IV Ka 484/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2023-11-22
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 484/23 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku wydany w dniu 31 maja 2023 roku w sprawie o sygn. akt II K 827/22. |
Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
Granice zaskarżenia |
Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☒ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
Ustalenie faktów |
Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
|
|
|
|
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
|
|
|
|
Ocena dowodów |
Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|
|
|
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|
|
|
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||
Lp. |
Zarzut |
|
|
3.1. |
Oskarżony we wniesionej apelacji pisemnej zarzucił zaskarżonemu wyrokowi błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że jest sprawcą przypisanego mu czynu w sytuacji, gdy czynu tego nie popełnił. podniósł, że dokonano kradzieży jego danych osobowych, gdy zginął mu dowód osobisty i sprawca tej kradzieży posługując się jego danymi osobowymi popełnił przypisane mu przestępstwo, a także podobne inne przestępstwa na terenie całego kraju. Ponadto z treści wniesionej apelacji (art.118§1kpk) wynika, że oskarżony zarzucił zaskarżonemu wyrokowi obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia i polegającą na szybkim zakończeniu postępowania bez przeprowadzenia dowodów potwierdzających, że to ktoś inny dokonał czynu przypisanego oskarżonemu. Ponadto oskarżony podniósł, iż w toczącym się postępowaniu nie miał obrońcy (ani z wyboru ani z urzędu), co pozwoliło sądowi I instancji na wydanie wyroku bez przeprowadzenia postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|
||
Zasadny jest zarzut oskarżonego dotyczący obrazy przepisów postępowania polegającej na pozbawieniu go prawa do obrony (art. 6 kpk). W realiach przedmiotowej sprawy zdaniem sądu okręgowego wystąpiła bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 10 kpk obligująca sąd II instancji do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Z analizy akt sprawy wynika, że w toku postępowania przygotowawczego zaistniały wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego wówczas podejrzanego skutkujące wydaniem postanowienia w dniu 5 września 2022 roku przez asesora Prokuratury Rejonowej B. (...) w B. (działającej w drodze pomocy prawnej dla Prokuratury Rejonowej w Radomsku) o powołaniu biegłych lekarzy psychiatrów w celu wydania opinii pisemnej sądowo- psychiatrycznej dotyczącej A. B. (k-143). Zaistniały zatem przesłanki wynikające z treści art. 79 § 1 pkt 3 i 4 kpk do zwrócenia się do sądu o wyznaczenie obrońcy z urzędu dla podejrzanego. Tego rodzaju czynność nie była wykonana, co potwierdził zastępca Prokuratora Rejonowego w Radomsku pismem z dnia 21 sierpnia 2023 roku (k- 246). W dniu 14 września 2022 roku powołani biegli lekarze psychiatrzy wydali opinię pisemną w sprawie, w której stwierdzili, że A. B. nie miał w czasie dokonania zarzuconych mu czynów zniesionej bądź znacznie ograniczonej zdolności rozpoznania znaczenia czynów i pokierowania swoim postępowaniem. Ponadto stwierdzili, że podejrzany może uczestniczyć w czynnościach procesowych, a jego stan zdrowia psychicznego pozwala mu na prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny (k- 146-148). Znając treść przedmiotowej opinii pisemnej sąd I instancji ( po wniesieniu aktu oskarżenia przez prokuratora do sądu - 24.10.2022 r.) wyznaczył termin pierwszej rozprawy na dzień 08 lutego 2023 roku, która została odroczona do dnia 31 maja 2023 roku. Na tym terminie rozprawy sąd I instancji otworzył przewód sądowy i bez udziału oskarżonego (przebywał w zakładzie karnym i nie wnosił o doprowadzenie do sądu), prokuratora i jedynego świadka przeprowadził postępowanie w przedmiotowej sprawie i wydał zaskarżony wyrok. Jednocześnie z protokołu rozprawy wynika, że sąd w żaden sposób nie ustosunkował się do treści wydanej opinii sądowo-psychiatrycznej w przedmiotowej sprawie dotyczącej oskarżonego A. B.. Do czasu wydania postanowienia w trybie art. 79 § 4 kpk stwierdzającego, że udział obrońcy nie jest obowiązkowy w przedmiotowej sprawie, oskarżony powinien obligatoryjnie mieć wyznaczonego obrońcę z urzędu, którego obecność na rozprawie była obowiązkowa. Zgodnie z niekwestionowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego treść znowelizowanego art. 79 § 4 kpk przesądza przy tym o tym, że sama treść opinii biegłych lekarzy psychiatrów, w której stwierdzają, że poczytalność oskarżonego w chwili czynu nie była wyłączona albo ograniczona w stopniu znacznym i stan jego zdrowia psychicznego w czasie postępowania pozwala na udział w nim i prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny, jest niewystarczająca do ustania obrony obligatoryjnej; konieczne jest w takim wypadku wydanie przez sąd postanowienia uznającego, że udział obrońcy nie jest obowiązkowy (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 28 stycznia 2020 r. V KS I/20). W realiach przedmiotowej sprawy oskarżony w ogóle nie miał wyznaczonego obrońcy z urzędu (mimo obrony obligatoryjnej), który mógł na etapie postępowania przygotowawczego złożyć wnioski dowodowe i w postępowaniu przed sądem I instancji rozprawa została przeprowadzona praktycznie bez udziału stron, bez wydania postanowienia stwierdzającego, że udział obrońcy nie jest obowiązkowy i bez zapewnienia oskarżonemu w takiej sytuacji prawa do obrony. Zaistniała zatem bezwzględna przyczyna odwoławcza wynikająca z treści art. 439 § 1 pkt 10 kpk obligująca sąd odwoławczy do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. W tej sytuacji zgodnie z treścią art. 436 kpk przedwczesne jest ustosunkowanie się do pozostałych zarzutów podniesionych w skardze apelacyjnej przez oskarżonego. |
|
||
Wniosek |
|
||
O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sadowi I instancji. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|
||
Z uwagi na wystąpienie bezwzględniej przyczyny odwoławczej wynikającej z treści art. 439 § 1 pkt 10 kpk wniosek oskarżonego A. B. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji okazał się zasadny. |
|
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
|
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
|
|
Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
|
Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
Sąd okręgowy uchylił wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku wydany w dniu 31 maja 2023 roku w sprawie o sygn. akt II K 827/22 i sprawę przekazał sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Aktualne są rozważania sądu okręgowego zawarte w punkcie 3.1 uzasadnienia. |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
|
|||
5.3.1.4.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Sąd rejonowy dokona oceny opinii sądowo-psychiatrycznej wydanej w przedmiotowej sprawie i rozstrzygnie, czy istnieją przesłanki obrony obligatoryjnej dla oskarżonego, mając na uwadze, że oskarżony korzystał z pomocy obrońcy z urzędu wyznaczonego na podstawie art. 78 § 1 kpk tylko w postępowaniu odwoławczym. |
|||
Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
|
|
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
Punkt 2 wyroku sądu okręgowego. |
Sąd okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. J. kwotę 1239,84 złotych w tym podatek VAT z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oskarżonemu A. B. w postępowaniu odwoławczym. Wysokość zasądzonej kwoty wynika z § 4 ust 3 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 4 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U z 2019 r. poz. 18), mając na uwadze treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2020 roku (SK 66/19) i stosując przepis § 11 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.). |
PODPIS |
|
Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Oskarżony A. B. |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Skarżone jest rozstrzygniecie uznające oskarżonego za winnego dokonania przypisanego mu czynu. |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☒ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: