IV Ka 613/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2024-12-04
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 613 / 24 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1. |
|||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 26 lipca 2024 r. w sprawie II K 61 / 24 |
||||||||||||||||||||
0.11.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
0.11.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
- |
||||||||||||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
- |
||||||||||||||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
1. obrazy przepisu prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu, tj. art. 286 § 1 kk; 2. obrazy przepisu prawa materialnego w zakresie innym, aniżeli dotyczącym kwalifikacji prawnej czynu, tj. art. 37a § 1 kk oraz art. 72 § 1 pkt 8 kk; 3. mających wpływ na treść wyroku obrazy przepisów prawa procesowego, tj. art. 7 kpk, art. 167 kpk, art. 424 § 1 pkt 1 kpk, a nadto art. 415 § 1 kpk oraz błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę; |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny ☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wbrew podniesionym w apelacji zarzutom, zaprezentowana przez sąd I instancji ocena zebranych w sprawie dowodów nie jest ani dowolna, ani nielogiczna, nie pozostaje też w sprzeczności z doświadczeniem życiowym. Została również należycie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – argumentowana w uzasadnieniu. Poczynione na jej podstawie ustalenia faktyczne nie budzą zastrzeżeń sądu odwoławczego, podobnie jak ich prawnokarna ocena, uwzględniająca przepis art. 286 § 1 kk. Dotyczy to także poczynienia – niezbędnych do przypisania stypizowanego w art. 286 § 1 kk występku – ustaleń z zakresu tzw. strony podmiotowej, wyrażających się przyjęciem przez sąd I instancji, iż każdorazowo – tj. w odniesieniu do każdego z przypisanych oskarżonemu czynów – M. K. działał z kierunkowym zamiarem doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia przez nich mieniem poprzez wprowadzanie ich w błąd co do zamiaru wywiązania się z przyjętego na siebie zobowiązania w umówiony sposób i terminie. Sąd odwoławczy ma świadomość, iż możliwość czynienia ustaleń co do istnienia określonej postaci zamiaru w przypadkach, gdy oskarżony do takiego zamiaru się nie przyznaje, łączy się z koniecznością zbadania całokształtu przedmiotowych okoliczności sprawy. Te jednak, które węzłowe przywołano w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, mają taką rangę i wymowę, że nawet w zestawieniu z okolicznościami eksponowanymi w apelacji, muszą prowadzić do przekonania, iż oskarżony w przypadku wszystkich bez wyjątku pokrzywdzonych, przyjmując od nich określoną kwotę pieniężną, nie miał zamiaru spełnienia świadczenia, do którego względem każdego z nich się zobowiązywał. W ślad za sądem I instancji, za przesądzającą na użytek zasadności przyjęcia takiego wnioskowania, przywołać należy argumentację odwołującą się do tego, iż pomimo każdorazowo składanych zapewnień o woli terminowego przystąpienia do wykonania uzgodnionej usługi, dla realizacji której niezbędnym ( nieodzownym, koniecznym ) było złożenie u właściwego producenta zamówienia na przygotowanie stosownej stolarki okiennej lub drzwiowej, pomimo pobieranych właśnie na taki cel zaliczek, w żadnym z tych przypadków oskarżony o takową stolarkę się nie starał. Okoliczności takiej nie da się wyjaśnić inaczej, aniżeli brakiem zamiaru realizacji przyjętych względem pokrzywdzonych zobowiązań. Tego rodzaju działanie, polegające na przyjęciu z góry opłaconego – w całości lub części – zamówienia, przy istniejącym już w tym momencie zamiarze niedotrzymania umówionego terminu spełnienia świadczenia wzajemnego i odłożenia go na odległy, w istocie bliżej nieokreślony czas, należy uznać za wystarczający dla przyjęcia realizacji znamiona występku z art. 286 § 1 kk ( por. wyrok SA w Katowicach z dnia z dnia 21 sierpnia 2014, II AKa 228 / 14, opubl. Legalis ). Z tym typem czynu zabronionego, o którym mowa w art. 286 § 1 kk, możemy mieć bowiem do czynienia nie tylko wtedy, gdy sprawca ma z góry powzięty zamiar, że w ogóle nie spełni przyrzeczonego i opłaconego uprzednio świadczenia, ale także wówczas, gdy z góry zakłada i wie, że nie spełnieni go w przyrzeczonym terminie, uświadamiając sobie jednocześnie, iż jeśli w ogóle to nastąpi, to w bardzo odległej, bliżej niesprecyzowanej i niepewnej przyszłości, zatajając jednocześnie przed kontrahentem taki stan rzeczy z uwagi na towarzyszące temu przekonanie, że gdyby taki właśnie stan rzeczy był temu kontrahentowi znany, to ten na zawarcie umowy i wręczenie zapłaty za tego rodzaju usługę, przyszłą i niepewną, a w najlepszym razie nieracjonalnie dla niego odległą, nigdy by się nie zgodził. Innymi słowy, oszukańcze w rozumieniu art. 286 § 1 kk wprowadzenie w błąd, może zostać osiągnięte także przez przemilczenie, wyrażające się zaniechaniem poinformowania swojego kontrahenta, że z zobowiązania w uzgodnionej perspektywie czasowej się nie wywiąże oraz, że brak jest pewności, że w ogóle to nastąpi, podobnie jak towarzysząca temu niepewność odzyskania uiszczonych z góry na poczet świadczenia należności. Uwypuklić w tym miejscu należy wielość tego rodzaju przeprowadzonych w takich samych okolicznościach i skutkach „ transakcji ”, do której się odwołuje akt oskarżenia, a których finał był analogiczny. W żadnej mierze nie ekskulpuje oskarżonego powoływanie się na przywoływane w apelacji niekorzystne zjawiska ekonomiczne, czy pogarszającą się w związku z ich występowaniem koniunkturę gospodarczą. Wciąż nie wyjaśnia to bowiem powodów, dla których oskarżony nawet nie próbował przystąpić do realizacji zamówień, skoro nie składał producentowi zleceń na stolarkę. Nie sposób przy tym również zgodzić się ze skarżącym, iż w momencie zawarcia poszczególnych umów z pokrzywdzonymi sytuacja materialna oskarżonego była na tyle stabilna, że nie zagrażała realizowaniu przez niego usług stosownie do przyjętych zobowiazań. Nawet, gdyby założyć, że rzeczywiście nie równała się jeszcze wówczas z całkowitą utratą płynności finansowej, czy niewypłacalnością, to z pewnością nie była jednak na tyle dobra, by dawała oskarżonemu prawo do założeń, że wywiązywanie się z bieżąco zaciąganych zobowiązań w racjonalnej perspektywie terminowej będzie realne. Zasadnie w tej materii sąd I instancji przywołuje choćby tylko fakt, że już w lipcu 2022 r. wystawiono wobec oskarżonego fakturę przez (...) K. G. z określonym w niej na 14 lipca 2022 r. terminem płatności, opiewającą na kwotę 62088,20 złotych, której wobec niespłacenia wierzyciel musiał dochodzić na drodze sądowej – stosowny nakaz wydany został w dniu 15 maja 2023 r. Niezrozumiałym jest również kwestionowanie wymowy informacji przedstawionych przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. oraz ZUS o zaległościach płatniczych występujących w okresie od lipca 2022 r. do końca grudnia 2023 r. nawet, jeśli w dacie wystawienia jednej z tych informacji ( informacja US z dnia 20 czerwca 2024 r. ) przedstawiciel organu podatkowego wskazywał, iż zostały one finalnie uregulowane, zaś zaległości względem ZUS nie były rażąco wysokie. Już choćby bowiem powyższe okoliczności wskazywały, że oskarżony nie radził sobie z bieżącym realizowaniem zobowiazań, a niektórzy wierzyciele zmuszeni byli wręcz do ich sądowego dochodzenia. Dodać w tym miejscu należy, iż oskarżony nie realizował wówczas terminowo innych jeszcze, aniżeli te zawarte z pokrzywdzonymi, umów i dopiero po czasie z większym lub mniejszym skutkiem starał się zwracać kwoty przyjmowane tytułem zaliczek. Wszystko to pozwalało przyjąć jako uzasadniony wniosek, iż sytuacja finansowa oskarżonego nie była dobra i charakteryzował ją min. brak środków pozwalających na bieżące zaspokajanie swoich wierzycieli. Uwzględniając to w aspekcie okoliczności zawierania umów z pokrzywdzonymi i braku przystępowania do ich realizacji, zasadnie założyć należy, iż środki od nich pozyskiwane służyć miały zaspokajaniu innych bieżących potrzeb firmy, a realizacja przyjętych względem nich zobowiązań z góry odkładana była na odległy, nieokreślony i w ogóle niepewny, czas. Suma i wymowa tych okoliczności, pomijanych lub bagatelizowanych przez skarżącego, nie pozwala przyjąć, by inkryminowane oskarżonemu czyny rozważać wyłącznie w kategoriach niekaralnego niedotrzymania warunków umowy cywilnoprawnej. Czyny te realizowały każdorazowo znamiona występków z art. 286 § 1 kk, popełnionych w warunkach, do jakich odwołuje się przepis art. 91 § 1 kk, wobec czego nie sposób mówić o tym, by zaskarżony wyrok został wydany z obrazą któregokolwiek z tych przepisów. Orzekając o zobowiązaniu oskarżonego – z powołaniem się na przepis art. 72 § 1 pkt 8 kk jako podstawę prawną stosownych rozstrzygnięć – do wykonania w zakreślonym terminie poszczególnych nakazów zapłaty, sąd I instancji nie obraził ani tego przepisu, ani też art. 415 § 1 kpk. Określony w art. 72 § 1 pkt 8 kk środek probacyjny może bowiem polegać na zobowiązaniu oskarżonego do wykonania prawomocnego orzeczenia innego sądu, w tym zapadłego w postępowaniu cywilnym, a nałożeniu takiego zobowiązania takiego nie stoi na przeszkodzie treść art. 415 § 1 kpk – tego rodzaju pogląd prawny, akceptowany przez sąd odwoławczy, wprost artykułowany jest w orzecznictwie Sądu Najwyższego ( por. wyrok SN z dnia 16 listopada 2022 r., II KK 242 / 22 oraz postanowienie SN z dnia 10 grudnia 2014 r., IV KK 219 / 14 oraz argumentację w nich przedstawioną– publ. Legalis el. ). Mając na uwadze, iż skorzystanie ( bądź nie ) na etapie wymiaru kary z możliwości, jaką stwarza art. 37a § 1 kk, jest jedynie uprawnieniem, a nie obowiązkiem sądu, podniesiony w apelacji zarzut obrazy tego przepisu w istocie oceniać należy nie w kategoriach obrazy przepisu prawa materialnego, lecz jako zarzut wymierzenia oskarżonemu kary rażąco surowej wskutek sięgnięcia po karę rodzajowo najsurowszą, z pominięciem mających charakter wolnościowy kar grzywny lub ograniczenia wolności. Sąd odwoławczy nie podzielił jednak także tego zarzutu, zauważając, iż pomimo istnienia uwypuklanych w apelacji okoliczności działających na korzyść oskarżonego, należy uwzględniać także istnienie, charakter i wagę tych o wymowie przeciwnej. Zaliczyć do nich należy przede wszystkim wielość przypisanych finalnie czynów, wysokość wyrządzonych nimi szkód oraz marginalny zakres ich naprawienia. Są to okoliczności obciążające oskarżonego na tyle, że wymierzenie mu kary jakiejkolwiek innej, aniżeli ta wskazana w zaskarżonym wyroku, raziłaby łagodnością. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzuconych jej czynów |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
z powodów wyżej opisanych |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.11. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
W całości |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
Z powodów wyżej opisanych |
||||||||||||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.0.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
2. |
Mając na uwadze treść art. 636 § 1 kpk, wobec nieuwzględnienia apelacji obrońcy oskarżonego, obciążono go obowiązkiem ponoszenia kosztów procesu w postepowaniu drugoinstancyjnym. |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: