Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

BIP
Rozmiar tekstu
Kontrast

IV Ka 798/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim z 2024-02-01

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 798/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1. CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

     

Wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku

z dnia 27 września 2023 r. sygn. akt II K 536/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

oskarżyciel posiłkowy

oskarżyciel prywatny

obrońca

oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego

zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2. USTALENIE FAKTÓW W ZWIĄZKU Z DOWODAMI
PRZEPROWADZONYMI PRZEZ SĄD ODWOŁAWCZY

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów (dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające

znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

     

     

     

3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH

ZARZUTÓW I WNIOSKÓW

Lp.

Zarzuty

1.  błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegającego na:

- bezpodstawnym ustaleniu, iż materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie pozwala na przyjęcie, iż zachowanie oskarżonego A. Z. wyczerpało znamiona czynu określonego w art. 223 § 1 kk w zb. z art. 224 § 2 kk oraz art. 178a § 1 kk,

- przyjęciu przez Sąd I instancji, iż materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie nie pozwala na przyjęcie, że oskarżony nie mógł wypić, po zaparkowaniu samochodu ok. 250 ml wódki, a przyjęciu, że oskarżony spożywał alkohol wcześniej i prowadził pojazd mechaniczny znajdując się w stanie nietrzeźwości;

2.  rażącej obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść wydanego wyroku, a mianowicie: art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 6 kpk, art. 7 kpk, art. 92 kpk oraz art. 410 kpk poprzez:

- tendencyjną i jednostronną przez co dowolną ocenę materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu, iż relacje funkcjonariuszy policji, mimo ich sprzeczności z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, polegają w całości na prawdzie i są miarodajne dla przypisania oskarżonemu czynu z art. 223 § 1 kk w zb. z art. 224 § 2 kk oraz art. 178a § 1 kk,

- przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów, poprzez dowolną, wręcz jednostronną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego, w tym wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań świadków D. P. oraz K. P., nie odpowiadającą wymogom przywołanych przepisów, a w szczególności na zbyt daleko idącym przewartościowaniu i oczywiście błędnym, niejako zupełnie bezkrytycznym obdarzeniu wiarą i dostosowaniu do własnych ustaleń tych fragmentów zeznań funkcjonariuszy Policji, które przemawiają przeciwko oskarżonemu w zakresie użycia przez oskarżonego noża, przy jednoczesnym całkowitym pominięciu i zbagatelizowaniu zeznań świadka D. P. w zakresie użycia noża przez oskarżonego, a zatem oparciu się w tej mierze wybiórczo na fragmentach dowodów mimo braku jakiejkolwiek faktycznej podstawy ku temu,

- bezzasadną odmowę dania wiary wyjaśnieniom złożonym przez oskarżonego A. Z., w części, gdzie twierdzi, że nie dokonał czynnej napaści na funkcjonariuszy Policji, jak również, że nie użył przeciwko funkcjonariuszom Policji noża oraz czasu spożycia przez oskarżonego alkoholu;

3. rażącej niewspółmierności kary poprzez orzeczenie wobec oskarżonego jednostkowych kar 1 roku oraz 8 miesięcy bezwzględnej kary pozbawienia oraz łącznej 1 roku i 5 miesięcy bezwzględnej kary pozbawienia wolności, w sytuacji gdy warunki osobiste sprawcy, w tym młody wiek oraz dotychczasowa niekaralność nie usprawiedliwiają tak wysokiego wymiaru kary, jak również całkowitego nierozważenia zastosowania przepisu art. 37a § 1 kk i orzeczenia grzywny lub kary ograniczenia wolności zamiast kary pozbawienia wolności lub kwestii warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonych kar pozbawienia wolności.

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

zasadny

częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1 i 2

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia może wynikać bądź z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd „braku”), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd dowolności). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7 kpk), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych itd. W orzecznictwie podnosi się jednak, że zarzut ten jest słuszny tylko wówczas: „gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania”, nie może on natomiast sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu (w. SN z 24 marca 1975 r., II KR 355/74, OSNPG 9/1995, poz. 84), przy czym jest to aktualne jedynie przy zarzucie błędu o charakterze „dowolności”. Tego typu zarzut co do błędu w ustaleniach faktycznych to bowiem, nie sama odmienna ocena materiału dowodowego przez skarżącego, lecz wykazanie, jakich konkretnych uchybień w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w dokonanej ocenie materiału dowodowego (w. SN z 22 stycznia 1975 r., I KR 197/74, OSNKW 5/1975, poz. 58).

W związku z tym, stwierdzić należy, iż nietrafny jest zarzut błędu w ustaleniach faktycznych mający polegać na nieuprawnionym przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów w konsekwencji niekorzystnej dla niego oceny dowodów zgromadzonych w sprawie - oceny, która zdaniem skarżącego miała nastąpić w wyniku obrazy przepisów postępowania tj. art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk, art. 6 kpk, art. 7 kpk, art. 92 kpk i art. 410 kpk.

Sąd Rejonowy w Radomsku zasadnie przypisał A. Z. sprawstwo zarzucanych mu czynów, gdyż w sposób uprawniony oparł się na dowodach obciążających oskarżonego odmawiając jednocześnie wiary jego wyjaśnieniom. W tym zakresie podzielić należy przede wszystkim wniosek Sądu I instancji dotyczący tego, że na wiarę zasługiwały zeznania L. W. i D. K., którzy w bardzo spójny i logiczny oraz zgodny z doświadczeniem życiowym sposób opisywali swoje działania oraz to w jaki sposób zachowywał się oskarżony. Relacja wymienionych natomiast funkcjonariuszy Policji została wsparta zeznaniami D. P., który nie był powiązany z żadną ze stron i tym samym nie miał interesu w tym, aby przedstawiać w sposób stronniczy swoje spostrzeżenia. Wbrew temu co podnosiła obrońca depozycje pokrzywdzonych nie zawierają sprzeczności, a użycie gazu nie wykluczało tego, że później A. Z. mógł sięgnąć po nóż, gdyż wymieniony środek nie przyniósł oczekiwanych rezultatów. Fakt natomiast, że D. P. nie zauważył, aby oskarżony trzymał w ręku nóż i się nim zamachnął w stronę funkcjonariuszy wynikał z tego, że wymieniony świadek znajdował się w takim miejscu, iż mogło to być dla niego niedostrzegalne. Zgodnie przecież z relacją wymienionego: „ja stałem z tyłu, nie widziałem, co robi dokładnie oskarżony… gdyby się oskarżony z wnętrza samochodu zamachnął na funkcjonariuszy trzymając nóż, to mógłbym tego nie widzieć.” (por. k. 130).

Wbrew temu co podnosił obrońca okoliczność, iż K. P. w trakcie rozmowy telefonicznej z oskarżonym nie wywnioskował, aby A. Z. znajdował się pod działaniem alkoholu nie może podważać prawidłowości ustaleń Sądu a quo, gdyż z relacji D. P. jasno wynika, że w sposób ciągły obserwował oskarżonego po tym jak się zatrzymał na parkingu i nie widział aby ten cokolwiek jadł lub pił. Tym samym A. Z. musiał spożyć alkohol wcześniej i pod jego działaniem prowadzić pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, zaś wersja oskarżonego, aby pił wódkę po zatrzymaniu się zasadnie została odrzucona jako niewiarygodna i sprzeczna z doświadczeniem życiowym. Nie sposób bowiem przyjąć, że oskarżony podróżując samemu zjechał sobie z autostrady na parking żeby napić się alkoholu, gdyż wówczas musiałby tam „utknąć” na wiele godzin. Zanim przecież by wytrzeźwiał i mógł kontynuować podróży musiałby pozostać na autostradowym parkingu. Ponadto, w pojeździe nie znaleziono żadnej butelki po wódce, a oskarżony próbował uniknąć sprawdzenia stanu trzeźwości, gdyż odmawiał poddaniu się badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu i musiała mu zostać pobrana krew do analizy.

Reasumując powyższe, zdaniem sądu odwoławczego nie ma podstaw do tego, aby podzielić tezę obrony, że oskarżony w czasie kiedy kierował pojazdem był trzeźwy, a alkohol spożył dopiero po tym jak się zatrzymał, zaś podczas czynności podejmowanych przez funkcjonariuszy nie używał wobec nich noża.

W sprawie nie doszło do obrazy art. 5 § 2 kpk, bowiem sąd poczynił nie budzące jego wątpliwości ustalenia faktyczne, a zatem nie powziął wątpliwości w tej kwestii. Unormowana w tym przepisie zasada in dubio pro reo nie może stwarzać pretekstu do uproszczonego traktowania wątpliwości. Jak bowiem wyraźnie wynika z jego brzmienia, reguła ta ma zastosowanie dopiero wtedy, gdy mimo wszelkich starań organu prowadzącego postępowanie nie da się usunąć występujących wątpliwości. Jest to więc swoista „ostateczność” – „dyrektywa ostatecznego wyjścia”. Wszelka wątpliwość w zakresie ustaleń faktycznych powinna być wyjaśniona i usunięta przez wszechstronną inicjatywę dowodową organu procesowego i gruntowną analizę całego dostępnego materiału dowodowego. Dopiero wtedy, gdy po wykorzystaniu wszelkich istniejących możliwości wątpliwość nie zostanie usunięta, należy ją wytłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego. Należy również podkreślić, iż wątpliwości, o jakich mowa w art. 5 § 2 kpk to wątpliwości Sądu, nie zaś strony procesowej wyrażającej odmienny pogląd w przedmiocie oceny całokształtu ujawnionego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności oceny wiarygodności dowodów stanowiących podstawę ustaleń faktycznych. Nie można zatem zasadnie stawiać zarzutu obrazy przepisu art. 5 § 2 kpk podnosząc wątpliwości strony, a konkretnie obrońcy oskarżonego co do treści ustaleń faktycznych, bowiem dla oceny czy w sprawie doszło do naruszenia zasady in dubio pro reo istotne jest jedynie to czy sąd powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego (patrz: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 15 lipca 2010 r. w sprawie II AKa 183/10).

Sąd Rejonowy poczynił w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne w sposób niewątpliwy, po dokonanej w sposób swobodny, zgodny z dyrektywami zawartymi w przepisach art. 7 kpk ocenie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.

Podkreślenia również wymaga, że zasada in dubio pro reo nie nakazuje sądowi orzekającemu czynienia ustaleń w oparciu o dowody najbardziej korzystne dla oskarżonego.

Wracając jeszcze do zarzutu obrazy art. 7 kpk w ocenie wyjaśnień oskarżonego wskazać należy, że Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ocenie przeprowadzonych dowodów i ocena ta podlega ochronie przewidzianej w art. 7 kpk dopóty, dopóki nie zostanie wykazana jej błędność. Jak słusznie przyjmuje się w orzecznictwie, przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 kpk wtedy, gdy: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 kpk); stanowi wynik rozważenia wszystkich tych okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk); jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - argumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 kpk); (por.m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z: 24 lutego 2011 r. w sprawie III KK 382/2010 r., z 7 lipca 2010 r. w sprawie II KK 147/2010, z 13 czerwca 2007 r. w sprawie V KK 5/2007, z 25 września 2002 r. w sprawie II KKN 79/2000 oraz wyroki Sądu Najwyższego z: 22 lutego 1996 r. w sprawie II KRN 199/95, 9 listopada 1990 r. w sprawie WRN 149/90). Sąd odwoławczy rozpoznający apelację dokonuje natomiast kontroli swobodnej oceny dowodów dokonanej przez Sąd pierwszej instancji (porównaj: T. Grzegorczyk, J. Tylman, Polskie postępowanie karne, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2003 r., s. 90 - 94; S. Waltoś, Proces karny - zarys systemu, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2003 r., s. 255 - 259). Może przy tym poprzestać na odwołaniu się do rozważań Sądu I instancji, gdy zarzuty apelacji ograniczają się do gołosłownej polemiki z oceną Sądu (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2021 r. w sprawie II KK 170/21).

W przeciwieństwie do tego, co zostało zarzucone w apelacji Sąd a quo należycie zweryfikował wyjaśnienia oskarżonego. W sposób uprawniony obalona została teza, jakoby spożywał alkohol dopiero po zatrzymaniu się oraz aby nie używał noża wobec funkcjonariuszy Policji.

Sąd I instancji dokonując oceny dowodów nie naruszył przepisów postępowania wymienionych w zarzucie środka odwoławczego. Wbrew bowiem nieuprawnionym twierdzeniom apelacji z treści całokształtu pisemnych motywów wyroku wynika, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Przeprowadzona zaś ocena materiału dowodowego mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów, gdyż pozostaje w zgodzie z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Apelacja obrońcy natomiast stanowi w istocie rzeczy jedynie polemikę z ustaleniami sądu rejonowego, która kompletnie pomija w pełni przekonującą wymowę relacji pokrzywdzonych oraz D. P..

Ad. 3

Sąd I instancji ma wprawdzie ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowaniu wymiaru kary. Rolą jednakże Sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Ustawa traktuje jako podstawę odwoławczą tylko taką niewspółmierność kary, która ma charakter rażący (art. 438 pkt 4 kpk), a która zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary. Przepis art. 53 kk określa cztery ogólne dyrektywy wymiaru kary.

Pierwszą z nich jest dyrektywa winy - Sąd przy wymiarze kary zobowiązany jest baczyć, aby jej dolegliwość „nie przekraczała stopnia winy”. Stopień winy wyznacza górną granicę dolegliwości związanej z wymierzeniem kary. Nie można, zatem orzec kary, której dolegliwość przekraczałaby stopień winy, chociażby za takim orzeczeniem przemawiały inne dyrektywy, np. prewencji ogólnej czy indywidualnej. Wina pełni w tym ujęciu, funkcję limitującą - wyznaczając górną granicę konkretnej kary.

Kolejną dyrektywą sądowego wymiaru kary wymienioną w art. 53 § 1 kk jest uwzględnienie stopnia społecznej szkodliwości czynu. Na ocenę zaś stopnia społecznej szkodliwości wpływają okoliczności wymienione w art. 115 § 2 kk i są to okoliczności przedmiotowe (do nich należą: rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar grożącej lub wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności działania, waga naruszonych obowiązków) oraz podmiotowe (tj. postać zamiaru, motywacja), jednakże wszystkie związane są z czynem sprawcy. Motywacja i postać zamiaru, mają również wpływ na stopień winy. Natomiast na stopień społecznej szkodliwości czynu nie mają wpływu - jak wynika to z treści art. 115 § 2 kk - okoliczności dotyczące sprawcy niezwiązane z czynem przestępczym. Dyrektywa stopnia społecznej szkodliwości ma sprzyjać wymierzeniu kary sprawiedliwej i powinna nie tylko wyznaczyć górny pułap kary współmiernej do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, ale i przeciwdziałać wymierzeniu kary zbyt łagodnej w przypadku znacznej społecznej szkodliwości czynu.

Trzecią dyrektywą sądowego wymiaru kary jest dyrektywa prewencji indywidualnej, tj. uwzględnienie celów zapobiegawczych lub wychowawczych, które ma kara osiągnąć w stosunku do sprawcy. Kara wymierzona zgodnie z dyrektywą prewencji indywidualnej powinna osiągnąć cel zapobiegawczy, a zatem zapobiec popełnieniu w przyszłości przestępstwa przez sprawcę.

Ostatnią dyrektywą sądowego wymiaru kary jest prewencja ogólna, tj. „kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa”. Jest to dyrektywa pozytywnej prewencji ogólnej, która nie może być pojmowana wyłącznie jako odstraszanie społeczeństwa, a więc wymierzanie konkretnemu sprawcy surowej kary, nawet ponad stopień winy. Tylko, bowiem kara sprawiedliwa, współmierna do stopnia społecznej szkodliwości konkretnego czynu, a przy tym wymierzona w granicach winy sprawcy, może mieć pozytywny wpływ na społeczeństwo, budzić aprobatę dla wymierzonych kar oraz zaufanie do wymiaru sprawiedliwości - i w ten sposób stwarzać warunki do umacniania, i kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Orzeczone kary mają bowiem za zadanie wzbudzenie w społeczeństwie przekonania o nieuchronności kary za naruszenie dóbr chronionych prawem i nieopłacalności zamachów na te dobra.

Biorąc pod uwagę wskazane wyżej sądowe dyrektywy wymiaru kary oraz zaistniałe w sprawie okoliczności łagodzące i obciążające zastosowaną wobec oskarżonego reakcję prawnokarną należało uznać jako rażąco surową.

Wskazać na wstępie należy, że do orzeczenia kary rażąco surowej może dojść zarówno na skutek niedostrzeżenia istniejących okoliczności łagodzących lub poczytanie na niekorzyść okoliczności, które za obciążające zostać uznane nie mogą, jak i na skutek nieprzydania należytej wagi dostrzeżonym okolicznościom łagodzącym lub przydanie nadmiernej wagi trafnie ustalonym okolicznościom obciążającym.

W niniejszej sprawie – w ocenie Sądu II instancji, Sąd Rejonowy słusznie dostrzegł fakt, iż czyny oskarżonego z racji dużego zagrożenia dla bezpieczeństwa w ruchu jakie stworzył oraz niebezpieczeństwa dla pokrzywdzonych jakie wywołał używając wobec nich noża cechowały się wyraźnym stopniem winy i społecznej szkodliwości. Z drugiej jednak strony trafnie podkreślono, że A. Z. nie był wcześniej karany.

W przypadku natomiast, w którym ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, należy w pierwszej kolejności rozważyć, czy cele kary nie zostaną spełnione przez karę wolnościową ( in dubio pro libertate). Wskazuje na to, w szczególności katalog kar zawarty w treści art. 32 kk oraz kolejność kar przewidzianych w art. 178a § 1 kk. W obydwu przypadkach na samym początku wymieniana jest najłagodniejsza kara w postaci grzywny, a na końcu najbardziej dolegliwa kara pozbawienia wolności. Ponadto, stosownie do treści art. 58 § 1 kk, jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, sąd orzeka karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary. Mając to na uwadze, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że w niniejszej sprawie stopniowi winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości czynu z art. 178a § 1 kk (przypisanego w punkcie 2) najpełniej odpowiada kara grzywny w wymiarze 500 stawek dziennych. Oskarżony nie był, bowiem uprzednio karany, a więc był to jego pierwszy konflikt z prawem. Wymierzona grzywna pozwala także na osiągnięcie zapobiegawczych i wychowawczych celów kary w stosunku do oskarżonego, gdyż będzie stanowić realnie odczuwalną konsekwencję o charakterze majątkowym. Biorąc zaś pod uwagę możliwości zarobkowe oskarżonego wysokość stawki dziennej należało ustalić na kwotę 20 zł.

Ponadto, w zakresie czynu z art. 223 § 1 kk w zb. z art. 224 § 2 kk (z punktu 1) wskazać należy, iż A. Z. w sytuacyjny oraz nieprzemyślany sposób nie dochował wierności prawu. O ile bowiem w pełni świadomie kierował pojazdem pod wpływem alkoholu, to z pewnością zaskoczyła go obywatelska postawa innego kierowcy i szybka interwencja Policji, przy której po prostu „zgłupiał” i zachował się nierozmyślnie wykonując zamach ręką w której trzymał nóż typu tapeciak kierunku interweniujących funkcjonariuszy Policji oraz szarpiąc się z nimi. Takie zachowanie należy oceniać oczywiście jako wysoce naganne, ale nie sposób nie zauważać tego, że oskarżony będąc zapewne ośmielony działaniem alkoholu po prostu nie przemyślał swojego postępowania i zadziałał raptownie. Inaczej mówiąc dopuścił się swego rodzaju wybryku na skutek znajdowania się pod wpływem napojów wyskokowych. Dotychczas prowadził natomiast nienaganne oraz ustabilizowane życie i nie był karany. Nie jest zatem zdemoralizowanym człowiekiem, a po prostu osobą, której „alkohol chwilo wyłączył myślenie”. Ponadto zaś pokreślić trzeba, iż był to jednorazowe zamachnięcie ręką, a ostrze noża typu tapeciak było wysunięte jedynie na ok. 3 cm. W związku z tym, zdaniem Sądu Okręgowego w stosunku do oskarżonego istnieje pozytywna prognoza resocjalizacyjna na przyszłość i dlatego w oparciu o art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 kk i art. 73 § 1 kk, a także art. 72 § 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres 3 lat próby i oddał go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego oraz zobowiązał do informowania kuratora o przebiegu okresu próby poprzez składanie co 6 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku pisemnych sprawozdań odnośnie jego wykonania, sytuacji rodzinnej, zarobkowej (źródeł utrzymania) i mieszkaniowej oraz przestrzegania porządku prawnego, a zwłaszcza o wszelkich ewentualnych naruszeniach prawa lub toczących się przeciwko oskarżonemu postępowaniach karnych, karnoskarbowych lub w sprawach o wykroczenia. Oskarżony nie był bowiem wcześniej karany oraz prowadził stabilny tryb życia i jego zachowanie ocenić należy jako incydentalne. Dlatego też, zdaniem Sądu będzie to wystarczające dla osiągnięcia celów kary, a w szczególności zapobiegnie powrotowi do przestępstwa.

Powyższe kary zdaniem sądu odwoławczego odpowiadają stopniowi winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości czynów, które popełnił. Poza tym spełniają ona należycie cele zapobiegawcze i wychowawcze, przede wszystkim, w stosunku do samego oskarżonego, jak i ogółu społeczeństwa. Pozostają w zgodzie z zasadami wymiaru kary w zakresie oddziaływania prewencyjnego oraz czynią, w ocenie sądu odwoławczego, zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości oraz osiągnie ona swoje cele w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Nie będą przy tym postrzegane jako wyraz pobłażliwości wobec oskarżonego, a uznane zostaną za kary sprawiedliwe. W tym aspekcie natomiast podnieść należy zwłaszcza to, że odpowiednio wysoka grzywna będzie stanowić dla A. Z. realnie odczuwaną dolegliwość finansową, gdyż wymagać będzie od oskarżonego odpowiedniego dla wagi przypisanego mu czynu wysiłku zarobkowego w celu wiązania się z tej sankcji. Wizja natomiast odbywania kary pozbawienia wolności i maksymalny okres próby z dozorem kuratora sprawią, że jest duża szansa, iż probacja przebiegnie pomyślnie i nie będzie trzeba osadzać oskarżonego w zakładzie karnym.

Możliwość zastosowania art. 37a § 1 kk zachodzi jedynie w odniesieniu do przestępstw zagrożonych karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat. Czyn natomiast z art. 223 § 1 kk zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 1 roku do lat 10. Z racji zatem wysokości ustawowego zagrożenia skorzystanie z regulacji przewidzianej w art. 37a § 1 kk w odniesieniu do przestępstwa czynnej napaści na funkcjonariuszy publicznych nie wchodziło w grę.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy przez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów albo obniżenie kary i wymierzenie kary grzywny lub kary ograniczenia wolności na podstawie treści ar. 37a § 1 kk za czyn w pkt 1 wyroku, wymierzenie za czyn z pkt 2 wyroku kary grzywny oraz orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na podstawie art. 42 § 2 kk w minimalnym ustawowym wymiarze lub zastosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności.

zasadny

częściowo zasadny

niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na to, że zasadny okazał się jedynie częściowo zarzut dotyczący rażącej niewspółmierności kary wniosek środka odwoławczego został uwzględniony tylko w zakresie orzeczenia za czyn z art. 178a § 1 kk grzywny w miejsce wymierzonej kary pozbawienia wolności oraz warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności za czyn z art. 223 § 1 kk i art. 224 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. Zastosowanie art. 37a § 1 kk w odniesieniu do czynu z punktu 1 było niemożliwe, gdyż występek z art. 223 § 1 kk zagrożony jest karą do 10 lat pozbawienia wolności, a wymieniona regulacja dotyczy tylko przestępstw zagrożonych karę do 8 lat pozbawienia wolności. Zakaz natomiast prowadzenia pojazdów został orzeczony w najniższym ustawowym rozmiarze (por. art. 42 § 2 kk).

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Od 1 października 2023 roku zmianie uległa treść art. 178a § 1 kk w ten sposób, że obecnie przepis ten przewiduje zagrożenie jedynie karą pozbawienia wolności do lat 3. Wcześniej natomiast wymieniony występek był zagrożony grzywną, karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności do lat 2. W tej sytuacji ustawą niewątpliwie korzystniejszą dla oskarżonego była ustawa, która obowiązywała w chwili czynu. Dlatego też za podstawę prawną skazania za czyn przypisany w punkcie 2 przyjąć należało art. 178a § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Stosownie do treści art. 455 kpk sąd odwoławczy poprawia błędną kwalifikację prawną niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów.

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w części, która nie została zmieniona.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty apelacji odnoszące się do sprawstwa oraz rodzaju kary orzeczonej za czyn z punktu 1 okazały się niezasadne.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

a)  uchylenie rozstrzygnięcia o karze łącznej z punktu 3 zaskarżonego wyroku;

b)  przyjęcie art. 178a § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk za podstawę prawną skazania w przypadku czynu przypisanego w punkcie 2 i wymierzenie za ten czyn w miejsce kary pozbawienia wolności na podstawie art. 178a § 1 kk grzywny w wysokości 500 stawek dziennych po 20 złotych;

c)  warunkowe zawieszenie w oparciu o art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 kk, a także art. 73 § 1 kk wykonania orzeczonej A. Z. za czyn przypisany w puncie 1 kary pozbawienia wolności na okres 3 lat próby i oddanie go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego;

d)  zobowiązanie na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk oskarżonego do informowania kuratora o przebiegu okresu próby poprzez składanie co 6 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku pisemnych sprawozdań odnośnie jego wykonania, sytuacji rodzinnej, zarobkowej (źródeł utrzymania) i mieszkaniowej oraz przestrzegania porządku prawnego, a zwłaszcza o wszelkich ewentualnych naruszeniach prawa lub toczących się przeciwko oskarżonemu postępowaniach karnych, karnoskarbowych lub w sprawach o wykroczenia;

e)  przyjęcie, iż rozstrzygnięcie o zaliczeniu okresu zatrzymania (z punktu 8 zaskarżonego wyroku) dotyczy zaliczenia na poczet kary grzywny orzeczonej w punkcie 1b wyroku sądu odwoławczego z ustaleniem, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równy dwóm stawkom dziennym grzywny.

Zwięźle o powodach zmiany

Ad. a)

Z uwagi na zmianę kary zasadniczej wymierzonej za czyn z art. 178a § 1 kk (z punktu 2) na grzywnę nie było podstaw do orzekania kary łącznej, gdyż wymieniona kara nie łączy się z karą pozbawienia wolności orzeczoną za czyn z punktu 1.

Ad. b), c) i d)

Omówiono w pkt 3 Ad. 3 i pkt 4.

Ad. e)

W związku z tym, że wykonanie kary pozbawienia wolności za czyn z punktu 1 warunkowo zawieszono, zaliczenie okresu zatrzymania oskarżonego w sprawie powinno nastąpić na poczet efektywnie wykonywanej grzywny wymierzonej za czyn z art. 178a § 1 kk przez sąd odwoławczy.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

     

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

     

4.1.

     

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

     

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

     

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

     

     

6. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Z uwagi na zmianę rodzaju kary zasadniczej, sąd odwoławczy, na podstawie o art. 2 ust. 1 pkt 3 oraz art. 3 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy z 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49 poz. 223 z późn. zm.) wymierzył oskarżonemu jedną opłatę za obie instancje według kar przez siebie orzeczonych tzn. 1180 zł [180 + 1000 = 1180].

W oparciu natomiast o art. 627 kpk w zw. z art. 634 kpk, sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 zł tytułem zwrotu wydatków w postępowaniu odwoławczym, na którą to sumę złożył się ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism w II instancji postępowania sądowego.

7. PODPIS

Załącznik do formularza UK 2

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

     1

Podmiot wnoszący apelację

     obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

     całość zaskarżonego wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Karol Depczyński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim
Data wytworzenia informacji: