Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 613/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 19 marca 2021 roku w sprawie sygn. akt II K 631/20.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Analiza apelacji wniesionej osobiście przez oskarżonego wskazuje, że zarzuca on przeprowadzenie rozprawy przed Sądem pierwszej instancji pod jego nieobecność pomimo faktycznie niezawiadomienia go o jej terminie - jak wskazywał oskarżony adres podany przez niego do korespondencji: K. ul. (...) był adresem jego byłej konkubiny, która pomimo złożonej obietnicy nie informowała go o korespondencji sądowej - i w związku z tym pozbawienie go prawa do udziału w niej.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W niniejszej sprawie oskarżony został pozbawiony prawa do wzięcia udziału w rozprawie przed Sądem I instancji, a co za tym idzie, możliwości przedstawienia przed sądem argumentów wspierających jego linię obrony. Bowiem jak wynika z analizy akt sprawy doszło do błędnego oznaczenia jego imienia w trakcie doręczenia mu korespondencji sądowej, a w konsekwencji miało to znaczenie z perspektywy oceny skuteczności przyjęcia fikcji prawnej, o której mowa w art. 133 § 2 k.p.k. Tym samym, rzeczywiście Sąd Rejonowy nie dopełnił wymogu prawidłowego zawiadomienia oskarżonego o terminie rozprawy, na której to zostało przeprowadzone całe postępowanie dowodowe i został wydany wyrok, co w konsekwencji naruszało zasadą rzetelnego procesu i prawa oskarżonego do obrony.

Wniosek

Wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy w celu umożliwienia zrealizowania prawa do obrony.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny z przyczyn wskazanych powyżej oraz szczegółowo w punkcie 5.3.1.2.1.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Na kanwie przedmiotowej sprawy doszło do rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenia przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 374 § 1 k.p.k. w zw. z art. 117 § 1, § 2 i § 3a k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. przez błędne uznanie, że nastąpiło prawidłowe doręczenie oskarżonemu zawiadomienia o terminie rozprawy głównej, a tym samym, że istniały warunki do prowadzenia rozprawy pod jego nieobecność, co w konsekwencji doprowadziło do uniemożliwienia P. P. realizacji przysługującego mu prawa do obrony.

Zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego wydano z rażącą obrazą przywołanych przepisów karnej ustawy procesowej. Zważywszy na charakter i konsekwencje tego uchybienia, nie sposób obecnie zanegować możliwości jego istotnego wpływu na treść zaskarżonego wyroku. Tym bardziej w sytuacji w której oskarżony konsekwentnie zaprzeczał swojej winie, a wadliwy sposób powiadomienia go o terminie rozprawy pozbawił go możliwości uczestniczenia w niej i tym samym stanowił rażące naruszenie przysługującego mu prawa do obrony.

Nie ulega wątpliwości, że zgodnie z treścią art. 117 § 1 k.p.k. tylko niestawiennictwo należycie zawiadomionych o terminie rozprawy stron (a więc i oskarżonego), obrońców lub pełnomocników nie tamuje rozpoznania sprawy i skutkuje możliwością (chyba że ich udział jest obowiązkowy) przeprowadzenia rozprawy. Pod nieobecność oskarżonego można więc tej czynności - co do zasady - dokonać tylko wówczas, gdy będzie on prawidłowo, a więc w sposób zgodny z treścią przepisów zawartych w rozdziale 15 Kodeksu postępowania karnego, zawiadomiony o czasie i miejscu rozprawy odwoławczej. Nieprawidłowe powiadomienie o rozprawie jest zatem równoznaczne z niepowiadomieniem o niej i implikuje zawsze koniecznością zaniechania jej przeprowadzenia, o czym wprost stanowi przepis art. 117 § 2 k.p.k.

Tymczasem stwierdzone w sprawie fakty pozwalają wnioskować o tym, że Sąd Rejonowy, nie dochował, ustanowionego w przepisie art. 117 § 1 k.p.k., obowiązku prawidłowego zawiadomienia P. P. o rozprawie wyznaczonej na dzień 19 marca 2021 r. (na której to zostało przeprowadzone całe postępowanie dowodowe i został wydany zaskarżony wyrok). Co więcej oskarżony P. P. nie został również w sposób prawidłowy zawiadomiony o wniesieniu aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim.

Z akt sprawy wynika, że na etapie postępowania przygotowawczego, w trakcie swojego przesłuchania w charakterze podejrzanego, oskarżony P. P. wskazał jako adres dla doręczeń w kraju K. – S. ul. (...). Zawiadomienie o wniesieniu aktu oskarżenia do sądu skierowane zostało na adres: K., ul. (...) (adres zameldowania oskarżonego na pobyt stały), a następnie na adres K. – S., ul. (...), jednakże sąd jako adresata wskazał R. P. zamiast P. P.. Podobnie zawiadomienie o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 19 marca 2021 roku również zaadresowane zostało na R. P.. A zatem, wysłane dla oskarżonego zawiadomienie o tej rozprawie zawierało błędne wskazanie danych personalnych oskarżonego (ściślej - jego imienia). Było ono bowiem skierowane do R. P., nie zaś (jak być powinno) do P. P. (k. 172 - 173). Ta nieprawidłowość wskazania w tym zawiadomieniu osoby jego adresata, umknęła uwadze Sądu Rejonowego, który na rozprawie w dniu 19 marca 2021 roku uznał, na podstawie art. 133 § 1 i 2 k.p.k., iż zawiadomienie o terminie tej rozprawy zostało oskarżonemu prawidłowo doręczone. Błędność - w tej stwierdzonej sytuacji faktycznej - owej decyzji jest zatem jednoznaczna. Sąd mógł bowiem tak stwierdzić, tylko w przypadku prawidłowego zawiadomienia oskarżonego o terminie i miejscu tej rozprawy. Prawidłowego, a więc zawierającego w pełni poprawne określenie jego danych personalnych. Wadliwe ich określenie powoduje przecież sytuację w której w istocie wysłane, dotknięte tym uchybieniem, wezwanie czy zawiadomienie, dotyczy innej, bo nie takie imię noszącej, osoby. Stąd też poprawne wskazanie danych personalnych (imienia, nazwiska) osoby adresata zawiadomienia warunkuje dopiero możliwość uznania go za doręczone także i wtedy, gdy nastąpi sytuacja o której stanowi przepis art. 133 § 1 i § 2 k.p.k. Nieprawidłowe określenie adresata zawiadomienia powoduje - w tego rodzaju sytuacji - iż wymagane, w tych przepisach, zawiadomienie adresata o pozostawieniu niedoręczonego mu pisma w najbliższej placówce pocztowej (jak to nastąpiło in concreto) również zawiera nieprawidłowe określenie jego personaliów i tym samym może dla niego być podstawą wnioskowania, iż dotyczy innej osoby.

W tych warunkach Sąd Rejonowy, przeprowadzając pod nieobecność oskarżonego w dniu 19 marca 2021 roku rozprawę, rażąco uchybił treści i postąpił wbrew nakazowi z art. 117 § 2 k.p.k., bowiem dokonał tego w sytuacji, w której nie było rzeczywistych (obiektywnych) przesłanek do uznania, że oskarżony o terminie i miejscu tej rozprawy został prawidłowo zawiadomiony. W konsekwencji tego rażącego uchybienia doszło też do naruszenia prawa do obrony oskarżonego, wynikającego z art. 6 k.p.k. Został on w ten sposób pozbawiony możliwości osobistego uczestnictwa w rozprawie, składania wyjaśnień, oświadczeń i wniosków w trybie art. 386 § 1 k.p.k. Tym samym uznać należało, iż stwierdzone uchybienie mogło mieć istotny wpływ na treść wyroku Sądu Rejonowego.

Wskazać należy, iż Sąd Najwyższy konsekwentnie akcentuje w swoich orzeczeniach, iż tylko poprawne wskazanie danych personalnych (imienia, nazwiska) adresata zawiadomienia, warunkuje możliwość uznania go za doręczone. Nieprawidłowe określenie adresata zawiadomienia powoduje - w tego rodzaju sytuacji - iż wymagane, w tych przepisach, zawiadomienie adresata o pozostawieniu niedoręczonego mu pisma w najbliższej placówce pocztowej (jak to nastąpiło in concreto) również zawiera nieprawidłowe określenie jego personaliów i tym samym może dla niego być podstawą wnioskowania, iż dotyczy innej osoby. Nie spełnia zatem wymogu prawidłowego powiadomienia strony, wskazanie w zawiadomieniu określonego adresu, jeżeli pismo opiewa na innego adresata niż ten, który powinien być zawiadomiony (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 06.06.2013 r., III KK 166/13, LEX nr 1318550; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.12.2013 roku, III KK 387/13, LEX nr 1405161). Tożsame stanowisko, w analogicznych sytuacjach w których dochodziło do rozpoznania na rozprawie sprawy podczas nieobecności niepozbawionego wolności, ale nieprawidłowo (bądź wcale) powiadomionego o niej oskarżonego, konsekwentnie dotychczas wyrażał Sąd Najwyższy. W licznych judykatach, każdorazowo podkreślał, iż takie postępowanie było równoznaczne z naruszeniem prawa oskarżonego do obrony (art. 6 k.p.k.) w stopniu mającym bezspornie istotny wpływ na treść orzeczenia (por. wyroki z: 6 września 1996 r., II KKN 71/96, OSNKW 1997, z. 1 - 2, poz. 14; 2 grudnia 1999 r., V KKN 457/98, OSN P i Pr. 2000, nr 4, poz. 13; 3 września 2009 r., V KK 159/09, OSNwSK 2009, nr 1, poz. 1807; 15 lipca 2009 r., III KK 990/09, OSNwSK 2009, nr 1, poz. 1531).

Tym samym, nie ulega więc wątpliwości, iż Sąd I instancji, przeprowadzając rozprawę w dniu 19 marca 2021 roku pod nieobecność oskarżonego, rażąco uchybił treści art. 374 § 1 k.p.k. i art. 117 § 2 k.p.k. Nie miał bowiem realnych podstaw do uznania, że oskarżony o terminie i miejscu tej rozprawy został prawidłowo powiadomiony.

Analiza wyżej przytoczonych okoliczności wskazuje także, że w sprawie doszło również do rażącego naruszenia prawa oskarżonego do obrony wynikającego z art. 6 k.p.k. Przepis art. 117 k.p.k. nakazujący danemu organowi zawiadamianie osoby uprawnionej (w tym wypadku oskarżonego) o czasie i miejscu przeprowadzanej czynności procesowej oraz nieprzeprowadzanie takiej czynności w określonych w tym przepisie okolicznościach służy bowiem temu, aby obrona była realizowana w warunkach umożliwiających stronie należyte wykonywanie przez niego zadań, bowiem jedynie wówczas taka obrona jest realna i rzeczywista.

Brak prawidłowego zawiadomienia oskarżonego o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 19 marca 2021 roku, niewątpliwie wpłynął na ograniczenie możliwości przedstawienia przez P. P. bezpośrednio przed Sądem swojej wersji zdarzenia, co narusza w sposób oczywisty standardy rzetelnego procesu. W tym stanie rzeczy, nie można też wykluczyć, że złożenie przez oskarżonego wyjaśnień przed Sądem meriti, mogłoby mieć znaczenie dla treści merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie.

Wskazane wyżej nieprawidłowości w doręczeniu oskarżonemu zawiadomienia o terminie rozprawy skutkowały koniecznością uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Prawidłowe doręczenie oskarżonemu P. P. zawiadomienia o rozprawie głównej; przeprowadzenie w całości postępowania dowodowego.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony P. P..

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 19 marca 2021 roku w sprawie II K 631/20

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana