Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 111/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 28 listopada 2024 roku w sprawie II K 512/24.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia, a mianowicie art. 2 § 2 kpk, art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 92 kpk, art. 410 kpk, art. 434 § 1 pkt 1 kpk przez:

- uwzględnienie jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego, co spowodowało, że sąd I instancji nie uwzględnił w wystarczającym stopniu okoliczności istotnych i korzystnych dla niego, jakim były fakty, że oskarżony przyznał się do winy i wyraził skruchę.

Rażąca niewspółmierność kary 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności przez:

- niedostateczne rozważenie dyrektyw wymiaru kary z art. 53 § 1 kk, tj. nieuwzględnienie w odpowiednim stopniu okoliczności łagodzących ( przyznania się oskarżonego );

- naruszeniu art. 53 kk, tj. dyrektyw wymiaru kary poprzez niedostateczne rozważenie dyrektyw wymiaru kary poprzez nienależyte uwzględnienie warunków i właściwości osobistych oskarżonego, celów wychowawczych i zapobiegawczych oraz stopnia winy; nieuwzględnienie okoliczności dotyczących dolegliwości stosowanej kary.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sprawstwo oskarżonego nie było kwestionowane i w świetle zebranych dowodów nie budzi wątpliwości. Prawidłowa jest też ocena prawna przypisanego oskarżonemu czynu.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić, gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą.

Rażąca niewspółmierność przedmiotowego zakazu zachodzić może wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności mających zasadniczy wpływ na jego wymiar można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy tym środkiem, jaki należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej a wymierzonym w I instancji.

Sąd odwoławczy uznał, iż taka sytuacja na korzyść oskarżonego w przedmiotowej sprawie zachodziła.

Sąd I instancji wymierzył oskarżonemu karę 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 200 stawek dziennych po 10 złotych każda, orzekł od niego obowiązek naprawienia szkody w kwocie 312, 35 złotych.

Oskarżony skradł kartę bankomatową znajomego i dokonał nią 8 wypłat na łączna kwotę 312, 35 złotych. Kradzież karty nie była zaplanowana ( została ona pozostawiona na szafce przez bliską pokrzywdzonego po zrobieniu zakupów ). Oskarżony był wówczas w mieszkaniu pokrzywdzonego, wykorzystał okazję i indywidualizacja sprawcy przez ofiarę kradzieży była oczywista. Tego rodzaju działanie obniża jednak stopień społecznej szkodliwości przestępczej akcji, do czego przyczynia się również niewielka wartość szkody.

Oskarżony przyznał się do inkryminowanych mu czynów, wyraził skruchę i chęć zwrotu pokrzywdzonemu pobranych pieniędzy.

Oskarżony ma 55 lat, pracuje dorywczo, na utrzymaniu ma dziesięcioletniego syna. Był karany między innymi z art. 209 kk. Jego linia życiowa wskazuje na degradację społeczną i brak pozytywnych celów życiowych; deklarowany przez sprawcę miesięczny dochód nie znajduje uzasadnienia w trybie i poziomie jego życia ( motywach popełnienia tego czynu ).

Ma rację obrońca, że sąd I instancji nie zwartościował należycie okoliczności łagodzących, co skutkowało w instancji odwoławczej złagodzeniem zastosowanej wobec sprawcy reakcji karnej – obniżeniem wymierzonej kary pozbawienia wolności do 1 roku i 6 miesięcy, uchyleniem orzeczenia o karze grzywny.

W pozostałym zakresie zarzuty apelacji nie są zasadne.

Zdaniem sądu odwoławczego zasadnicza kara 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności już sama w sobie stanowi wysoką dolegliwość prawnokarną wymierzoną oskarżonemu. Ciążące na nim obowiązki alimentacyjne, konieczność odbycia kary pozbawienia wolności, brak stałego dochodu – w realiach wymiaru bezwzględnej kary pozbawienia wolności skutkowały uchyleniem oskarżonemu grzywny.

Wymierzona kara ma oddziaływać na sprawcę poprzez osiągnięcie celu zapobiegawczego i wychowawczego. Cel zapobiegawczy zostaje osiągnięty, jeśli ukarany sprawca w przyszłości nie popełni już przestępstwa, natomiast cel wychowawczy odnosi się do zmiany osobowości sprawcy, jego postawy, w szczególności do wykształcenia u niego poszanowania dla norm prawnych. Kluczowym kryterium przy orzekaniu kary w perspektywie prewencji indywidualnej jest osobowość sprawcy. Sąd jest zobligowany do postawienia prognozy kryminologicznej, zgodnie z kryteriami wskazanymi w art. 53 § 1 i 2 kk. Taka prognoza kryminologiczna powinna stanowić bazę do dokonywania wyboru optymalnej sankcji, mając na względzie zarówno rodzaj, jak i surowość kary (M. Szczepaniec, Wybór optymalnej..., s. 42). Oskarżony jest sprawcą zdemoralizowanym, co do którego wcześniejsze kary nie były skuteczne. Dlatego w kontekście przypisanego mu czynu wymaga odpowiednio surowej reakcji karnej, która w tym przypadku obejmuje karę bezwzględną pozbawienia wolności w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy; sąd odwoławczy nie widzi jakichkolwiek powodów, aby w II instancji rozstrzygnięcie to skorygować jeszcze na korzyść oskarżonego.

Sąd I instancji miał na uwadze również dyrektywę prewencji ogólnej, tj. „kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa”. Jest to dyrektywa pozytywnej prewencji ogólnej, która nie może być pojmowana wyłącznie jako odstraszanie społeczeństwa, a więc wymierzanie konkretnemu sprawcy surowej kary, nawet ponad stopień winy. Tylko, bowiem kara sprawiedliwa, współmierna do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, a przy tym wymierzona w granicach winy sprawcy, może mieć pozytywny wpływ na społeczeństwo, budzić aprobatę dla wymierzonych kar oraz zaufanie do wymiaru sprawiedliwości - i w ten sposób stwarzać warunki do umacniania i kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd odwoławczy nie opowiada się za uproszczoną i wąsko pojętą prewencją ogólną w sensie odstraszenia surowymi karami potencjalnych sprawców przestępstw. Cele kary związane z prewencją ogólną wyrażają odmienną jej strategię, tj. strategię prewencji generalnej pozytywnej, społecznie integrującej, w miejsce odstraszającej. Celem tak rozumianej prewencji ogólnej jest wymierzenie takich kar, które utwierdzają w świadomości społecznej przekonanie o respektowaniu prawa, dają gwarancję skutecznego zwalczania przestępczości, tworzą atmos­ferę zaufania ludzi do obowiązującego systemu prawnego i potępienia. Innymi słowy, czynnikami decydującymi o takim działaniu prewencji ogólnej są nieuchronność kary, efek­tywność ścigania, szybkość jej orzekania i wykonania, pozbawienie sprawcy owoców przestępstwa, przekonanie w świado­mości społecznej o egzekwowaniu prawa, akceptacja orzeczonej kary jako sprawiedliwej, a więc nieprzekraczającej stopnia winy sprawcy.

Z uzasadnienia wyroku sądu I instancji wynika, że przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu uwzględniono okoliczności wskazane w art. 115 § 2 kk, w tym rodzaj i charakter naruszonego dobra, sposób i okoliczności popełnienia czynu, jak i jego skutki, jak i motywacje sprawcy. Istota argumentacji obrońcy koncentruje się głównie na akcentowaniu postawy oskarżonego na rozprawie, jednakże te okoliczności przy jednoznacznej przewadze – obciążających, nie mają determinującego znaczenia dla reakcji karnej.

Kara pozbawienia wolności ostatecznie wymierzona oskarżonemu ma postać sprawiedliwej odpłaty, ale dostosowanej do wszystkich kryteriów z art. 53 kk, będącej ich wypadkową. Dyrektywa stopnia społecznej szkodliwości ma sprzyjać wymierzeniu kary sprawiedliwej i powinna nie tylko wyznaczyć górny pułap kary współmiernej do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, ale i przeciwdziałać wymierzeniu kary zbyt łagodnej w przypadku znacznej społecznej szkodliwości czynu; sąd przy wymiarze kary zobowiązany jest baczyć też, aby jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy. Te dwie dyrektywy w tym przypadku wpływają jednak na surowość kary, która musi być dostoswana do wagi czynu i stopnia zawinienia sprawcy i w tej sprawie nie może oscylować w granicach dolnego zagrożenia ustawowego.

Kara wymierzona zgodnie z dyrektywą prewencji indywidualnej powinna osiągnąć cel zapobiegawczy, a zatem zapobiec popełnieniu w przyszłości przestępstwa przez sprawcę. Z drugiej strony oczywistym jest, iż wychowanie sprawcy nie jest tożsame z pobłażaniem mu i koniecznością wymierzenia kary łagodnej, gdyż w określonych sytuacjach to właśnie kara izolacyjna odpowiednio wymierzona spełnia nie tylko rolę odwetu za popełnione przestępstwo, ale jest też czynnikiem wychowawczym, pozwalającym na uzmysłowienie sprawcy nie tylko faktu nieopłacalności łamania prawa, ale i związanych z tym konsekwencji. Jest też wyraźnym sygnałem dla społeczeństwa, że sprawcy umyślnie godzący po raz kolejny w mienie innego podmiotu ( bo nie chce im się pracować ), nie mogą liczyć na pobłażliwe traktowanie. Celem tej kary jest także przywrócenie w środowisku poczucia naruszonego bezpieczeństwa oraz to, aby przez właściwy wybór rodzaju kary, zapewnić realność ochrony najważniejszych dóbr chronionych przez prawo karne.

Nie byłoby z tej perspektywy zrozumiałym sygnałem wymierzenie oskarżonemu za ten czyn kary w wysokości zbliżonej do minimum ustawowego progu zagrożenia. W ocenie sądu odwoławczego wskazane okoliczności łagodzące nie stanowią wystarczającej przeciwwagi dla okoliczności obciążających przemawiających za dalszym obniżeniem kary. Prawidłowa reakcja karna nie może służyć premiowaniu skazanych przez ograniczenie ich odpowiedzialności karnej lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynu, jakiego się dopuścił. Tak ukształtowana kara jest adekwatna do wagi czynu i sylwetki sprawcy i nie może podlegać dalszej korekcie w kierunku jej większego złagodzenia.

Dyrektywa prewencji indywidualnej oznacza, że sankcja (jej rodzaj i wysokość) powinna być tak dobrana, aby zapobiec popełnianiu w przyszłości przestępstw przez oskarżonego, co może zostać osiągnięte poprzez odstraszanie sprawcy od popełniania przestępstw albo jego wychowanie (resocjalizację).

Efekt „odstraszający” kary ma zmaterializować się w umyśle sprawcy, ma wytworzyć przeświadczenie o nieopłacalności popełniania przestępstw w przyszłości, przekonanie o tym, że każde przestępstwo jest karane odpowiednio surowo, a ponowne popełnianie podobnych czynów nieuchronnie prowadzi do podwyższenia wymiaru kary ponad próg dolnego zagrożenia.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek o obniżenie kary jest częściowo zasadny z powodów wskazanych wyżej.

Dane dotyczące osoby sprawcy, zwłaszcza jego uprzednia karalność, w szczególności na kary pozbawienia wolności i nie korygowanie swojego zachowania w kierunku przestrzegania porządku prawnego w kontekście okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu, przeciwstawiają się dalszemu łagodzeniu kary.

Oskarżony musi zdawać sobie sprawę, iż za każde kolejne przestępstwo grozi mu adekwatna reakcja karna, a w realiach jego uprzedniej karalności nie może już liczyć na pobłażliwość.

Odpowiednia reakcja karna nie może służyć premiowaniu skazanego przez ograniczenie jego odpowiedzialności karnej lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynu, jakiego się dopuścił.

W sprawie bowiem przeważają zdecydowanie okoliczności obciążające, których wymowy nie zdołała osłabić postawa sprawcy w procesie. W tych warunkach nie tylko rodzaj kary i jej nieuchronność, a także jej wysokość ma decydujące znaczenie z punktu widzenia prewencji indywidualnej, bowiem uświadamia oskarżonemu nieopłacalność godzenia w porządek prawny.

Pojęcie rażącej niewspółmierności może odnosić się zarówno do wymiaru kary, jak również jej rodzaju i zmiana wyroku w tym zakresie może nastąpić tylko wówczas gdy skarżący wykaże w środku zaskarżenia w sposób przekonujący, że orzeczona wobec oskarżonego kara nosi cechy rażącej lub surowości. Sąd odwoławczy po rozważeniu stanowiska odwołującego się uznał, że oskarżonemu - przy prawidłowym uwzględnieniu dyrektyw wymiaru kary - powinna być wymierzona bezwzględna kara pozbawiania wolności w wysokości roku i 6 miesięcy.

Zasadnicze okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu nie dają w żaden sposób podstawy do uznania, iż stopień społecznej szkodliwości czynu i zawinienia są na tyle niskie, aby dawały podstawę do dalszego złagodzenia sankcji.

Dla uznania zasadności zarzutu apelacji konieczne jest wykazanie przez skarżącego sądowi I instancji konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego przy ocenie znaczenia ustalonych okoliczności (tak podmiotowych, jak i przedmiotowych), czy też w zakresie nakazu ich kompletnego uwzględnienia – mających, stosownie do brzmienia art. 53 kk, znaczenie dla wymiaru kary. W tym zakresie apelacja nie mogła skutkować dalszym złagodzeniem kary.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina

Sprawstwo

Kara pozbawienia wolności

Obowiązek naprawienia szkody

Wynagrodzenie dla obrońcy z urzędu

Zwolnienie oskarżonego od kosztów sądowych za I instancję

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do korygowania zaskarżonego wyroku w tych zakresach.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, ze;

- obniżył wymierzoną oskarżonemu karę pozbawienia wolności do 1 roku i 6 miesięcy; - uchylił orzeczenie o karze grzywny.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały podane we wcześniejszej części uzasadnienia.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

4

Sąd odwoławczy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. D. 1033.20 złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym.

Sytuacja materialna oskarżonego, konieczność wykonania przez niego kary pozbawienia wolności, uzasadniały zwolnienie go od kosztów procesu za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana