Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 790/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. z dnia 21 września 2021 roku w sprawie II K 317/21'

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażąca niewspółmierność kary wymierzonej A. T. wyrażająca się w jej rażącej łagodności, wynikającej z nienależytego uwzględnienia przez sąd I instancji okoliczności dotyczących oskarżonego, a w szczególności dotychczasowego sposobu życia, a w tym uprzedniej karalności, okoliczności popełnienia czynu, rodzaju i charakteru naruszenia dóbr prawnych oraz stopnia naruszenia podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, co powoduje. że orzeczona kara grzywny oraz środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych nie spełniają celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie powinny osiągnąć wobec oskarżonego, jak również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, stanowiąc wyraz nadzwyczajnej wręcz pobłażliwości.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sprawstwo oskarżonego nie było kwestionowane i w świetle zebranych dowodów nie budzi wątpliwości. Prawidłowa jest też ocena prawna przypisanego oskarżonemu czynu.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić, gdy kara ( środek karny ), jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą.

Zasadny jest podniesiony w apelacji zarzut wymierzenia oskarżonemu kary w rażąco łagodnym wymiarze.

Zmiana wysokości orzeczonej kary ( reakcji karnej ) mogłaby w wyniku postępowania odwoławczego nastąpić jedynie wówczas, gdyby kara ta ( w tym przypadku zakaz prowadzenia pojazdów ) jawiła się jako „rażąco niewspółmierna". Owa niewspółmierność w ustawie została poprzedzona określeniem „rażąca", co wyraźnie zaostrza kryterium zmiany wyroku z powodu czwartej podstawy odwoławczej.

Rażąca niewspółmierność przedmiotowego zakazu zachodzić może wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności mających zasadniczy wpływ na jego wymiar można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy tym środkiem, jaki należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej a wymierzonym w I instancji.

Sąd odwoławczy uznał, iż taka sytuacja na niekorzyść oskarżonego w przedmiotowej sprawie zachodziła. W tym kontekście należy uwzględnić, iż:

- oskarżony w tym dniu przebywał nad Zalewem S., gdzie spożywał alkohol;

- około godziny 23.00 w stanie nietrzeźwości wsiadł do samochodu. Zabrał kolegę jako pasażera i pojechał do Ł.;

- po przejechaniu kilkunastu kilometrów jadąc przez miejscowość U. z nadmierną prędkością stracił panowanie nad pojazdem, który dachował i przemieszczając się uszkodził trzy inne pojazdy;

- po zatrzymaniu go o godzinie 0. 00 oskarżony miał 1.14 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu ( z tendencją malejącą ). Jego stan nietrzeźwości przewyższał ponad czterokrotnie dolny ustawowy próg nietrzeźwości ( art. 115 § 16 kk ) i spowodował znaczne upośledzenie zdolności psychofizycznych sprawcy;

- pasażer namawiał go, aby nie jechał w tym stanie, jednak on nie tej rady posłuchał;

- oskarżony jechał po drodze publicznej o statusie drogi wojewódzkiej. Miał do przejechania ponad 50 kilometrów, w tym planował jazdę po Ł.. Kolizja miała miejsce w centrum zabudowanej miejscowości.

Okoliczności popełnienia przypisanego mu czynu wskazują na znaczny stopień jego społecznej szkodliwości ( picie alkoholu bezpośrednio przed jazdą, wysoki stan nietrzeźwości, w sposób ewidentny i znaczny godzący w zdolności psychofizyczne sprawcy, popełnienie czynu w terenie zurbanizowanym, doprowadzenie do kolizji

drogowej ). Z wyjaśnień oskarżonego i jego pasażera wynika łatwość podjęcia decyzji o sprawcy popełnieniu tego przestępstwa.

Przestępstwo z art. 178a § 1 kk zagrożone jest karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawiania wolności do lat 2.

Okoliczności powyższe przemawiają jednoznacznie za obostrzeniem oskarżonemu zastosowanej reakcji karnej. Akceptacja kary wymierzonej przez sąd I instancji która cechuje się jednak niezwykłą łagodnością, której sąd rejonowy nie był w stanie racjonalnie uzasadnić. prowadziłaby do bezpodstawnego premiowania sprawcy i nie osiągałoby zakładanych celów w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Taka kumulacja okoliczności obciążających musi mieć wpływ na wybór rodzaju kary, która może mieć w tym przypadku zastosowanie i determinuje wymierzanie sprawcy kary najsurowszego rodzaju, czyli kary pozbawienia wolności.

Oskarżony był wielokrotnie karany, w tym ośmiokrotnie na bezwzględne kary pozbawienia wolności. Pracuje jako malarz-tynkarz, mieszka z konkubiną. Ma dwoje dorastających dzieci. Jest kawalerem. Dane osobopoznawcze także nie przemawiają za łagodniejszym potraktowaniem sprawcy.

Ponadto orzeczenie przez sąd rejonowy w zaskarżonym wyroku wobec oskarżonego środka karnego ( zakazu prowadzenia pojazdów ) w wysokości 3 lat jest reakcją karną rażąco łagodną; w sprawie bowiem przeważają zdecydowanie okoliczności obciążające, które przemawiają za zaostrzeniem tego zakazu.

To z zachowania sprawcy wynika wniosek, że lekceważy on zasady ostrożności i bezpieczeństwo innych uczestników ruchu, przez co stwarza zagrożenie w komunikacji

( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach - II Wydział Karny z dnia 26 lipca 2012 r.II AKa 250/12, Legalis ), jako potencjalny kierowca wszystkich pojazdów. Instytucja ta ma na celu eliminowanie z ruchu drogowego sprawców takich przestępstw, których okoliczności popełnienia wskazują, że prowadzenie przez nich pojazdu zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Sytuacja taka zachodzi w przypadku oskarżonego. Oprócz stopnia nietrzeźwości oskarżonego, kompletnego lekceważenia w tym zakresie porządku prawnego, wykazana przez niego nieumiejętność zachowania wymaganej ostrożności, należytego obserwowania przedpola jazdy, dowodzi dodatkowo, że oskarżony nie dysponuje takimi cechami przynależnymi kierowcy, aby dawał rękojmię bezpiecznego uczestniczenia w ruchu drogowym.

Sytuacja zawodowa i rodzinna oskarżonego nie może wpłynąć na zmianę oceny sądu, iż oskarżony wykazał, że prowadzenie każdego samochodu przez niego może zagrażać bezpieczeństwu w komunikacji i niezbędne okazało się wyeliminowanie go - z tego powodu - jako kierowcy z ruchu drogowego na dłuższy okres niż orzeczono w zaskarżonym wyroku. Oskarżony może wrócić do niego po wykonaniu przedmiotowego zakazu i ponownym zweryfikowaniu jego kwalifikacji do prowadzenia pojazdów.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym przynajmniej na okres 6 lat; w pozostałej części o utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Za represję rażąco niewspółmierną uznaje się taką karę, która - pomijając dyrektywy wymiaru kary - w sposób istotny lub wręcz drastyczny odbiega od tej, jaką należałoby wymierzyć przy uwzględnieniu okoliczności przedmiotowych charakteryzujących czyn przypisany sprawcy oraz podmiotowych, związanych z jego osobą. Do uznania zasadności zarzutu opartego na podstawie art. 438 pkt 4 kpk konieczne jest wykazanie przez skarżącego sądowi I instancji konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego przy ocenie znaczenia ustalonych okoliczności (tak podmiotowych, jak i przedmiotowych), czy też w zakresie nakazu ich kompletnego uwzględnienia – mających, stosownie do brzmienia art. 53 kk, znaczenie dla wymiaru kary. W tym zakresie apelacja poraża skutecznością i jaskrawością argumentacji, zwłaszcza co do okoliczności popełnienia przedmiotowego czynu, które sąd I instancji kompletnie - w sposób całkowicie niezrozumiały - pominął w ramach zastosowanej reakcji karnej. Skarżący w sposób oczywisty wykazał, iż w sprawnie wystąpiła rażąca łagodność kary, uzasadniająca uwzględnienie zarzutu z art. 438 pkt 4 kpk, gdyż kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Przy ustalaniu wysokości kary sąd I instancji nie uwzględnił wszystkich okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego, na jego korzyść poczytał okoliczności, które takiej wymowy nie miały (miały charakter neutralny lub wręcz przemawiały na niekorzyść, np. przyznanie się do winy w sytuacji zatrzymania sprawcy po kolizji, niekaralność za czyny z art. 178a kk, podczas gdy sprawca wcześniej był karany dziewięciokrotnie ).

Pojęcie rażącej niewspółmierności może odnosić się zarówno do wymiaru kary jak również jej rodzaju i zmiana wyroku w tym zakresie może nastąpić tylko wówczas gdy skarżący wykaże w środku zaskarżenia w sposób przekonujący, że orzeczona wobec oskarżonego kara nosi cechy rażącej łagodności (lub surowości). Skarżący wykazał przekonująco, że oskarżonemu - przy prawidłowym uwzględnieniu dyrektyw wymiaru kary - powinna być wymierzona bezwzględna kara pozbawiania wolności i podwyższony zakaz prowadzenia pojazdów, orzeczony w i instancji w minimalnej wysokości

.Skarżący podniósł w ramach zarzutu apelacji, iż zastosowana reakcja karna jest rażąco niewspółmiernie niska w odniesieniu do grzywny i zakazu prowadzenia pojazdów; we wnioskach za adekwatną w stosunku do sprawcy postulował karę 8 miesięcy pozbawienia wolności i podwyższenie okresu tego środka karnego do 6 lat.

Zmiana rodzaju kary - wymierzenie zamiast grzywny kary pozbawienia wolności - uchyla grzywnę ( uniemożliwia jej utrzymanie lub podwyższenie, z uwagi na brak podstawy prawnej do jej wymierzenia w ramach alternatywnej sankcji art. 178a § 1 kk ).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina

Świadczenie pieniężne w kwocie 5000 złotych

Zaliczenie oskarżonemu na poczet środka karnego okresu zatrzymania prawa jazdy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak jest podstaw do korekty wyroku w tym zakresie.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

W miejsce orzeczonej grzywny sąd odwoławczy wymierzył oskarżonemu za przypisany mu czyn na podstawie art. 178a § 1 kk karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

W tym przypadku nie tylko wysokość kary, a też jej rodzaj ma decydujące znaczenie, zwłaszcza jeżeli się uwzględni kumulację okoliczności obciążających; przy takim ich nagromadzeniu oskarżony nie może już liczyć na pobłażliwość. Prawidłowa reakcja karna nie może służyć premiowaniu skazanych przez ograniczenie ich odpowiedzialności karnej lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynu, jakiego się dopuścili. Tak ukształtowana kara jest adekwatna do wagi czynu i sylwetki sprawcy; z uwag na to, że był on uprzednio już skazany na kary pozbawienia wolności - zgodnie z art. 69 § 1 kk - nie podlega ona warunkowemu zawieszeniu jej wykonania.

5.2.2.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy podwyższył zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego do 4 lat.

Zwięźle o powodach zmiany

Sylwetka sprawcy i waga popełnionego czynu nie uzasadniają orzeczenia tego środka karnego w minimalnym zakresie; prowadziłoby to do bezpodstawnego i niezrozumiałego w danych realiach łagodnego traktowania sprawcy i nie osiągałoby zakładanych celów w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Dlatego sąd okręgowy uznał, że realizuącym te cele będzie orzeczony wobec sprawcy środek karny orzeczony na okres 4 lat, uwzględniający wagę naruszonych przez sprawcę zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Przy miarkowaniu tego zakazu sąd odwoławczy uwzględnił, iż oskarżonemu ostatecznie została wymierzona bezwzględna kara pozbawienia wolności i całokształt reakcji karnej staje się dla niego dolegliwy; uprzednia niekaralność za tego rodzaju przestępstwa dodatkowo przemawia przeciwko dalszemu podwyższaniu rozpatrywanego środka karnego.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 180 złotych opłaty za obie instancje ( art. 2.1 pkt 3 i art. 10.1 ustawy o opłatach w sprawach karnych ) oraz 20 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym ( za doręczanie wezwań i pism ).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara

Zakaz prowadzenia pojazdów

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana