Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 517/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2025-02-14

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 517 / 24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 3 czerwca 2024 roku o sygnaturze akt II K 800 / 21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

1.  podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego zarzuty mającej wpływ na treść zaskarżonego wyroku obrazy przepisów postępowania, tj. art. 5 kpk, 7 kpk oraz 410 kpk;

2.  podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut obrazy przepisu prawa materialnego, tj. art. 190a § 1 kk;

3.  podniesiony w apelacji obrońcy zarzut rażącej surowości wymierzonej kary oraz środka kompensacyjnego;

4.  podniesiony w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zarzut błędnych ustaleń faktycznych mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku;

5.  podniesiony w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zarzut rażącej łagodności wymierzonej oskarżonemu kary.

☐ zasadne

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadne

☐ zasadney

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadne

☒ zasadny

☐ częściowo zasadne

☐ niezasadne

☐ zasadne

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. zarzutów z punktu 1., 2 i 4.

Kwestionowana przez obrońcę, a zaprezentowana przez sąd I instancji, ocena dowodów nie jest ani dowolna, ani nielogiczna, nie pozostaje też w sprzeczności z doświadczeniem życiowym. Została również wystarczająco – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – argumentowana w uzasadnieniu. Także poczynione na jej podstawie ustalenia faktyczne nie budzą zastrzeżeń sądu odwoławczego, podobnie jak ich prawnokarna ocena, uwzględniająca przepisy art. 190a § 1 kk. Wbrew sugestiom skarżącego, w świetle słusznie uznanych za wiarygodne zeznań pokrzywdzonej, wspartych zeznaniami przywoływanych przez sąd I instancji świadków oraz opinii biegłego z zakresu psychologii, przypisane oskarżonemu zachowania uznać należy za udowodnione, zaś argumentacja zawarta w apelacji stanowi tylko niepopartą przekonującą argumentacją polemikę z ich wymową, opartą na założeniu, że skarżący nie uznaje tych dowodów za wiarygodne źródła dowodowe. Tymczasem w ich świetle uznać należy, iż opisane w sentencji zaskarżonego wyroku i jego uzasadnieniu czynności sprawcze miały miejsce i nie przybierały li tylko postaci sporadycznie pojawiających się incydentów. Przeciwnie, z relacji wyżej wymienionych wynikało, że w grę wchodziły liczne, wielokrotne, powtarzalne i rozciągnięte w czasie zachowania oskarżonego, godzące w dobra pokrzywdzonej, którym towarzyszyła chęć utrzymywania rozmaitych form niechcianych przez pokrzywdzoną kontaktów. O ile można się zgodzić, iż zeznania czy to pokrzywdzonej, czy to jej syna, ojca, bądź koleżanki ( E. C. ) mogły być obarczone w tej mierze brakiem obiektywizmu, to jednak przywołać należy zeznania osoby z bliskiego kręgu rodzinnego oskarżonego, tj. M. B. i wydruku z korespondencji sms pomiędzy nią, a pokrzywdzoną jeszcze z lipca 2021 r., z której wynika, iż M. P. uskarżała się jej na ten niechciany kontakt oraz, że ów brak akceptacji na niego był oskarżonemu przez pokrzywdzoną komunikowany ( cyt. „ Powiedziałam mu ze ma więcej mnie nie nachodzić. Ale czy to coś da?? ” ). Nawet zatem, jeżeli przedstawione przez oskarżonego zapisy z odtworzenia utrwalonej w jego telefonie korespondencji sms z pokrzywdzoną wprost o tym nie świadczą – przynajmniej w okresie objętym zarzutem aktu oskarżenia i przy założeniu, że te sms – y nie zostały nieobiektywnie przez oskarżonego wyselekcjonowane – to jednak jednocześnie nie wykluczają, że ów brak zgody był mu artykułowany ustnie, a on go nie respektował. Trudno o inny powód, dla którego pokrzywdzona zdecydowała się ubiegać o pomoc prawną organów ścigania, aniżeli realne poczucie zagrożenia i umęczenia ze strony oskarżonego, w szczególności uwzględniwszy nagły i gwałtowny charakter zajścia związanego z próbą nakłonienia jej do odbycia stosunku płciowego, który stanowił swoisty katalizator zaprzestania dalszego biernego znoszenia przez nią nękania ze strony Z. B.. Podkreślić natomiast już należy, iż w sms – ach z późniejszej daty, tj. z okresu pomiędzy 26 sierpniem 2021 r., a 12 listopada 2021 r., które przedstawił pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej, pokrzywdzona komunikowała już wyraźnie także w tej formie, iż kontaktu z oskarżonym nie chce. Także jednak i ta postać wyartykułowania braku zgody była przez niego ignorowana, co uprawdopodabnia zeznania M. P., iż podobnie było także wcześniej.

Jednocześnie ma rację pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, iż w sytuacji, gdy pomimo braku tej zgody, skarżący także po 25 sierpnia 2021 r. powielał swoje uprzednie zachowania ( por. zeznania pokrzywdzonej i jej ojca, a nadto przedstawione przez oskarżycielkę posiłkową wydruki sms po tej dacie oraz zestawienia licznych połączeń ( względnie ich próby ) nawiązywanych przez oskarżonego do pokrzywdzonej, nawet wielokrotnych w ciągu jednego dnia, uprawniały do tego, by czasokres przypisanego czynu rozszerzyć ponad ten wskazany w akcie oskarżenia. Jako końcową datę czynu sąd odwoławczy uznał 12 listopada 2021 r. albowiem po tym dniu próby komunikowania się z oskarżoną telefonicznie w zasadzie już ustały i sprowadziły się do pojedynczych wiadomości tekstowych w okresie świąteczno – noworocznym.

Przyjmując finalnie, że oskarżonemu wielokrotnie komunikowany był brak zgody na utrzymywanie z nim przez pokrzywdzoną jakichkolwiek relacji, nie można zgodzić się z obrońcą, że tego rodzaju zachowania oskarżonego nie mogą realizować znamion występku z art. 190a § 1 kk z tego tylko powodu, że w grę wchodziła jedynie próba odbudowania romantycznej relacji łączącej strony uprzednio. Ustawodawca typizując znamiona występku z art. 190a § 1 kk nie wymaga bowiem, aby zachowanie stalkera niosło ze sobą element agresji oraz, że w kontekście strony podmiotowej tego przestępstwa prawnie irrelewantne jest także, czy czyn sprawcy powodowany jest żywionym do pokrzywdzonego uczuciem co do zasady pozytywnym, np. w postaci miłości, tyle, że nieodwzajemnionej. Zeznania pokrzywdzonej nie pozostawiają też wątpliwości, że – zważywszy choćby na okoliczności i przebieg próby nagłego, gwałtownego, nie sygnalizowanego wcześniej nakłonienia pokrzywdzonej do odbycia stosunku płciowego, czy artykułowanie przez niego zamiaru popełnienia samobójstwa, połączonego z wypowiedziami o znamionach szantażu emocjonalnego poprzez przerzucanie na nią ciężaru odpowiedzialności za to – pokrzywdzona miała prawo postrzegać oskarżonego jako osobę nieobliczalną i nieprzewidywalną. Stąd też wyprowadzony przez sąd I instancji wniosek, iż przypisane mu zachowania mogły w niej wzbudzać uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, jawi się jako usprawiedliwiony. Z kolei wielość nawiązywanych prób niechcianego kontaktu, w szczególności przybierającego postać nachodzenia pokrzywdzonej w jej domu oraz wystawanie w bezpośrednim pobliżu jej posesji, istotnie naruszało jej prywatność.

Ad. zarzutów z punktu 3. oraz 5.

Jeśli chodzi o wymiar kary – sąd odwoławczy podzielił pogląd obrońcy, iż ta orzeczona zaskarżonym wyrokiem razi surowością. Sąd odwoławczy w większym bowiem stopniu – i to nawet pomimo rozszerzenia czasu realizacji znamion przypisanego mu czynu – aniżeli sąd I instancji wziął pod uwagę, iż mimo wszystko nie był to okres długi, mając zwłaszcza na uwadze, iż z istoty występku z art. 190a § 1 kk wymaganym jest pewna rozpiętość czasowa, sięgająca z reguły co najmniej kilku miesięcy. Po wtóre, uwzględnić należało, iż po tym, jak oskarżony zaprzestał bezprawnych działań na jej szkodę, przez okres kolejnych już lat nie naruszał porządku prawnego, w tym także w kontekście dóbr pokrzywdzonej. Pozostaje w nowym związku, co do jego bieżącego zachowania nie ma zastrzeżeń. Mieć też na względzie należało, iż same czynności sprawcze – zestawiając je z innymi czynami stalkingu spotykanymi w praktyce orzeczniczej – nie wyrażały się szczególnie wysokim stopniem społecznej szkodliwości, albowiem w zdecydowanej większości sprowadzały się do artykułowania wyrazów gorącego uczucia, jakim oskarżony darzył pokrzywdzoną i próśb ponownego ich zbliżenia oraz powrotu do relacji łączącej ich poprzednio. Pozbawione były elementów agresji, wulgaryzmów, zniewag, obelg, gróźb karalnych, wyrazów nienawiści itp. zachowań noszących dalece większy ładunek społecznej szkodliwości. W tych warunkach wymierzenie kary ograniczenia wolności w rozmiarze wskazanym przez sąd odwoławczy jawi się jako dopuszczalne, tym bardziej, że kara ta obwarowana była dodatkowo min. nałożonym na oskarżonego obowiązkiem zadośćuczynienia pokrzywdzonej za doznaną krzywdę. Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw, aby podzielić zarzut obrońcy o jego rażąco wygórowanym poziomie. Kwota zasądzana z tego tytułu musi bowiem prowadzić do należytej finansowej kompensaty doznanych krzywd moralnych. Jakkolwiek ani przepisy kodeksu karnego, ani cywilnego nie zawierają precyzyjnych kryteriów, jakimi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, tym niemniej musi ono przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość, adekwatną w stosunku do doznanej krzywdy i utrzymaną w rozsądnych granicach. Zasądzona przez sąd I instancji kwota cechy te spełnia, uwzględniając rozmiar krzywd, wynikający z wielości zachowań oskarżonego, ich różnorodności oraz rozpiętości czasowej. Kwoty orzeczonej jedynie na poziomie 5000 złotych, nie sposób uznać za wygórowaną. Jej obniżenie do rozmiarów postulowanych przez obrońcę powodowałoby, że zadośćuczynienie wyrażałoby się kwotą o wymiarze w istocie li tylko już symbolicznym, zamiast przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

Wniosek

1.  obrońcy oskarżonego – o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie go od zarzuconego czynu, ewentualnie poprzez odstąpienia od wymierzania mu kary grzywny oraz orzekania środka kompensacyjnego;

2.  pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej – poprzez zmianę opisu czynu polegającego na przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się go w okresie czasu od czerwca 2021 r. do 1 stycznia 2022 r. oraz podwyższenie wymierzonej za niego kary do rozmiaru 1 roku i 6 miesiecy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Omówiono powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Omówiono powyżej

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Omówiono powyżej.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Omówiono powyżej.

Zwięźle o powodach zmiany

Omówiono powyżej.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Wobec utrzymaniu w mocy skazującego charakteru zaskarżonego wyroku, na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627 kpk, oskarżonego obciążono kosztami procesu za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: