Portal Orzeczeń

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 853/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Rejonowego w Radomsku w sprawie IV Ka 853/21.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia:

- art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk w zw. z art. 571 § 1 kpk polegająca na pobieżnym i niewystarczającym przeanalizowaniu materiału dowodnego sprawy, niezbędnego dla orzeczenia w przedmiocie kary łącznej;

- art. 7 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, poprzez nie uwzględnienie całości materiału dowodowego i nie uwzględnienie stanu zdrowia skazanego, co w konsekwencji doprowadziło do nieuwzględnienia wniosku obrońcy i przyjęcia zasady pełnej absorpcji przy wymierzaniu kary łącznej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

1.Na wstępie należy podnieść, iż sąd I instancji na prawidłowo uznał, że możliwe było tylko połączenie kar wymierzonych za przestępstwa opisane w punktach IV i V komparycji wyroku według stanu prawnego obowiązującego do dnia 24 czerwca 2020 roku.

2.Ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 z dnia 19 czerwca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1086) w art. 81stanowi, iż:

3.1. Przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej w art. 38, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

2. Przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej w art. 38, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Ustawa z dnia 19.06.2020 r. weszła w życie 24.06.2020 r.

Zgodnie z art. 85 § 2 kk - w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 r. - podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1.

W piśmiennictwie oraz orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że zwrot „kary podlegające wykonaniu” dotyczy takich kar, w stosunku do których nie została zakończona procedura ich wykonania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2018 r., IV KK 552/17).

W ramach badanych skazań określających przedmiot niniejszego postępowania o wydanie wyroku łącznego nie zostały wykonane kary wynikające ze skazań opisanych w punktach IV i V części wstępnej zaskarżonego wyroku; wyroki w tych sprawach uprawomocniły się 28 lutego 2019 roku i 19 czerwca 2019 roku.

Kara łączna to szczególna kara wymierzana niejako „na nowo” i jako taka stanowić musi syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny i jako taka nie może i nie powinna być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielości - pozostających w realnym zbiegu – przestępstw. Sąd odwoławczy uwzględnił, iż kara łączna pozbawienia wolności mogła być orzeczona wobec A. M. w rozmiarze od najwyższej z jednostkowych kar pozbawienia wolności , do sumy tych kar ( przy uwzględnieniu górnej granicy kary łącznej w sprawie VIII K 5/14 SR dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie ).

W wyroku z dnia 18 kwietnia 2019 r. w sprawie K 14/17 Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż art. 86 § 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2018 r. poz. 1600, ze zm.) w zakresie, w jakim różnicuje sytuacje osób, wobec których zastosowanie miała już wcześniej instytucja kary łącznej, od osób, co do których ta instytucja zastosowania nie miała, w ten sposób, że umożliwia w stosunku do tej pierwszej kategorii osób podwyższenie dolnej granicy kary łącznej, a także orzeczenie kary rodzajowo surowszej, tj. kary 25 lat pozbawienia wolności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Trybunał podkreślił, że w wypadku ocenianego obecnie stosowania art. 86 § 4 kk ustawodawca nie przewidział „mechanizmu kompensującego” ewentualne gorsze potraktowanie wynikające z uwzględnienia wysokości wcześniej wymierzonej kary łącznej. Po wejściu w życie kwestionowanego przepisu wszyscy sprawcy wielokrotnych przestępstw pozostają w niepewności co do granic wymiaru kary łącznej; nie znają „widełek”, w jakich będzie się mieścić wymierzona im ostatecznie kara łączna. W chwili popełniania czynu zabronionego sprawca wielokrotny nie wie, jakie reguły znajdą zastosowanie do wymiaru kary: czy dolna granica kary pozbawienia wolności będzie wyznaczona przez wysokość kary jednostkowej czy łącznej, co do zasady wyższej niż najwyższa kara jednostkowa. W ustawie nie ma mechanizmu, który zapewniłby skazanemu, że nie będzie potraktowany gorzej niż inny skazany, wobec którego przed wydaniem wyroku łącznego nie orzeczono jeszcze żadnej kary łącznej. Zresztą stosowanie takiego mechanizmu w praktyce pociągnęłoby za sobą raczej dalej idącą komplikację, aniżeli uproszczenie wymiaru kary łącznej, które było celem nowelizacji przepisów o karze łącznej. Uzależnienie rodzaju kary orzekanej w wyroku łącznym, a także uzależnienie jej dolnej granicy od przypadkowej okoliczności, jaką jest wcześniejsze orzeczenie kary łącznej, nie tylko nie służy przyspieszeniu i uproszczeniu jej wymiaru, ale ponadto jest nieproporcjonalne i może prowadzić do orzekania kar surowszych niżby to było dopuszczalne w sytuacji wymierzania wielokrotnemu sprawcy pierwszej kary łącznej. Trybunał nie znajduje argumentów uzasadniających zróżnicowanie sytuacji sprawców, jakie wynika z treści kwestionowanego przepisu. Wyroki łączne, w których sądy wymierzają kary na podstawie art. 86 § 4 kk nie spełniają więc konstytucyjnych wymogów wyroku sprawiedliwego.

Sąd I instancji ustalił nieprawidłowo w jakich granicach może orzekać nową karę łączną

( od 2 lat i 8 miesięcy do 7 lat i 8 miesięcy, k 179 ), co kompletnie pominął skarżący. Tymczasem stosując powyższe zasady sąd może orzec wyrok łączny od 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności ( najwyższa z wymierzonych kar jednostkowych tego rodzaju - w sprawie VIII K 5/14 SR dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie ) do 3 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności ( co wynika z sumy kar: kary łącznej 3 lata i 2 miesiące orzeczonej w w/w sprawie VIII K 5/14 oraz kary 8 miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Radomsku w sprawie II K 1432/18 ).

Celem instytucji kary łącznej jest oddanie zawartości kryminalnej popełnionych przez skazanego czynów, a nie premiowanie sprawców popełniających wiele przestępstw. Przy czym podkreślić należy, że całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego; żadna z tych sytuacji nie ma miejsca w niniejszej sprawie.

Kształtując wobec skazanego karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 3 lat i 8 miesięcy, sąd rejonowy orzekł karę łączną pozbawienia wolności jednak rażąco surową, podlegającą korekcie na korzyść skazanego. Sąd odwoławczy uwzględnił przy tym stan zdrowia skazanego ( schorzenia kręgosłupa ), utrudniający normalne funkcjonowanie. Ponadto czyny opisane w punkcie IV zostały popełnione w 2012 roku, pozostałe skazania ( opisane w puntach I – III, przed 2010 rokiem ). Natomiast czyn Opisany w punkcie V – 28 października 2018 roku. Skazany od ostatniego skazania przestrzegał porządku prawnego, jest w trakcie sprawy rozwodowej, nie mieszka z żoną, nie loży na utrzymanie dziecka ( k 112-113 ).

Należy podkreślić, iż A. M. był trzykrotnie skazany uprzednio w Polsce za poważne przestępstwa różnorodzajowe na bezwzględne kary pozbawienia wolności ( 3 lata, 2 lata , 1 rok i 6 miesięcy ) .

Związek przedmiotowy, jak również czasowy i terytorialny pomiędzy czynami w ramach podlegających połączeniu skazań jest odległy– co przeciwdziała absorpcji kar.

Wobec uprzedniej karalności skazanego wskazującej na wysoki stopień demoralizacji, sąd odwoławczy nie miał podstawy, by zastosować zasadę absorpcji i obniżyć jeszcze orzeczoną w II instancji wobec skazanego karę łączną pozbawienia wolności, podnosząc że wykonywanie tej kary w orzeczonym wymiarze zwiększa możliwości, aby sprawcę wychować, ale też wdrożyć do przestrzegania porządku prawnego, pokazać mu, iż w warunkach takiej karalności nie może liczyć na postulowaną w apelacji pobłażliwość poprzez całkowitą rezygnację odbycia kary w ramach jednego skazania..

Brak jest jakiegokolwiek racjonalnego powodu do jej większego złagodzenia, zwłaszcza w drodze zastosowania do skazanego zasady pełnej absorpcji, do czego nie ma żadnych podstaw.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy znalazł okoliczności wpływające na złagodzenie skazanemu orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności tylko do 3 lat i 4 miesięcy. Stosowanie pełnej absorpcji przy wymiarze kary łącznej nie może być sprzeczne z zapobiegawczymi i wychowawczymi celami kary i działać demoralizująco na sprawców przestępstw, służąc odbieraniu kary łącznej, jako instytucji będącej swoistym premiowaniem popełniania przestępstw. Warunki osobiste skazanego są jednym z elementów, które uwzględnia się w ramach wymiaru kary łącznej. Pozostałe parametry przeciwstawiają się zastosowaniu wobec skazanego zasady absorpcji kar.

3.2.

Obraza przepisów prawa materialnego, tj art. 53 § 1 i 2 kpk, w szczególności poprzez nienależyte zbadanie okoliczności wynikających z założeń dyrektyw wymiaru kary - w tym kary łącznej - i uznaniu, iż wobec skazanego niemożliwe jest jej orzeczenie na zasadzie absorpcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kara łączna to szczególna kara wymierzana niejako „na nowo” i jako taka stanowić musi syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny. Uwzględniając cel i funkcje kary łącznej oraz przesłanki jej orzekania należy stwierdzić, że nie jest to instytucja działająca z założenia na korzyść sprawcy. Sąd odwoławczy skorygował karę łączną na korzyść skazanego, biorąc dodatkowo jako okoliczności łagodzące: stan zdrowia, przestrzeganie od 2019 roku porządku prawnego. Określone w apelacji dodatkowe okoliczności łagodzące, w ramach ustawowych dyrektyw wymiaru kary łącznej nie mają takiego znaczenia i wagi, aby skutkowały absorpcją kar wobec skazanego.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy znalazł okoliczności wpływające na złagodzenie skazanemu orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności tylko do 3 lat i 4 miesięcy. Stosowanie pełnej absorpcji przy wymiarze kary łącznej nie może być sprzeczne z zapobiegawczymi i wychowawczymi celami kary i działać demoralizująco na sprawców przestępstw, służąc odbieraniu kary łącznej, jako instytucji będącej swoistym premiowaniem popełniania przestępstw. Warunki osobiste skazanego są jednym z elementów, które uwzględnia się w ramach wymiaru kary łącznej. Pozostałe parametry przeciwstawiają się zastosowaniu wobec skazanego zasady absorpcji kar.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Istnienie podstawy do wydania wyroku łącznego według stanu prawnego przed 24 czerwca 2020 roku.

Rozstrzygnięcia zawarte w punktach 2, 3, 5, 6.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak jest podstaw faktycznych i prawnych do korekty wyroku w tym zakresie.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy obniżył orzeczoną w punkcie 1 karę łączną pozbawienia wolności z 3 lat i 8 miesięcy do 3 lat i4 miesięcy.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody tej zmiany zostały wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sad odwoławczy zwolnił skazanego od wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym z uwagi na jego trudną sytuację materialną, i zdrowotną.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara łączna pozbawienia wolności

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana