BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 163/25 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2025-04-30

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 163/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 14 stycznia 2025 roku w sprawie II K 770/24

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  ; Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1. zarzut obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść wyroku tj. art. 7 kpk i art. 410 kpk wyrażającej się w wydaniu skarżonego orzeczenia na podstawie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego, bez rozważenia całokształtu okoliczności ujawnionych w czasie przeprowadzenia rozprawy, bez należytego uwzględnienia wyrażonego przez oskarżonego żalu i skruchy oraz bez uwzględnienia podjęcia przez niego terapii leczenia uzależnień oraz sytuacji osobistej, rodzinnej i zachowywania się po popełnieniu przestępstwa;

2. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, polegający na uznaniu, że w przypadku oskarżonego zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek umożliwiający wyznaczenie surowszych ograniczeń do skorzystania z warunkowego przedterminowego zwolnienia (obrońca wskazał na ograniczenia wskazując na art. 78 kk), podczas gdy oskarżony przyznał się do winy i podjął terapię;

3. zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, jako nieuwzględniającej w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości czynu i winy oskarżonego oraz nieuwzględniającej przesłanek, o jakich mowa w art. 53 § 1 kk;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne 1, 2, 3

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad.1 i 2

Sąd odwoławczy zważył, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych podnoszony przez apelanta, związany miał być z uprzednią nieprawidłową oceną zgromadzonych w sprawie dowodów, a dokładnie z brakiem uwzględnienia całokształtu okoliczności ujawnionych w czasie przeprowadzonej rozprawy, a skoro tak - powyższe zostaną omówione łącznie.

Wbrew twierdzeniom apelanta, nie sposób zgodzić się z zarzutami w kwestii błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mających wpływ na jego treść – dotyczących zaistnienia okoliczności o jakich mowa w art. 77 § 2 kk, a które spowodowały ustalenie przez sąd meriti, że w sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek umożliwiający wyznaczenie surowszych ograniczeń, co do skorzystania z instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia. Zdaniem sądu odwoławczego, sąd I instancji, orzekając w punkcie 5 wyroku, iż I. O. (1) może ubiegać się o warunkowe zwolnienie z odbycia kary dopiero po odbyciu co najmniej ¾ orzeczonej kary pozbawienia wolności, błędu takiego się nie dopuścił.

Należy podkreślić, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się tylko i wyłącznie do samej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd, a wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych powinien dążyć do wykazania konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, których miał dopuścił się Sąd przy ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na wyjaśnieniach oskarżonego skarżącego wyrok, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29.10.2010r., II Aka 162/10). Innymi słowy: sama możliwość przeciwstawienia poczynionym przez Sąd ustaleniom odmiennego punktu widzenia, nie stanowi uzasadnienia stwierdzenia, iż Sąd dopuścił się błędów w ustaleniach faktycznych. Przyjmuje się również, iż błąd w ustaleniach faktycznych nie jest zarzutem samodzielnym. W praktyce każdy taki błąd jest bowiem skutkiem naruszenia przepisów postępowania, lecz nie odwrotnie. Jeśli bowiem Sąd przeprowadzi postępowanie, zachowując wszystkie reguły i zasady rzetelnego procesu, nie ma możliwości postawienia mu skutecznie zarzutu poczynienia wadliwych ustaleń faktycznych. Wskazuje to więc, iż błąd w ustaleniach faktycznych jest zawsze wtórny wobec naruszenia przepisów postępowania i stanowi konsekwencję uchybień w procedowaniu.

Dokładna analiza wniesionego środka odwoławczego wskazuje także, że podnoszona obraza prawa procesowego nie miała miejsca, a ustalenie o zasadności obostrzenia zawad korzystania z instytucji warunkowego przedterminowego zwolnienia, w realiach przedmiotowego postępowania było uzasadnione.

Sąd odwoławczy zważył, że jedynie bardzo powierzchowna ocena zastosowanej wobec I. O. (1) represji karnej (wymiar kary pozbawienia wolności obostrzenie warunków skorzystania z warunkowego przedterminowego zwolnienia), może powodować odczucie wydania wyroku niesprawiedliwie zbyt surowego. Zupełnie natomiast inny wniosek należy wyciągnąć, gdy przeanalizuje się wszystkie okoliczności przedmiotowej sprawy, a w szczególności dotychczasowy sposób życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa, w tym to za co, na jakie kary i z jakim skutkiem I. O. (1) był już w przeszłości wielokrotnie skazywany za umyślne przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji.

I tak, analiza kary karnej potwierdza, że oskarżony w przeszłości dopuścił się aż ośmiu przestępstw wyczerpujących dyspozycje czy to art. 178 a § 1 kk, czy § 4 tego przepisu, czy art. 178 § 1 kk w zw. z art. 177 § 2 kk, gdzie większość z nich była już dodatkowo kwalifikowana jako popełniona w warunkach recydywy, a nawet, w sytuacji, gdy już w sprawie II K 1202/11 sąd orzekł, w oparciu o art. 77 § 2 kk o surowszych warunkach skorzystania przez I. O. z możliwości ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienia. Analiza akt wskazuje tymczasem, że pomimo wielokrotnego karania, a nawet pomimo tego, że – rzec można – oskarżony już raz doprowadził kierowaniem przez siebie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości, do możliwie najgorszego skutku, bo do śmierci drugiego człowieka, I. O. (1) z swej przeszłości nie wyciągnął żadnych wniosków i absolutnie nie zmienił swojego przestępczego zachowania. W przedmiotowej sprawie, po opuszczeniu w dniu zaledwie w styczniu 2023r. zakładu karnego i po odbyciu wieloletniej kary pozbawienia wolności, oskarżony ponownie wsiał pijany za kierownicę pojazdu mechanicznego (tym razem motocykla) i ponownie kierował nim w takim stanie po drodze publicznej. Jechał w godzinach popołudniowych (ok. 16.20), mając blisko 2 promile alkoholu we krwi. Już jakby tylko dodatkowo rzec można, że kierował pojazdem mechanicznych wbrew dożywotniemu zakazowi, który to zakaz był orzekany wobec niego w każdym z wcześniej przywołanych wyrokach.

Okazuje się, że nawet wieloletnie więzienie nie było w stanie zmusić oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego; a gdzie, jakby się wydawało, przynajmniej długotrwała izolacja winna mu sprzyjać w leczeniu choroby alkoholowej (bo szkodliwe uzależnienie oskarżonego od alkoholu jest oczywiste). Sąd odwoławczy zauważa, że po lekturze akt sprawy można nabrać tylko jednego przekonania: szczęśliwie przynajmniej tym razem oskarżony nikogo nie uszkodził tj. nie spowodował dodatkowo wypadku drogowego z obrażeniami ciała innych uczestników ruchu drogowego.

W takich realiach sprawy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, który miał polegać na błędnym uznaniu, że w przypadku oskarżonego zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek umożliwiający wyznaczenie surowszych ograniczeń do skorzystania z warunkowego zwolnienia jest chybiony. To, że oskarżony przyznał się do winy i podjął terapię alkoholową niczego w tym zakresie nie zmienia. Wszystkie okoliczności występujące w sprawie, towarzyszące tak przedmiotowemu zachowaniu, jak i samej osoby oskarżonego, także podjęta terapia, poprawnie dostrzegł, przeanalizował i ocenił sąd rejonowy.

Reasumując powyższe: Sąd Okręgowy zważył, że sąd I instancji nie naruszył w przedmiotowej sprawie w żaden sposób przepisów postępowania, a wywody apelanta nie zdołały przekonać, by w sprawie niewłaściwie zastosowano art. 77 § 2 kk. Wbrew bowiem twierdzeniom skarżącego, zgromadzone w sprawie w/w dowody, oceniane w sposób zgodny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz logicznego myślenia (art. 7 k.p.k.), dawały bowiem pełne podstawy do jednoznacznego stwierdzenia, że w sprawie zachodzi „szczególnie uzasadniony wypadek”, o jakim mowa w tym przepisie.

Ad.3

Odnosząc się do zarzutu rażącej niewspółmierności kary, zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie ugruntowane są poglądy, że rażąca niewspółmierność kary występuje w sytuacji gdy orzeczona kara jak również środek karny nie uwzględniają w należytym stopniu dyrektywy wymiaru kary ujętych w art. 53 kk. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, czyli zasłużoną (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2017 II KK 156/17).

Zarzut rażącej niewspółmierności jest zasadny, jeżeli skarżący wskaże na nowe okoliczności, istotne dla wymiaru kary, a nie zostały ustalone przez Sąd pierwszej instancji, ewentualnie wykaże, że okoliczności prawidłowo ustalone mają takie znaczenie i ciężar gatunkowy, których orzeczona kara nie uwzględnia w stopniu dostatecznym.

Zgodnie z art. 53 kk, Sąd wymierzając karę, winien baczyć, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy sprawcy, uwzględniać stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu, a także mieć na uwadze cele zapobiegawcze i wychowawcze, które winna sprawować kara, jak również potrzeby wynikające z prewencyjnych dyrektyw. Nadto, Sąd ferując wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o środkach karnych powinien zwrócić uwagę na właściwości i warunki osobiste sprawcy. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.

Zgodzić należy się, iż stopień winy i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu są wyjątkowo duże. Wynika to przede wszystkim z okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu, które opisano na początku rozważań (Ad. 1 i 2). Orzeczoną karę pozbawienia wolności (3 lata i 6 miesięcy) z pewnością można uznać za wysoką, ale też w zupełności adekwatną i sprawiedliwą, a przede wszystkim nie jest ona „niewspółmiernie” wysoka w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk. Sąd Rejonowy należycie uwzględnił wszystkie okoliczności sprawy przez pryzmat przesłanek z art. 53 k.k.

Wniosek

- o zmianę wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary, z zastosowaniem art. 37b kk, jako kary 3 miesięcy pozbawienia wolności i kary 2 lat ograniczenia wolności, względnie orzeczenie względem oskarżonego, iż może ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu 2/3 kary;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- wyrok jest słuszny, wniesiona apelacja okazała się niezasadna;

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- rozstrzygnięcie w zakresie winy i sprawstwa

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- apelacja nie zdołała podważyć słuszności zaskarżonego wyroku;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Przytoczyć okoliczności

pkt 2

O wydatkach za postępowanie odwoławcze orzeczono w oparciu o treść art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych. W ocenie sądu odwoławczego, sytuacja materialna oskarżonego, gdzie wobec ww. orzeczono kare pozbawienia wolności, nie pozwala mu na poniesienie całości kosztów sądowych powstałych w sprawie na etapie postępowania odwoławczego.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 14.01.2025r. w sprawie II K 770/24

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: