Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 791/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Rejonowego Radomsku z dnia 28 września 2023 roku w sprawie II K 656/23.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

T. B.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. prawomocnym wyrokiem z dnia 10 stycznia 2024 roku w sprawie IV Ko 120/23:

a. z urzędu wznowił postępowanie w sprawie skazanego T. B. zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26;

b. uchylił wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26 i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku.

Odpis wyroku z uzasadnieniem

k 185-189

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Odpis wyroku

Przepis art. 575 § 2 kpk przewiduje, że w sytuacji, gdy choćby jeden z wyroków stanowiących podstawę wydania wyroku łącznego ulega uchyleniu lub zmianie – wyrok łączny traci moc, a sąd w miarę potrzeby wydaje nowy wyrok łączny. Wyrok "wznowieniowy" jest prawomocny i nie podlega procedurze mogącej go zdyskwalifikować.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

( Obrońca ) Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary łącznej 7 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności, której dolegliwość przekracza cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara winna spełnić wobec skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, podczas gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na zasadniczy wymiar kary, zachodzi wyraźna dysproporcja miedzy karą wymierzona a karą sprawiedliwie zasłużona, w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie okoliczności uwzględnianych przy orzekaniu kary łącznej.

( Skazany ) Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary łącznej 7 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności, wynikająca z nieuwzględnienia opinii o skazanym z zakładu karnego oraz jego stanu zdrowia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na podstawie art. 38 pkt 3 nowelizacji wprowadzonej ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID – 19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086) – art. 85 § 1 kk otrzymał brzmienie : „Jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzane za zbiegające się przestępstwa”; tym samym przywrócono model orzekania kary łącznej obowiązujący do dnia 30 czerwca 2015 r.

W poprzednim modelu wymiaru kary łącznej, wprowadzonym nowelą z dnia 20 lutego 2015 r. (obowiązującym w okresie od dnia 1 lipca 2015 r. do dnia 23 czerwca 2020 r.) podstawę wymiaru kary łącznej (art. 85 § 1-3 kk) stanowiły: kary jednostkowe (lub łączne): 1) tego samego rodzaju (lub inne podlegające połączeniu); 2) podlegające wykonaniu przynajmniej w części (z zastrzeżeniem art. 89 kk); 3) niezależnie od tego, czy wymierzono je za przestępstwa, które zostały popełnione przed zapadnięciem pierwszego, chociażby nieprawomocnego wyroku co do któregoś z tych przestępstw; 4) z ograniczeniem przewidzianym dla kary wymierzonej za przestępstwa popełnione w czasie, gdy wykonywana była inna kara (art. 85 § 3 kk), prowadząca do wykluczenia możliwości połączenia obu tych kar.

Natomiast aktualnie (od dnia 24 czerwca 2020 r.) wobec powrotu do pierwotnego modelu wymiaru kary łącznej (obowiązującego do dnia 30 czerwca 2015 r.) - podstawę wymiaru kary łącznej stanowią kary jednostkowe: 1) tego samego rodzaju (lub inne podlegające łączeniu); 2) wymierzone za przestępstwa, które zostały popełnione przed zapadnięciem pierwszego, chociażby nieprawomocnego wyroku co do któregokolwiek z tych przestępstw; 3) niezależnie od tego, czy zostały już wykonane.

Niewątpliwie zatem podstawową przesłanką wymierzenia kary łącznej jest aktualnie zaistnienie realnego (rzeczywistego) zbiegu przestępstw. Realny zbieg przestępstw będący podstawą wymierzenia kary łącznej ma miejsce wówczas, gdy sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadnie pierwszy wyrok - chociażby nieprawomocny – co do któregokolwiek z tych przestępstw. Podstawowym warunkiem zbiegania się dwóch lub więcej przestępstw popełnionych przez tego samego sprawcę jest stwierdzenie, iż nie zostały one przedzielone wyrokiem skazującym. Niezależnie bowiem od tego, ile przestępstw popełniono, ich łańcuch tworzący zbieg realny, stanowiący podstawę wymiaru kary łącznej zostaje przecięty w chwili wydania przez sąd pierwszej instancji wyroku skazującego co do któregokolwiek z nich.

Art. 4 kk regulujący zasady prawa karnego międzyczasowego, generalnie nie będzie miał zastosowania wtedy, jeżeli zasady intertemporalne w danej sprawie określają przepisy szczególne. Takim szczególnym unormowaniem, w realiach przedmiotowej sprawy jest art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID – 19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID – 19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086). Uregulowanie przewidziane w art. 81 w/w ustawy literalnie dotyczy jednakże tylko dwóch sytuacji, a mianowicie: pierwszej – gdy kary zostały prawomocnie orzeczone przed dniem wejścia w życie tej ustawy, tj. przed dniem 24 czerwca 2020 r. (art. 81 ust. 1) oraz drugiej – gdy kary zostały prawomocnie orzeczone po dniu wejścia w życie tej ustawy (art. 81 ust. 2) i wówczas (ściśle w odniesieniu do tych dwóch uregulowań) wyłączone jest stosowanie generalnej zasady prawa karnego międzyczasowego z art. 4 kk. Przepisy art. 81 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086) nie wyłączają stosowania art. 4 § 1 kk w sytuacji, gdy tylko jedna z kar, których połączenie sąd rozważa w postępowaniu w przedmiocie wydania wyroku łącznego, została prawomocnie orzeczona do dnia 23 czerwca 2020 r. albo po tej dacie ( postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 13 października 2021 r. I KZP 2/21, Legalis ).

Prawidłowe stosowanie art. 4 § 1 kk w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego „polega na rozważeniu „względności ustaw” przy porównaniu stanu normatywnego z daty orzekania w przedmiocie wydania wyroku łącznego oraz stanu normatywnego z czasu popełnienia każdego z przestępstw wchodzących w skład zbiegu” (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2015 r., IV KK 224/14, LEX nr 1622330, D. Kala, M. Klubińska, Kara łączna i wyrok łączny, Kraków 2017, s. 132 – 133). W świetle powyższych uwag nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości, że przepisy art. 81 ust. 1 i 2 Tarczy 4.0 mają w stosunku do art. 4 § 1 kk charakter przepisów wyjątkowych, czy inaczej mówiąc takich, które modyfikując ostatnio wymienioną regulację razem z nią współwyznaczają treść normy prawnej.

Sąd I instancji w sytuacji, gdy wszystkie skazania uwzględnione w sentencji wyroku dotyczyły okresu ich wydania po 24 marca 2020 roku ( na podstawie obecnie obowiązującego art. 85 kk w ramach skazań uwzględnionych w przedmiotowym wyroku należałoby wyodrębnić dwa zbiegi realne przestępstw, co byłoby dla T. B. mniej korzystne ), w sposób nieuprawniony przy wydaniu wyroku łącznego oparł się na stanie prawnym obowiązującym w latach 2015 – 2020, czym w sposób rażący naruszył art. 4 § 1 kk.

Kierunek apelacji ( na korzyść skazanego ) uniemożliwia w tym zakresie orzekanie na niekorzyść skazanego. Zgodnie bowiem z treścią art. 434 § 1 pkt 1 kpk sąd odwoławczy może orzec na niekorzyść oskarżonego

( skazanego ) jedynie wówczas, gdy wniesiono na jego niekorzyść środek odwoławczy. Zakaz orzekania na niekorzyść oznacza, że w postępowaniu odwoławczym, ani w postępowaniu ponownym, sytuacja oskarżonego nie może ulec pogorszeniu w jakimkolwiek zakresie. W przypadku kary łącznej działanie zakazu reformationis in peius nie ogranicza się do samego wymiaru kary, ale obejmuje również zasadę jej wymiaru.

Przepis art. 575 § 2 kpk przewiduje, że w sytuacji, gdy choćby jeden z wyroków stanowiących podstawę wydania wyroku łącznego ulega uchyleniu lub zmianie – wyrok łączny traci moc, a sąd w miarę potrzeby wydaje nowy wyrok łączny.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. prawomocnym wyrokiem z dnia 10 stycznia 2024 roku w sprawie IV Ko 120/23:

a. z urzędu wznowił postępowanie w sprawie skazanego T. B. zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26;

b. uchylił wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26 i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku.

Powstała sytuacja, w której jeden z wyroków będących podstawą wydania kwestionowanego wyroku łącznego – utracił walor prawomocności. Tym samym, cały wyrok łączny kwestionowany w obecnym postępowaniu odwoławczym utracił moc i nie funkcjonuje w obrocie prawnym. Uchylenie jednej z części składowych kary łącznej pozbawienia wolności powoduje, iż cała ta kara upada z mocy samego prawa (art. 575 § 2 kpk ) i zachodzi potrzeba orzeczenia nowej kary łącznej w wyroku łącznym.

Dopuszczalne jest orzeczenie przez sąd odwoławczy wyroku łącznego w innym zakresie niż to uczynił sąd I instancji, oczywiście przy założeniu, że zasada kształtowania nowej kary łącznej nie będzie mniej korzystna dla skazanego, niż to uczynił Sąd I instancji. Akceptacji tego stanowiska nie można jednak utożsamiać z koniecznością kształtowania orzekanej przez sąd odwoławczy kary łącznej ściśle według proporcji określonych arytmetycznie na podstawie wymiaru kary łącznej orzeczonej w pierwszej instancji.

Po słusznym wyeliminowaniu z podstawy orzeczenia kary łącznej jednej z kar jednostkowych wynikającą z art. 434 § 1 kpk powinnością sądu rozpoznającego tylko apelację obrońcy jest baczenie, aby suma nowej kary łącznej oraz kary odbytej w całości nie była mniej korzystna dla skazanego niż kara łączna orzeczona przez sąd pierwszej instancji.

Uwzględniając powyższe okoliczności sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok łączny w ten sposób, że:

1. uzupełnił skazanie opisane w punkcie XXIX części wstępnej zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. prawomocnym wyrokiem z dnia 10 stycznia 2024 roku w sprawie IV Ko 120/23:

a. z urzędu wznowił postępowanie w sprawie skazanego T. B. zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26;

b. uchylił wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26 i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku;

2. uchylił orzeczenia zawarte w punktach:

a. 1 - dotyczące kary łącznej pozbawienia wolności;

b. 2 - dotyczące połączenia środków karnych zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych;

3. na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego w odniesieniu do wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26;

4. w miejsce rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 1, na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk, art. 86 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk połączył kary jednostkowe pozbawienia wolności wymierzone wyrokami opisanymi w części wstępnej zaskarżonego wyroku w punktach: XXVII ( sygn. akt II K 173/21 ), XXVIII ( sygn. akt II K 903/21 ) i XXX ( sygn. akt II K 133/23 ) i orzekł wobec T. B. karę łączną pozbawienia wolności w wysokości 4 ( czterech ) lat;

5. w miejsce rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 2, na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk, art. 86 § 1 i 4 kk, art. 90 § 2 kk w zw. z art. 4 § 1 kk połączył orzeczone wyrokami opisanymi w części wstępnej zaskarżonego wyroku środki karne zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w punktach: XXVI ( sygn. akt II K 214/19 ), XXVII ( sygn. akt II K 173/21 ), XXVIII ( sygn. akt II K 903/21 ) i XXX ( sygn. akt II K 133/23 ) i orzekł wobec T. B. łączny środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio.

Przy kształtowaniu kary łącznej zasadnicze znaczenie mają dyrektywy określone w art. 85a kk, zgodnie z którymi orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Skarżący ponadto zapomina, że priorytetowy charakter mają nie tylko cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, ale także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. To właśnie te ostatnie stanowią także przeszkodę dla wymierzenia kary łącznej w wysokości zbliżonej do najsurowszej kary jednostkowej, gdyż zastosowanie zasady zbliżonej do absorpcji wobec skazanego grozi niepożądanym społecznym odbiorem takiego zabiegu jako wskazującego na swoistą opłacalność popełnienia więcej niż jednego przestępstwa o wysokim poziomie społecznej szkodliwości z uwagi na to, że reakcja karna na pozostałe czyny zabronione i tak zostanie zredukowana prawie do zera na etapie wymiaru kary łącznej. Instytucja kary łącznej nie polega w istocie na automatycznym niejako zmniejszeniu dolegliwości za przestępstwa już popełnione, ale służy racjonalizacji wykonania kar pochodzących z różnych skazań - zgodnie z aktualizowanymi na bieżąco celami tychże kar. Popełnienie wielu przestępstw jest okolicznością, przemawiającą za stosowaniem zasady zbliżonej do kumulacji kar. Popełnienie takiej ilości przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej, aby mogła zrealizować cele w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Wskazuje bowiem na daleko posunięty stopień demoralizacji skazanego, dla którego wejście w konflikt z prawem nie miało jednorazowego, przypadkowego charakteru, a było długotrwałym, ugruntowanym sposobem na życie.

Realizacja tej powinności, w praktyce oznacza, że przy ustalaniu wysokości kary łącznej, sąd musi mieć na uwadze, zarówno warunki i właściwości osobiste skazanego, jak i rodzaj oraz ilość popełnionych przez niego przestępstw. Zasada absorpcji nie może być zatem sprzeczna z celami tej reakcji karnej, działać demoralizująco na sprawców, a przede wszystkim służyć odbieraniu jej jako instytucji premiującej popełnianie przestępstw. Naczelną zasadą wymiaru kary łącznej w praktyce jest na ogół zasada asperacji, a zasadę absorpcji, zresztą jak i kumulacji, stosuje się wyjątkowo i tylko w sytuacjach nietypowych, szczególnie uzasadnionych. Należy także dodać, że popełnienie większej ilości przestępstw jest ważkim czynnikiem prognostycznym, który przemawia za stosowaniem przy wymiarze kary łącznej surowszych reguł aniżeli wynikające z dyrektywy absorpcji

( postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 16 grudnia 2020 r. I KK 181/20, Legalis ). Sąd II instancji miał więc uzasadnione podstawy do twierdzenia, że skazany nie zasługuje na złagodzenie kary łącznej z zastosowaniem zasady absorpcji. Skazany dopuścił się ponad dwudziestu poważnych przestępstw. Czyny wchodzące w skład zaskarżonego wyroku zostały przez niego popełnione na przestrzeni kilku lat i były skierowane przede wszystkim przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji ( prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości ), niestosowania się do orzeczonych środków karnych zakazu prowadzenia pojazdów. Proces resocjalizacji w/w nie jest na tyle ugruntowany, iż trzeba uznać, że wymaga on dłuższego oddziaływania wychowawczego w jednostce penitencjarnej. Należy jednak docenić też pozytywne postawy skazanego w zakładzie karnym. Jednak te postawy nie są ustabilizowane; wieloletnie karygodne funkcjonowanie skazanego wymaga oddziaływania wychowawczego, aby w sposób rzetelny ugruntować w nim przekonanie o nieopłacalności naruszania porządku prawnego i wdrożyć go skutecznie do jego przestrzegania. Właściwości osobiste, jak również analiza pobytu skazanego w zakładzie karnym nie mają na tyle waloru łagodzącego, aby korygować istotnie w instancji odwoławczej na korzyść zasady orzekania kary łącznej pozbawienia wolności przyjęte przez sąd rejonowy w zaskarżonym wyroku, zwłaszcza że sąd II instancji ograniczył bazę przedmiotowego wyroku łącznego eliminując najsurowsze skazanie, oraz był zmuszony do powielania błędu sądu I instancji - narzucającego wbrew aktualnym regulacjom orzekanie w sprawie w oparciu o stan prawny obowiązujący w latach 2015-2020.

Zgodnie z art. 85 § 2 kk ( w okresie 2015 - 2020 ) podstawą kary łącznej są kary „wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części”. W art. 85 § 2 kk chodzi o takie kary, w stosunku do których nie została zakończona procedura ich wykonania.

W odniesieniu do skazanego sąd odwoławczy w ramach ograniczonej konfiguracji skazań mógł orzec karą łączną pozbawienia wolności od 2 lat i 3 miesięcy do 4 lat i 7 miesięcy. Kształtując wobec skazanego karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 4 lat, wobec uprzedniej karalności skazanego wskazującej na wysoki stopień demoralizacji, sąd odwoławczy nie miał jakiejkolwiek podstawy, by zastosować zasadę zbliżoną do absorpcji i obniżyć jeszcze orzeczoną w II instancji wobec skazanego karę łączną pozbawienia wolności; przyjął, że wykonywanie tej kary w orzeczonym ostatecznie wymiarze zwiększa możliwości, aby sprawcę wychować, ale też wdrożyć do przestrzegania porządku prawnego, pokazać mu, iż w warunkach takiej karalności nie może liczyć na postulowaną w apelacjach pobłażliwość. Kara ta uwzględnia z drugiej strony także pozytywne przemiany w postawach skazanego oraz stan zdrowia, które w realiach przestępczego funkcjonowania skazanego nie mogły mieć znaczenia determinującego.

Z uwagi na to, iż w sprawie II K 903/21 SR w Radomsku sąd zastosował wobec sprawcy dożywotni środek karny zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, sąd odwoławczy musiał po połączeniu środków karnych tego rodzaju – orzec wobec skazanego łączny środek w tym wymiarze.

Wniosek

( Obrońca ) Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie skazanemu kary łącznej pozbawienia wolności zbliżonej do zasady pełnej absorpcji.

( Skazany ) Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji i orzeczenie kary łącznej przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie można mówić o istnieniu jakiejkolwiek realnej potrzeby ponownego rozpoznania sprawy, w sytuacji możliwości wykorzystania przez sąd II instancji inicjatywy dowodowej nadanej mu przez treść art. 452 § 2 kpk. Jeśli zatem sąd okręgowy uznałby, że zachodzi potrzeba poszerzenia i weryfikacji materiału dowodowego, to samodzielnie winien ten materiał uzupełnić, a następnie dokonać jego stosownej oceny, zwłaszcza, że w sprawie niniejszej nie występowały ograniczenia z art. 454 kpk do wydania orzeczenia reformatoryjnego. Z uwagi na aktualne brzmienie art. 452 § 2 kpk oraz treść art. 167 kpk, regułą jest obecnie prowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego przed sądem drugiej instancji i orzekanie reformatoryjne, zaś uchylenie wyroku sądu I instancji w oparciu o przesłankę z art. 437 § 2 kpk powinno mieć miejsce jedynie w sytuacjach wyjątkowych, kiedy bez ponowienia wszystkich dowodów nie jest możliwe wydanie trafnego rozstrzygnięcia.

Brak jest jakichkolwiek podstaw do złagodzenia skazanemu orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności przez zastosowaniu zasady absorpcji. Rażąca niewspółmierność kary zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności mających zasadniczy wpływ na jej wymiar można by przyjąć, że zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej a karą wymierzoną w I instancji. Kształtując wobec skazanego karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 4 lat , przy takiej karalności skazanego, sąd odwoławczy orzekł karę łączną pozbawienia wolności jednak racjonalną i adekwatną do działalności przestępczej skazanego i jego osoby, nie podlegającą jednak dalszej korekcie na korzyść jego , z powodu braku do tego przekonujących argumentów.

Okoliczności sprawy prowadzą do uznania, iż wymierzenie skazanemu, postulowanej kary łącznej pozbawienia wolności z uwzględnieniem zasady absorpcji, tworzyłoby sytuację, w której zdecydowana większość wymierzonych mu kar jednostkowych zostałaby mu w istocie darowana, co przeczy instytucji kary łącznej.

Analiza skazań świadczy o powtarzających się karygodnych zrachowaniach, nie korygowanych przez sprawcę pomimo kolejnych wyroków skazujących, co determinuje jednak przekonanie o jego niepoprawności, demoralizacji oraz nieskuteczności dotychczas stosowanych reakcji karnych, a to przemawia przeciwko łagodnemu kształtowaniu omawianej reakcji karnej wobec skazanego. Celem instytucji kary łącznej jest oddanie zawartości kryminalnej popełnionych przez skazanego czynów, a nie premiowanie sprawców popełniających wiele przestępstw. Przy czym podkreślić należy, że całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego; żadna z tych sytuacji nie ma miejsca w niniejszej sprawie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

W sytuacji, gdy choćby jeden z wyroków stanowiących podstawę wydania wyroku łącznego ulega uchyleniu lub zmianie – wyrok łączny traci moc, a sąd w miarę potrzeby wydaje nowy wyrok łączny.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. prawomocnym wyrokiem z dnia 10 stycznia 2024 roku w sprawie IV Ko 120/23:

a. z urzędu wznowił postępowanie w sprawie skazanego T. B. zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26;

b. uchylił wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 14 kwietnia 2023 roku w sprawie II K 1026/26 i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Radomsku.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Powody te zostały wskazane wyżej.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Ustalenie, że w zakresie nieobjętym wyrokiem łącznym wyroki opisane w punktach: XXVI, XXVII, XXVIII i XXX części wstępnej wyroku podlegają odrębnemu wykonaniu.

Umorzenie na podstawie art. 572 kpk postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego co do wyroków opisanych w punktach od I do XXV części wstępnej.

Koszty procesu w I instancji ( pkt 6 i 7 ).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak podstaw faktycznych i prawnych do korekty zaskarżonego wyroku w tych zakresach.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiany zaskarżonego wyroku zostały wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały wskazane wyżej. Rozstrzygnięcia te mają podstawy prawne we wskazanych przepisach. Określanie przedmiotu tego postępowania ( jakie skazania podlegają łączeniu ) i wymiaru nowej kary łącznej zostało w omówione we wcześniejszych rozważaniach.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

IV

Sąd II instancji zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędy adw. E. W. kwotę 295, 20 złotych, w tym 23 % VAT, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu skazanemu w postępowaniu odwoławczym.

Sąd odwoławczy zwolnił skazanego od wydatków w poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym, albowiem skazany odbywa długotrwałą karę pozbawienia wolności i nie ma dochodów.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Skazany

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana