BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 484/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2024-10-04

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 484/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 11 czerwca 2024 r. w sprawie II K 951/23.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenie przepisów postępowania, która miało istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 7 kpk w zw. z art. 5 § 2 kpk poprzez dokonanie błędnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie, nade wszystko wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań świadków i uznanie zeznań świadków P. W. oraz S. Ł. ocenianych przez pryzmat zeznań świadka T. B. za wiarygodne, pozwalając tym samym na ustalenie sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu, podczas gdy zeznania te budziły istotne wątpliwości, które sąd dostrzegał, jednak nie zostało to w odpowiednim zakresie poczytane na korzyść oskarżonego w szczególności wobec tego iż:

- świadkowie P. W. i S. Ł. zgodnie zeznali, że widzieli pojazd oskarżonego w ruchu (na widok radiowozu oskarżony miał dopiero zjechać z drogi i zatrzymać się) podczas gdy z zeznań świadka T. B. wynika, że wezwała ona policję po tym jak zobaczyła przejeżdżający koło jej posesji samochód oskarżonego, który zaparkował nieopodal. Sąd dostrzegł tą sprzeczność, jednak mimo to nie odmówił odebrania zeznaniom funkcjonariuszy przymiotu wiarygodności w całości wskazując, że mogło to wynikać z niepamięci, tymczasem okoliczność ta wynika także z notatki urzędowej sporządzonej bezpośrednio po zdarzeniu, tym samym zachodzi uzasadnione podejrzenie, że policjanci celowo podali nieprawdę w notatce urzędowej i w toku zeznań, co dyskredytuje ich zeznania w całości, w tym te dotyczące włączonego silnika pojazdu oskarżonego w trakcie przystąpienia do interwencji i nie pozwala na oparcie na nich żadnych ustaleń faktycznych,

- sąd ustalił, że policja przyjechała na miejsce zdarzenia po ok. 10-20 minutach po zgłoszeniu przez T. B. a ta miała dokonać wezwania bezpośrednio przejechaniu oskarżonego koło jej posesji, tymczasem z zeznań T. B. złożonych na rozprawie w dniu 28 marca 2024 r. wynika, że wezwała ona policję ok. godzinie od przejazdu oskarżonego a na przyjazd czekała ok. pół godziny, tym samym od przyjazdu oskarżonego na miejsce do przyjazdu policji i badania alkomatem minęło ok półtorej godziny,

- sąd pominął oceniając materiał dowodowy istotną okoliczność wynikającą z T. B. złożonych na rozprawie w dniu 28 marca 2024 n. a to iż zeznała ona, że na miejscu postoju pojazdu oskarżonego znajdowały się puszki po piwie, o czym miała się dowiedzieć od funkcjonariuszy, co prawdziwość wersji prezentowanej przez oskarżonego i całkowicie dyskredytuje zeznania funkcjonariuszy.

Błąd w ustaleniach faktycznych sądu poprzez bezzasadne ustalenie, że oskarżony prowadził w dniu 7 grudnia 2023 r. pojazd w stanie nietrzeźwości nie niższym niż 1,3 promila alkoholu w jego organizmie, podczas gdy nie ma żadnych nie budzących wątpliwości dowodów na taką okoliczność a powstałe w związku z opinią biegłego wątpliwości w zakresie godziny rozpoczęcia spożycia w samochodzie nie mogą zostać usunięte w związku z czym sąd winien na podstawie art. 5 § 2 kpk uniewinnić oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Analizując całokształt zebranych w sprawie dowodów należy uznać, że sąd I instancji nalżycie je ocenił w zakresie ustalenia sprawstwa oskarżonego, co pozwoliło mu na wyprowadzenie prawidłowych ustaleń faktycznych. Sąd ten ustosunkował się do istotnych dowodów w sprawie, mając w polu widzenia określone między nimi rozbieżności i stanowisku swemu dał wyraz w zasługującym na aprobatę uzasadnieniu. Dlatego też podzielając ocenę dowodów zaprezentowaną przez sąd merytoryczny, sąd okręgowy nie widzi zasadniczych powodów, aby powtarzać okoliczności wyprowadzone w motywach zaskarżonego wyroku, co wiązałoby się z cytowaniem ich obszernych fragmentów. Wbrew odmiennym twierdzeniom zawartym w apelacjach, nie ma podstaw, ani do skutecznego kwestionowania dokonanej przez sąd I instancji oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, ani też poczynionych na podstawie tego materiału dowodowego ustaleń faktycznych w sprawie. Konfrontując ustalenia faktyczne z przeprowadzonymi na rozprawie głównej dowodami trzeba stwierdzić, iż dokonana przez sąd rejonowy rekonstrukcja zdarzeń i okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu nie wykazuje błędu i jest zgodna z przeprowadzonymi dowodami, którym sąd ten dał wiarę i się na nich oparł.

Sąd odwoławczy musi jednak uzupełnić oceny i analizy sądu I instancji.

- sąd ten ustalił, że w momencie przyjazdu na interwencję funkcjonariuszy policji, oskarżony siedział w samochodzie stojącym na poboczu drogi, z włączonym silnikiem.

Okoliczność tę przyjął na podstawie zeznań T. B., która wskazała policjantom ten pojazd i według niej nie pozostawał on wówczas w ruchu. W konsekwencji sąd ten nie dał wiary twierdzeniom policjantów: P. W. i S. Ł., w których wywodzili, że gdy zbliżali się do samochodu oskarżonego, był on w ruchu, a kierujący zjechał na widok interweniujących na pobocze i zatrzymał się;

- sąd I instancji nie upatruje sprawstwa oskarżonego polegającego na prowadzeniu samochodu w stanie nietrzeźwości w czasie interwencji policjantów, tylko przyjął, że wcześniej przyjechał do S. na ulicę (...), na miejscu zdarzenia przejeżdżał obok domu T. B., a następnie rzucał koło niego petardy, Wynika to jednoznacznie z zeznań T. B., a opinia z zakresu toksykologii w konfrontacji z twierdzeniami oskarżonego co do ilości wypitego alkoholu wskazuje, że podczas tych przejazdów musiał być w stanie nietrzeźwości;

- okoliczność, czy oskarżony miał włączony silnik w czasie zatrzymania, czy też nie, nie ma znaczenia dla ustalenia sprawstwa oskarżonego, gdyż sąd I instancji ustalił, że jego samochód wówczas się nie poruszał. Wobec dynamizmu zdarzenia, jakim jest zatrzymanie, istnienie niespójności w relacjach policjantów jest naturalna i oczywista, a ich ilość będzie tym większa, im dłuższa odległość czasowa od zatrzymania do przesłuchania. Jeśli policjanci wykonywali różne czynności - rozpytali zawiadamiającą, zatrzymali i dozorowali oskarżonego, kontrolowali samochód, zabezpieczali miejsce czynności, to nie sposób oczekiwać, że każdą fazę zajścia odtworzą z pełną precyzją. Taki pogląd pozostaje w pełnej zgodności z zasadami prawidłowego rozumowania, a także wskazaniami doświadczenia życiowego, gdyż stopień zapamiętania przez kilka osób postrzeganych wydarzeń, niemal zawsze jest różny, na co składają się czynniki obiektywne (np. miejsce, z którego dana osoba obserwuje zdarzenie) jak i subiektywne (spostrzegawczość, stopień koncentracji itp.). To, że policjanci inaczej zapamiętali fragment zajścia, niż sąd to ostatecznie ustalił, nie może deprecjonować wszystkich ich relacji. Opisując, że samochód oskarżonego miał włączony silnik – zrobili to zbieżnie i w sposób korespondujący z twierdzeniami T. B. i nie ma podstaw do zdyskwalifikowania w tym zakresie ich zeznań, jednakże ta okoliczność – co wcześniej zaznaczono - nie ma znaczenia dla ustalenia sprawstwa M. B. (1);

- z wyjaśnień oskarżonego wynika, iż na ulicę (...) w S. przyjechał w nocy z 6 na 7 grudnia 2023 roku około godziny 0.00. Po dojeździe w to miejsce spożył po północy samotnie alkohol w postaci „piwa i setki”. Wcześniej nie pił alkoholu. W dalszym toku przesłuchania potwierdził ten rodzaj i ilość wypitego alkoholu; zaprzeczył aby wypił wówczas „200 ml wódki” ( 60 odw. ). Z protokołu badania stanu trzeźwości oskarżonego wynika, iż o godzinie 2.04 miał 0.99 mg/l ( 2.08 promila ) w wydychanym powietrzu z tendencją malejącą. Z opinii z zakresu toksykologii wynika, iż żadna z powyższych wersji dotyczącej spożycia przez oskarżonego alkoholu nie koreluje z wynikami badań na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu. Oskarżony osiągnął znacznie wyższe stężanie alkoholu w organizmie niż to, które wystąpiłoby u niego po spożyciu zadeklarowanej jego ilości. Ponieważ M. B. (1) oświadczył, że spożycie alkoholu nastąpiło około 0.00 ( po północy ), a pierwsze badanie wydychanego powietrza zostało wykonane o godzinie 2.04 nie można kategorycznie wykluczyć, że część alkoholu wykazana w jego organizmie pochodziła z deklarowanego przez niego spożycia. Jeżeli M. B. (2) spożyłby faktycznie alkohol w postaci 100 ml wódki o zawartości alkoholu 40 % oraz 500 ml piwa o zawartości alkoholu na poziomie 6 % o godzinie około 0.00, tak jak wyjaśnił w czasie rozprawy sądowej, a stężenie maksymalne alkoholu w jego organizmie w dniu 7 grudnia 2023 roku o godzinie 2.04 wyniosło 2.08 promila, to z różnicy stężeń wynika, iż o godzinie 0.00 znajdował się w stanie nietrzeźwości na poziomie nie niższym niż około 1,3 promila w najkorzystniejszym wariancie ( k 70-75 ). Opinie biegłych, jak każdy dowód, podlegają ocenie sądu przy zastosowaniu wymogów określonych przez art. 7 kpk, a zatem jeśli tylko ocena ta nie nosi cech dowolności, to pozostaje pod ochroną tego przepisu. Brak bezpośredniego dowodu winy oskarżonego musi wzmagać aktywność sądu w dążeniu do zgromadzenia materiału dowodowego, pozwalającego mu dysponować jak najszerszym spektrum okoliczności mogących mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy W tej sprawie korzystając z wiedzy specjalistycznej możliwym było stwierdzenie okoliczności mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązkiem sądu korzystającego z takiego dowodu jest przeprowadzenie analizy i oceny opinii na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków, a także z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania oraz sprawdzenie zupełności opinii, kompletności materiałów będących jej podstawą, poprawności zastosowanych metod badawczych i przyjętych sposobów wnioskowania. Opinia biegłego z zakresu toksykologii jest jasna, pełna, zrozumiała, fachowa; biegły przedstawił nie tylko ostateczne konkluzje, ale także drogi, które go do takich konkluzji doprowadziły. Szczegółowa ich analiza jest zawarta w opinii biegłego, podlega akceptacji sądu odwoławczego i nie była kwestionowana w apelacji. Obrońca mylnie pomija znaczenie tej opinii, podczas gdy wynikają z niej zasadnicze podstawy dla ustalenia sprawstwa oskarżonego;

- oskarżony stanowczo zadeklarował, że wypił piwo i setkę zaraz po przyjeździe. Czyli około godziny 0.00 ( nawet po północy ). Niezrozumiałe są tezy skarżącego, że „nie sposób wskazać, o której oskarżony zaparkował samochód i zaczął pić alkohol”. Okoliczności te wynikają z jego relacji z rozprawy głównej, a przejazdy pod posesją T. B. z jej stanowczych zeznań, o których pełną wiarygodność apelacja zabiega. Co więcej jej wiarygodność w tym zakresie potwierdza fakt, iż przejazdy te i rzucanie petardami, a później niepokojenie parkowaniem na ulicy włączonego samochodu były powodem wezwania funkcjonariuszy policji na interwencję. T. B. wskazała, że najpierw były przejazdy, potem rzucanie petard, a następnie oskarżony zatrzymał samochód kilkadziesiąt metrów od jej domu; według niej „od zgłoszenia do przyjazdu policji upłynęło może 15-20 minut, maksymalnie do 30 minut. On w tym miejscu stal ze dwie godziny. Zadzwoniła na policję po jakiejś godzinie od momentu, gdy stanął samochodem w tym miejscu” ( k 67 ). Te dane świadka dotyczące okresów czasu nie są precyzyjne, gdyż nie konfrontowała ich z zegarkiem. Według T. B. policjant powiedział jej, że „przy aucie było pięć puszek po piwie i był ( oskarżony ) pijany” ( k 67 ). Policjanci nie zabezpieczyli żadnych puszek. Oskarżony nie miał powodów, aby podawać, że wypił na miejscu - jak zatrzymał pojazd - większą ilość alkoholu. To ile wypił od godziny około 0.00 do 2.04 wynika z jego kategorycznych wyjaśnień. Zaprzeczył aby w tym czasie spożył więcej alkoholu niż piwo i setkę wódki. Jeżeli te puszki rzeczywiście były i należały do niego, to cztery piwa mógł wypić przed przyjazdem do S., jednak ta okoliczność obciążałaby go, determinowałaby jego sprawstwo i nie miał interesu procesowego, aby ją podawać. Znalezienie puszek po piwie „przy samochodzie” nie świadczy, że oskarżony spożył je wszystkie po zatrzymania u auta. Po pierwsze: sam temu przeczy, po drugie, jeżeli puszki należały do niego, pustych zgromadzonych wcześniej w samochodzie mógł się pozbyć w czasie postoju;

-nie ma dowodów, które wskazywałyby, iż oskarżony w S. wypił większą ilość alkoholu niż zadeklarował. W spawie pewne jest, że oskarżony po przyjeździe do S., przejeździe ulicą (...) i zatrzymaniu się po 0.00 wypił piwo i setkę wódki. O godzinie 2. 04 miał 0.99 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Oznacza to weryfikując wyjaśnienia oskarżonego w oparciu o wyniki jego badań na zawartość alkoholu i wniosków opinii toksykologicznej, iż przyjeżdżając do S. około 0.00, przejeżdżając ulicą (...), w najkorzystniejszej dla niego wersji ( przed nadpiciem ) miał stężenie alkoholu w wysokości nie mniejszej niż około 1.3 promila.

Sąd jest związany jedynie ramami faktycznymi czynu jako zdarzenia historycznego, a nie dotyczy to opisu, jak też oceny prawnej czynu dokonanej przez oskarżyciela; sąd władny jest dokonać własnego opisu czynu i jego prawnej oceny na podstawie wyników przewodu sądowego. Zakaz wyjścia poza granice oskarżenia oznacza niemożność orzeczenia poza ramami zdarzenia będącego przedmiotem oskarżenia. Oceny tej dokonuje się z punktu widzenia konkretnego zdarzenia faktycznego, którego dotyczy akt oskarżenia. O tym, czy sąd „utrzymał się” w granicach skargi, decyduje ostatecznie tożsamość zdarzenia historycznego objętego czynem przypisanym ze zdarzeniem historycznym zarzuconym przez oskarżyciela w akcie oskarżenia (por. post. SN z 29.4.2010 r., III KK 368/09, KZS 2010, Nr 11, poz. 22). Za elementy wyznaczające tożsamość „zdarzenia historycznego” należy przyjąć: identyczność przedmiotu zamachu, identyczność kręgu podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, tożsamość miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowanie choćby części wspólnych znamion w opisie czynu zarzuconego i przypisanego, które winny się ze sobą pokrywać, mając jakiś obszar wspólny; o jedności czynu, jako jednego impulsu woli, świadczy nadto jedność zamiaru (lub planu) sprawcy (sprawców) przestępstwa (zob. post. SN z 19.10.2010 r., III KK 97/10, OSProk. i Pr. 2011, Nr 7–8, poz. 15). W ocenie sądu odwoławczego zdarzeniem historycznym jest przyjazd oskarżonego w nocy z 6/7 grudnia 2023 roku do S. około 0.00 i dalszy tam pobyt ( przejazdy ulicą (...) zaraz po tej godzinie, zakończone parkowaniem pojazdu na tej ulicy ) do godziny 2. 04. Niewielka zmiana czasu popełnienia przestępstwa nie narusza identyczności czynu, nie wymaga uprzedzenia oskarżonego o takim zamiarze. Proces nadal dotyczy tego samego czynu, o który wniesiono oskarżenie, a żaden przepis proceduralny nie wymaga takiego uprzedzenia (zob. wyr. SA w Krakowie z 31.1.2001 r., II AKa 160/00, KZS 2001, Nr 2, poz. 29, Legalis ). Jednakże modyfikacja zarzutu przez sąd polegająca na doprecyzowaniu daty czynu jest dopuszczalna i nie stanowi przekroczenia granic oskarżenia (zob. wyr. SA w Katowicach z 27.9.2001 r., II AKa 150/01, OSProk. i Pr. 2002, Nr 7, poz. 30). W tym przypadku za brakiem przekroczenia granic oskarżenia przemawia identyczność przedmiotu zamachu, identyczność podmiotu oskarżonego o udział w zdarzeniu, tożsamość miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowanie wspólnych znamion w opisie czynu zarzuconego i przypisanego, które się ze sobą pokrywają;

- uwzględniając, że czas czynności sprawczych w ramach tego zdarzenia historycznego wynika przede wszystkim z dowodów osobowych, a te nie są precyzyjne i spójne oraz nie da się tego czasu precyzyjnie określić ( np. o godzinie 0. 55 jak uznał to sąd I instancji i czego nie uzasadnił ), sąd odwoławczy przyjął, że zostały one zrealizowane w czasookresie od około 0. 00 ( wynikającym z wyjaśnień oskarżonego o czasie przyjazdu do S. do godziny 2. 04 ( pierwszego po zatrzymaniu badania sprawcy alkomatem ); dlatego zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjął, że oskarżony przypisanego mu w punkcie 1 czynu dopuścił się w czasookresie od godziny około 24.00 do 2.04.

Sąd merytoryczny dokonał analizy całokształtu zebranych dowodów w ich wzajemnym powiązaniu, z dbałością o odzwierciedlenie ich treści i obiektywizm wniosków co do sprawstwa oskarżonego.

Nie można w niniejszej sprawie zarzucać, że niektóre dowody nie stanowiły podstawy ustaleń faktycznych, jeśli sąd je rozważył i ocenił na płaszczyźnie art. 7 kpk jako niewiarygodne. Odrzucenie przez sąd pewnych dowodów w końcowej ocenie, przy jednoczesnym uwzględnieniu innych dowodów, stanowi przecież uprawnienie sądu. Kontrola instancyjna oceny dowodów nie obejmuje sfery przekonania sędziowskiego, jaka wiąże się z bezpośredniością przesłuchania, sprowadza się natomiast do sprawdzenia, czy ocena ta nie wykazuje błędów natury faktycznej (niezgodności z treścią dowodu, pominięcia pewnych dowodów) lub logicznej (błędności rozumowania i wnioskowania) albo czy nie jest sprzeczna z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy, a takich błędów sąd merytoryczny uniknął. Zarzut rażącego naruszenia art. 7 kpk wymaga wykazania wad w sposobie dokonania oceny konkretnych dowodów, podczas gdy apelacja kwestionuje jedynie wynik oceny domagając się podzielenia oceny dokonanej przez jej autora. Przepisu art. 410 kpk nie można rozumieć w ten sposób, że każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych. Nie można czynić skutecznego zarzutu obrazy tego przepisu, w sytuacji gdy sąd uczynił podstawą swoich ustaleń wersję zdarzeń w oparciu o dowody obciążające, jeśli dowód z wyjaśnień samego oskarżonego, które nie stanowiły w większości podstawy owych ustaleń, został przez sąd należycie rozważony i oceniony w sposób przewidziany w art. 7 kpk.

Apelacja kwestionuje stanowisko sądu z pozycji wyjaśnień oskarżonego oraz własnych subiektywnych ocen wymowy przeprowadzonych na rozprawie dowodów, przy wybiórczym i subiektywnym ujęciu ich zakresu, charakteru i treści. Wyjaśnienia oskarżonego mają charakter obronny. Z uwagi na swoją sprzeczność z podstawowymi dowodami i okolicznościami, nie zdołała zachwiać wersją aktu oskarżenia. Dlatego słusznie sąd rejonowy w zasadniczych elementach związanych z odpowiedzialnością prawnokarną odmówił wiary oskarżonemu, do czego był w pełni uprawniony, a co dotyczyło w szczególności lansowania przez niego tezy że wypił tylko piwo i wódkę i to po zaparkowaniu samochodu w S.. W realiach niniejszej sprawy to całokształt dowodów połączonych w logiczną i harmonijną całość był podstawą do ustalenia sprawstwa oskarżonego, że był on w stanie nietrzeźwości już przyjeżdżając do S..

Błędne jest jednoczesne zarzucenie obrazy art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk. Niemożliwe jest bowiem jednoczesne naruszenie obu tych przepisów. Jeżeli pewne ustalenie faktyczne uzależnione jest od oceny dowodu lub dowodów, to nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo. W takiej sytuacji ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów mogą być rozstrzygane jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach nakreślonych przez art. 7 kpk. Podniesienie zarzutu obrazy art. 5 § 2 kpk jest zasadne tylko wówczas, gdy sąd orzekający rzeczywiście powziął wątpliwości, bądź gdy powinien takie powziąć i wbrew wyrażonej w tym przepisie regule rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Nakaz rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego jest skierowany do organów prowadzących postępowanie karne. Oznacza to, że organ postępowania ma obowiązek postąpienia zgodnie z omawianą zasadą jedynie wówczas, jeśli to on poweźmie wątpliwości, których nie można usunąć. Brak jest więc podstaw do stawiania sądowi zarzutu obrazy art. 5 § 2 kpk, jeżeli sąd ten nie powziął niedających się usunąć wątpliwości. Innymi słowy, naruszenie zasady in dubio pro reo może nastąpić jedynie wtedy, gdy sąd orzekający w sprawie poweźmie określone wątpliwości, a nie mogąc ich usunąć, rozstrzygnie je na niekorzyść oskarżonego. Z takimi wątpliwościami nie można natomiast utożsamiać odmiennej oceny przebiegu zdarzeń wyrażanej w apelacji przez jej autora. Reguła wyrażona w art. 5 § 2 kpk nie oznacza automatycznego przyjmowania najkorzystniejszej dla oskarżonego wersji tylko dlatego, że w sprawie występują sprzeczne dowody. Pierwszoplanowym obowiązkiem sądu jest bowiem ocena tych dowodów i oparcie swoich ustaleń na tych dowodach, które są wiarygodne i odrzucenie dowodów niewiarygodnych.

Wniosek

Wniosek o:

zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie można mówić o istnieniu jakiejkolwiek realnej potrzeby ponownego rozpoznania sprawy, w sytuacji możliwości wykorzystania przez sąd II instancji inicjatywy dowodowej nadanej mu przez treść art. 452 § 2 kpk. Jeśli zatem sąd okręgowy uznałby, że zachodzi potrzeba poszerzenia i weryfikacji materiału dowodowego, to samodzielnie winien ten materiał uzupełnić, a następnie dokonać jego stosownej oceny, zwłaszcza, że w sprawie niniejszej nie występowały ograniczenia z art. 454 kpk do wydania orzeczenia reformatoryjnego. Z uwagi na aktualne brzmienie art. 452 § 2 kpk oraz treść art. 167 kpk, regułą jest obecnie prowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego przed sądem drugiej instancji i orzekanie reformatoryjne, zaś uchylenie wyroku sądu I instancji w oparciu o przesłankę z art. 437 § 2 kpk powinno mieć miejsce jedynie w sytuacjach wyjątkowych, kiedy bez ponowienia wszystkich dowodów nie jest możliwe wydanie trafnego rozstrzygnięcia. Poczynione przez sąd ustalenia faktyczne odnośnie przedmiotowego czynu znajdują odpowiednie oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Argumenty wywiedzione w apelacji nie mogły też doprowadzić do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienia oskarżonego, bowiem nie pozwala na to ocena istotnych w sprawie dowodów. Weryfikacja materiału dowodowego w instancji odwoławczego doprowadziła jedynie do uzupełnienia analiz w zakresie oceny dowodów. W wyniku przeprowadzonej analizy sąd odwoławczy nie stwierdził podstaw do ustalenia, iż wyjaśnienia oskarżonego negujące sprawstwo w ramach przedmiotowego czynu zasługują na wiarę.

Zdaniem sądu odwoławczego sankcja (jej rodzaj i wysokość) została tak dobrana, aby zapobiec popełnianiu w przyszłości przestępstw przez oskarżonego. Efekt „odstraszający” kary ma wytworzyć przeświadczenie o nieopłacalności popełniania przestępstw w przyszłości, przekonanie o tym, że każde przestępstwo będzie karane odpowiednio surowo, a ponowne popełnianie podobnych czynów nieuchronnie prowadzić będzie do stosowania kar izolacyjnych. Wymierzona wobec oskarżonego kara i środki karne była ze wszech miar celowa, oczekiwana i sprawiedliwa i tak ukształtowana ma przynieść efekt wychowawczy wobec sprawcy i prewencyjny. Odzwierciedla ona winę oskarżonego, szkodliwość społeczną jego zachowań i oddaje właściwie społeczny sprzeciw dla sprawcy tej kategorii przestępstw; w konsekwencji nie podlega z urzędu korekcie na jego korzyść.

3.2.

Z ostrożności procesowej błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść rozstrzygnięcia poprzez niezasadne uznanie, że w realiach niniejszej sprawy nie zachodzą podstawy do warunkowego umorzenia postępowania względem oskarżonego, podczas gdy okoliczności popełnienia czynu i charakter przestępstwa a także warunki osobiste oskarżonego, uprzednia niekaralność, ustabilizowany tryb życia i wykonywanie pracy, do której niezbędne jest oskarżonemu prawo jazdy wskazywały na zasadność warunkowego umorzenia postępowania względem oskarżonego i ewentualne odstępnie od orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów bądź wymierzenie go w niższym wymiarze.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podstawową przesłanką zastosowania warunkowego umorzenia postępowania jest stwierdzenie, że wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne. Ustalenie stopnia winy następuje przede wszystkim na podstawie mierników limitujących karę wskazanych w art. 53 § 1 KK (zob. uw. do tego przepisu). Niedopuszczalne jest stosowanie innych zasad, w szczególności procentowego (ułamkowego) oznaczania stopnia winy (art. 362 KC), np. stosowanego na gruncie prawa cywilnego (zob. wyr. SA w Krakowie z 31.5.2007 r., II AKa 90/07, KZS 2007, Nr 7–8, poz. 57). Przy ustalaniu stopnia winy sąd powinien wziąć zatem pod uwagę zarówno elementy strony podmiotowej czynu zabronionego, tj. umyślność (postać zamiaru, motywację sprawcy) oraz nieumyślność (rodzaj i stopień naruszonych reguł ostrożności), jak i przesłanki przesądzające o możliwości przypisania winy sprawcy, tj. ogólną zdolność jej przypisania uwarunkowaną dojrzałością i poczytalnością oskarżonego, jak i brakiem anormalnej sytuacji motywacyjnej (M. Kalitowski, w: O. Górniok i in., KK. Komentarz, 2002/2003, s. 571–572).

Nie zachodzą kodeksowe okoliczności zmniejszające winę w stosunku do oskarżonego.

Ustalenie stopnia społecznej szkodliwości czynu następuje przede wszystkim na podstawie okoliczności wskazanych w art. 115 § 2 kk. Niewystarczające jest jednak jedynie ogólnikowe określenie, że wymienione w tym przepisie elementy podmiotowe i przedmiotowe przekraczają lub nie wymagany stopień szkodliwości społecznej, ale konieczne jest wskazanie konkretne, które z nich i w jakim zakresie przemawiają za uznaniem stopnia nieznaczności szkodliwości społecznej czynu (wyr. SN z 21.6.1998 r., V KKN 39/97, Prok. i Pr. – wkł. 1998, Nr 6, poz. 1). Stopień ten musi być wyższy od „znikomego”, ale niższy od „znacznego”. Oznacza to, że sąd, chcąc zastosować warunkowe umorzenie postępowania, może wziąć pod uwagę tylko te czyny zabronione, które charakteryzują się małą lub średnią szkodliwością społeczną (wyr. SA w Krakowie z 30.3.2005 r., II AKa 50/05, KZS 2005, Nr 5, poz. 33), poza zastosowaniem tej instytucji pozostają natomiast te przestępstwa, które charakteryzują się znacznym (wysokim) stopniem społecznej szkodliwości.

W ocenie sądu odwoławczego przypisany oskarżonemu czyn charakteryzuje się znaczną szkodliwością społeczną. Czynu tego sprawca dopuścił się w zamiarze bezpośrednim. Oskarżony po wypiciu alkoholu, kierował samochodem, czyli pojazdem mechanicznym, który przez swoje gabaryty stanowi dla innych uczestników ruchu istotne niebezpieczeństwo w rękach nietrzeźwego kierowcy. Jego stan nietrzeźwości był wysoki, ponad dwukrotnie przekraczający ustawową normę ( 1, 3 promila ), zakłócający jednak zdolności psychofizyczne. Alkohol zwiększa zuchwalstwo, zaburza racjonalność myślenia, powoduje zmniejszenie obawy przed odpowiedzialnością i sprzyja podejmowaniu decyzji o naruszeniu porządku prawnego. Tendencje te były dodatkowo widoczne poprzez podejmowanie na ulicy (...) innych zachowań godzących w porządek prawny zakłócających spokój mieszkańcom. Sprawca jeździł w porze nocnej, gdy widoczność jest ograniczona, jawnie, prowokując ludzi swoją jazdą, czy też długotrwałym postojem w nocy z włączonym silnikiem na zamieszkałej ulicy. W czasie tego parkowania nadpił alkoholu, nie martwił się o sposób powrotu do domu. Sprawca nie podnosił, aby inna osoba miała kierować tym samochodem w drodze powrotnej. Dlatego postawy sprawcy muszą być korygowane przez wymierzoną mu karę, a nie środek probacyjny. Wystarczającym przejawem łagodniejszego potraktowania oskarżonego jest wymierzanie mu kary najłagodniejszego rodzaju - grzywny ( 200 stawek dziennych po 15 złotych stawka - art. 37a § 1 kk ) i świadczenia pieniężnego w minimalnej ustawowej wysokości.

Oskarżony pracował jaki kierowca i wykazał, że nie powinien wykonywać tego zawodu. To z zachowania sprawcy wynika wniosek, że lekceważy on zasady ostrożności i bezpieczeństwo innych uczestników ruchu, przez co stwarza zagrożenie w komunikacji ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - II Wydział Karny z dnia 26 lipca 2012 r.II AKa 250/12, Legalis ), jako potencjalny kierowca wszystkich pojazdów. Instytucja ta ma na celu eliminowanie z ruchu drogowego sprawców takich przestępstw, których okoliczności popełnienia wskazują, że prowadzenie przez nich pojazdu zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Sytuacja zawodowa i osobista oskarżonego nie może wpłynąć na zmianę oceny sądu, iż wykazał on, że prowadzenie każdego samochodu przez niego może zagrażać bezpieczeństwu w komunikacji i niezbędne okazało się wyeliminowanie go - z tego powodu - jako kierowcy z ruchu drogowego na okres 3 lat. Istotne znaczenie przy stosowaniu instytucji warunkowego umorzenia postępowania powinna mieć skrucha sprawcy okazana w toku postępowania, czego kompletnie on nie uczynił.

Ustalenie okoliczności czynu wskazują, że oskarżony jest osobą co do zasady zdemoralizowaną, co uzasadnia dodatkowo negatywną prognozę co do przestrzegania przez niego porządku prawnego.

Wniosek

Z ostrożności procesowej, wniosek o zmianę wyroku w zakresie punktu 1 poprzez warunkowe umorzenie postępowania na okres 2 lat tytułem próby oraz uchylenie punktów 2-4 wyroku, nie obciążanie oskarżonego kosztami postępowania apelacyjnego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie są spełnione zasadnicze przesłanki warunkowego umorzenia postępowania i wywody środka odwoławczego w tym zakresie są całkowicie bezskuteczne.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina

Sprawstwo

Kara grzywny ( 200 stawek dziennych po 15 złotych stawka )

Zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat

Świadczenie pieniężne w wysokości 5000 złotych

Zaliczenie okresu zatrzymania prawa jazdy

Zasądzenie od oskarżonego od kosztów procesu za I instancję

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do korekty zaskarżonego wyroku w tych zakresach.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjął, że oskarżony przypisanego mu w punkcie 1 czynu dopuścił się w czasookresie od godziny około 24.00 do 2.04.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały wskazane wyżej.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Nie znajdując podstaw do zwolnienia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, sąd II instancji zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa 300 złotych opłaty za drugą instancję i 20 złotych tytułem zwrotu wydatków za postepowanie odwoławcze ( art. 636 § 1 kpk ).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina

Kara

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: