Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 321/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 331 marca 2023 roku wydany w sprawie II K 426/22

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

Granice zaskarżenia

Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- obrazy prawa materialnego, tj.: art. 278 § 1 k i art. 158 § 1 kk poprzez przyjęcie tychże przepisów w kwalifikacji prawnokarnej czynów przypisanych oskarżonemu, na skutek ustalenia (błędnego), iż wyniki postępowania dowodowego nie pozwoliły na przypisanie R. K. (1) popełnienia przestępstwa rozboju, z uwagi na brak koniecznej synchronizacji czasowej użycia przemocy wobec pokrzywdzonego z dokonanym na jego szkodę zaborem mienia i w konsekwencji skazaniu oskarżonego za dwa czyny tj. kradzież i pobicie w warunkach recydywy, w sytuacji gdy R. K. (1) dopuścił się rozboju;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie sąd odwoławczy zauważa, że profesjonalny apelant podniósł jedynie zarzut obrazy prawa materialnego, bez zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych. Idąc tą drogą: skoro zgodnie z ustaleniami faktycznymi sądu pierwszej instancji – których apelant nie kwestionuje, oskarżony , działając wspólnie i w porozumieniu ze swoim nieletnim synem, udał się do pokrzywdzonego S. B. (1), by wyrazić swoje niezadowolenie z powodu uwag kierowanych do syna dzień wcześniej, a – mówiąc krótko – fizycznie ukarać za urządzoną synowi awanturę i pobił go, a jedynie przy okazji obecności wewnątrz mieszkania S. B. przywłaszczył jego mienie, to wobec takich ustaleń kwalifikacja prawo-karna zachowania R. K., jako dwóch odrębnych przestępstw jest ze wszech miar prawidłowa.

Sąd odwoławczy zważył jednak, że podnosząc na wstępie środka odwoławczego zarzut obrazy prawa karnego materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu, prokurator połączył go jednak z dokonanymi błędnymi ustaleniami, albowiem - jak napisał – podnosi ów zarzut „polegający na przyjęciu przez Sąd orzekający że wyniki postępowania dowodowego nie pozwoliły na przypisanie R. K. (1) przestępstwa rozboju”. Tym samym de facto nie zgadza się z ustaleniami Sądu rejonowego i one także, jako zarzut o jakim mowa w art. 438 pkt 3 kpk, winny podlegać ocenie sądu odwoławczego.

Apelant nie wykazał jednak z czego ewentualnie mają wynikać w/w niewłaściwe ustalenia, a jedynie podniówsł, iż dla przyjęcia rozboju wcale nie ma znaczenia założenie sprawców tj. mogli nie mieć zamiaru kradzieży, kiedy zmierzali do mieszkania pokrzywdzonego. Przywołuje przy tym orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku zgodnie z którym, pokrzywdzony pierwotnie mógł zostać zaatakowany z innych powodów, ale istotne jest, że w trakcie zdarzenia wyraźnie skierowano przeciwko pokrzywdzonemu przemoc w celu wydania przez niego rzeczy (II AKa 36/19). Tym samym wydaje się, iż w ocenie apelanta także R. K. (1), choć udał się do S. B. w innym celu tj. awantury za „skrzyczenie” syna dzień wcześniej, to w trakcie owych „odwiedzin” wspólnie z synem, kierował wobec S. B. przemoc już (albo także?) w celu wydania przez niego rzeczy, czy bardziej – jak podnosi apelant w uzasadnieniu środka odwoławczego - doprowadzenia do bezbronności pokrzywdzonego, podczas wystąpienia której mógł bez przeszkód tj. bez realnego sprzeciwienia się ze strony pokrzywdzonego, zabrać mu mienie.

Sąd o9dwoławczy zważył, że wbrew twierdzeniom prokuratora, nie sposób zgodzić się z zarzutami w kwestii czy to obrazy prawa materialnego, czy dalej: błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku i mających wpływ na jego treść, albowiem sąd I instancji błędów takich się nie dopuścił. Należy podkreślić, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się tylko i wyłącznie do samej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd, a wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku. Sąd Okręgowy zważył, że sąd I instancji nie naruszył w przedmiotowej sprawie w żaden sposób przepisów postępowania, w szczególności art. 7 kpk i art. 410 kpk toteż poczynione przez niego ustalenia faktyczne, dotyczące zaistnienia przypisanego sprawstwa oskarżonego – w oparciu o ujawnione i prawidłowo ocenione dowody, polegają na prawdzie i nie mogą być kwestionowane.

Wbrew twierdzeniom apelanta, zgromadzone w sprawie dowody, oceniane w sposób zgodny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz logicznego myślenia (czyli zgodnie z dyrektywami opisanymi w art. 7 k.p.k.), dają pełne podstawy do jednoznacznego stwierdzenia, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona dwóch przypisanych mu czynów. Nie jest tak, iż zamiar zaboru mienia pokrzywdzonego tj. dekodera, telefonów i portfela z zawartością powstały co najmniej w trakcie zadawania ciosów pokrzywdzonemu lub też, że po zadaniu pierwszych uderzeń, kiedy jednak z racji ilości napastników i doznanych razów, S. B. znajdował się w stanie bezbronności, co napastnicy chcieli uzyskać i wykorzystać, by osłabić wolę pokrzywdzonego. Zgromadzone w sprawie dowody, ocenione podług wymogów określonych w art. 7 kpk, na takie ustalenia, jak oczekuje apelant nie pozwalały. Zamiar zaboru mienia musi wystąpić u sprawcy rozboju najpóźniej w chwili stosowania określonych w dyspozycji art. 280 § 1 kk sposobów oddziaływania na osobę pokrzywdzonego, a nie dopiero po ich zastosowaniu (i zakończeniu stosowania).

Dowody zgromadzone w sprawie nie powalały na jednoznacznie ustalenie, iż ów zamiar powstał w chwili zadawania razów, a co więcej, bardzo wyraźny cel wizyty w mieszkaniu pokrzywdzonego, natychmiastowość i gwałtowność w zachowaniu sprawców oraz dynamika zdarzeń, uzasadniały przyjęcie dokonane przez Sąd meriti: co najwyżej określone przedmioty zostały skradzione pokrzywdzonemu w trakcie bytności oskarżonego i współoskarżonego nieletniego w jego mieszkaniu, w taki sposób, że i tu musieli działać razem w rozumieniu Kodeksu karnego, ale brak jest podstaw do uznania, iż zamiar zaboru mienia powstał co najmniej już w trakcie zadawania mu ciosów (czy gróźb wypowiadanych słownie w trakcie awantury), by pobicie miało na celu osłabienie woli pokrzywdzonego w przeciwstawieniu się przez niego ewentualnej kradzieży.

W ocenie sądu odwoławczego pisemne motywy wydanego w sprawie wyroku są bardzo czytelne, logiczne i przekonujące. Dość stwierdzić, że sąd odwoławczy w całości podziela dokonaną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonane ustalenia faktyczne. Sąd rejonowy szeroko i wyczerpująco przeanalizował co spowodowało wybuch agresji po stronie oskarżonego oraz jego poszczególne czynności (kwestia otwierania drzwi, miejsce zadawanych pierwszych ciosów, wypowiadane słowa towarzyszące uderzeniom i przytrzymywaniu konkubiny). Jednoznacznie ustalił on, że w trakcie przedmiotowego: dynamicznego i krótkotrwałego zdarzenia, ani pokrzywdzony, ani jego konkubina nie zauważyli nawet jakiegoś zaboru mienia. Dalej szczegółowo przeanalizował, w jakich okolicznościach tj. kiedy musiało do niego dojść. Jednoznacznie wykluczył możliwości uznania, iż powstanie w umyśle oskarżonego zamiaru zaboru mienia nastąpiło zanim udał się do pokrzywdzonego, a dokładnie wszedł do jego korytarza i wykazał, dlaczego brak jest także podstaw do uznania, iż zamiar zaboru powstał co najmniej jeszcze w trakcie zadawania S. B. razów. Pokrzywdzony nie informował o obawie i strachu w jego głowie (umyśle), a jedynie o szybkich ciosach otrzymanych na przysłowiowe: „dzień dobry”. Sąd odwoławczy zauważa, że być może apelant upatrywał „stanu bezbronności” po stronie pokrzywdzonego, wiążąc go z brakiem jakiejkolwiek reakcji na dokonywaną na jego szkodę kradzież wielu przedmiotów (choć nie wyartykułowano tego wprost), ale zdaje się pominął przy tym istotny fakt bardzo wysokiego stanu nietrzeźwości tak samego S. B., jak i jego konkubiny. Stężenie alkoholu w ich organizmach, ustalone po wezwaniu interwencji to odpowiednio: 1,71 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu– S. B. oraz 1,43 mg/l – I. P., co już samo w sobie powoduje swoistą „bezbronność” i fizyczną niemoc wobec niechcianych zachowań.

Brak możliwości ustalenia powstania zamiaru w czasie „co najmniej”, jak opisano powyżej, uzasadniał zakwalifikowanie zachowania R. K. (3) jako dwóch odrębnych czynów. Potwierdzeniem powyższego jest przykładowo wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lipca 2022 r. wydany w sprawie IV KK 210/22, w którym czytamy: „ Sprawca rozboju musi działać w celu przywłaszczenia rzeczy i chcąc ten cel osiągnąć stosuje określone w art. 280 § 1 KK środki zmierzające, przez sparaliżowanie woli ofiary, do zaboru tej rzeczy. Zamiar zaboru mienia musi zatem wystąpić u sprawcy najpóźniej w chwili stosowania wspomnianych, określonych w dyspozycji art. 280 § 1 KK, sposobów oddziaływania na osobę pokrzywdzonego. Jego działanie składa się więc z dwóch części, z których pierwsza obejmuje zastosowanie owych środków prowadzących do dokonania zaboru, druga zaś już sam zabór cudzej rzeczy ruchomej w celu przywłaszczenia. Nie zostaną spełnione przesłanki strony podmiotowej rozboju, o ile sprawca nie obejmie swoją wolą tak faktu zmierzania do realizacji celu, tj. zaboru rzeczy w celu przywłaszczenia, jak i faktu zmierzania do tego celu przy wykorzystaniu wymaganych przez ustawę sposobów oddziaływania na osobę, które wskazuje przepis art. 280 § 1 KK. Samo następstwo zachowań polegających na pobiciu i zaborze rzeczy nie wystarczy dla stwierdzenia rozboju” (opubl. Prok.i Pr. 2022/10/8,23), czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31 stycznia 2022 r., sygn. Akt II AKa 19/21 stanowiący, iż: „ Istota rozboju polega na stosowaniu przemocy wobec osoby, groźby jej użycia albo doprowadzenia człowieka do stanu nieprzytomności lub bezbronności w celu dokonania kradzieży jej rzeczy. Przywołane sposoby zachowania sprawcy muszą mieć miejsce przed zaborem rzeczy, lub co najmniej w chwili jego dokonywania, bowiem stanowią sposób wejścia sprawcy w posiadanie rzeczy osoby pokrzywdzonej” (opubl. Prok.iPr. 2022/5/33,37).

Sprawca rozboju musi działać w celu przywłaszczenia rzeczy i chcąc ten cel osiągnąć, zastosować określone w art. 280 § 1 kk środki tj. czy to przemoc, czy groźbę jej użycia, czy doprowadzenie do określonego stanu, zmierzające, przez sparaliżowanie woli ofiary, do zaboru tej rzeczy. Sąd rejonowy ustalił że R. K. (1), działając wspólnie i w porozumieniu, kilkukrotnie uderzył pokrzywdzonego S. B., a więc że doszło do wypełnienia znamienia „użycia przemocy”. Nie ustalił „doprowadzenia” S. B. do „stanu bezbronności”, a prokurator skutecznie ustaleń dokonanych przez sąd meriti nie podważył. Zamiar zaboru mienia musi wystąpić u sprawcy najpóźniej w chwili stosowania wspomnianych, określonych w dyspozycji art. 280 § 1 KK, sposobów oddziaływania na osobę pokrzywdzonego. Samo następstwo zachowań polegających na pobiciu i zaborze rzeczy nie wystarczy dla stwierdzenia rozboju (tak np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 2 lutego 2017 r., III KK 222/16, OSNKW 2017, z. 5, poz. 31; 17 marca 2021 r., IV KK 465/19, LEX nr 3226698; 30 marca 2022 r., IV KK 383/21, LEX nr 3358296). Dla przyjęcia odpowiedzialności przestępstwa rozboju niezbędnym jest ustalenie momentu powstania zamiaru przywłaszczenia pieniędzy. Jeżeli sprawca dokonuje pobicia człowieka nie używając tego środka do zabrania rzeczy w celu przywłaszczenia, a dopiero po pobiciu dochodzi do wniosku, że można wykorzystać powstały stan dla okradzenia pokrzywdzonego, to dopuszcza się dwóch przestępstw pozostających ze sobą w zbiegu realnym - z art. 278 § 1 KK oraz z art. 158 § 1 KK - tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 r., III KK 230/10, LEX nr 785606).

Reasumując: ocena materiału dowodowego i ustalenia faktyczne, a w ich konsekwencji przyjęta kwalifikacja prawno-karna zachowania oskarżonego, dokonana przez sąd meriti jest ze wszech miar poprawna. Wymierzona sprawcy kara jest adekwatna do okoliczności sprawy i uwzględnia dyrektywy sądowego wymiaru kary.

Wniosek

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa wyczerpującego dyspozycje art. 280 §1 kk w zw. z art. 64 §1 kk i wymierzenie mu kary 5 lat pozbawienia wolności i grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych po 10 złotych każda stawka;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- ze względów wyżej opisanych, brak było podstaw do korekt zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez apelanta;

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- wyrok i zawarte w nim rozstrzygnięcia,

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- brak podstaw do korygowania rozstrzygnięć o kwalifikacji prawno-karnej zachowania oskarżonego i karze; szerzej wskazano w punkcie 3.1. uzasadnienia;

Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 2

Na podstawie art. 636 § 1 kpk wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciążono Skarb Państwa.

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 3 lutego 2023 roku w sprawie II K 394/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana