BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 122/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2021-06-15

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 122 / 21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 17 listopada 2020 r. w sprawie II K 1351 / 18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońcy oskarżonych

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

x

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

x

uchylenie

x

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  zarzuty mogącej mieć wpływ na treść wyroku obrazy przepisów prawa procesowego – art. 4 kpk, 5 § 2 kpk, 7 kpk, art. 410 kpk w zw. z art. 424 § 1 kpk, art. 413 §1 pkt 4 kpk, 414 § 1 kpk w zw. z art. 43 ust. 1 Konstytucji RP;

2.  zarzuty błędnych ustaleń faktycznych mogących mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku;

3.  zarzutu obrazy prawa materialnego, tj. art. 158 § 1 kk

niezasadne

niezasadne

niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jako, że zarzuty obydwu skarżących, jak i argumentacja przez nich przywoływana na użytek ich uzasadniania, jest w istocie na tyle bliska, zasadnym wydaje się odnoszenie się do obu apelacji łącznie.

Jeśli chodzi o zarzuty ujmowane w kategoriach obrazy art. 414 § 1 kpk – ich powodem ma być zakwestionowanie prawidłowości wydania wyroku warunkowo umarzającego postępowanie przy jednoczesnym zawarciu w sentencji sformułowania o uznaniu obydwu oskarżonych winnymi zarzuconego im czynu. Tymczasem zdaniem skarżących, przy orzekaniu o warunkowym umorzeniu postępowania nie dochodzi do orzekania o winie, albowiem instytucja ta „ występuje niejako przed ustaleniem winy ”, którą sąd ustala dopiero „ w razie wznowienia postępowania po jego warunkowym umorzeniu lub w razie zaskarżenia takiego postępowania ”. Odnosząc się do powyższego – stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym wyroku nie jest uchybieniem wymagającym stosownej korekty orzeczenia, albowiem znajduje uzasadnienie w treści art. 66 § 1 kk, wedle którego sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, o ile wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne. Warunkowe umorzenie postępowania jest zatem każdorazowo immanentnie związane ze stwierdzeniem winy, zaś decyzja, czy może być ono wobec osoby oskarżonej zastosowane, wymaga uprzednich ustaleń, czy sprawca ponowi winę i jak kształtuje się jej stopień. Wskazać też należy, iż począwszy od nowelizacji kodeksu postępowania karnego, która weszła w życie z dniem 1 lipca 2003 r., określenia zasady, że w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania karnego sąd orzeka wyrokiem ( bez względu na to, czy rozstrzygnięcie następuje na posiedzeniu, czy na rozprawie ) przyjmuje się, że orzeczenie w tym przedmiocie jest tożsame z obaleniem domniemania niewinności oskarżonego, a tym samym, że samo w sobie zawiera stwierdzenie jego winy. Innymi słowy, wyrok orzekający o warunkowym umorzeniu postępowania karnego opiera się na ustaleniu winy sprawcy czynu zabronionego i rozstrzygnięciu jej stopnia. W tym stanie rzeczy poprzedzenie zastosowanie tej instytucji probacyjnej sformułowaniem „ uznaje za winnego ”, nie jest uchybieniem wymagającym korekty wyroku.

Co do zarzutów obrazy tych przepisów prawa procesowego ( skarżący wskazywali jako naruszone normy art. 4 kpk, 5 § 2 kpk, 7 kpk, art. 410 kpk w zw. z art. 424 § 1 kpk ), które odnoszą się do oceny przeprowadzonych w toku przewodu dowodów, a w konsekwencji także zarzutu błędnych ustaleń faktycznych, jakie na podstawie tej oceny miały zostać poczynione – sąd odwoławczy nie doszukał się w nich odbicia takich mankamentów, które rzutowałyby na ustalenia zaprezentowane w wyroku ( w opisie przypisanego oskarżonym czynu ). Także ocena prawna tych ustaleń w postaci zakwalifikowania zachowań oskarżonych jako wyczerpujących znamiona występku z art. 158 § 1 kk jest prawidłowa. Zgodzić się wprawdzie ze skarżącymi należy, iż wystarczającymi i przesądzającymi dla takich ustaleń dowodami nie mogły być same w sobie ani dokumentacja medyczna leczenia szpitalnego pokrzywdzonych ( w postaci kart informacyjnych leczenia szpitalnego ), ani zeznania wytwarzającego tę dokumentację lekarza K. K. ( udzielającej pomocy zarówno M., jak i P. R. ), ani też opinie biegłego W. N.. Nie da się bowiem jedynie za ich pomocą odtworzyć, czy opisane uszkodzenia ciała pokrzywdzonych stanowiły wynik naocznych lub stwierdzonych badaniem spostrzeżeń któregoś z lekarzy, czy też stwierdzono je wyłącznie w oparciu o wywiad przeprowadzony z udziałem pokrzywdzonych, uskarżających się na bolesność poszczególnych części ciała. Z kolei opinie biegłego bazowały przede wszystkim na tejże dokumentacji ( i utrwalonych w nich wywiadach ), a wydawano je bez bezpośredniego kontaktu z pokrzywdzonymi w czasie na tyle bliskim zdarzeniu, by biegły w oparciu o taki kontakt mógł potwierdzić ( lub wykluczyć ) istnienie zewnętrznych objawów urazów, jakich doznać mieli pokrzywdzeni. Tym samym tylko w oparciu o powyższe dowody rzeczywiście nie dało się jednoznacznie wypowiedzieć, czy pokrzywdzeni byli obiektem przemocy ze strony oskarżonych o takim nasileniu i skutkach, o jakich mowa w akcie oskarżenia. Tyle tylko, że dowody te nie dawały także podstawy do zdyskredytowania zeznań pokrzywdzonych, albowiem biegły nie jednocześnie nigdy nie wykluczył, by obrażenia te mogły powstać w czasie i okolicznościach wskazywanych przez pokrzywdzonych.

Wbrew twierdzeniom skarżących, wykluczyć tego nie można również w oparciu o zeznania interweniujących w związku ze zdarzeniem funkcjonariuszy policji oraz o wytworzoną przez nich w związku z tą interwencją dokumentacji. To, że w ich pamięci nie utrwaliły się widoczne ślady po przemocy na ciele lub odzieży pokrzywdzonych nie oznacza, iż przemoc wobec nich nie mogła zostać użyta. Z opinii biegłego W. N. wynika, iż uderzenia, jakie pokrzywdzeni otrzymywali, mogły takich łatwo dostrzegalnych obrażeń nie pozostawić. To jednak nie daje według niego podstaw do wyprowadzenia tak daleko idących wniosków, by kategorycznie stwierdzić, że one w ogóle nie mogły powstać. Podkreślić też należy, iż jakkolwiek funkcjonariusze nie utrwalili w pamięci także wzmianek pokrzywdzonych o przemocy, to jednak nie można z tego tylko powodu uznać, iż przemoc ta była wymyślona dopiero post factum. Właśnie bowiem pobicie było od początku zgłaszane jako powód, dla których zażądano telefoniczne przeprowadzenia tejże interwencji.

W tej sytuacji podstawą czynienia ustaleń co do przebiegu zajścia mogły być w istocie jedynie relacje osób biorących w nim udział lub będących w pobliżu. De facto ukształtowały się w ten sposób dwie grupy dowodów, które odmiennie relacjonowały przyczynę i przebieg zajścia. Pierwszą stanowili pokrzywdzeni i członkowie ich rodziny, drugą oskarżeni i ich znajomi, na posesji których przebywali. Skarżący starają się zdeprecjonować wiarygodność świadków z kręgu pierwszej grupy, wytykając im głównie nieścisłości i niespójności wynikające z ich poszczególnych relacji. Podkreślić jednak należy, iż zajście miało charakter nagły i przez nich nieoczekiwany, a jego przebieg był dynamiczny i wielozdarzeniowy. Z akt sprawy jasno wynika, że żadna z tych osób nie miała takiego komfortu, by w całości, ze spokojem i dystansem móc obserwować jego przebieg i utrwalić je wyrywkowo w pamięci. Trudno oczekiwać od osób, które nagle i znienacka zostają zaatakowani na terenie własnej posesji, by z fotograficzną dokładnością zapamiętały i odtwarzały każdy ruch wykonywany przez kilka osób uczestniczących w zdarzeniu, a tym bardziej, gdy część z nich sama była obiektem ataku. Podkreślić też należy sposób, w jaki oskarżeni znaleźli się na posesji pokrzywdzonych. Uczynili to w sposób nagły, przeskakując przez ogrodzenie. Nie jest to sposób znamionujący li tylko chęć spokojnego wyjaśnienia jakieś spornej sytuacji, czy nawet wynikłej stąd nieuprzejmej wymiany zdań. To bowiem można robić bez opuszczenia własnego placu, choćby tylko dochodząc do ogrodzenia. Słusznie więc sąd I instancji mógł rozumować, że tego rodzaju wtargnięcie na cudzą posesję znamionowało nagły, niekontrolowany wybuch agresji, któremu towarzyszyła chęć bezpośredniej i siłowej, a nie tylko słownej, konfrontacji. Koresponduje to z zeznaniami pokrzywdzonych, wedle których od razu po przejściu na ich posesję oskarżeni dopuścili się względem nich pierwszych aktów o charakterze rękoczynów. Wbrew sugestiom skarżących, uprzednie stosunki sąsiedzkie pomiędzy stronami nie cechowały się aż tak negatywnymi emocjami o takim nasileniu, by pokrzywdzeni domagali się pilnej interwencji policji, gdyby nie czuli się poważnie zagrożeni i wbrew obiektywnej rzeczywistości nie informowaliby od razu, iż są obiektem ataku fizycznego. To zaś wybijało jako powód zgłoszenia, a potem także jako powód korzystania z pomocy medycznej i zawiadomienia o popełnionym na ich szkodę przestępstwie. W konkluzji sąd odwoławczy uznał, iż w zakresie, w jakim pokrzywdzeni zeznawali o użyciu wobec nich siły fizycznej, rzeczywiście na wiarę zasługiwało, niezależnie od sposobu rozpoznania wiarygodności zgłoszenia uszkodzenia mienia. Tym samym przeczące wersji o użyciu przemocy wyjaśnienia i zeznania słusznie zostały pominięte przy czynieniu w tej materii ustaleń faktycznych.

Zasadnie w odniesieniu do zachowań obydwu oskarżonych przyjęto kwalifikację występku z art. 158 § 1 kk, zaś w opisie czynu ( bez naruszenia art. 413 § 2 pkt 4 kpk ) wszystkie podejmowane przez nich aktywności zmierzające do zadania pokrzywdzonym fizycznej dolegliwości. Branie udziału w pobiciu jest pojęciem szerokim, polegającym na istnieniu świadomości i realizowaniu zamiaru stwarzania dla pokrzywdzonego niebezpieczeństwa określonego w art. 158 § 1 kk przez każdego z napastników. W grę wchodzi każda forma świadomego współdziałania uczestników pobicia, a w jej ramach również każdy środek użyty do ataku na inną osobę (inne osoby), jeżeli wspólne działanie powoduje narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienia skutku wskazanego w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1 kk. Do przypisania udziału sprawcy w pobiciu nie jest konieczne udowodnienie, iż zadał on pokrzywdzonemu lub pokrzywdzonym cios w postaci konkretnego uderzenia, kopnięcia itp., a wystarczające jest świadome połączenie działania jednego ze sprawców z działaniem drugiego człowieka lub większej grupy osób przeciwko innemu człowiekowi lub grupie osób.

W realiach niniejszej sprawy, przy wskazanych w opisie czynu ustaleniach co do sposobu zadawania uderzeń poszczególnym pokrzywdzonych, uzasadnionym był również wniosek, iż byli oni narażeni na wystąpienie skutku z art. 157 § 1 kk. Choćby tylko przywoływane w tym wyroku stłuczenia głów świadczy o tym, iż urazy kierowane były także na te ich części ciała. Przypomnieć zaś należy, iż w obrębie i okolicy głowy znajduje się wiele wrażliwych na urazy narządów ciała ( narządy wzroku, słuchu, węchu, krtań ), zaś silne uderzenie w związku z czym narażenie tych narządów wystąpienia takich następstw, o jakich mowa w art. 157 § 1 kk, było realne i konkretne.

Wniosek

Wnioski o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonych od zarzuconego im czynu, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

zasadny

częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wyjaśniono powyżej

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

-

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

-

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Rozstrzygnięcia co do okresu próby oraz terminu spełnienia nawiązek

Zwięźle o powodach zmiany

Mając na uwadze wysoce pozytywną prognozę kryminalistyczną wobec obydwu oskarżonych, za wystarczający okres próby, na jaki warunkowo umorzone jest postępowanie, można uznać okres 1 roku. Mając na uwadze, iż na oskarżonych na podstawie art. 67 § 1 kk nałożono nawiązki jako środki probacyjne, należało określić termin ich wykonania. Ten wskazany w wyroku odwoławczym jawi się jako adekwatny do ich wysokości zestawianych z sytuacją materialną każdego z oskarżonych.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 3,4 i 5

Wobec nieuwzględnienia apelacji obrońców obydwu oskarżonych, mając na uwadze treść art. 633 § 2 kpk obciążono ich kosztami za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: