IV Ka 113/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2024-04-16
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 113/24 |
|||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. z dnia 28 grudnia 2014 roku w sprawie II K 413/23. |
|||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||||||
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||||||
☐ obrońca |
|||||||||||||||||||
☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||
☐ inny |
|||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||||||||||||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
|||||||||||||||||
☒ |
co do kary |
||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||||||||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||||||||
☐ |
|||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
|||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
||||||||||||||||
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
|||||||||||||||||||
1.5. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||||||
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||
2.1.1.1. |
|||||||||||||||||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||
2.1.2.1. |
|||||||||||||||||||
1.6. Ocena dowodów |
|||||||||||||||||||
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||||||
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||
3.1. |
( Prokurator ) Obraza przepisu prawa materialnego – art. 72 § 1 pkt 1 kk poprzez jego niezastosowanie, mimo warunkowego zawieszenia wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności, podczas gdy obowiązek ten skutkowałby informowaniem sądu przez Z. S. o przebiegu okresu próby. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zgodnie z dyspozycją art. 72 § 1 kk sąd, zawieszając warunkowo wykonanie kary, zobowiązany jest orzec jeden z wymienionych w tym przepisie środków probacyjnych. Zobowiązanie to staje się fakultatywne jedynie wówczas, gdy jednocześnie z zawieszeniem orzeczono środek karny (wyr. SN z 16.4.2019 r., II KK 283/18, KZS 2020, Nr 3, poz. 9). Ich rodzaj i zakres powinien przede wszystkim uwzględniać podstawowy cel warunkowego zawieszenia wykonania kary, jakim jest takie oddziaływanie na sprawcę, aby nie popełnił ponownie przestępstwa (art. 69 § 1 kk ). Sąd I instancji warunkowo zawieszając wykonanie kary pozbawienia wolności, nie orzekł w stosunku do oskarżonego żadnego środka karnego. Dlatego zarzut obrazy prawa materialnego podniesiony przez prokuratora należy uznać za zasadny. |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
( Prokurator ) Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk wobec Z. S. obowiązku informowania sądu o przebiegu okresu próby. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Nieorzeczenie jednego z obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 kk w sytuacji wymierzenia skazanemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania stanowi obrazę tego przepisu prawa materialnego. Dlatego na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk sąd odwoławczy zobowiązał oskarżonego do informowania sądu na piśmie o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy. |
|||||||||||||||||||
3.2. |
( Oskarżony ) Obraza prawa procesowego – art. 7 kpk, mająca wpływ na treść wyroku poprzez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść, poprzez uznanie, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do ustalenia sprawstwa Z. S., co doprowadził do niesłusznego skazania oskarżonego. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zarzuty te zostaną rozpoznane łącznie co pozwoli uniknąć powielania tych samych analiz i ocen. Analizując całokształt zebranych w sprawie dowodów należy uznać, że sąd I instancji nalżycie je ocenił w zakresie ustalenia sprawstwa oskarżonego, co pozwoliło mu na wyprowadzenie prawidłowych ustaleń faktycznych. Sąd ten ustosunkował się do istotnych dowodów w sprawie, mając w polu widzenia określone między nimi rozbieżności i stanowisku swemu dał wyraz w zasługującym na aprobatę uzasadnieniu. Dlatego też podzielając ocenę dowodów zaprezentowaną przez sąd merytoryczny, sąd okręgowy nie widzi zasadniczych powodów, aby powtarzać okoliczności wyprowadzone w motywach zaskarżonego wyroku, co wiązałoby się z cytowaniem ich obszernych fragmentów. Poczynione przez sąd ustalenia faktyczne znajdują bowiem odpowiednie oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, który został poddany wnikliwej i wszechstronnej analizie oraz ocenie, respektującej w pełni wymogi art. 4 kpk, art. 5 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk. Wbrew odmiennym twierdzeniom zawartym w apelacji, nie ma podstaw, ani do skutecznego kwestionowania dokonanej przez sąd I instancji oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, ani też poczynionych na podstawie tego materiału dowodowego ustaleń faktycznych w sprawie. Konfrontując ustalenia faktyczne z przeprowadzonymi na rozprawie głównej dowodami trzeba stwierdzić, iż dokonana przez sąd rejonowy rekonstrukcja zdarzeń i okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu nie wykazuje błędu i jest zgodna z przeprowadzonymi dowodami, którym sąd ten dał wiarę i się na nich oparł. Sąd odwoławczy musi zaznaczyć, iż zeznania pokrzywdzonego identyfikującego sprawcę są podstawowym dowodem osobowym inicjującym niniejszą sprawę w odniesieniu do oskarżanego. Kamery monitoringu znajdujące się na posesji T. B. (1) nagrały przestępczą akcję, wygląd i sylwetkę sprawcy. Ocena depozycji T. B. (1) wymagała uwzględnienia, że jest to pomówienie, czyli obciążanie w złożonych zeznaniach innej osoby odpowiedzialnością za przestępstwo. Ocena wiarygodności pomówienia wymaga szczególnej ostrożności gdyż pomówienie nie stanowi dowodu pełnowartościowego, chyba że jest ono jasne i konsekwentne, a ponadto znajduje potwierdzenie w innych dowodach bezpośrednich lub pośrednich. Wiarygodność dowodu z relacji pomawiającego, tak jak z każdego osobowego źródła dowodowego winna być oceniona zarówno w kontekście całokształtu relacjonowanych przez niego okoliczności, jak i na tle innych dowodów. Wartość pomówienia z punktu widzenia możliwości dokonania ustaleń faktycznych wskazujących na sprawstwo oskarżonego powiązana jest z wykazaniem, że relacja pomawiającego: jest stabilna, jednoznaczna i stanowcza, uzyskała wsparcie w innych dowodach bezpośrednich lub choćby pośrednich, została potwierdzona przez pomówionego albo jego linia obrony została podważona w inny sposób, nie stanowi przejawu wyrachowania lub realizacji innych celów, zachowuje bezstronność albo wręcz przeciwnie, świadczy o chęci działania na szkodę pomówionego, pozostaje w sprzeczności z okolicznościami obiektywnie podważającymi wersję pomawiającego, jest podyktowana szczególną motywacją. W orzecznictwie przyjmuje się, że w ujęciu prawa karnego procesowego jest to dowód podlegający swobodnej ocenie na równi z innymi dowodami (zob. wyrok SN z dnia 12 stycznia 2006 r., sygn. akt II KK 29/05, OSNKW rok 2006, nr 4, poz. 41). W tym kontekście sąd odwoławczy musi podnieść, iż: - brak jest powodów, aby relacjom pokrzywdzonego opisującym udział Z. S. w przedmiotowym zdarzeniu zarzucić niekonsekwencje, czy nieobiektywizm. W/w nie miał racjonalnych powodów, ażeby bezpodstawnie obciążać właśnie oskarżonego. Nie liczba dowodów decyduje o ich wiarygodności, ale swobodna ocena materiału dowodowego, w tym nawet tylko oparta na jednym dowodzie osobowym. Przy ocenie wyjaśnień oskarżonej należy uwzględnić wewnętrzną spójność depozycji T. B. (1) z jednoczesnym rozważeniem, czy istnieją dowody potwierdzające, choćby pośrednio jego twierdzenia, a nadto czy jej depozycje są stanowcze. Zestawiając je z innymi dowodami i okolicznościami, sąd rejonowy słusznie uznał, iż twierdzenia pokrzywdzonego wskazujące na sprawstwo oskarżonego zasługują na wiarygodność. Obciążające oskarżonego relacje pochodzą od osoby w stosunku do oskarżonego bezstronnej, nie zainteresowanej bezpodstawnym obciążeniem pomówionego; - dowodowe nagrania z przebiegu przedmiotowego czynu są słabej jakości. Ich zapis nie był przez strony kwestionowany, a pokrzywdzony mógł zamontować kamery na swoim obiekcie. Z zapisu kamer monitoringu wynika, że sprawca był jeden; przygotował się do przestępczego działania, jego sposób poruszania się po posesji wskazuje, że: po pierwsze - ją znał, po drugie – zaplanował na niej swoje działanie. Ukierunkował je na oblanie elewacji budynku ciemną substancją, którą przyniósł ze sobą w butelce, a następnie odchodząc spryskał jeszcze zaparkowany na posesji pojazdu. Na nagraniu uwidoczniona została osoba, która była ubrana jak mężczyzna, na co wskazuje również sprawny sposób pokonywania przeszkód. Sprawca miał na głowie czapkę z daszkiem i kaptur, nosił okulary. Widoczna była jego sylwetka w różnych odsłonach i pozach, nagrała się jego twarz, profil ( k 38-45, k 94-118 ); - oskarżony na posesji małżonków B. wykonywał prace wykończeniowe w nowo pobudowanym budynku, w tym także dotyczące elewacji. Pomiędzy inwestorami a wykonawcą zaistniał spór, co do zakresu i jakości wykonanych robót. Pokrzywdzony zrezygnował z dalszego zatrudniania oskarżonego, gdyż stracił do niego zaufanie, jednakże podjął się renegocjacji wcześniej zapłaconego wynagrodzenia za niepełne jego zdaniem wykonane roboty. Wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie są niespójne: przesłuchany w postępowaniu przygotowawczym podał, że zakończył pracę u pokrzywdzonego i nie mają w stosunku do siebie żadnych rozliczeń finansowych. Współpraca przebiegała pomyślnie i tak się zakończyła ( k 22 ). Na rozprawie oskarżony podał, że w lutym 2022 roku zakończył prace u T. B. (1); po upływie około miesiąca od tego czasu dostał sms-a od inwestorów, że wzięli nową firmę do poprawek i w związku z ich usunięciem zażądali od niego zwrotu 14000 złotych z poprzednio wypłaconego wynagrodzenia. Oświadczył, ze „Dla mnie dzisiaj to ten gość odzywa się po czasie, żąda pieniędzy, sam nie wiem za co, bo po rozliczeniu byliśmy, zażądał pieniędzy i dziwnym trafem te same pieniądze, ta sama szkoda została zrobiona” ( k 171-172 ). Oskarżony z początku negował jakikolwiek konflikt z pokrzywdzonymi, co potwierdził będąc drugi raz przesłuchiwany w postępowaniu przygotowawczym ( k 140 ). Na rozprawie głównej przyznał, że był jednak spór z inwestorami o wysokość jego wynagrodzenia, z tym że spekulował, iż intencję do tej sprawy ich strony stanowiła chęć obciążenia go kosztami za te dodatkowe prace, których pomimo ponagleń nie zwrocił. W przeciwieństwie do niego zeznania pokrzywdzonego w tym zakresie są spójne; jednolicie podnosił on, iż oskarżony nie skończył prac, co było powodem znalezienia nowej firmy do ich finalizacji ( wcześniej Z. S. wyprosił wynagrodzenie za całości zlecenia ). Okoliczności te korespondują z zeznaniami: K. D., C. K., A. B.. Oskarżony wyraża w tym zakresie wątpliwości - dlaczego pokrzywdzeni nie kontaktowali się z nim przez miesiąc po zakończeniu prac i rozliczeniu, skoro stwierdzili usterki; znalazły one wytłumaczenie w logicznych twierdzeniach T. B. (1); - oskarżony miał więc motyw do tego rodzaju czynu ( zemsta na pokrzywdzonych za kierowane wobec niego roszczenia finansowe ), który w pierwszej fazie sprawy próbował ukryć. Znał on ich posesję oraz tryb życia jej właścicieli. Doprowadził do uszkodzenia elewacji, którą również wykonywał. Stanowiło to swoiste „potrącenie” za wysunięte wobec niego roszczenia poprzez wywołanie u inwestorów dodatkowych kosztów oscylujących wokół kwoty ich żądania; - T. B. (1) od początku podnosił, że na nagraniach rozpoznał oskarżonego jako sprawcę ( po sylwetce, ruchach, dwa razy spojrzał się on w kamerę k 173). Oskarżonego z nagrania jako sprawcę rozpoznali: D. B. ( „po tym jak przechodził przez ogrodzenia to spojrzał w kamerę i widziała jego twarz, rysy twarzy, kształt nosa, okulary które nosi, rozpoznała go po ruchach sylwetki, jak się porusza” ( k 54 ); A. B. ( znał oskarżonego do lat młodzieńczych „z osiedla” ( nie wskazał z jakiego, przypadkowo spotykali się na mieście ). Świadek nie zeznał, że mieszkał z oskarżonym na jednym osiedlu, na pewno jednak widywali się w jakichś rejonach miasta. Ponadto A. B. zasygnalizował, że pracowali obaj u pokrzywdzonego, czego skarżący nie kwestionuje. A. B. rozpoznał oskarżonego z nagrania „po twarzy”; K. D. ( bywał u pokrzywdzonego, jak oskarżony wykonywał prace budowlane i je doglądał, stąd znał z widzenia oskarżonego ). Podniósł, że przesądzające do identyfikacji Z. S. był fragment nagrania, jak sprawca odwrócił się, gdy był przy samochodzie ( k 174 ). W podobny sposób poznał z widzenia Z. K. Krakowiak, Rozpoznał oskarżonego jako sprawcę po „twarzy i specyficznych ruchach” ( k 176 ); C. K. – jest teściem pokrzywdzonego. Znał oskarżonego i kontrolował jego pracę na budowie ( poznał go po twarzy i ruchach – k 175 ); T. B. (2) ( sąsiad pokrzywdzonych, widywał oskarżonego w czasie wykonywania u nich robót budowlanych ). Na nagraniu widział sylwetkę sprawcy, ale jest taki moment, że sprawca patrzy bezpośrednio w kamerę i wtedy stwierdził, że „to jest chyba ten człowiek, który wykonywał … prace remontowe..”; - identyfikacja tych świadków ( oprócz T. B. (2) ) jest stanowcza i konsekwentna. Wskazali skąd znają oskarżonego i na podstawie jakich cech go rozpoznali z nagrania. Świadkowie ( osoby trzecie ) nie miały żadnego powodu, aby obciążać właśnie oskarżonego. Fakt, że niektórzy mogli wykonywać jakieś prace budowlane dla pokrzywdzonego, nie urealnia ich ewentualnej motywacji do bezpodstawnego obciążania oskarżonego, w szczególności tego rodzaju zależności lub osobistych stosunki nie są na tyle intensywne i trwałe, aby prowokować osoby trzecie do popełniania przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości. Nie miały one do tego żadnego interesu, zwłaszcza że chodzi o kilka osób, które niezależnie od siebie dokonały identyfikacji z nagrania Z. S.. Należy zaznaczyć, iż pokrzywdzony słusznie podniósł, że oskarżony „chyba” nie wiedział, że był monitoring na posesji, co znajduje odzwierciedlenie w tym, że nie zamaskował swojej twarzy, miał swoje okulary, patrzył w stronę kamer, nie zniekształcał swoich ruchów. Natomiast mógł on przewidywać, że z uwagi na konflikt z pokrzywdzonymi i sposób popełnienia przestępstwa, może być podejrzewany o ten czyn, stąd logicznym jest pozbycie się przez niego odzieży i obuwia, w które był ubrany w czasie czynu; - wyjaśnienia Z. S. mają charakter obronny. Z uwagi na swoją ogólnikowość i sprzeczność z podstawowymi dowodami, nie zdołały zachwiać wersją aktu oskarżenia. Dlatego słusznie sąd rejonowy w zasadniczych elementach związanych z odpowiedzialnością prawnokarną odmówił wiary temu oskarżonemu, do czego był w pełni uprawniony. W realiach niniejszej sprawy całokształt dowodów połączonych w logiczną i harmonijną całość był podstawą do skazania oskarżonego. Jego częste przejazdy po czynie koło domu pokrzywdzonych zostały zauważone przez D. B., co zostało potwierdzone przez jej męża, C. K., T. B. (2). Pokrzywdzona powiadomiła o tym organy ścigania, załączyła dokumentację zdjęciową i z monitoringu. Okoliczności te nie mają bezpośredniego związku z przedmiotową sprawą, aczkolwiek ich negowanie przez skarżącego wpływa na ocenę jego wiarygodności. Warunkiem zastosowania środka karnego obowiązku naprawienia szkody jest istnienie szkody w chwili wyrokowania. Jego celem jest bowiem przywrócenie stanu sprzed popełnienia przestępstwa lub kompensacja szkód będących dalszymi następstwami popełnionego przestępstwa, co w szczególności dotyczy szkód niematerialnych. Ponieważ przepisy prawa karnego nie zawierają postanowień dotyczących ustalania zakresu obowiązku naprawienia szkody, to należy posiłkowo odwołać się do przepisu art. 361 § 2 kc, z którego wynika zasada pełnego odszkodowania. W konsekwencji należy przyjąć, że regułą jest zobowiązanie do naprawienia szkody w całości, zaś odstępstwa od tej reguły muszą być podyktowane ważnymi względami. Do celów postępowania karnego należy uwzględnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego (art. 2 § 1 pkt 3 kpk), w tym naprawienie już w postępowaniu karnym, gdy to możliwe, szkody wyrządzonej przestępstwem. W konsekwencji należy przyjąć, że regułą jest zobowiązanie do naprawienia szkody w całości, zaś odstępstwa od tej reguły muszą być podyktowane jedynie bardzo ważnymi względami. Zdaniem sądu odwoławczego zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwalał jednak na ustalenie tej szkody w całej wysokości ( szkoda została uprzednio naprawiona przez fachowe podmioty profesjonalne, które za swoją usługi wystawiły pokrzywdzonemu faktury ). Należy podkreślić, iż: - sprawca oblał substancją oleistą koloru ciemnego ściany zewnętrzne budynku i drzwi wejściowe; - spryskał farbą lewy bok pojazdu marki B. (...). Czyszczenie drzwi wejściowych oraz wnęki jako elementu elewacji kosztowało pokrzywdzonego 1500 złotych ( k 77 ). Wykonanie naprawy uszkodzonej ewaluacji wraz z materiałami kosztowało pokrzywdzonego 11955, 60 złotych ( k 76 ). Wyczyszczenia pojazdu pokrzywdzony dokonał we własnym zakresie, co wskazuje że nie dążył do maksymalizacji odszkodowania ze strony sprawcy. Nie musiał tego robić celem uniknięcia kosztów. Wykonanie tego mógł zlecić także profesjonaliście. Należy podkreślić, iż faktury dotyczące przywrócenia stanu poprzedniego elewacji budynku wykonały dwie rożne firmy. Przed rozpoczęciem robót renowacyjnych należało wyczyścić ścianę i drzwi wejściowe. Należy podkreślić, że elewacja budynku ( po pracach oskarżonego ) była wykończona. Koszty naprawy jej uszkodzenia nie są związane w jakikolwiek sposób z kwotą jaką dochodzili od oskarżonego inwestorzy w tytułu niewykonania wszystkich prac. Zaistnienie tych nowych uszkodzeń nie jest kwestionowan, były spowodowane przedmiotowym przestępstwem i zostały udokumentowane w toku procesu. Skarżący podnosi, że uszkodzona została niewielka części elewacji. Z protokołu oględzin miejsca przestępstwa wynika, że oblaniu podlegały ściany rożnych skrzydeł budynku do wysokości nawet 3 metrów ( k 9 ). Zakres prac renowacyjnych wynika z zeznań P. W., dotyczyły one całych ścian, na których były ślady, co jest oczywiste, bo zapewniało jednolitość całej powierzchni, zgodnie ze stanem poprzednim elewacji. Naprawienie szkody w całości jest realne, poprzez zwrot pokrzywdzonemu kwot wydatkowanych na naprawienie ścian i drzwi ( pokrzywdzony nie przyczynił się do powstania szkody ). W razie wykonania naprawy elewacji i drzwi przez profesjonalną firmę szkoda odpowiada wydatkom, które poszkodowany poniósł w celu restytucji uszkodzonej rzeczy do stanu, który istniałby, gdyby nie wystąpiło zdarzenie szkodzące. Wobec naprawienia szkody kompensacja nie mogła już nastąpić przez zapłatę równowartości hipotetycznych kosztów przywrócenia stanu poprzedniego, bowiem uszczerbek w tej postaci już nie istniał, a szkoda zmieniła swą postać na wydatkowanie własnych aktywów na jej naprawę. Firmy budowlane działają na rynku w ramach konkurencji gospodarczej i wycena ich usług może być różna. Pokrzywdzony nie ma obowiązku zatrudniania najtańszej firmy i minimalizowania jej wynagrodzenia. Doświadczenie życiowe wskazuje, ze ceny usług mogą się różnić nawet o kilkadziesiąt procent i pozastawiać w granicach racjonalności gospodarczej. Przy ustalaniu ceny liczy się też np. szybkość usługi, wyspecjalizowanie, opinia na rynku, oprzyrządowanie, dostęp do materiałów, dostęp do podwykonawców. Pojęcie szkody z art. 46 § 1 kk należy traktować szeroko. Sens tego przepisu, nawet ograniczonego tylko do wyrządzonej szkody, należy odczytywać w kontekście zapewnienia w procesie karnym takiej ochrony pokrzywdzonemu, by w zakresie szkody nie musiał wytaczać odrębnego powództwa cywilnego. Szkoda jako przesłanka karnoprawnego obowiązku jej naprawienia obejmuje w tym przypadku poniesione straty, jeżeli są one normalnym następstwem przestępnego działania lub zaniechania. Normalnym następstwem inkryminowanego działania sprawcy było powstanie szkody wynikającej z konieczności renowacji całych ścian elewacji i drzwi wejściowych. Sąd I instancji należycie wykazał, że działanie oskarżonego doprowadziło do powstania w mieniu pokrzywdzonych określonej jednoznacznie wyrażonej przez nich szkody mającej swój konkretny finansowy wymiar. Ich celem jest odzyskanie całości utraconych środków finansowych. Sąd orzeka o roszczeniach, które wynikają z faktów przytaczanych przez powoda. Jeżeli z powołanych w pozwie faktów wynika, że roszczenie jest uzasadnione, to należy je uwzględnić. Wysokość rzeczywiście poniesionej szkody należy dowieść ściśle co do wysokości, a w przypadku zapłaty dowodem takim jest też faktura. Faktura jest podstawowym dokumentem potwierdzającym - w celach księgowych - wystąpienie transakcji, od której należy zapłacić podatek VAT. Faktura ewidencjonuje nie tylko wartość i rodzaj transakcji, ale również strony uczestniczące w czynności. Faktura jest zatem powszechnie uznawana za jeden z dowodów, w oparciu o który sąd może samodzielnie lub z uwzględnieniem innych dowodów ustalić treść stosunku prawnego łączącego strony. Dokument ten odzwierciedla wolę strony (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z 5 lipca 2019 r., IV CSK 625/18, Legalis ). W sprawie należy każdorazowo ustalić, czy wskazane dowody były wystarczające do wykazania szkody w dochodzonej wysokości. Ocena w tym zakresie należy do sądu, który jednak powinien jej dokonywać z uwzględnieniem okoliczności sprawy, w szczególności tego, czy w postępowaniu można uznać, iż szkodę i jej wysokość wykazano wiarygodnie. W tym przypadku dane z faktury znajdują odzwierciedlenie w zeznaniach pokrzywdzonego, P. W., skali uszkodzeń dokonanych przez sprawcę. Skarżący kwestionuje fakturę wskazując, że: - P. W. jest znajomym pokrzywdzonych; - uszkodzeniu uległ jedynie skrawek ściany; - on za swoją usługę wziął mniej. Argumenty te są polemiczne. P. W. prowadzi działalność gospodarczą. Bezspornym jest, ze wykonał tą renowację. Skarżący nie przedstawił żadnych dowodów, aby wycena jego usług zawarta na fakturze była nieprawidłowa. Renowacji nie podlegał skrawek ściany tylko całe ściany. Oskarżony nie wskazał, aby rozliczał się z pokrzywdzonym na podstawie faktur. Pomija, że od kwoty uwzględnionej na fakturze przysługuje 23 % VAT i podatek dochodowy ( jeżeli zryczałtowany to od 8,5 % ). Pozostała wykonawcy kwota jest o ponad 30 % mniejsza. Ponadto apelujący nie uwzględnił zmieniających się cen na skutek inflacji. Obie usługi dzielił co najmniej okres rok. Reasumując: kwestionowanie przez skarżącego szkody nie ma charakteru merytorycznego i nie stanowiło impulsu w postępowaniu odwoławczym, aby za pomocą innych środków dowodowych weryfikować wysokość szkody, którą ostatecznie w oparciu zebrany materiał dowodowy sąd uznał za adekwatną. Argumentów sądu merytorycznego co do oceny dowodów – pominąć się nie da; ponieważ są racjonalne i zakotwiczone w zasadach doświadczenia życiowego – zasługują na wiarę. Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 kpk, jeśli jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego i jest zgodne ze wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku. Wszystkim tym wymaganiom sąd rejonowy sprostał. Sąd merytoryczny dokonał analizy całokształtu zebranych dowodów w ich wzajemnym powiązaniu, z dbałością o odzwierciedlenie ich treści i obiektywizm wniosków co do sprawstwa oskarżonego. Nie można w niniejszej sprawie zarzucać, że niektóre dowody nie stanowiły podstawy ustaleń faktycznych, jeśli sąd je rozważył i ocenił na płaszczyźnie art. 7 kpk jako niewiarygodne. Odrzucenie przez sąd pewnych dowodów w końcowej ocenie, przy jednoczesnym uwzględnieniu innych dowodów, stanowi przecież uprawnienie sądu. Kontrola instancyjna oceny dowodów nie obejmuje sfery przekonania sędziowskiego, jaka wiąże się z bezpośredniością przesłuchania, sprowadza się natomiast do sprawdzenia, czy ocena ta nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania) albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy, a takich błędów sąd merytoryczny uniknął. Zarzut rażącego naruszenia art. 7 kpk wymaga wykazania wad w sposobie dokonania oceny konkretnych dowodów, podczas gdy apelacja kwestionuje jedynie wynik oceny domagając się podzielenia oceny dokonanej przez jej autora. Przepisu art. 410 kpk nie można rozumieć w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Nie można czynić skutecznego zarzutu obrazy tego przepisu, w sytuacji gdy sąd uczynił podstawą swoich ustaleń wersję zdarzeń przestawioną przez świadka, pomawiającego oskarżonego, jeśli dowód z wyjaśnień samego oskarżonego, które nie stanowiły podstawy owych ustaleń, został przez sąd należycie rozważony i oceniony w sposób przewidziany w art. 7 kpk. Wbrew odmiennym twierdzeniom zawartym w apelacji, mającym charakter polemiczny – nie ma podstaw, ani do skutecznego kwestionowania dokonanej przez sąd I instancji oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, ani też poczynionych na podstawie tego materiału dowodowego ustaleń faktycznych odnośnie sprawstwa oskarżonego. Apelacja kwestionuje stanowisko sądu z pozycji wyjaśnień oskarżonego oraz własnych subiektywnych ocen wymowy przeprowadzonych na rozprawie dowodów, przy wybiórczym i subiektywnym ujęciu ich zakresu, charakteru i treści. Podniesione wyżej okoliczności, a także inne wskazane w motywach zaskarżonego wyroku dały jednak podstawę do poczynienia ustaleń faktycznych odnośnie sprawstwa Z. S.. |
|||||||||||||||||||
Wniosek |
|||||||||||||||||||
( Oskarżony ) Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Jednocześnie skarżący podnosi, że „wyrok skazujący go na 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na dwa lata jest bardzo surowy. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||
Nie można mówić o istnieniu jakiejkolwiek realnej potrzeby ponownego rozpoznania sprawy, w sytuacji możliwości wykorzystania przez sąd II instancji inicjatywy dowodowej nadanej mu przez treść art. 452 § 2 kpk. Jeśli zatem sąd okręgowy uznałby, że zachodzi potrzeba poszerzenia i weryfikacji materiału dowodowego, to samodzielnie winien ten materiał uzupełnić, a następnie dokonać jego stosownej oceny, zwłaszcza, że w sprawie niniejszej nie występowały ograniczenia z art. 454 kpk do wydania orzeczenia reformatoryjnego. Z uwagi na aktualne brzmienie art. 452 § 2 kpk oraz treść art. 167 kpk, regułą jest obecnie prowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego przed sądem II instancji i orzekanie reformatoryjne, zaś uchylenie wyroku sądu meriti w oparciu o przesłankę z art. 437 § 2 kpk powinno mieć miejsce jedynie w sytuacjach wyjątkowych, kiedy bez ponowienia wszystkich dowodów nie jest możliwe wydanie trafnego rozstrzygnięcia. Argumenty wywiedzione w apelacji oskarżonego nie mogły doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienia Z. S. od przypisanego mu czynu, bowiem nie pozwala na to ocena kluczowych w sprawie dowodów. Skarżący polemizując z dokonanymi przez sąd merytoryczny ustaleniami, nie przedstawił argumentów, które mogłyby doprowadzić do jego uniewinnienia. Poczynione przez sąd ustalenia faktyczne odnośnie przedmiotowego czynu znajdują odpowiednie oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Brak podstaw prawnych do uwzględnienia wniosków w ramach podniesionych przez oskarżonego zarzutów. Zachowane zostały jego gwarancje procesowe. Charakter przedmiotowego czynu, w szczególności motywacja sprawcy , przeciwstawia się dalszemu łagodzeniu kary. W tych warunkach nie tylko rodzaj kary i jej nieuchronność, a także odczuwalna wysokość ma decydujące znaczenie z punktu widzenia prewencji indywidualnej, bowiem uświadamia oskarżonemu nieopłacalność godzenia w porządek prawny. Zmiana wysokości orzeczonej kary ( reakcji karnej ) może w wyniku postępowania odwoławczego nastąpić jedynie wówczas, gdyby kara ta jawiła się jako „rażąco niewspółmierna”. Owa niewspółmierność w ustawie została poprzedzona określeniem „rażąca”, co wyraźnie zaostrza kryterium zmiany wyroku z powodu czwartej podstawy odwoławczej. Określenie „rażąca" należy bowiem odczytywać dosłownie i jednoznacznie jako cechę kary, która istotnie przez swą niewspółmierność razi (oślepia). Sąd odwoławczy nie zgodził się ze skarżącym, iż wymierzona oskarżonemu kara jest rażąco surowa. W tym kontekście należy uwzględnić, iż przestępstwo z art. 288 § 1 kk zagrożone jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Brak jest jakichkolwiek argumentów, aby mogła ona być skorygowana w kierunku dalszego ich złagodzenia. Nie ma powodu, by w stosunku do oskarżonego łagodzić karę i tak już orzeczoną w granicach dolnego progu zagrożenia ustawowego. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do bezpodstawnego i niezrozumiałego w danych realiach łagodnego traktowania sprawcy i nie osiągałoby zakładanych celów w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Prawidłowa reakcja karna nie może służyć premiowaniu skazanego przez ograniczenie jego odpowiedzialności karnej lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynu, jakiego się dopuścił. Wystarczającym W sprawie bowiem przeważają zdecydowanie okoliczności obciążające, które zresztą sąd I instancji nader umiarkowanie uwzględnił na niekorzyść sprawcy przy wymiarze kary. Wystarczającym przejawem łagodnego potraktowania sprawcy jest warunkowe zawieszenie wykonania wymierzonej mu kary pozbawienia wolności. |
|||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||||||||
4.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||||||||
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||
Wina i sprawstwo Kary: 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat; 100 stawek dziennych grzywny przy określeniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 20 złotych. Obowiązek naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonego w kwocie 13455,60 złotych. Zaliczanie na poczet grzywny okresu rzeczywistego pozbawienia oskarżonego w sprawie. Wydatki zasądzone na rzecz oskarżycieli posiłkowych w kwotach po 1008 złotych z tytułu zastępstwa procesowego w I instancji. Koszty procesu za I instancję. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Brak jest podstaw faktycznych i pranych do korekty zaskarżonego wyroku w tych zakresach. |
|||||||||||||||||||
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||||||||||
Na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązanie oskarżonego do informowania sądu na piśmie o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
|||||||||||||||||||
Powody zmiany zostały wskazane w innych częściach uzasadnienia. |
|||||||||||||||||||
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.1.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||||||||||||||||
5.3.1.4.1. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||||||||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||
3 |
Sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz każdego oskarżycieli posiłkowych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję kwoty po 840 złotych ( art. 634 kpk, art. 627 kpk ). |
||||||||||||||||||
4 |
Sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 320 złotych opłaty za drugą instancję i 20 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym ( art. 634 kpk, art. 627 kpk ). |
||||||||||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||||||||
1.11. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Prokurator |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Brak orzeczenia obowiązku w ramach warunkowego zawieszenia wykonania kary. |
||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.1.1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.12. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Oskarżony |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wina Kara |
||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☒ |
co do winy |
|||
☒ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.1.1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: