarżonego ( życie bez strachu, w tym w odniesieniu do samodzielnego wyboru jego aktywności życiowej ). W ocenie sądu odwoławczego zasądzenie kwoty 3000 złotych tytułem zadośćuczynienia( płatnej w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku ) będzie miało wymiar kompensacyjny dla B. K., a jednocześnie sutek wychowawczy dla sprawcy.

Z uwagi na dotychczasowe życie i okoliczności tego czynu, M. G. (1) nie wymaga dla utrwalenia postaw w kierunku przestrzegania społecznie akceptowanych norm postępowania, większej represyjności reakcji karnej, ale przede wszystkim oddziaływania wychowawczego.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Argumenty wywiedzione w apelacji oskarżonego nie mogły doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienia M. G. (1), bowiem nie pozwala na to ocena kluczowych w sprawie dowodów.

Sąd odwoławczy w miejsce rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonym wyroku warunkowo umorzył postępowanie wobec oskarżonego na okres próby roku ( art. 66 § 1 i 2 kk, art. 67 § 1 kk ). Powody takiego rozstrzygnięcia zostały wskazane wyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sprawstwo

Koszty zastępstwa procesowego za I instancję na rzecz oskarżyciela posiłkowego ( pkt 5 ).

Zasądzenie od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatków za I instancję ( pkt 6 )

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak podstaw faktycznych i prawnych do korekty zaskarzonego wyroku w tych zakresach.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a. przyjął, że na czyn ciągły składają się dwa zachowania podjęte w dniach 17 marca 2024 roku i 9 kwietnia 2024 roku;

b. w miejsce orzeczonej kary pozbawienia wolności i rozstrzygnięć z nią związanych zawartych w punktach 1, 2, 3, 4, na podstawie art. 66 § 1 i 2 kk, art. 67 § 1 kk warunkowo umarzył postępowanie karne wobec oskarżonego na okres próby roku;

c. na podstawie art. 67 § 3 kk nałożył na oskarżonego M. G. (1) na obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego B. K. kwoty 3000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku;

d. na podstawie art. 67 § 3 kk, art. 43a § 1 kk orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 2000 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały wskazane we wcześniejszej części wyroku.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

4

Sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego M. G. (1):

- na rzecz oskarżyciela posiłkowego B. K. kwotę 840 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego za postępowanie odwoławcze;

- na rzecz Skarbu Państwa 60 złotych opłaty za obie instancje i 20 złotych tytułem zwrotu kosztów zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana