Portal Orzeczeń

Podniesione zarzuty są chybione.

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i wszechstronną jego analizę, sąd rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i wywiódł z nich słuszne wnioski - tak co do sprawstwa i winy oskarżonego P. S. w zakresie przypisanego mu czynu, przyjętej kwalifikacji prawnej, jak i wymierzonej kary pozbawienia wolności.

Nie dopuścił się przy tym wskazywanego przez obrońcę błędu w przyjętych za podstawę wyroku ustaleniach faktycznych. Sąd ten, w uzasadnieniu wyroku, w sposób logiczny i z uwzględnieniem zasad doświadczenia życiowego uargumentował, jakie fakty uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach. Kształtując swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów należycie uzasadnił, którym dowodom i dlaczego dał wiarę, a którym tego waloru odmówił. W ocenie tej nie dopuścił się dowolności. Trafność ustaleń i rozważań tego sądu nie może więc budzić wątpliwości.

Mając powyższe na uwadze i odnosząc się do apelacji obrońcy, dotyczącej naruszeń przez sąd pierwszej instancji przepisów prawa procesowego, mających istotny wpływ na treść wyroku, należy stwierdzić iż podniesione zarzuty miały charakter wyłącznie polemiczny.

Całkowicie niezasadnie obrońca odwołał się do naruszenia przez sąd a quo reguły dowodowej in dubio pro reo określonej w art. 5 § 2 k.p.k. Nie ma żadnych podstaw do przyjęcia, iż sąd ten zignorował wskazania wynikające z powołanego przepisu. Dla oceny naruszenia powyższej reguły dowodowej nie może być bowiem miarodajne to, iż obrońca dopatruje się w sprawie wątpliwości, czyniąc w tym zakresie stosowne sugestie w środku odwoławczym. Kluczowe pozostaje natomiast to, czy organ orzekający rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego, względnie to, czy w świetle realiów konkretnej sprawy wątpliwości takie powinien był powziąć. Tymczasem sąd orzekający w tej sprawie ani nie powziął, ani nie powinien był powziąć tego rodzaju wątpliwości. Przypomnieć w tym miejscu należy, że w przypadku, gdy pewne ustalenia faktyczne zależne są od dania wiary tej lub innej grupie dowodów, to nie można mówić o naruszeniu reguły in dubio pro reo. Zapomina o tej oczywistej prawdzie autor apelacji. W przedmiotowej sprawie nie pojawiły się nie dające się usunąć wątpliwości co do sprawstwa oskarżonego P. S.. Sąd pierwszej instancji stwierdził owo sprawstwo przeprowadzając dokładne i wnikliwe postępowanie dowodowe, analizując i oceniając wszystkie dowody w sposób rzetelny i wszechstronny.

Błędnie obrońca upatrywał naruszenia przepisu art. 7 k.p.k. w dokonanej przez sąd merytoryczny ocenie z jednej strony wyjaśnień oskarżonego P. S. a z drugiej zeznań świadka T. W..

Swobodna, a więc zgodna z zasadami sformułowanymi w art. 7 k.p.k. ocena materiału dowodowego stanowi uprawnienie sądu merytorycznego i pozostaje pod ochroną wskazanego przepisu tak długo, dopóki skarżący nie wykaże, iż sąd ten oparł rozstrzygnięcie bądź na okolicznościach nieujawnionych w toku przewodu sądowego, bądź też ujawnionych, ale ocenionych w sposób sprzeczny ze wskazaniami wiedzy, logiki i doświadczeniem życiowym.

W przedmiotowej sprawie tego rodzaju okoliczności nie zostały skutecznie wykazane przez obrońcę. Skarżący podjął próbę przedstawienia odmiennej oceny materiału dowodowego, która jednak w przeciwieństwie do tej dokonanej przez sąd orzekający, charakteryzuje się ogólnikowością, dowolnością i brakiem obiektywizmu. Stwierdzić należy, że taka metoda kwestionowania trafności skarżonego wyroku nie mogła okazać się skuteczną.

Sąd pierwszej instancji miał na względzie wszystkie przeprowadzone w sprawie dowody, w tym treść wyjaśnień oskarżonego P. S. oraz zeznania istotnego w sprawie świadka T. W., przy czym sąd ten dokonał kompleksowej ich analizy w powiązaniu z całokształtem zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności przez pryzmat dokumentów w postaci faktury (...) z dnia 16 października 2018 roku wystawionej przez T. W., oświadczenia własnoręcznie sporządzonego przez P. S. oraz ustaleń organów ścigania dotyczących miejsca pobytu oskarżonego i siedziby prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Skarżący przedstawił zaś w uzasadnieniu apelacji własną analizę zebranego materiału dowodowego. Przy czym wybiórczej ocenie poddał tylko te dowody, które przemawiały za tezą przez niego prezentowaną.

Tymczasem prawidłowa analiza materiału dowodowego sprawy prowadzi do jedynie słusznego wniosku, a tym samym przekonania, o sprawstwie i winie oskarżonego P. S. w zakresie zarzucanego mu czynu.

Bezsporna pozostaje kwestia dokonania przez tego ostatniego w dniu 6 października 2018 roku na terenie stacji paliw (...) w S. (...) gmina Ł. powiat (...), tankowania samochodu osobowego marki A. o numerze rejestracyjnym (...) benzyną bezołowiową na kwotę 340,78 złotych i nie zrealizowania zań zapłaty ze względu na nieposiadanie przy sobie środków pieniężnych, po czym potwierdzenia tych okoliczności własnoręcznie sporządzonym przez oskarżonego oświadczeniem i wystawienia mu przez pracownika stacji T. W. faktury VAT, zawierającej adnotację "zapłacono gotówką".

Podstawowym zagadnieniem wymagającym rozstrzygnięcia w przedmiotowym procesie było natomiast ustalenie czy po stronie oskarżonego występował w chwili zawierania transakcji kupna - sprzedaży paliwa, niezbędny dla bytu przestępstwa oszustwa, zamiar kierunkowy niewywiązania się z zaciągniętego zobowiązania - niezapłacenia za pobrany towar będący przedmiotem umowy oraz czy oskarżony uregulował w późniejszym terminie należność z tytułu rozważanej transakcji handlowej.

Sąd pierwszej instancji słusznie zwrócił uwagę na podanie przez oskarżonego P. S. w dniu zdarzenia kasjerowi stacji paliw T. W. nieprawdziwych danych, odnotowanych w sporządzanych wówczas dokumentach, a mianowicie:

- do swojego oświadczenia wskazał adres zamieszkania C. ulica (...), który okazał się miejscem zamieszkania jego matki, według której syn od dłuższego czasu w tym miejscu nie przebywał, a aktualnego miejsca jego pobytu nie znała gdyż nie utrzymywała z nim kontaktu, ( karta 14 akt sprawy ),

- do faktury VAT (...) z dnia 16 października 2018 roku wskazał jako siedzibę swej firmy adres B. ulica (...), który według byłych sąsiadów od około dwóch lat był nieaktualny ale nawiedzany często przez różnych windykatorów długów ( karta 22, 23 akt sprawy ).

Wbrew sugestii obrony adres zamieszkania nie został spisany przez pracownika stacji paliw z dowodu osobistego oskarżonego, gdyż tego typu dokument tożsamości nie zawiera takowych danych. Zatem bez aktywności P. S. adres widniejący pod jego oświadczeniem, nie miałby racji bytu w tym miejscu. Zresztą okoliczność podania adresu wpisanego do tego dokumentu, przyznał w toku rozprawy głównej sam oskarżony.

Brak ujawnienia aktualnych na dzień zdarzenia danych adresowych, zasadnie zostało potraktowane przez sąd merytoryczny jako świadczące o kierunkowym oszukańczym działaniu oskarżonego, nakierowanym na uniknięcie zapłaty za fakturę. Sąd ten równie trafnie przyjął, że oskarżony nie dokonał także w późniejszym okresie zapłaty za zatankowane paliwo. Nigdy nie przedstawił żadnego potwierdzenia realizacji przelewu bankowego a jego oświadczenie z dnia 16 października 2018 roku nie zostało mu zwrócone, co oznacza że zapłaty gotówkowej w kasie stacji paliw nigdy nie zrealizował. Oczywistym jest, że w przeciwnym wypadku winien wyegzekwować stosowną adnotację kasjera dotyczącą wpłaty oczekiwanej od niego kwoty. Natomiast wyjaśnienia oskarżonego zaprezentowane na forum sądu rejonowego pozbawione są jednoznacznego stanowiska w rozważanym zakresie. W swojej wypowiedzi zmierza on metodą dedukcji do twierdzącej konstatacji o uregulowaniu należności, którą raz wywodzi z zapisu na fakturze, że zapłaty dokonano gotówką, a innym razem mówi o zapłacie gotówką jako czynności mechanicznej, zwykle wykonywanej przy tankowaniu paliwa. Jego procesowy przekaz nie prezentuje żadnych konkretnych i stanowczych twierdzeń, czyli takich które posiadałyby moc przekonującą o ich prawdziwości. Jednocześnie przyznaje, że po zdarzeniu był utrzymywany z nim stały kontakt ze strony pracownika stacji.

W przeciwieństwie do wyjaśnień oskarżonego, zeznania świadka T. W. jawią się jako kategoryczne, stanowcze i niezmienne w toku całego procesu. Wynika z nich jednoznacznie, że ze względu na ustawienia systemu kasowego musiała znaleźć się na fakturze adnotacja o zapłacie gotówką wynikającej z niej kwoty, której oskarżony nigdy nie uregulował. Owo zaniechanie zrealizowania obietnicy, było przyczyną nawiązywania z nim wielokrotnych połączeń telefonicznych ze strony pracowników pokrzywdzonego, podczas których w rozbieżny sposób tłumaczył zwłokę w spełnieniu świadczenia: raz zwodząc że zapłaty dokona, a innym razem wręcz twierdząc że to uczynił.

Zasady logicznego rozumowania natomiast pozwalają na wnioskowanie, że jeśli oskarżony zaraz po tankowaniu paliwa uregulowałby fakturę gotówką, to nie byłoby potrzeby spisywania przez niego oświadczenia o zobowiązaniu do uregulowania należności w ciągu 24 godzin czy też wręczania wizytówki pracownikowi stacji paliw. Gdyby zaś spełnił świadczenie w zadeklarowanym terminie czy nawet z kilkudniowym opóźnieniem to nie byłoby powodów do nawiązywania z nim kontaktów telefonicznych przez pracowników stacji paliw, które przecież miały na na celu wyegzekwowanie ciążącego na nim długu.

Słusznie zatem przyjął sąd merytoryczny, że postawa oskarżonego P. S. w dniu zdarzenia doprowadziła do powstania po stronie pracownika pokrzywdzonej firmy błędnego wyobrażenia o jego dobrych intencjach zapłaty należności, mających mieć swoje źródło w przypadkowym splocie wydarzeń ( zapomnieniu zabrania ze sobą w podróż portfela ), choć z góry wiedział że nie zamierza swej obietnicy wypełnić. Kreował zatem mylne wyobrażenie o mającej nastąpić spłacie zobowiązania w umówionym terminie i doprowadził właściciela stacji paliw Z. Ś. - za pośrednictwem zatrudnionego pracownika - do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, jako że został mu wydany towar, za który nie zapłacił i nie miał zamiaru tego uczynić w późniejszym czasie. Taka postawa - jak słusznie wywiódł sąd pierwszej instancji - realizuje znamiona przestępstwa oszustwa, a nie wykroczenia z art. 119 & 1 kw, jak chciałby skarżący. Nie ma natomiast żadnego znaczenia brak bezpośredniego kontaktu oskarżonego z właścicielem stacji paliw w czasie oszukańczych zabiegów w dniu zdarzenia. Oczywistym jest przecież, że szkoda powstaje w mieniu właściciela firmy a nie jego pracowników, którzy w miejscu prowadzonej działalności wykonują jedynie obowiązki zawodowe na podstawie stosownych umów o pracę, łączących ich z pracodawcą.

Reasumując należy stwierdzić, że apelant nie wykazał żadnych uchybień w ocenie materiału dowodowego. Kontrola instancyjna potwierdziła, iż sąd rejonowy nie dopuścił się ani obrazy przepisów postępowania, ani w konsekwencji błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i uzasadnia stwierdzenie, że zaskarżony wyrok znajduje pełne oparcie w prawidłowo dokonanej ocenie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego oraz ujawnionego w postępowaniu i brak jest podstaw do zdyskwalifikowania wydanego rozstrzygnięcia merytorycznego.

Zdaniem sądu odwoławczego orzeczona z warunkowym zawieszeniem wykonania kara pozbawienia wolności uwzględnia dyrektywy jej wymiaru określone przepisem art. 53 kk i nie cechuje jej rażąca niewspółmierność w stosunku do popełnionego przez oskarżonego czynu. Niewątpliwie stopień społecznej szkodliwości tegoż i stopień winy są znaczne. Okoliczności wpływające na wymiar kary, które przedstawił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd pierwszej instancji, znalazły akceptację sądu odwoławczego.