Treść orzeczenia IV Ka 786/21 - Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

IV Ka 786/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2022-01-31

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 786/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 14 września 2021 roku w sprawie II K 367/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2. Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5. Ustalenie faktów

1.1.3. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6. Ocena dowodów

1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

W stosunku do pkt.1 zaskarżonego wyroku

1) zarzut obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu:

• naruszenie art. 1 § 1 k.k. poprzez uznanie, że oskarżony jest winny zarzucanego mu czynu i podlega odpowiedzialności karnej, mimo iż w postępowaniu przygotowawczym jak również w postępowaniu sądowym nie wykazano, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycje zarzucanego mu czynu;

• naruszenie art. 62 ust 2 ustawy z dnia 29 lipca 2015 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez błędne zastosowanie tego przepisu w wyniku jego wadliwej wykładni i przyjęciu, że oskarżony posiadał środki odurzające „w znacznej ilości" podczas gdy z okoliczności sprawy wynika, że oskarżony posiadał środki odurzające w ilości nie znacznej;

2) zarzut obrazy przepisów postępowania karnego mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

• naruszenie art. 2 § 1 pkt.1 k.p.k., przez niewłaściwe zastosowanie kwalifikacji prawnej czynu, które w konsekwencji doprowadziło do pociągnięcia do odpowiedzialności karnej oskarżonego z przyjętej kwalifikacji prawnej;

• naruszenie art. 4 § 1 i § 2 k.p.k. przez nie uwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, w szczególności poprzez pominięcie zeznań wielu świadków w kwestii powiązania osoby oskarżonego z handlem narkotykami;

• naruszenie art. 5 k.p.k. poprzez uznanie przez sąd oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu, mimo, że jego wina nie została należycie w postępowaniu wykazana, a niedające się usunąć wątpliwości, które pojawiły się w postępowaniu zostały rozstrzygnięte na niekorzyść oskarżonego;

• naruszenie art. 7 k.p.k. przez wcześniejsze założenie przez Sąd, że oskarżony jest winny zarzucanego mu czynu. Postawiona przez sąd teza o winie oskarżonego nie była ukształtowana na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów w sprawie a jedynie na subiektywnym odczuciu sądu względem oskarżonego i przychylności co do bezpodstawnych w realiach kodeksowych twierdzeń prokuratora;

3) zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary w stosunku do stopnia zawinienia oskarżonego oraz w relacji do celów jakie winna spełnić orzeczona karna w zakresie zarówno prewencji indywidualnej jak i jej społecznego oddziaływania, poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary 1 roku bezwzględnego pozbawienia wolności, gdy zachodziły przesłanki do wymierzenia „łagodniejszej kary”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelacji opisane w pkt 1 – 2 sprowadzają się w istocie do kwestionowania ustalenia Sądu meriti, iż ilość 42,3 grama konopi, innych niż włókniste oraz 28,8 grama (...), jakie posiadał oskarżony stanowiły ,,znaczną ilość” narkotyków, a co za tym idzie, że nieuprawnionym było przyjęcie, iż oskarżony wyczerpał swoim zachowaniem przepis art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Zarzuty te są jednak chybione. Sąd Rejonowy słusznie uznał (aczkolwiek nie wyjaśnił tego w sposób dostateczny w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku), że czyn zarzucany oskarżonemu w pkt I aktu oskarżenia powinien być zakwalifikowany z art. 62 ust. 2 ustawy o narkomanii, jako posiadanie znacznej ilości narkotyków.

Oskarżony posiadał 42,3 grama marihuany. Istnieje już bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, jak należy rozumieć pojęcie ,,znaczna ilość” z art. 62 ust. 2 ustawy o narkomanii. Zgodnie z utrwalonym poglądem orzecznictwa ustalenie, czy jest to znaczna ilość narkotyku zależy od odpowiedzi, czy ilość ta pozwoli na wywołanie jakiegoś odczuwalnego efektu odurzenia, u co najmniej kilkudziesięciu osób. W wyroku z dnia 1 marca 2006 roku - II KK 47/05 Sąd Najwyższy stwierdził, że miarą ,,znaczności" w rozumieniu art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. z 1997 r. Nr 75, poz. 468 ze zm.), jak i z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1484) może być stosunek ilości określonych środków do potrzeb jednego człowieka uzależnionego od tych środków. Jeżeli zatem przedmiotem czynu jest taka ilość tych środków, która mogłaby zaspokoić tego rodzaju potrzeby co najmniej kilkudziesięciu uzależnionych, to należy przyjąć, że jest tych środków znaczna ilość. Stanowisko takie Sąd Najwyższy podtrzymał w kolejnych swoich orzeczeniach (por. postanowienie z dnia 1 lutego 2007 roku - III KK 257/06; wyrok z dnia 10 czerwca 2008 roku - III KK 30/08, postanowienie z dnia 23 września 2009 roku - I KZP 10/09; wyrok z dnia 7 maja 2013 roku - III KK 25/13; wyrok z dnia 11 października 2017 roku - III KK 73/17). Stanowisko takie znajduje także aprobatę w orzecznictwie sądów powszechnych (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 19 grudnia 2012 roku - II AKa 430/12; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 30 kwietnia 2015 roku - II AKa 79/15; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 7 lipca 2020 roku - II AKa 353/19) oraz w doktrynie (M. Bojarski, W. Radecki: Pozakodeksowe prawo karne, Tom I. Komentarz, W - wa 2002 r., C. H. BECK, s.274; T.L. Chruściel, M. Preiss - Mysłowska: Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii. Komentarz, W - wa 2000 r., s.305). Zresztą apelujący przytacza w środku odwoławczym szerokie fragmenty tych orzeczeń Sądu Najwyższego, w których podkreśla się, że ratio legis wprowadzenia miernika znacznej ilości w nawiązaniu do ilości określonych środków mogących zaspokoić potrzeby kilkudziesięciu osób uzależnionych i używanie takiego właśnie miernika do wyróżniania typów kwalifikowanych wiąże się z koniecznością represjonowania głównie dilerów. Natomiast pogląd Sądu Apelacyjnego w Krakowie wyrażony w wyroku z dnia 5 kwietnia 2013 roku – II AKa 47/13, że ,,znaczna ilość” narkotyków to taka, która wystarcza dla odurzenia się kilkudziesięciu tysięcy osób, traktować należy jako odosobniony.

Jeśli chodzi o wielkość jednorazowej dawki konsumenckiej, pozwalającej na odczucie wpływu narkotyku na organizm człowieka (taką, po którą przeciętnemu użytkownikowi opłaca się sięgnąć, aby choć minimalny efekt działania narkotyku odczuć), to dla marihuany w orzecznictwie przyjmuje się różne wartości. Np. 0,1 grama (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27 lutego 2015 roku - II AKa 30/15) albo 0,17 grama (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 23 grudnia 2013 roku - II AKa 422/13). Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim konsekwentnie prezentuje pogląd, że dawką taką jest 0,3 grama, albowiem został on oparty o rzetelne badania kryminalistyczne przeprowadzone przez naukowców w środowiskach osób używających tego narkotyku, a także w oparciu o analizę danych z wielu akt spraw tzw. narkotykowych i zawartych w nich opinii biegłych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 lutego 2013 roku w sprawie II AKa 1/13 i powołane w uzasadnieniu tego opracowanie W. Krawczyk i inni [w:] Badania narkotyków. Część II, Problemy Kryminalistyki 243/13). Tym samym ilość posiadanego przez oskarżonego narkotyku pozwoliłaby na realne użycie go i odczucie skutków jego działania przez 141 osób (42,3 grama podzielone przez 0,3 gram), a zatem przez kilkadziesiąt (a nawet więcej) osób. Nawet, gdyby przyjąć tu dużo większą dawkę jednorazową, np. 1 gram, to i tak zakwestionowana u oskarżonego ilość konopi, innych niż włókniste pozwoliłaby na odurzenie kilkudziesięciu osób. Dlatego Sąd Rejonowy słusznie przyjął, iż oskarżony posiadał znaczną ilość narkotyku (środka odurzającego w postaci marihuany).

Godzi się też wskazać na postanowienie z dnia 29 maja 2018 roku - II KK 132/18, w którym Sąd Najwyższy uznał, iż posiadanie środka odurzającego w postaci 43,24 grama (a więc ilości niemal identycznej, jak w niniejszej sprawie) ziela konopi innych niż włókniste (marihuany), wypełnia znamiona przestępstwa z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Co do posiadanego przez oskarżonego narkotyku w postaci (...) ((...) C.) jest to narkotyk „twardy”, a wpływ tego środka na organizm człowieka jest zauważalny już przy znacznie mniejszych dawkach. Przyjmuje się w orzecznictwie, że dla jednorazowego odurzenia substancją psychotropową wystarczająca jest dawka np. 0,1 grama amfetaminy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19.10.2000 roku - II AKa 124/00). Niekiedy za taką dawkę przyjmuje się 0,2 grama (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 czerwca 2012 roku - II AKa 92/12, w którym powołano się na opracowanie: „Medycyna sądowa”, Vincent J. Dimaio, Dominick Dimaio, Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2001). Jeśli chodzi już o tę konkretną substancję psychotropową, będącą w posiadaniu oskarżonego, to z ogólnie dostępnej strony (...) wynika, iż za jednorazową dawkę (...) C. przyjmuje się 80 – 125 miligramów, a mocne oddziaływanie powoduje dawka 150 miligramów (czyli 0,15 grama).

Zatem przyjmując jako jednorazową dawkę odurzającą 0,15 grama substancji (...) C., oskarżony posiadał taką ilość tego środka, która pozwoliłaby na jednorazowe odurzenie (rozumiane jako odczucie skutku działania narkotyku) 192 osób (28,8 grama podzielone na porcje po 0,15 grama).

Tak więc ilość posiadanych przez oskarżonego narkotyków (i to obu rodzajów: zarówno środków odurzających jak i substancji psychotropowych) spełnia wymóg zakwalifikowania ich jako ,,znacznej ilości” w rozumieniu art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Sąd odwoławczy oczywiście zna pogląd Sądu Najwyższego (prezentowany chociażby w wyroku z dnia 11 października 2017 roku - III KK 73/17), że ustalając znamię „znacznej ilości” narkotyków, poza kryterium ilościowo-jakościowym organ orzekający powinien brać pod uwagę również i to, w jakim celu sprawca środki odurzające lub substancje psychotropowe posiadał, tak, aby moc zróżnicować odpowiedzialność karną osób, które są uzależnione od narkotyków, od osób, będących ich dilerami. W rozpoznawanej sprawie nie może budzić wątpliwości, że oskarżony nie posiadał zakwestionowanych u niego narkotyków tylko dla własnych potrzeb. Świadczyć o tym musi okoliczność skazania go (w tym samym postępowaniu) za przestępstwa udzielania innym osobom środków odurzających i substancji psychotropowych. Ponadto za takim wnioskiem przemawiają też okoliczności wynikające z protokołów przeszukania i oględzin (k. 7 - 9, 13 -15). Z dowodów tych wynika, że w miejscu zamieszkania oskarżonego ujawniono m.in. puste torebki foliowe z zapięciem strunowym w ilości 1600 sztuk oraz 3 wagi elektroniczne. Z kolei w trakcie przeszukania osoby oskarżonego zatrzymano u niego 4 sztuki torebek foliowych z zawartością suszu roślinnego koloru zielono brunatnego (który okazał się być marihuaną) oraz 34 torebki foliowe z zawartością białej substancji (która okazała się być katynonem (...) C.).

Wszystko to jednoznacznie wskazuje, że Sąd I instancji nie popełnił żadnego błędu kwalifikując czyn zarzucany oskarżonemu w pkt I aktu oskarżenia z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Zarzut naruszenia innych przepisów procedury także nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnośnie zarzutu naruszenia przez Sąd meriti art. 4 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k., to po pierwsze zauważyć należy, iż art. 4 k.p.k. nie zawiera w ogóle paragrafów. Przede wszystkim jednak, apelacja nie wykazała w skuteczny sposób, aby rozumowanie Sądu meriti, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było wadliwe, bądź nielogiczne. Przedstawione w apelacji zarzuty mają charakter polemiczny i opierają się wyłącznie na wybiórczej oraz skrajnie subiektywnej ocenie zebranych w sprawie dowodów. Nie można w żaden sposób podzielić twierdzeń skarżącego, iż Sąd Rejonowy popełnił błąd, przypisując oskarżonemu, że udzielał on innym osobom środki narkotyczne (szerzej będzie o tym mowa w dziale 3.2 i 3.3, w ramach omawiania zarzutów dotyczących czynów z pkt II – IV aktu oskarżenia).

Wobec zgromadzonych w sprawie dowodów i ich prawidłowej oceny dokonanej przez Sąd Rejonowy nie zachodziła – wbrew twierdzeniom skarżącego – sytuacja zaistnienia nie dających się usunąć wątpliwości, odnośnie sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu. Wątpliwości, o jakich mowa w przepisie art. 5 § 2 k.p.k., statuującym nakaz rozstrzygania nie dających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego, odnoszą się bowiem do zagadnień związanych z ustaleniami faktycznymi, a więc do sytuacji, gdy z zebranego materiału dowodowego wynikają różne wersje, a żadnej z nich nie daje się wyeliminować drogą dostępnej weryfikacji. Nie należą natomiast do nich wątpliwości związane z problematyką oceny dowodów, a więc kwestii, który z wzajemnie sprzecznych dowodów zasługuje na wiarę, a który tego waloru nie ma. Jeżeli sąd dokona ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów i ustalenia te są stanowcze - a tak jest w niniejszej sprawie - to nie może zachodzić obraza art. 5 § 2 k.p.k.

Zupełnie chybionym jest też zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary. Orzeczona za czyn zarzucany w pkt I aktu oskarżenia (przypisany w pkt 1 tiret 1 zaskarżonego wyroku) kara pozbawienia wolności nie nosi znamion, ani ,,rażącej” , ani nawet ,,zwykłej” niewspółmierności, skoro przypisane oskarżonemu przestępstwo zagrożone jest karą od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności, a w niniejszej sprawie oskarżonemu wymierzona została kara właśnie 1 roku pozbawienia wolności. Jest to wręcz najniższy z możliwych wymiar kary. Zgodzić się należy z Sądem meriti, iż wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności, stanowi trafną reakcję karną, współmierną do stopnia winy oskarżonego, jak i do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przestępstwa. Kara taka spełni w sposób właściwy cel zapobiegawczy oraz wychowawczy, jak również cele kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Mając na uwadze wysoki stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, nie wchodziło także w grę wymierzenie kary innego rodzaju, niż kara pozbawienia wolności (oskarżony nie spełniał zresztą warunków z art. 37a k.k., czy też art. 60 § 1 - 4 k.k.).

W dalszej części apelacji oskarżony nie podnosił już zarzutu wysokości wymiaru kary, w tym kary łącznej pozbawienia wolności. W tym miejscu należy zatem nawiązać do tej kwestii. Podkreślenia tu wymaga, że Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu za popełnione przestępstwa kary w najniższej możliwej wysokości przewidzianej przez ustawę. Już z tego tylko względu żadnej z wymierzonych kar jednostkowych nie można uznać jako zbyt surowej. Także wymierzona kara łączna pozbawienia wolności jest wyważona i nie nosi znamion rażącej surowości (o karze łącznej będzie jeszcze mowa w dziale 3.4 niniejszego uzasadnienia).

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego orzeczenia z pkt 1 poprzez zmianę kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu z art. 62 ust.2 u.p.n. na art. 62a u.p.n. i na tej podstawie umorzenia postępowania lub w przypadku stwierdzenia niedostatecznych podstaw co do umorzenia postępowania, uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Żądanie, aby Sąd odwoławczy umorzył postępowanie na podstawie 62a ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii, przy uznaniu, iż oskarżony posiadał środki odurzające oraz substancje psychotropowe w ilości nieznacznej z przeznaczeniem na własny użytek, jest kompletnie oderwane od realiów niniejszej sprawy i zgromadzonych w niej dowodów. Nie zostały także spełnione warunki wskazane w art. 437 § 2 zd. 2 k.p.k. zezwalające na uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

3.2.

W stosunku do pkt.2 zaskarżonego wyroku

1) zarzut obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu;

• naruszenie art. 1 §1 k.k. poprzez uznanie, że oskarżony jest winny zarzucanego mu czynu i podlega odpowiedzialności karnej, mimo iż w postępowaniu przygotowawczym jak również w postępowaniu sądowym nie wykazano, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycje zarzucanego mu czynu;

• naruszenie art. 12 §1 k.k. poprzez dokonanie błędnej wykładni tego przepisu na gruncie przedmiotowej sprawy;

• naruszenie art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez błędne i w realiach ustawowych bezpodstawne uznanie, że oskarżony dopuścił się udzielenia innej osobie określonego środka odurzającego w celu osiągnięcia korzyści osobistej;

2) zarzut obrazy przepisów postępowania karnego mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

• naruszenie art. 7 k.p.k. poprzez ukształtowanie swojego poglądu co do winy oskarżonego nie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów a jedynie na subiektywnym odczuciu i przeświadczeniu o jego winie;

• naruszenie art. 17 § 1 pkt. 1 przez wydanie wyroku skazującego w stosunku do oskarżonego iż zebrane środki dowodowe w postępowaniu jasno i bez żadnej wątpliwości wskazywały że brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa;

3) zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mających wpływ na treść tego orzeczenia, a polegających na ustaleniu, że:

• oskarżony udzielił B. W. około trzy razy środka odurzającego w postaci ziela konopi innych niż włókniste;

• oskarżony działał z góry powziętym zamiarem, co do udzielenia B. W. środka odurzającego w postaci ziela konopi innych niż włókniste.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przede wszystkim stwierdzić należy, iż zarzut obrazy prawa materialnego może polegać na błędnej wykładni zastosowanego przepisu, zastosowania nieodpowiedniego przepisu, a także na niezastosowaniu określonego przepisu w sytuacji, gdy jego zastosowanie jest obowiązkowe. Obraza prawa materialnego może być przy tym przyczyną odwoławczą jedynie wtedy, gdy ma ona charakter samoistny. Naruszenie prawa materialnego polega bowiem na jego wadliwym zastosowaniu (niezastosowaniu) w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Nie można więc mówić o obrazie prawa materialnego w sytuacji, gdy skarżący upatruje wadliwości orzeczenia w błędnych ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów procesowych. Tymczasem skarżący pod pozorem twierdzeń o naruszeniu przez Sąd meriti prawa materialnego (zarzut 1 podpunkt 1 i 3 ), powołuje się w istocie na kwestie dotyczące oceny dowodów i poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych.

Wbrew twierdzeniom skarżącego, ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji, a dotyczące sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu są prawidłowe, gdyż stanowią wynik, nie budzącej żadnych zastrzeżeń i zgodnej z art. 7 k.p.k., oceny zebranych w sprawie dowodów.

Apelacja nie zdołała wykazać, aby rozumowanie Sądu meriti, przy ocenie zgromadzonych w sprawie dowodów było wadliwe, bądź nielogiczne. Zarzuty przedstawione w apelacji opierają się na wybiórczej oraz wybitnie subiektywnej ocenie zebranych w sprawie dowodów. Natomiast Sąd I instancji wnikliwie, zgodnie z treścią art. 410 k.p.k., rozważył wszystkie dowody, przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.), a w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, wykazał dlaczego jednym dowodom należało dać wiarę, a innym z kolei – waloru takiego odmówić.

Sąd odwoławczy, w pełni zgadza się z przeprowadzoną przez Sąd I instancji oceną przeprowadzonych w sprawie dowodów. Wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd meriti nie popełnił błędu dając wiarę zeznaniom świadka B. W., który zeznał iż oskarżony trzy razy poczęstował go marihuaną ,,za darmo”. Brak jest bowiem jakichkolwiek podstaw do kwestionowania wiarygodności tego dowodu. Zauważyć także należy, iż oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i w swoich wyjaśnieniach potwierdził, że trzykrotnie poczęstował B. W. marihuaną (k. 35). W świetle takich dowodów, oczywistym jest, że oskarżony wyczerpał swoim zachowaniem dyspozycję art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii. Odpowiedzialności z tego przepisu podlega ten kto, wbrew przepisom ustawy, udziela innej osobie środka odurzającego, substancji psychotropowej lub nowej substancji psychoaktywnej. Warunkiem karalności za przypisane oskarżonemu w tym punkcie nie jest natomiast działanie w celu osiągnięcia jakiejkolwiek korzyści, w tym korzyści osobistej. Sąd meriti zatem nie musiał i nie czynił w tym kierunku jakichkolwiek ustaleń.

Zupełnie chybionym są dywagacje skarżącego zawarte w uzasadnieniu apelacji, że przecież nie wiadomo, czy udzielona substancja była naprawdę marihuaną. Gdyby miało tak rzeczywiście być, że oskarżony udzielał świadkowi jakiejś substancji, która zamiast marihuany, była czymś zupełnie innym, to zarówno świadek B. W., jak i sam oskarżony, z pewnością powiedzieliby o tym w swoich depozycjach. Gdy oskarżony przyznawał się do tego czynu, nie kwestionował przecież w żaden sposób, że udzielaną przez niego substancją był środek odurzający, w postaci ziela konopi innych niż włókniste (marihuany).

Odnośnie braku podstaw do przypisania oskarżonemu działania w warunkach art. 12 § 1 k.k. stwierdzić należy, że charakter przypisanych zachowań polegających na udzielaniu środka odurzającego, w różnym czasie, nie pozwalał mu objąć świadomością konkretnych transakcji w sensie czasu zaistnienia jednostkowych zachowań, to jednak błędem byłoby odrzucenie, że oskarżony nie obejmował swoją świadomością całości przedmiotu czynu. Jednoczynowa koncepcja czynu ciągłego z art. 12 § 1 k.k. wymagająca ,,z góry powziętego zamiaru" zakłada również taki przypadek, gdy sprawca obejmuje zamiarem, chociaż w ogólnych zarysach, wykonanie czynności składających się na czyn ciągły. Całkowicie praktyczne jest w tym względzie stanowisko, że sprawca nie musi przewidywać ilości zdarzeń, ale zakładać podejmowanie ich sukcesywnie, w krótkich odstępach czasu, korzystając z nadarzającej się okazji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 listopada 2012 roku - II AKa 204/12; wyrok Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18 marca 2010 roku - II AKa 415/09).

Oskarżony zupełnie nie zauważa również, że przyjęcie koncepcji działania w warunkach art. 12 § 1 k.k. było dla niego wyjątkowo korzystne. Gdyby bowiem przypisane mu przestępstwo z pkt II aktu oskarżenia rozbić na poszczególne zachowania, musiałby ponieść odpowiedzialność karną za trzy osobne przestępstwa, ewentualnie objęte ciągiem przestępstw z art. 91 § 1 k.k., co i tak byłoby mniej korzystne, niż przyjęcie, że mieliśmy do czynienia z jednym czynem ciągłym z art. 12 § 1 k.k.

Sądowi meriti nie można też skutecznie postawić zarzutu naruszenia art. 5 § 2 k.p.k. Pamiętać należy, że regulacje art. 7 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. mają charakter rozłączny. Problem wiarygodności danego dowodu musi być stanowczo rozstrzygnięty na płaszczyźnie art. 7 k.p.k., zaś stosowanie reguły in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.) powinno odnosić się tylko do nie dających się usunąć wątpliwości w sferze faktów. Należy zwrócić uwagę, że niedające się usunąć wątpliwości, to nie istnienie w dowodach sprzecznych wersji zdarzenia, ale brak możliwości rozstrzygnięcia między nimi przy użyciu zasad oceny dowodów. Dopiero, gdy sprzeczności nie da się rozstrzygnąć, to jest wątpliwości usunąć, wtedy wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego, a taka sytuacja w przedmiotowej sprawie nie zachodziła.

W świetle dowodów zgromadzonych w sprawie, prawidłowo ocenionych przez Sąd Rejonowy, w pełni zasadnym było zatem uznanie, iż oskarżony dopuścił się popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia (pkt 1 tiret 2 zaskarżonego wyroku), który wyczerpywał znamiona art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w pkt 2 i umorzenie postępowania na podstawie przez art. 17§ 1 pkt.1 zd.2.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest już sam w sobie źle sformułowany. Zgodnie bowiem z treścią art. 414 § 1 k.p.k. w razie stwierdzenia po rozpoczęciu przewodu sądowego okoliczności wyłączającej ściganie lub danych przemawiających za warunkowym umorzeniem postępowania, sąd wyrokiem umarza postępowanie albo umarza je warunkowo, jednakże w razie stwierdzenia okoliczności wymienionych w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 sąd wydaje wyrok uniewinniający, chyba że sprawca w chwili czynu był niepoczytalny.

Jak już wyżej wskazano Sąd odwoławczy nie dopatrzył się błędu w zakresie oceny przeprowadzonych w sprawie dowodów, jak również błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, ani tym bardziej obrazy prawa materialnego. Postawione zarzuty nie był więc zasadne i nie mogły spowodować zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

3.3.

W stosunku do pkt.3 zaskarżonego wyroku

1) zarzut obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu.

• naruszenie art. 12 § 1 k.k. poprzez dokonanie błędnej wykładni tego przepisu na gruncie przedmiotowej sprawy;

• naruszenie art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez błędne i na gruncie prawnym bezpodstawne uznanie, że oskarżony dopuścił się udzielenia innej osobie środka odurzającego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej;

2) obrazę przepisów postępowania karnego mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

3) zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mających wpływ na treść tego orzeczenia, a polegających na ustaleniu, że:

• oskarżony udzielił K. K. około cztery razy substancję psychotropową w postaci (...) C.;

• oskarżony działał z góry powziętym zamiarem co do udzielenia K. K. substancji psychotropowej w postaci (...) C.;

• oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej;

W stosunku do pkt.4 zaskarżonego wyroku

1) zarzut obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu:

• naruszenie art. 1 §1 k.k. poprzez uznanie, że oskarżony jest winny zarzucanego mu czynu i podlega odpowiedzialności karnej, mimo iż w postępowaniu przygotowawczym jak również w postępowaniu sądowym nie wykazano, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycje zarzucanego mu czynu;

• naruszenie art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez błędne i na płaszczyźnie kodeksowej bezpodstawne uznanie, że oskarżony dopuścił się udzielenia innej osobie określonego środka odurzającego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej;

2) zarzut obrazy przepisów postępowania karnego mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie:

• naruszenie art. 7 k.p.k. przez dokonanie zbyt szerokiej, nieuzasadnionej oceny zebranych środków dowodowych w sprawie i samodzielne uzupełnienie merytorycznych niejasności dowodowych poprzez samodzielne określenie ilości hipotetycznie sprzedanych środków odurzających;

3) zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mających wpływ na treść tego orzeczenia, a polegających na ustaleniu, że:

• oskarżony udzielił P. D. jednokrotnie środka odurzającego w postaci ziela konopi innych niż włókniste;

• oskarżony działał z góry powziętym zamiarem co do udzielenia P. D. środka odurzającego w postaci ziela konopi innych niż włókniste;

• oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oba zarzuty (dotyczące w istocie czynów zarzucanych w pkt III i IV aktu oskarżenia, a przypisanych oskarżonemu w pkt 1 tiret 3 i 4 zaskarżonego wyroku), wobec ich podobieństwa i posiadania wielu punktów wspólnych mogą zostać omówione łącznie.

Aktualne pozostają tu uwagi z działu 3.2 .niniejszego uzasadnienia, odnośnie mylnego rozumienia przez skarżącego, czym jest obraza prawa materialnego. Zbytecznym jest też ponowne odnoszenie się do omówionej już kwestii przyjęcia w kwalifikacji czynu zarzucanego w pkt III aktu oskarżenia art. 12 k.k. Jeszcze raz tylko podkreślić należy, że nawet gdyby Sąd odwoławczy uznał, iż błędem było przyjęcie, że oskarżony działał w warunkach art. 12 k.k., to będąc związany zakazem reformationis in peius (art. 434 § 1 k.p.k.) nie mógłby i tak tu niczego zmienić, gdyż pogorszyłby w ten sposób sytuację procesową oskarżonego. Natomiast odnośnie czynu z pkt IV aktu oskarżenia, Sąd nie przyjmował w ogóle, aby oskarżony działał z góry powziętym zamiarem. Zarzucany i przypisany w tym zakresie czyn, polegał przecież na jednorazowym działaniu.

Także i w przypadku omawianych tu czynów Sąd Rejonowy nie dopuścił się wadliwej oceny dowodów, jak również nie popełnił błędu w ustaleniach faktycznych, będących podstawą zaskarżonego wyroku (do czego sprowadza się większość sformułowanych przez skarżącego zarzutów) .

W szczególności nie można w żaden sposób podzielić twierdzeń skarżącego, iż Sąd Rejonowy popełnił błąd, przypisując oskarżonemu, że udzielał on innym osobom (K. K. i P. D.) środków narkotycznych. Okoliczności te potwierdzili przecież przesłuchani w niedługi czas po przedmiotowych zdarzeniach, ww. świadkowie. K. K. zeznał, że wiedział, iż od oskarżonego można kupić ,,na szybko” narkotyki i łącznie cztery razy zakupił od niego substancję psychotropową, płacąc za każdym razem 50 złotych za porcję (k. 176 ). Z kolei P. D. zeznał, że kupił od oskarżonego (którego opisał z imienia, nazwiska i miejsca jego wcześniejszego zatrudnienia) jedną ,,działkę” marihuany za 350 złotych (k.225).

Niczego nie może zmienić tu okoliczność, że przed sądem świadkowie ci usiłowali w sposób nieudolny wycofać swoje obciążające oskarżonego zeznania. Tłumaczenia świadka K. K., że zeznając na policji był ,,pod presją”, choć nie potrafił wytłumaczyć na czym owa presja miałaby polegać (bo sam przyznał że miał jednak możliwość swobody wypowiedzi), są zupełnie nieprzekonywujące. Wersji świadka zaprzeczyły ponadto zeznania K. B.. Podobnie naiwne jest tłumaczenie świadka P. D., któremu ponoć pomylił się oskarżony z ,,innym M.”, którego to jednak nie zna z nazwiska i w ogóle go ,,praktycznie nie zna”.

Sąd Rejonowy trafnie ocenił te zeznania, wskazując w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, z jakich powodów tak zmienione zeznania świadków nie mogą stanowić przekonywującego i wiarygodnego materiału dowodowego. Apelacja nie zawiera w swej treści żadnych kontrargumentów, które zdołałyby wykazać, iż rozumowanie Sądu Rejonowego było tu wadliwe, czy też nielogiczne.

Ponadto sam oskarżony na rozprawie sądowej przyznał się do wszystkich czterech przedstawionych mu zarzutów (k. 348) Co do czynu zarzucanego w pkt III aktu oskarżenia zaczął negować swoja winę, dopiero gdy usłyszał, że świadek K. K. wycofuje się ze swoich zeznań złożonych w postępowaniu przygotowawczym. Nie jest też prawdą, że Sąd Rejonowy w całości uznał wyjaśnienia oskarżonego jako wiarygodne, czemu przeczy w sposób oczywisty lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku.

Zupełnie nie przekonuje wskazany w apelacji argument, że z zeznań większości przesłuchanych w sprawie świadków nie wynika, aby oskarżony miał sprzedawać narkotyki. Zeznania tych świadków (np. O. K., S. K., M. B., A. T.) mogą być bowiem dowodem tylko co do tego, że dany świadek sam nie kupował narkotyków od oskarżonego. Natomiast świadkowie ci (będąc z reguły znajomymi oskarżonego) nie przebywali przecież z nim 24 godzin na dobę, by móc z pełnym przekonaniem zeznać, że nigdy nie widzieli, aby oskarżony był w posiadaniu narkotyków i sprzedawał je innym osobom.

Sąd meriti nie popełnił też błędu, co do ilości zakupionych od oskarżonych przez K. K. i P. D. narkotyków. K. K. stwierdził kategorycznie, że za każdym razem kupował 1 gram białego proszku (po 50 złotych za gram). Natomiast P. D. kupił jednorazowo porcję marihuany za 350 złotych. Nie wiedział dokładnie, ile było to gramów, wiec przyjęto tu ilość 7 gram, zapewne przyjmując średnią czarnorynkową cenę marihuany (1 gram za 50 złotych). Dodać tylko trzeba, że ustawa nie wymaga, aby dla wyczerpania znamion przestępstwa z art. 59 ust.1 ustawy z dnia 29.07.2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii, koniecznym było precyzyjne określenie ilości sprzedanego narkotyku. Ponieważ nie zawsze da się taką ilość ustalić precyzyjnie, może być ona także ustalona orientacyjnie, z pewnym przybliżeniem. Dodać też trzeba, że kiedy oskarżony przyznawał się w całości do popełnienia zarzucanym mu czynów, nie kwestionował, ani ilości sprzedanych narkotyków, ani kwoty pieniędzy otrzymanych za nie.

Dywagacje skargi apelacyjnej, odnośnie tego, że nie wiadomo, co tak naprawdę oskarżony sprzedał świadkom K. K. i P. D., gdyż substancji tych nikt nie zbadał, są jedynie nieudolną próbą uniknięcia odpowiedzialności karnej za popełnione czyny. Gdyby przyjąć tok rozumowania skarżącego, że dla przypisania odpowiedzialności karnej z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29.07.2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii niezbędnym jest każdorazowe zbadanie substancji, która została przez sprawcę sprzedana, to dilerzy narkotykowi byliby praktycznie bezkarni. Przecież najczęściej występuje taka sytuacja, że końcowy nabywca narkotyku (z reguły osoba uzależniona) nabywa niewielką porcję konsumpcyjną narkotyku i go zużywa. Laboratoryjne zbadanie narkotyku, który np. kilka tygodni wcześniej został już skonsumowany, jest po prostu niemożliwe. Sąd I instancji dysponował natomiast pierwszymi zeznaniami K. K. i P. D., z których wynikało, że nabywali od oskarżonego narkotyki. Żaden z nich nie zeznał, iż został oszukany przez oskarżonego, gdyż sprzedał im w rzeczywistości jakąś inną substancję, która nie wywoływała odurzenia narkotycznego. Gdyby tak było, świadkowie ci z pewnością powiedzieliby o tym przesłuchującemu, gdyż taka okoliczność byłaby także korzystna dla nich samych. Trudno też uwierzyć, że świadek K. K. po raz kolejny kupowałby substancję psychotropową u oskarżonego, gdyby został wcześniej wprowadzony przez niego w błąd, co do właściwości tejże substancji. Dodać też należy, że oskarżony na rozprawie sądowej przyznał się do popełnienia wszystkich czynów, w tym także do tych zarzucanych w pkt III i IV aktu oskarżenia. Nie do uwierzenia jest, aby oskarżony przyznał się do popełnienia tak poważnych przestępstw, gdyby ich rzeczywiście nie popełniał. Nie zanegował wówczas, że udzielane za odpłatnością substancje były rzeczywiście narkotykami, zgodnymi z opisami czynów III i IV aktu oskarżenia. Jeżeli zatem zestawić powyższe dowody z obiektywnym faktem posiadania przez oskarżonego znacznych ilości narkotyków, z czego część była już poporcjowana (a jednocześnie oskarżony nie posiadał innego środka odurzającego i innej substancji psychotropowej), to jedynym możliwym wnioskiem było przyjęcie, że oskarżony czterokrotnie sprzedał K. K. substancję psychotropową w postaci (...) C., natomiast P. D. – jednorazowo środek odurzający w postaci ziela konopi innych niż włókniste. Podkreślenia wymaga, że ustalenia faktyczne nie zawsze muszą bezpośrednio wynikać z konkretnych dowodów. Mogą one także wypływać z nieodpartej logiki sytuacji stwierdzonej konkretnymi dowodami, jeżeli owa sytuacja jest tego rodzaju, że stanowi oczywistą przesłankę, na której podstawie doświadczenie życiowe i zasady logiki nasuwają jednoznaczny wniosek, iż dane okoliczności faktyczne istotnie wystąpiły.

Nie budzi też żadnych wątpliwości, że oskarżony w wyniku popełnienia czynów opisanych w pkt III i IV osiągał korzyść majątkową, skoro za udzielane środki odurzające i substancje psychotropowe pobierał zapłatę.

Zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. może przynieść skutek jedynie wówczas, gdy zostanie wykazane, że orzekający w sprawie Sąd rzeczywiście miał wątpliwości o takim charakterze i rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Dla zasadności tego zarzutu nie wystarczy zaś zaprezentowanie przez stronę własnych wątpliwości, co do stanu dowodów. O naruszeniu tego przepisu można więc mówić wówczas, gdy sąd ustalając, że zachodzą niedające się usunąć wątpliwości, nie rozstrzygnie ich na korzyść skazanego, co w rozpoznawanej sprawie nie miało miejsca. Sąd Rejonowy nie miał bowiem wątpliwości w tej kwestii, a stan dowodów pozwolił mu na przyjęcie jednej, niewątpliwej wersji zdarzenia.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w pkt. 3 oraz 4 i umorzenie postępowania na podstawie przez art. 17 § 1 pkt.1 zd.2.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak już wskazano w dziale 3.2 niniejszego uzasadnienia wniosek o umorzenie postępowania, oparty na wskazanej w apelacji podstawie jest wadliwy. Jeżeliby po rozpoczęciu przewodu sądowego, Sąd stwierdził istnienie okoliczności z art. 17 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k. wydałby wyrok uniewinniający ( art. 414 § 1 k.p.k.). Takich okoliczności jednak nie stwierdzono – o czym była mowa powyżej.

3.4.

Zawarty w apelacji prokuratora zarzut rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu, polegającej na orzeczeniu wobec niego kary 2 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 20 zł oraz obciążeniu go kosztami sądowymi, miast orzeczenia wnioskowanej przez oskarżyciela kary łącznej trzech lat roku pozbawienia wolności, a także brak orzeczenia w odniesieniu do czynów z punktu III i IV aktu oskarżenia przepadku na rzecz Skarbu państwa korzyści majątkowej osiągniętej z popełnionych przestępstw oraz nie orzeczenie nawiązki w kwocie 3000 zł na rzecz właściwej Fundacji lub Stowarzyszenia na cele związane z zapobieganiem i zwalczanemu narkomanii, co w ocenie skarżącego wynikało z niedostatecznego uwzględnienia okoliczności obciążających oskarżonego, jak: wysoki stopień szkodliwości społecznej przestępstw, których się dopuścił, a więc posiadaniu znacznych ilości narkotyków, sprzedaży ich innym młodym osobom, brak okazania skruchy, dozowanie wiadomości na temat popełnionych przez siebie przestępstw, w zależności od treści zeznań kolejnych przesłuchiwanych sprawie świadków, które to okoliczności winny przemawiać za uznaniem, iż w przedmiotowej sprawie oskarżony winien zostać ukarany w sposób surowszy, której to karze powinny towarzyszyć dodatkowe sankcje o charakterze ekonomicznym, a co w konsekwencji spowodowało, iż orzeczone wobec oskarżonego sankcje karne nie spełnią swych ustawowych funkcji w zakresie indywidualnej prewencji, wychowania oraz społecznego oddziaływania,

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie zauważyć należy, iż prokurator zaskarżył w apelacji wymiar kary łącznej pozbawienia wolności, nie kwestionując wymiaru kar pozbawienia wolności orzeczonych za poszczególne przestępstwa jednostkowe. Dlatego też przedmiotem rozważań Sądu odwoławczego mógł być tylko wymiar kary łącznej pozbawienia wolności.

Kara łączna powinna być postrzegana jako swoiste podsumowanie działalności przestępczej sprawcy. Stanowi ona wyraz potępienia w stosunku do postępowania sprawcy, jak również podkreśla nieopłacalność przestępczej działalności. Z drugiej strony, orzeczona kara łączna powinna być niezbędna dla osiągnięcia celów indywidualnego oddziaływania. W procesie orzekania kary łącznej sąd powinien opierać się na dyrektywach określonych w art. 85a k.k., tak aby możliwa stała się odpowiedź na pytanie, czy w danym przypadku zachodzą okoliczności, które przemawiają za zsumowaniem dolegliwości, czy też przeciwnie - w imię racjonalizacji karania, wskazują na konieczność pochłonięcia części kar. Stosowanie zatem kumulacji, albo absorpcji, jako że są to rozwiązania skrajne, wymaga istnienia szczególnych przesłanek przemawiających za jednym, albo drugim rozstrzygnięciem.

Jak słusznie przyjął Sąd meriti w niniejszej sprawie, brak jest takich przesłanek do zastosowania zasady pełnej absorpcji, jak i pełnej kumulacji. Sąd Okręgowy w pełni przychyla się do stanowiska Sądu I instancji, iż zarówno wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, obligował natomiast do przyjęcia zasady mieszanej (asperacji).

Zauważyć trzeba, iż Sąd Rejonowy mógł w niniejszej sprawie orzec karę łączną, biorąc za punkt wyjścia skazania za cztery przestępstwa jednostkowe, czyli od 1 roku pozbawienia wolności do 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd Rejonowy trafnie uznał, iż właściwą karą łączną dla oskarżonego będzie kara 2 lat pozbawienia wolności. Wprawdzie czyny, jakich dopuścił się oskarżony charakteryzują się wysokim stopniem społecznej szkodliwości i zawinienia, jednakże nie wolno tracić z pola widzenia, że oskarżony jest jeszcze młodym człowiekiem i nie był wcześniej karany. Wyraził także skruchę i przyznał się do winy, aczkolwiek w tym zakresie jego postawa była zmienna. Także w przekonaniu Sądu Okręgowego – biorąc pod uwagę wszystkie ustalone przez Sąd meriti okoliczności – wymierzenie oskarżonemu kary łącznej w ww. wymiarze, będzie adekwatną reakcją karną, a kara taka spełni w sposób wystarczający cel wychowawczy i zapobiegawczy oraz w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Zauważyć też należy, iż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, zmiana kary w instancji odwoławczej jest możliwa tylko wtedy, gdy kara wymierzona przez Sąd I instancji jest rażąco niewspółmierna. Nie może więc następować w każdym wypadku, w którym jest możliwa wedle własnej oceny Sądu odwoławczego, lecz wtedy tylko, gdy kara orzeczona nie daje się zaakceptować z powodu różnicy pomiędzy nią, a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej i rażącej, wręcz ,,bijącej w oczy”. Sąd odwoławczy nie może zatem dokonywać korekty kary o charakterze ,,kosmetycznym”, np. o kilka miesięcy, przy karze pobawienia wolności wymierzonej w latach (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 1972 roku – V KRN 230/72; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1995 roku – KZS 4/96 poz. 42).

Zasadnym był natomiast zarzut nie orzeczenia przez Sad Rejonowy przepadku na rzecz Skarbu Państwa korzyści majątkowej osiągniętej z popełnionych przestępstw. Art. 45 § 1 k.k. jest bowiem jednoznaczny w swej treści i nakazuje, że jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów wymienionych w art. 44 § 1 lub 6 k.k., aby sąd orzekł przepadek takiej korzyści albo jej równowartości. W niniejszej sprawie ustalono, że oskarżony w związku z popełnieniem czynów z pkt III i IV aktu oskarżenia osiągnął korzyść majątkową w kwocie 550 złotych i taka też kwota podlegać musiała przepadkowi.

Sąd Okręgowy nie zdecydował się natomiast na orzeczenie wnioskowanej przez oskarżyciela nawiązki w kwocie 3000 złotych na rzecz właściwej Fundacji lub Stowarzyszenia na cele związane z zapobieganiem i zwalczanemu narkomanii. Zgodnie z art. 70 ust. 4 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii orzeczenie takiej nawiązki jest jedynie fakultatywne, a oskarżony poniósł już znaczne finansowe konsekwencje swoich czynów (grzywna, koszty postępowania).

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego M. Ł. kary łącznej trzech lat pozbawienia wolności, w odniesieniu do czynów z punktu III i IV aktu oskarżenia przepadku na rzecz Skarbu państwa korzyści majątkowej osiągniętej z popełnionych przestępstw oraz orzeczenia nawiązki w kwocie 3000 zł na rzecz właściwej Fundacji lub Stowarzyszenia na cele związane z zapobieganiem i zwalczanemu narkomanii, w pozostałym zaś zakresie o utrzymanie orzeczonego wyroku w mocy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z powodów wskazanych wyżej zarzuty apelacyjne prokuratora mogły zostać uwzględnione tylko częściowo. Sąd Okręgowy zmienił jedynie zaskarżony wyrok w ten sposób, że podstawie art. 45 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego M. Ł. przepadek na rzecz Skarbu Państwa korzyści uzyskanych z popełnionych przestępstw zarzucanych w punkcie III i IV aktu oskarżenia a przypisanych w punkcie 1 zaskarżonego wyroku w kwocie 550 złotych.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

za wyjątkiem niżej opisanej zmiany – pozostały zakres zaskarżonego wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Jak już wyżej wskazano w pkt 3.1 – 3.3, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uwzględnienia apelacji oskarżonego w kierunku zmiany wyroku i jego uniewinnienia (umorzenia postępowania). Podobnie, z powodów wskazanych w pkt 3.4 brak było podstaw do uwzględnienia apelacji prokuratora odnośnie zaostrzenia wymiaru kary i nałożenia na oskarżonego dodatkowego obowiązku fiskalnego. Tak więc, w zakresie tych rozstrzygnięć zaskarżony wyrok – jako słuszny i odpowiadający prawu – należało utrzymać w mocy.

1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana zaskarżonego wyroku w ten sposób, że na podstawie art. 45 § 1 k.k. Sąd odwoławczy orzekł wobec oskarżonego M. Ł. przepadek na rzecz Skarbu Państwa korzyści uzyskanych z popełnionych przestępstw w kwocie 550 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Motywy tego rozstrzygnięcia zostały omówione w pkt 3.4

1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6. Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

O kosztach postępowania odwoławczego, Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o treść art. 624 § 1 k.p.k., art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach karnych (tekst. jedn.: Dz. U Nr 49 poz. 223 z 1983 roku z późn. zm.) i na tej podstawie, z uwagi na aktualną sytuację życiową oskarżonego zwolnił go od opłaty za drugą instancję i zwrotu wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

7. PODPIS

1.11. Granice zaskarżenia
Kolejny numer załącznika					1
Podmiot wnoszący apelację					Oskarżony
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja					Całość wyroku
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść		☒ w całości
		☐ w części	☐		co do winy
			☐		co do kary
			☐		co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji
☒	art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu
☐	art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu
☒	art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia
☒	art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia
☒	art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka
☐	art. 439 k.p.k.
☐	brak zarzutów
0.1.1.4. Wnioski
☒	uchylenie			☒	zmiana

1.12. Granice zaskarżenia
Kolejny numer załącznika			2
Podmiot wnoszący apelację			prokurator
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja			wymiar kary, nie orzeczenie przepadku na rzecz Skarbu państwa korzyści majątkowej osiągniętej z popełnionych przestępstw oraz nie orzeczenie nawiązki na rzecz właściwej Fundacji lub Stowarzyszenia na cele związane z zapobieganiem i zwalczanemu narkomanii
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść		☐ w całości
		☒ w części	☐	co do winy
			☒	co do kary
			☒	co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji
☐	art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu
☐	art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu
☐	art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia
☐	art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia
☒	art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka
☐	art. 439 k.p.k.
☐	brak zarzutów
0.1.1.4. Wnioski
☐	uchylenie		☒		zmiana

Dodano: 24 lutego 2022, Opublikował(a): Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: 31 stycznia 2022