BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 103/25 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2025-05-19

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 103/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 6 grudnia 2024 roku w sprawie o sygn. akt II K 685/24.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Oskarżony uiścił 2000 złotych tytułem grzywny.

dowód wpłaty

172

2.1.1.2.

Oskarżony wniósł o rozłożenie na raty należności sądowych.

wniosek

172

2.1.1.3.

Oskarżony zwrócił się z prośbą do Sądu Rejonowego w Bełchatowie o udostępnienie numeru rachunku bankowego K. U. (córki J. S.), aby uregulować zasądzone na jej rzecz zadośćuczynienie.

wniosek

172

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.2.1.- 2.1.2.3.

Dowód wpłaty i wnioski pisemne.

Dokumenty, które nie budzą wątpliwości i potwierdzają zainteresowanie oskarżonego wykonaniem zobowiązań finansowych wynikających z wydanego wyroku przez sąd I instancji.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1

Obrońca oskarżonego A. M. (1) we wniesionej apelacji pisemnej zaskarżonemu wyrokowi zarzucił niesłuszne zastosowanie wobec oskarżonego A. M. (1) środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 1 roku, podczas gdy z okoliczności niniejszej sprawy, nie wynika, by zasadnym było orzekanie takiego środka, a zwłaszcza by prowadzenie przez oskarżonego A. M. (2) pojazdów mechanicznych zagrażać mogło bezpieczeństwu w komunikacji, uwzględniając zwłaszcza to, że:

- oskarżony jako wieloletni uczestnik ruchu drogowego zawsze przestrzega obowiązujących w nim zasad bezpieczeństwa, a ww. zdarzenie miało w jego życiu charakter incydentalny (oskarżony nie był dotychczas karany);

- w chwili zdarzenia oskarżony był trzeźwy, poruszał się pojazdem technicznie sprawnym, z prędkością administracyjnie dopuszczalną, bezpośrednio po zdarzeniu oskarżony zachował się prawidłowo, pozostając na miejscu wypadku; oskarżony bardzo przeżył emocjonalnie ww. zdarzenie, wyraził skruchę z powodu tego co się stało.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd rejonowy przeprowadził w przedmiotowej sprawie prawidłowo postępowanie dowodowe, nie budzi wątpliwości prawidłowość poczynionych i przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku ustaleń faktycznych, które nie były kwestionowane przez strony procesu. Prawidłową jest przyjęta w wyroku kwalifikacja prawna przypisanego oskarżonemu przestępstwa. Nie budzi wątpliwości wysokość wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, wysokość wymierzonej na podstawie art. 71 § 1 kk kary grzywny oraz zasądzonego na rzecz K. U. - córki zmarłej J. S. zadośćuczynienia. Ustalenia sądu meriti, dotyczące okoliczności wypadku, przyczyn jego zaistnienia oraz nieumyślności naruszenia przez oskarżonego zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, są trafne, a żadna ze stron postępowania ich nie kwestionuje. O sprawstwie oskarżonego przypisanego mu czynu świadczą wyjaśnienia oskarżonego, zeznania świadków M. B. (1) oraz M. B. (2). Nie budzi także wątpliwości w ocenie sądu okręgowego treść opinii pisemnej wydanej przez biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, rekonstrukcji przebiegu wypadków drogowych K. K.. Dowody te zostały prawidłowo ocenione jako wiarygodne, we wzajemnym ich powiązaniu, jako spójne, logiczne i dlatego nie budzące wątpliwości. Prawidłowo też ocenił sąd meriti jako wiarygodne pochodzące od podmiotów fachowych dokumenty takie jak: informacja z ewidencji kierujących pojazdami, dokumentacja medyczna, protokoły oględzin pojazdów, miejsca zdarzenia, szkic miejsca zdarzenia, protokół użycia alkosensora, badania krwi, opinia sądowo - psychiatryczna dotycząca oskarżonego i opinia sądowo – lekarska z oględzin zwłok i otwarcia zwłok wydana przez powołanego biegłego specjalistę patomorfologa A. R.. Odnosząc się do zarzutu podniesionego w apelacji pisemnej przez obrońcę oskarżonego podnieść należy, że istotą przepisu art. 42 § 1 kk jest konieczność wyeliminowania spośród osób uprawnionych do kierowania pojazdami sprawców przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, których zachowanie wskazuje, iż stanowić mogą niebezpieczeństwo dla innych użytkowników dróg. Orzeczenie środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych – wszelkich lub określonego rodzaju – na podstawie art. 42 § 1 kk – jest fakultatywne, środek ten winien być orzeczony jeśli okoliczności konkretnej sprawy świadczą, iż sprawca przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji może stwarzać zagrożenie dla innych użytkowników ruchu. Orzeczenie tegoż środka stanowi instrument zmuszający naruszających zasady bezpieczeństwa do ich przestrzegania w przyszłości. Ocena, czy orzeczenie takiego zakazu jest celowe z punktu widzenia zagwarantowania bezpieczeństwa w ruchu, w szczególności w przypadku nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa, winna być szczególnie staranna.

Sąd rejonowy stanął na stanowisku, że z uwagi na stopień naruszenia zasad bezpieczeństwa, naruszenie kluczowej zasady obowiązku ustąpienia pierwszeństwa i tragiczny skutek popełnionego błędu celowym jest wykluczenie oskarżonego na okres jednego roku jako kierującego pojazdami mechanicznymi, co ma zapobiec w ocenie tego sądu, ponownemu popełnieniu przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji („żeby się to nie powtórzyło”). Z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Na gruncie przedmiotowej sprawy, zgodnie z treścią przepisu art. 42 § 1 kk, orzeczenie środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych – wszelkich lub określonego rodzaju – było fakultatywne. Sąd okręgowy stoi na stanowisku, iż wobec sprawcy przestępstwa z art. 177 § 1 lub 2 kk (przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji) niebędącego w chwili czynu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających, który nie zbiegł z miejsca zdarzenia, o celowości wymierzenia takiego środka winna zdecydować przede wszystkim hierarchia zagrożeń stworzonych w ruchu drogowym przez sprawcę, a orzeczony środek winien zagwarantować skuteczną eliminację sprawcy z tej sfery ruchu, w której stwarza zagrożenie. Odnosząc się do okoliczności zaistniałego wypadku, w efekcie którego skutek był najbardziej tragiczny (śmierć uczestniczki wypadku – J. S.) należy ten właśnie tragiczny skutek zaistniałego wypadku drogowego uznać za nazywany w języku potocznym „nieszczęśliwym przypadkiem”. Oskarżony poruszał się z dozwoloną administracyjnie prędkością, sprawnym pojazdem, był trzeźwy. Do kontaktu między pojazdem kierowanym przez oskarżonego i rowerem pokrzywdzonej doszło na wysokości przedniego lewego błotnika pojazdu oskarżonego, co nakazuje przyjąć podług wskazań logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego, że oskarżony poruszał się wolno wyjeżdżając z drogi podporządkowanej. Nie było także znacznych uszkodzeń w rowerze kierowanym przez pokrzywdzoną świadczących o dużej sile uderzenia przez samochód. Droga oznakowana była znakiem ustąp pierwszeństwa, natomiast nie było znaku ”Stop”. Pokrzywdzona na skutek zaistniałego wypadku doznała urazu głównie w obrębie głowy (złamanie kości czaszki z krwotokiem, stłuczenie mózgu z obrzękiem). Jak wynika z protokołu sekcyjnego uraz ten powstał w wyniku działania narzędzia twardego, tępego lub tępokrawędzistego. Sąd na podstawie wyjaśnień oskarżonego i zeznań naocznych świadków ustalił, że pokrzywdzona – osoba w zaawansowanym wieku w chwili wypadku 74 lata - po uderzeniu w pojazd kierowany przez oskarżonego upadła na ziemię, uderzając głową w asfalt. Nie miała wówczas kasku ochronnego na głowie. Nie jest to oczywiście wyposażenie rowerzysty obligatoryjne, ale na pewno skutek tego wypadku mógłby być inny, gdyby go w tym dniu używała. Nie sposób nie dostrzec, że skutek zaistniałego wypadku był spowodowany upadkiem pokrzywdzonej z kierowanego roweru na drogę i wyjątkowo w okolicznościach przedmiotowego zdarzenia niefortunnym uderzeniem głową o asfald. Oskarżony w dniu zdarzenia nie naruszył zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym w sposób umyślny. Jego błąd polegał na tym, że nie widział jadącej rowerem pokrzywdzonej i uznał, że może od razu wjechać samochodem z drogi podporządkowanej na drogę z pierwszeństwem przejazdu. Podnieść należy, że oskarżony nigdy nie był karany- w tym nie był ukarany za wykroczenia drogowe (informacja z KPP w B.- k 73), chociażby mandatem. Prowadzi ustabilizowany tryb życia. Wyraził szczerą skruchę, żal, przepraszał, także w toku postępowania odwoławczego. Podjął czynności zmierzające do wykonania obciążeń finansowych wynikających z wyroku sądu I instancji (wpłacił 2.000 złotych tytułem grzywny, zwrócił się z prośbą o wskazanie rachunku bankowego na który zamierza wpłacić zadośćuczynienie). Po wypadku oskarżony zachował się w sposób prawidłowy: zatrzymał się, wezwał karetkę pogotowia ratunkowego, czekał przy pokrzywdzonej. Skoro środek karny, w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych ma na celu, przede wszystkim zabezpieczenie użytkowników dróg przed nieodpowiedzialnym kierowcą, to w kontekście ustaleń dokonanych przez sąd rejonowy, nie jest koniecznym wyeliminowanie oskarżonego z tego ruchu. Dotychczasowa niekaralność oskarżonego, głęboka świadomość spowodowanej tragedii, krzywdy wyrządzonej rodzinie zmarłej pokrzywdzonej świadczą, iż również cele wychowawcze nie przemawiają za koniecznością orzeczenia ww. środka karnego. Przez cały okres toczącego się postępowania nie stosowano wobec oskarżonego środka zapobiegawczego w postaci nakazu powstrzymania się od prowadzenia pojazdów mechanicznych, nie zatrzymano w związku z tym jego prawa jazdy. Oskarżony korzystał w tym czasie ze swoich uprawnień. Od daty wypadku upłynął rok i w tym czasie oskarżony nie wszedł w konflikt z prawem. Przesłanka, na którą powołał się sąd meriti orzekając wobec oskarżonego środek karny na podstawie art. 42 § 1 kk, a więc potencjalne stwarzanie przez oskarżonego zagrożenia w ruchu drogowym nie została w sposób przekonujący uargumentowana przez sąd meriti. Nie ma powodu, aby od strony celowościowej, orzekać środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w stosunku do oskarżonego. Zdaniem sądu okręgowego oskarżony, który dotychczas nie był ukarany za żadne wykroczenie drogowe, od zaistniałego zdarzenia będzie kierował samochodem w ruchu lądowym w sposób bardziej ostrożny, niż przed zaistniałym zdarzeniem. Z tych też względów, sąd odwoławczy podzielił argumenty zawarte w apelacji obrońcy oskarżonego i uznał, że w realiach przedmiotowej sprawy nie jest uzasadnione orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku w części poprzez uchylenie orzeczonego w punkcie 4 sentencji ww. wyroku zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro apelacja obrońcy oskarżonego A. M. (1) dotycząca orzeczonego środka karnego na podstawie art. 42 §1 kk zasługiwała na uwzględnienie, to sąd okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i uchylił rozstrzygniecie z punktu 4 o orzeczeniu wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części tj. w zakresie uznania za winnego oskarżonego popełnienia przypisanego mu czynu, w zakresie orzeczonej kary i zadośćuczynienia.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd rejonowy przeprowadził w przedmiotowej sprawie prawidłowo postępowanie dowodowe, nie budzi wątpliwości prawidłowość poczynionych i przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku ustaleń faktycznych, które nie były kwestionowane przez strony procesu. Prawidłową jest przyjęta w wyroku kwalifikacja prawna przypisanego oskarżonemu przestępstwa. Nie budzi wątpliwości rodzaj i wielkość wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz wymierzonej na podstawie art. 71 § 1 kk kary grzywny i zasądzonego zadośćuczynienia.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Uchylenie orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 1 roku.

Zwięźle o powodach zmiany

Skoro apelacja obrońcy oskarżonego A. M. (1) dotycząca orzeczonego środka karnego na podstawie art. 42 § 1 kk zasługiwała na uwzględnienie, to sąd okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i uchylił rozstrzygniecie z punktu 4 o orzeczeniu wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 3

Oskarżony został zwolniony od wydatków za postępowanie odwoławcze, gdyż względy słuszności za takim rozstrzygnięciem przemawiają (art. 624 § 1 kpk ).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

w zakresie środka karnego

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: