IV Ka 473/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2023-10-24
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 473/23 |
|||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 28 marca 2023 r. sygn. akt II K 875/21 |
|||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||||
oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||
oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||||
oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||||
obrońca |
|||||||||||||||||
oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||
inny |
|||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||||
na korzyść na niekorzyść |
w całości |
||||||||||||||||
w części |
co do winy |
||||||||||||||||
co do kary |
|||||||||||||||||
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||||
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
|||||||||||||||||
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
|||||||||||||||||
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||
brak zarzutów |
|||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
|||||||||||||||||
uchylenie |
zmiana |
||||||||||||||||
2. USTALENIE FAKTÓW W ZWIĄZKU Z DOWODAMI |
|||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||
|
|
|
|
|
|||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
|||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów (dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów) |
|||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||||
|
|
|
|||||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW I WNIOSKÓW |
|||||||||||||||||
Lp. |
Zarzuty |
||||||||||||||||
|
1. zgłoszony w apelacji obrońcy zarzut obrazy przepisów postępowania: art. 4, 7, 410 i 424 § 1 pkt 1 kpk; 2. zgłoszony w apelacji obrońcy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia; 3. zgłoszony w apelacji obrońcy zarzut rażącej niewspółmierności kary; 4. zgłoszony w apelacji prokuratora zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, która miała mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4, 7 i 410 kpk. |
zasadny częściowo zasadny niezasadne |
|||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||
Ad. 1, 2 i 4 Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia może wynikać bądź z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd „braku”), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd dowolności). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7 kpk), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych itd. W orzecznictwie podnosi się jednak, że zarzut ten jest słuszny tylko wówczas: „gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania”, nie może on natomiast sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu (w. SN z 24 marca 1975 r., II KR 355/74, OSNPG 9/1995, poz. 84), przy czym jest to aktualne jedynie przy zarzucie błędu o charakterze „dowolności”. Tego typu zarzut co do błędu w ustaleniach faktycznych to bowiem, nie sama odmienna ocena materiału dowodowego przez skarżącego, lecz wykazanie, jakich konkretnych uchybień w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w dokonanej ocenie materiału dowodowego (w. SN z 22 stycznia 1975 r., I KR 197/74, OSNKW 5/1975, poz. 58). W związku z tym, stwierdzić należy, iż nietrafne są zarzuty obydwu apelacji dotyczące obrazy art. 4, 7, 410 i 424 § 1 pkt 1 kpk. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim zasadnie uniewinnił T. G. od zarzucanego mu czynu oraz trafnie przypisał P. T. i I. T. wzięcie udziału w pobiciu T. G.. W pierwszej kolejności podzielić należy wniosek Sądu I instancji dotyczący tego, że na wiarę zasługiwały zeznania M. D.. Świadek ten od samego początku konsekwentnie podawał jednolicie przebieg zdarzenia oraz był bezpośrednio przy nim w początkowej jego fazie. Po raz pierwszy został przesłuchany już na następny dzień w południe i tym samym przedstawił w pełni rzeczywisty obraz zdarzeń, gdyż nie miał czasu na to, aby z kimkolwiek uzgadniać treści tego co zezna na Policji. Jego relacja znalazła także wsparcie w zeznaniach I. M. oraz A. M.. M. D. nie domagał się ścigania nikogo za przedmiotowe zajście podczas którego także został uderzony. Przekonująco wytłumaczył dlaczego nie angażował się w pomoc T. G. wskazując na to, iż liczył, że sobie poradzi. Ponadto obiektywnie przedstawiał rozwój sytuacji, gdyż pomimo tego, że jest kolegą T. G. nie ukrywał tego, że wymieniony oskarżony uderzył też P. T. po tym jak ten go zaatakował. Następnie T. G. i P. T. zaczęli się szarpać, ale sytuacja rozgrywała się tylko między nimi, gdyż M. D. stał obok i obserwował ją. Po czym do zdarzenia włączyła się rodzina P. T. w ten sposób, że A. T. uderzył M. D. w tył głowy i odciągnął go w krzaki, zaś I. T. uderzyła swoją torebką w głowę T. G., który się przewrócił, a następnie był bity oraz kopany. Ustalony w powyższy sposób stan faktyczny niniejszej sprawy pozostaje w zgodzie z dyrektywami obowiązującymi przy ocenie dowodów, a argumenty zawarte w apelacjach prokuratora oraz obrońcy nie podważają go skutecznie. W szczególności nie sposób jest przyjąć, że na wiarę zasługiwały wyjaśnienia P. T. i I. T. oraz zeznania B. T., A. T. i M. T. odnośnie tego, że P. T. miał być bity i kopany przez T. G. wraz M. D.. Wszystkie przecież wymienione na wstępie osoby są ze sobą rodzinnie powiązane, a ponadto mają interes w tym, aby w powyższy sposób „usprawiedliwiać” swoją aktywność w zdarzeniu. Ponadto zaś, nie sposób nie zauważyć istotnych nieścisłości w przedstawianej przez nie wersji wydarzeń. M. T. przecież podczas konfrontacji z M. D. nie rozpoznał go i zaprzeczył, aby to wymieniony świadek miał bić jego brata (por. k. 56). A. T. natomiast nie był w stanie opisać w jaki sposób M. D. miałby bić jego syna (por. k. 59). Ponadto, wersję przedstawianą przez M. D. wspierały zeznania niezaangażowanych w sprawę świadków I. M. i A. M.. Widziały one co prawda tylko fragmenty zdarzenia, jednakże jako obiektywne obserwatorki wskazywały, że istotnie M. D. stał z boku i nie brał udziału w tym co się działo pomiędzy P. T. i T. G.. W tym miejscu trudno nie zwrócić uwagi także na to, że wersji przedstawianej przez M. D. wiarę dał (całkowicie słusznie) także i sam prokurator, gdyż nie postawił wymienionego w stan oskarżenia. W sytuacji zaś, gdyby istotnie przyjąć za prawdziwe to co podawali P. T., I. T., B. T., A. T. i M. T. (odnośnie bicia i kopania P. T. przez dwóch mężczyzn) to na ławie oskarżony powinien zasiąść również i M. D.. Wówczas przecież należałoby uznać, że on także był uczestnikiem zajścia. W związku natomiast z tym, że tak się jednak nie stało, to przewrotny oraz niezasadny jest podnoszony obecnie przez oskarżyciela publicznego zarzut apelacyjny jakoby na wiarę zasługiwała ta grupa dowodów, która wskazuje na aktywny udział w zdarzeniu M. D.. Nie sposób także podzielić twierdzenia prokuratora, że Sąd I instancji niesłusznie całkowicie dał wiarę wyjaśnieniom T. G.. Wymieniony oskarżony przecież na etapie postępowania przygotowawczego oraz na początku przewodu sądowego skorzystał ze swoich uprawnień i odmówił składania wyjaśnień (k. 119 i 179). Wyjaśnienia złożył dopiero na trzecim terminie rozprawy, ale nie dotyczyły one przebiegu całego zdarzenia, a jedynie skupiły się na wątku dotyczącym saszetki (por. k. 201). W tym zakresie jednak oskarżyciel publiczny nie zgłasza żadnych zastrzeżeń. Świadek A. P. kategorycznie zeznał, że nie widział przebiegu zdarzenia. Na podstawie zaś sytuacji, która rozegrała się pomiędzy nim, a oskarżonym T. G. wcześniej nie można w sposób uprawniony wyprowadzać wniosku odnośnie tego co się wydarzyło kilkanaście minut później. W ustalonym stanie faktycznym początkowo zdarzenie rozgrywało się jedynie pomiędzy T. G. i P. T., gdyż M. D. stał z boku, a I. T. nie było jeszcze na miejscu. Wówczas - po tym jak T. G. odsuwając P. T. odsyłał go do domu - ten ostatni zaczął wymachiwać rękoma i uderzył T. G. pięścią twarz, a następnie T. G. również uderzył P. T.. W związku z powyższym przyjąć należy, że opisany fragment zdarzenia nie może być rozpatrywany pod kątem zakwalifikowania czynu jako bójki lub pobicia. Do tego niezbędne jest bowiem zaangażowanie w naganny incydent przynajmniej trzech osób, a nie tylko dwóch. Ponadto zaś, nie sposób było odbierać w takiej sytuacji T. G. prawa do skutecznej obrony. Obrona konieczna jako kontratyp wyłączający bezprawność czynu zachodzi wtedy, gdy po stronie sprawcy czynu zostają spełnione wszelkie znamiona określające zarówno warunki dopuszczalności podjęcia działań obronnych (zamach, bezpośredniość i bezprawność zamachu, skierowanie zamachu na określone dobro jednostki) jak i dotyczące samych działań obronnych (odpieranie zamachu, działanie skierowane przeciwko napastnikowi motywowane odpieraniem zamachu, konieczność obrony). Bezpośredniość zamachu wchodzi w grę wtedy, gdy istnieje wysoki stopień prawdopodobieństwa, że zagrożone atakiem dobro zostanie zaatakowane w najbliższej chwili. Zamach taki rozpoczyna się już w chwili, gdy zachowanie sprawcy ukierunkowane na naruszenie dobra prawnego jest tak zaawansowane, że brak przeciwdziałania doprowadzi do istotnego niebezpieczeństwa dla dobra prawnego. Mając na uwadze to, że P. T. jako pierwszy uderzył T. G. pięścią w twarz oraz wymachiwał rękoma, wszystkie powyższe warunki w przypadku oskarżonego T. G. zostały spełnione. Z pewnością przecież wymieniony oskarżony miał świadomość, że uderzając P. T. odpiera zamach na siebie, a jego działanie podyktowane było to wolą obrony, gdyż w przeciwnym razie po raz kolejny zostałby uderzony. Dlatego też, w sposób uprawniony przyjęto, że oskarżony T. G. działał wówczas w warunkach obrony koniecznej z art. 25 kk. W dalszym przebiegu zdarzenia natomiast dołączyła do niego I. T., która zadała T. G. uderzenie torebką w głowę w wyniku czego przewrócił się on, a następnie był uderzany rękoma oraz kopany po całym przez P. T. i jego matkę. Wówczas w zdarzeniu brała już udział odpowiednia ilość osób oraz wyraźny był podział ról na stronę atakującą i stronę atakowaną. Mając natomiast na uwadze sposób zachowania się wymienionych sprawców i obrażenia jakich doznał T. G. narazili oni wymienionego na bezpośrednie niebezpieczeństwo naruszenia czynności narządów ciała na okres powyżej 7 dni. Obrońca nie ma racji podnosząc, iż P. T. został sprowokowany przez T. G.. W świetle bowiem wiarygodnych w tym względzie zeznań M. D. wymieniony oskarżony starał się wręcz uspokoić P. T. odsuwając go i mówiąc do niego, żeby „nie szukał zwady” i poszedł do domu. Korespondowało to natomiast z tym, że wcześniej żona P. T. nakłaniała go do powrotu do domu. W takiej sytuacji trudno się tu dopatrywać jakiejkolwiek prowokacji T. G.. Wbrew temu co podnosi obrońca Sąd Rejonowy nie przyjął, że P. T. spowodował obrażenia u T. G., a jedynie ustalił jakich obrażeń on doznał w wyniku przedmiotowego zdarzenia jako całości. Reasumując powyższe, zdaniem sądu odwoławczego nie ma podstaw do tego, aby przyjąć, że T. G. brał udział w bójce, a przyjęcie, iż został pobity przez I. T. i P. T. było zasadne. Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ocenie przeprowadzonych dowodów i ocena ta podlega ochronie przewidzianej w art. 7 kpk dopóty, dopóki nie zostanie wykazana jej błędność. Jak słusznie przyjmuje się w orzecznictwie, przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 kpk wtedy, gdy: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 kpk); stanowi wynik rozważenia wszystkich tych okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk); jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - argumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 kpk); (por.m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z: 24 lutego 2011 r. w sprawie III KK 382/2010 r., z 7 lipca 2010 r. w sprawie II KK 147/2010, z 13 czerwca 2007 r. w sprawie V KK 5/2007, z 25 września 2002 r. w sprawie II KKN 79/2000 oraz wyroki Sądu Najwyższego z: 22 lutego 1996 r. w sprawie II KRN 199/95, 9 listopada 1990 r. w sprawie WRN 149/90). Sąd odwoławczy rozpoznający apelację dokonuje natomiast kontroli swobodnej oceny dowodów dokonanej przez Sąd pierwszej instancji (porównaj: T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2003 r., s. 90 - 94; S. Waltoś, Proces karny - zarys systemu, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2003 r., s. 255 - 259). Może przy tym poprzestać na odwołaniu się do rozważań Sądu I instancji, gdy zarzuty apelacji ograniczają się do gołosłownej polemiki z oceną Sądu (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2021 r. w sprawie II KK 170/21). W przeciwieństwie do tego, co zostało zarzucone w apelacjach Sąd a quo dokonując oceny dowodów i sporządzając uzasadnienie nie naruszył art. 4, 7, 410 kpk ani art. 424 § 1 pkt 1 kpk. Wbrew bowiem nieuprawnionym twierdzeniom apelacji z treści całokształtu pisemnych motywów wyroku wynika, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Przeprowadzona zaś ocena materiału dowodowego mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów, gdyż pozostaje w zgodzie z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Apelacje natomiast stanowią w istocie rzeczy jedynie wybiórczą polemikę z ustaleniami sądu rejonowego. Ad. 3 Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowaniu wymiaru kary. Rolą zaś Sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Ustawa traktuje jako podstawę odwoławczą tylko taką niewspółmierność kary, która ma charakter rażący (art. 438 pkt 4 kpk), a która zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary. Przepis art. 53 kk określa cztery ogólne dyrektywy wymiaru kary. Pierwszą z nich jest dyrektywa winy - Sąd przy wymiarze kary zobowiązany jest baczyć, aby jej dolegliwość „nie przekraczała stopnia winy”. Stopień winy wyznacza górną granicę dolegliwości związanej z wymierzeniem kary. Nie można, zatem orzec kary, której dolegliwość przekraczałaby stopień winy, chociażby za takim orzeczeniem przemawiały inne dyrektywy, np. prewencji ogólnej czy indywidualnej. Wina pełni w tym ujęciu, funkcję limitującą - wyznaczając górną granicę konkretnej kary. Kolejną dyrektywą sądowego wymiaru kary wymienioną w art. 53 § 1 kk jest uwzględnienie stopnia społecznej szkodliwości czynu. Na ocenę zaś stopnia społecznej szkodliwości wpływają okoliczności wymienione w art. 115 § 2 kk i są to okoliczności przedmiotowe (do nich należą: rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar grożącej lub wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności działania, waga naruszonych obowiązków) oraz podmiotowe (tj. postać zamiaru, motywacja), jednakże wszystkie związane są z czynem sprawcy. Motywacja i postać zamiaru, mają również wpływ na stopień winy. Natomiast na stopień społecznej szkodliwości czynu nie mają wpływu - jak wynika to z treści art. 115 § 2 kk - okoliczności dotyczące sprawcy niezwiązane z czynem przestępczym. Dyrektywa stopnia społecznej szkodliwości ma sprzyjać wymierzeniu kary sprawiedliwej i powinna nie tylko wyznaczyć górny pułap kary współmiernej do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, ale i przeciwdziałać wymierzeniu kary zbyt łagodnej w przypadku znacznej społecznej szkodliwości czynu. Trzecią dyrektywą sądowego wymiaru kary jest dyrektywa prewencji indywidualnej, tj. uwzględnienie celów zapobiegawczych lub wychowawczych, które ma kara osiągnąć w stosunku do sprawcy. Kara wymierzona zgodnie z dyrektywą prewencji indywidualnej powinna osiągnąć cel zapobiegawczy, a zatem zapobiec popełnieniu w przyszłości przestępstwa przez sprawcę. Ostatnią dyrektywą sądowego wymiaru kary jest prewencja ogólna, tj. „kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa”. Jest to dyrektywa pozytywnej prewencji ogólnej, która nie może być pojmowana wyłącznie jako odstraszanie społeczeństwa, a więc wymierzanie konkretnemu sprawcy surowej kary, nawet ponad stopień winy. Tylko, bowiem kara sprawiedliwa, współmierna do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, a przy tym wymierzona w granicach winy sprawcy, może mieć pozytywny wpływ na społeczeństwo, budzić aprobatę dla wymierzonych kar oraz zaufanie do wymiaru sprawiedliwości - i w ten sposób stwarzać warunki do umacniania, i kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Orzeczone kary mają bowiem za zadanie wzbudzenie w społeczeństwie przekonania o nieuchronności kary za naruszenie dóbr chronionych prawem i nieopłacalności zamachów na te dobra. Biorąc pod uwagę wskazane wyżej sądowe dyrektywy wymiaru kary oraz zaistniałe w sprawie okoliczności orzeczonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności nie sposób uznać jako rażąco surowej. Wskazać na wstępie należy, że do orzeczenia kary rażąco surowej może dojść zarówno na skutek niedostrzeżenia istniejących okoliczności łagodzących lub poczytanie na niekorzyść okoliczności, które za obciążające zostać uznane nie mogą, jak i na skutek nieprzydania należytej wagi dostrzeżonym okolicznościom łagodzącym lub przydanie nadmiernej wagi trafnie ustalonym okolicznościom obciążającym. W przedmiotowej sprawie stopień winy oskarżonego i społecznej szkodliwości jego czynu były wyraźne. P. T. wziął przecież udział w zdarzeniu podczas którego istotnie ucierpiał T. G.. Przestępstwa dopuścił się w stanie nietrzeźwości, był wcześniej karany oraz czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa określonych art. 64 § 1 kk. W powyższych okolicznościach w ocenie instancji odwoławczej wymierzona kara nie przekracza stopnia winy oskarżonego oraz stopnia społecznej szkodliwości czynu, który popełnił. Spełni ona należycie cele zapobiegawcze i wychowawcze, przede wszystkim, w stosunku do samego oskarżonego, jak i ogółu społeczeństwa. Orzeczona kara pozostaje w zgodzie z zasadami wymiaru kary w zakresie oddziaływania prewencyjnego. Rozmiar kary czyni, w ocenie Sądu odwoławczego, zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości i osiągnie ona swoje cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara ta nie będzie zarazem postrzegana jako wyraz pobłażliwości wobec oskarżonego, który dopuścił się przestępstwa o wyraźnym stopniu społecznej szkodliwości. Kara wymierzona oskarżonemu jest zasłużona i sprawiedliwa. Nie sposób też uznać, by była ona nadmiernie surowa. Miarą bowiem surowości kary nie jest jej ilościowy wymiar, ale stopień wykorzystania sankcji karnej przewidzianej dla danego przestępstwa, która odzwierciedla abstrakcyjną społeczną szkodliwość tego typu przestępstw założoną przez ustawodawcę. Z tego względu kary pozbawienia wolności, jaką wymierzono oskarżonemu w przedmiotowej sprawie, nie sposób uznać za nadmiernie surową, zważywszy na ustawowe granice kary, w jakich Sąd mógł ją wymierzyć. Z racji przecież tego, że oskarżony odpowiadał za czyn z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk ustawowy wymiar kary wynosił od 1 miesiąca do 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Orzeczona kara 6 miesięcy pozbawienia wolności nieznacznie zatem przekracza dolną granicę ustawowego zagrożenia i tym samym nie sposób uznać, aby nie odpowiadała ona dyrektywom sądowego wymiaru kary, biorąc przy tym pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które osiągnąć ma w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Oskarżony przecież już dwukrotnie był karany (w tym za poważne przestępstwo rozboju z art. 280 § 2 kk). Jest to już zatem jego trzeci konflikt z prawem i jak pokazuje niniejsza sprawa orzekane wcześniej kary izolacyjne nie wdrożyły należytego poszanowania dla porządku prawnego. W tych okolicznościach swoje cele może osiągnąć tylko kara pozbawienia wolności, której wysokość powinna przekraczać dolną granicę ustawowego zagrożenia. Skoro bowiem oskarżony pomimo uprzedniego wymierzenia mu kary 3 lat pozbawienia wolności za przestępstwo z użyciem przemocy w dalszym ciągu dopuszcza się występku o tak wyraźnym stopniu społecznej szkodliwości, to jedynie odpowiednio długa kara pozbawienia wolności jest w stanie osiągnąć cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do P. T. oraz należycie kształtować świadomość prawną społeczeństwa. Pobłażanie przecież w takich okolicznościach jak w niniejszej sprawie zaprzepaszczałoby całkowicie wymienione przed chwilą cele kary i byłoby niezrozumiałe w oczach społeczeństwa. |
|||||||||||||||||
Wnioski |
|||||||||||||||||
Obrońcy: o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanemu mu czynu, złagodzenie kary, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Prokuratora: o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. |
zasadny częściowo zasadny niezasadne |
||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||
Z uwagi na to, że zarzuty apelacji obrońcy oraz odwołanie prokuratora okazały się niezasadne, to wnioski również nie zasługiwały na uwzględnienie. |
|||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||||||
|
Od 1 października 2023 roku zmianie uległa treść art. 158 § 1 kk w ten sposób, że obecnie czyn ten zagrożony jest karą od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności (zamiast od 1 miesiąca do lat 3). Ponadto stosownie do nowej treści art. 64 § 1 kk w przypadku odpowiadania w warunkach powrotu do przestępstwa w nim określonych karę należy wymierzyć powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia. W tej sytuacji ustawą korzystniejszą dla P. T. oraz I. T. jest ustawa, która obowiązywała w chwili czynu. Dlatego też podstawy prawne skazań wymienionych uzupełnić należało o art. 4 § 1 kk. W takiej zaś sytuacji powoływanie art. 4 § 1 kk w podstawie prawnej wymiaru kary stało się zbędne i z tej racji wyeliminowano go ze wskazanego rozstrzygnięcia dotyczącego I. T.. |
||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||||||||||||||
Omówiono powyżej. |
|||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||||||||
Zaskarżony wyrok w części, która nie została zmieniona. |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||
Zarzuty apelacji obrońcy oraz odwołanie prokuratora okazały się niezasadne. |
|||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||
|
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||||||||
- uzupełnienie podstaw prawnych skazań P. T. oraz I. T. za przypisany im czyn o art. 4 § 1 kk; - wyeliminowanie art. 4 § 1 kk z podstawy prawnej wymiaru kary orzeczonej I. T.; |
|||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
|||||||||||||||||
Opisane w pkt 4. |
|||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||||||
1.1. |
|
||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|
|||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|
|||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
4.1. |
|
|
|||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
6. KOSZTY PROCESU |
|||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||
3 4 |
W oparciu o art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk oraz art. 636 § 2 kpk i art. 633 kpk, Sąd zwolnił P. T. od opłaty i obowiązku zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym uznając, że ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe ze względu na jego aktualną sytuację majątkową. Oskarżony nie posiada bowiem żadnego majątku, a posiada na utrzymaniu żonę i czwórkę dzieci (por. k. 110 odw.). O pozostałych kosztach postępowania odwoławczego Sąd orzekł w oparciu art. 636 § 1 kpk. |
||||||||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||||||
|
Załącznik do formularza UK 2
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
całość zaskarżonego wyroku wobec P. T. |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
na korzyść na niekorzyść |
w całości |
|||||
w części |
co do winy |
|||||
co do kary |
||||||
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
||||||
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
||||||
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
brak zarzutów |
||||||
1.4. Wnioski |
||||||
uchylenie |
zmiana |
Załącznik do formularza UK 2
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
prokurator |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
całość zaskarżonego wyroku wobec T. G. oraz rozstrzygnięcie odnośnie przyjęcia, iż P. T. i I. T. wzięli udział w pobiciu T. G., a nie bójce |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
na korzyść na niekorzyść |
w całości |
|||||
w części |
co do winy |
|||||
co do kary |
||||||
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
||||||
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
||||||
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
brak zarzutów |
||||||
1.4. Wnioski |
||||||
uchylenie |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: