Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 824/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 23 października 2023 roku w sprawie II K 587/22.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

D. W.

D. W. w całym okresie objętym zarzutem od dnia 06 sierpnia 2021 roku do dnia 21 grudnia 2021 roku był niezdolny do pracy zarobkowej z powodu schorzeń o charakterze psychicznym (uporczywe zaburzenia nastroju, reakcji na ciężki stres), oraz somatycznym (raka prostaty, zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa)

pisemna uzupełniająca opinia biegłego w dziedzinie toksykologii klinicznej, medycyny pracy i neurologii P. R. wraz z dokumentacją medyczną

k. 197-199, k. 209, k. 222

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

--------------------

----------------------------------------------------------

-------------

---------------

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

pisemna uzupełniająca opinia biegłego w dziedzinie toksykologii klinicznej, medycyny pracy i neurologii P. R. wraz z dokumentacją medyczną

pisemna uzupełniająca opinia biegłego jest zrozumiała, zawiera odpowiedzi na wszystkie postawione pytania i nie zawiera sprzeczności. W świetle jej treści, okoliczność, że D. W. w okresie objętym zarzutem był niezdolny do pracy zarobkowej, nie budzi najmniejszej wątpliwości.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

--------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut podniesiony w apelacji prokuratora:

- błąd w ustaleniach przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść a polegający na przyjęciu przez Sąd opinii wydanej przez biegłego za pełną, jasną i logiczną mimo, iż biegły nie dysponował całością dokumentacji lekarskiej oskarżonego z okresu objętego zarzutem, a także nie dysponował odpowiednią wiedzą oceniając dokumentację psychiatryczną, a oparł się na zaświadczeniach lekarskich dotyczących w większości okresu sprzed zarzutu lub z okresu wykraczającego za okres zarzutu, a także nie dysponował całością dokumentacji z leczenia psychiatrycznego oskarżonego, co skutkowało niezasadnym uznaniem, iż oskarżony w okresie objętym zarzutem nie mógł wykonywać pracy zarobkowej, a w dalszej kolejności uniewinnieniem oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut dotyczący błędu w ustaleniach faktycznych okazał się niezasadny.

Przed przystąpieniem jednak do wskazania powodów, dla których Sąd odwoławczy uznał zarzut sformułowany w tym zakresie w wywiedzionej przez prokuratora apelacji za niezasadny, wskazać należy, że redakcja środka zaskarżenia wniesionego przez prokuratora pozostaje daleka od wymagań określonych w art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 438 k.p.k. Sąd Okręgowy ustalając zarzuty skargi, zmuszony był do dokonania interpretacji wniesionego środka, zgodnie z regułami wypracowanymi w orzecznictwie oraz doktrynie, uwzględniając zasadę niepodzielności środka odwoławczego, a więc interpretując jego petitum przez pryzmat uzasadnienia i wywodów skarżącego w nim zawartych, których istotą jest kwestionowanie rozstrzygnięcia sądu meriti. Z utrwalonej praktyki orzeczniczej wynika, że art. 438 k.p.k. wyznacza nie tylko katalog tzw. względnych przyczyn odwoławczych, ale wskazuje na swoistą kolejność zarzutów, które nie tylko powinny być odpowiednio formułowane w apelacji, ale również rozpatrywane przez sąd ad quem. Powyższe skutkuje także tym, że skarżący stawiając zaskarżonemu orzeczeniu zarzuty winien przede wszystkim wskazywać na takie uchybienie sądu meriti, które ma charakter pierwotny, nie zaś na konsekwencje tego naruszenia. W przypadku, gdy charakter pierwotny ma naruszenie przez sąd a quo przepisów prawa procesowego w zakresie w szczególności naruszenia zasad oceny dowód, oczywiste jest, że o ile miało to wpływ na treść wydanego w sprawie orzeczenia, to wspomniane uchybienie prowadzi do błędnego ustalenia stanu faktycznego, a w konsekwencji niekiedy do błędnej subsumcji, a tym samym naruszenia prawa materialnego. Trafnie zatem wskazuje się, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych może zostać podniesiony w sytuacji, w której w oparciu o prawidłowo przeprowadzone oraz trafnie ocenione dowody - też co do wiarygodności - sąd czyni ustalenia faktyczne, które z dowodów tych nie wynikają (błąd dowolności) albo gdy w oparciu o tak przeprowadzone i ocenione dowody nie poczynił ustaleń faktycznych, które z nich wynikały i miały znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (błąd braku) (por. wyr. SA w Poznaniu z 23.06.2021 r., II AKa 62/21, niepubl.).

Mając na uwadze powyższe, Sąd odwoławczy uznał, że skarżący zmierza w istocie do wykazania, że Sąd Rejonowy błędnie ustalił stan faktyczny, ponieważ dokonał błędnej oceny dowodów, w szczególności sporządzonej w sprawie opinii biegłego.

Zważywszy na ustalenia poczynione przez Sąd I instancji należy w pierwszej kolejności dokonać odkodowania normy prawnej zawartej w przepisie art. 209 § 1 k.k. dotyczącym przestępstwa niealimentacji, którego istota polega na uchylaniu się od realizacji obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby. Przy czym, uchylanie się od łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej polega na niewykonywaniu przez sprawcę ciążącego na nim obowiązku, mimo że istnieją po jego stronie możliwości realizacji tego obowiązku. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 grudnia 1979 roku, V KRN 297/79, (OSNPG 1980, nr 6, poz. 79): „uchylanie się od obowiązku łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej do alimentacji zachodzi wtedy, gdy zobowiązany, mając obiektywną możliwość wykonywania tego obowiązku, nie dopełnia go ze złej woli. Wystąpienie obiektywnej niemożności łożenia na utrzymanie, np. z powodu pozbawienia wolności osoby, na której ciąży obowiązek alimentacyjny, będzie skutkować brakiem możliwości przypisania winy sprawcy. Wina stanowi bowiem konieczny warunek odpowiedzialności karnej (por: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03.07.2007 roku, III KK 144/2007, LexisNexis nr 2115834). W pojęciu uchylania się zawarty jest zatem zawsze negatywny stosunek psychiczny sprawcy do świadczenia, sprawiający, że nie dopełnia on swojego obowiązku, mimo że ma obiektywną możliwość jego wykonania. Tak więc sam fakt niewypełniania obowiązku opieki materialnej nie jest równoznaczny z uchylaniem się od jego spełnienia. Należy bowiem zawsze zbadać przyczyny niewywiązywania się z tego obowiązku, które mogą mieć również charakter obiektywny i usprawiedliwiać sprawcę.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt analizowanej sprawy wskazać należy, iż z ustaleń faktycznych sądu rejonowego, zgodnych z zebranymi dowodami wynika, iż zachowanie oskarżonego w okresie objętym aktem oskarżenia nie było nacechowane złą wolą, tj. niewywiązywanie się przez niego z obowiązku alimentacyjnego nie było jego celem samym w sobie, a jedynie wynikiem sytuacji zdrowotnej, osobistej i materialnej, w jakiej się znajdował. W niniejszej sprawie bezspornym bowiem jest, że na oskarżonym ciążył obowiązek alimentacyjny wobec córki J. W. oraz synów K. i A. W. (1) oraz niewątpliwie powstała w okresie objętym zarzutem, a mianowicie od dnia 06 sierpnia 2021 roku do dnia 21 grudnia 2021 roku (kiedy to została osadzony w izolacji penitencjarnej) zaległość przekraczająca równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych. Oskarżony sam podczas rozprawy alimentacyjnej przyznał przed sądem, że nie płacił alimentów na rzecz dzieci. Podnieść jednak należy, iż podsądny nie posiadał możliwości finansowych, by uiszczać alimenty w okresie ujętym w zarzucie, wszak – jak zostało wykazana na podstawie dokumentów, w tym obszernej dokumentacji medycznej i pozyskanej na jej podstawie opinii biegłego – nie pracował i nie miał możliwości ze względu na stan zdrowia zarobkowania celem uczynienia zadość obowiązkowi alimentacyjnemu. Co więcej, jak wskazywał pomagali mu w tym czasie jego rodzice. Tym samym nie mogło budzić wątpliwości, że postawa oskarżonego wyrażająca się zaniechaniem łożenia na utrzymanie dzieci, z którymi w/w utrzymuje kontakty, nie stanowiła uzewnętrznienie jego złej woli i lekceważenia ciążącego na nim ustawowego obowiązku alimentacyjnego, ale wynikała z przyczyn obiektywnych wynikających z jego sytuacji zdrowotnej obszernie udokumentowanej i potwierdzonej pisemnymi opiniami biegłego medyka. Stąd jak najbardziej prawidłowo ustalonym zostało, że oskarżony nie uchylał się świadomie i celowo od wynikającego z ustawy obowiązku łożenia na utrzymanie dzieci.

Uwzględniając zatem niniejsze okoliczności uznać należało, że zachowanie oskarżonego polegające na nieregulowaniu alimentów, nie wypełniało kompletu znamion przepisu art. 209 § 1 k.k. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2012 roku, II KK 106/12, Legalis nr 492192; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 grudnia 2014 roku, III KK 388/14, Legalis nr 1180446).

Reasumując zdaniem Sądu Okręgowego apelujący nie zdołał skutecznie podważyć zarówno oceny dowodów przeprowadzonych przed Sądem Rejonowym, ani też poczynionych na ich podstawie ustaleń faktycznych, co skutkowało uznaniem zarzutu za niezasadny.

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Opocznie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W efekcie wszechstronnej i wnikliwej analizy, jak również kompleksowej oceny całokształtu okoliczności sprawy prawidłowo ustalonym zostało, że oskarżony nie zrealizował kompletu znamion przestępstwa niealimentacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy wszystkich rozstrzygnięć zawartych w wyroku Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 23 października 2023 roku w sprawie II K 587/22.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok jest słuszny i sprawiedliwy, zaś apelacja prokuratora bezzasadna. Sąd I instancji przeprowadził w przedmiotowej sprawie postępowanie dowodowe w sposób co do zasady prawidłowy, a następnie zgromadzony materiał dowodowy poddał logicznej analizie i na tej podstawie wyprowadził słuszny wniosek w zakresie niemożności przypisania oskarżonemu sprawstwa inkryminowanego mu czynu. Przedmiotem rozważań zaprezentowanych przez Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku były nie tylko dowody obciążające oskarżonego, ale i dowody przeciwne, zostały one ocenione w zgodzie z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-----------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.4.1.

-----------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W tym miejscu wskazać należy, iż Sąd Okręgowy w postępowaniu odwoławczym dostrzegł, iż przed Sądem pierwszej instancji doszło do poważnego uchybienia, gdyż oskarżony D. W. nie posiadał obrońcy w postępowaniu sądowym, pomimo, że zarządzeniem z dnia 18.12.2022 r. w sprawie II Kp 229/22, w toku postępowania przygotowawczego, wyznaczono mu obrońcę z urzędu w osobie adwokata A. W. (2), na podstawie art. 81§1 k.p.k. w zw. z art. 79§1 pkt 3 k.p.k. i zarówno przed, jak i po wniesieniu aktu oskarżenia nie stwierdzono braku obligatoryjnej obrony.

Przypomnieć należy, iż w wypadku powzięcia przez organ procesowy uzasadnionych wątpliwości: czy zdolność oskarżonego do rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona (art. 79 § 1 pkt 3 k.p.k.), albo też czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny (art. 79 § 1 pkt 4 k.p.k.), udział obrońcy w postępowaniu staje się obligatoryjny. Stan obrony obligatoryjnej trwa przy tym tak długo, dopóty sąd - uznając za uzasadnioną opinię biegłych lekarzy psychiatrów, że czyn oskarżonego nie został popełniony w warunkach wyłączenia lub znacznego ograniczenia zdolności rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem i że stan zdrowia psychicznego oskarżonego pozwala na udział w postępowaniu i prowadzenia obrony w sposób samodzielny i rozsądny - nie orzeknie, że udział obrońcy nie jest obowiązkowy (art. 79 § 4 zd. pierwsze k.p.k.).

Przypomnieć też należy, na co zwracał uwagę Sąd Najwyższy w wielu wydanych w ostatnich latach orzeczeniach, że nieobecność obrońcy obligatoryjnego (art. 79 § 1 pkt 3 i 4 k.p.k.) na rozprawie w przypadku braku wydania przez sąd postanowienia stwierdzającego brak obligatoryjności obrony (art. 79 § 4 k.p.k.), stanowi uchybienie będące bezwzględną przyczyną odwoławczą określoną w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. także wówczas, gdy z opinii biegłych lekarzy psychiatrów wynika, iż poczytalność oskarżonego w czasie popełnienia czynu nie była wyłączona ani w znacznym stopniu ograniczona, a nadto, że stan zdrowia psychicznego oskarżonego pozwala mu na udział w postępowaniu i prowadzenie obrony w sposób samodzielny i rozsądny (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2022 r., I KZP 10/21, OSNK 2022, z. 6, poz. 23). Zawarta w tym postanowieniu wyczerpująca i jednoznaczna wykładnia art. 79 § 4 k.p.k., wyrażana zresztą wielokrotnie - co zauważono w uzasadnieniu tego postanowienia - we wcześniejszych orzeczeniach Sądu Najwyższego oraz powszechnie akceptowana w doktrynie, jest podzielana przez skład orzekający w niniejszej sprawie, w związku z czym za zbędne uznać należy powielanie jej w tym miejscu.

Przenosząc powołane wyżej zauważenia na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić po pierwsze należy, że na etapie postępowania przygotowawczego prokurator powziął wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego podejrzanego wówczas D. W., dopuszczając dowód z opinii biegłych lekarzy psychiatrów (k. 54-55). W wydanej opinii sądowo-psychiatrycznej biegli ci stwierdzili, że wymieniony nie jest chory psychicznie ani niedorozwinięty umysłowo, nie posiada innych zakłóceń czynności psychicznych, które wyłączałyby lub ograniczały jego poczytalność, posiada różne schorzenia, a jego stan zdrowia pozwala mu uczestniczyć w postępowaniu karnym (k. 60).

Ani w toku dalszych czynności dochodzenia, ani też po wpłynięciu sprawy do Sądu Rejonowego w Opocznie, nie zostało wydane postanowienie o jakim mowa w art. 79 § 4 zd. pierwsze k.p.k. Tym samym, stosownie do treści art. 79 § 3 k.p.k., udział obrońcy w rozprawie był obowiązkowy. Pomimo tego na pięciu terminach rozprawy (oskarżony uczestniczył w jednej z nich) sąd a quo procedował pod nieobecność obrońcy. Nie budzi w związku z tym wątpliwości, że ten stan spowodował naruszenie kategorycznego wymogu obrony obligatoryjnej wynikającego z przepisu art. 79 § 3 k.p.k. i jednocześnie skutkował zaistnieniem bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. (obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy).

W tym stanie rzeczy, nie było jednak możliwe wydanie wyroku kasatoryjnego a to z uwagi na treść art. 439 § 2 k.p.k. Użycie bowiem w art. 439 § 2 k.p.k. wyrazu „jedynie”, który oznacza „tylko ten”, „wyłączny”, uprawnia do stwierdzenia, że nie wolno uchylić zaskarżonego orzeczenia na niekorzyść oskarżonego tylko z powodu zaistnienia wymienionych w § 2 bezwzględnych przyczyn odwoławczych. A contrario takie uchylenie jest dopuszczalne z innych przyczyn wskazanych w art. 439 § 1 k.p.k., tj. w pkt 1–8. Ponadto, wykładnia systemowa a rubrica wskazuje, że ograniczenie zawarte w art. 439 § 2 k.p.k. odnosi się tylko do bezwzględnych przyczyn odwoławczych z art. 439 § 1 k.p.k. Przy zbiegu względnych przyczyn odwoławczych z art. 438 k.p.k. wymienionych w apelacji i bezwzględnych przyczyn odwoławczych z art. 439 § 1 pkt 9–11 k.p.k. (podniesionych w apelacji jako zarzut alternatywny lub stwierdzonych z urzędu) ograniczenie z § 2 art. 439 k.p.k. nie stoi na przeszkodzie rozpoznaniu apelacji wniesionej na niekorzyść oskarżonego od wyroku uniewinniającego lub umarzającego postępowanie. W takim układzie procesowym apelacja jest bowiem oparta na innych uchybieniach niż wyłącznie wymienione w art. 439 § 2 k.p.k.

Sąd Okręgowy sygnalizuje jednak, aby tego typu uchybień uniknąć w przyszłości rzetelne weryfikowanie kwestii związanych z obroną obligatoryjną poprzez m. in. załączanie akt sprawy, w których obrońca został wyznaczony i ewentualnie stwierdzono, że jego udział nie jest już obligatoryjny z uwagi na treść opinii sądowo – psychiatrycznej.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu D. W. w postępowaniu odwoławczym zasądzone zostały na rzecz obrońcy z urzędu adwokata A. W. (2).

O kosztach zastępstwa procesowego na rzecz obrońcy z urzędu Sąd orzekł w ramach tzw. rozproszonej kontroli zgodności przepisów niższych rangą z Konstytucją RP na podstawie Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów, analogicznych do regulacji zawartych w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Powyższy zabieg był konsekwencją podzielenia argumentacji prawnej zawartej w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r. o sygn. akt SK 78/21, gdzie stwierdzono niezgodność z Konstytucją RP przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, określających wysokość wynagrodzenia za obronę z urzędu w ramach śledztwa oraz przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym. Przy czym, choć wyrok nie dotyczył postępowania odwoławczego, argumenty jakie zaważyły na powołanym wyroku były aktualne co do wszystkich stawek wymienionych w tym rozporządzeniu, bowiem owa niezgodność z zapisami ustawy zasadniczej wynika z dysproporcji w stawkach minimalnych za obronę z wyboru i z urzędu. Podzielając takie stanowisko, Sąd Okręgowy w obecnym składzie, pominął normy niekonstytucyjne i zastosował regulację im najbliższą w sensie merytorycznym uwzględniając okoliczność, że obrońca z urzędu winien otrzymać wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną oskarżonemu w postępowaniu przed sądem odwoławczym.

3

Zgodnie z treścią art. 636 § 1 k.p.k. i art. 9 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r., Nr 49 poz. 223 ze zm.) w związku z nieuwzględnieniem środka odwoławczego wniesionego przez oskarżyciela publicznego, Sąd Odwoławczy wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym obciążył Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Opocznie.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 23 października 2023 roku w sprawie II K 587/22.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana