BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 548/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2024-12-24

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 548 / 24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 28 maja 2024 roku o sygnaturze akt II K 922 / 23

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

1.  mającej wpływ na treść zaskarżonego wyroku obrazy przepisów postępowania, tj. art. 4 kpk, 5 § 2 kpk, 7 kpk, 410 kpk oraz 424 § 1 kpk oraz błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za jego podstawę;

2.  zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, tj. art. 586 ksh

☐ zasadne

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadne

☐ zasadne

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy nie uznał skutecznym żadnego z podniesionych w apelacji zarzutów.

Jeśli chodzi o te eksponowane w pierwszej kolejności, odnoszące się do przeprowadzonej w sprawie opinii biegłego z zakresu finansów, ich rozpoznanie należy opatrzyć uwagą, że o ile niespornym uznać należy, iż na użytek tego rodzaju spraw, jak niniejsza, dopuszczenie biegłego z tej specjalności jawiło się jako uzasadnione, o tyle wiedza biegłego z tego zakresu winna być wykorzystana co do zasady tylko dla celów otworzenia szeroko rozumianej kondycji gospodarczej badanego podmiotu ( majątkowej, finansowej, ekonomicznej itp. ) w odniesieniu do okresów, z uwzględnieniem których należało badać zaistnienie podstaw do realizacji ustawowego obowiązku złożenia wniosku o upadłość. Z tej zasadniczej powinności biegły się wywiązał, przedstawiając obszerną ekspertyzę, przywołującą i analizującą wszelkie niezbędne parametry standingu finansowo – gospodarczego spółki Zakłady (...) z siedzibą w W. na przestrzeni lat 2014 – 2019. Do wyłącznej zaś już kompetencji sądu winna być zarezerwowana ocena prawna zachowania oskarżonych pod kątem realizacji znamion występku z art. 586 ksh, w tym również w niezbędnym zakresie odnoszącym się do interpretacji stosownych przepisów prawa upadłościowego, którą sąd winien przeprowadzić samodzielnie. Jeśli jednak chodzi o tę sferę, która wchodziła w zakres wiedzy specjalistycznej opiniującego w sprawie biegłego, apelacja nie przywołuje żadnych przekonujących argumentów, dla których można byłoby uznać, że jego opinie – czy to zasadnicza, czy to uzupełniające – obarczone byłyby którąkolwiek z wad, do jakich odwołuje się art. 201 kpk. Jedynym bowiem uchwytnym uchybieniem z zakresu tej sfery po stronie biegłego było, że w odniesieniu do jednego z rozlicznych kontrahentów spółki omyłkowo w istocie ( a nie wskutek braku stosownej wiedzy ) odczytał, że jest on jej dłużnikiem, a nie wierzycielem. Skorygowanie tego błędu było jednak zabiegiem prostym i nie może przesłaniać tego, iż w pozostałym zakresie, przedstawiając rozbudowaną analizę struktury i finansowo – gospodarczych aspektów funkcjonowania spółki na przestrzeni wielu lat, w odniesieniu do tej ekspertyzy skarżący innych błędów już nie wykazywał pomimo, że operuje ona setkami rozmaitych danych, obliczeń i wniosków.

Sąd odwoławczy nie podzielił też zarzutów sugerujących brak podstaw faktycznych i prawnych do przypisania oskarżonym występku z art. 586 ksh w związku z – jego zdaniem – nieprawidłową interpretacją przepisów art. 11 ust. 1, 1a oraz 6 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe.

W pierwszej kolejności przypomnieć należy, iż stosownie do treści art. 10 oraz art. 11 ust. 1 i 1a przywoływanej wyżej ustawy, upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny, to jest wobec tego, który utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, przy czym domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące.

Pamiętając, iż ogłoszenie upadłości może nastąpić tylko wówczas, gdy istnieje co najmniej dwóch niezaspokojonych wierzycieli przedsiębiorcy, zasadnie sąd I instancji przyjął, iż chronologicznie najwcześniejsze niezapłacone i przekraczające trzymiesięczny okres wymagalności zobowiązania spółki dotyczyły wierzytelności (...) SA oraz (...). W przypadku tego drugiego podmiotu termin zapłaty pierwszej z przysługujących względem spółki wierzytelności przypadał na dzień 22 maja 2018 r.

Oczywiście sąd odwoławczy ma świadomość, iż sam fakt, że dłużnik nie wykonuje wymagalnych zobowiązań pieniężnych, nie przesądza jeszcze sam w sobie o stanie niewypłacalności. Należy przywołać choćby wyrażone przez SN w orzeczeniu z dnia 19 stycznia 2011 r. ( V CSK 211 / 10, publ. Legalis el. ) stanowisko, że krótkotrwałe powstrzymanie płacenia długu wskutek przejściowych trudności nie jest jeszcze podstawą ogłoszenia upadłości. Opóźnienia w płatnościach zobowiązań i ich przeterminowanie, będące konsekwencją np. nieterminowego regulowania zobowiązań przez kontrahentów podmiotu nie jest równoznaczne z niewypłacalnością, o ile jednocześnie podmiot ten ma zdolność płatniczą i istnieje możliwość spłaty tych zobowiązań w przyszłości. Stosownych ocen należy dokonywać zatem przy kompleksowym uwzględnieniu wszystkich obiektywnych kryteriów dotyczących sytuacji finansowej spółki. Podkreślić jednak z drugiej strony, w kontekście twierdzeń skarżącego o tym, iż w spornym okresie realizowane były jednocześnie także inne zobowiązania spółki, należy że dla określenia, czy dłużnik jest niewypłacalny w myśl art. 11 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy nieistotne jest, czy nie wykonuje wszystkich zobowiązań pieniężnych, czy też tylko niektórych z nich ( por. wyrok SA w Gdańsku z 10 listopada 2015 r., III AUa 1218 / 15, Legalis). Konieczna jest weryfikacja, czy zaniechanie spłacania choćby części zobowiązań ma charakter jedynie krótkotrwały, wynikający z przejściowych tylko trudności, czy też jest pochodną takiego stanu rzeczy, który charakteryzuje się niemożnością realizacji wszystkich zobowiązań i braku realnych i uzasadnionych perspektyw na poprawę tego stanu rzeczy w przyszłości. Jest to również cechą trwałego zaprzestania płacenia długów, albowiem oznacza, że dłużnik nie tylko obecnie nie płaci długów, ale także nie będzie tego czynił w przyszłości z powodu braku niezbędnych środków. Należy w tym kontekście zatem badać, czy zjawisku pojawiających się przypadków niespłacania zobowiązań nie towarzyszą już pewne powtarzające się symptomy, a wśród nich wymienić można notowanie strat i wynikające z tego pogorszenie się wskaźników rentowności.

Przenosząc powyższe na realia niniejszej sprawy nieodzownym jest przypomnienie w ślad za opinią biegłego i sądem I instancji, że na podstawie analizy bilansów rachunków zysków i strat za lata 2014 - 2019 oraz na podstawie obliczonych wskaźników zadłużenia, rentowności, płynności i kapitału pracującego, kondycję finansową spółki w całym tym okresie należało uznać za złą, niestabilną, pogarszającą się z roku na rok, której towarzyszyły problemy z terminowym regulowaniem wymagalnych zobowiazań, zarówno majątkiem obrotowym, jak i najbardziej płynnymi środkami pieniężnymi. Przypomnieć też należy, iż w odniesieniu do (...), na przestrzeni nieco ponad miesięcznego okresu czasu od 22 maja 2018 r. do 26 czerwca 2018. spółka nie potrafiła uregulować należności wynikających z siedmiu 7 faktur na łączną kwotę 305 157,01 złotych. Analizując i uwzględniając najpierw stopniowy, a potem wręcz lawinowy skok niespłacanego zadłużenia spółki w miesiącach późniejszych, trudno w ślad za skarżącym przyjmować, by istniały wówczas prognozy następczej zdolności do regulowania jej zobowiązań ( tj. zdolności w niedługim czasie ). Wszystko to wskazuje, że wyprowadzany przez sąd I instancji wniosek o niewypłacalności spółki oraz o określeniu czasu jej wystąpienia nie jest oderwany od realiów dowodowych sprawy. Przy czym w ocenie sądu odwoławczego, dla określenia przewidzianego w art. 21 ust. 1 prawa upadłościowego czasu powstania obowiązku zgłoszenia w sądzie wniosku o upadłości istotne jest ustalenie obiektywnego momentu zaistnienia podstaw do ogłoszenia upadłości w związku z ustaleniem niewypłacalności, bez obligatoryjności „ wydłużenia ” tego okresu o trzymiesięczny okres z art. 11 § 1a prawa upadłościowego, który może być wykorzystywany jedynie w kategoriach wzruszalnego domniemania, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza trzy miesiące. Jeżeli więc występują w sprawie dowody wskazujące, że stan niewypłacalności zaistniał już wcześniej, sięganie po przewidziane w art. 11 ust. 1a domniemanie nie jest konieczne. Jeżeli więc przyjąć, że niespłacone zadłużenie względem (...) już wynikało z niewypłacalności, to sąd I instancji był uprawnionym do ustalenia czasu wystąpienia tej niewypłacalności odpowiednio wcześniej, aniżeli 21 września 2018 r. Nawet jednak, gdyby przyjąć interpretację przedstawioną przez skarżącego, jednodniowe wadliwe ustalenie daty, z wystąpieniem i ustaniem której wiązać należy trwałość utrzymywania bezprawnego zaniechania realizacji obowiązku, do jakiego odwołuje się art. 21 ust. 1 prawa upadłościowego, nie wpływa to na zasadność przypisania oskarżonym realizacji znamion występku z art. 586 ush, skoro pomiędzy 21 września 2018 r., a 5 lipca 2019 r. ów stan bezprawnego zaniechania już niewątpliwie nieprzerwanie występował.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonych od zarzuconego czynu

☐ zasadne

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Czyn oskarżonych realizował znamiona występku art. 586 ksh.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1W całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak podstaw do korekt zaskarżonego wyroku w jakiejkolwiek części.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Omówiono powyżej.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2 i 3

Wobec nieuwzględnienia apelacji wniesionej na korzyść oskarżonych, stosownie do treści art. 636 § 1 i 3 kpk nałożono na nich obowiązek zwrotu kosztów sądowych za II instancję.

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: